장음표시 사용
61쪽
e di . Vtrum sit semper Angi ιι potensia in ιο asta CONCLUSIO. potentia Angeli licet possit semper esse in aetii, non tamesemper in actu eii. Ratio prina ae partis conclusionis est , quia eum nullum sit impedimentum ex parte potentiae angelicae , nihil prohibet: quin semper in actu esse possit.Ratio secundet partis conclusionis est; quia est potentia volnntaria, N non semper est voluntas.qua mediante, potetia exit in actu. 1 um uia sicut essentia in creaturis est ad opposita secundum luci nus;quoniam potest est e,&non esse;ita,& potentia, quo niam potest agere,& non agere. Atque ita non semper aged. vel in actu erit. 6 dis. Vinum in Angelo sit una potentia velplures
Non est una tantum potentia in Angelo,sed plures. Probatur cum Alexan.qnia in quocunque dissere essentia a potem tia,& est compositio, nece ilario sunt ponendae plures pote t: ae ratione compositionis. Secundo, quia cum Angelus sit a Deo uno, & trino per primam assimilationem, debet habere unam essentiam,quae respondeat unitari diuinae essentiae, Mad minus tres potentias, per quas Trinitati diuinarum perl narum assimiletur. Atque ita dicitur in genere habete tres potentias, cognoscendi, scilicet, essiciendi, & mouendi, duquibus Alexan.quaest Σ1.tractat. Et ultimo probatur concu so, quoniam summa perfectio, qua omnia uno aguntur, lo h Deo conuenit, in quo essenti est idem , quod potentia,&in quo etiam est indiuisa potentia, quemadmodum, a
Quaesi. x Nirum Ang li sint eouorei vel an eo οἱ in ex materia,ct forma Duo in hae quaestio. quaeruntur. Primum est, an Angeit sint corporei Z Sec'ndum , An sint ex materia , ac forma compositi 3 circa primum sitiat variae sanctorum etie, Quidam enim dixerunt Angelos esse corporeos seqti Platonem , qui duas tantum substantias corporis expeposuit, Deum scilicet, & mentem , ab ipso productam. UPmones vero,& Angelos esse corporeos, xenuit. Alu autem grauissimi patres Angelos esse omnino incorporeos alter
A sserere Angelos esse corporeos,neque est hetreticum, neque mandosui S crior in fide. Ratio est, quia oppositum non
62쪽
liabetur in aliquo concilio, neque in saccis literis, neque i et Neuidentem consequentiam colligi potest. Quamuis enim in .iari . . t scripuras pe Angeli spiritus nominentur; non Iamc n spiris rus pro re incorporea accipitur: cum frequentes etiam pro re corporea sumatur. Nam aer dicitur spiritus Et in Psalni. iso. Ps iso, dicitur, omnis spiritus laudet dominum , ubi multa corpo ra; ut ignis, grando, nix .&c. spiritus numerantur. Et cc- ι Crius.
Hesiast 39. sunt spiritus, qui ad vindictam crςati sunt, Sc. ignis grando, &c. Quare, ut possit defendi non esse hqreticum, dicendum est; ideo Angelos in sacris literis vocari spi ii rritus: quia habent corpora subtili ora,& spiritualior , quan aliae creaturae.Quemadmodum D. Paul. dicit corpora nostra .
post resurrectionem sutura esse spiritus.Praeterea, neque ex determinatione consilij Lateranen sis ex prelle colligitur oppostum. Ibi enim licet vocetur natura Angeli incorporea, non tamen colligitur omnino esse incorpoream, sed dicitur spi- iritualis. Quia subtiliori corpore constat, dc cum ibi obliter illud tractetur, non erit de fide. Nam quae expresse incon
cilijs tractantur , illa sunt de fide, ut Cano. lib. s .de locis scri cano.
Hanc tandem coriusionem; ut in principio adnotauimus, deffenderunt multi patres.Nam Orig. a. Iib.riri arc cap. 2. di citim postibile esse aliquid siue corpore uiuere, prς ter Ueum, , ,& cap. 8. scribit, Angelos corpore, δί anima constare; quenP 0ris admodum homo. Tertulian. libro de carne Christi, adducens illud Genes s. Videntes filii Dei A c. assumat, per filios Tertu Dei, intelligendos esse Angelos, qui genuerunx. Et Lactan Gon 6. tius 2. lib. liuinarum institutionum, cap. 26. D. Angust plia' Lact.ribus in locis .ia. de Civit. p io. dicit dei non es corporalia' Aug. bere ut magnis auctoribus visum est. Quod si aliqui non hab re rpora asserant, non sun ς curiosa disputatione liberandi .Et lib. 8. de Quit.cap. q. approbat Apulei sententiam, a stirmantis. Angelos h beta siubtilia corpora. Et in Enchirid. ca- .pit q. de sy dicit tribuenda esse Angelis corpora aerea. Idem ... G& D. Bernard. opinatus est homil.6 super ςautica. Lege cap. rum si . . sciendum. 26q 3. ita
Tenienti m esset nunc dicere Angelos .corporibias con stare Ratio est, uia oppositum docet uniuersa Theologo mos bola. & quando aliquis dentit contra omnes dochores, xe S. Ths . . merarius iudicatur. licuit, tamen temporibus. D: August. deu- . opia ari,quia res in dubium vertebatur daacantem ci r. r. lacida,
63쪽
lucida,& perspicua est. Et quamuis tion sit de fide: est tama.
