장음표시 사용
131쪽
ientiam eandem repetere,ocea,quae subobscure prius dixerat, apertita postmodum explicare. Ant oculi tui, ne videas malum, srficere ad iniquitatem nonpoteris:quare non renicis Aper iniqua agentes taces
nosorem, non in populi Iudi orum perniciem,sed in commodum atque emendationem im mitti. Alioqui enim,ait Vates, si solum flagitiosos excindere est animus, si solum peccatores,o Domine, delere & demoliri constituis:quonia mundus & ab omni labe prorsus alienus, scelera detesteris quam maxime, neque remetis oculis,fixisq; ut est in Prouerbio) iniquitatem possis intueri:cur non, quaeso,
Ponderibus, modulfi μὰ ratio utitur r
Ut quas est ta silplicis delicta corrcet'
Cur in amicoruetitis tam cernis acutum' Cur
132쪽
Cur non prius in Chald os iniquissimos
animaduertes Z cur iustiorem, hunc quetuum peculiarem populum,iniustiori &infesto tibi quamplurim im, vastandum atq; deuorandum permitteres ZIustiore aute populum Iudqorum appellat,quem tot ac tantis sceleribus foedatu atq; pollu' tum praedixerat: non vli'; quod iustum existimaret,sed quod minus quam Chaldaei esset iniustus .Etenim,ut dixit Aristoteles,minus malum,quodammodb bonu. esse videtur.Porrb,ab his quae ingrata nobis sunt&odiosa;aut facie prorsus auer- Timus, aut limis oculis intuemur. Quod Latinus vulgatus interpres vertit in pri- .Reg. i8.s mo Regum libro,sic inquiens: No rectis ergo oculis Saul aspiciebat David. Clim tamen in Hebr o verbum ex verbo sit.Et fuit Saul inspector, vel, si dicere liceret, oculator Dauidis a die illo, & deinceps. iod Hispane non inepte diceremus i Tomole Saul Meri a desse aquei dia en ade-lante. O truxolessem esiobre ose. Virgilius Homerum imitatus dixit: i Interea ad temptu non aqua Palladis ibat
133쪽
CAPUT L .r 278 Crinibus Iliades passis,peplum erebant v liciter tristes, s tun a pectora palmis. Si seisfixos oculos auersi tenebat. Et facies homines quasipisces maris, s quasi reptile non habens principem, Totum in hamo publeuauit,traxit illud in Aena sua,s
UNiuersi interpretes, quos ego Viderim, ob hoc Chald orum tyrannide in Iud os piscibus assimilari putauerui, qubd pisces in seipsos grassari,& quodPolybius prouerbio Grςcoru iactarii fuisse
testatur grandes comedere paruulos c5suetierint. Reptilis autem vocabulo, Vel irrationabilia iumenta, vel venenata serpentium genera, vel amphibia qu damsi; uitiς notissim ς, qualis est Hippopotamus,significari decernunt. At,mea sententia, quod statim sequitur. hamosubleuauit facile has omnes e Xpo sitiones refellit. neque Reptile in hoc loco iumenta, amphibia, aut serpentes esse cosentit, neque pisces,ob naturalem
134쪽
iniustitiam inter se , in exemplum adtach- cari permittit Quinpotius Iudaeos Habacuc piscibus Chaldςum vero Rege piscatori comparauit:&vsitatissima sibi epanaphora,quos prilis pisces dixerat, reptile postmodum apeellauit. I cque nomine diuina Scriptura frequenter pisces vocare consueuit, ut in Psalmis: Hoc mare
magnum S spaciosum manibus,illic reptila quorum non est numerus Pisces autem naturali iure nullius sunt, SI Principem, siue Dominum iure gentium non habent. Verbum enim Hebraicum istuproprie dominum aut dominatorem significat: quod & vulgatus interpres ostet . 11. 1. die apud Isaiam, ubi vertit:Dominatores eius inique agunt. Pisces igiturinon sollim inter se Principem aut Ducem non habet: sed etiam nullius hominis in potestate & dora inio sunt ulli hominum 1ure naturali subduntur: sed mox ut ab aliquo capti sunt, stati in in dominio illius esse incipiunt,aCiure gentium occupantis fiunt. Sensus ergo verborum nostriVaetis hic est: Si non,Domine,utilitatem po
135쪽
puli tui, si non eius salutem dc emenda datione molireris,sed tantummodo; sce testis infestus& inimicus, improbos de medio tollere destinasses: cur, obsecro, impiorum maximum Nabuchodonoso- .rem & Chaldaeoru populum, superstita viuere patereris ξ Imo uero, cur hominibus populi tui,quasi epulo quoda lautissimo, immanissimu barbarum saginaresὶ& dilectum tuum Iacob serissimae huic besti comedendum apponeresὶCur denique homines tuae hqreditatis atq; peculij, no secus ac pisces qui nullius sunt, pro libito Babylonio huic capiendos dc piscandos permitteres t Nullo nanque legitimo sustultus iure nulla prorsus lacessitus iniuria Nabuchodonosor, Vcru pro effrenata dominandi libidine. Totum in tanto subleuaui traxit illud insigena sua,s congregauit inret uum. Haec piscandi genera aperte declarant,cur homines Habacuc piscibus assimilauerit,ludaeosq; piscibus, Regem aute Babylonium ipsi pisca
tori componi. Tonuntur vero praeterita
pro futuris, S est sensus : Tum fraude, I tum
136쪽
