장음표시 사용
121쪽
lictis spectacula. Exemplum in vitis puerum de illo qui quaesiuit anseres. Insanus esset habens vas plenum balsamo,si illud in media platea poneret, ct omni bus populis exponeret, ut unusquisque contra vas lapidem iactaret. Sie insanus qui habet in corde suo munus gratiae tanquam in vase debili propter vertibilitatem liberi arbitra j,& thesaurum casti talis & integri tatis in corpore,quod propter pronitatem ad malum est multum fragile , qui ad spectacula mulierum ausus est accedere,& vas suum ictibus lapidum exponere. Mulierem enim quam primum respicit speciei suae simi litudinem: mulier quasi lapidem unum ad vasculum mittit: & secundo respiciens lapidem, secundum mittit,& qua-doque ictu primo vas frangitur: ita ut Dei gratia pcrdatur. Eccl.9. Auerte se citin tuam a muliere compta, & ne respicias mulierem alienam: propter speciem mulierum multi perte ivt. Sancius David propter incautum respectum, decidit in adulterium, proditionem,& ho. mi cidium. Quid ergo nos longe distantcs ab eius sanctitate: dicere enim debimus Deo cu eo. Auerte oculos meosne videant vanitate. Psal. I IS.Talis igitur visio est quasi sumus isdens oculos. L dit etiam hic sumus, aures per cantus mulierum . Similiter & nares, per
odorem. Philosephi dicunt, F panthera
odoris fragranti Mattrahit cltera animalia, quae postquam senserunt suavitatis suae odorem, ipsam comitantur etiam xlque ad mortem. Sic plerunque, quia cor fatui vari js odoribus delectatur,currit post odorem muliebrium unguent ruiti. Similiter per tactum, & oscula, in-t ei ficit:vt patet de Sampsone in gremio Dalilae ex cecato. Mulier enim menstruata, ut dicit Philosophus, ii speculum undum aspiciat, ipse ni inficit: etiam ut vix aut nunquam illa macula d cleripossit. Caueamus igitur a tali sumo, ne postea sumum patiamur in serni.Tertio, ex tali sumo sequitur corporum deni- pratio. Corpora enim damnatoria erut nigerrima, di turpissima. Esa. ι 3. Vnul-
quisque ad proximu suu stupebit: facies
cobustae vultus eorum. Sicut. n.eorpora runt nia
electotu erunt pulchra dc clara: sic ista ira , σei ut turpia Sc de Hrmia. Vn Aug. lib. de deso natura .Sicut ignis iste ola lucida suo sumo deturpat, sic ignis interni reproborueorpora denigrat & obscurat. Patet etiaexemplum in igne, qui communiter dicitur iancti Antoni j, qui in pr senti viruta deturpat membra: quanto magis iste eum ille non sit, nisi istius umbras Thre. . Denigrata est super carbones facies
eorum. IOhel. 2. Omnes vultus redige tur moliam.& Naum. 1. Facies eorum
quasi nigredo ollae quae quantumcunq; iit pulchra & lucida, cito fit nigra dum bullit ad ignem.Si Aethiopes sunt ita nigri a Solis calore, quanto magis illi qui tanguntur ab isto inferni ignes Unde potest dicere damnatus illud Iob. 3o. Cutis mea dem grata est super me, & ossa
mea aruerunt a caumate. Unde Sc qui volunt repraesentare daemones: facies suas denigrant. Tunci enim iacies mulierum cum damnatae eru t,qua, ita m das tenuerunt,ut nec in eis minima imcula esset: erunt turpissimae & nigerrimae. Et sicut in coelo iuxta Apostqlum , erit alia claritas Martyrum, alia Virgi nuin,alia Confessorum, alia eorum i qui in matrimonio sancte vixerunt. stella
enim a stella differt in claritate: Sic in
in serno erit alia turpido damnatorum, secundum suorum peccatorum maior
tatem. Et ideo volunt aliqui doctores dicere,q, sicut in coelo apparebunt aliqua signa meritorum,sic di in inferno hade. bunt in corporibus signa suorum demeritorum. Sicut in iure manus retro ligantur , & in homicida communiter ligantur ante, id ostendendum suum delicium. Qui ergo plura pcccata commiserunt, plura ligna & magis turpia, in suis corporibus habebunt. Et iam illud membrum in quo homo plus peccauit , maiorem poenam habebit, & maiorem deserinitatem. Si igitur nil aliud esset in . damnatis, nisi tanta nigredo & deformitas corporum : propter hoc peccata a, horrere deberemus. Quarto ex isto se ino erit inferni obscuratio. Sicut enim videmus,quod sumus lacit domu obscuram ν
122쪽
ille maximus sumus, in sernum lct. Tertid sunt tantae amaritudinis. ut faciet obscurum de tenebrosum. A c.
9. Fumus tormentorum eorum asce
det in secula seculorum. Inde est, p inuata sernus dicitur locus tenebrosus. Vnde eula lesia Aug in lib. de triplici habitaculo. Tria sub .m sunt sub Omnipotentis manu habitacuanimi.η la,summum, medium, Sc imum:quorum iis maia summum , Regnum Dei, vel Regnum
his. ccelorum dicitur e imum vocatur infernus, medium prssens mundus, vel orbis terrarum appellatur: quorum extrema omnino sibi inuicem sunt eontraria , & nulla societate coniuncta .
