장음표시 사용
381쪽
' . i. . - De Secuncto Praxcepto a . 473 . Enni, nulla a attolle , aut Con'ilio, εed prava . lue in iam consuetudine juiant. Id vero, passimi quotidie a venditoribus, & emptoribus fieri Videi us . Patia illi, ut quam plurimi Vendant, .hI Tu TSU ., ut quam minimi ennant . res venaleS Rei litu dare , vel vituperare jurejurando non dubitant Culti itaque
iudicio, vel prudentia , OpuS Sit . .PueIi . Vero . a acute perspicere, ac di Si ingue rei nonduin per u lutei ipOSsint, . idcirco ConStitutum e L a Sancto . COLIM lio Pontifice , rast. PueriS ante pubem a Wm. 11OC P t. utile decinium quartum Unum, jusjurandum exigatur.
14. Quo pacto in justitia juretur ,
Reliqua est juStitia . Quae . maxime in pro sSi, requiritur . . Quare Si quis .in justum. aliquid , ver inhonestum promittit, & jurondo peccat i ,eti pro . missis 1aciendis .scelus Scelere ςumulat Eoat nu ius rei. in Εyangelio exemplum Herodia repis, tua
qui temerario jurejurando Obstxictys , puellae Saltatrici caput Ioannis. Baptis tue., tanquarn Ultatio nis praemium. ,. dediti. Tale etiam. luit. Judaeorum iusjuranduiri ., sui beipSOS . uti LSt in Aeliis A po tolorum ea conditione de V DV exuntis niI gusta
I 5. Quibus praecipue rationibu intelligatur jus-
Iurandum esse aliquando licitia Πι. , ,
His ita explicatis, nulla plane dubitat tu relinqui-.tur , quin illi tuto j mare liceM , qui haec . omitri
servaverit, quique his conditionibus tanquaIn, Prastrisidiis. quibusdam jusjurandum e munierit .. .Sed argumentis multis id probare. facile est. Nam Lex Domini, M quae immaculata est , Q.& SEU Ct hoc praecepi L. Donainum , .inquit, Deum . tu ut 'timebis , et illi soli 4erMιea, .uc.ρer noriteu, illii Sorabis: Et a Davide. Scriptum est: db Lauda ,huntur Omnes , qui juraut ιu echa Praeterea sacro Litterae indicant , ipsa Tecle ide luminan satiqtissimos Apostolos jurei rando utiquon
do usos esse : idque ex. Apostu syistolis app. ype . Adde , quod & Angeli. ipsi. interda in jurant. r
382쪽
, , , Cate hismi Romani Pars III. I Am a sancto Ioanire Evangelista . in Apoca Iypm scriptum est, sa) Angelum jurasse per Viventeire
Quin etiain & b) De iis ipse jurat Angelorum
Dominus: & in veteri Testamento multis in locis Deus prornissiones suas jurejurando confirmat ;
rejurando prodidit: Iurarie , inquit, Dominus , et ' in 'oenitebit e-; tu es Sacerdos in aeternum εΡcunaiam ordinem Melehisedech . 16. Ius urandum rite maestiturii esse in latitar Ponendum Probatur . . Neqae vero obscura est ratio ad explicandum eur jusiurandum laudabile sit, si quis attentiustoralia 'rem consideret, fle ipsius ortum , finem quo intueatur. Etenim jusjurandum a fide originem dacit, qua homines credant, Deum totius Veritatis esse auctorem, qui nee decipi unquam pos- s , nec alios decipere , cuius e oculis nuda sunt omnia , S aperta , qui ) denique universis rebus humanis admirabit, proviiantia consulit, mundumque administrat. Hac igitum fide hominos imbuti, Deum veritatis testem adhibent, cui fidem non habere . impium , et nefarium erit. 17. Iurisiurandi suis est contrOMersiarum.et orium sinis . ' , auod vero ad finem attinet, eo tendit jusjuran-oum atque ia omnino spectat, ut hominis iustitiam , & innocentiam probet, fine inque litibus o et Controversiis imponat; - quod etiam sn Apostolus in Epistola ad Rhraeos docet. 38. Ouomodo Christus juramentum prohibuerit. deque huic sententias verba illa Salvatoris IIosui apud S., Matthaeum repugnant : h) Audistis' quia dictum est antiquis, non jurabis, reddes autem Domino juramenta tua. Ego autem dico Mobis, non jurore Omnino , ιγ neque per coelum, quia thro
