D. Antonii Gueuarae Commentaria in Habacuc. Ad illustrissimum dominum D. Gasparem Quirogam S.R.E. cardinalem, archiepiscopum Toletanum, summum de fidei catholicae negotijs cognitorem

401쪽

Illic immeritam materna pendere lingua isendromedam poenas imo tus iusserat

Hammon. .

1 suasimul ad duras religata Dachia tautes Uidit ,Abantiades, nisis leuis aura capillos Mouerat,stepido manabant lumina fletu,

armoreum rat se .pus. Et tamen eAndromeduinin Ioppe expositam filisse.marinae belluae, multorum& oculatorum fere testimonijs haud re- ij ciendis tenemus. Solinus sic scribit:Idumaea inde incipit palmis Nima. Deinde Ioppe, oppidum antiquiuimum toto ombe, utpote ante inundationem terrarum conditum. Id oppidum saxum ostentat, q)uod vinculorumsqndromedae vestigia adhuc retinet, quam expositam belluae non irritus rumor circumtulit. Quippe ossa monstri illius. M. Scaurus inter alia, . miracula in aedilitate sua Ronaae publica uit.Synnalibus nota res est.Solinus hucusq;. Cui& Plinius &Pomponius Mela dc non in uno tantum loco diuus Hieronymus, attestantur. Hieronymus nanq;

402쪽

in Epitaphio Paulae consentit,& intonat commentarijs sic inquit: toppe portum esse Iudae ,S in Raegnoru S in Paralipomenon libris legimus: adque Hiran rex Tyri ligna de Libano ratibus trafferebat, quae Ierusalem terreno itinere perueherentur.Hic locus est,in quo usq; hodie saxa mostratur in littore,in quibus Andromeda religata , Persei quonda sit liberat, praesidio. Haec ille.Tenemus igitur antiquos AEthiopas etia in Palaestina,aut Palaestinat c5terminos.Ephorus,inquit Stribb;antiqua de AEthiopia manifestat opinion ait enim:AEthiopu natione ab ortu brumali usq; adoc casus extεdi. Deniquὁ trabo ipse, post qua de Homericis versi. bus longissima disputationem cotexuit; ad extremum de bipartitis Psithiopibus sic decernit:Sicut Argivos&Achςos,in quit, non cunctos dicimus,qui aduersus Ilium expeditione suscepere, His merus aute omnes sic appellat imite & quod loquor est de bipartitis AEthiopibus:omnes accipiendi sunt qui ad Oceani oras eXtuti incolunt ab Oriete usq; ad Occidente

Solem.

403쪽

Solem.Na qui sic appellantur AEthiopes, bipartiti naturaliter sunt sinu Arabico, instar fluminis, meridiani circuli partitione non concinenda dogitudine ferme stadioru supra quindecim millia latitudine n5 multo maiore quam ille,ubi maxima est. Insuper d. lositudini illud adest, istius sinus sire cessu a Pelusiaco mari tribus vel quatuor diebus distare,quod terra ipsa interiaces, id est,Is limos cotineti

Sicut igitur qui eruditiores Asia ab Africa diuidui, huc esse natura comodiorem arbittatur terminu,Vtriusq; terrae sinum, siue Nilum. Illu nanq; omniformiter fere a mari ad mare peruen ire: Nilum autem ultipliciter ab Oceano distaret,ita ut minime Asiam Oem ab Africa diuidat.Huc in modum & ego poetam ipsum Homerum puto omnes meridianas partes hoc ipso tinti per totum terrarum orbem bipartire,iure cogitasse.Qine hucusque didiximus,Strabonis sunt verba.

