장음표시 사용
451쪽
Assentatio huc Lege interdica est. Peccant denique in hanc partem blandi ho nes, di assentatores , qui blanditiis , S simulatis laudibus influunt in aures , S in auimos eorum , quorum gratiam , pecuniam , & hQuores aucueantur , dice tes , ut est, apud Prophetam, in Malum bonun , et Bonum malum. Quos ut arceamus, & Pellamus
a Consuetudine nostra , monuit nos David oratione
illa : b) Corr*iet me justus in misericordia, et
increρabit me ; oleum /autem peccatoris non ειρο guet caput meum . Quamquam enim isti proximo minime maledicunt, tamen ei maxime nocent quive I laudandis ejus peooatis astorunt ipsi causam perseverandi in vitiis , quandiu vixerit. Et quidemtioc in genere illa est assentatio deterior, quae ad 'Proximi calamitates , S perniciem adhibetur . Sie aol, cum Davidem fumri, & ferro Philistaeorum objiCere cuperet, ut occideretur, ei blandiebatur
illis verbis: sc) Ecce Via mera major Merob ,
ipsam dobo tibi in uxorem : tantummodo esto Misjortis , et Praelitire bella Domini u Sic Iudaei imsidiosa oratione sunt assati Christum Dominum: d Magister Scimus i quia Mertiae es, at Miam Dei in Meruate doces .ia. Amici quomodo amico Periculose aegrotanu
Longe .utein perniciosior est oratio amicorum , amnium, & cognatorum, qua ad eos interdum utuntur assentatorio, qui mortifero morbo allecti, jam sunt in extremo Spiritu ; dum affirmant, nullum esse tum ei a morte periculum; dum laetum , & hilareret esse jubent, eumque a peccatorum Consessione , tanquam a tristissima cogitatione deterrent : dum, denique ejus animum avertunt ob Omni cura , ει meditatione extremorum periculorum, , in quibus maxime versatur. Quare fugiendum est omne Mendaciorum genus, sed illud in primis, quo gravidamno quisquam assici possit . ΡIenissimum vero
452쪽
stupietatis est Mendacium, cum quis in Reli lo: hein, vel de Ileligione mentitur: . l . . I 3. Imρingunt letiam in hoc Praeces/fum libela forum fiamosorum auctores joco , Mel incit cati,amentientes, et hyPOCritis i . . .
Sed illis ei tali, maledictis . & probris Maviter offendii lar Dpus, quae coimmittu5tur libellis quos nisso vohatit, A aliis hujus generis contumeliis c. Praeterea joco; vel omicii causa fallere .3lehdaeiό..tsi h stitis tu illo duin nitrii, vel lucrum secerit, ta-inen rim nihil indisii uiri est'. Ita eniim nos Aposto-suq n liticinet n). Deponentes mendaciunt, loquia Hint bertinteni. Nam in eo est ad frequens, gravius lite IL ndacium inagna proclivitas ; S ex jia ho Sis Mendaciiq capiunt homine' metitieiidi consuetudit eiti , linge , en iurit in opinioneni , non esse veraces: quainobrem . sit fidem liciat ebrum oratio, hecesse 'habent jurarb pe petrio Posfferno priore parte hujus Praecepti iam hiatiqispudiatur : nec ni ad , quae simulare dicuntur; sea quae ita fiunt, huni. seelere conjucta sunt Tamientiri uerba, qtiam facta, itoti , ac signa quaedam aurit hόrutri , quae surri in animo c6jusqne et ob eamqtie laus mi Dominus saepe, Pharisaeoέ ar-
tueris, ib) Hypocritas appellat: Et haec de priore Praecepti Lese quae . ad 'elandum SpeCtat . Nunc explicem iis, quid in altera juberet Diominus i . Quidnast in aheia Lectis hibus parte Oerbis inooluta de Iudiciis fohensious straescribatur . i. Pertinet autem haec Proecreti ψis, ratio ad id, ut jus e , & ex lesibus Forensili Iudicia exet-ceantur, heve oecueent homines , & usurpent I adicia o. Noti eάim fas esse alietium servum' juddicaris , scribit Apostolus : ne re , et Cansa . inco- uita, sententiam ferant Quo iti vitio lait Sacer
453쪽
-inea Itomarios, miserunt iss carcerem et .nunc occutie nos ejsciunt b corulς mnent innocmites & Rocentes absolvam, ne pretiis , Mut R Hiia . 'e Odio , aut amrare moveantne . sic enim Moyses Seniores admonet, quos populi iudices constitue-
at Quod justum est, iudicate , si e cisti.