383쪽
De Secundo Praecepto . . . 37srius sei est, neque Per terram, quια a) scabelluri est yedum ejus , neque Per Die ὀογnam , quia etintas est magni , ne e Per caput stium ju raperis, quia non Potes unum cuilium album faceste , aut nigrum. b) Sit autem sermo Mester est . ost , non , non, quod autem his abundantius est. a malo est. HiS en,in verbis jusjurandu in uiatvoria se , et generatiin damnari non eis dicendum ; cum iam supra viderimus, minimum ipsum, Apost Iosque frequenter jurasse: Sed perversarias Iudaeorum judiciam' Dominus redarguere Voluit, quo fiathi in ahimum induxerant nihil in jurejurando cavendum esse praeter mendacium . itaque de rebus levissimis , et ninius momenti & ipsi iurabant frequentissime , ex ab aliis iusiuranaum exigebant. Hunc morem Salvat et reprenendit atque improhat , docetque , omnino a jurejurauiuo abstinendum
esse , nisi cogat neeeSSilas .
I9. Quomodo Christus dixerit, illud , quod ua
si ucem oeruatia assertisnem aceedit, esse a o
Nam prister nama nori in illecillita tem jusjurati dum institutum est , et revera a malis provenit: quandoquidem aut jurantis inconstantiam indicat , ut illius , evius causa juramus, contumaciam, qui, ut credat, aliter adduci non potest . . Sed tamen iurandi necessitas excusatisinem hahet. Et quidem, dum inquit Salvator, H Sit ermo iuster , eSt,e4t, non, nore , hac lo uendi se imula s lis rat, se iurandi eo uetudinem in colliriviis varium, et levim rerum prohibe . Quam ατη- illud praecipue a Domino admonentur ne faciles nimium, et propensi ad j cxandum simus; idquo sedulo doeendum erit , & fidelium auribus inculcandum . Infinita enim fere mala ex jurandi nimia
consuetudine emanare, et Sacrarum Litterarum au- .ctoritate, et sanctivsimorum Patrum instimoniis comprobatur. Iri Ecclesiastico scriptum estat 'Iurationi non assuescat os tuum; qiulti enim γ's Da 66. I. sei ειε. 3. 37.
384쪽
3 6 Catechismi Romani Pars III.
sus in ilia . Irena, a ir multum jurans tm te ahitur iniqnitate . et non discedet a domo illlio plaga, plura' hac de re legi' possunt apud' sanctos Basilium , et Augi tinium in libris contra menda . elum. Et hactenus, de jussis, nunc de vetitist dicatur. ἡ dio . Gir jstramentum' falsum', et temerarium, sie
Vera nur divinum dio m iri Vanum assumere. Apparet enim . eum gravi peccato se obstringere , qui non consilio , sed ' tomθritate ad jurandum se tur . Gravissimum autem-d lictum hoc esse , illa etiam verba declararit: Non nsstimes Nomen Noa 'mini Dei tui in Manum : qulisi rationem asterrent, cur hoc fucinio scelestum adeo , ac nefarium sit : nimiruin' propterea , quod ejus majestas minuitur, quem nos Deum ac Dominum nostram esse profia,etemur . Hoc igitur Praecepto p ohibetur ne homi , nes falsum jurent P nam qui a tanto scelere non
refugit, ut Deum falso testetur , hic insignem Deoiujuriam facit; quippe qui aut illi inscitiae nota inurit, dum ipsum dicujus rei veritatem a latere ar-hitratur , aut certe improbitatis, et 'ravi assectus γ,
qui mendacium testimonio velit Confirmare .