Sunt etiam qui AEthiopii mine partem Indi et Orientalis intelligant:AEthio,pe'; a veterib' dictos fuisse qui in India

404쪽

sint, Seruius grammaticus annotauit: hocq Ouidium significasse quidam volunt , clim dixit: Terseus Mndromeden nigris portauit ab Indis. Et Sappho ad Phaonem:

i Candida si non placuit Cepheia Drm

- Andromedelatra usia colore sua ethiopes enim quondam ad Indu fluuiu in habitasse feruntur, retiistisque sed bbus suis, iuxta AEgyptum concedisse, S paulatim etiam ad interiora penetrasse. Rumorque est,ait Ephorus, apud Tartesios, quod AEthiopes Ati icam v*:

ad occasum ingressi sint, partim. ibidemansisse , partim vero etiam maritima magno spatio occupasse. Irgo duplicem AEthiopiam , Orien talem videlicet & Occidentalem , cum ex diuinis libris, tum ex cςteris scrip toribus facile cognoscimus. Occiduos Ethiopes peragrat Nilus, haec quethiopia Lihyae est: , maximum totius infitcς latus. 3,3ltera ab ortu maris rubri

sita est finduntur quippe duae AEthiopiae

405쪽

sinu Arabico,introeunte in terras,&pe εne mari mediterraneo associante sese: ut

Vix centum quindecim passuum millia abesse credatur. Et, Vt propius accedamus ad Habacuc,ego,pro mea quide sententia, Arabes qui intra sinum 4 rabicu&Persicu sunt,AEthiopes orientales diuinis scriptoribus haberi autumo.Neq; em

Tharacan,qui aduersusAssyriorum rege a expeditione parauit, AEthiopum Libyae ν 'Tregem fuisse,verum Orientalium, id est, Arabum, potius existimo.Fuere quippὸ Nomades Scenitae, Arabiam incolentes, Chaldietorum infestatores acerrimi,ut Plinius tradit. Rabbi Dauid nominum IK- 'braicorum interpres , Ismaelitas, ac Ma- , dianitas, AEthiopes vocari decernit. Co- sen. 16stat autem e sacris atq; prophanis libris, hos esse Arabas, Madian&Ismael Abrahae filios ex c5cubinis: quos pater adhuc vivens separasse dicitur ad Orientale pla- gam. Filii Ismael, a litore Iosepho, tenue

runt quicquia terrarum est Euphratem inter& mare rubrum,Nabataeae nomine

regioni indito. Filij autem Madian te-

Cc nuerunt

406쪽

nuerunt partes foeticis Arabiae,WTro gloditas: praeter Ephesia quo Africa no mensortita est.HieronymusMadian tras Arabiam constituit,ad Meridiem in deserto Saracenoru, contra Oriente maris

rubri Porrb, Orientalem plagam Arabici sinus AEthiopiam vocari, Septuaginta interpretes manifeste prodiderunt. Ete-

D. i . nim ubi in Psalmis legut Hebrςi:Tu confregisti capita Leviatha, dedisti eum esca

populo deserta incolenti,aur,dabis eum populo siccis,m ls Zijm : Septuaginta verteruntuEthiopum:quos Hileronymus quoque sequutus est. Commemorat autem Psalmographus miraculum maris rubri,& AEgyptiorum depressionem, ac b. demersionem. Et Leviathan piscis inges Pharaonem assimilat in mari demersum,&ad littora orietalia Arabici sinus cum omni suo exercitu compulsum. a c5Etse. .3 paratione Usus est & Ezechiel,dicens Ecce ego ad te Pharao rex is gypti draco magne, qui cubas in medio fluminum. Isaias etia Pharaonem, draconem appel-ν .uel.9. lat: Nunquid non tu percussisti superbu,

407쪽

viilnerasti draconem λ Nunquid non tu siccasti mare, aquam abyssi vehementis: qui posuisti profundum maris Viam , ut transirent liberatiὶ Compulsus est autem Pharao AEgyptioru exercitus in eam littorum partem,in qua erant Hebr i.Viderut quippe, inquit Exodus, Aegyptios

mortuos super littus maris,& manu ma- .gnam quam exercuerat Dominus cotraeos. E rant porro Hebraei ad littus Orientale maris rubri, versus Palaestina,& Arabiae monte Sinai. Tulit nanq; Moyses ID rael de mari rubro, S egresti sunt in dessertum Sur. Hlic ergo canit David eiectu piscem ingentem ac superbum:datumq; escam populis AEthiopum, id est, Arabu, quos, AEthiopes esse Orientales, Septuaginta interpretati sunt.Significat autem David, cadauera AEgyptiorum ad littus

eiecta, praedam S pastum fuisse Arabum

bestiarum. Similiter, ubi Hebraica habent: Faciebus eius genuflectent eremitae: vel,Coram illo procident habitatores deserti: quod Pagninus transtulit: Septuaginta verterunt: Coram illo procidet Cc Σ Aethio-υιι i. p.

