D. Antonii Gueuarae Commentaria in Habacuc. Ad illustrissimum dominum D. Gasparem Quirogam S.R.E. cardinalem, archiepiscopum Toletanum, summum de fidei catholicae negotijs cognitorem

81쪽

alitiari is indicat, quain Ba lonem ΘCόndiderunt autem eam profugi qiuida ex Babylone Chaldaica. Vel, quod additur Terram Chald orum:epitasin habet, quasi dicat: Adducam eum in Babylone, terram sevissimoru hostium. Similiter &Habacuc,cum dixisset Susitalacia tios, apponice vestigio: Gentem amaram. stoteles amaros eos esse definit,qui cum difficultate placantur, longo temporessint subita. Sunt aute huiusmodi homi- . . nes&sibi ipsis,S amicissimis quoq; perqmolesti. At ego , Amaram,in hoc loco imperiosam, ac tyranidis affectatrice interpretor:ni c b i u ne a de ci rant, verbu na,in litigii a Chaldaica, Dominus nat,aut dominantem. Vt apud Daniz' Dan.1. . lem:Vere Deus vester, Deus deorum cst.& D.as Regu. Fertii sus aptide unde: Diae

mi, somniit his qui te oderunt. Consen-taheu porro est , Chaldaeos Chaldaica diactione notari. Morosi igitur ac difficiles

sunt,truces,&domin adipercupidi. et 'eb prςterea atq; celerrimi sunt in exe-

82쪽

quod V egetius testatur, in rebus bellicis amplius solet prodeste, quam virtus. Ad haec, assueti sunt bellis, atque in his educati: niann Ambulantsuperlatis e terra, id est,hac S illac cunctas nation ςs inuadunt,ac bellis lacessunt. Ut posideant tabernaculano ua. Neque enim alienas regiones diripi ut tantum dcinde reuertunt tir, ut vos in spem veniatis,patriam denub posse repetere et verum hic eis sc0puS, haec mens est, ut ii reditario donios non suas occupent & inhabitent. Alij lverb his verbis: dAmbulant super latitu dinem terra. si1ue super latitudines terrae,

mant. Vsque adcbenim magnum exercitum collecturus erat Nabuchodonosor, ut non posset locis angustis capi: sed planitiem ingentem occupare. bd si locum qui eos caperet, amplissimum esse oportebat, copiosissimum esse eorum exercitum necesse fuit

I rribilis s terribilis est,exsemetipsi iudicius onus eius egredietur. . Trucu-

83쪽

TRuculenta genue est 'quἡque vultu

crudelitatem praefert, aliost terreto

Vtq; Virgili us dixit de Polysem O.

υ Nec visufacilis,ne ictu stabilis ulli. omnimodis quippe Deus terrorem Calamitatis amplificat.Ex hac igitur immani, imperios celerrima, strenua, atque humerosa Chaldaeorum gente, supplici uinatq; vindicta eius sceleratissimi Iudiora populi egrediet , 5 Habacuc,que tu tatis flagitijs colaminatu,tatis criminibus ob noxiu deploras. Hac ipsa rapacissima,nocetissima,& iniustissima Chaldaeoru manu,iniquitate,laborem, praeda, S iniusti, in I aeoru vicis tr.Etenim,ut vetussoci' quia dixit:Improbos aduersus arma dii bitas pbe. Om,pori b hoc est, quod sovidisse,ab initio dixeratHabacuc:Relati' uuverb, Elus,populuindicatIudςoru,cui peccataΤpheta recesuerat.Freques enim balliis, diu in is scriptoribus mos est,relatiliu ponere sitne anxecedete,quale est illud:Facta est Iud a actificatio eius Dei.s Israel po testas est: vel certe, Eius,ad impiurefert. Aquo ante dixer i Habacuc: Quia impiu'

84쪽

praeualet aduersu, iustu , propterea meditur iudicium peruersum. Lemares pardis equi eius, s velociores lupis

DR oposuerat. Propheta: Deus, Chal-l daeorum gentem molestam atq; ama ram esse omnibus,impexij auida,&gen illi velocitate ut de hispanis dixit Frontinus aptissimam ad furta belloru Haec ipsa,de more diui n ae Scriptu rar, n unc explicat,& quae pressius proposuerat,explieatilis dilatat. Sacris quippe literis genus illi ut repetitio is familiare est, quo id, quod breuioribus dictum fuerat prius. .

postea clarioribus verbis S explanatio. ribus recinitur δί inculcatur:ua ut posterior ac subiuncta pars sit veluti prioris interpretametum: Ergo,qubd velocem ap pella uerat , n u nc ex po niti celere squ eesse, docet. quo Lia in diocrii mis equis Uraiatur, quae praecipua equὀrum est gloria; nam pulchritudine excellere,ad luxu potius, quani ad utilitatem spectat. i

85쪽

optimus hic, quocunqiuvenisduram in cuius. Cia fuga ante alios, sprimusis aquore icti pulvis. t iSophocles in Oedipo Colonaeo, ab eq u rum praestantia maxiniE Atticam regi nem commendat,sic dicens: .rit semata ausuc memoranda. Π RG qua vel maxime hac si Lucida tollitur Φrbs ad sidera: t c in 'i . . Hoc magni insigne Dei munus, A uod equis ex alpraestantvius. .:i l I.Comparatione autem,equorum velociatatem amplificat Habaciic , atque haec omnia ad calamitatis augmentum,& ad hostium militarem virtutem exaggerandam, tot figuris,tantoq; Verborum ani-

bitu referuntur

Leuiores parilis equieiusAn feraru in genere pardi velocissimi sunt, ut etiam in Astica condtasa arborum insidant, occultatiquet earuitaramis in praerereuntiadisiliant, atque E volucrum sede grassentur. bd autem iri equorum pernicita

