장음표시 사용
141쪽
beneplacita sunt illi, de qui diliguteum
replebuntur lege ipsius. . Triplicem p rnam contrahet anima damnaraaeorpore poLI resurreetionem praeter spiritualet poenas quas habes. cap. XVI.
Onsequeter videndum est de penis insemi, specialiter qua
ad animam. Si enim corpus tanta patietur,ut dictum est, cogitandum est, quanta patientur ani ma quae principalius Deum offendit: ipsa enim data est corpori, ut ipsum reseret,& non e contrario. ideo plus punic-da est. Inde magister in . sententiarum. dist. 9. ait. Pon resurrectionem vero,
facto uniuerse,impletoque iudicio,sitos cruἰia, fines habebunt ciuitates duae,una Chridistis sti,alia diaboli: unam bonorum , altera reii in si malorum, utraque tamen Angelorum ne residi. & hominum. Vnde Aug. Sc recitatura
magistro in .dis l. s. Omnes animae cum de seculo exeunt ad diuersas exco tiones, id est loca tendunt,ubi bone ha-ent gaudium,male tormenta. Sed tu secta fuerit resurrectio, & gaudium bonorum amplius erit, Sc malorum tormeta grauiora, quando cum corpore tor
quebuntur, poena enim spiritualis incors nas: & psna corporis in animam redundabit.Sicut experimur, v du patitur, corpus compatitur anima: & econtrario,dum patitur anima simul patitur Et corpus. O quantus dolor, quanta pq-na, quanta tristitia , cum corpus fueritas licium pr dictis poenis, S anima con sequenter dicendis pqnis. Quia veli mens, quam inexcogitabilis horror,no sol uni ex penis , secundum se in vir que,sed etiam ex redundantia pgnarum corporis ad animam : & animae ad corpus. Cogitemus itaque quantum assii getur anima,cum etiam dum tu in paruo mebro tui corporis pateris, non pos sis dormire, aut qualemcunque recipere consolationem. Sciunt enim qui in 'corpore is rivi sunt, quomodo finitate in corpore concupierunt,& magna operati sunt in medicis,& alijs rebus,ut sanitate recineret dc recuperaret: dc nos ni
cap. XV.hil eo tamus, nihil secimus ad Gadesi
dii hat suturas isernales i firmitates,quarsi coparatione ille huius teporis in si mitates nihil sunt. Sicut enim non sun condignς passiones ad suturam glorianique reuelabitur in electis: ita nonia condigne passiones huius seculi ad se.
uram miseriam, quae reuelabitur in da-
natis. Considera insuper quomodo dum anima est tristis, quomodo immedia corpus tabescit Sc deficit. Prouer. II. Animus gaudes qtatem talidam sicit. Spiritus tristis exiccat ossa.si igitur an, ma assiciatur tantis pqnis, scilicet decereneralibuQquarum quaelibit in plures
diuidetur, quomodo corpus ais cietur ex ea: Sc econtrario Vnde I Alber. MD Ugnus tres pinnas recitat,quas anima in resurrectione praeter illas quas spiritu les habet, contrahet a corpore. Prima est acceptio corporum ignitorum, di in Animae censorum igne inferni, in quibus ante danatae non cruciabantur , eo φ non haberent'panarriea.de quo Amos. .scribitur. Iuravit do minus in lancio suo, quia ecce dies v nient super vos, Sc leuabunt vos in co-tis: dc reliquias vestras i ollis struetibus, dc per aperturas exibitis: altera contra
alteram, de proiiciemini in Arinon dicit dominus . Iuramentum domini est immobile decretum iudicis:quando demones tortores, leuabunt damnatos in contis. Contus est instrumentum, quo x macellari j.leuant boves excoriatos, i trudentes lignum per neruos crurium
posteriorum,dc ita si spendunt ad dissecandum, Se significat vinculum quo ligantur da innati ad stiplicia. Reliquiae . sun ossa, quae erunt in olla seruenti, de haec olla est integritas corporis, in qua resurgent dc fervebunt scut in olla. ADtera autem apertura erit sepulcri, unde exibit corpus: Sc altera erit in sernus, vii exibit ala, altera cotra alteram, quia corpus contra animam,quando coniungentur, ac pro ij cientur in Armon,quod serum interpretatur anathema a Deo: Sc signi- eotin scat infernum condemnatis qui an a- eorporis thematizantur a Deo Secunda erit l, ad an tum continuum corporis ad animam: dc mamia econtrario , quia corpus couuitiabitur na m. GL
142쪽
animae ν ipsum debebat regere:& tan e parari a Deo,qui est radix omnium b ipsum direxit ad malum. Anima vem G norit,praeposuit illi mens qui est in i γε
conuerso. id electationes carnales sedu mitti, super quo Chrysin homil. Duae merunt eam: Se quM caro prona erat ad pgnet erunt in inferno. seon, buri,& a die malum o M tempore: & ad bonum pia gno excidi,& hec petna dissicilior. Mutaria & infirmaiae cuius pigrima Iob 36. et n. gehenni abhorret: sed ciceatum iu Nune in memetipsis marcescit anima lius gloriet amariore gehenna, renaese
et Sc possedent me dies afflictionis. Nocte ox meum perforatur doloribus r&qui comedunt me non dormiunt i in
multitudine eorum Consu initur vestimentum meum . i. tunc anima marc
