Dialectica Aristotelis, Boethio Seuerino interprete, adiectis iam recens Angeli Politiani in singulos libros argumentis

발행: 1551년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

71쪽

Positio, III

MENIAS ARID

De Signis. C A P. I, RIMVN oportet constituere quid sit Nomera,er quid Verbum , postea quid est Negatio, Cr Asrimatio, er Enunti tio, Cr Oratio. Sunt ergo ea, quae sunt in uoce, earum quae sunt in anima, pugionum notae Cy ea quae scribuntur,eorum, quae sunt in voce. Et quemadmodum nec literae omnibus eaedem, sla nec eaedem uoces. Quarum autem hae primum notae sunt, e dem omnibus pasiones animae fiunt: π quarum hae simit redines,res clium eaedem. De his uero dictum οἱ in Vs,qui sunt de Anima alterius enim est imgot . Est aut quem-ndmodum in ima, aliquando qκM intellectussime usro,ues 'sbo aliquando autem cui iam necesse est horam alterum inesse sic etiam in voce. circa compositionem enim,er diuisisimit, est ueritas, Uitas. Nomina igitur ipsa, uerba consimilia sunt ei, qui ne compositione, ex diuisione est, interemi: ut homo, uel Abara, quando non aliquid dia itur: neque enim Si u , neque verum adhuc est. Signum autem huius est, hircoceruus enim esse

quid gnificat: sed nondum uerum aliquid, uel fictura,si non uri esse, uel non esse addatur, uri inpliciter, uel f

eundum tempus. De

72쪽

I ERI HERMEN.

De Nomine. C A P. II.

Nomen igitur est uox Agnificativa fecundum placi

tum sinet porcicuius nulla pars significativa est, separari. In nomine enim,quod est Ferus iis hil per sesignificu, quemadmossim in oratione, quae est Equus Ferus. At uerb non quemadmodum infinplicibum nominibus Jc se habet incompositis. In illis enim nullo modo pars significativa est in his aute uidetur qui- denista nucius est, eparari: ut in eo quod est Equi erus, hoc quod est Ferus. Secundum acitum vero, quoniam naturasitre nomen nullam est,sed quando sit nota: quoniades t π illiterati son ut irrarum: quorum nullus est nomen. Non homo uerb non est nomen. At vero nec p stum nomen est,quo illud oporteat appellare. nrisse enim oratio, neque negatio est: tacti nomen infinitum, quoniam militer in quolibet est,er quod est,s quod no est. CDionis autem, uel catoni, er quaecunque talia sunt, non sunt nomina es cous nominis. Ratio autem eius est,ulla tamen sunt secundum seipsa: quoniam cum Est,uel Fuit,vel Erit, neque uerum, neque bifum est, nomen uero semper: ut catonis est, uel non est: nondum enim aliquid uerum dicit, aut Album

De Verbo. CAP. I I I.

VErtam autem est, quod consignificat tempus, cuius nulla pars significat extrarta' est semper eorum, qMedea treo praedicuntur, nota. Dico ratem quoniam coim

gniscat tempus ut cursus quidem nomen hi, currit u es uerbum consignificat enim nunc be.Et semper eorum, quae de altero Acutur ta est ut eorum, quae de subiceio, uri in subiecto sunt. Non currit uero, Cr Non laborat,non uerbum dico. confignificat enim tempim, er= ς a per

73쪽

LIBER I. per in aliquo est. Diffiscnitie autem huic, nomen positu non est,sed infinitum uerbi sit quoniam imiliter in qu libet est, cr quod di, Cr quod non est. Similiter dummer Curret,er currebat: non uerbum est,fod casus uerbi Disrunt aute a uerbo,qu)d hoc quide praeficiis cosignis cat tempus,illa vero id quod circuncirca esst. lna igitur

fecundu se dimi uerba,nomina sunt, significat aliquid: constituit enim qui dicit intellectum, qui audit,quiescit. Sed si Est,uci Non est, nondum significa neque cnim stivium est rei EJe,uci Non est e. Nec si hoc ipsi Est,pura dixeris ipsum enim nihil est confignificut autem composis fioncm i andam,q umsine compositis non est inrelligere.

De Oratione. C A P. III r.

ORatio aurem est uoxsignificativa, cuius partium uti quid igniscativum est separatum, ut dictis,sed non

ut affirmatio, uel negatio. Dico alitem, ut Homossim

scat enim aliquid ita non qxoniam est,aut non est sed erit affirmatio,nes ii galla, i quid addatur.Sed non una hominis hilaba. Neque enim in eo quod est Sor , Rex signisecat,sed uox nunc cit folkm. in dreplicibus stero significae quid in aliquid, ta non secundu st,queinudinosi dictu cst. Est aute oratio omnis quidesigniscatiua,non sicut instrumentum, ed qMemadmodum diam cst, fecundu placitum.

