장음표시 사용
71쪽
talem aut patris arbitrium sit explorandum conditiones vero nuptiarum neptis a solo auo expediri possint. Ratio huius differentiae, quam Accursitus non percepit, haec est, quia filia in alienam familiam Gansit, ut Anti in beo apud Geditum lib. I 3. c. o. nec auget familiam patris sui, quandoquidem liberi eius familiam mariti sequuntur, non familiam aut materni, i. en .ss de liber agnos. g. vlt. Insii. de patria potest nepos Vero remanet in domo, familia patris, de liberos et gignit, d. l. pen qui nascuntur ex filia non sunt in potestate filiae, nec ei sui heredes agnascuntur, cum patris sui aut aut paterni similiam sequantur, d. l. pen. . de Iiberi agnos. Quare si admitteremus in constituendis nuptiis ne potis sufficere anum consentire, sequeretur inuito patri suos heredes fieri ex parum grata nuru, contra Iuris Ciuilis praeceptum, I. 1. g. medio tempore Is de captiuisis postlimisio reuersis quo bio nititur distinctio, qua utitur Paulus in ae r s. g. r. waliunde petenda non est vetus ratio dubitandi,
cuius vestigiurn refertur in . I. Inst. de ut o L ιris.
Quid dicemus, si auus nepotem ex filio nepti ex altero filio, quos habet in potestate, in matrimonio adiungat, non interposito patris nepotis consensu Haec qua itio supra mota, sed non perpensa satis deciditur a Paulo in I. 3. . deritu nuptiar ubi manifeste declarat hoc matrimonium iure contractum esse, quod tamen dubitatione non caruisse idem
Paulus indicat, cum opinionis sua firmandae, adminiculandae causa utitur testimonio Pomponij. Solebant auctores iuris in re difficili communire sententias suas aliorum Iurisconsultorum iudicio,is auctoritate, de in eo valde laudanda veterum modestia. Ab fuit semper a viris probis, quamuis aequalibus inuidiari nec erubuit alter ab altero quod sciret appetere, ut pluribus testimoniis probat dominus Culacius in Praefatine ad Africanum. Et in proposito immemor non fuit Paulus se scripsisse in d L 6. g. I. nepote Uxorem ducente debcre, filium consentire, ne scilicet illi aliquando inuito, ignoranti suus heres agnascatur, quod pugnare Videtur e diametro cum eo, quod est inta. I 3 ubi nominatim prodi-
72쪽
proditum est inter nepotem ex filio, neptem est aItem filio selo auo authore contrahi posse. Sed ut inter haec duo responsa Pauli, quae inter se contraria videntur minuicem confligere, pax concilietur, dicendum est singulari ratione in specie d. l. 3. receptum esse in consensum noti requiri iti nuptiis nepotis, tametsi ei inuito suus heres agnasciturus sit, quia eo casu auus nullam nouam personam inserie ramiliae, sed nepoti ex familia sua dat uxorem, nee a gr terre debebe filius, si forte ex eadem familia quandoque sua similia augeatur. Ac praeterea debetur hine summae assectioni aui, qui pen. . . . de ritu nuAr ut ei soli quasi totius familia aut Et ori,in libero administratori huius coniunctionis potestas
permittatur. At merit filius reclamaret, si auus extraneam uxorem, ex aliena familia nepoti aecerseret, ut i, Lis. g. r. Continet igitur d. l. 3. exeeptionem regulae, quae vesicuiquam inuito suum heredem: agnasci non deberes prius enim generaliter constituerat Paulus ind. l. 16. I. nepotis nuptias non pendere ex solius aut potestate, sed patris insuper interuentum, assensionem esse necessariam hoc scripserat lib. s. ad Edictum, deinde lib. r. ad Sabinum illum modum addidit, de quo in d. l. 3. priores enim fuem libri ad Edictum libris ad Sabinunx
VOLUNT A autem parentum, quorum sunt in pote xvii. state qui coeunt, requiritur non tantum in constituen- sin a-is iis nuptiis, quae nunc primum ineuntur, sed etiam Oi in .vias . M. diuortium in his, quae inter easdem personas renouantur, raserandis κα- conciliantur, quod usque aded verum est ut quemadmodum 'ri
nuptiae ab Ilio contractae ne auctoritate patris, In cuius simu aesei
potestate est puella, vel adolescens iniustaris illicitae cen D' - contra.