ab omnibus recepta, & ex sacris lueris magna deprimuntur argumenta ad illam confirmandam Nam licet ibi aliquando spiritus rem corpoream insinuet,tamen quando distiuguitur contra rem corpoream; ut in praesentia pro re corporis experitὰ collocatur,ut Ioaii. dixit Christus Spiritus est Deus, Sc. Et ad Ephes .loquens D. Paul de malis Angelis ait. Non est nobis colluctatio aduersus carnem,& sanguinein, idest aduersu es corporeas. Et passim in multis locis Angeli spiritus appellantur,vet Psal. a M.qui facis Angelos tuos spiritus. Et Luc. 2 spiritus carnem,& Ossa noa habent:sicut me videtis habe-rh.Tum etiam inter inuisibilia numerantur. ad Rom i. Inuisibilia enim ipsius a creatura mundi ,&c. Et in symbolo Niceno Deum creatorum uisibilium, di inuisibilium confitemur. Et ira Concit. Lateranensi. quamuis fuerit expIirationis casese tamen de sententia uniuersi Concilij istud approbantis, Massirmantis, per naturam spiritualem natura angelica intelligitur.Nam statim subdit, hominem utraque natura constantem .Et con firmatur auctoritate grauissimorum,etiam sanctorum viroruiniqui hoe dessenderunt; ut D. Dionyc de diuinis nominibus c expressὸ dicit; Angelos carere omni materia. Et Damasc. lib. a. suae Theologiae.cap. 3, Et Greg. Nazianetenus
lib. 2. suae Theologiae in fine.&Chrysostom. mil. 22. super Genesi. irridet expositionem eoru, qui asserunt per filios Dei esse intelligendos Angelos.Nam quo modo,inquit,potest fieri,qudd Angeli incorporei uxores ducant 3 Et addit per filios Dei esse intelligendos iustos,nemrri Seth, de trahentes ex eo originem. Prima discubas. Virum naturali Vallane deruis Maripossis Anaelos esse incorporeos λ
Potest naturali ratione demonstrari Et ratio est; quia, cum anima nostra in genere spiritualiu sit imperfecta. quo ad hoc, quod ind'set organo,& instrumento corporeo ad intelligendans quoia iam nihil eli in intellectu, quod prius non laetitin selisu vadum est persectum in eodem genere tuod tali organo nou iii digeat ad intelligendum , quare si ad intelligendum non indiget corpore, superfluum erit ponere in Angelo corpus.Prima a. quenda ibatur: quia tu quocunq; gςuς edatur
64쪽
De compositione Angelai m. 'po
datur imperfectum, datur de persectum , ut in genete animam lium brutum est imperii iniim,&.honao perfectus. Secundo confirmatur conclusio,quia in Plii losophia absurdum est dicere, Angelos esse corporeos: nam vel illa corpora client organica, vel non .Si primum, haberent Angeli sensum, Nactioncs humanas, d c Si non haberent corpora OIganica. , vel essent selida, vel fluxibilia corpora illa,quod nullo modo est dicendum.
Hinc antiqui Philosopsi appellabat Angelos substanti s
separatas,idest, a corpo sequestratas, S intelligentias, & motores cculorulo,ut constat ex. 8 .Physi.& Iz. Metaph. & Plat ni costas substantias vocant daemones, idest, spiritus. Lege D. August.de civit. Dei, lib.8 cap. u .& 16α 6. lib.serὰ per totum librum . . t Secunda discutias. An Angelus sit compositui ex . . . materia est forma λ . In hac di cultate declaratur secunda pars tiruli huius. q. - et rc in hac dissicultate non loquimur de materia, quae dicit prinς ordinem ad quantitatem,& extensionem , sed non Ine male riae intelligimus partem sui stantialem constituentem Angelum, dc ualiter a fori distinctam. Lege D.Bona..ubi supra, qui varios podos dicendi ponit.
