Dialectica Aristotelis, Boethio Seuerino interprete, adiectis iam recens Angeli Politiani in singulos libros argumentis

발행: 1551년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

41쪽

33 LIBER quem con Ilentur partes eius: ut quinque si unt denarij

partes, ad nullam termina comutiem copulantur quinques quinque, scd semper discreta sunt Cr separata. Sic Cr

tria,ta lcm ud nullum communem tern num copulav- tur. Neq; omnrno habeas in numero comunem torminum

partium accipere,scd sempor discretae cryparatae funt: 'quapropter numerus quid iscretorum qi. Sin liter autem er oratio diIcretoram est. Quod aute oratio quar istas si,mandisti m est mensuratur enim hauri breui,

longa. Dico auitan cum uoce oration si tim ad missi enim comunem terminam particula eius copalantur non

enim est conruim temnitus,ad qum bactae copuletur, edunaquaeq; diuisa est, ipsa secundum seipsum. Linea uero

continuum est: est enim sumere communem terminutar, ad quem partes eius copulentur, id est,punctu ta superscici, lineum. Plani transpartes ad aliquem commem tormin copulantur. Similator autem a in corpore habeas sum re comunem terminum, lineam, uel supcrficiem, ad quoncorporis partes copulantur. Est autem Ulam π TempuKLcm a super er Locus: Praesens enim tepuue,copulatur ad praeteritum, ex adfuturum. Rursus Locm continuoru est locum enim sto.in .Phy qμ d partes corporis obtinent, quae ad comunem te sici minum copulantur ergo er loci partes,quae obtinent f mgulas corporis partes, ad eundem communem terminum copulantur,ad quem er corporis partes quaproptor continuus erit G locus. Ad unum enim commem terminum Diuisio quan eius partes copulantur. Amplius aute Alia quidem conis x-ΠΤ, ex partibus, quae in cis sunt, positioncm habEtibim ad se inuicem ulla autem ex non habetibus positionem. Vt lianeae quum partes positionem bes et ad se inuicem: singulum nutis eorum stum est alicubi, er habes unde sumas,

42쪽

PRAEDICAMENT. 3'er asinaes ubi unumquodque itu est in plano, G ad quam

Partem ratiqua in copulatur. Sirualiter alltem'partes

planim fitione habent aliquam .s lito trans asegneturtim quo 3 ub: iacet,π quae copi tantur ad se inuicciu: sed exsoliditatis quos inutitor Cr loci in numero autem non posmi qui1q iam obtaidcre,q cmadmod- partes eius positioncm aliquam habent adje inuicon, aut ubi iaccnt, Ad positione

aut quae partes ad se in ιccm consscctuntur: neque eae quae 'rrquirun- Temporis sunt, nihil cnim permanent partes temporis. Quod autem nonni permaticiis, qμomodo positionem tti,&Conti- aliquam h uniis sed magis ordinem quendam parti- nuatio ad alf-cularum tempus habere dices, quod aliud quidem prius tς 'i- fit temporis, aliud uero posterius. Sed ex de Numero bimiliter, eo quod prim Π mrratur unus, quam duo, Cyduo quam tria: coc hascbant aliquem ordinem, positionem uero non multum accipies. Sta Cr oratio militer, nihil enim permancnt partes eius, sed dictum est, non potest hoc amplius at Ami. Qitapropter non erit uua poquio partium ciAs, sq: idem nihil permanent. agitur alia ex tabentibus posetionan partibus constant, alia ex non habentibus podi itioncm. Proprie autem haec Confusici sola quae dicta sunt, Quanta dicuntur: alia uero omnia fe- accidoris. Ad haec enim albicientes, cx alia dicimus quantae ut multum dicitur album, eo quodsi perficies multast: er actio longa,co quod tempus multum sit, motuε multus. Neque enim horam fmgulum, per sequantum dicitur: ut β quis Vinci quitast aliqua actio,

tempore definiet, annuam, Mellic aliquo modo asignans:

O album quantum si aflignani , si perscie defitici: quanta enim fuerit superscies, mitum album esse dicet. re rasou, quae dicta sunt, proprie Cr secundum

