Dialectica Aristotelis, Boethio Seuerino interprete, adiectis iam recens Angeli Politiani in singulos libros argumentis

발행: 1551년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

341쪽

amprius ut plures dicendium, sed ut medicus. Amplis,si multipliciter dicatur,positum aut sit quoniam inest, antquoniam non inest: alterum monstrare eorum quae multipliciter dicuntur,isi non utras contingat. Vtendum autem' i s quae latent nam si non lateat multipliciter dictumai stabit quoniam non monstratum est id qqod φρ dubitubat,

scd alterum. Hic autem Iocus convcrtitur er ad construendum, ad dcstrvcndum: nam Constri cre uolentes osten-dcinus quoniam alterum inest,si non nurbo po ortinus.Des laventes uret ni, quoniam non inest ulteria . . i si ambo non nolarimus.' icli iunicia destris enti quidem ni

hil oportet ex concestone d hi rere, ncs si omni, ii si nullj dictumsit in fie: nam ct ostenderimus, quoniam non inest quodcunq; id sit, interimcntes erimus omni in β: β-

mliter autem οβ uni ostenderi,nus inesse, interimemus nulli inesse. constri cntibus autem praecon tentim, quodeuiuis incit, omni hic se, si uerisimile sit postulatum. Non suscit enim ad Ost iiDndi quὸd omni incist, in uno disturige: ut si hominis anima immortissis est, propter hoc, anima omnis immortalis: quare praeconfitendum, quod si

quaecunq; anima immortalis, omnis immortalis : hoc autem

'communem in omnibus unam rationem dicere: quemad

modum geometre,quod triangulus duobus rectis aequos bu i bet tres angi los.si autem non lateat quod nulli liciter di, eitur diui vin quotupliciter dicitur π interimonia,s e strum. .Visi sedens est utile,aVt honesti ,tentanta ambo construere, uel interimere dc proposito ut quod honestu, cr quod utile,vel quod nos bonis tum,nes utile.si autenon contingui utraq;,aterum ostendendum, notro quod hoc stud s Dd autem non: ediam darem ratio,

342쪽

si plurasint ii quae riuiditur. Rursum quaecunq; notis voeundum aequivocationem dicuntur inest citer , sed alio modo. Ut disciplinae una plurium, aut ut finis, aut ut eiu=ς quod dis finem: ut medicina eius quod sanitatem facit, ut quod cibat : aut ut amborum finium velut contrariorum eadem ibo lina nihil enim magii finis alterum altero aut ut eius quod per se est,ta' eius quod per accidens: Hyer se quidem Pod tria ut lim duobus rectis aequales habet tres angulos: per accidens autem, quod aequilateris: quonidas idit triangillo, aegritaterum triangulum

esse , per hoc cognoscimus q duobus rectis aequales h bet. si ergo nullo modo contingit eadem esse plurium diasciplinam , murrinum qVonia in omnino non contingit esse: dulsi aliquo modo contingit, mani'lam quod eontingit.Diuidere autem quot liciter utile: ut fi uoluerint construere, tilia praestituenda fiunt quaecunq; contingunt, ex diuidendum in ea tantum, quaecunq; utilia sunt ad comstruendum. β aut destruere, quaecunq; non contingunt, reliqua uero omittenda. Id autem sciendum in ijs cum I tuerit quotupliciter dicuntur : π esse hoc quidem huius aut non ege, ex eisdem locis adstrucridum: ut disciplinam,

huius quidem aut ut finis, aut ut eorum quae sunt ad senem , aut ut eorum quae uni fecundum atadens, ues rur sum non esse aliquid fecundum aliquem dictorum modorum : eadem autem ratis,er in desiderio, rquaecunq; alia dicuntur plurium. Est enim desiderium huius aut ut finis. ut sanitatis: aut ut eorum qVae sunt ad finem, ut medicitiis consciendae aut ut eorum quae fiunt fecundum accidens, ut in uino amicum dulce, non quia uinum, sed quia dulce est: nam per se dulce desecrat, uinum autem pere accidens: si enim austerumst, non amplius desiderat:per decidens edi

343쪽

μο L I B E R II. go desitis abat. Vtilis autem Io bieta in ijs, quae suntix ad adliquid, pene enim testa, ad aliquid sunt. Anmplium, trans e ad euidentius nomen. Vt pro exacto in opinione clarum, er pro c risi Ite cupiditis superfluarum rerum idcntiori enim facto quod dictum est, bene argumentibilis est positio. Est dulcm hic locus ad utrunq; communis ad cor tuosdam, T ad det brucndurmκ Ad o dendum autem contraria circa idem ines', con- Drandum in genere. Vtis uolumus ostendere quod ei Ecirca sensum rectitudo, ex peccatum: sentire quidem iudicare est, tu dicare autem est recte, er non recte, Cr circa sensum erit rectitudo, Cr micatum: nunc ergo ex genere

circa fimclam daemonstratio fit num iudicare eis genus semηι tire quinanis sentit, aliquo modo iudicat. Rur ι ,ex sy cie generi: qaxcutis enim speciei in uni, generi.Vis disciplina praua est, studiosa, er distositio praua, ersi

