장음표시 사용
61쪽
,s LIBER intertiturino enim dicitur H M, eritatis uoms. Quia autem tres ut contraria omnantur, quae fecundu priui tione cr habitu dicuntur,ex his maniystum est: cotrario ram enim,quora nihil ζὶ mediu,necesse est in quibus feri nata sunt ut de quibus praedicantur itera inorum inesse semper.Eoru enim nihil media erat, quom alterum inesses ecptibili necessariuerat xt in languore,ta divite: erit arcuspari.Quom uero allaid modia hi, nunquam
necesse est omni fusceptibili inesse altera: nes enim neces se esξ omne usceptibile uel candidro uel nigrum esse: si rigidum uel calidam. Horam enim mediam aliquid, nihil coeprohibet insuper autem Cr eoru erat aliquid medium, quorum alterum inesse susceptibili non necessariundi erus, praeter sila quibus unum ius natarasitor, ut igni calidum esse, πmui candidum in bis enim determinate necessurum est alterum inesscita non alterutrum non enim pose
sibile est gnem frigidum esse: nes nium nigrum. Q re omni quidem susceptibili non necessarium est inera in rura in spe, edsolis, quium natura unum inest,ta histernunate unam ion ulterutrum contingit. in priuatione autem,ta' habitu, neutrum eorum, quae dictasunt, uerum
est non enim semper alteram eorum inesse fulceptibili ne cessarium cshquod enim nodum natum est habere usum,nes caecum aeque uictum habens Acitur: quare non erunt haec,ret ea contraria, quorum nihil est medium, sed lics uteu,quorum aliquid eist medium: necessarium enim estes quando omni subreptibili alterum eoru inesse: quado enim
iam ad habendam uilionem natum luerit,imc acit caecum, aut habens usum dicetur. Et eorum non dcterminate es terum, ed alterutrum contingit: non enim necessarium est:
Mes caecamines usum hami esse, sed utrumuis contingit.
62쪽
PRAEDICAMENT. dis In contrarijs autem, quorum .iliquid modium est nunquam necessarirum erit o susceptibili alteram in besed
quibusdam, er his drterivinate unum, non utrum2is contingit. Vnde palam H quod ecandum neutrum modorum tanquaM contraria opponantur ea quae secudam priuationem,ta habitum opponrentur. Amplius: in contrinrijs quidem cum fit susceptibile, ad inuicem mutationem 'ripo, ibile est,nisi alicui unum natura inest, ut igni cinlidam: etenim sanum positite Ut languere, Cr candidum rurrumscri,cτ calidum frigidam ex ex sturiose prurium, crex prauo studio feri pelibile est: prauus enim ad Meliores exercit,siones Dductus, π dom inas, res ad modicam aliquid proficiat, ut melior iit: si certe semel
quamuis modicum incremetum sumpserit, palam est, quia aut persecte mutabitur, aut satis multum incrementum sumetsemper enim bene imis sior ad uirtutest, ctia quo cluis crementum sum erit a principi quare etiam ueri simile est plenius eu sumere incrementum:-hoc dum simper fit,persecteta cotrarium habitum restituetur, nilii te tempore prohibeatur. Veiam in priuatione, er habita impossibile est ad inuicem mutationem feri: ex habita enim in priuationem malatio sit: a priuatione uero inhabitum imposiibile est: neque enim caeciu Actus aliquis, riti sui uidit: neq; civa caluus uerit ursus comatus ictus est neq; cum lucrit taenuluε, dentes ei iterwm orti sunt.