et r. Quomodo Pejerem illi, qui jurant esserum quod oerum eSt. ,-Juint autem falso non ' is sollim , qui, quod satium scis', verum esse jurando affirmat, sed illo etiam, qui jurejurando id asserit, quod, cum verum sit, tamen ipse Didium putat. Nam cum menia lacium ea re mendacium sit, quod Contra mentem, et animi sententiam prosertur; perspicuum' est, hunc plane mentiri, et perjurum eSSo. ua. Iurans falsum , qnod Merum esse Putat ,
Simili quoque rwone pejerat , qui jurat, quo Puerum existimate si tamen revera falsum est, niSi,
quintum potnit, curam, et diligentiam adhibuerit, 'ur totam rem compertam , atque exploratam'
385쪽
haberet. Quamvis enim ipsius oratio menti Conis miat , tamen hujus Praecepti reus est.23 . Qui non serWat , quod jurarit, aut Moseit , ses etarum: qualiter μeccet . . UEjusdem uero peccati reus Censendus est, 'Ise aliquid jurejurando iacturum promittit, cum tamen aut prommissum implere in animo non suerit, aut, si fuit, quo st promissis , re. ipSa non prae stet. Quod ad eos pertinet, qui cum se voti s msione Deo obligarunt, non praestantia ,
24'. Peccatum mortiferum juraris , Met Gntraeonsilium EMangelistum, ut 'eccet. Praeterea in hoc Praeceptum peccatur, si desit justitia , quae ex tribus juris jurandi comitibus una est. Itaque si quis juret se peccatum aliquod moxrtiferum commissurum ; exempli causa , caedem Lumminis , huj us Praecepti reus est, Iioet illa serio atque ex animo dicat , atque jusjurandum veritam rem habeat, quami primo loco requiri declaravis mus. His adjungi de ni illa , uianai genera, qua
a Contemptu quodam proficiscuntur, cum quisivi rat, Se non obtemperaturum consiIiis Evangelici
cujusmodi sunt, quae ad Melibatum , et pauper rtem hortantur. Quamvis enim nemo ea necessarin
Sequi debeat; sν quis tamen juret, nolle se illis parere consiliis , is eo jurejurando divina consiliat
25. IeMibus conjecturis adductus jurans peccas Praeterea hanc Legem is violat, et judicio pein cat qui quod verum est, jurat; idque ita se habere existimat. .: levibus qui husdam conjecturis ad ductUS., et longe petitis . Nam etsi ejusmodi iusiuranduiti veritas, comitatur , subest tamen aliquomodo falsum . Nam qui sic negligenter jurat in masmo pejerandi periculo ver8atur'. .
AD. Qui per Disos Deos jurat, graWiter peccat. . Falso praeterea iurat, qui sa) per salsos Deos
jurat. Gid enim est a veritate alienius, quatin mendaces, et fictilios Deos , tamquam verum Deum testarip .
386쪽
terdixis, inquit: M Nec pollues Aomen Dei
neflectio Prohibetur, quae fugienda est in reliquis, quibus ex Praeeepti hujus auctoritate honor debetur, quale est verbum Dei, cujus majestatem non solum pii, sed impii etiam' interdum reverentur, M ut in I adleum historia de Eglose Mohabitarum reinge memoriae traditum est. Dei autem verbusti sum ma injuria assicit, quicumque Saeram: Scripturam a recta , et urinana ejus sententia ad impiorum dogmata, et haereses tactit 2 cuius sceleris admonet nos Princeps Apostolorum' his verbis : e) Sune raedam diracilia intellectu, quae indocti, et insta
biles deρωManet, 1icut et ceteras cr*turas ad suam ipsorum ρerditionem. Praeterea scedis , et inhone stis maculis sacra SCriptista contaminatur, Cum ejus verba , et sententiaS , quae Omni venerationbeolenda sunt, ad profana quaeque nefarii homines torquent, ad scrutinia' scilice fabulosa , vana, assentationes , detractiones, sortes , IibeIlos iam
sos, et si quae alia Sunt id genus , in quod peccatum sacra Tridentina Synodus animadverti jubet. α8. Qui Deum in suis calamita tuus nore inuo cant , ut peccent. Deinde, ut ii Deum honoram, qui eius opem, atque auxilium in suis calamitatibus implorant ;ita debitum Deo honorem ii negant, qui illius subsidium non invocant; quos redarguit mvid , cum inquit: M Deum non imocaμerisnt; illis erepta perunt timore , ubi non erat timor. ao. GraMissima omnium horum Peccatorum est in Deum , ejusque Mnctos blamhemia . At vero longe magis detestabili scelerri se ipsos adstringunt, qui sacrosanctum Dei Nomen, ab
omnibus creaturis benedicendum, et summis laα-dibus extollendum, aut etiam- sanetorum nomensai Leoii. 49. 1 e. iup, zo.lel 2. Pur. 3. 16. ιι o. I, c. a.