Quae enim societas potest esse lucis ad tenebras s Se Chri iti ad Belials Mediunt autem nonnullas habet ii militudines ad extrema: lucem enim habet, Sciencbras, friguς, & calorem, dolorem& sanitatem, laetitiam, & mcrorem, odium ci amore, nos & malos , iustos& iniustos, reinum dc subiectionem,s mem & satietatem , vitam & mortem,Sc huiusmodi innumera : quorum Om nium pars imaginem habet regni Dei, pars altera inferni. Commixtio enim malorum simul Sc bono tu in hoc mundo eli, in regno autem Dei, nulli mali, sed omnes boni. In inferno nulli boni, sed omnes mali, uterque locus ex me dio suppletur. Hominum autem huius mundi alij eleuantur in coeliim,alij trahuntur ad infernum. Similes quippe similibus coniunguntur. Hec Aug. Ria Huiusmodi autem tenubrae sunt pessimerinebrα conditionis. Primo propter sumum,
emi qui nullatenus inde euacuari potest : ita sunt pes simi, ut nulla luce iugari, vel penesi possunt. Sap. i7. Nulla enim vis di. φm . ignis poterat illuminare illam noctem horribilem,aut lympidae syderum flammae. Secundo sunt tantae densitatis, ut nullus de eis se inouere, vel videat,
vel valeat.Sap. i6. Vna catena icnebrarum , Omnes erant ligati. Erunt enim
tunc quasi lapis in muro, quia non poterunt se pro voluntate mouere. Sicut nec Aegypti j, qui sunt istorum sigura. de quibus Exodi. io. Vir non est motus de loco suo, nec cognouit fratrem suu ,
propia tenebrar horribiles di palpabb
inorte sint amariores. Iob. Io. Ante qua vadam, Sc non reuertar ad terram tene
brosam, Sc opertam mortis caligine,scilicet fumo terram miseriae Sc tenebrarum, dcc. Unde quidam ductus ad inse num , inter alia audiuit, quasi quasdam lugubres voces muliebres dicentes, va Vae, vae, quantae sunt tenebrae. Quarto sunt tantae abundantiae, ut i inpossibile sit eas euadere.in canonica Iude. Sydera erratia quibus procella. tenebrarii in ternunt conteruata est. Quanta autem si e pocna esse in tenebris perpetuis cum tanta sensuum amictione, nullus est
qui possit exprimere. Quomodo igit
tantum sumum sustinebunt, qui P dicam poenitentiam sustinere non pota sunt Iob. 16. Cum stillam sermonis
eius vix audiuimus, tonitruum magnitudinis eius quis poterit sustinere s Stiula sermonis eius et , poenitentiam agi te . Tonitruum V it, ite maledicti. Ideo erubescant peccatores, dc deducantur in infernum per considerationem pC narum, muta fiant labia dolosa. l 'lal.3o. id est non dicant se non posse facere poenitentiam : sed eam viriliter agant, vepoenam aeternam evadant. quia ut ait Aug. Aut dominus punit, aut homo: ut
enim dicit Ioannes. Matthgi 3. Quis docebit vos super ea ventura iras in qua, ut dicitur l. Pet. 2. Impii in tenebris conticessent: nec dicent amplius, non possium portare poenam, quia velint noli ne portabunt: ideo per conlilium eiusdem facite dignos fructus penitentiae. Quinta infernalis pana, ex qua: uor procedet. cap. X.
Vinta petna est odor faetidus, dc multum horribilis: inde OdονI est,quod in sernus dicitur teria sidushorra nouissima,ad quam omnes ribilis e sordes confluunt, dcieii quali sentina, pariis did: latrina mundi . Inde dicitur puteus 1 ἔ.ia. abyssi, a puteo putes, id est faeteo istes. Lit etiam locus venenosus. Inde dicit liqrebus ab haesione vermium, Sc seme . rum . DeuI. 3 2. Dentes belliarum un-
123쪽
mittam in eos, cum furore trahentium, atque serpentium. Eccl. Io. Homo cum morietur, haereditabit bestias, serpentes, & vermes. Eccl. 39. Creati sentin vindictam impiorum, dentes bestia. rum, & scorpii,& serpentes. In uita sancti Elphegi Cantuarie n. Archiepiscopi, qui cum abbas esset,& discipuli sui spernentes eius monita, & professionis imis memores : medi is noctibu , furtivos cibos emerent, & ebrietati operam daret,
ct quantum poterant lasciuiebant. Sed ira Vei illum qui huius sceleris capitalis
erat, subita morte inuoluens , occidit Nocte vero quae diei sepulturae eius sue. erat, sanio Elphego sacras de more ibias celebrante,contingit infra ambitum monaster ij validas voces audiri,auas vim inserentium, vel illatam suia mentium. Vir Dei ignorans quid esset, cito ad monasterium tendit, Sc s num captans verba discernit, domum irrumpit. Et ecce is qui nuper obierat,
misere amictus,solo iacebat:super quem horrendi aspectus homines stabant, qui taureis & ignitis serpentibus eum flagellabant, illo prae doloris angustia vlulam
te. Hoc illi improperabant, nec tuo Deo: nec nos tibi quasi dicerent. Nee tuo Deo, scilicet ventri, cessasti seruire nocte & die: nec nos tibi cessabimus seruire: eademque sepius repetentes , eloco captiuum extraxerunt. Tunc fa ctus recedens , quod reliquum erat noctis, flens in somnum duxit. Orto sole , discipulos insimul ire compulit et &quae manifestante Deo viderat retulit. Hi autem quos mortui scelus sedales habuerar, medii prosiliunt: Sc errorem sa-tentur : & praue gesta postulant ulcisci, ne diuinae ultioni remaneant obnoxij. I equisiti autem, ubi conuiuandi locum habuissent: illum locum ei dclignant, is quo defuncti animam, spiritus nequam
cruciau erant. Ex quo apparet,quomodo serpentibus,& secibu , ibidem crucian-Faetis in tur. Ex quatuor autem procedere potest Isemi ex 'tor iste. Primo ex cunctis mundi saequatuor toribus, & latentibus corporibus, quae precede- ibi congregabuntur. Ait enim Austus.*υpοτυι. in mundi innovatione,quicquid est ignobile in mundo, ad loeum poenarum , icibi horrorem earceris multiplicabit: &hoc propter quatuor. Primo, quia iustuest seruum ulcisci iniuriam domini sui , si sit s delis : ergo iustum erit creaturas Dei etiam venenosas & saetidas, armari ad ultionem impiorum:iuxta illud Sap.