scit, quando edium habet eorporis 3 &econuertis, di sunt in possessione amictionis orando afflictio dominatur in corpore Sc anima,os , adest corpuet pei soratur doloribus: & vermis conscient e qui continue rodit non domist, & ab it uarii vermium multitudine, consumitur u stimentum omne virtutis , a vi ibi sit consulto nudatis, ut ignominiam pe cati,n n operiat decor virtutis, quemadmodum sit in sanctis. Hae duae poenae ab Alberto recitantur. Tertia vero erit pone anima mitti in decem mille gehenas: nihil tale quale a gloria excidia Deo habeti odio, & au dire illam vocε, non noui vos. ite Chrys. Excludi a b ni , se alienu essici ab his quae praeparata sunt sanctis, a tu generat cruciatu didolote,ut etia ii nulla extrinsecus p natorquear,haec sola sufficeret. Oes.n .g henae si pei at cruciatus , carere bonis quibus habueras in potestate perfrui,i cet aut hoc sit maxima petna, nillil e men aut parum comprehendimus eam, quia nescimus intelligere quantum bonum Deus est ipsi antinae dum possidetur. Tatum enim quis plus dolet de allia quo bono amisso, quantum illud reputabat magis utile & magis amabile. Et quia in praesenti vita intellectus nostercare tiavisionis Dei eu
dulo nia in infernum ranu in carcerem retru- corpore aggravatus,se habet ad Deum, in iis em debatur,nue vero intra corpus situ tanti ut oculos vespertilionis se habet ad lu- m. in carcere teterrimu & strictissimu .o men solis: ideo parum diligimus ipsum quata animae tristitia elle in ta fetido,dc Deum, de ipsum parum curamus amit. oricto carcere : in quo in prius laxaus tere. Sed ani na quae aliquantulum gurat habenas delici js, & voluptatibus. flauit diluedinem diuinae praesentiae,. Haec igitur pensemus,ut tantam euade- per gratiam ex anxietate Sc prenanuare possimus miseriam, pqnitentiam age- sentat,qiando tibi illum gustum subita do de peccatis,& Dei niandatis obedie- hendo tibi jpsi relinquitur: test aliqua.do .hSic igitur ad poenas animae dicen- rulum licet valde parum intelligere dedas p*ocedamus. Hi tali pina prauationis visionis diuinae
DamnMorum anima pernam damni ex ni- quanta sit. Sed cum anima separatur a. Matione visionis Dei,angelo .c satisti corporri sibi subito infundunturspecie racosiatione, empyreae obo omnium rerum naturaliu propter quod . norum remporalium meritoriorum praemiatoris adiutoriora in quadrupli ci differentia proueniente in serabιliter c αι maliter patienturi Cap. X UILRima itaque pena spiritualis
visionis diuinaei& aeternae maiorem cognitione habet de Deo, &creaturis, si quicuq; mudi philosophis, & sie coxnoscens P Deu g est suminum bonu,Sd sumnie utilis animae: videns se eo priuatam sua nustria, cum capax suerit eum acquit endi, lirati me tristatur. Si - cu t enim afflictio e oculatronis, maior
gloriar. haec. n. maior est in- est uatilicito cuiuscunque senilis:Sic ea ter omnes pqnas inferni. Nam & salua- retia visionis diuinae, si ignis Sc cuiuscutor Mat. 3. dicens. Omnis arbor quae no que alterius.Quod si diceret hoe no vis secerit fructum excidetur , rem ignem aeri veru,eo P pueri no baptinati Care- mutetur. Illam petra q est excidi,& ta but vilioneoo c in no milabunt quo I igitur
143쪽
igitur earentiai diuinae visionis est tanta pena Ad Ioc dicitur: sm aliquos φ tria stabutur, Sq, affligetur pgna ignis licet
mitissima. Sed quia haec opinio non t ne tur comuni ter a doctoribus : ideo aliter dicitur, ς, pueri non bapti Eati cognoscent se priuari gloria: tantummodo propter originale peccatum, quod sitit actuale, & mortale, in primis parentiabus,& non commisi iam per voluntatem ipsorum puerorum, ideo non tristantur de huiusmodi carentia. Sciunt enim se non fuisse ad hoc natos, neque regis filios , ad hoc ut illam eonsequerentur liciatum honorum se impleuerunta haereditatem. Non enim tristatur homo π qui non est de semine regio, si regnum non consequetim Sed damnati, propter actuale peccatum, cognoscent se carere gloria,co peccato mortali per eos comisnusto: ideo summe tristabuntur ex tali priuatione . Sicut si quis in hoc mundo tristaretur de priuatione hqreditatis, Spatri mona j, si haec priuatio esset ex cutipa sua: nec ira tristaretur si esset ex cu a patris sui. Unde hae poena damni, ex
quaLuor procedet. Primo.ex priuatione
visionis Dei. Esa. 16. Tollatur impius, ne videat gloriam Dei.Est enim visio illa.beata reseditio, ex qua vivunt sancti.
iuxta illud. Ioan. i'. Haec est vira aeterna, Vt cognoscant te Deum; verum
rein misi ili Iesum Christum . ideo mi ri non erunt huius, delectabilissimi conuiuii participes. Et hoc propter multa ..Pmno , quia secundum doctorem
sanctum in tertio contra gentiles,in eo qui Peccat mortaliter omnis auertitur
intentio voluntatis ab ultimo fine di igiatur xi qui peccat mortaliter haec p ad betur, ut omnino excludatur a cons
cutione finis. Iuxta illud Ps. 6 Discedite a me omnes qui operamini iniquitatem. Tum secundo per eundem doctorem ibi vim , quia in his quae sunt ordinata ad finem talis habitudo inuenitur, V si finis est, vel erit, neci se est media ordi nata ud illum finem esse vessuisse. Si autem a quae sunt ad finem,non fiunt,nec fuerunt , nee finis erit. Homo autemno opera virtutis, consequitur finem il---
- vlvinum qui est talicitas. Si igitur do: sicut de visone amisi i ci sui.
