장음표시 사용
91쪽
pta ex voluntate mandantis, Ut in prin. l. 6. de condict. inde b.
I. 34. .s Titium. ἡ 87. desolutionis .
Carvet XXV. NI, set L nuptiis adnumerantur eae, quae contractae sunt n. -. ibo. I inter dispares dignitatis honestatisque personas,in tan- inquali, quam iniustae reprobantur Iure Civili, ut intelligitur ecl. 13. g. imo etiam, Coae de nupt i sput. 6. Metam. Impares nuptiae, inquit, legitimae non possunt videri,i ita concubinatus dicitur inaequale coniugium l. 3. Cod de natural liberi, sic in I. r. cod. Theod de Legiatis , impari matrimonio opponitur iustum. Pares autem vel impares personae dicuntur genere, conditione ac moribus, i. I . . de son l. l. D. Cod eod. it. Cod. denupi sicut&turpes personae S indignae l. s.ff. si a parente quis manumissus sit. Vt contra speciosas, clarissimas honore dignitate accipimus, i. oo . . de verb. Dis Imparitas verb ratione morum contingere potest, vel propter mores per nae, ut d I. vlt o d.l. I g. vel secundum mores iura ciuitatis,4 3. Cod de nur. I. Is se a 2. . de ritu nuptvel simpliciter secundum mores, I. g. 49 eod. tit siue autem propter genus, conditionem, mores, aut aliam ob causam omnes abstinere iubeantur a quarundam personarum nuptiis, muli magis abstinere oportet illos, qui honorei dignitate caeteris praestant l. 44. g. vlt eod. tit. Et generaliter definitum est antecedentis gradus homines non posse eas ducere, quas his, qui inferioris dignitatis sunt, ducere non licet L .eodarit quamuis permittatur inferioris gradus hominibus ducere eas uxores, quas hi qui altioris dignitatis sunt, ducere legibus propter dignitatem prohibentur, d. l. s. at-cue ideo licet nuptiae contrahi non possint inter eos qui sunt senatorisordinis, aut generis, S libertinos longe impares genere& dignitate , aliosque qui numerantur in l. 4. eod. tit. obstantibus legibus Iulia, Papia in id latis ab Augusto, ixenantur Suetoniin in eius vita cap. 34. o Dio lib. 4. cuius prohibitionis causa fuit imparitas generis, dignitas stirpis senatoriae, quae vilesceret, eiusque splendor obscuraretur per nuptias contractas cum libertinis. Poterant tamen caeteri ingenui libertinam uxorem habere, Lx eod. iit Lex Iulia Se-
92쪽
aratorum i dinem intactum d incorruptum seruare studuit a colluuioriseruilis sanguinis, ei tamen cur: non fueriit caeterae personae ingenuae, cuiuscumque gradus&conditionis essent. Hodie libertae Senatoribus nubunt recte,& ex eo matrimonio sui ac iusti liberi nascuntur, Nou. 78. quia ingenui censentur. Interdictae ergo sunt nuptiae Iure Civili inter personas dispares honestate, id est, honore conditionis. Conditio nis enim aequalitas potissimum spectatur in nuptiis, Nov. 1 a. g.sed se captiuitas. Et merito certea publice enim interest pares paribus conditione d dignitate coniungi, l. 22. Cia. Anut ne occasione harum nuptiarum dedecoretur illustrium familiarum status,&maxime praecauendum est, ne feminae nubant imoaribus genere dignitate. Feminae enim imparibus turpius se applicant, quam viri 'cum viri genere nobilitent feminas, ut ait L mulieres, Cod. de dignitat non etiam feminae viros, quibus se adiungunt, adipiscunturque ratione matrimoni mulieres domicilium S dignitatem maritorum,&vidua retinent, . D. Cod de incolis,l.fminae I Cod de Se natoribus I. I 2 Cod. Theod de nauiculariis. Uxor nupta claro cillustri, dignitatem a viro mutuatur, neque solum mulier viri forum seopatrur,l. 6s I. de iudic. sed etiam conditionem monores, I. I. C. de dignitat. Plin. Db. 6 epist. 32. Conistravero mulier patricia ac nobilis, inferiori nubens, transiens
ad plebem, de sua dignitate deiicitur. Si mulier patrici generis elegerit nuptias plebejι, transit in plebem, de se quaeri debet, quae nupsit plebeio, atque ita prodidit nobilitatem sui generis S sanguinis contra autem si mulier plebeia nupserit
pareicio, non tantum erigitur honore mariti, sed etiam nobilitatur genere mariti, atque ita proprium genus commutat in genus mariti, d. l. mulieres, Coae de dignitat Mae l. D. Cod de incolis.