eon Possunt mentiri. . De reis autein , et sontibu , vult eos Deus ve-
Ium confiteri . cum ex Iudicii formala interroga u . Est enim te.mqnium ac Praedicatio quaedam, illa consessio . laudis , et gloriae Dei , ex ipsius JoSue sententia, qui Acham ad veri consessionem
adhoriatus inquit - Q Fili mi, da gloriam Domi
no Deo Israeι. et confitere, atque indica missit. quια feceras , ne aboconi . . I6. Oiιodi m sit Testium officium Sed quoniam hoc Praeceptum Testes potissimuri attingit, de his etiam dili senter. a ParoCho agendum erit. Nam Praecepti vis ea est C non so uni prohibeat falsum Testimonsum , sed veminet etiam dici imperet. Ehi' enim: 'in' humani hui aximus usus Testimonii: quod . sunt 4nnumerii biles res, quas a nobis ignorari necesse sit , nisi ea ex Tes lim' fide cognoscamus.' Quare nihil tam. secessarium est quam testimoniorinni veritas in iis rebus , quas nec ipsi scimus eque' tamen li odignorare . ne 'quo extat illa sancti Ausustiqi sola tentia :' Oui oeritatem' occultat, ef qui dicit 3 ἀ-dacium , iuerque reus est; ille quior Pro desse uo' Mutis hic, qicia nocere desiderat '. Licet vero in terdum verum tacere, sed extra Iudicium. . Nain m audieto,' ubi testis legitime intorrogatur ' a J aice , vera omnino pate sectenda sunt . Quq lopo
454쪽
pavendum tamen ost Postibus , ne Rupe memoria in
, niiniuin confisi, quod exploratum non habent, ilpro certo affirment . Reliit si sunt Patroni causa- ruiti , et Advocati, ΛCtores, deinceps, et Petitores. r7. Qua ratione Ad orati, et causarum PrO- euratores suum o ocium e Iere Roterunt. 'Illi igitur opera, ac patrocinio suo non dismni necemriis hominum temporibus, et egentibus , ni ne subvenient , tum injustaς causas de sendendas non suscipient, neque calumnia lites protrahent, ne . a Ient avaritia.
Quod ad mercedem attinet Iaboris, et operae suae, illa jure , et aequo metiantur . Da 8. Petitores , et Accusatores quo Pacto suo osscio non recte fungantur . Ρetitores vero , et Accasator nonendi sunt ua' cuiqualia a nore , aut odio, aut cupiditate aliqua add licti , Periculnin iniquis criminationibus Croerit. Iussum hoc denique divinitus sciescriptum est piis istianii, iis, ut in congressibus, et Colloquiis vero SempeP. atque e X animo loquantur ; nihil dicanti
quod alterius existimationi possit Onicere, ne illis quidem, a quibus laedi se , et exagitari intelligunt; cum illud propositum habere debeant , sibi cum
illis eam necessitudinem , et societatem intercedere , ut membra sint ejuSdem . corporis .
