장음표시 사용
241쪽
& exdplo Nabuchodonosoris ostendur, multu eos decipi, qui eo animo imperiuac ingentes opes per iniuria dc auaritia acquirunt, ut comodius atq; splendidius vivant, & ab omnium malorum incursu his praesidijs tutiores reddantur. Cum suopte ingenio diuitias curae & timores comitentur,&,ut Caecias nubes,sic opes ad se violentos &iniurios trahant.Vnde, diuites,ut canit Poeta, sippe ad fatum vehere suum, dum fata timent,& qua effugere S propellere cogitauerant,illac pericula & pernicem accersunt. Prima fere vota s cuctis notissima tem
Diuitia ut crescant, ut opes, ut maxima
Nostra sit arcasero sed nullaaconita birbuntur l ilibus tῶcilla time, A. ocula lumes Gemmata, s lato Setinuardebit inauro. Pulchre etiam Phocylides auaritiam de lscribit: ψ ..
Mater auaritia erit cunctorum scausa
242쪽
. Decipit argenta mortalessemper N aur Murum pernicies vita, mala cuncta gu
. Ominam nulli audis mortalibus esses: Nam pugnat cado propter te,suntque
Fratribus inui ratres, risi parentes. igitur stultitia S ametia est, ut quis
de manu mali se liberetaeandorς cuntiorum malorum refertam pixidem auaritiam atque diuitias praesidium sibi &aD sertorem alexicacon st aluereZMalam do
dixit,id est, perniciosam sibi suisque,& quae sibi tandem ac domui suς e
tremum parabit exitium,atque ruinam.
Harose quidem turpibus de quastibus
Verre damnum non salutem videris. Vt est apud Sophoclem. Celebratur Hesiodium dictum: Ne male lucre Amata lucra aequalia danis, Ferunturq; in eandem sentetiam prouerbiales Graecorum senarh:
vi pendio usque e rauri quassu lucrum.
ei turpe lucrum adducit infortunium.
243쪽
Vac igitur pertinere videtur qbod dixit Habacuc: qui coniregat auaritiam malam domuis . Etenim,qui aedificat domit Eusi. suam impendijs alienis, inquit filius Si rach,quasiqui colligit lapides suos in hyeme. Hoc est , Qui ex bonis per fraude vel iniuriam quaesitis splendidas sibi qdificat domos,similes his sunt qui in hyeme lapides ad aedificandu congregant,& in ipsis aedificijscoponunt&construunt. Sicut enim huiusmodi aedificiu diu subsistere ob temporis incommoditatem non valetura illi constructis a se aedibus per rapin diu frui, morte prς matura intercepti, non poterunt. Aut illorum aedes non multo tempore persistent, Deo illas ob iniustitiam tepestate aliqua subuertente.
Neq; magis perdurabit domus alienisi mpendijs qdificata,qua ea quς construitur ex lapidibus per hyeme congestis ac se ruminatis.Pro eo aut quod legimus: agasi qui colligit lapides suos in hyeme Gret ca exemplaria in editione Coplutensi ha
244쪽
1 o HAT AC Uc sibi lapides ad tumulusepulchri sui.Q
bus verbis aptissima coparatione monemur,eum qui iniuste conquisitis diu, iijs domum exaedificat sibi, veluti sepulchrum sibi construere. Deo quippeeiu viciscente iniustitiam & iniquitate, non nullo tempore superstes erit in ea, quam per iniuriam qdificat domo:quin imb bre ui in ea moriturus praedicitur , ut sit ei veluti sepulchrum futura. Domus igitur per auaritiam & aliorum oppressionem M. compilationem construtia, non liberat Dominum de manu mali,neque tutissimum illi refugium & receptaculu prae-het,vtCaius ac Paulus iurisconsulti dixerunt imo uerb subita ruina illum solet op*xi meret,&sepulchri ac sarcophagi vice
gerit.Domus porro nomine, non solum
locum mansionis aedesq; , sed statu si nullatque familiam, in primis autem liberos atque nepotes,denique dignitatem&honorem ac rcgnum, signific re let diui
. Potest etiam exponi quod dici uri Congregat auaritiam malam domui : id est, , propter
245쪽
propter domum suam,& in augmetum& utilitatem ac honorem domus suae, ut illudes ommyua, non iungatur adiectivo nomini Maism:sed iungatur verbo Gn-sitverborum series:gia qui domui Iliae congregat auaritiam m/rtamdn hu c se n-sumvertit Pagninus:Vae auare sectati auaritiam malam,ut domum suam aedificet Vatablus similiter:Vς sectanti auaritiam malam propter domu suam, id est ut domum magnificam sibi extruat Consentit huic expositioni quod sequitur sit in excesse tatas eius Repetitio quippeuidetur esse & explicatio praecedentium verborum. Nidum autem dixit ex Aquilara metaphora, qtiae undiq; quaesitam mat riam in eum locum ,quem ponendis nidis optauerint cogerunt, eostquam possunt aptissime componutatque subste nunt Nidulantur ve , ut scribitAristoteles locis poplanis,sed celsis, pr cipue quidem arduis saxi &praecipitibus vi pulli tutiores ab insidijs sientiAbdiasati Ieremias prophetae,iranslationem nidulandi in excelso, aperte ad rapax Aquilaru ge