86쪽

quae cursu pr stant, seci pardorum meminerit, in causa illud esse vi detur quod pardis,leonibus,tygridi,atq; alijs id genus feris, non tam ad rugiendu, quam ad pei sequendum elocitas a natura cocessa est. iam rem & vates noster notat, & Chaldaeorum equis tribuit, qui non sollim leues, sed esseri quoque sint,&etiam adnocendum parati.Plurimum enim in proelijs,& equi nocere solent: ij praesertim qui ad bellicam disciplinam instructi,d frequenti pugnandi usu exerηliati sunt. Tales enim, natura feroces, νincendi consuetudine ferociores eua, dum,& sanguine gaudes effuso, & lituis'

pique tubis auditis exultant. Equus na que, ut est apud Maronem.

Siqua senum procul arma dedere, - Stare ioco nescite micat auribus, s tremit

Collectum premes voluit sub naribus G. Inter Uuos porro quos tellus educa omnes - inmmoLmceleres rapidaleuitate Sicani,. depascuntur Lilybaeu gramine molle, i Tmacri bonus Maditu latur anheli,

87쪽

Chaldaeorum equorum ferociam ac velocitatem sic in alio loco describit - EuibaLtant virides Euphratis aὰ ωἡδες, Magnanimis utunturequisin bella seonu Luminaglauca vibrant, oemagnum in pse

- Esse at audacesanimosadferuida bella. l- Occedit leuitas cursus,quὸdi ora sionis 'in Intrepide 'ferre lent oce' Iuperbas, i , Cureliquis omis nequeat tolera re nacen Nocipium D nificat Habacu S ut Scritis Chaldaicae truculentia atq; ferocita ostedat, re ipialx, ab equoru pernici aicatq; ferocitate exaggerat: qui,ad hocinuvelocitate pardos quoq;. 5c ahimositate

antecellant. Idido Valesiad maiore exaggerationem, alia atque alia repetita coparatione rursus amplificatiaddit enim. Et υelociores lupis vespertinu lupus truculentissimum anima'.

88쪽

t L .HAS ACU Clumathid magi, a pastorib' timetur: propterea Φ non solu ventris Sc famis gratia praedas parat,sed ad crudelitate ac ferociatatem explenda , totos si pe greges trucidat. Acutissimus deniq; & audacissimus est lupus, utpote qui multa militaria nocte una coficere soleat,cum m ad praedam peruetum fuerit, omhia loca circumire, omnes aditus tentare, undique procurrere, omnia circuspicere,ut S sibi ab imsidijs caueat, rapiendi commoditatem percipiat.Sunt autem plura luporum genera,inestq; omnibus natiua celeritas. sitis, hira abactoriqua cognitaforma est,

.m cuiatorem p .m dixere magistre 'Corporis est habitu paruo, mebra torosus,

. Et vactus caput, eae cursῖ rapidissimus ide. ill alius membris-toto corpore maior Ino,quii luposprauerti ursibus omnes: ν- Accipitre quian appellat, 'dums latrone insic magno fremitu cupidapetit arduus esca, Du imperiosasames 2b prima crepuscula co l alteruto nigrescit corpore,clunis stit. Exiguust,ei tameninsunt robora magna:

Traecipue lepores venatur impetem nol

89쪽

orrectis horrere pilis invadit inisi Sut igitur lupi celerrimi, utpote qui cursu lepores velocissimos assequantur. Nucolaus Leonicus libro. i .de varia historiae In Sardinia, inquit,lupi inueniuntur,magnitudine quide a caeteris aliaru regionulupis non disseiates, corporis aute admi, randa forma conspicui. Siquide agrestibus similes arietibus sunt armis villosioribus,cornua verbhabet no afrote exeuntia,&in longu extensa:sed secundu aures conuoluta. Mira autem corporum vel' citate,vel omnia animalia facile superare t vdicuntur urc ille. Merito bitur Haba ut Chaldaeorum equoru pernWitatε

exprimeret, luporum velocitate in comparationem adduxit: cum omnia luporu genera Hira celeritate praepolleant. . Uespertinos autem ideo quidam vocari arbitrantur,q, haec ferarum genera, quae cςde atque rapina viuut, noctu suas praedas facere pleruque solent. delegatissime describit Psalmograph'. Posuisti tenebras,&facta est nox:in ipsa pertansibunt omnes bestiae sylvae. Catuli leonum ru-F x gientes

90쪽

gientes it rapiant,dc quaerant a Deo esca sibi.Ortus est Sol,&congregati sunt; Min cubilibus sitis collocabuntur. μ. nos 'rgo lupos dici volunt, quod eolotissimum tempore escas sibi paraturi

haec omnibus feris communis sit : cur po. ridsiet clertinis lupos,quam pardos appes . lat propheta Imo uer cur c 5 stanter dia, uini vates hoc epitheto lupum tantum dri non pardum, non Ieonem, aut aliud 3j quodpiam rapacium animalium not

rutὶNam&Sophonias sic scribit:Iudices: eius lupi vespere, id est, vespertini. Est enimn Hebrso adν similiter ut apud Haris, cuc.Ieremias quoque: Lupus ad vesperaram vastabit eos. Ad vesperam porro dis. . Xit,pro Lupus Vespertinus es, Lupus no ctium. Sic enim habent Hebraea, Et cum Ieremias leonu, luporu, atq; par-

. doru pariter meminisset, solis lupis hoe tribuit epithetofi, Ait enim idcirco percussit eos leo de sylva,lupus advesperavastavit eos. pardus vigilas super ciuitates eorum. Adde,quod hi,qui de animalium