Io. Quibus rationibus Christiani ad amitionem foeditatis quae Mendacio inest, Perduci Poterunt. Ut autem libentius hoc Mendacii vitium caveant Fideles . proponet eis Ρarochus summam hujus sceleris miseriam, ac turpitudinem. Nam in sacris
Litteris Mendacii pater Demon dicitur ς quod
enim Daemon in veritate non Stetit, Mendax est,
Κ Mendacii parenS. Adjunget ad eliciendum tantum flagitium ea maria, quae mendacium consequuntur: et quoniam ea innumerabilia sunt, sontes, et capita incomm dorum, et calamitariam demonstrabit . Ac primiim: 4n quantam cadat Dei cssensionem quantumve odium incurrat homo vanus , et Mendax, Sal
455쪽
MIs auctoritate declarabit eo loco . a) Sex sunt quiae Odit Dominus , et s timum detestatur animarius: oculos sublimes , linguam mendacem, manustitiandentes innoaetum sanguinem , cor machinans Gogitassenes pessimas , veloces Psdes ad currendum
in malum , yminerentem Mendacia. Tessem fallacem . & quae Seqonuntur. Quis igitur ei praestet inColurnitatem , qui in insigni odio sit apud Deum,qino minus gravissimis afficiatur 4 appliciis p&o. Quae ιncommoda Mendiacia numanae soci tati in ierant. Deinde, quid impurius, aut foedius, ut inquit Sanctus Jacobus , ho) quam in eade in lingua , qua benedicimus Deum , et Patrem maledicere homines , qui ad imaginem , es similitudinem Dei facti sunt, ita ut fons de eodem soramine emanet dul-Cem, et amaram aquam Z Quae enim lingua prius laudem, et gloriam Deo tribuerat, poMea, quan tum in ea est, eum ignominia assicit, ac dedeco
Quare fit, ut a coeIestis beatitudinis possessione mendaces exeludantur. Cum enim in hunc modumqDaereret a Deo David r o Domine quis habitabuin tabernaculo tuo Z respondit Spiritus Sanctus toui loquitur Meritotem in corde auo, qui non egit
Maximum vero etiam illud in Mendaeis incommodum est V quod sera insanabilis est is animi moris hus . Cum enim peccatum , quod inserendo falso erimine aut Proximi famae, et eAistimationi Oh-treetaoda commissum dit, non remittatur, nisi calumniator ei, quem criminatus fuerit, satisfaciat
injuriarunt, id autem difficile fiat ab hominibus .
pravo, ut ante. monuimus, pudore, et inani qua clam dignitatis opinione deterritis et qui in eo peccato tis, hunc addictum esse aeternis Inserorum poenis, dubitare usn possumus. Neque enim quis quam speret, Se calumniarum, vel obtrectationia Veniam consequi posse, nisi Nius ei satisfaciat
456쪽
Cate Gremi Ron ut Pars IN. de ciij iis dignit e , et inina , Arar ptablico In Ii Ocio , aut etiato in iiii vatis , Et tamiliaribvs co -sr qqibrii , ali Iii id detruxerit . R. ue icti ea latissime stator. hoc detrinaeniana, et ii seteros diffunditur qua vanitate, ac mendacio sideri , ac udritas tolliantur, arcti sima vincula Socier. Vatis humanae; quibus sublatis, sequitur. Sum M'Vitae conta 'io ; ut homines a I aempni nihil isferre videantur. Docebit porro , vitacidam esso loqaazitatem, Paetrochii S ; cujus vitatione et reliqua Peccata fugiunxur et est magna cautio Mendacii: it quo. xiti iure quaces sibi haud facile tem I er ye PD unt. 2I. Patrae Mendaciomian eaecvsatiouea diluinitu/ Pi,streino iis litum extorem eripiet Par bus, qui se in vanitate orationiς excu&ant. et Mendaci ci re dentium momplo dosen dii ni ς, Raoruin emeu sunt , mentiri in inmpore . Dicen id, quod vel iustinui est αὶ prudenti carias mortem esso: hortabit uir
auditores , ut in difficultatibus , et angustiis De eonfidant, Deque ad artiscium Uieptieodi confugiant.