387쪽
De Seeando Praecepto. 37scum Deo regnantium impuro, et contaminato Oret Iilasphemare , atque execrari a dent. Quod quidem reoCatum usque adeo atro , ataue immane est .
ut interdum sacrae Litterae, si de blaspheuita seronio incidat, benedictionis nominis utantur . 3o. cur hule Praecuto suae quaedam minato sint subjectae. Quoniam vero poenae , ct supplicii terror peccas di licentiam vehementer coercere solet , idcirco Phochus, ut hominum animos ma- m ore tat, atque ad hoo Praeeoptum servanda
impellae . alteram illius partem , & qu i aope incem diligenter axplieabie: γγ Neque erum Iab
Bis insontem Dominus erran , qui assae serit men Domini Dei sua frustra. Ac σοι udem doceat, summa ratione factum rasa, ut , clivPraecepto minae adiungerentur quo quidem Peccati gravitas , ct in nos Dei benignitas scit b) qui eum hominum perditione non de. laetetur , ne ipsi ua iram, se ostensionem subeam uriis, hisce salutaribus minis nos deterret, nimis Tum, ut illum potius benevolum, quam iratum Experiamur. Urgeat hanc loaaem Pastor, i te que summo Studio, ut populus sceleris gravitatem agnoscat & illud detestetur vehementius , R in 'eo ev itando maiorem diligentiam , & c utionem iam hibeat. Ostendat praeterea, quanta sit hominum procliviatas ad hoc peccatum committendum , ut non solum satis fuerit Legem ferre, nisi etiam mina. adderentur. Incredibile. enim e t quantum ejus cpgnitio utilitatis habeat . . Nam ut nihil aequa cet, atque incauta quaedam animi securitas ;ita propri imbecillitatis cognitioe Plurimum proadest. Tum illud etiam declaret, nullum η D cet
tum supplicium consulmum fuisse, sia tantum universe minari, quicunque se hoc scelem a strinxerit, non impune daturum . d
veroa supplicia. quibus quotidio .ausimur,
388쪽
386 Catechistmi Romani Pars ML , . . reccati nos admonere debent. II in cenim iacile licet conjicere , homineS ea re in maximas calamitates incidere , quod huic Praecepto non obteinpe rent: quibus si Di propositis , . Cautiores eos in posterum rure v6ris mile est Fidelas itaque sancto timore perterriti εmni studio peccatum hoc fugiant . Nam si sa) bmnis verbi otiosi in extrem Iudicis reddetida ratio. est . quid de gravissimis sceleribus' dicendum, illi se magnami divini Nominis desse. cientiam Mae se serunt Z si
SIentento ut diem Silhati sanctis ces
sex diebus operueris', et ricies omittar opera tita Septimo autem diέ Sabbatum Domini Dei - est . Non facies'. omne opus in eo , tu , et . Iius tuus; et filia sita', servus inus , et anciflai. tua , Ismentum tu uim , et adVeni, sol est in . tris Dorta. tuas . Sex enim drehus secit Dominus Coelum, terram, mare, et omnia: quae in eis stitit, et requievit in die septimo : idcirco bene
dixit Domitius diei Sabbati, et sanctificavit eum 1 . Quid feriis hoc Praecepere sdelibus
in Oe Legis Praecepto externus' ille citus . qi XI Deo a nobis' debetur recte . atque ordine spraescribitur. Est enim hac veluti' quidans prioris
Praecepti fructus 3 quonaarri 'quem intimis sensibus pio colimus P sti , & spe adclucti , quam ' in eo Fositam habemus, non possumuk 'eum non externo cultu venerari, eidemque gratias adire Et quο-niam haec 'ab iis,' qui humariarum rerum occupa rionibus detinentiir , non facile' praestari possunt
389쪽
tempus statutum eSt, quo ea com de es,