Enuntiatiua uero non omnis, sed illa in qua uerit,uel filsum cst, non autem omnibus inest: ut Deprecatio, oratio quidon est,sed neque veru,neque 'ga. Caetera igitur relin Duntur rhetoricaeenim,uel poeticae conuenientior est co-sueratio: Enuntiatiua uero praebentis est speculationis. Est autem una primu oratio emuitiatiua,abfirmatio se

Conclusio. inde netatio: aliae vero omnes coniunctione linae. N cesse est autem omnem enuntiatium oration , ex verbo

74쪽

pERI HERMEN. rt se,uel re casu uerbi. Etenim hominis ratio, si non addu-dr,rat Est,aut mi, aut Erit,aut aliquid Hisnodi,nondam oratio enuntiatissa est. Quare a toni uium quiddam ei L π m n nudos, Animul grefibile bipes: non emineo duod propinque dicuntur,μnu erit, Est certe alter ius hoc traΚre negotij. Est autem una oratio enuntiatiua,qlιeunim ignificat,uel contractione una: Plarcs aut , qliae plura, non umor, uel inconiuncte. Nomen igitur, Verbum,dictissit solum: qqonium non est dicere, sic ait ouid igni cu item,uoce errantiare,vel aliqIs interrogan- . te, uel non, uerilinis o nostrente. Harum aut haec quidem simplex in enuntiatio ut aliquid de aliquo,Vel aliquid ab aliquo. Haec autem ex his conisincta, uelut oratio quaedam iam composita. Est alite fimplex cnuntiat; o: uox ificam de eo, quod est aliquid, uel non est, qIcmad modum tempora diuisa sint. Affirmatio vero cist cnantiatio alicuius de aliquo. Negatio uero en iitrutro aliculmis aliquo. Quoniam aulcm cnuntiare est, Cr quod ejt, non esse: π quod non est,esse: quod est, csse: quod noctinon esse: Cr circa ea quae extra octis tempus fluit. Similiter,omne utis contingu quod quis a 'mayrrit,ne syare: Cr quod quis negaserit, Hirmaro. Quarcstu est quonia omni virmationi, oppos fa est urgutio: Cromni negationi si mutio. Et fit hoc cotradictio, d immatio Cr nciatio opposita. Dico aute opponi, er: d

De Subiectis N Praedicatis munutiationum.

Voniam autem sunt haec quide rersim unlIcryba.

75쪽

ia ibitis praericari Mum est: ngulare ueia,quod no: ut homo quide uniuersale eit Plato uero eorum, siae uni singularia. Nec be est autem enuntiare cum inest aliquid, t nomaliquando quidem alicui eorum,quae uniuersalia uni aliquando autem alicui eorim,quae untsingulo Constitiae. τμ si ergo in liniuersali liniuersaliter enutiet quisqv

nium est, aut no est, trame mlinuationes crat. Dico a

tem in uniuersali mutiare uniuersaliter u omnis homo albus in,nullus homo diuus est. Quando aute in uniuerses bus non uniuersaliter,non uni cotrariae. Qiis aute signiscuntur, est ese aliquando contraria. Dico autem non uniuersaliter enutiare in ijs,quae uniuersalia uni utitit albus homo: Non est albuε homo. cum enim uniuersale sit Iloino,no uniuersaliter utillir enuntiatione: Omnis nanch, Restulaunia non uniuersalesignificat, ea quonia uniuersaliter. In eo uerialis. uero quod uniuersiae praedicatur, id quod est uniuersat ter praedicare,non est ueri . Nulla enim a mutio uera erit ii qua uniuersale praedicatum, uniuersaliter praedi Contradicto- catur: ut.Omnis homo οἱ omne animae. Opponi autem asi inutione negationi dico contradictorie, que uniuersalitersignificat ei, quae non uniuersaliter: ut, Omi homo albus est: Non omnis homo uibus es : Nullus homo Contrariae. Abus6hAliquis homo albus est. cotrarie uero uniuem astra afrinatione,π uniuersdem negationem ut, Omnis

homo iustus est Nullus homo iustus ei De Regulis Oppositorum. CAP. VI.