seantur l. 2.F. de ritu nupt. 4npran. tit is nupt. I. Dr sit binouani , . quoque minus legitima habetur coniunctio, quae dissi, tuta, /- . repudio superueniente postea renouatur sine coii sensu patris, I. . . de ritu nupt. l. 7. Cod de nupt. Patriae siquidem potestati consequens visum est eos sociari iterum debere lenta te patre, quos di sociuuerat diuortium eodem auctore factum. Est enim Iure istili catillum diuortium pendere ex
73쪽
arbitrio patris, maxime si iusta, magna aliqua causa sutae suborta faciendi diuortis,l. 4. 3. ri repudiis Ratio dubitandi est, quia consensus, qui praestitus fuit a patre in
initio contrahendi matrimoni videtur adhuc perseuerare dc durare in eo repetendo Λ restaurando cum ea persona, cuius conditionem ipse gratam A acceptam habuit Ratio decidendi est ideo alium, nouum requiri consensum in reconciliandis nuptiis quantumuis inter easdem personas, nec qui ineundis de contrahendis fuit adhibitus, suffidere, quoniam duo sunt matrimoniast. .g.w.- de iure dot primum diremptum fui diuortio, euius vis in hoc cernitur, ut secundum legitimam obseruationem factum Iure Ciuili dissoluae matrimonium I. 3 s vlt. infrin .de diuortiis. l. 8. d. de repudiis. Iure Pontificio fit leparatio tori 6c mensae, manente
vinculo matrimonij, c. 7. ex de diuortiu. Quare constare matrimonium dicere non possumus, cum sit solutum dissidio secuto,i illud dumtaxat consideramus de attendimus quod redintegratur, quasi nullum aliud praecesserit, atque ideo nouo est opus consensu ex quo substantiam capiat noua ista coniunctio. Vt enim emptionis, a qua est abitum, repetitio M renouatio fieri non potest sine noua conuentione, l. 2. . de rescind. vendit. postquam recelsum est a priore Contractu noua emptio intercessisse videtur in specie l. 1. . de contrah. empl. Sic etiam redintegratio de restauratio nuptiarum, a quibus est recessiim, vim de estinum habere non potest, nisi voluntas parentum accedat, qua interposita nouum matrimonium esse creditur. Et sicut iniustum est matrimonium, quod paganus contraxit vel renouauit, ignorante, inconsulto patre , ciuilii naturali ratione eius consensum exigente ita& a milite contractum, aut redintegratum sine voluntate patris iniustum esse ait Papinianus in I. c. 1. de ritu nut nimiium, quia in militibus quoque ratio pietatis Qverecundiae erga parentes constare debet, I s. g. a mitite. . de liber agnosc. I. I. . de ob sq. parent spuron. ρ Pan de militia per se non soluit patriam potestatem, . filius m. Insiit quis mod patr. potere..
soluit. l. 7. c. de pom ponsi. I. 3. Coae. Castrensi seculio.
74쪽
D E MATRIMO N IIS apposite Papinianus in . I. ex eo, qub per militiam non fiat resolutio patriae potestatis, id est, filius, qui nomen dedit in militiam, vel lectus est, . . g. a. a. Mi post
de re militari non separetur a familia patris, eiusque sacris maneat alligatus, negat eundem inscio patre posse iure v-xorem ducere si enim admittamus, ut admittere nos oporret filium nexu paternae potestatis iure sacramenti non liberari, in hoc cessanteac quiescente priuilegio mili rari, procliue& consequens est nos fateri debere filium fam militem innuptiis celebrandis adstringi necessitate, obseruatione eo tintimi, consueti iuris, id est, communis omnium ciuium Romanorum Ratio vero cur filiussam miles nuptias coire tenetur secundiim praecepta iuris, quae in paganorum matrimoniis obseruantur, haec esse videtur, quia non debuit priuilegium militiae porrigi ad contemptum 6c iniurias patris, cuius maiestatem, dominatum in familia eminere oportet, quae potestas vilesceret relaxatione facta iuris communis qua etiam ratione placit militem non posse dare tutorem filio in aui potestate manenti, Vel in alterius potestatem recasuro, ne scilicet alienum ius minuatur aut laedatur, ne alteri iniuria inferatur l. 2. F. de testamentaria tutela.