s .Pugnabit contra insensatos orbis te rarum cum illo. Et iterum ibidem. Armabit creaturam, ad ultionem inimicorum. Secundo quia ad statum bonii cuiuslibet communitatis, expedit esse i cum, ubi sordes proi j ciantur: ergo non bene esset ordinata ciuitas uniuersi , nisi haberet huiusmodi locum , in quo se des eius proij cerentur .s peccatores facti ut stercus terrae . Et cum his etiam iustum est alias sordes ad poenam eoru proijci,qui in hoc mundo faetorem pauperum,infirmorum, eos propter Deum visitando,& consertando, sustineren luerunt: iuibus dicetur a Cliritho. Infirmus sui, & non visitastis me. Sed tales quandoque abuti sunt odoribus delectatibus, in eis plurima peccata committendo. Cum igitur non posses sustinere saetorem unius canis,ad nares appositi per horam:quomodo tot faetida & ignobilia huius mundi,su stinere valebis s Tertio quia secundum Gul. Paras. non para
indecens est, nec leuiter offendens oculos rectos,tanta in mundo istulentia, tacorporalis quam spiritualis,tantaq; maeulositas peccatorum,tantaque scandola, quibus impediuntur gressus sanct
rum: tantaeque contumeliae & duni nutiones honoris & gloriae Dei:ideo veritas dicit Mat. I 3. Quia mittet filius h minis Angelos suos, Sc colligent de regno eius ola scandala:& eos qui fecerint
iniquitatem, & mittent in caminum ignis . Ideo ad innovationem mundi,& decorem, expedit omnia, quae pulchritudine mundi comacular, & offenderent aspectum sanctorum: sordes,scilicet tam spirituales, quam corporales
in in sernum descendere . Quarto,quia simile ad sibi simile coniungitur: sed de damnatis dicitur. Ps. 13. Corrupti sunt de abominabiles iacti sunt i studi js suis. Et iterum .Psal. 3 . Disperierunt in Endor
124쪽
dor,idest in sonte penerationis: quia vel baptismum non habuerunt:vel si habuerunt eo male usi sunt. Facti simi ut stercus terrae: igitur eis similes putredines ut stercora, & immunditiae & venena commergentur. Secundo, orietur hies toro sulphureis ignibus. Psalm. Io. Pluet super Peccatores laqueos ignis,Ne. In hoc enim φ dicit pluet, abundantiam poenaru significat.Plii uia enim sine numero, d mensura cadit, in hoe quod dicit,laqueos,sgnificat Q de pς-nis exire non poterunt. Et per ignem, doloris acumen innuit. Sed quia ignis ard cntius seruet cum sulphure: ideo sulphur additur. Si quia siilphur sine igne non siret,idco sulphuri ignem miscet. Quantus autem si 'tor sulphuris cum igne: satis notum est ijs,qui accendunt candelam cum stipulis sulphureis: ita ut nec unius minime stipulae odorem valeant sustinere . Quantus igitur sul- huris stlor, quando totus ille ignis iniserni erit sulphure mixtuss De hoe sul- thure dicitur Apoc. i 9. Apprehensa est estia: & cum illa pseudo propheta, qui signa secerat coram ipsi quae seduxitem,qui acceperunt characterem bestier& qui adorant imagincm cis vivi: missi sitiit i n stagnum isti is ardentis siilphure,& csteri occisi sitiat in gladio sedemtis super equii, qui procedit de ore eius:& omnes aues saturatae sint de carnibus eorum. Glos Apprehensa eli bestia, idest Antichristus crudelis , & bestialiter vivens, de pseudo praeuaricatores .i. peccatores Antichri ili. Is duo misti Iunt
in stagnum ignis ardentis. Dicitur enim stagnum, eo continet aquas immobLles : Se hoe respondet stabilitati dc per seuerantiae in culpa. Dicitur etiam poena inferni stagnum: iuia ibi mergit eos, qui voluptates huius udi,quas aqua biberunt. In stagno et L quod prosundum est, intelligitur aliquid responden poenae superborum. In igne pgna respo dens auaritiae. In sulphure poena respondens luxuriae. Eicqteri, idest sequentes An tichristum sedu cti per praeuaricati nem,pseudo prophetarum, occisi sunt in
gladio diuinae scatentiae Cluisti,qui se
det super equum, idest super humanam natura. in qua in die iudicij dabit sente-tiam distinitiva quia Io. s. Pater omne iudicium dedit filio. Et omnes aues .i. sancti, qui eleuantur a terra pennis vi tutu iux .illud Phil. 3. Couersatio nostra in e lis est : saturati sunt, id est delectati sunt carnibus eorum, idest videndo poenas inflictas, pro operibus carnalibus. In sulphure ergo significatur faetor cadinis, Se vindicta illius peccati . Gen. I9. Pluit domi nux ignem de sulphur super. Sodomam dc Gomorram . Tertio eri eodor fetiduq ex damnatis corporibus exiens. Nam illa corpora setida erunt, de immunda: ita quod quilibet ab alio nauseam , di pastionem maximam recipiet. Vnde sicut caro putrida super earbones posita, magnum exhalat saetorem. Sic corpora ista putrida, etiam ex se, Scex calore ignis, maximum faetore emi tent. Si cadauer hominis tantum emittit faetorem , ut etiam a cluente homine sustineri non possit: cons deremus quomodo sustinere poterunt damnati faetorem,non tantum unius,sed quali in. finitorum corporum damnatorum. L