408쪽

thiopes. Pro AEthiopesverb sicut insuperiori loco, Hebraeis est , Zijm:

exusti, scilicet, sitientes, aut squallentes:

significatq; populos Arabiae desertae.Canit enim Psalmus, venturos de Saba atq; finitimis regionibus populos rege adora. turos:& gentes Dei inimicas, ultro subituras iugum In Psalmis adhuc, clim legimus: Ecce alienigenae &Tyrus,& populus AEthiopum, hi fuerunt illic: gentes vicinas aspicimus comprehendi: nam pro Alienigenis,in Hebrgo ponitur nuta , Hieronymus transtulit Palaestina.

Illud quoque quod dicitur in libro Paralipomenon, AEthiopiam Arabiae confinem ostendit: Suscitavit Dominus, inquit, contra Ioram spiritum Philisti norum &εArabum ; qui confines sunt thiopibus.Ecce Palaestini, Arabes,&,Ε-thiopes , vicinae ac finitimae nationes. Neque mird,si O rabia, aut Arabiae pars, AEthiopia vocatur: in Arabia enim sedes locauit Saba, filius Chus, a quo Arabes

Sabati appellantur.Vnde forsitan, nunc a filio nationis conditore, Sabaei,nunc a patre,

409쪽

a patre, ob genus& originem, Chusita Hebraice id est, Aethiopes dicuntur. Na& ijdem ipsi quandoque a patre,Ismaelitae: nonnunquam a filio, Nabathaei nuncupantur. Ita similiter& Hebraei, quos non ulli ab Abraham Hebraeos dictos volunt:modb Iudaeorum, a Iuda pronepote ipsius Abraham:modb Istaelitarum, a Iacob Iudae patre & nepote Abraham, nomina in Scripturis accipunt. AEEVDius m Hebraeis vulgo nominatur Milraim , ab

eiusdem nominis filio Cham: &tamenter i quaterque ab ipso patre Psalmographus eam appellauit Terram Cham,&ta io .u

bernacula Cham. Hac denominadarum 17. regionum,gentium&ciuitatum figura, VioI. ar. s pissime ethnici autores abusi sunt,ut a conditorum parentibus vocabula deducerent,&vi nomina etiam devicino mutuarentur. Quale est: illud apud Marone: Punica regna vides, Tyrios,s Agenoris et em:

Sed fines Libyci genus intractabile bello.

Ergo ut ad propositum recurrat oratio:

410쪽

les terra Madiamidem sunt, S una atque eandem tantummodo historia referunt Gedeonis. Ne enim de occiduis AEthiopibus prius dixisse putaremus,Madianiatarum mentionem subintulit Habacuc: ambigua priora ex posteriorum ac certiorum appositione declarans. a d autem pelles S tentoria attribuit his gentibus, indicat fortasse, hos drabas Scenitas fuisse,id est,sub pellibus aut tentorijs degentes. Vagi quippe ipsi S errabundi, a tabernaculis cognominati sunt, quae pellibus & cilicijs metabantur ubilibet. Cicero libro secundo eAcademicarum quaestionum, Pelles pro castris & tentorijs, quae olim ex pellibus fiebant,usurpauit,de Lucullo sic dicens: Maiore studio Lucullus cum omni literaru generi, tum

philosophiae deditus fuit,quam qui illum

ignorabant arbitrabatur: nec vero ineunte ςtate soldm,sed & ςstor aliquot annos , in ipso bello, in quo ita magna rei militaris esse occupatio solet, Vt non multum imperatori sub ipsis pellibus ot ij

relinquatur.

Inquit