Ex v M icet nuptiae contractae sine Voluntate paren An matrim)-ium tum , in quorum potestate sunt qas coeunt tuitae tractum λει .
lenitima non sint,i impediantur, aut prohibeantur contra I LP
ensae, tamen non illo luuntur e praeteXTu, quod abruerit dissoluendum ct d,
consensus parentum, quia, ut a tu ais tib L. sent. tit. V. Jὰζ CUntemplatio publicae utilitatis priuatorum commodi, prae ' fertur Pub Iica utilitas, liberorum procreatio est , nuptiarumve coniunctito I. i. .soluto matrim L in besio. g. medio. . de captiuis es postam reuers priuatum commodum est ius patria potestatis , quo bene concordantia, S forte liberis Habnixa matrimonia inuitis maritis non turbari publice interest l. I. in De. f. de liber exhibenae qua ratio etiam spectatur Iure Pontificio in casibus notatis a domino Cniacio ad cap. a. de deso at impuber. - cap. q. qui clerici vel vo- uentes matrimonium contraherepo . ex S hac in re nulla est
75쪽
discrepantia inter Ius Ciuile S Ius Canonicum Est enim utroque receptum intuitu publicae utilitatis nuptias, quarum auctor non ruit pater, in cuius potestate maris sunt, dirimi disiungi non debere, quamuis, quae ita nupsit, iniusta uxor sit, iniustae nuptiae ex mente, interpretatione domini Cuide, in expostione l. et de ritu nupt. lib., Pauli ad Edictum, lib. 3 obseer. c. s. Iniustum matrimonium longe aliud est, quam interdictum siue illicitum hoc enim nec matrimonium intelligitur, nec in eo vir, uxor, . si aduersus Inst. de num Illud verb matrimonium est,i in eo viracvxor,l. s. g. . . adi. Iul.de adult. quam distinctionem notant etiam Interpretes ad i. H. Paulus ff. de statu hominum in qua species est iniusti matrimonij, patre stilicet ignorante vel dissentiente contram, in cuius potestate erat mulier , quae temere nupsit, quod tamen iustum fit morte parentis, saltem ratione filiorum post mort em conceptorumi natorum, quod ab initio,
Qquandiu is vixit, iniustum fuit tantus est liberorum fauor, ut inspecta sola coniugali affectione, Qqualicumque matrimonii habitu, ut loquitur l. .ss de condict. causa data. iusti, legitimi censeantur, isque favor ed productus est, ut
etiam ex matrimonio incestu commixto procreatorum status conseruetur , modo concurrant circumstantiae, de quibus domin in Calacias ad cap. vlt de clandestina desonseat. ex.
Sed hoc casu procul dubio matrimonium est disssoluendum, quia iure interdictum, siue illicitum est , habetque solam
matrimoni speciem de merum nomen, caretque sanctitate
digna cedere coniugali , ut loquitur l. vlt Cod Theod. de legitimu heredibus. Veluti si sororis filia ignara Iuris Ciuilis, cum collocaretur ab auia sua, nupserit auunculo, existimans non esse vetitas nuptias cum eo, quo casu incestum committitur Iure Ciuili I. 7. g. D. V. de ritu nupt. I. u. Cod de incestis nupt. diu inter eos tale matrimonium steterit, fueritque subnixum numero liberorum, confirmabitur quidem horum status Principis rescripto, id est, perindeli bebunturi Principe, atque si legitime concepti fui cnt, moto scilicet variis rationibus, & pluribus circunstantiis in v- num concurremibus, puta ignorantia puellae, diuturnitate
76쪽
temporis,i numero liberorum: .licet ignoratio Iuris Ciuilis veniam praebeat puellae, eam releuetri crimine incesti. I. 38. g. . . ad leg. Iul. de adulter confirmandum tamen non esse tale matrimonium , in re cognita statim distrahendum eruditissime docuit Dominus Calac ad .ri. g. licet. ad Iem Iul. de adulter iis a Papin de adulter. In eo etiam cernitur liberorum fauor , ut illorum potissimum contemplatione matrimonia turbari non possint iure patriae potestatis , I. I. g. vlt. . de liberis exhiben.