lici queant. a. Cur. Princiue dando' OPera sit Parocho uequod hic Proescribitur , PerPetua sdelium memoria retineatur . Itaque qum hoc Praeceptum hujusmodi sit, ut fructum, et admirabilem utilitatem cisterat: maximi intersi, Parochi summam iii eo, expurando diligentiam adhiberi . Ad ejus autem inllati, nandum Studium magnam vim habet primum illud Praecepta' erbum, Memento. Λam qaemadmodum fideles tale Praeceptum meminisse debent; sic Pastoris eSt, in eoru rir memoriam illud et monendo , et docendo daepe redigere'. Quantum vero fidolium referat . hoc Praeceptum cblare , ex eo perspicitur, queodeo diligenter colendo , μd reliqua Legis jussa Ser 'anda facilius addiscentur. Luin enim inter Cete ,' , quae diebus sestis pristare debent, neces se habeant, verbi Dei audiendi causa, ad Ecclesiam Convenire; Cum edocti fuerint μ) divinas justificationes , illa J etiam' consequentur , iit ex toto corde custodiant Legem Domini Quainobrem saepi sime Sabbati celebritas , cultusque . praecipitur in
sacris Litteris, ut in b) Exodo , H Levitico, d,
Deuteronomio, apud se) Isaiam , Ieremiam ite in , & Exechielem Prophetas videre licet: quibus othnibus in iocis' hoc de Sabbati cultu' tra
' 3. Quomodo Principes Od Ecclesiae Praesidibus
opitulandum hortandi sint . ' ' ' ' Mon qndi vero es 'hortandi stini Principes', &hlagistratus , ut in iis maxime, quas ad hunc cuti tum Dei retinendum', atque augendum pertinent . Ecclesiae Praesides sua Auctoritate iuvent, jubeant- qise, populum Sacerdotum praeceptis obtemperare. Uuod aute in ad hujus Praecepti explanationent a testanet, danda tat opera, ut fideles doceantur, qui-
390쪽
381 Catechismi Romani Fars III
hus rebus hoc Praeceptum Cum Ceteris conveniat, quibusve disserat ab iis . Hoc enim pacto causam illi. rationemque Cognoscent, quare non Sabba- um . sed diem Domini ι Cnm colamus, Sanctuinque habeamus. 4. Qua ratione hoc Praeceptum a ceteris De-
que ulla ratione immutari possunt. Viro factum est , ut quamvis Lex Movsis abrogata Sit , omnia tamen Praecepta. quae duabus 'tabulis continentur populus Christianus servet . Quod ideo sit , non quia Moyses ita jusserit , Sed Guia naturae conveniunt , cujus vi ad ille servanda homines impolia luntur . Hoc autem de Sabbati Cultu Praeceptum ,
si statutum tempus SpqCtatur, non si Xum, et Conia stans est, sed mutabile ; neque ad mores , sed ad κέ eremonias pertinet; neque naturato eSt , quo plani non a natura ad id docti, aut instituti sumus , ut
illo die potius , quam 'lio externum Deo cultu in tribuamus; sed ex eo tempore , quo populus Israe- Iitieus a Pharaonis servitute eat liberatus , diem Sabbati coluit 5. Tem ore mortis Christi Iegis caeremoniis su-klutis , etiam Sabbatum , qua parte fuit caeremoniale , sublatum est. Tempus autem , qno Sabbati cultus tollendus erat , illud idem est, quo ceteri Hebraipi cultus,
cta remoniaeque antiquandae erant, morte scilicet
Christi . Nam cum ilige ceremoniae Sint quasi adum. hratae imggines lucis , et veritatis , illud utique necesse erat, ut sa) lucis , ac s) Veritatis, quae desus Christus est, adveni R removerentur . Qua de re S. Paulus ad Galatas ita scripsit. cum Mosaici ri-itus cultores reprehenderet: c) Dies obser 'atis , menses , et temPOra , et adinOS ; timeo pos , ne for-ge sine ca Isa laboraverim in Mobis οῦ in quam etiam