Quaecunque uero tanquam Uirmatis,'negatio om vnnuntur, palam est quia nullo praedictorum modoriam
opponantur: in sobs enim his i cessariis est scmper, hoc quidem eorum uerum, illud aut salsum csc. Nos enim in contrari', necessarium est semper alterum Rerum ci . ster autem Ajwmanes in se, quae ad aliquid spint, cibin hab
63쪽
L I B E Rin habitu, erni tione: ut unitas,ta' tavor contriuia sim π neutrum nrs uerum, neq; Album est. Si liter au rem Er duplum, er Ennium tanquam ad aliquid προ- stas uni π non est eorum neutrum ' uc , neque Ad
sum. Stanes ea qu. e secundum priuationem, e habitum dicuntur, sicut uisio,er caecitM. Omnino autem eoru, qIAE secundum nullum dicuntur complexionem,nihil rses veru,nes fusum cist: omnia autem, qllae acta sunt, ine comploxione Acuntur. Verari: en maxime tale hoc contingere uidebitur injs, quae secundum complexionem contraria dicuntur. Sanam nos eje Socratem, ad langsiere Socratem contrarium est.Sed neque in his necessarium semper ab rerum uerum 4be, Cr alterum sal um: cum enim Socrates
sit, Eud quidem uerum, aliud autem A sin erit cum uerbnotistis: abo Alsa unxneque enim Gmggere teque satum esse uerum est, cum ipse non sit omnino Socrates. In ρομuatione Mπλο hau itu sim non sit omnino, neutrum ue rum est cum autemst,non semper alterum quidem uerum erit, ulterum aut fissum K enans uisum Socratem, ecquod est caecum esse Socratem, opponitur,sicut priua tis,er hisitus er cumsit,non nec bariam est alterum uoram esse, uel adjam. cum enim nolaxmsu natus habere, utras fissa sunt:er cum non it omnino Socrates, similiterq os fusa sunt utras, ex visum eum habere, Cr caecum cse. In a mutionc uero, er negatione, sempersae sit, siue non sit, hoc quidem album erit, laudautem uerum.
Languere nanque Socratem, er non languere Socratem,
cum ipse si palam est quoniam alterum eorum uerum, ultorum uero sed n Wher cum non sit imiliter.Langis re etenim cum non it, essem est non languere autem, v rum. Quare in his solis proprium eris semper usterum
64쪽
finitatio, tar negatis opponuntur. Contrarium autem bono qui in ex nec inte matim e st: hoc autem per singularum insictionein pilam est ut finiriti tinguωθα- stitiae iniuitia,er sortitudini timid itas, inaurer autem Crin alijs. Malo autem aliquando quidis Bonum est contrarium aliquando muti . Desectui enim cum muti sit superabundantia contraria est, cum fit etiam ipsa insum. Similiter amitem a meriocritis cum utrique contrariast, bonum cst. sed in paucis quis rite hoe asticiet, in pluribus vero semper malo bonum cotrarium est. Amplius contrarioris non necessarium est si alterum fit, ex reliqum sit. Sunis nanqVe omnibus, sanitas quidem erit languoristia non.Sintiliter autems omnes albi sint, in edo quid erit,nigredo vero non. Amplius si ei quod est socratem sanam esse, socrutem languere contrarium est, non comtingit, simul utraque eidem inesse: non utique eontinget cum alterum contrariorum st,er reliqum esse cim enim sis Socratem sanum esse, languere Socrat non ea it. Pusam uero est, quia circa idem aut sterie, aut genere, natura habent feri contraria. Languor nanque er sanitas in corpore animalis natura habent feri albedo autem, ex nigredo inpliciter in corpore: iustitia uero, Cr iniustitia, in anima hominis. Necessarium autem est omnis contraria uti in eoem genere esse, uel in contrarijs gen ribus, uri ipse genera esse: albam enim,π nigrum in eodem genere sunt colar enim eorum genus est iustitia uero , ex iniustitia in contrari' generibus: illius nanqse Virtus genus est, huius autem Vitium: Bonum uero, er malum non in genere sunt, sed ipsa sunt ginera MA
65쪽
A LIBER De Modis Prioris. c A p X MPRius autem alteram altero dicitur quadrupliciter Primo quid , Cy maxime oprie secudum tempus, secundum quod scilicet antiquius alterum altero, Cy uctustius dicitur. In eo enim quia temptos amplicis 6ξ, π ant quisς,π uetum dicitur. Secundo aute quod non comuertitur secundu in subsistendi co equentiam ut unaem bis prim Hὶ duobus enim existcntibus,mox unum esse consequens 4Ι: uno uer) existente, duo eoe non nec Iariam est: quare non couertitar ab uno coseqqentis,ut reliqreum i sit. Prius autem ill id ego ui tris, quod non conuertitur essendi consequoetia. Tertio uero secundurni ordinem quendum prius dicitur, quemadmoduam sin disciplinis, er in orationibum: nam in domonstrativis disciplinis et Eprius, Cr posterius ordine: elimcnta enim in geometria priora frent ordine ijs,q ae discribantur per ordinem. Seder in grammatica lemcnta hilabis priora fiunt Crin orationibus similiter prooemium nurritione prium ordine est. Amplius praeter ea,quae dim sunt,qMod melius, ex hora rabilius est, prius natura se itidetur. Cori uelierunt etiam multi honorabiliores, σ magis dilectos a se,priores
apud se dicere. Sed est mne alicia inius Priorum hiemodus. Modi igitur qui dicti sunt de Priore, stre hi sunt.