aliquis .eontra virtutem agat,ab intesticine. vltimis nis auersus, consequem est, o vltimo fine priuetur Et ideo liacet omnes velint beatitudinem volu tate naturali,vel inclinatione, S ing nerali, non tamen voluntate plena , αεsscaci, quia non faciunt illud propiti quod possent eam consequi Sicut si quis
vellet ire Hierusalem, & tenderetve sis Occidentem , non acciperet viais, perquam peruenire posset Hierusalem. Tum tertiri quia tales in hoc mundo, alio. cibo groslo ct vili diuitiarum, de liciatum , & honorum se impleuerunta Exemplum de quodam rustico de quo dicitur, v cu estet inuitatus ad nuptias regales,& in via consti retus sitiret: in uenit aquam turbidam & 'tidam, de qua cum vellet bibere dissuadebitali' dicentes, Q adhuc expectaret parum, α cito biberet in nuptijsoptima vina ι α claretum,&c. Sed ille non acqui scem, impleuit se aqua illa, intantum , v er ctabat saetorem. Cum autem venit ad portam regis cum aliis illis intrantibus, propter faetorem l l in repulsus est i&se miser propter vilissimam coma amia nobilissimam. E contrario turrem sa-ciunt electi. Reseruant enim se illi e uiuio, interim abstinentes, sicut onagri, qui uolunt bibere quousque inueniant
aquas,c Iara .Ps. Io 3. Expectabulon agri insiti sua. Et iterum, Mat. 22. Exemplum de illis,qui inuitati,propter diuersas ccupationes in lquibus se explica u erant, exclusi sunt cum iracundia i , coena domini dicetur . Amen dico v bis,nemo illotum gustabie coenam inea.& iterum. Quibus mi aut in ira, si introibunt in requiem meam. Secundor
cedet haec poena ex rer, q, priuabuntur Ang lotum eonsolatione, di salicitorum omnium societate.' Beati enim vident Angelos, qua de peccatoruna falute gaudent. Iuxta illud Lue. i s. Gaudium ea
Angeli sit per utris peccatore poenita
tiam agente Be c. Ideo vice uersa gaudent heini nε, beati videndo eorum in numeram multitudinem, qui tantum dilexe iuraveos dum essent in hoc m--
144쪽
Datiatam gratissimo consertio exclusi. Item separa mur a bonis hominibus Matilitas. Exibunt Riraeir, Sc separa bunt malos de medio ulla um, de histatem eos in caminum ignis: dc iterumis Hem . Elegerunt bonos in vasa suarmalax autem a s miserunt Unde fonsa super liud Apoc. r. Plangent seriaperis; dicit, η, non tantum dolebun in lites supplicio, sed quia separamur atili consertio. O Deus quantus dolor ac quantus clamor in tali l paratione, quando aliquando separabuntur malu Pater, dc mala mater, a fi lijs & filiabux ovgenuerui, Sc ita chare nutri uelut de parentes ab amicis, S cognatis cum quibus vixerunt. Qui autem siluabuntur, de tali separatione non tristabuntur, ut pollea videbitur. Unde Matili.
D Cuius ventilabrum in manu.siua, Sclinmundabit aream suam,& eongrega abit triticum suum in horreum paleas autem comburet igni inextinguibili. demithei 14 Separabit alnos ab haedis.
Et iterum. Erunt duo in lecto uno, unus assumetur, & alter relinquetur . Haee autem separatio,ic desti tutio a siris chazris, tanto eis em grauior, quanto suo riim curam habebant, Sc eorum rem dabuntur, ut patet . Luc. I 6. de diuite qui suorum fratrum ' recordatus pro eis
orauit. Vnde remini diecte illud oseaera. Contalationbscondita est ab oculis meis, quia ipse, sci hcet infernus, inter fratres dividet, quando, scilicet unus' erat intus, Ac alter extra Et huiux seps rationiς ratio, est differetia meritotum. Sicut enim saluati bene merunt aut
si male pinstentiam egerunt , damhau
vero male vixerunt, dc in peccatis mo tuε sunt. Siciuiliam est, ut etiam dissimiles sinit in praemio , & abm uicem si parati: Ec quia noluerunt Angelis a 'quiescere rideo etiam ab eis separabimtur. Tertio procedet haec peti a ; quia ptiuabuntur Rii empyrei mansione. sataim cretum empyreum,urdicit Ri aedas lib. et dist. x septa fit mamentum, no ab ardore sed a Blendore se dictum:
Gut doctores; llud fuisse earum qu vi
infima die ereatum est eum terra , in m firmamentum secunda die creatum est Illud autem eoelum, locus est bea torum,quod noluit reuolui dominus, ad
sim ficund si quietE, Si pace mentis illo
ru,quii illo coelo residet, Se residebunt. Nee et illud coelum stella ui sed via' se iter per totum luminosum, quam-ms lira luminositas sensius nostros la. tear, quia vel est oculis non glorificatism proportionabilis, filut lumen corporis glorificati: vel liuia aquae quae suntisper firmamentum. non sunt illiu l minis traductivae, vel quia, propter eius longam distantiam . a nobis multitudo siti luminis, usque ad vi sium nostrum
non protenditur. Corpora autem be torum erunt in illo coelo pro ornamen to maximo. Haec Ri eardus. Hoc.n .erit
tanquam palatium pulcherrimum & menissimum Sc clarissimum, in quo Angeis ερ sahcti vident Deum. hoe palatio carebunt damnati St ponentur in vilissimo sterquilinio inferni propter sua d merita. Et ratio est, masi e duo corpora non possunt simul esse in eodem locorse me malit, qui sunt corpus diaboli cum lonix 'qui sent corpus Christri
Iuxta illud Rom. rL. Vn T autem corin
pus fin Christo sumus . Cum igitur
Christus cum corpore, coelum occupa
uerit, necetano aliud eo uu, scilicet diaboli ab eodem loco propelletur. Mi Las. Coanguilatum est stratum ita; ve alter decidat 2 Et lixe poena illi et dea hebitur zmaxime qui hic abusi fiant ea stris; re palati j x, multa peccarit mor
talia in eiu committendo, vel in domibus in quibus cor num nimis apposuerunt. Nouatenis Deus quomodo libamines mundani de temporalibus aedimeris rufant et ea in maximis peccatis e struendo vac si imino itales essent inori regitando de paraditi palatio. ideo dicit. lual. 8. si pulcra illorum Gamus illorupi in artemum , 'uasi dic ret, qui in i agnis glatiabuntur diu i-
omnibuς alii ni h se derellisti quantum ad. cespuo nullam aliam domum limbebunt, quam terrenum si poleti tuui I x ec qua caeli empires fi
145쪽
132 . Tract. III. . cap. XVII.