tum aperta vi,cuncta suo subiugabit imperio.Hamiis fallacias,dolos, astutias,dcoccultas technas: Sagena rete manifestam violentiam significant. Neque missera Iudaeorum conditione mouebitur inquit Vates: neque rerum gestarum te, Domine, cognoscet autorem: quinimbr
per hoc titabitur s exultabit: propterea immolabit sagena sua, s sacrificabis retis o:quia inim incrassatae ars eius
D Abylonij Regis inhumanu cor sum- Dinas delitias & oblectamen tu capiet ex Iudaeorum pernicie:horum interitum S exitium , laetitiam S voluptatem sibi proponet. Vt est improbissimorum ingenium,laetari cum malefecerint, SI in re-r.14. bus pessimis exultare.Neque porro ministrum se diuinae voluntatis existimabit, nequc tibi pro victorijs adeptis, pro tantis secundaru rerum successibus,aut epi- cinia celebrabit,aut offeret niceteria. Vertim poti iis, immolabit sagenacabit relisito: quoniam in ipsis suum impe
137쪽
ri uin alixisse,& suam ditione protraxisse arbitrabitur. Neq; tuis Domine, sed sa- genae suae viribus,tam delicatissimos sibi ex populo tuo cibos, tam lauta cupedia se obsonasse putabit. Caeterlim, Sagenae atque Retis metaphora, quidam exerci tum Chaldaeoru designari censuer ut, cuquo Nabuchodonosor uniuersa , quasi
reti aut sagena piscabitur, cuiq; victoriar u gloria acvim,& imperij dilatatione ascribet. Alij vero, Nabuchodonosore sibi ipsi immolaturum dc sacrificaturu,exponunt:quoniam proprijs viribus & ingenio tam praeclara gessisse, sibi persuadebit.Narrat etenim Daniel,auream sta tuam in cipo Dura posuisse, qua omnes adorare constituit. Legimus etiam in libro Iudith, praecepisse Nabuchodono sorem Holoferni, ut omnes deos terra exterminaret,videlicetvt ipse solus diceretur Deus ab his nationibus, quae potuissent Holofernis potentia subiugari. Antiquum sane Babylonijs regibus fuit, ut sel Deo coli ac venerari pr ceperint: nam 5c Semiramis in ta vesana dc stulta
138쪽
ambitionem deuenit, ut ad molem Itidiae, qui Bagisthenes diceretur, suam inpetra effigiem decem & septem stadio. rum insculpi iusserit, quam centum viri
donis atque muneribus,ut sacerdotes ausidue venerarentur.
At me aliquantula tenet suspicio,ver
ba haec Immolabissete sua, acrificabo
vetustam Babyloniorum subolere superstitionem. Scire autem oportet, Babylonios olim Syrosque, inter caetera 'superstitionis suae numina, albas columbas,ac pisces coluisse:vtvtrunque religio e et attingere. Meminit utriusque diuina Scriptura, etsi propter historiae obli- , uionem,aVt ignorantiam veteris ritus,toca Bibliorum, quae hunc morem videtursu bindicare,alib verterunt sacrorum voluminum expositores. Colubas ergo al- . bas , ut Persae propter leucae atque leprς odium abigebant S detestabantur, sic e contrario Syrivenerati sunt:quod memoriae prodidit Xenophon in primo libro expeditionis Cyri iunioris. Vasq; in primis Palaestinos coluisse,canit Tibullus: it
139쪽
auid referam ut volitet creDasintacta pere besoganti tinosancta columba Syror
Diodorus Siculus Babylonios ac Syros ob hoc albam columbam cosecrasse narrat,quod Semiramidem Reginam in columbam fuisse conuersam fabularentur. Quo factum est,inquit,ut Syrij columbavi deam colant, immortalem Reginam 'arbitrati.Dauid Psalmo sexagesimo septimo,dum praeclara facinora recenset, tuqDeus olim pro Israelitis designauit, cum illos eduxit ex AEgypto,dc in promissam
illis Palaestinam columbae albae cultrica 'induxit,apertissime,ut mihi videtur, hac ' Syrorum ac Palaestinorum superstitione in exemplum adduxit,cum ait:Si dormiatis inter medios cleros, pennae columbae deargentatae, S posteriora dorsi eius in pallore auri. Deargentatam enim, id est, Albam appellauit columbam: ut Virgi
que hic auratis molitans arietem anser Porticibus,Gallos in limine adesse caisebas. Ponitur autem tempus futurum pro pret I s terito,
140쪽
terito, more tritissit no Scripturarii: hastest enim verborum sententia. Clim inter medios hostiu terminos,multb illis paui ciores imbecilliores, imo uerb instat' dormientium segnes&languidi deger
tis:attame Palaestinis timori eratis ac religioni, non secus atque alba columba,cuius plumas nullus eorum euellere, nul- ρ is νε pennas auderet detrahere. Ascenderunt quippe vel ut Hebraeis est, Audierunt populi,& irati sunt vel ut est in He
braeo, emuerunt C5turbati sunt Principes Edom, robustos Moab obtinuit tremor,obriguerut omnes habitatores Cha Jψε ' naan. Clim essent numero breui,paucissimi,& incolae eius:& pertransierut de ge ii ' te in gentem,&de regno ad populum alterum: non reliquit hominem nocere eis, corripuit pro eis reges.Deniq; ut dici fi*- tur in libro Iosuem ullus cotra filios Israel
mutire ausus cst. Inter medios cleros, ut interpretati sumus, inter medios termi-Cen. 4'. nos significat: na ubi in Genesi legimus: Τ Issachar asinus fortis accubans inter ter minos: Septuaginta seniores verterunt,