43쪽

o LIBER

seipse dicuntur quanta : aliorum vero nihil per se, fita per

5munitas, i accidoris. Amplius: Quantitati uer),nihil est cotrarium

in definitis enim man stum est, quoniam nihil es contrarium ut bicubito,uel tri bito,uel superficie uel alicui thinstratis, i lium:nihil enim ipsis est retrarium. Nisi quisyrte dicat, natatu pauco esse contrarium,uel magnum paruo. Hor autem nihil est quantitas, sed magis ad aliquid. Nihil enim perscinum magn*m, uel paruum dicitur, sed eo quod ad alteram restrtur:ut mons quide parum dicitur,milium uoro magnum, eo quod hoc ijs, quae sunt ui generis, multust illud ijs, quae uisunt generi , minus: ergo ad aliud etheor relatio. Nam A perscinum magnum, uel paruum diceretur,mnqui mons quidem aliquando parum, milium uero magnam diceretur. Rursus inpago plures homines esse dicimus, Athenis uero paxcoricum uitissis mussis plures: Cr in domo quidem mi illos, in theatro vero paucos, cumsiliit plures. Amplius:Bicubitum vero, Cr triclibitu, Cr unumquodq; talium, qVantitatem Agyimat: magnum ner5,uesparuom non Agni'at qaantitatem, scd magis ad aliquid, quoniam ad aliud confideratur magna Vpamnum quare mani r tu est, quonii haec ad aliq id dicuntur Amplius: Siue aliquis ponat qaantitates se haec,sue non ponat,nihil illis contrariam hi quod enim non potest fumi perscinum, scd ad sola alterim relati oncm restrtur, qvo- modo h ic aliquid erit contrariums Amplius sim nuta parasi unt cotruria,continget id inflinata cotraria suscipere, Cr ea ipsa)ibimet esse contraria contingit enim siam ii idem paruum c*c,π magna: est enim ad hoc quid

paratim, ad Eruducro idipsum magnum: Dare idcin Cyparuam Cr magnum eo tria tempore sile contingit, qY

restinui contraria suscipit. Scd nihil cit quod uictatur sia

44쪽

PRAEDICAMENT.

il cotraria suscipere posse. Vt in substinuisi quide, ust

ptibilis enim cottarior esse uidetur: sed nullussmus ritas est,s aeger neque albus,ta niger est simul: nihil, Oliud mes contraria suscipiet.Et eademsb psis cotingent esse contraria nam si et magnum paruo contrarit , ipsum te i insimul est magnum, paruu,inum bi erit cor trarium scd imposibile ni aliquias b hi 4be contrarium:

non cit igitur magni paruo contrari,nes multum puἰ- . Quare uris non ad aliqMid haec quis dicat, sed quai filius,nihil cotruriam bubcbluit. Maxime autem circa Io- Instantia, rici esse lii tur contrarietas quantitatis : ursum enim quod est deorsum,contrarim ponunt,locum qui in medio

est deorsum direntes,cb quod plurima d 1lantia 4 medi

tatis ad mundi terminos. Uidontar Cy aliorum contrari

ruri ab his ut erre desinitionem: quae enim plurimum a se inuicem distent ab eod ingenore,contraria esse definiunt,

Non ut tur autem quantitas suscipere magis ta minus, Commu. is ut bicubitum: nos cnim aliud hi alio magis bicubitu: neq; innumero, ut tria qIam quinq; nihil magis dicantur , uel quinq; magis quam tria: nec tempus aliud alio magis erminus dicitur tempus: nec in ullo cortim, quae dicta sunt, omnino magis π minus dicitur: quare quantitas non ἁ- scipit mugis Cr minus. Proprium autem maxime qllan- III titatis est,quod aequale, π inaequale dicitur. Singula quaescirim carum, quae dictae sunt,quantitatum, aeqMut i, σι ι- usis dicitur: ut corpuS,aequale, π inaequese dic: Ar Cr

lis,Ninaequalis)imiliter a tem Cy ιn alijs,quae dicti sunt, uni quodq; aequale, Cr inaeqt ille dicitur. in caeteris uero quae qualitates no sunt,n5 multu uidebitur aequale,Cr inri. quale rici:ut disto itio aequalis, ET inaequalis no multu diac I citar