gimus cnim 2. Machab.9. Antiochus reuertens de Perside, elatus in ira contra Iud gam a Deo punitus est, ut de codpore impii vermes scaturirent: Sc cum iam nec ipsum saetore in serre posset: ita alta Iustum est hominem subditum esse Deo,& mortalem non paria Deo sentire. unde de I tr. Dicit Martha ad I sum , Domine iam latet, quatriduanus enim est . Hoe autem dixit Martha,ne dominus faetore corporis fratris sui grauaretur, nesciens adhuc ipsium a Christo resti scitandum. Si igitur tantus sit saetor hominis infirmi, ut se pati non possit quando solum disponitur ad intrandum gehennam : vel etiam hominis mortui, ut pati non possit ab adsi-llentibus : quantus erit quanquam Intolerabilis laetor corporum damnatoria
Unde Cyrillus in epistola ad Augusti
num de morte Hieronymi se ait. Nepos meus Rusus nomine, utroque parcnte orbatus ad me venit: qui utinam ex mauis visceribus non exiisset: qui pulcher
125쪽
corpore, bonis moribus,honestate,pro bitate, & sapientiae elegantia, a cunctis colebatur, & a me sic enutritus est, &di te ei us, ut a pluribus a me genitus putaretur : decimooctauo sitae gratis anno expirauit: & tantus fuit luctus , ut vix per mensem lassicere potuerit. Sed nee mihi siuffecit. Rogaui Hieronymu scire de statu suo, & obtinui. Nam oranti mihi die quodam hora nona, tantus a cidit faetor in loco in quo orabam , Γ
naribus nullatenus poteram tolerare. Sed dum admirarer unde esset tantii fetor, supra meum verticem eleuatis
oculis, vidi infelicem nepotem adeo tcrribilis visionis : quod in eum villim i primere non audebam . Nam catenis igneis circula ligatus fornacis inllars rutina mas faetidissiliras erumpebat. Ad hane i , era visionem subito me tam vehemens ri-- is morirrepsit, ut dum pluries loqui vel-r, i lem, sermandi vocem nullatenus com viai ιι r. pQ ram. Reversus postmodum ad meipsum, aliquantula voce coepi quaerere tremebunde si meus nepos esset. Ad haec cum ululatibus & siilpirin, utinam
inquit nunquam fuissem, ne tam diris cruciatibus essem deputatus. Pol blio e longis completis colloquiis, quaesiui. Cur diu in misericordis ne titisset
expers , cum in mundo tot virtutibus
pollere videbatur. Pro nulla re inquit me scias damnatum, nisi quia in ludis maxime delectabar:& quia in morte postposui confiteri: & se disparuit. Talis eo abeunte remansit saetor, ut in locuillum hactenus nullus audeat introire. Ex quo patet si anima tantum illi e saetorem attulit, quantum & cadauer eius fetidum attulisset: Sacci enim repleri solent immundi iijs congregatis, ut eX-tra eiiciantur,. Ideo peccatores qui sunt sacci diaboli, niodo replentur immundit ijs peccatorum: & ei j cientur extra ecclesiam fidelium infimo infernit.
Erech. 28. Repleta sunt interiora tua iniqui tate : peccasti & eieci te de monte sancto Dei. Preterea, aliter ponuntur hic cadauera mortuorum,aliter damnatorum. Nam hic cadauera mortuorum, clauduntur,ne nares viventium inficiat.
psal .r t. Collocauit me in obscuris tacui mortuos seculiSed in inferno in medio platee iacebunt cadauera mortu rum , nec erit qui sepeliat. Vnde disse- τrentia est inter mortuos huius seculi. α mortuos alterius. Nam mortui seculi, qui sunt peccatores huius seculi, pos sunt resurgere, quemadmodumcuniis qui diccbat.4Tu autem domine misere. re mei,& resti scita me.ideo tales ad tempus 'tent,scilicet usque auo peniteant. dc a peccato resurgant. Sed mortui se piterni resurgere non possunt: ideo per' petuo tebunt Thren. 3. In tenebrosis eollocauit me, quasi mortuos sempiternos. Quarto erit ibi saetor ex horridis daemonibus, qui ibi perpetuo damnabuntur. Exemplum habemus in vita beati Martini. Nam quadam die diabolux Daem insorina regis, purpura, & diademate, nos imae aureis caligis ornatus, ore sereno, trita facie sibi apparuit .4Cumque ambo Aimu diu tacuissent. Agnosce inquit Marti- re foe' ne quem colis s Ego sum Cluillus. Tu e b ι. ille spiritu sancto edoctus ait. Dominus Ielus se purpuratum & diademate renitentem uenturum esse no praedixit. Ego Christum nisi in eo & habitu & forma quae passus est: Sc crucis stigmata habe tem praesentem venisse non credam. Ad hane vocem ille disparuit: & totam cellam faetore repleuit. Credendum enim est q, in inferno daemones latebunt, Scmaximo saetore cuin .erunt ibi perpetuo inclusi. O scetor intolerabilis,lator horribilis, tot faetoribus aggregatus: si
de te frequenter cogitaremus, nunquam
peccata ; pro quibus damnatis hominiabus instigeris, committeremus. Quid igitur facient delicati homines , qui non possunt iustinere saetorem luti, aut cu-uislibet alterius rei,sed appon ut suis naribus rosas, uera odorisera i quonaodo non timen a tum istorem non mus diei,sed durationis perpetuae Sip ti non possunt,sed abhorrent eos qui l trinarum stercora mundant, quomodo pati poterunt abominationes daemonu , ut omnes mundi sordes procurant d ucere in infernum i Vt enim dicit Potius Damianus.Omnis cinis quanto te nerius