Ao a. nam di ositio,disciplinae genus. Primus autem Iocus Vsus est ad construendum ecundus autem uerus non enim

necissarium quaecunq; gmeri in uni, lyccisi inesse: namarum lest uolatile, Cr quadrupes: homo a tem non. qu.

cunq; uer) specieiis sint, ncccssario Cr generi: si enim b mosἱudiosus ,σ animal studio um cst. Ad destruendum autem Cr primus quidem verus, fecundus aurem lusus: quaeclliis enim generi non in unt,ncs speciei: quaecunque veros eciei non insunt, non necesse est generi non inesse. κ ii inlotuum autem tm Farium de quibus genus medicatur,π si scierum aliqVum praedicari: Cr qua cutis habent genus, uel denominative ricuntur a genere, erlecteri aliqVum habere necesse est, ut I denominatiue ab aliqua specierum dici. Vt de siquo disciplina praedicatur: ergra limatica, iret musica, uel aliqua disciplinarim Mi

344쪽

non native a disciplitia discitur, Turninusitani habebit, aut musicam, aut aliquam aliarum disciplinarum, uel denominative ab aliqua earum dicetur, ut grammaticus, uel musicus: si igitur aliquid dictum a genere quoquo modo, ut animum moueri, confideranduni est si secunduri aliquam 1 ccierim motu contingit animam moueri ut geri, uel minas Mel corrumpi, Velgenerari, axi quaecunq; aliae motus stetita uni: num ii secandi nullam, inania festum est quia non mouetur. Hic autem locus communis ad utrans, Cr ad construendum, ex ad daestruendum: si enim fecundis aliquam sycciori mouetur, peripicuum est quoniam mouetur : π fecundum nullam stecierum mouetur, mamystum quod non molietur. cim astem fi- uia,eutas non usit argumentationis ad positionem, intendendum ex de Dizionibus aut quae fiunt propositae rei , uel quae uideantur , erct non ab una tiam a pluribus. Facile enim definientibus argumentari erit: nam ad definitiones u ilis argumentulo. considerandum aurem in proposito , quo- κ ii tantam exillante necesse ei Z positum esse, aut quid est ex noe itate propostum est. construere quidem uolent quo existente propositum erit ex nec trucinam ct illud octendatur 4be,Cr propositum ostensum erit: destruere autem uolenti, quid est si propositum est: nam ct ostende- rimus consequens propositum, non ege: interunc ites erimus propositum. Amplius, ad tempu3 in ficiendum si ali- κ .e ubi dissonat. Visi quod nutritur, dixerit sui ex necesse sitate augeri: nutriuntur enim semper animalia, augentur autem non semper. similiter autem erct scire dixerit quis' reministhhoc enim praeteriti temporis es illud autem prinsciuiser Iuturi :scire enim dicimur promtia, er futura, - . γ M

345쪽

ut quoniam erit solis defectus, reministi utilem non eo Θtingit aliud pam praeteritum. Amplias , sopbsilicus in dus ducere ad id, ad quod plurimum habemus argum n torum facultatem. Hoc autem crit quandoque quidem necessarium, quandoque autem apparens necessarum, quamdoqise autem neque apparens,nos necessariam: n cessarium quidem, quando negante eo qui respondet aliquid utilium adpositionem, ad illud rationes facit contii git utilem id talium esse ad quae copiosam argumentorum sicultatem habemus ,similiter autem Cr quanta inductioinem ad aliquid per positum aciens, interimere conatur: hoc enim interempto, proposito: interimitur. Apparens autem necessariam est,quando uiactar q iidem utilo, er accommodum positioni: non est aditem ad id ad quod

sunt distini titiones, siue negante eo qui di puritioncm β-stinet, 1iue ab inductione probati, pcr positionem id

idem famin interimere conetur idipsum: reliquum uero quanti nec necessarium est, nec apparens ad id ad quod iunt distutationes, Cr siue causa accidit redarguero re

stondentem. Oportet aut druitare postremum dicto rum modum omnino enim femotus, ex cxtruncus Aidetur,

esse dialectica. Quare oportet Crr pondentem non grauiter semesod ponendo quae non utilia sunt iam dicinem significare quaecunque non uidentur, ponit tamin: nam magis perplexos esse ut plurimum contingit eos, qui interrogant, quando omnia huiusmodi ab eis positis tu rint, si non concludunt. Amplius, omnis qui dixit unum quodvis, quodam modo multa dixit: eo quod plura uni cuique ex noce litate consequentia sunt ut qui hominem dixit esse, quod animes 4t dixit, Cr suod divinuturni,