Videtur aurem praeter eos,qui dicti unt,alter elle Prioris modus. Eorum enim, quis conuert: ntur fecundum
essentiae con quentiam id qVod alteri quomodolibet causa ψ,digne prius natura dici po fit: qu)d νπὸ quaedam sint
huiu modi, palam cst. Esse nanqVe hominem, secundum essentiae conficquentiam ad veram de se conuertitur Orsetionem. Num s r homo est, uerae,st oratio, qua dicitur, quia homo Vbini uera est oratio, qua distinus,q od h
66쪽
PRAEDICAMENT smo est,consequitur esse hominem. Et uera quidem oratios quaquam causa est, ut si res uer tamen res quodammodo causa uidetur, ut si uera oratio: eo enim quod res non est, uera oratio, avit* a dicitur.Quare fecundum quinque modos, ritos esterum altero dicitur. JJe Modis sinitii. C A P. X I ia
inlita utatem dicuntur inpliciter quidem, er propriνι me,quora generatio in eode est tempore neutra enim coram neque prius,nos postisius est. simus itus secumdam teinpus haec dicuntur. Natura autem fmul sunt,q uecuris conuertuntur quidem secundu quod est esse e seqv liiii,sta nequaquam alterum alteri cosa est ut sit
ut in duplo Amidio.conuertuntur etenim haec: na cim
scd neutrum alteri causa sati sit. Dicuntur autem f- ut natura, Cy quae ex eodem genere ediverso ab inuicem diuiduntur. Ediuerso durem diuidi ab inuicem dicuntur,q aestauit in eandem sunt diuisione ut uolatile, gresibyle, aquatile. Haec enimis inuicem ediuerso diuiduntur, vae ex eode genere sunt. Animus nans diuiditur in haec, Mol uilesire, ibile,s aquatile cr nihil horum prius, vel posterius est,sed simul haec natura esse uidentur. Diuiditur autem exsingulum horum instecies rursus: ut volatilem mal, vel ibile,er aquatile.Erunt ergo sillas- d natura,quaecunq; ex eodem genere fecundum eundem sunt diuisionem. Genera ueris steriebus f p priora sunt,nes enim conreertuntur fecundum essendi consequentiam ut chir quidem aquatilest, animal est: cum uero fit animul,non lic es ut aquatile fit. Simul ergo natura dicuntur, quaecul qgide covertatur secundu egredi consesequentia nota neq; aquam ulterum ulteri ut fit, causa est:
67쪽
- LIBERCr es,quae ex eodem genere e diruerso diuiduntur ab inuicem,ssimplicitersimia sunt, quorum generatio in e dcm est tempore. De Speciebus Motus. CAP. X m. Motus autem species uni seMGeneratio, corruptio, Augineruum,Diminutio, Alteratio, secundum locta nuntio. Alij itas motus pulvi est quid es inuice diuerssunt non enim est generatio, corruptio, necdi augmentim, Aminusio ines fecundum locum mutatio: militer autem Dubium. π alij. In eratione uero habet quandi dubitationem, ne fit forte necessarum id quod alteratur,per aliquam reliquarum motionum ulterari. Hoc autem non uerum est. Nam fecudum omnes pene pagiones, aut complures acciadsit nos alteruri,nulla aliarum communicante motionum
nam nes augeri necessarium est, quodper pusionem movetur , neque diminui: militer autem G in ui s. Quare alia praeter dictos motus erit Alteratio nulla fi let eatam, oporteret id, quod alteratur, mox π augeri, uel minui, vel qVandam aliarum motionum sequi sed non necesse est.