de quantum ad animam quam inserni se . tutatia. Vtinam saperent ii mine e intelligerent non hic, sed alibi, aedificare sibi domu, non transitoria, sed aeterna. de qua Eccl vlt. ibit homo idomum aeterni latis suae, hoc est palatita: quod beatus Thomas Indorum Regi Gon foro,voluit aedificare, & eleem senis acquirere: ut patet ad longum in lege da eius. Haec sunt palatia de quibus
dominus Io. I 4. In domo patris mel masiones multae uriri. Ouarto, Cui a priuabuntur omn bus bonis primo,quida carebunt dulcedine charitatis, spei. Iob II. Oculi impiorum descient. Se essit pium peribit,& spes illorum. Sc Iob imQuasi athoi es auulsae abllulit spe mea . Prou. Io.Spes. impiorum peribit. Tantaeni inest charitatis dulcedo, condit
omnia poenalia. Vnde Greg. Omnia mua & immania; leuia,& prope nulla, facit amor. Haec enim est laranula quae in
ollam in qua mors erat.4. Reg. . Mii Ia
tyrum & mortes. Huius autem charit iis modicam guttam, ut vult Gul. Paris en si haberent damnati: sapor eius tasortis, S tam dulcis erit, o condiret eis,
mala eorum. Haec enim duo.Lsipes, Sccharitas multum purgatoriain Poenam condiunt,ut sit magis tolerabilis. Secundia se ipsis privabuntur. Nam damnatus
in inferno seipsum perdidit, quid enim non perdat , qui seipsum perdit s Dicitur enim quis oculum amisisse s licet eum habeat in capite cum usum debitum vel voluntarium amisit , & ideo quia in in serno da miratus,nullius membri habebit viiii id voluntatem suam is Oculus enim, non videbit quod voleta Auris non audiet , quod placebita Nec cor cogitabit, quod delectet. Nec pes
ibit, quo sit vide, & lic de alit; meminbris . Ideo dicitur perdi tus esse Hiere. 2s. Ad montem pesti seruin, qui corrumpebat omnem terram perditus es.
in aeternum , ait dominus. & licet omnes damnati perditionem haereditent, tamen propria peccata, propi iam poena haereditare leguntur : ut superbi,quii ctite qui erunt Lloriam, di honore, iure haereditario, habcbunt ignomin a .
di consuli ncm. & hoc est quod dicit ut Eccl. 6. In properium,& contumeliam malus haereditabit. Improperiuma de recordatione peccato: u, cum dicetur eis Esuri ut, 3 e. Contumeliam, de vili ei ctione a sanctorum consortio cum diceteix. Ite nialedici L&c. Magnis .n. per Ioni non improperantur turpia sine confusione; nec de maiorum eijciuntur conῖ tro,sine ignominia. Hiere. 9. vel Io. D bo vos in opprobrium sempiternum, de ignominiam aeternam,quae nulla unquaobliuione delebitur. culpa. n. semper manebit. Idco opprobrium temper dui abit, ut habens auriculam abscisam, secum portat suum opprobrium ubicunq; v dat I deo Sap. .dicitur Erunt in contum
meth & sinςhon're. similiter cupidi, qui superque de indebite per surtu, mendacium, usuram,& huiusmodi bonis tota ratibus bie replentur; in futuro iure haereditario omnium bonorum penuriam patientur. Iob a I. Haec est pa rs hominis i inpii apud Deum,in hae ditis
vl Olcntor um, quam ab omnipotenti s
semient. diues cum dormierit, nihil seca. asseret aperiet oculos,& nihil uui enim apprehendet eum quasi aqua inopia i
die opprimet eum tempestas. Ib . . ta pit quatuor nane cessaria quoru omnium penuriam S carentiam patietur.