126쪽
De stultia daemonum in damnator. II 3
nerius & moli us educatur: tanto det rius in putredinem vertitur. de hoc ex plificat. Nam quaedam mulier sophia, filia Marehionis cuiusdam, peti jt a quodam abbate sancti Christophori sepulerum in suo claustro,& tadem obtinuata quod illa inpressa, nescio quo Dei iudicio, aegritudinem incurrit: statim post ij t. Cuius tum uiuet cum es et Glyseus, Sc arte cementariorum liudioli Iu- me communitus: tantam tamen illuui Eper continuum circiter annum exhalauit, ut fratres in tota illa medietace claustri, remorari non sineret. I ales enim sic delicati,& odoribuq delectati, vel putrescut in inferno,vel hic agiit,aut ipsis nolentibuς vel volentibu poenitentia. Narrat idem Petrus Damianus cp Dux Venetiarum habebat uxorem quadam Constantinopolitanae urbis, quae tam tenere & delicate vivebat: de tam artificiosa voluptate se mulcebat, i se communibus aquis dedignaretur ablue e. Sed eius serui de rore cgli undique collecto, laboriosum et balneum praeparabant. Cibos sitos non tangebat, sed ab eunuchis eiu ς, in minutias conscindebantur, quae mox illa quibusdam sullinulis aureis tridentibus, ori suo liguriens, adhibebat . Cubiculum eius tot aromatibus, dc thymiamatibus redolebat , ut etiam dictu fetidum sit, &auditu incredibile. Sed cium adhue vi.
ieret vibrato seper eam iudici j mucr ne corpus eius omne computruit, ita ut totam cubiculum intolerabili sttore corrumperet. Nullusque illam ferre potuit, vix una ancilla non sine specierum redolentium auxilio, in eius seruitio remansit, quae tamen raptim accedenscussim recedebat, & diutius hoc languore decocta , & miserabiliter crucia- ta,amicis laetantibus diem clausit extre. mum. Haec enim nisi rinituerit, iam infernum incipiebat in hoc mundo. Si sic autem Deus punit in hoc in udo, ubi misericordia regnat,& imperat, quomodo eum iustitia sua mirabili punici tales in alio, qui no sine causa i sacra seriptura hedi appellanturneo ut fatidi non δε-
tum anima, sed etiam corpore appareant
Pavor peceatorum improperatorum , erquadruplex sevitia daemonibus damnaris inferuntur. Cap. X
M daemonum,& eorum adsiste. .: ds tia importabilis. Na in mul- tis siligent eos. Prinid quidem pauorem grandem eis prestando. Sunt. n. visu horribiles, propter quod depinguntur in ecclesijs sub formis horribilibus: ut describuntur in legendis Badi. toto mei, Se Sebastiani . Vnde Iob 1 o. Vadent S venient super eos horribiles. Vnde ex libro de dono timoris. Quid1 monachus de nocte in dormitorio eum alijs iacens , espit clamare horribiliter:
dc cum conuentus surgens c5uem si et,
videbant eum fixis oculis immobiliter respiciente ad parietem, nee ad aliquid respondcntem. Sed mirabili ho re cocusium. in mane aut requi situs a priore quid habuisset. Resipoditu, vidis et diabolum . Inquisitus autem cuius sermae esset. Respondit non posse facile destriabere. Sed hoc dico, si esset sumus a dens ex una parte, & figura illa ex alia, magis eligerem intrare furnum, quam
videre figuram illam. Ideo dixit quida senex in vitis patrii m si quis videret de
mones in ea serma in qua visuri sunt eos danati,non posset uiuere. Exemplum de Crisantio,qui cu infirmaretur,& vid rei multitudine daemonia ad iantium , cepit clamare inducias vel usque mane. Sc. Et cum haec dicere vertens se hue atque illuc, ne videret eos prae timore mortuus est. Quantus igitur erit pauo eipsis damnatis, non ex sela visione unius d monis, sed tot quot sunt in inferno sed quq ret quis, nonne ex longa mora ad inuicem talis pavor cessare poterit sDr u non,quia ora ille petnae erunt perpetue. Nec erit pauor ex visione daemo-nu tantu, sed et ex visione alioru danatorii py turpitudine suoru corporuimmo et da nati cu magno pauore te ipsos aspiciet: sicut experitur aliquis, di horret& pauet,cu .videt se habere plaga horriti bilem.
Pauis rinfernos oritur ex visione daemona
127쪽
bile. P mii. Io.Pavor iis qui operant malum. Et 22. Pavor operantibus iniquitatem . Secundo, peccata eis improperabunt, ex qua improperatione, da nati multum colandentur.Videmus enim cp ex impropera ione peccatorum , homines confunduntur,& erubescunt. Sic istis de mones improperabunt dicentcs. Iste est fructus ad inuetionum vestraru,
ista sunt stipendia laborum vestrorum. Ecce quid nobiscum meruistis, cum vos tentando nobis consensiliis superbi edo, luxuriando,rapiendo,cogitando,loque-do, operando, detrahendo,ludendo, &ridendo. Eces .is. Stultus acriter improperabit. Et Io.Exigua dabit & multa improperabit. Nam exigua fili id lectatio peccati,in quam daemones praecipitant. Sed multa erit improperatio, quia durabit in aeternum & vltra. Greg.