ex quod bipes, quodq; mcntu er disciplinae usceptium

quare

346쪽

orare quouis uno corsequentium inter piscinterimitur . quod in principio est cauere autem oportet in hola modi, difficilioris assumptionem acere. Nam quaam xv it doqueholla est consequens interimere, quandos id si mpropo it . buscunq; at triri necesse est alterum tam tum inesciuel non ine Je,sit homini aegritudinem uniatntemsiud alteram lacile poterimus dii sitire quod inesti

uel non inest, s ad res sum acile poterimus. Hoc au-κi,etem conuertitrer adsitruus, Ostcndcntes et quod inest aeterum, q/α d non inest reliquum ostendentes erimus:jὶ . autem quod non inest oste damus,reliquum inesse ostendentes erimus munii num igitur qAodud utrunque utilis hie locus est. Amplius argumentari transfrendo nomen in orationem : crem longe magii consentancum uisumsue: irit tringi cre quam iit ponitar nomen. Vt magnani inon ortem, ut ponitur ocis maguam animium habentem. ouemadmodum fidentem, bonasterantem, Similiter te

auri Xenocratos inquit rigenio uni cum cly qid animam sortitus est sputosum: ipsum enim unicuiqae esse uni . ., . . Quoniam autem rerum aliae quidem sani ex nereis luce κ Maliae uestem ut iis pluribus,aliae uero Atransib et si quod ebo. necessitate di, ut in pluribus ponatur, aut quod ut in pluariSm,ex nec iratc: tipsam, i contrarium ei quod est. ut in pluribus, fici er dat loc*m argumenrationis Naniis quoiu ex nec itate est,*t in pluribus ponatar: mnis flum qnouium non omni dicit inesse, cum insit ominquare peccauit silue,quod ut in pluribas dicitar, ex necepitate di xit,om ii dixit in se,c in non in ri omni: sim liter autem erct contrarium ci quod in pilarib H cshrx nec state di-,

347쪽

LIBER D quod est ut in pluribus:ulsi, ut in pluribus prothomines,

boni in paucioribws, quare multo magis mecauit,si bonos ex necessitate dixit esse: similiter aut s quod utrumlibet est, ex necfleate dixit, ues ut in pluribus: ne que enim ex nec inae utrumlibet, neque ut in pluribus: contingit autem ex A non determinans dixerit utrum ut in pluribus, an ex necessitate dixit:st autem res ut in pluribus, distulare ut si ex necessitate is dixerit. Vt si prauos exhaereri dos dixit esse, non determinans: κκi tmq a ex necesitate is dixerit, diputii e. Amplius, ji idem sibi accidens posuerit ut ulterum, eo quod alterum fit nomen. Quemadmodum Prodicus diuidebat volupta res, in gaudium, Cy iucunditatem, Cr laetitiam: haec enim omnia eiusdem id est, uoluptati s) nomina sunt:

siergo aliquis gause, ei quod est latari ponat accidere, idem ut sibi ipsi Ecet accidere... De eisdem terminandis problema itis,loci alii. C A P. m κκit Voniam autem contraria connectuntur quidem Minuicemfex modis, contrarieritem dotem ficia iiquadrupliciter complexa: oportet accipere contraria quocunque modo utile uertita destruenti ex construm E. Quὸd autem sex modis complectuntur, molystum:

nam aut utrunque contrariorum utrique contrariorum con rectitur, hoc autem dupliciter, ut amicis beneficere,er inimicis male: uescconuerso, amicis muli, er inimicis bene: aut quando utraq; de uno: dupliciter autem Cr hoe Manlicis benemere, Varicis muci, vel inimicis benes cere, Crimmicis male: aut una de utriliue, ex hoc quoque dupliciter, ut amicis bene , ex inimicis bene: uel am

348쪽

TOPICORUM. cis mas , er inimicis male. Primae autem datae Esse com impciones non aciunt contrarietatem num id quod est dini cis benescere, ei quod cit in cis male iacere, non esξ contrarium, virus enim eligenda sunt ex eius in um ris: neque id quod ψὲ amicis male, ei quod est inimicis bene: nam π haec utraque fugienda, er eiusdem moris. Non uiactur autem fugiendum fugiendo contrariam esse,

nisi hoc quidem secundum superabundantiam: illud utilem secundum Dorctum dicturabit. Nam supernundantiu Asegiendorum uidetur esse Vmiliter autem er desictus. R Iiqua uerb quatuor omnia aciunt contrarietatem: natu id quod est amicis benefacere, ei quod est amicis mali, contrarism : nam a contrario more unt,s illud quidem es gendum roc autem sternendum militer autem er in usi'.