Sunt. n. bona quaedam ad sustentandum, M Vt temporalia,& horum inopiam habe- bunt,quia secum ea non portabunt. Exiturus .n. de domo per arctum forame, ς -- sarcinas portare non potest.Sic exiturus de mundo per angui iam portam mo ris , secum temporalia bona non porta- bit. Exemplum de mure pingui Scrasita, quae macilenta per tarame ingressa , d mum rodcns dc comcdens, dum sugata est,pcr suum forame redire non potuit, ideo capta est. Sic multi in principio paruperes vici ic poris interualla dum dita tur a catis in serni capiuntur: nec per ase a
gustam paradisi portam transire possunt, de hoc est quod dicitur. ι.Timo.6. Nihi Iintulimus in hune mundum , haud dubium,nec aliquid asser re possiimus. v
de Apocia 3. Omnia pinguia di praeri
146쪽
, perierunt a te. Quidam enim dirent, diuitias esse indisi antis naturae. Na euascendentibus ascendunt: cum desce dentibus non descendunt. Psal. 8. Ne timueris eum diu factus fuerit homo r& sequitur quoniam cum interierit, nosumet omnia, neque descendet cum eo Horia eluet. Ascendunt tamen cum qui-hu sdam,qui eas in manu Christi qui est
pauperum manu posuerunt. Vnde sem tur, 'quidam Nec romanticus habuit
L, a discipulum, qui multa promittebat ei sedaturum cum foret diues. Magister autem volens experiri an verum diceret:
feeit per quandam incantationem ei videri, messet electus in Imperatorem Costantinopolitanum,& receptus.Cum autem multae terrae vacantes denuntiarentur ei: reducebat ei magi ster ad memoriam ut esset memor promissi sui dando ei aliquam de terris illis. Cumque ille responderet q, nesciret quis in. t. Resi dii magister,ego sum qui dedi vobis omnia quae habetis, & nunc vobis ea de austro. Et exumata incantatione, nihil in uenit de omnibus quae ante sibi videba tu sed pauperem omnino se inuenit. Sic
saei et Chrillus diuitibus huius mundi, qui dedit omnia subito auferendo :&sune inuenient se omnino pauperes in insemo, cum gemitu & dolore: dicentes
illud Sap. s. Quid nobis profuit superbia,aut diuitiarum iactantia quid comtulit nobis s Transierunt omnia velut umbra: cuius cum pertransierit non est mna ad vestigium inuenire. Secundo sunt bona meo.dis, ad merendum, ut eleemosynae, orati ouae sint nes,&ieiunia, Sc caetera huiusmodi queficiunt cupidi in peccato. quorum illo pia habebunt, quia eis non valebunt ad salutem. Et hoc notatur cu dicitur. Aperiet oculos sitos a. post morte cognosce qa ante cognoscere noluit, & nihil inueniet de bolus suis. Ps. 7s. Dormieme somnum suum, scilicet mortis ;&ntia hil inueneriint omnes uiri diuitiarum in manibus suis , id est de operibus suis. Frumentum enim inter spinas semina. tum, non fructificat, sed suta catur;&tempore messis ad Eorreum non porta
uir. Sic bonum iactum in cupiditate
mortali. A ggel. I. seminastis multum,&messuistis parum. Aliquid enim ualent et
bona opera facta in mortali,sed parum, quia non ad salutem. Nec solum priuabuntur bonis illis, immo Sc tempore ad illa facienda. Vnde Apo. 2o. Iuravit Temp. Angelus,quod tempus no erit ampli ut, m am fscilicet ad merendum,& renitendum i sis valde cuius amissio erit ad dolorem maximu. damna
Narrauit enim uir quidam telistiosua bilis. Claraeuallis, quod quidam uir sanctuqeum esset in oratione, audiuit vocem
quandam in spiritu miserabiliter lamentante;& cum quaereret quis esset, respondit, quod esset anima cuiusdem damnati, suam plangentis damnation . Addens quod inter omnia , quae ipsum de alios damnatos magis excitabant ad planctum . niaxinia incitabat amisso
temporis sibi a gratia Dei collati . In
cuius morula potuisset secisse poenitentiam, quae eos a poenis aeternis inferni
liberasset. Iob x . Dedit ei tempus post nitentiae:& ipse abutitur eo in superisbiam. Rer. Nihil preciosius tempore.sed heu nihil hodie vilius reputatur. unde& damnati non tame dolebunt de amissione bonorum qu et secerunt: sed etiam eorum quae facere potuerunt, & non secerunt. Sicut dolet mercator trans
diis nundinis de lucro quod amisit, Scquod potuit acquisisse. unde dicit Aug.
quod raptores,&immisericordes,in in--no,non selum ignis cruciat: sed etiaipsa suarum diuitiarum putrefactarum memoria , quibus tam facila potuissent suas nequitias redemisse. unde dicent cum lamento illud. Hiere. 8. Transiuit aestas, finita est messi , scilicet tempus idoneum ad operandum ideo nunc insistendum est diligenter operi .exemplum de operariis, qui tunc diligentius operantur quando vident operandi tempus ad finem tendere. unde de dominus Io.9. Me oportet operari opera eius qui me misit, donec dies est: venit enim noxa in qua nemo potest operari. Tertio,
sunt bona ad praemiandum, ut celestia ,& horum inopiam habebunt, quia hic
ea per condignam poenitentiam, non merentur. Vinum erum bibere non d
147쪽
bee, qui respuit precium soluere a ta. bernario assignatum . Et qui non vult in hyeme laborare, non colligit quod
manducet. Prouer 2o.Propter frigus
piger arare noluit: mendicabit ergo in aestate: hoe notatur cum dicitur Iob x . Apprehendet eum quasi aqua inopia. Primo ineuitabiliter, quia non potetit quis quantumcuque sapiens & potens, impiam illam quam tunc incurret impedire: sicut aquae cursus, & impctus, impediri non potest . Prouer. 6. Veniet tibi pauperies quasi vir armatus: inermis enim, se de armato defendere non potest. Secundo, apprehendet eum indifferenter. Fames enim huius mundi
non apprehendit diuites, sed pauperes
tantum,sed illa inopia omnes apprehemdet, cuiuscunque status,& cui vicunque conditionis, sicut aqua nulli parcit nul Ium reuerci .Psal. 87. Circundederunt me sicut aqua: glossa. peccata.i .plnayro peccatis. Tertio apprehendet cum t tali ter:quia non erit sensus qui non patiatur inopiam sui proprii & delectabilis obiecti:visus lumine, auditus, mel dia, Olfactus bono odore, gustus cibo, Scpotu, tactus suaui. immo quilibet contrarium apprehendet. Cum quis enim cadit S mergitur in aliquam aquam ,
tunc aqua per oculos, per au res,per nares, per os ingreditur, & totum tangit, inde est ci, de eorum maledictione dicit Psal. io 8. Ingrediatur sicut aqua in i teriora eius &c. O quantum dolebunt damnati quando propter unum peccatum tanta bona perdent, Sc tantam mimseriam incurrent. Eces .9. Qui in uno peccauerit, multa bona perdet. Quia enim noluerunt in vita tua sacere b num, ideo omne bonii auferetur ab eis,& hoc iuste. Ps. ios. Noluit benedicti nem, S elongabit ab eo, ideo dicetit illud. Ese. 19. Expectauimus iudicium,&non est: salutem, & elongata est a nobis.