Similiter autem er quod augetur, aut ulla aliqua --αtione mouetur, ulterari oporteret. Sed unt quaedam, P e Inctitantur, qκae non alterantur: ut quadratum gnomone circumposito creuit quidem: est rutum uero tria
hil Actum est.Sic Crin alijs huiu modi: quare alij motus sunt ubinuicem. Est aut simpliciter motui quidein quies contraria mih ucr),quae per ligula unt, er singula: g
nerationi quidem corruptio, augmentato uero diminatio, secundum lacum mutationi, fecundam lacum quies in
xime uiactur oppositum csse, ex forte in contrarium loci mutatio ut et,quae instrius est, ea quae superius cst: Cr ei, quae si perius est,ca si e instrius est. Reliquo uero in gnat
68쪽
n eο- rium. Viactur aute nihil ei contrariis,nisii quis er in hoe booIn reli. secundum qualitatem quietem opponat aut in contrarium iiii. Desitatis,muta tione: sicut Criti mutatione ecundum Io- tione. cum,quictem secundum lacumini in contrarium locum n lacu nrutationem. Est enim eralteratio fecundum qualidit liuo si mutatio. Quapropter opposita erit secundum qualitatemnium mutationisecundum quesitatem quies, aut in contrarium
talem muratio qualitatis:Album feri ad H,quod est.Nigra feri.
ionem, Asteratur enim in contrarium,qualitatis mutatione in re- De modis Habere. C A P. X IIII. m est. Q Abere autem multis modis dicitur. Aut enim tunqualisco, 11habitum'astectum: aut aliam quamlibet qualitate: olim dicimur enim disciplinam aliquam Libere atq; uirtutem. ni ino- Aut tanquam quantitate,quod ecqui magnitudinem habe contingit: dicitur enim trisubitam habere magnitudi ad m, ielq bis bitu. Aut tanquam ea, quae circa commiuit, pus Iant utinestimentu,vel tunicam. Aut tanquam in parase est. te it in manu annulum. Aut tanquam parte: nt,pectin, a mu- vclina . Aut Atinuast,ut in modio grana tritis uel in. aedam lugena uinum. Vinum enim habere lugena dicitur er in 'staturi EusPana tritici.Ι ec enim omnia Habere dicuntur,ut in ero is D e. Aut tanquam possionem: Habere enim domum, j inora ii*t um dicimus. Dicitur etiam Cr uir uxorein bab
v pici re,er uxor uirum.Sed qui nunc dictus esξ modus,aliensiada: se' mus est eius,quod est Hubere nihil enim aliud Vorem ha inutis, seretiniscamus,quam quod cohabitant. Forte dimen eritis su iij quidam, eius quod est. Habere,apparebunt modi: sta in toti su consueuerunt, pene omnes enumerati sunt.