45쪽

LIBEReitur: sed magis finitis,s di similis: cr album aequasse Crimequale non multu dicitur sed jimile es disimila. Quare quantitatis maxime sit propria, quale ex inaequale dici De Ad aliquid. CAP. UI I- Definitio, i D aliquid uero talia dicuntur, quaecunq; hoc ipsumariquod sunt,alioru esse dicuntur, uel quomodolibet in ter ad jud.Vtinum hoc ipsum quod ni altero dicitur,aeliquo enim maius dicitur: dupum alterius dicitur hoc quod est, alicuius cnim duplu dicitur: similiter auteo' alia quaecunq; furit huiusmodi. At uero unietiis haec ad aliquid,ut habitus,distositio cientia ensus, Cr plitio. Haec enim omnia, quae diri sunt, hoc ipsum quod sunt, a lior esse dicunturines quomodolibet aliter ad aliud, non ad aliud quiddam. Habitus enim alicuius habitas est oedicitur,ta scientia alicuius scientia, s positio alicuius postis: er alia quidem similiter. Ad Miquid igitur sunt,

. , i qsaeclitis hoc inum qVod sint, aliorum se ricrentur, uotquomodolibet aliter ad aliud: ut mons magnus escitur adesim montem, magnum enim ad aliquid dicituri s sim te alicuisimile dicitur, ex caetera talia Mimiliter adaliquid dicuntur. Sunt autem π accubitus, π stitio, σpositiones quaedi, positiones uero ad aliquid sunt: iacem autem,πjtare,uelbedere, ipsa quidem non sunt positiones, denominative vero dicuntur ab 's, quae dictae sunt, Coinunitas, i positionibus. I inest autem contrarietas inqs,q: sane ad aliquid: ut uirtus uitio contraria est,cum 1it utrus e rum ad aliquid. scientia ignoratiae.Non autem omniburi

ijs,quae sunt ad aliquid,in uni contraria: duplo enim nihilii est contrari , neq; dimidio, neq; ulli Virum. Videntur aute magis Cy minus ea,quae ad aliquid sunt, subcipere. Si mile enim, σ dsimile magis G tangs dicitμr:σ aequas

46쪽

PRAEDICAMENT. inaequale nugis er minus dicitur:c in utrui sit ed aliquid. Simileaenim alicuisnula dicitur, ta inaequale alicui imoquale. Non autem Oinnia,quae sunt ad aliquid, ubcipii tmans π minus: duplum enim non dicitur magis π minus taplum,nec aliquid talium. Omita aurem,quae sunt ad alia quia,ud conuertentia ditantur. Viberaus, dominis crum: s dominus erui dominus osse dicitur .a duplum, dimidij duplum s dimidium, dupli dimidium: Cy ma ,minore

Sed casu aliquoties diderunt secundSi loquutione ut disciplina,disciplinati di ciplina dicitur: π .ciplinata,disciplina usi ciplinatum e sensus, sci ibi liissensu/: sen sibile,

sensu sen ibile. At uero aliquoties no uidebitur collerti,nkico:: nter ad quod dicitur agignetur, sed peccet is quia, gnat: ut ala)r ignetur auis, non conuertitur auis G.non enim prius concienienter aflignati est ala auis.nes enim in eo quod auis hi, uti aut, dicitur , cd in eo quod alata di multorum cnim er aliorum ala Munt, quae nos utit es Quare)i luctar conuenienter, conuertitur,ut viatili assa est: π alatum ala alat .m. Aliquoties autem forte cruomcu fugere necesse erit, si non fuerit nomen implitum, ad quod convcmcnter Uinctur: ut remus si luctur natu on est a gnatio conueniens: neque enim in eo quod limis hi, in eo civi remas dicitur: sunt enim

naues,quarum remi non sint: quare non conuertitur: novis enim non dicitur renu nauta. Scd sorte conismet

uor a signaris erit, Asic qutida in do asitinctur: remus, remitae rei remu3 6ὶ, dat quonυdoctii uc aliter: nomen enim non est postum. conari titur autem A conuenient resignetur, remitu enim remo remitu ej . Simi ter autem G in Hirs: ut caput consimicatilli a signab tur capituicapo