Quos habuimus intentores in culpis , habebimus derisores in poenis. Et hoc valde timendum est cordi nobili, propter quod orabat Dauid .Ps: . Neque
irrideant me inimici mei. Et iterum. PLI 2. Nequando dicat inimicus meus pretia alui aduersus eum. Vnde Abac. l. Tyranni ridiculi eius erunt. Considera G.
to quanta petna sit homini in dolore exi
Henti, cu improperantur ei peccata sua,
Pp quae patitur, & q leuiter potuisset
euitasse,si voluisset:vel paruo tepore pro eis pqnitere,& misericordiam consequi. Experimur etiam cp multi infirmi, pr pter infirmitatis dolorem, non postunt verba audire cuiuscuq;. Cogita ergo si potes, quam grauis p na erit damnatis, qui tam inst mi erunt, audire improperia suorum peccatorum. Et haec poena respondet detractoribus, &contumeliosis,derisoribus,& maledicis, pr cipue quamuis alia peccata improperentur: dc maxime Christianis, quibus ostensa est via salutis, &noluerunt per illam ambulare.Tertio auidissimi sunt ad eis nocendum in crudeliter in eos deseuiunt. Primo,dicunt enim incitancio diuinam iustitiam illud Psal. io. Inueniatur manus tua omnibus inimicis tuis: dextera tua inueniat omnes qui te oderunt, ad
poenam supple. unde de incitauit do- Iminum aduersum Iob. Iob et .& 2. Sed& cum obtinet quod peti t: tunc de eo verum est quod dicitur. Esa. s. Frendet& tenebit praedam,&lexabitur.Exε plum de beato Martino,qui videns mer gulos in lacu pisces eapietes,dixit. Forma daemonum haec est. Insidianturi
cautis, incautos capiunt: captos deuo- - .rant, de satiari nequeunt deuoratis. Est enim diabolus mirabiliter astutus ad is . nocendum. Vnde in uita beati Martia iis, cum adiuraret idem sanctus daemonem mirabiliter assiigentem quendam
arreptum, ut diceret quomodo vocar
tur . Respondit a mille artisex : eo ς, haberet infinitos modos fallendi,& n cendi. Ideo Apoc. i 2.draco dicitur ii bere septem capita, & decem cornua et quia multas habet astutias, quasi ca-
pita, & multos modos amigendi, quasi
cornua. Ideo beato Antonio sub sp cie diuersarum serarum apparebat: alia quando enim leonum rugitus, aliquam .do serpentum sibilos, ut eum fugaret, fingebat. Secundo, deseuiunt in eos absorbendo. Vnde in persona damn torum dicitur. Hierem. si . Comedit me, deuorauit me, absorbuit me sicut draco, repleuit teneritudine ventrem
meum. Exempliani Gregorij in dialogo de Theodoro monacho gulose, qui in
abscondito comedebat, quamuis reputaretur valde abstinens. Infirmatus au- 'tem in fine,coepit clamare dicens,quod diabolus absorbebat animam eius ut
draco , & Q pedes eius & genua iam ligauerat, & animam eius iam absorbebat, os suum in ore eiusdem reponens,& haec dicens mortuus est. Tertio as- i. . si gent eos percutiendum iugiter. Pr uerbiorum i 9. Parata sunt derisoribus supplicia , & mallei percutientes stultorum corporibus . Vnde: in li-
bro de contemptu mundi,dicitur. Sunt
ibi tortores, serpentibus horridiores, deformes, nigri, ted non ad verbera pi- gri. Nunquam lassantur, sed semper
ad haec renouantur. Ad mala serue tes iunt,ad petnasque recentes.O qua
128쪽
De sevitia Lemnum in damnatis. II s
ta damnatorum poena, qui sine pace &requie , patientur talia. Sciunt enim pueri quantum patientur ex verberibus virearum. Sed magis paterentur gros-s, baculis, si manu sertissima percuterentur. Quanta ergo poena, cum damnati valde sensbiles percutientur manibus sortissimis daemonum , absque eensatione s De quibus Eccl. ro. Sunt spi- . ritus qui ad vindictam sunt in furore
suo, confirmauerunt tormenta sua in tempore consummationis , essundent
virtutem & furorem eius, qui secit illos . Non enim sunt Dei flagella, quibus nos in praesenti percutie, nisi ros, in comparatione ad stagella sempite
xa, qui ous quasi iratus, per manus daemonum semper verberabit damnatos: quod considerans propheta orat dicens. Pal.6. Domine ne in furore tuo arguas me, neq; i ira tua corripias me. Quarto assii gent eos calcando dc opprimendo. Psil.ss. Conculcauerunt me tota die
inimici mei. Iob ig. Calcet super eum quas Rex interitus. Ecel. 21. Super plu-bum quid grauabitur. Arenam,&s Pindus lem, dc massam ferri facilius est seria daemonis re, quam imperium daemonis. Huius σpeeca pondus iure non potuit firmamentum, iis fatiis licet firmissimu .Ride. a. dialogo. Greg. simum. dicitur , q, cum monachi sancti Beneia dicti vellent quendam lapidem in aedi. scium leuare, nullo modo Imterant, diabolo eidem insidente. Sed facta benedictione, eo cedente, lapis celer i- me leuatus est. unde Matth. I 8. Iratus dominus tradidit eum tortoribus i .d monibus non uni,sed multis. Si ergo tyranni multi sic afflixerunt multos, quiderit de illis qui incoparabiliter sunt potentiores in poenis, & ponderosiores ad portandum Probabile enim est,m sicut
multitudo d monu nunc concurrit ad tentandumata cocurrit ad puniendum. Esa. 3 . Ibi occurrent ii monia exemplo bestiarum , quae concurrunt ad c d auera. Esa 17.omnes bestiae agri, v nite ad deuorandum uniuer Ias bestias