C triues M. Vocirca ha qVide imp bile obtinui esse ueras simul uero opposicis, contingit adluarido in eodem, ut Ube uerus a Non omnis homo albus est cir Aliquishoino 2λου est Quae iis igitur contradiectiones uniuersilia sunt uniuerstarer, cesse estudierum esu

76쪽

PERI HERMEN. 73

crates albus est Non est Socrates albiri. in curis aut in uniuersalibus non uniuersaliter , non semper haec quidem uera est D uero alba. Simul enim uerim est dicere,Qmnium est homo albus: G ,Quoniam non ecthomo albus erita homo pulcher er, No est homo pulcher. si enim turpis est,non est pulcher: ersi fit aliqrid, nondum es . Videbitur autem sibito inconueniens esse: i circo quoniam uiactur significare haec: Non est homo .LDι :Amus er haec, Nullus homo est albus. Haec alitem

ii qe idem significat, neque smud necessario. Manilistum est autem, quoniam una negatio unius affirmationis est hoc enim idem oportet negare negationem,quod af matio afrin Ler de eodem,vel de aliquo sngularium, uel de aliquo uniuei salium ut uniuersaliter, uel ut non uniuersaliter dico autem, ut, Socrates albus, Non est Tocrates albus. Si autem aliud aliquid de eodem, uel de diis idem,non est opposita, sed erit us ea diuersa. Huic vero quae es omnis homo albu3 est,contradictio est illa, quaeia,Non omnis homo albim est. Illi uero quae est, AIAquis homo albus est, illa quae est, Nullus homo albus est, illi autem quae est, i homo assus illa quae est, Non est homo albus. Quoniam igitur una Myrmatio lim negatio- Epilogus. ni opponitur contradictorie, ex quae sunt hae dictum est: ν quoniam contraria est ,πquae uni illae, dictum est: ex quoniam non omnis vera uel Alba contra ctio, ervare,Cr quando uera,vel Alba.

tione una. CAP. VO.

VNa ratem Alfirmatio, τ Negatio est, quae linam de uno smmat, uel cum At uniuersale uniuersaliter, ς a Mel

77쪽

D LIBERI. uel non similiter ut,omnis homo albus est,Non omnis sonio albus in Est homo albus, Non est homo albus, Nullus homo albus est, Aliquis homo uibus ins Alta unu significat.Sin uero diuobus unum nomon possitum est, ex quibus non est unum, non ess una Uirmatio, neq'le una negatio: ut si quis ponat hoc nomen Tunica homini, π eqsso, σdicat, Tunica alba est.haec non est una Q rmatis,nec ullat nautio. Nihil enim disteri hoc, quam dicere,Est homo Gquus,albu3.Hoc aute nihil dijert, quain dicere, Est homoesbim, est equus albus. Si ergo hae multi significant, crsunt mi es mans tinns quoniam Cr prima uel inesta, uel nihilsignificat neque enim est aliquis,homo equus. Corollarium. inure nec in his necesse est,hunc contrudi honem x rum liam uero fissum esse. De Futuris cotingentibus. C A p. V II r . Regula, et T N iis ergo quae unt,ta quae im sunt,necesse est Hi I inutionem,uel negationem uerum cyc,uel fit am. Ac in

uniuersalibus qui in uniuersaliter, semper hunc qui iuveri,illam uero usu in esse, ex in his quae fingularia sunt,

quemadmodum dictum est. In ijs uero quae in uniuersambus non univcrsaliter dicuntur,non necesse. Dictum 6bii autem er de his. In singularibus uero,*futuris, non similiter. Nam si omnis affirmatio, Cy' negatio uera, uel

Sisa omne necesse est esse,uel non esse: quare si biciscat futuram esse aliquid, ille uero non futurum dicat hoc inum inum stum es ,quoniam,necesse est uerum d cere ulterum ipsorum,si omnis Uirmatio, uel negatio vera, ut I fla est utraeque enim non erunt 1simul in taliabus. Nam si uerum est dicere, quoniam uictam, uel non albim nec fle est esse album, et non album. Eicti est dissum, vel non albam, veru erat Uirmare, uel negare. Et si non

78쪽

pERI HERMEN. π Hi,fit m dicit: π fissum dicit, non cit: quare ncccspecit aut affirmationem,aret imgutionem ueram csse, uel fysam. Icihil igitur neque est, neque fit,nec a seiuna, nec vir ilibet, neque erit, neque non erit: sed ex necficite omnia, Cr non utrunisci. Aut enim qui dicit, uerus est: alit qui negat. similiter enim uel feret, uel non feret: utri illibet enim nihil magis sciues non sc se habet,uel hubcbit. Amplius autem,cti Eulbum mmc, uerlim erat dicere prius,quonia erit album. Quare semper fuit uerum dicere quodlibet eorum quae βm, fiunt,quoniam cst, vel erit. Si autem semper uerum fuit dicere, quoniam est, uel erit: non potest hoc non esse, uel non futurum esse. inrodautem non potest non feri, in Vibile est non 'ri. Et pod impos ibile est non feri, necesse est 'eri. Omnia igitar,quae sutura sunt,necesse est fieri. Nihil igitur utrun- bct neque a ortuna eri nam si a fortuna, non ex neces