CER τ vinitaque est Iure Civili liberos patris iniussu I''V X, A
m cuius poteitate lunt, nuptias contra nere non polle, non pora nurrus a
alioquin iniustas esse nuptias , iniustos liberos. Consentire Hire seu perso-
autem pater intelligitur, modo cogniti nuptias non contra in bibadicat, I Cod. de vi Cognitis, inquam, nam aliud om- ω μυθμη nu. nino erit, si ignorauerit, d. l. Paulus, contra quoque filiusfconsentire intelligitur, si voluntati patris non repugnet, quod
muli magis in filias dicendum est 4 in. . de ritu nupt. o L 11. . de ponsi. At si voluntas patris liberorum , qui
sunt in potestate, ropugnet, quastionis est, utrum eos, si coe- Iibes manere cupiant, ad nuptias compellere possit, vel non recusantes quidem nuptias, possit Cogere ut cum certa persona inuiti contrahanta Et utroque casu melior est masculo
rum, quam feminarum conditio , Ut Latias saepe 4. s. f. de sat hominam Nam ex eo, ubil dicitur in L I3 de On-MI L a. i. de ritu nupt. . se l. I 1. Cod de nupt filios cissentiente, sponsalia nomine eius fieri non posse, neque cogi uxorem ducere, inserendum videtur a contrario filiam s. adiu bendum cogi posse a patre Iure Ciuili Et licet filiusf. non possit a patre cogi certam uxorem sponsare vel ducere, nisi volens cogi se permittat, l. 12. . de ritu, pl. Potest tamen filias cogi, ad sponsalia, ad nuptias certae personae . H. f. deponsal. Ita ut patris expectetur arbitrium , ipsius autem puella assensus de iudicium non exploretur 4. 1 o Cod den ut quoniam semper consentire intelligitur, nisi patris voluntati resistat. Tunc autem solum dissentiendi a patre licen ei filiae conceditur, si indignum moribus, vel turpem spon-
77쪽
sum ei pater eligat , d. l. . de Ponsalibus. Potest igitur pater
filiam arbitrio suo in matrimonium collocare certae perlonae,
dummodo eius conditio repudiandi causam iustam&probabilem non habeatri aliud de filios sentiendum est, quem si metu illato , qui in hominem constantem cadere possit. ad illud adegerit, rescindetur, Vixiabitur matrimonium, c. 18.ex des=onsat quam etiam disterentiam inter fili unifide filiam agnoscit Glossa in cap. I. de des onsat impuber ex. Ratio istius diuersitatis haec est, quoniam ipsius seminae pisrumque aduersus commoda propria inuenitur laborare consilium , circa nuptias praesertim l. q. Cod de sonsal. . ut est apud E. Hieronym epist. I 8 lib. 2. Feminae mutabili, e . nsque sententia Aouo arbitrio relinquatur, cito ad deteriora delabitur. Et certe aequius meliusque est minus licere fili aes in recusandis vel contrahendis sponsalibus nuptiis, quam filiosam aut propter infirmitatem sexus , aut propter pudicitia periculum , quod sta in filios verendum non est: adde quod sexus verecundiae magis conuenit hac in re filiam
morem gerere patri, quam propriam voluntatem depromere,