Nam in unaquas coniugatione linam eligendum, ta ubterum fugiendum: illud quidem boni moris, hoc autem praui. Muni stdum igitur ex ijs quae dicta sunt,quod eidem plura contraria accidunt fieri: nam ei quod est amicis b noacere, id quod est inimicis beneficere: cr id quod es

amicis male, contrarium est. Similiter autem er aliorum singulis quibusq; eodem modo considerantibns,duo controria apparebunt: accipere igitur contrariorum quodcuns,

rarit adpositioncm utile. Amplius ,βι 6ὶ aliquid contra- κκ ii trium accidenti, considerandum est si inest ei, cui dictum est accidi iis inese.Namsi hoc inest,illud non ineritin Vibile enim simul contraria eidem in JP. Aut si quid tale di- xxiiiicium est de aliquo, quod cum sit, necesse est contraria ineste: utis ideas in nobis quis dixerit esse. Num cI moueri. ex quiescere easdem accidet, π etiam scisibiles, er infensibiles csse.nam uia tur ictae quiescere, er immobiles, crintelligibiles esse ijs, qui ponunt ideas esse. attamen cum

349쪽

L I A E R I LInt in nobis vipo ibile di immobiles esse. natu motis no

bis,necessurum s er quae in nobis fiunt omnis mul in veri munifrnum autem quoniam ersen miles ,si in nobis fiunt: nam perficisum pi circa uisum es eam quae in uti γπV quos est ornium cognoscimus. Runt , si positum est accidens, i est aliquid contrarium confiderandi fcontrari, fusceptiuum, quod Cr accidontis est. Nunt id contrariori fusceptiuum: ut ii odium haerere irae quis dixeris,crit odium in furoris locis, illic enim ira in piciendum igitur ii Cr contrarium in luroris specie, an tu concupiscentia nam si non d in concupiscibili est,non coe haeret odium irae. similiter autem er δε concupiscibile, ignorare dixerit numerit π disciplinae susceptiuum,f--

quidem cr ignorantis: quod quidem non uidetur, conc

piscibile si ceptiuum esse disciplinae. Destructiti ergo

quemadmodum dictum est utendam :actruontiuero quod inest quidem accidens non utilis locus, quod autem contingit inosse utilis. Ostendentes eiiimqnod non susceptiuum est contrarij, ostendentos erimus quod nes inest accia dem,ncquc mutingit inesse: si autem oriendorimus quod inest contrarium,aut quod susceptiuum est contrari , nondus in oriendentes erimus quod cr accidens incit, ed quod I xxvi contingit inesse in tantum solum os,n um crit. Quoniam autem oppositiones sunt quatuor,confiderandum ex

contradictionibus, econuerso ex cor sequentia, Cr interimenti, er con timcnti. Sumere autem est ex inductione:ut Ahomo,animal non anima non homo rsimiliter autem Crin alijs. Hic enim econuerso consequetutia nam hominem, animul equitur : non hominem auten non animal, ncili qua ficta econuerso,non anima no homo. In omnibus igitur

350쪽

non suave, non bonum: boni , arae. Manifestum igitur quod utrunque conuertitur:quae secundum contradictionem est consequentia econuerso In contrarijs autem eois seruiuum si contrurire,cotrarium eqxatur, an comtra ei se conficquentia, an econuersepta interimenti, Crconstruenti. Sumere aute Cr talia est ex in tactione quat .

tum utile os contra ipsum consequentia est,ut in fortitudine,cr timiditate: nam istum quidemstquitur uirtus, hane autem uitium: er illam quidem equitur eligendum, Maeautem fugiendum: igitur contra se Has horum con squentia contrarium enim olim in Iugiendo: similiter a tem in alijs econuerso autem consequentia, ut bonam quidem habitudinem anitas equitur: malum autem habiatudinem aegritudo nequaquam, sed aegritudinem mula habitudo: munistnum igitur quoniam econuerso in his mi sequentia sit. Raro autem emimerso accidit in contrari',

sed in pluribus infici se consequentia i ergo neque contra seipsa contrarium sequitur contrarium, neq; econuerso, manifectum quoniam nes eorum quae dicta fuit, alterum soquitur alterum: s autem in contrar Ata iu ijs qvie dia fuit nccessealterumst ut alterum. Similiter autem contrarijs, e in priuation ibus basilibus resticiendum Verim en non est in priuationibus econuerso: sedeontrasti se consiquentiam necessarium est semper feris veluti uisumst qui ensem caecitatem autem issensibilis rem: opponitur enim sensus in ei fibilitati, ut habitus cryriuutiomum illud horum quidem habitu hoc autem priuatio esti Similiter autem habitui e priuatioiu, Cy in Usquae sunt ad aliquid, utcndu e conti a seipsa enim, a borum coisquenti nisi triplum multiplum, V subtriplin

i submul

SEARCH

MENU NAVIGATION