Et subdit causam . Multiplicats sunt
enim iniquitates nostret coram te, Speccata nostra responderunt nobis. V nde narrauit vir quidam magne probitatis, nepos cuiusdam sanctae mulieris,& r
putat s sanctae:s, dum ipsa semel mora. tione rapta esset: vidit in spiritu qua
dam magnam comitissam,que fuerat ei familiaris: dc cum daemones eius anima traherent in in sernum , ipsa eiulando clamabat dicens. Me miseram quia satis easta sui ,& abstinens, dc eleeinosyna. tia nee pro alia re damnor, nisi pro ornatu vario quem nimis dilexi, Se admonita non cessaui. Hier. 8. Vox clamoris taliae meae de terra longinqua, sci licet imserni in qua ululabit. arrabona sunt, Ebona adiuuantia quae multiplicia sunt. Anna ad Primo quide diuina misericordia, cuius iuualia
erunt expertes a quia de citero non mi- quaesint serebitur eorum Deus. Ela. I 8. Non est populus sapiens propterea non miser bitur eius qui secit eum:& qui sermauit eum non parcet. Psel. I p. Clamauerunt,& salui faeti sunt ad dominii, nec exaudivit eos. Sc Prouer. I. laniabunt Sc noexaudiam, scilicet post mortem . Vnde in vitis patrum legitur; P cum quidam senex quandam ciuitatem intrasset, ad vendendum vasa quae lacerat, & sede, rei ad ianuam cuiusdam diuitis laboranti, in extremis, vidit quosdam equi.
tes, cum equis nigris horribiles: habe res baculos igncos in manibus Iuis: derelictis equis ad ianuam , intrauerunt domum. At ille infirmus videns eos c pit clamare dicens. Domine adiuva me. Illi autem accedentes irridendo dixe
nt ei. Nunc primo memores Dei, tua
do sol obscuratus est: qui sole lucente
oblitus es eius s Nunc autem non est tibi porta spei, aut consolationis, de haec
dicens rapuerunt animam eius: ipse a tem miser non seruauerat morem ec-
cicliae quae dicit. Deus in adiutorium in principio horae, de non in fine. Secu do sunt adiuuantia bona,scilicet orati . .
nes sanctorum. Esa. io. Quid facietis in orgi et die vistationis, de calamitatis, de longe ηφε et ρ
venientist Ad cuius. L sancto tu confu- ex ripugietis auxiliu quali dices nullus eri qui pr' vos adiuuet. Hoc patuit i diuite. Luc.is. μη si clamabat. Pater Abraam, Scc. qui in non est exauditus. Hiere. I s. si steterie Moyses & Samuel coram me, non est anima mea ad populum istum. eijce eos a facie mea,& egrediantur ad mortem,
148쪽
ad gladium,ad famem,ad eaptiuitatem,Se. Et sequitur. Quis miserebitur tui Hierusalem,aut quis contristabitur pro te: aut quis ibit ad rogandum pro pace tua Cryistamus.Ibi nec facti, nee Angeli pro hominibus intercedent:nec mirum , cum describantur se balneare in sansui ne peccatorum. Psal .s 7. Laetabi-- h. tur iustus cum viderit vindictam , ma-
nus suas lauabit in sanguine, dee.Tertio
a sunt omnia bona adiutoria sit stragiae c-Hesiae, quae nec eis proderunt. Hiere. 7. Tu ergo noli orare pro populo isto : nee assumas pro eis laudem aut orationem e. nee obsistas mihi, quia no exaudiam te. Radix enim non mittit humorem vel virorem ad ramum abscisum : nee sol lumen ad organum visus macula προ-
tum . Sic peccatum quod secum portat auarus, impedit V ecclesiae suffragia ipsium non iuuent. Inde dicitur Luc. 46. Magnum chaos firmatum est internos Sc vos: ut hi qui velint ad vos tram sire non possint, scilicet adiuuando . Chaos enim est iustitia diuina ex una
parte, di peccatu ex alia: & hoc notatur cum dicitur in auctoritate a principio allegata. Nocte opprimet eum t pestas. Positus enim in maris tempest,
te, non Potest ab amicis quibusque, qui
sunt in sicco,vel tuto adiuuari. Iob 36. Dicitur de cupidis. Morietur in tempe-oradum state anima eorum. Vnde quidam face non es dos pro matre sua desuncta se multum pro Ui- affligebat, di frequenter orabar, Sc cel maius i brabat pro ea.Cum autem semel pro ea infren' celebraret Sc desideraret scire de statu Gius, vidit eam in spiritu iuxta altare de-M- . tentam a duobus daemonibus & ligata: uidebantur autem, S de eapi te eius d
- pendere serpentes ignivomi,tanqua capilli: Sc collum eius circuncingere dc de manibus eius videbatur flamma exire t Ecdictum est ei, et, inutiliter orabat,quia erat damnata & mortua in poenitens:&q, haec patiebatur pro adulteri js, & os
natu capitis luxuriose,& anulis manu u: et huiusmodi gaudiolis, prae male acceperat, & via suerat in vanitatem. Ideo dicit Aug. q, non oraret pro patre, vel
matressi sciret eos esse in inferno. Qua eo potest adiuuare sepultura in tam si
ero. Sed nee ista eis proderunt, ut ostendit multipliciter Grego. in .dialogotii dicem .Quos grauia peccata deprimunt non ad abGlutionem, sed ad maiorem
eorum damnationem, corpora in eces