d. I. 1o. Non est enim virginalis pudoris ligere maritum,ca honorantur. . q. 2. Ita uti sponsalium, nuptiarum filia f. omnis potestas in patre sit, ae L Eo. Quod ad filium L attinet, multum interest utrum puberem, an impuberem pater despondeat in matrimo imam iam si puberem, qui velle iam, nolle potest, eius desideratur consensus, alioqui nuptiae non valent l. 1. de ritu nupt. l. ra. Cod de nut. Sin autem impuberem cuius nulla est voluntas, nulla scientia, aut intelligentia, filius hic iam pubes fa inis non potest mutare aut rescindere quod pater fecit, sed cogitur implere omnino, c. I ex de desonsat impaber. quod necessitatem imponit, non honestatem tantum it ibi Glossa notat rectissime Ratio verb cur post pubertatem improbare
non possit, quod patre auctore impubes recit, haec esse videtur , quia ut iudicium impuberis dicitur suppleri auctoritate tutoris l. 1. de adquir. Uso ita dici potest fortasse non
ineleganter iudicium, voluntatem, consensum, qui in impubere nullus est, patrem supplere .perinde ac si consen-
78쪽
Quod autem dictum est patrem compellere non posse filiumt puberem inuitum ad ducendam uxorem, vel si patre Cogente duxerit, nullum esse matrimonium, hoc interpretamento donandum est , si semper reclamauerit, restiterit voluntati patris. nam quamuis ab initio coactus fuerit, si tamen oonsensit tandem, coactus sua voluntate, ut Terentius
loquitur, & se vinci passus est, malui e vidctur, d. c. I de de Onsat impuber se l. inus de ritu nupt. Voluisse quis videtur dupliciter si velit vltrd, sua sponte, quae voluntas est
ab luta, plena, S integra voluisse item videtur, si velit cogente patre, vel domino , qtiae voluntas remissa est , minus plena , libera , utpote qua coactionis aliquid habet immixtum, S secundum hanc distinctionem accipienda est l. 4. f. de regul iur. Sunt quaedam negotia, in quibus expediendis qualisqualis voluntas etiam coacta , etiam remissa sufficit, inter quae nuptias esse constat ex d. c. I. d. I. M. Ac probat dominus Culac lib. Is obfer. e. vlt noluisse similiter duobus modisquis dicitur,&qui ultro noluit,& qui coactus, I. s. de adquir heredit adhibita interpretatione domini C lac. lib. o. Eu . Papin s in I. q. de reguI iuris. Est, alia differentia inter filium emancipatum , taliam emancipatam quod pertinet ad nuptias. Nam filius emancipatus, etiamsi minor sit annis viginti-quinque, iniussu patris nuptias potest contrahere filia non item cuius adsensus p titur quidem , sed non requiritur iudicium. Et si dissentia a patre, patris potius voluntas attenditur, nisi si pares sint genere ac morimus competitores, quo casu is potior existimabitur , quem sibi consulens filia approbauerit, quam differentiam dum non agnoscit Glossa, magno errore labitur est enim iure prodita expressa, Vis scio. Cod de nupt. 4.2s . . de risu nupt. Quinimo si morte patris filia minor annis sui iuris effecta sit, patris, si vivus est, sin mortuus, matris consilium, propinquorum requiritur propter sexus wiudici imbecillitatem. Et hoc quidcm obtinuit primum in pupillis adhuc in potestate tutorum constitutis, I. I. c.