Minime omnium valent nuptiae, quibus obstat dispar l-tus Vt enim nuptiis obstabat olim aetatis vel conditionis di
paritas, ut docet dominus Calac. Iib. 6. obser c. 2o ita multo
magis obest culius, propositum dispari, ne scilicet filictis
infidelem ducat uxorem , aut haneticam Christianus , cum
diuinum cultum huiusmodi nuptiae impediant, qui parra
93쪽
omnino similis coniugibus debet esses Simul enis ambobi sis nocte furgendum, re coniuncris manibus obsecrudus Deus, inquit B. Ambrosius in Can. ea e 18. r. cum infideli nupta Domino Deo satisfacere non possit: Ubi enim satio indicta es, maritus de die condicet ad balneas: si ieiunia obse unda sunt, maritus ea die conuiuium exerceatis procedendum sit, nunquam maior familia occupatio adueniet. Haec de plura in
hoc generes reastianus lib. 2. ad uxorem c. q.
Quid si nobilis stirpis femina vili, abiectae personae se iunxerit, an nuptiae, quae initio iniustae fuerunt, poterunt efiici legitimae ex postfacto 3 Et dicendum posse, nimiruta, si ea dignitate exciderit, ut si professa fuerit impudicitiam apud Ediles, si corpore quaestum fecerit, i. 47.st. de ritu nupt ei enim honor matrimoni seruari non debet, quae ostendit stibi pudicitiam non esse curae, hac nota dedecoris aspersa vitae S inusta famae, existimationi, Qquod initio non constitit matrimonium, iustum efficitur, ut est in l. 27 eod. tit nec impar inaequale dici potest. Qubd si ingenua mulier nupserit
Senatori j ordinis A generis hominia an quae initio iustae& legitimae fuerunt nuptiae, di luentur, si iam contr. cto matrimonio ipsa operassitas in scena locauerit artis ludicrae, psaltandi cantandive causari ludibrio corporis sui quaestum faceret, I s. C. de Episcopali audientia. An haec existimabitur ingenua, quae se gentemque suam tanta foeditate conspurcatauit an ei seruabitur honos natalium&dignitatis, quo se indignam praestitit scelere sues Et Paulus respondit in I. 1 g si postea ,st de ritu ηvt. Hoc foedus, in quod se deduxit, Maurpitudinem postea superuenientem esse causam iustam dissidii faciendi, ipsiusque dimittendae: Neque cnim honesteae licitEpotest Senator illam retinere in intrimonio, quae honoris matrimonij,matrisfam. cum qua sola nuptiae honestae ense possunt, I. . s r. eod. iii honestatis iraeque conditionis oblitarem tam turpem peragit, ad infamiam , ac dedecus non tantum familiae mariti, sed etiam ad Contumeliam totius oris dinis Senatorij pertinentem qui ne inquinetur vel allectione abiectarum, turpium, illium personarum in Senatum, vel occasone nuptiarum, per quas infamiae& dedecoris nota fa-
94쪽
D E MATRIMON II S. 79cile irrepereri diffundi solet in familias, Reipublicae interest, quod etiam ne contingeret, piospectum esse constat ex
Quid si ipsa nihil admiserit, ob quod indigna iudicetur,
cui honos seruetur, qui exhiberi solet clarissimis senatoriae stirpis seminis, sed patris casus superuenerit, an ideo quae initio uxor fiait, uxor esse desinet Et dici potest non desinere reiecto hoc inaequalitatis superuenientis colore, l. 9. de Senaror. I. 34. g. vis a contrario sensu, de ritu nupt. . quoniam quaesita dignitas liberis, propter crimen patris auferenda non est. Et obterua Papinianum in . . it crimen appellare casum patris remoti a Senatu, quia remotio illa fieri non solet nisi propter sordesi turpitudinem, I. . . de Senatorib quo modo certum est amitti ea, quae sunt orainisi dignitatis senatoriae l. s. eod. tit. Quae tamen statum siue conditionem personae non mutat, sed honorem tantum dignitatem minuit, I 3 eod. iii Ratio verb cur crimen vel poena paterna nullam liberis maculam in niugere possit, haec redditur in I. 16. . de poenis quia unusquisque ex suo admisso sorti subiici, nec alieni criminis succcstar constitui debet,&iniquum essct notam aspersam patri, liberis eius nocere, Lar in ne friiure patronat. Denique mutatio status patris, vel amissio dignitatis ea liberis adimere non potest, quae non habent a patre, sed a genere, a ciuitate, a natura, l. yJ de interdict.