sjs sepeliuntur. Unde narrauit quidam Archiepiscopus Bisiuntinus in Theol gia magister: o, cum in quadam Abbatia, fuisset sepultus quidam usurarius in claustro a Monachis spe lucri: ipse vΩ-
rarius de nocte egrediens de sepulcro, clamando, de eiulando: discooperiebat domum, & Monachos mirabiliter imquietabat, Sc inuentus extra ciuitatem tmane iterum positus est in sepulcro suo, quod cum pluries factum fuisset, adiuratus est a quodam viro sincto, quom do ipse dc Monachi quietem non habe rent. At ille,desperatum est de me,quia sicut usuris meis infestaui Deum die aenocte: ita non quiescam amodo Unqua , vos autem poteritis quiescere si corpue meum de claustro eieceritis: quod cum actum fuisset, non sunt amplius molestati. Similiter voluptuos qui eatne sua
curiosius, di delicatius debito nutrierit te in carcere illo perpetuo grauiter punientur. unde Eccl. I9. De fornicario dicitur. Putredo Sc vermes haereditabunt illum. In qua haereditatione quatuor inueniri possunt notabilia valde. Primo iustum & diuum, quia res mortuorum, iure haereditario, ad propinquiores deuenire debent. Nullos autem propinquiores genere habet voluptuosius , quam putredinem &vermes,quia putredo pater, δέ mater: vermis seror, & fi ter. Iob Ir. Putredini dixi pater meus
es,& mater mea,quia ex ea ori tur omnis
homo naturaliter , dc seror mea vermibus. Dicuntur enim Datres,qui ex eodε patre generantur: homo enim, & ve mes idem principium habent: Se ita aequum di iustum est, ut putredo Sc ve mes, mortuum hominem haereditent.
Iob 13. Dulcedo illius vermis, idest s eundum glossam caro, quae dulcis sitit
luxuriose, vermis erit, εc a vermibus possidebitur . Secundo ibi invenimus acerbiἔatem , quia carnales, dc delic
eo sacras quin pst lini in quietari
rumora haerediatas quiabui iure
149쪽
s,qui modo puncturam puli eis, vel pediculi su stinere non possunt, corrosiones Vermium velint, nolint, cogente diuina
iustitia sustinebui. Iudith. 16. In die iudicii, viii tabit eos, S ignem dabit RVermes in carnes eorum,ut Vrantur , di
sentiant, usque in sempiternum corrosiones, scilicet vermium: unde qui carnem suam delicate nutrit, nutrimentum catuli iacit, quia quantoplus eam impimpuae , & luxuriose delectat, tantoplus corrosiones vermium multiplicat in suturo,Eces.7. Via dicta carnis impij, ignista vermes. Tertio ibi reperimus ignobilitatem , quia si turpe & vile est , esse
pediculo sum : multo plus vermiculosum, & putredine plenum , quod habebunt carnales in suturo. Esa. 14. Subter te sternetur, Sc. Nec mirum, quia carnes non salsatae, putredinem & vermes
colligunt.)sic & homo, qui per pinni
tentiam seipsum non asiligit,& desiccat. unde Iob xi. In puluere dormient, Scvermes operient eos. Qua ito ibi reperitur aeternitas illius haereditatis , quia enim carnalis culpae finem non posuit , aequum cst, ut iudex finem poenae non ponat. Eis. 66. Vermis eorum nou minrietur , dic. Vermis eo lentia ex synter senius tres funι actus ortus, ex quatuor procedit ἐin damna tis perpetuus: in aliis qua- displiciter corrupi ibilis. Cap. XVIII.
Eminda pena spiritualis idisus animae erit vermis conscientiae, de quo etiam di-H Cum cli,Esa. ult. Vermis eo
D rere rum non morietur. Est autem iste uersi quid mi s. actus cuiusdam habitus uocati sy Hac inus teretis, uel magis naturalis potentiae s. cundu Bon. cuius tres sunt actus, unus, qui est mitigare ad bonum, & iste ablatus est a damnati, , quia ibi non est amplius locus benefaciendi. Secundus est, qui cu rc trahere a malo iaciendo,&iste extinctus est in daemonibus,vel dan natis, propter improbam malitiam uoluntatis eorum. Tertius est rem ut muratio contra malum iactum , di iste ma- a Iusnet In eis iusto Dei iudicio, non tantenremurmurat malo culpae, quia inhon stum. sed quia ex hoc puniuntur. Nollet
enim impius peccasse, uel fecisse, unde habet tot mala necesse pati .Est enim synteress illa,quantum ad hoe, Dei instrumentum ad flagellandum iniquos. Haec
nauentura. Erit autem in damnatis remurmuratio, ex quatuor. Primo ex peccatis commissis.Erit enim conscie tiae remorsus qui orietur ex peccatis superbiae, luxuri , Se. que commiserunt corde,ore,& opere; & fiet iusto Dei iudicio, ut uult Bonaventura, ut mali. mul omnia peccata memorentur, ut de omnibus continue torqueantur. O pe cator cogita quantus erit dolor isse. Es set nanque magnus dolor, si ex putres cito ne tuae carnis, vermes orirentur, &continue morsu crudelissimo te mord rent. Certe maior erit dolor ex peccatis commissis,quando ex eis orietur vermis perpetuo rodens r de quo dolore. Sap. s.