79쪽
de nupt tum in viduis d. l. 18. Deinde in virginibus puberibus quidem, emancipatis, sed minoribus 2s. annis, d. Leto ut perite obseruat dominus Caiae lib. 3 obsier. c. s. Idem de filio emancipato quantumuis minore 1s. annis non inu ni constitutum, ideoque . procliue S consequens est dicere eum indistincte etiam sine consensu patris uxorem ducere posise,i cum hoc matrimonium iustum sit, iustos quoque infici filios ex eo susceptos, iuri suos heredes agnasci iuxta definitionem Iuris Ciuilis propositam in . I. I. de ritu
C rv autem aequius iustiusque est liberos sine consensu pa-
Arunt M uos .is Wrentum , quorum In potestate sunt, matrimonium con- a neque nutio trahere non posse, quis ij, qui sub tutoribus degunt, neque'.-eta spontalia, neque nuptias possunt constituere sne suorum uia
auctoritatadissene torum voluntate, I C. de nupt. apud Vlpiatinam in Fraς-.------ii , . . iit δε toralis. Quia quamuis suae potestatis , vel sui tibis. Iuris sint, tamen suae tutelae non sunt, ut loquitur l. s. go. . de administrat opericulo tutor quod ita olim inualuerat, ut tutor exigeretur specialis ad nuptias explendas , se VLliano d. tu de tutelis. Videlicet cum nuptiae fiebant solemniter percontarreationem certis verbis,&decem testibus praesentibus,, solemni sacrificio facto , pane farreo adhibito , ut idem tradit tit de iis qui in manu sunt. iii sub curatore degunt, ideo Ze sponsaliai nuptias contrahere ponsunt sine curatore suo, l. o. . de ritu nupt. l. 8 scio. C.d. de nupt quia, suae potestatis , vel sui iuris in suae tutelae sunt. Tutor datur huic ni , ut auctoritate eius, consilio regatur pupillus,&vt teneatur res pupilli administrare praeponitur enim motibus, rebus ipsius I. 2. . cum tutor. . de admini at o perie tutor de principaliter quidem persona praeficitur, in quam habet vim auctoritatem , potestatem, L. de tutelis. apud Gestium lib. s. c. I9 rebiis Vero per consequentiam. Curator autem ideo datur adulto, siue adolescenti ut rerum dumtaxat ei committatur administratio ut solam rei familiaris curam subeat, non etiam ut vim, potestatem exerceat in adultum, vel adultam, d. I. - . de
80쪽
DE MA TRIMONII S. 6srem. Ergo si respectu qualisqualis potestatis, quae est iure Glaac permissa tutori ad defendendum patiems impuberem, qui propter aetatem seipsum meri non potest l. 1. f de iuretis. hoc illi tributum est , ut sine eius interuentu de auctoritate neque sponsalia neque matrimonia contracta a pupillo vel pupilla ualeant i multo magis id tribuendum fuit patri ha benti liberos in potestate , quia tutoria potestas longe inferioris gradus est,&vix meretur nomen potestatis, S compa- retur cum patria potestate, ex qua iusto moderamine temperata Iure Ciuilii interpretatione prudentum l. 8. . de his qui si mel aliens iurissent,emerserunt vari effectus, quorum unus est consensus patris, qui necessati exigendus est in nuptiis filitiam. 6c filiaetam. Viosi iracundus pater malitiose consentire recusaue C, p. xx Irit, vel iniuria prohibuerit filium ducere uxorem . vel aer ra
filiam nubere, vel dotem dare noluerit rat in m ----
liter pater cogitur filium emancipare , quem contra pietatis tata 2 officium tracaat,4 in quem supra modum saeuit, L sest
quis a parente manumissus Patria enim potustas, ut est atte&prudentia Iurisconsultorum constituta, non omnia potest, cum in pietareae moderatione, non in atrocitate consistat, non in vitae necisque potestate, Ut Nim, I vit Cod de patria
potesate i. ra. devia r se 'stum AE L .i de lege Pompeia de paνricidiis. Ideoque non est acerbe, illegitime ,
cum amaritudine pectoris exercenda , l. i. in ne j de li- seris exhibend. l. 3. Cod deflare potes. Qubd si ea patentes abutantur, poterunt compelli per Proconsules, Praesideiaque prouinciarum ad quarendam conclitionem liberis, quos habent in potestate, quod effectum est constitutione Diuorum Seueri, Antonini, ut Marcianus refert in L cuius iuris inducendi ratio aliunde petenda non videtur, quam ex publica nuptiarum utilitate publice enim interest uel propter pudicitiae periculum, quod maxime iri reminis verendum est parentes liberorum, quos habent in potestate, matrimonia non impedire, si vula urgeant, nisi subsit aliqua