Eam liuo qui utuntur perfugio , facile declarmi , Se Sud magis otii prudentia, quam in Dei ex in
Qui causam sta Mendacia conserunt in eos, qui hus sunt Mendacio decepti, hi docendi , non, licere hominibus serpsos. ulcisci, b) neque malum, malo compensandum esse. , μ) M4 p tiara. vincem, dum in hono malum , quodisi etiam fas eviri bansireferre gratiam, memini tamen utilo, Su Suo ulci' sci detrimento ς, est,autem id. gravissim unx detri mentum , quod mendacio dicenὸo faeimus.. His , qui asserunt humanae naiuxae imherillit'- xem, et fragilitatem. tradendum eru boc officii praeceptum , ut divinum auxilium. implorent, nec infirmitati humanitatis obtempereat. Qui co'Suetur .inem opponunt, admonendi sunt, dii riqntiri condi
ueverunt ut dent operum , DI Contrariam Confluetudinem capiant vero tu: ut di; praesertim
457쪽
De Octauo Pro πω . qui usu , & coipsuetudine peccant , gra ius quant, quam Ceteri . 22. Propter aliorum 'adendacium non est me tiendum . Et quoniam non desunt, qu se tegant eXCusa ione ceterorum hominum , quos passim mentiri S pejeraro contendunt: hac rationo illi ab ea opi pione deducendi sunt, non. se imitandos malos, sed reprehendendos i S corrigenians: Cum autem ipsi mentimur, minus auctoritatis in reprehensio De , & CorreCtioso alterius nostram habere oratiomnem . Alios se ita defendentes. quod vera dicen do , Saepe incommodo sint allecti , sic reselIent Sa in Cerdotes , eam esse Rem ationem non defensio
nem 3 ςam sit officium Christiani hominis , quam, vis potius sacere jacturam , quam mentiri 23. Mendacium neque iocosum , neque utile aed- mitiqndum . Restant duo penerg e uum , qta se in Mendaci excusent i alteri, qui dicant , he ioci cauSA LTayn v. tiri, ineri, se idem sacere utilitatis gratia, qui Pripe neo bene emerent. nec venderent, thisi bie idacium adhiberent Utrosqus a. ura errore Paro chi avertere studebunt et ac superiores quide' il- .ios a vitio abducent. R docendo, quantui .m in genere peccandi consuetudine' augeat usus Henreitiendi . N illud inculcando , a) omnis Oxiosi vermibi reddendam esse ration m i. Proximi,s autem hos acerbius etiam objurgabun quorum in excus tione gravior. insit illoruria ipsor in aec satio, qui praesererant, se minime illis Dei verbis fidem, εἰ
458쪽
Non concupisces domum proximi tui, mo. desiderabis uxorem luv, non Ser. ulu i non an illam, non hovem . non aSinum , nec omnia', quae. ' illius Sunt.
mus , propterea quod cum non dissimile suruin argumentum, eandem docendi viam habent; Parochus tamen et cohortando , et monendo poteris Communiter , vel Separatun , ut commodius ipsi videbitur , a tractare . Sin autena Decalogi interpretandi aminus suSceperit , demonSuabit Sit litaruin d gorum Praecepioxum di nimiliαin 3. Dua. 6. Io. '
459쪽
Ix e X. Praecepto. ι Ieudo , quidve una concupi entia altera diis rat: quam disserentiana libro quaestionum in Exoridum Divus Augustinns declarat . . Iain. ex iis altera solum spectat , quid utili sit, . quid fructum sum. : alteri propositao. Manu libidiueS . S voluptates . Si quis igitur fundum , aut domum Conς piscit, is lucram potius, et quod utile eSt, .co Suctatur , quam voluptatem .: si Xer0. alienam uxo rem appetit, non utilitatis Aea Ioluptatis cupiaditato ardet.