69쪽
Sed age Librum quoque inspiciamus. in quoiatia uerba nectuntur. Quaecunque igitur uocibus insunt, notae illorum lunt, quae antino: sicuti vocum notae, ipsa quae scribi-inus. Dd nec uoces, nec literae tamen eaedem cunctis: cum sine in animo omnibus cad m, quorum stat hae similitudines, coiseceptiones oc in animo sunt ueri expetetcs & falsi, quibus nomiana o uoiba vcspondent: nam ueruna falsumq; diuisionis est&compositionis utrobique. Nomen dico, uocem significatui ha bilem exposito sine tempore: cuius pars nulla seorsum significat, licet affectui. Cui quidem negatio si obstiterit, indefini tum, uocabitur nomen: sic aliud a nomine, quemadmodum denominis calus. Eadem & uerbi finitio, modo tempore non fraudetur: quod est eorum signum, quae de altero dicuntur, quo itidem indefinitum uerbum, casusq; uerbi discrepant. Haec autem seori uin quidem significant, sed non uerum tamen, ac falsum. Quare adorationum pQrgrinus, quae uox est signi catui habilis, cuius etiam seorsum partes ipsae significant. Neu omnis tanton oratio uerum salicitiq; recipit, sed cnuntiativa duntaxat, quae affirmatio priminii uel negatio est: etiamque prius, quam copula nunciatur. Verbum autem sibi enunciatio poscit, quod etiam finitionibus adlii tur. Estque una inter dum enunciatio in uocabulis pluribuS, est & in uno multiplex. sensus enun potius ibi respicitur. sed affrinatio de quopiam, negatio a quopiam quid Giunciat. Nullaque omnino est MN
matio, cui non aliqua aduersetur negatio, quod totum Contradictio dicitur, Agatur de codem oportet, reiecta aequivocatione, de cavillainentis caeteris.Fit autem, ut uniuersilia notamina, fit ut & singularia committantur: sed uitiuersalia latine uniuersiaii nota, nimc particulari, nunc prorsus nulla proti vantur: ubi nota non ust, nillil repugnant: ubi uniuetiales, conistraria nascuntur, quae simul uera nunquam sunt: cum uera illa esse possint, quae his opponuntur. At cum ab angulis m tuo respiciunt, colitradictio fit: cuius pars altera uera semper, aut falsa, quod in singularibus quoque deprchenditur, etiam quavis uota carentibus, Idem tamen quod assimatum fit erat,
70쪽
abdicari ab eodem conuenit, cui fuerat dedicatum. Non enim affirmationis cuius luam plures singulis negationes, ueraq; semper alterutra nisi cum turum tempus singularia praesertim rejiciunt ne fateri illud absurdum cogamur. rtuito nihil fieri. Nam neutrum simul, nunquam omnino non uerum distinctu, quippe uerisiimum semper. Ex nomine autem, & uerbo, uel ex indetaltis,nunc utrol, nunc altero asnrmationes primae comnegationes: quae sic tamen porriguntur,ut uerbum. Est tertium quiddam sit, ac praedicato adnumeremnaui uerbii certe aliud ad:it,quod in hoc ipsum demi resolu.atur. Hic uero enum tutionum geminatur numerus.Tum ubi quae diximus indefiniata, ponuntur,multa oritur diuersitas, prout negatio locum mi tu. nam uerba ipsa & nomina quamuis loco priore ccdant, minime intellectiun uariantralioqui negationes plures, affirmati discrunt unius. Veris nec una Dialectici interrogatio, quae uel unum quaerit de pluribus, uel de uno plura, quare nec unar spontane excipitur. Nam cum sint duo interdum leparatim uera filia eadem si iungas deprehendentur. quaecunque autem ex accidenti uel de uno eodemq;,uel tela inter se dicuntur, nequa- fieri unum possunt nec item ii quod ipsum dicitur, ineratia de quo dicitur. Quibus aute praedicationibus repugnantiae nihil adhaerescit, & ubi uocabulis orationes dicuntur, quae uid licet a seipsis, non ex accidenti praedicantur: & pure uerum profertur, & quadantenus.nec tamen illud omnino est,quod est in opinione. Caeteriis per modos etiam contradictio uari tur, qui ui in praedicati obtinent: sicuti subiem, quod relia quum, Necessarii dehinc illa,& possibilis & contingentis atque impossibilis multa Sc uaria, si ab omnibus decantata coimn dictio. In qua tamen impostibilis aequivocationem c ueas: nccellarium propterea quod am sit,in capite constituas. Nam disceptationem praeterco lex illis argumetationibus consectam,qua r pugnare magis negatio affirmationi colligitur,quam duae inter se aD smirationes:quoniam eam