DS Nio Vz generaliter prohibitae sunt nuptiae ingenuis C pv xxvi. hominibus cum humilibus abiectis. famosis mulie Nuptia inurdinis ribus, quae specialiter numerantur in I. 7. Coae de inosis inutilib. nupt. I. 8. Cod de naturalib. liberis ML s. g. se ' - ι-ουν ominiosam, . de ritu nupt. Illae enim omnes, quae ibi re D sit ignomi- censentur,i aliae consimiles , indigna censentur connubio in genetrorum hominum propter vitam impudicam, abiectam, Gaudamu
M probrosam, quam vivunt Iare, inquam, Ciuili vetitae sunt . . - nuptiae ingenuo homini cum famosa S iguominiosa muliere, d. l. 8. . si ignominiosam cum ea , quae probrosis inustis notis, honcitioris nobiliorisque persenae decore ac iure priua
95쪽
tur , ut eleganter loquitur i. a. Cod de secundas nupt putaciam scenica,quae se immiscet prostituitque ludis scenicis, nisi, ut est in I. 23. Cod eod. tit resipuerit,ac ad bonam frugem redierit, non quod hoc iure sola poenitentia per se sufficiens sit ad abolendam infamiam de turpitudinem I. 43. . de ritu nut Opus enim est rescripto Principis, cuius solius est notam anteactae vitae delere auctoritate sua, d. l. 23. I. 4. ω. ad C. Tert ilianum Casiiodorus e Fas, AEquit, es Principi maculo ου notas vitiosae opinionis abstergere. Imo scenicamulier, quae respuit, cuilibet etiam illustri vel clarissimo potest nubere sine rescripto Principis , quod est nouiter introductum Nou. 89 se III contra H I. 23. quae rescriptum speciale exigit. Iure vero, Pontificio tantum abest ut huiusmodi nuptiae reprobentur , quinimo laudantur magis, Ut liquet ex cap. o. ex. de sonsi. se matrim. Vbi Summus Pont ait, si quis mulierem publicam e lupanari extraxerit de uxorem duxerit cupidam recipiendi se ad bonam frugem laudem in Ecclesia Sescaritatem consequi, illique hoc nomine delictorum veniam indulgeri, qubd talem mulierem a turpi, flagitiosa vita ad
honestiorem matrimoni conditionem reuocauerit.
Publicae autem mulieres, quae, vulgares appellantur, in I. 13. g. sed se in ea. addet Iul. de adulter quarum petulantiam de lasciuiam describitis Ambros lib. 1. de Abel
Cain c. 4. sunt illae, quae, ut est in I. ΣΟ. 42. Cod ad te Iul de adulter passim venalem formam exhibent, ac prostitutas meretricio more vulgo se praebent, pudorem suum alienis libidinibus prosternentes , palam scilicet, publicitus se in lupanario cum quaestu vel sine quaestu prostituentes sine
delectu, I. 43. . de ritu nupt. quae durae frontis&meretriciae impudentiae in suo scelere gloriantur, inquit D. Hierony. lib. I in Osee c. . quibus connumerandae sunt, quae in lupanari aut taberna, aut caupona corpora quaestuaria habent,d mulieres venales siue mercales produnt, . l. 43. Vt de marito uxorem mercalem habente proditum est in I. r. Cod. ae condict. ob turpem causam , es l. 8. . ad I IH de adulter. Tertullianus in lib.de Patientia in fine de maritis,qui mercales habent
96쪽
habent uxores, eleganter. Do it tuos Diabolus parientiam 'opriam istam dico, qu. maritos dote venales aurinorimune IiaItes uxoram potestatibus subiicit.