246쪽
ilibus malis vexasti, tum animam tuam peccatis c5fixisti domuuerbluam coia fusione perfudisti. Huic c5sentit editio Vax bli,vertit enirni Consiliu cepisti adigi, qminiam domous tuae, cum trucidando potir. s. o. exaltatus fueris ut aci illa, S si interra posueris nidum tu una: inde det aliam te,dicit Dom idus. i i -ς nira ostendit Habacuc,non sibi tantum c d liberis quoque' ac nepotibus suis,posteris denique , Nabuchodonosorem rapinis atque tyrannidς consuluisse. Porro vel
Cogitasti confusionem domui tua,cocissim populos mustos,s peccauit anima tua. AIxitudo ista, inquiunt, quam domui
tve,regno ὁ, tuo ex avaritia mala cΟ-
stru cisti,ad maiorem tibi illisq; ignomi-nιam am; pudorevertetur:quo enim prς clariores hoc in maiorcm tibi contume
247쪽
ulos m ullos,in an i m a tu a a st l. Tro- . i l . . iapus aute loquendi hic est,in quo ponitur conseques pro antecedete: namq; Nabuchodonosor non inierat consiliu de perdenda domo sed stabilienda potius &lificanda. At, quonia ex ea ratione, qua haec ab ipso gerenda erant, ex populoruvidelicet concisione, illius dornui maxim adceertissima impendebat ruina,diuina iust ilia iά semper exigete : idebdornui suae confusionem atq; pudorem cogitas
se perhibetur.Qui enim cogitat hontidis dium,eogitat utique ex consequentis
aut,bonorum proscripti bhem, &prium tandem exitium, sequὶ ipsemet subdit poeu 't etia legumluores deeri in uncat, qi cogitauit neotii; ex quόd6mui suae eoti isto stetita est Gybsimus autem vocabulum in sacris Biblijs pudore mi ic erubescen tiath sistnifieit Vitaq; in alia significatione apudinte follatem Vuluarum verbum Cohia ridere,aut Conci-Honis nomen inuenias Explicat ve 5 iti-
248쪽
Iudis. 11. reddidit/rubescere. Vt in libro IudicuExpectante'; diu, donec erubescerent. N.3o.i3. Et in Psalmo trigesimo:Domine no consendata quoniam inuocaui te: Erubescat impii.Cum tamen in Hebraeo pro Cos dar,& pro Erubescat,ide utrobiq; sit ver
Et apud Isaiam: Erubesce Sidon. Pudore utem,ut Celius tradit, Philosophi iustae reprehensionis timorem esse definiunt Aristoteles dolorem quendam atq; perturbatione ex malis aut prςsentibus , aut praeteritis,aut futuris, quae infamiam inserant, Verecundiam esse dixit. Cumq; id verecundia sit, inquit Aristoteles, in his malis erubescere necesse est,quq vel ipsis,
vel sis quae sibi curae sunt, dedecori esse videntur: qualia ea sunt, quae a vitio proficiscuntur. Confusio igitur in libris diuianis hanc naturet animaduersionem significat, qua conscientia ipsa quemcunque in scelere aut ignoratione eoru quae ignorari aut perpetrari no decuit,deprehensum afficit. Cu ergo populos multos c5cideres,opprimeres,dciniustevexares,
249쪽
cumque te tuus apstetitus sid enim Ani - ma significat in hoc loco nimia domia nandi libido transuersum ageret, pudorε sutique tibi atque domui M posteritatituς cogitasti atqueparasti: cuminde tibi tuisque certissima impendeat ruina, passurim sitis extremum excidium. Patientes autem,inquit Stagirita, inuiti per Vim,aut passi, aut passuri quaecunque in ignominiam atq; opprobrium ducunt,
Verecundantur, quoniam ignauiae ac timiditatis sit,sufferre ac perpeti,dc non se defendere. Pagninus pro: Peccauit animatumvertit,Peccasti in animam tuam.Id est,in vitam de salutem tuam. Huic noua editio, eiuς scholiasta Vatablus attestantur. Etenim,ut verissime dixit Hesiodus:
Ipsi inocetis,alii-qui ti derepearit. Consistum male conpultoripessimareser Jnuenitur& haec sententia totidem ver apud Ecclesiasticum. Facientrii, quissimum donsiliuis, supes trium deinuoluetur.Vbi facere nequissimum consilium, non est suggerere malum csifilium
250쪽
se excogitauit, aut malum coni liu apud se contra aliquem inire. L ii enim Graece pro : Facie ita nequissimum consilium: ,αοia,q-hoc est ,Facies mala.Recto tui Soci ates apud Platonem in Gorgia dicebat:Peius esse iniuriam facere,quam iniuriam pati,& damnosius esse;malo aia. ficere quam affici Frustra igitur qui congregat auaritiani malam Ἱomui suae,liberari se putat de manu malimam si etiam dom us ipsa se in per stare ii perpetuo opibus, honore atque dignitate policret , si nullarunquam vi hostium 'demolira con, cidet et e nihilominus iugiter Domino subraudorem Scierio miniam inserret, Agnu quia inter iunauras ad cioru .es i si domus alienis impendii lisit tibiia aliunde pEr vim asportata'sZῆ trabes periistitia' 'at'