tate. At uero nec quoniam neutrum verum Oh, dicere contingit ut quoniam nequc erit, neque non erit. Primum

enim cim sit affirmatis figa: negatio non vera erit. Flian haec u af:t,contingit Myrmationem non Meram ese. Adhaec si uerum fit dicere, qVonium album 4b, Vm Iium oportet esse retrauitque. Si uerὸ erit cras,oportetis

re cras. Si autem neque erit,neque non erit crus, non erit

utri libet: ut, t nauale bellum: oportet enim neque feri na ule bellum, neque non feri. Quae ergo contingunt laconuenientia haec sunt, huiusmodi alia si omnis a fi mationis,ctar negationis,uel in que, quae in uniuersalibus dicuntur,ut uniuersaliter, liri ijs, quae uni singularia,n

cesse est opposivarum hunc quidem ueram esse, illum uerbssum. Nihil alitem utrunlibet esse in iis, quae sunt: sed omnia esse, π feri ex necesitate. Q aare neque consulta

79쪽

LIBER I.

re oportebit que negotiari: quoniam siboc quidemctavi,erit hoc :si uero non hoc, non erit hoc. Nihil eniim prohibet, in annum decies millesimum, hunc quidem dicere, hoc futurum esse: illum uero non dicere. Quare ex necessitate erit, quoslibet eorum uerum erus acere tunc.

At uero nec hoc distret,s aliqui dixerint contradictis Hiiem, vel non dixerint. Munifestum enim quod sic e hobent res, etiam si non hic quidem Urmauerit, ille vero negauerit. Non erum propter negare, ues affirmare, erit, nes non erit: nec in decies mitifimum annum magis quam

in quantolibet tar re. re fi in omni tempore su se

habebat,uel ulteram uere diceretur .necese erat hoc feri.

Et unumquodque eorum quae sunt, se emper se habebat, ut ex nec state feret. Si enim uere dixit quis, quoniam erit, non potest non feri.Et quod fictum est, uerum erat dicere femper, quoniam erit. Si quidem haec imposibilia sunt: demus enim esse futurorum principium,ta' ab eo quod confulinus, atque aliquid agimus, quoniam esὶ omnino in th, quae non emi r actu sunt,esse posibile, ernis esse similiter: in quibus utrunq; contingit, Cy ese, πnon esse. Q re exfercta' non feri, ex multa nobis ma ni tufuntscst habentia: ut quoniam hanc uestem po 'Abile est inciri, er non incidetur tantivi exteretur. Sim liter autem π non incidi po 'ibile est non enim esset eam prius exteri,nsposibile esset non incidi. Quare quod in alijs generationibus, quaesecundum hula modi potentium

dicuntur. Munipstum igitur est, quoniam non omnia ex necesitate uel sunt,uel sunt. Sed alia quidem utruimlibet: π nihil imgis uel assimiasio, uel negatio uera est. Alia uero magis quidem, ex in pluribus alteram : fita contingit feri er alterum, alterum uero minime. Igitur

80쪽

PERI HERMEN. se quod est,quando est, Cr non esse quod non est,quando non est,necesse est. Sed non omne quod est, nec be est esse: nec quod non est, neceste est non esse. Non enim idem est, omne quod est, necessurio esse, quando est: er staplieiter ex necesilaute esse. Similiter autem er in eo quod non est. Et in contraditi ione eadem ratio est. Esse quidem,uel non esse omne neces=e 6hπ ut grum esse, vel non. Non tamenoridentem, dicere aeteram necessarium. Dico autem

ut necesse s luturum esse bellum nauale cras, uri non futurum esse. Sed non futurum esse πώ bellum nauuse, ii αβ cst,uel non luturum esse: futurum autem esse ues non te, necesse est. Quare cum similiter orationes uerae in quem modum Cr res:munitidum est quoniam quaecumsuesisse habent, ut uir loci sint, ex contraria coim

fingant,necesse 'si niliter se habere ex contradiationem: quod contingit in ijs, quae non semper funt, uel nos per

non sunt. Horum enim necesse est alteram partem contradissionis ueram esse, uel salsum: non tamen hunc, uel sitim, sed utrastitiset: π magis qgidem ueram alteram, non timentum ueram, uel β m. Quare mutiqectum cst, quoniam non est necesse omnis affirmationis, uel ii gationis opposus rum, hanc quum uerum, illam autem Iussam essetnon enim quemadmodum injs, quae sunt,sic e tabent ex in iis,qgae non sunt quidem, possibilibus t mm ese,uel non esse sed

quemadmodum duectum est.

Primi libri Peri Hermenias Aristotelis Finis.

PERI

SEARCH

MENU NAVIGATION