OVAE , a mari est an mulier ex causa adulte ita marito Αρν X XVI dimissa, postillata & iudicio publico damnati ab alio et Tetu' ' uxor duci possit Et an a mirito red Lici possit ante damnatio Aisonem Quod ad primum attinet, explorati iuris est eum, qui Di , ctiμic opu-
sciens mulierem publico iudicio adulteiij damnatam duxit, ves T TI .
reduxit, teneri poena lenocinij, eadem scilicet, qua puniuntur amaraio redura
dulteri lege Iulia de adulteriis coercendis, quae de pudicitia sp ' - appellatur L 9.Li7. Cod. ad M. Iul. de adulter. Π in sine, j. de minoribus, i. 29. . ad leg. I. de adulter L L . de con-ctisinis Non potest enim quisquam sine scelere, contagione lenocinij, cuius criminis eadem coercitio Sciunitio est, quae adulterij eam habere uxorem, quam scit publice damnatam esse violati matrimonii&tori genialis corrupti, d. l. 37. Qiud dicemus de eo, qui ignorans adulterio damnatam duxit 3 Et opinor istius ignorantia esse parcendum, dummodo
arfectata, crassa,& resupina, non sit, haec enim veniam non metretur, amque excusare adumbrare possit praetextu ali-
qia probabili , d. l. 29. Dubitabatui an ex caris adulterij dimissa, domo foras exacta, relua inter reos, nondum ta- trien damnata uxor duci posset. Et vivo quidem marito ab alio quoquam duci non posse, donec innocentiam suam purgauerit, respondit Modestinus in I. 26. de risis et t. at mortuo marito, qui eam dimiseras, qua fit rea adulterij, vel quae permanet in reatu ab alio uxor duci potest, sed si dat natam postea eam mulierem in matrimonio retineat, lenocini poena tenetur, S ita est explicanda . D. g. vlt. . adleg. Iul. de a Deo ubi quod de re adulteri nondum damnata ab aliquo uxore ducta proponitur, hoc modo est accipiendum, nimirum vinelit ducta ab eo, mortuo, non viventea supernite marito , quam interpretatiouem suade Omnino d. l. 26. contrario sensu accepta. Nam qui tuo marito mulurem domo mariti propter ad hilterium exturbatam uxorem ducit Do minus qxiam mulier ipsi adulteri reatum contrahit ex
97쪽
constitutione Caroli Magni lib. T. Carluiar. c. H. Quod ad secundum pertinet, dicendum est maritum poste uxorem, quam ream adulterij postulauit, ante damnationem in matrimonium reuocare, siue eam ream fecerit iure mariti, siue iure extranei, L 3 . . . . de ritu nupt. l. II. Cod ad L I. de adulter o l. 3. adhibita interpretatione domini uiaci Cod eod. rit sed ut iure eam reducat, id est, sine metu poenae adulterij, seu lenocinii, debet peterea Principe abolitionem id est, veniam reducendae uxoris, omittendae accusationis quam aduersus eam instituit vana forte credulitate adductus,&inconsulto calore, d. l. 34. I. I. O. II. Et ita reconciliatione facta inter coniuges idem matrimonium esse videtur, sicut siquato aliam causam repudiata fuerat a viro, ad eundem reuersa fuerit non multo tempore interposito, non aliud , sed idem matrimonium esse dicitur l. 33. . de ritu nupt. Tunc enim cessat matrimonium interim magis, quam extinguitur. Potest igitur maritus uxorem dimissam, nondum tamen damnatam reducere, damnatam vero si reduxerit in matrimonium, rem erit lenocinis Iure Ciuili I. 9. Cod. adleg. Iul. de adulter secus obtinet iure Pontificio hoc enim iure non tantum dimictam, conuictam adulterij, sedi damnatam reducere potest, manente semper vinculo matrimonij can. 3.32. q. 7. ideoque si certiorem rationem spectemus, non tam reducit eam in matrimonium, quam reconciliat,& restituit in gratiam Hreducendo atque in gratiam restituendo laudem in Ecclesiade caritatem consequitur α'. ex .destonsaLo matrim Mean quod aurem. 32. q. r. sicut qui ex fornice educit meretricem sorte cupidam recipiendi se ad bonam frugem, ut eam sibi adiungat uxorem c. o. eod. tit. Cis et xviii. VAEs Y o zc Vert mri iuris Conciliores an tutor,