III Conclusio, LII

47쪽

LIBEReaput, quam si ut limatis assignetur. nepte enim in eo quod est anima caput habet: multi enim animalia sunt capita

non habentia. Sic autem fordisse scisime quis sumet, quibus posita non sint nomina si ab ijs quae prima sunt, Crijs,ud quae conuertuntur,nomina ponat ut in ks,quae praediciti sunt,ub ala alatu, d remo retritu. Omnia igitur,quae ad aliquid escuntur, si conuenienter a signentur, ad cor

vertentia dicuntur . quoniam si ad quodub t aliud o nentur,cr non ad id,ad quod dictitur, non couertuntur. Dico autem quoniam neque eorum, quae indubitanter ad corracotentia icuntur,cν nomina cis positi sunt, nihil conuertitur,si ad aliquid eorum, qxae sunt accidentia ηὐignentur,er no ad id,ad quod diculur: ut seruus, i non domini insegnetur ed hominii,uel bipedis, uel cuiuscunq; nsium, non conuertitur nanque dici non potest, homo e1 ferui homo. non enim coueniens est Uignatio. Amplius si autem coimvenienter aflignetur ad id, ad quod dicitur,omnibus alijs sublatis,quaecunq; acci nitu sunt,relicto solo illo,ad quod ignati est emper udinum conuenienter dicetur: Risiberuus ad dominum dicitur, circiscriptis omnibus, quast

accidentia sunt domino,ut coe bi sim,uel scientis fusceptibilem,ues hominem,rclicto uero solo quod dominus est, semper seruus ad ipsim dicetur: seruus enim domini benuus dicitur.Si aute non coactitenter ad id,ad quod Δcitur, inietur,circunscriptis omnibus alijs, relicto eo solo, ad quod a ignatu est,non dicet r ad ipsum: a signetur enim forum hominis, Cr ala ullis Cr circunscribatur ab homine esse dominum, non iam feruus ad hominem dicitur: cum enim dominus non sit, res ferulis est. Similiter e r de ave, si adimatur eam ututam esse. non enim amplius erit ala ad aliquid:cum enim non si vita,nec uti erit alicuius. Quor e op

48쪽

PRAEDICAMENT. 4sve oportet a ligitari id, ad quod convcnienter dicitur: erffi nomen positum, Acilis erit a stratio: in autem non st,fisbe necessariu erit nomen fingere: β autem sic

gnetur,manfistum est,quoniam omnia ud conuertentia dicuntur. Viatntur autem ad aliquid inus esse natura π Communitas in plurimis quidem ueri est, in aliquibim uero non ue-

rium simia enim duplam, ex dimidiis fundis cum sit d indium,duplum est: cisin fit domit seruus ess,s cremst seruus, dominus est. similiter aurem his, eralia. Simul autem haec austrunt se inuices enim non sit duplu,no erit dimissi- ω si nocti dimidiu,no erit duplum. Similiter autem Cr in alijs, quaecunq; talia sunt. Non aute in omni Conclusio bus relativis veru uidetur esse, ulsint simul natura scibile ii. enim scientia prius uidebitur esse nans ut pluruman prius rebus κω ntibus scientias accipimus in paucis uerb, liel nulloqui quam hoc perspiciet,simul cum stibili sesentiam esse'ctam. Amplius scibile ublati simul asistri scien Hippocratestium scientia uero simul non austriscibile: nam sis bile Chius conat' non fit,non erit scientia, nullius enim erit scientias entiatiosos no sit,nihil prohibet esse scibile ut circliti qgadra' mostrare: eu tura si modo estscibilis, scientia quidem olim nondum est, ius demostra- ipsa uero scibile est. Amplius Animali quide sublato no ait Nerit scientia cibilium uero plurima esse contingit. Sum- ὸ

Iiter his sest habent ea, quae de strisu sunt: sensibila enim Geometriae. prius, quam fictisus es uidetur: μblatum enim ρnsibiles inui austristiclum sensus uero lynctibile non simul austri sensus enim circa corpus,eT in corpore sunt: Dii ibili au tem sublato,atortur er corpus: knsibile enim corpus est: icum autem corpus non sit, aq=rtur stti us iniare simus 4restrisinsibilestiis , knsius uero se nisibile non simul au-'t sublato enim animali, stii με quidem aiortur,stiGH,