3. Num sexto , et sintimo Irraecepto satis iuertare licatum, qaod his duobus postremis co radihenditur. Verum horam Praeceptorum duplex fuit neces.sitas: Altera, ut sexti , septimique Piaecepti servientia explicaretur. Nam etsi cluodam naturae luamine intellectum est, alienae uxoria potiundae curpiditatem prohiberi, vetito ad auetrios nam Sioona CupisCere liceret fas item esset, potiri ὶ Iamen Plerique ex Jqdaeis pecςato GoceCMi in eam opi nionem adduci non poterant , tu ti crederent, id a Deo prohibitum. esu imp vς lyta , Qtu cognitaliae Dei lege, malia , .qui se Legis esM intermetes profiteban Rr. i in eo errore vers Ii sunt a id quod animadvertere. lipei ex tillo Domini sermone
apud Sanctum MatthaΘum qὶ Audistis quiri
dictum est antiquis . Notu .mstechaberis Ego clumi em diuo Mobis . & quaa so Inuntas, . . Altin est limrum Praeceptoram necessitas, quod aliqua distulacae , Qxplinateque vetantas , quae, MXto, & Septima explicate non prouibebantus . Nam, exempli CariSa , septimam Praeceptam prohibuit, ne quis injuSto concapiscat aliena , stat eripere conetur eh- autem vetatu ne ullo mdo 'linis aeo eupisint,
etsi daro , Legrim asseqai id possit, ex cujus adeptione Proximo damnum impoxtari videat. . Ouale quantumqse sis Dat Mium quo ἀαobis Legis Hujus m iudato est collutura . Sed illud in primis antequam 1 ad Praecepti eYNicationem venianias , docendi sunt pideles,
460쪽
hac Iege non solum ad id institui, ut cupiditates nostras cohibeamus , sed etiam Dei' erga nos Pietatem , quae immensa, est Cognoscamu' . Natri Cum superioribus Leris Praeceptis nos quibusdam quasi praesidiis munivisset, ne quis hos ipsos . aut nostra violaret; hoc adiuncto Praecepto , illud maxime providere voluit, ne appetitionibus nostris nostipsi laederemus: quod facile futurum fuit, si sitania Ct pere 4 atque optare, liberum nobis, atque integrum esset. Hac igitur non concupiscenai Lege Praescripta , illud a Deo provisum est, ut cupim-tatuin aculei , quibus aci pernicioss quaeque incitari solemus , huju9 Legis vi qiuγdaminodo excussi, nos minus orgeant, In ris sue propterea tθm-Foris spatium nos molesta illa eupiditatum Solicitudine liberati ad ea praestanda pietatis , et relisionis ossicia habeamus , quae ipsi Deo multa ma
5. Ouod discrimen haec duo Pι aecepta infer Leges dioinas , 'ri humanas esse insinuent. Neque id solum haec I x nos docet , verum
8tiam illud ostendit , Legeni Dei ejusmodi esse
quae non externis solum munerum functionibus ψsed etiam intimo animi sensu servanda sit. Hocque inter divitia s Uet, humanas Leges 4nterest 'ut d hae rebus tantum exteritis conisentae Sunt
illae vero , M quoniam animum Deus intuetur
Ipsius an 'irai maram . sin eramquc Castitatem , atque in t 'grtia sem re luirunt. Est igitur divina Lex, quRSi Spi CulciuF ' Io Liuin i in quo illiturae nostrae vitia inlud rei olim d)rstiti dixit Apostolus b)Conc iacent nesciebani , nisi Leae diceret et Non concretices . 'Cum enim concupiscentia', id es peccari semes , sni ex peccato originem habuit, persetuo aristis infimas inhaereat , 'ex I, 3c 'agnosCimus in precato nasci e qna propter suppli- MES ad ei in confugimis, 'qui solus potest hehoati