Tuio n. iis ui bliusve Utori matrimonium contrahere cum pupillamr quondam sua vel resciis sui , de an curator adultam suamnis ni Eam M V .rem ducere Vel suto suo in matrimonio adiungere pos
dam suam anu sit at constat non posse ex I. Is de fonset. l. 36. 9 66. depram administi mo , , de inuri o matrim inter pupisiam s
98쪽
D MATRIMONIIS DI. 7. sed videamus F. de ritu nupri quae oratio plerumquo et dira'
eod tit quia oratione ad venerabilem coetum condita est, l. 3. Tm tra
Coae de lemb. Senatusconsultum atque etiam Senatus sive ' amplissimi ordinis decretum V. I. se . Coae de interviro a rem trim interpupillam, tutorem, d. . . , . eoae tit quia Senatusconsulto consecrata, firmata publici Concili auctoritate. Huius autem iuris duae at Teruntur causae. Prima, praecipua est ratio potentatus, i. 63 eod. tit. Nam si interdicta non ellant matrimonia inter tutorem pupillam, saepe puellis inuitis maxime locupletioribus cxtorquerentur per imprelisionem, per terrorem potestatis inaequalita sic lonarum libertati impedimendo est , quae potissimum exigitur in nuptiis, L 1. Coae de inutii stipulat. ol. I de verbor. obligat. Nec videtur ea libertas esse inter tutorem pupillam, quae utique semper reueretur formidat eum, qui tutor est, vel fuit,&facile ab eo citcumscribi potest aut terreri. Huic igitur prohibitioni causam dedit vis potestas sitie potentatus, quem tutor habet, .cuius etiam ratio nuptias prohibet inter eum , qui ossicium administrat, mulierem prouincia
lana d. l. 63. Altera causa prohibitionis nuptiarum contrahendarum inister tutorem dc pupillam haec est, quae sola continetur oratione mi Mirci, ne ratio raddendae tutela cohibeatur, d. l. 67. g. sed hi filius m. ne praetextu Qvelamento coniunctionis, quam tutor malo mole alsectat, circumstra: bati, pupilla
in re familiari, d. I. . Quamquam autem Oratio Diui Marci Commodi, MIenatusconsultum quod ad eam fictum est, hanc tantum causam illius prohibitionis assignet, ne puella ducta in familiam tutoris , ipse fraudem administrationis
suae tegat.& rationes tutelae, quas reddere debet, intervcrrat,
quaeratio etiam efficit ne tutori permittatur adrogatio pupilli, vel pupillae, I i . . de idoptionib. Non est tamen omnino. necessiria, sed probabilis tantura, alioqui paulatim omnis, qui rationibus reddennis obnoxius esset, impediretur sibi vel sillo suo coniungere eam, cui obligatus esset, quod non esse receptum liquet e d. l. 67. I. pen. Et satis inciuile viis
99쪽
sum est eandem prohibitionem porrigere ad eos, qui pro tutore vel pro curatore negotia gerunt ad proCuratorem a storem, I. D. Cod de interdicto matrim intersupistam se iu
Illo verbaenatusconsulto, quo cautum est ne tutor, cura torve pupillam vel adultam , vel filio suo, vel sibi nuptum collocet, etiam nepos significatur, d. l. 9. Imo omnes liberi eontinentur, id est, tam adoptiui, quam naturales. Et ad