saltus. Considera ergo si esses sub maximo lapide sine morte , quanta tibi
poena. Corpora autem damnatorum
erunt grauissime ponderosa,&.erunt unum super aliud compressa in inferno S adhue multitudo dς monum, tot grauium & sertium ad comprimendum. Si enim diabolus contra Deum sertis fuit in eruce eum occidendo. Hiere. 46. Fortius impegit in sortem , quanto magis eontra homines praeualebit i Gen.31. Ipse enim est de quo Abachuc. i. Ipse de regibus triumpnabit: & super omnem munitionem conridebit. Eadem enim naturalis potentia remanet in daemonibus, quam habuerunt ab initio, dum fuerunt creati boni, quia Dionyso teste,data eis naturalia, remanserunt
si edidissima & integra. Unde quia infatigabiles sunt in malum agendum,ita& in seviendum. Inde Daniel. 3. In figura' dicitur. Non cessabant ministri regis Babylonis, succendere sornacem. inia isitur durum erit portare tantum diaboli iustum bis qui respuerunt suave iugum Christis Durum .n. videbatur dia - . erant in hoc mundo. Sed dum peru nient in alio, iudicabunt oppositum sed
tarde nimis. Pondus enim magnum
ruandiu est in aqua facili ter portatur, αum aqua descit, portari non potest. Sic peccatum, quandiu sentitur dei ctatio in hoc mundo, faciliter a peccatoribus portatur, eum testimonio. Psal 37. Iniquitates meae quasi onus graue, Sc. Sed cum delectatio in inserno desinet, tunc portari non poterit. Damnati qui in mundo similes erant lac lasoribus, per septimam paenam torque-buntur, inedia,nuditate pudendorum , recordatione prxteritarum commessotionum, er fame canum. cap. XII.
Eptima poena corporalis est riam es crudeliter a siligens. Et haec quadrupliciter. PH. mo tali inedia punien Iur rit poma damnati , quod de nulla re, nec per se, e Glii nec per alium, sibi poteruut prouidere. damna
Incarcerati in carceribus huius mun
di I si per ipses libi prouidere non pos
sint, possunt tamen per amicos ut per uxorem, filios, dc cognatos, aut etiampo homines misericordes, qui elec in
129쪽
synas eis largiuntur. 8c sie quandoque
bene reficiuntur, & in hoc est eis ma- .gna conislatio. Sed non se erit in in serno, quia nec Deum , nec aliquam persoriam, nec aliquam creaturam,pr pitiam habebunt, immo non erit cre tura quae non nitatur iniuriam creatoris vindicare.Sap. s.Pugnabit pro eo odibis terrarum contra insensatos. Filios enim,& filias, uxore, & cognatos quos tantum dilexerunt, sentient inimicos pro peccatis, quae pro eis commiserunt.
Filii pa- Et si ius litisabit contra patrem in ineres er serno, quoniam serte, patris exemplo, mrei si usurarius suit, aut per eum possedit l, ι- , sic reditatem in se acquisitam, & sic dam- casa ui natus est. Pater e conuerὶ maledicet s- meos odio lio dicens. Maledicta hora in sua te habebir , genui, quia pro te illicita acquirendo ct male- damnatus sum: Sic uxor maledicet vi diar in ro, S econtrario, & filia matri, Sc econ-ν ferno. trario. Mich. 6 . Filius contumeliam Z faciet patri,&similiter consurget aduersus matrem, & sc inimici hominis dona estici eius, de sic de alijs, qui subditos non correxerunt, qui exempla pe
cati dederunt, vel qui conBrtes peccati suerunt. Nullus ergo erit ibi amicus. Sed omnis homo , Deus , & di bolus, inimicus . Nullus erit qui de eis misericordiam habeat, immo let-tabitur iuriis cum viderit vindictam, S sie non erit spes alicuius auxili j, nec a parte Dei, nec a partς hominum. Quata igitur latuitas, pro amore saluo, cuiusque alterius se velle damnare, quino poterit sibi succurrere: itan mo erit inimicii , si si eius causa damnatus; vel, raud bit de sua damnatione fi si saluatus. o quanta poena habere inimicos ruos prius tantum dilexit , qui etiam
omnibus bonis abundarent, in nullosii ccurrere vellent . Iunc erga tales omnino cessabit pietas, di misericordia. Videte iritur quomodo dubetis amares lios S liliari uxores S alios quos eunque . Secundo sic pauperes erunt, quod nudi, nec panniculis quibuscumque eorum saetida corpora cooperientur.Naum. . Reuelabo pudenda in s cie cita, di ostendam gentibus nuditare
tuam. O Deus quid sacient tune viri &mulieres quae nunc turpia sua verem
dantur videri s Quanta et set vereeu dia uni honesto viro,vel honestae muli ri,nudum , vel nudam este coram magna multitudine populi. Sed maior v recundia, & confuso ipsis damnatis serit, ese nudo, perpetuo coram tanta multitudine damnatorum, & daem num cum illis turpissimis corporibus: de quibus magis verecundabuntur, quas essent talia,qualia sunt in hoc mundo, etiam cum omnibus infirmitatibus praesentis temporis.Vbi erunt camisae delicatae capitegia & pepla mulierum:& dominarum tunicae duplicatae & pellitae , cum caudis amplis, & alijs huiusmodi σVbi lecti molles cum coopertorijs v rijs, ubi puluinaria & tapeta, quae pediabus sublici nuntur, & parietibus applicantur Omnia enim talia per consta- grationis ignem , qui praecedet faciem iudicis, erunt consumpta: immo & omnia castra & palatia, dc huiusmodi. In his cogitet qui istis tantum abutuntur, ut ad inseritum descendant. Vbi pec niae, ubi thesauri, & alia preciosa, quet