49쪽

46 LIBER la autem non: est enim sensibile corpus, ut calidum,dulac amara, Cr omnia alia quaecunq; unt knsibilia. A mplius: Scii us quid sinul cim sensitiuo fit, simul enim fit animal, si fici: Scrisibile uero ante animal, ex sti uni citir ignis enim, Cr aqua, er alia huiusmodi, ex quibuη is fit animal constat,unte fiunt, quam animal omnino sit, uel ben tium. μου:q are prius ensibila quam sensus eskuidcbitur. H bet autem dubitatione,utris tililla fi btitia ad Eiquid dicitur,quemadmoduuidetur an hoc cotingat secimGqVastain secundus substantias. Num in primis substat ρ uerum est,nam neq; totie,nes partes primaru sub tintiaru dicuntur ad aliquid.nam quida homo, no dicitur alicuius quida homo nes quida bos licuius quidi bos. Similiter dule Crpartes quaeda enim munus non dicitur usicuius quaeda m - nus es alicuius mamis: Cr quod , caput,non Acitur alia ius quoddam caput,sed alicuius caput. Similiter dxtem

in ecudi ubssant s, atq; hoc quide in pluribus: ut homo,non diciti rulicuius homo nec bos, Micuius bos,nec tagnum,usicussit ligna sed alicuitus obse io dicitur. In huiu=modi ergo manifesti; esὲ,qllonii non sunt ad aliquid. In alia quibus verost da sub tintiis,habet aliquam dubitatione: ut caput alicuius caput dicitur, ex manus alicuius dicitur munus: singula huiu=modi: quare haec fringe ad ali- Definitio ii. quid esbe uidesbuntur. Si igitur susticienter eorum, quae

sunt ad aliquid, definitio agignata est, aut nimis difficiis, , aut impossibile est ostendere,quὀd nulla ubi tia eorι , quae sunt ad aliquid, dicitiar. Si autem non sufficienter edsunt ad aliquid quibuκ hoc ipsum est 4be, ad aliquid quo dam modo se habere, fortisbe aliquid contra Vli dicetur. l Prior uero dclinitio sequitur qMiam omnia ea, quae lint ' - ad aliquid, non tamen hoc cis est esse, quod sunt ad A l quid,

50쪽

PRAEDICAMENT ήν

quid, qVod ea ipse quae sunt, Aiorum dic titμr. Ex Corollarium.

his ergo munifinis est, quod si quis aliquid eoru ni, quae sunt ad aliquid, definite scici, Cr illud, ad quod diacitur, definite sciturus est. Si enim nouit aliquis quiddam , quod ad aliquid est esst autem esse iis, quae ad AL quid sunt, idem de ad aliquid aliquo modo se habero crillud nouit, ad quod hoc aliquo modo se habet. Si enim non nouit omnino ad quod hoc aliquo modo se habet,

neque si ad aliquid hoc aliquo modo se habet, noscet. sed in singulis palam hoc est, ut si quid nouit qVis defrute, quia dupum in , Cr cuius duplom est mox defrui te nouit: si verbi illius definitorum nouit in duplum ege, neque si sit duplum omnino nouit. Similiter autem ier hoc aliquid ii nouit quis quod melius est definite,

quo melius est statim desinite necesserim est nosse. Propter haec, non indefinite sciet quid hoc est peiore in lius, susticio enim haec est, non scientia : non emis sciuit exacte, quod est peiore melius, ct enim sic decidit, nihil est Dierius ipso. Quapropter palam est, quia necessarium est, si nouerit quis aliquod relativorum desinite, id, ad quod dicitur, definite nosse. Caput ver), Cr manus, er eorum fingula, quae siubstantis sunt, ea ipsa qVae funi, sciri definite possunt: ad quod uerb dicuntur, non est necessarium scire. cuius enim hoc cupxt, uel calaue haec manus fit, non est scire desinite: quare non erunt haec ad aliquid. Si uerb non sunt haec eorum, quae fiunt ad aliquid, isterum erit Acere, quia nulla substantia aliquid eorum est,qxae sunt ad aliquid. Fortase autem difficilest huiusmodi rebus confidenter declarare, iis id e- pertramtumst: dubirige autem de hor- unoquoq; non est inutile.

SEARCH

MENU NAVIGATION