ptiui quidem quamdiu durat adoptio, quia post emancipationem in totum adoptiua familia obliuiscuntur maturales autem , lichesin adoptionem dati fuerint, vel emancipati I. 6o. g. quamuis, s l. 66 eod. tit producta quoque est prohibitio contrahendarum nuptiarum ad libertos tutoris 3c curatoris, d. l. 66. g. vlt. l. 37 eod. tit atque istius productionis de extensionis, quae facta est a liberis ad libertos, ratio aliunde petenda non est quam ex eo, qubd manu milia aequalis patri erga libertum fieri dicatur Nou. 78. g. istud vero Quasi alter genitor, qui in nomen etiam suum libertum quodammodo adoptare videatur, S ideo verisimile non est proptervenerationem, memoriam pristinae potestatis, S recordationem tam grandis benefici in se per manumissionem collati patronum suum eundemque uxoris sua tutorem vel cu- atorem coacturum reddere rationes administrationis suae ad publicam autem curam pertinet omnem rationem adhibere subueniendis pupillis, adultis , ait Imperator Seuerus in I. Σ. g. Dreus 2 qui petant tutores , vel curatores quo sensalutes avi cura publicu: munus esse dicitur in tit de excusat. tutor vel curat Inst. Nim ratione finis, qui noli est alius, quam priuata pupilli, vel adolescentis utilitas, pii vatum munus dici potest. Maneat igitur iustas non esse nuptias inter tutorem V quondam pupillam, quamuis adulta est, antequam scilicet tutor
rationes reddiderit , praeterea exierint tem ira relli tutionis in intcgrum intra quae auxilio Praetoris rationes, quae redditae sunt, retractari possunt , qua in re quomodo distet ius nouum a iure Veteri, ertulitissimae docuit dominus Culac ad Ieg. 6 f. de ritu nast. lib. q. Res Pa 'in se in Bbesu, quem com-
100쪽
posuit de iuer . temporum praescript s terminis, cap. 2 Qubd si contra fecerit tutor, vel curator, infamiam contrahet, quasi de tutela vel cura consessus, id est mirus bona fide in administratione rerum pupilli vel adulti versatus, . . Cod. de interdicto matrim. Nec satIs est nuptiis cum filio iam contractis dicat pater se paratum rationes reddere, cum delicta haec quae infamiam inurunt, mutato consilio, ne poenitentia facile purgentur l. 7. in prin de aedilitio edicto. I. 6s de furiis, o l. pen. de vi bonor raptor. J. Verum aliquid laxatum est ex iuris rigore, quo illud Senatusconsultum nititur, d. l. 67. g. I. Nam receptum est, benigna stilicet interpretatione, tutorem posse pupillam suam desponsam a patre, vel destinatam, vel testamento denominatam uxorem ducere, aut eam filio suo in matrimonio adiungere , quasi hoc casu cesset omnis suspicio iadis, I. 36. or 66. eod. iii s l. 7. . ad Iet. Iul. de adulteriis. Idem dicendum est si pater puellae cum decederet, postulauit. I. 6. Cod de interdicto matrim intergusistim es tutorem. Nam cum in conditione filiae quaerenda praecipuum patris arbitrium esse debeat, l. 4. Cod. deson sal aequum est ratas esse nuptias, quibus pater auctor fuit, nihil obstante SenaruscoDsulto, quod rationibus tutela tantum prospexit patris itaque consensu cessat iuris prohibitio, DS nuptiarum vitium, quod imparitas facit, vitiosae enim sunt impares nuptiae apud Aruleiam . Metam. Potest etiam auus, qui tutelam gessit neptis ex filio emancipato natae, nepoti ex altero filio eam collocare, siue emancipato, siue manenti in potestate, quod es d missum intuitu affectionis aui- Lx, quaecum sit par S aequalis erga utrumque, vel saltem par esse credarur, suspicionem fraudis S doli amouet, d. l.67. g. I. Non prorubetur etiam tutor pupillo suo neque curator adulto suo filiam suam uxorem adiungere, l. 64. g. vis eod. tit. I. 3. Ccd de interdicto matrim inter pupillam G tutorem De quo tamen merito dubitari potuit nam gener fili loco est, ut num filiae loco g. V itistis, Lassit de nupt. 6 ita socer Tiberius nurum Agrippinam filiam vocat apud Suetonium, sicque olim gener socerum reuerebatur , Ut quemadmodum more Romano liberi cum parentibus non lavabuntur cita