tantum dilexerunt, ut pro eis acquirendis sint damnati. O domine Iesu unde nobis tanta insania quod tot expensis,& tanto labore, muud F storiam querimus, di confusonem in ioni non cur mus : in nio grauibus expensis procur muss Tertio recol dabuntur preteriis resectionis,& maxime gulos,qui tanta cura & diligentia seruierunt corpori cum tantis laboribus, & nocte, & die, vacauerunt comestioni, non curantes de sa- lute animarum suarum. Hoc peccato
quis iat niti homines damnabuntur. o quanta poena & quanta confusio , quod GHAEro tam modica comestione, & vam pectio. reui, sint damnati contestione . sed quas ut ait August. libro de conflictu virtu- Vimid tum , M. vitiorum ..Ne homo fame natatur
moreretur, Dcus omnia ad esum crevult. Sed ne mensuram comedendi e cederet, abstinentiam imperauit. Nam inter e tera sua mala, laturitate maxime panis, Sodoma peti jt, domino a testante qui ad Hacrusalem per Pr Plise
130쪽
m Trech r6. loquitur, dicens. Haec est
iniquitas si, rorisque dona ς saturita 3 panis. Quapropter scut egreditur quis ad medicinam, sic ad sumenda dapes debet accedere nequaquam videlicet in illi voluptatem appetens, sed nec initati succurrens. Incarnata veritas per Eua- gelium dicit Luc. at . Attendite ne grauentur corda vestra crapula. Quomodo contra de insatiabili voracitate Iudae rum: dicit Apost. Phil. 3. Multi ambulat uos saepe dicebam vobis: nunc autemens dico,inimicos micis Cliristi, quo. rum Deus venter est. Et rursum. I. r. . Eica ventri,& venter escis: Deus autem & hune & has destruet. Hete Aug. Talibus ijs deditis dicetur,sicut illi diuiti, qui e palabatur quotidie splendide, Rsepultus est in inferno. Luc. I 6. Re dare fili, quia receptili bona,&c. Munc dant enim homines similes sunt iocula- Munda- toribus, qui semper explorant comessanis iομ- tiones Sc nuptias, Sc splendide comedullatoria ad alienam mensam, S pauperem ad p-ιμι com priam. Sic illi transactis temporalibus p aιur. in bonis, S laetitia caduca: venient ad propriam mensam, in inferno, ubi pauperrime comedent cum dolore di angustia. Totum enim hie comederunt: ideo nihil habent ibi,quod comedant. Dicetur enim eis tunc in illo cruciatu:reco dare quomodo incessus multos, & mul. ta peccata comisisti in prandi js εἰ egnis
ppter quae danatus es. Tunc maledicet norae & tempori, quibus talia commiserunt. Desistamus igitur sic vivere: sed loco excellitum demus eleemosynam pauper ut nobis dicat Christus in die iudi- ei j,illud Mat. Is . Et urivi,& dedistis mihi manducare. Venite benedicti patri mei,&e. In viris enim sanctis primo sutieiunia,& postea delectatio S. sesta.Sed
P econuerso in malis. Psal. S. Conuertentur ad vesperam, & famem patientur ut canes. Qii arto famem patientur, de quibus Esa. 64. Et vos qui dereliquistis dominum, dcc. Pro ec q, vocati de non respondistis, locutus sum, & non audi stis: et secistis malum in oculis meis : Sc que tui elegistis, propter hoc dicit dominus Deus. Ecce serui mei comedent, R
εἰ uos confundemini .iEcce serui mei laudabunt prae exultatione cordis : de vos clamabitis prae dolore cordis: & pretcontritione spiritus vlulabitis. Damnati igitur prae magnitudine semis ci
mabunt. Quanta rina sit fames, ponsiunt scire qui illam passi sunt. In obsidione enim prae magnitudine semis, s
lent homines comedere canes:& matrea proprios filios, ut etiam videatur naturalis amor deperire. Sed reuera fames quoruncunque viventium nihil est, ad illam in serni samem quae perpetua erit. Quid facient eccletiae contemptores squi modo nolunt ieiunare, qui ibi perpetuo velint nolint, ieiunabunt tanta ra- bie semis,ut nihil plus fit in excogitabile. Melius esset hic ieiunare, vel min rem famem pati, quam incurrere illam tam grandem quae nunquam deficiet. Bene enim esurient illi de quibus. Esa. v. Erit populus quasi esca ignis, vir fratri suo noπ parcet, unusquisque carnem brachi j sui vorabit. Insernalis potus , sitim non satiat: bibe
di desiderium ingerit Iosamaricariden tes mirabiliter cruciat. Cap. X III. Claua ena erit sitis aetem D. na mirabiliter affligens . Circa enim membrum oris in quo speciali ter viget sitis , licet etiam totum corpus, & maxume interiora assiciat: S his poenam de dolorem immitta erum quatuor speciales petitae. Primo damnatis aqua prinsentabitur, sed sitim extinguere non v lebit, etiam bibita. Totus enim ille nacer, erit plenus aqua di igne: nec aqua quatuor extinguet ignem, nec isni consumet damnais
aquam , ut doctum est, licui fit in hoc torsiti mundo ideo scut ille ignis non destruet ea sitim.
corpora damnatorum : ita nec aqua illa extinguet sitim. Videmus enim et, aqua bibita a febricitantibus, vel etiam ic prosis , non extinguit eorum stim: sed magis inflammat. Quanta erit poena hab re tantam aquam , quae non possit sedare sitim Sicut enim dormientes Sc som-H 3 mantes,