Turbabuntur timore horribili, & mir buntur in subitatione insperatae saluti sedc gementes prae angusta spiritus, dicet intra se poenitentiam agentes. Hi sun I quos aliquando habuimus in derisum , S in s militudinem improperi j. Nos insensati vita illorum aestina abamus insaniam, & finem illorum sine honore. Quomodo ergo computati sunt inter mlios. Dei,& inter sanctos sors illoru est sErgo errauinius a via veritatis, S lumei ultitiae non luxit nobis r & sol intelli- entiae non ortus est nobis. Haec dicentamnari in inferno poenitentes de peccatis commissis, & videntes illos saluari, quos hic contemplerunt. Sed vere haec poetiitentia tarda erit nimis , quia sunt extra merendi statum . haee poena dcb tur eis qui hic peccata sua non doluerunt, nec de eis contriti sunt, aut consessi. Et eli simile de hac poena vermis: sicut si quis existens in carcere, conside rei mala quae fecit, & dolet se sectile, propter poenam carceris quam patitur. Sic damnati propter petrias horribiles quas patientur, vehementissime dot bunt, di se peccasse tractabuntum nec poterunt se auertere ab illa considera' coae.
peccari erit in danaiis ex qu4
150쪽
. Hondiunde Iob. x . Dulcedo illius veriam is . Loquitur enam per contrarium, quia non dulcedo, sed amaritudo, dulcedinis loco. Sicut enim vipere interiora dilaniant saetus eius.Sic peccatorum saetus dilacerant miseram mentem . unde
dc Cato ad Catellum flagitiosum: Iniquitates de scelera tua, quali quedam suriet occurrunt tibi. Esa. 1. bl cui vellimcntum nunc comedet eos vermis. Mali. n.
diuites,nunc coopertorium habent, vulgo dictum , de me nuuer et Sed in sui ra vita, erit de gros ver. Sed licet veris mes moderni,& corporales, sint Ibaues, dc leues: suturi tamen erunt vivi & r
dentes . Tunc enim maxime torque-buntur in cogitationibus suis, cogita tes statum delectabilem in quo suerunt,& stitum tristabilem, in quo sunt:qu
modo amiserunt societatem aniatam,to cum amenum,esculenta, poculent in dumenta delicata, loco istorum inu nientes contrai ia. unde Augu. super illud. Pal. ΣΟ. Pones eos,ut clibanu ignis.
Sicut ignis in clibano, maiorem ex reflectione causat calorem, ita ex reuolutione, dc inclusione cogitationum ini-quaium , maior causatur psna. Iob. ι 'Cogitationes meae dissipatae sunt, to quentes cor meum. Quia si multum tor quent in vita illa, quando talis recordatio est nuda, sine exteriori poena , dum tantu modo dissipantur, 3c spe frustrantur: quid erit quando cum hoc cruci so buntur di interius δc exterius Secundom ne erit vermis dc dolor, ex bonis omissis cesseria necellariis ad salutem, ut in Christianis neglistentia in notitia, & obseruantia son ca mandatorum Dei, dc in alijs: negligen- μι- m tia in notitia dc obseruantia promisso ru, αι - d. scilicet votorum , dc aliorum quet fieritorem in debuerunt. Quanta enim bona facerentd n damnati si redire possent Ged quia qua-- diu in mundo suerunt, acquiesceren luerunt Veritati: ideo non est initum sisnt damnati. Exemplum huius. Duo fratres silerunt, quorum Vnus saluus,alter
sapiens, imul per viam ibant. Cum aute. peruenissent ad bivium, ubi erant duae
viae, via a delecitabilis, alia alpera. Fatuus
respiciens viam de lactabilcm, dixit sapienti. Eamus per istam viam: sapiens dixit ei. Frater etsi via ista per quam vis ire, si delectabilis, tamen in fine ducit ad malum hospitium. Consulo proinde, P eamus per aliam, quia licet sit aspera, tamen in fine ducit ad melius hospitiu.
Respondet saluus: volo magis credere oculis meis, quam tibi de his quae non vides. Et posuit se in illa via quod vides sapiens, dc nolens eum derelinquere secutus est eum. Pergentes autem inciderunt in latrones,qui eos diuidentes, posuerunt in diuersis carceribus. Factu est aut in ut Rex illius terrae faceret omnes t ncarceratos educi coram se die quadam ad iudicandum eos. Venientes a
tem illi inter alios, cum se ibi viderent, dixit sapies Regi.Dne,c5queror de isto fratre meo, cu.n .essemus i via, Sc ipse si e fatuus: Sc reputatus su sapiuet, mihi nolebat credere, ut iremus per bonam quandam viam quam eum docebam: sed secit me ire per malam in qua incidimus in
latrones, unde reus est mortis meae. F tuus econtrario dixit Regi. Domine,immo ego conqueror de fratre meo, quia
cum sit sapiens, non debuit me tam facile sequi per viam qua sciebat esse in lam : quod ii non secillet,ego rediissem, dc secutus eum suillam, dc euasissem p
riculum : unde reus est mortas mee. His auditis Rex dedit sententiam. Tu fatue noluitii sapienti credere, dc tu sapiens secutus es fatu uimideo uterque suspii demini. Sic erit in consummatione seculi, cum exibunt animae de in serno, vel alijs locis, ad recipiendum corpora, Sciudicandum coram Deo. Quia enim corpus fatuum, sequi noluit consilium spiritus: Sc spiritus sapiens, secutus est corpus saluum, uterque condemnabutur. N ideo dicitur. Am. I. gladius, idest eius sententia, est ex utraque parte acutus, quia animam Sc corpus perdet. Et quia hoc ualde timendum est. dicitur. Matth. Io. Illum timere,qiii potest corpus dc animam mitterem gehenna ignis. Est igitur damnatis maximus dolor, eo quod remissi fuerunt, dc negligentes circa suae salutis opera. Ioan s.