Angelus est omnino immaterialis, de nullo modo ex ma teria componitur.Probatur primo, quia si Arist. de anima dicit quod neque corpus est,neque est sorma in corpore, neque mixtum cum materia, quod verum est de anima intellectuali. multo igitur magis de Angelo in hoc afferendum, cum sit simplicio cis naturae,& subtilioris. Deinde non potest habere
materiam unam cum materia rerum corporearum.Nam per contor. An forma corporea,& incorporearum rerum, sit in eadem parte materi 3 vel in diuersisὶnon in eade parte,quia tuc eadem res esset corporea,ac spiritualis.Neque in diuersis pala.tibus;quia tunc forma rei spiritualis haberet diuisonem, de Mantitatem,& utrunque illi repugnat.Et confirmatur tertio; via operatio Angeli, quae conuenit rei secundum modum lubstantiae,est omnino immaterialis; utpotὸ, intelligere. Et
tandem, quia obiectnm intelligibile est quoque a materia, Mab hi x oua abstetactviu.
65쪽
Propriὶ,& per se est compositio ex genere, & disserentia iii
angelo; esto, non sit,ut diximus, compositio ex materia, & sorma. Et ratio est, quia omne genus praedicameli diuiditur per disserentias,& cum sint plures species Angelorum, diuidetur genus illarum specierum per disserentias tales species constituentes, quae compositio vocatur Metaphysica.Et ratio generis,per se loquendo, non sumitur a materia, nec ratio disserentit sumitur a forma. Est enim de ratione generis,quod so
matur a tota natura,& essentia, quatenus habet rationem perfectibilis,& determinabilis. Et disserentiae ratio est, quod si matur etiam a natura sub ratione persecti. Lege S. Thom. anente,& essen Iia, cap.6. Hinc Angelus , quamuis non componatur ex materia , α
forma, satis est Q cnppnasut ςx genere,& differentia: ut non si purus actus.Recipit enim esset, & in potentia ρd aliud, vel est compositus ex esse,& essentia intellectualis. 3. De distinctione Angelorum l . Haec quaest. mouetur a Magistro in prima parte huius dis stinctionis; absolvetur autem. quaest. positis nonnullis dii
cultatibu . I.di sun neplures Angeli numero t
.ria. . 'Plures esse Angelos, di in magno numero, de fide tenen- εο ν. 3. dum est. Haec conclusio habetur expressὸ in multis locis sa-Din. hae erae scripturae, ubi tape exercitus Angelorum numerantur, ut .q. . Psil. 7.currus Dei deςem nullibus, multiplex millia laetat rata εν. tium Ex Psalm. I 8. Laudate eum omnes virtutes eius In H Ps1 8. braeo habetur.omnes exersitus eius Et Daniel 7. millia mil- Dan. r. lium mipistrabaxit ei. & decies millies centena millia assisteri Grip. bant ei. Et Iob. cap., s. nunquid est numerus militum eius. quem loeum declarans D.Gregor. lib. l7.morat. cap. 7. dicit cogitatione humana eompraehendi non posse, quantus sit Angelorum numerus. Et Luc. i. in natiuitate Christi subito facta est eum Angelo multitudo militiae caelestis laudantium Deum. Et Matth. r. 6. An putas, quia non possum rogare patrem meum, x exhibebit mihi modo plusquam duodecim Iegiones angelorum. Et unaquaeque legio, ut supra dixi-Para. a. mus. 6666. Angelos compraehendit.-Vnde in sacra pagi ira λ, Deps propter multitudinem Angelorum domiasis exerci t ' i . tuum
66쪽
Hoc loco non qu Eritur de numero determinato;quia sne reuelatione stultum esset hoc quirςre, sed quod quaerimus p sistentes in principijs natura lib. est An excedat numerus, &α Arist. I I. Metaph tenet no esse plures Angelos, quam sunt motores orbium,quem sequutus est Auerr si ali; fuisse. 7. alij ero. 1s ad diuerso motus asserueriant.
Angelorum numerus excedit numerum specierum rerum s rh est. corporearum. Probatur primo auctorit te D. Dionysii l . in os de coelesti Herars qui ait. Multi sunt exerri s super natura rum mentium,excedentes constrictam hane,& infimam conimensurationem materialium. Secundo ratione confirmatur, S TM. . quia,quando Deus creauit uniuersa, quant5 aliqua rei ruit c u g upersectior,tanto in maiori excessu creauit illam . Et Angeli .s persectiores surat ijs inferioribus rebus materialibus. Omnia εemm,quae creata sunt, ordine sunt condita: ita quὁd ea, quae persecta sunt,propter persectiora sunt, & hic sunt secundum n Gmerum,qui necessarius est ad illa persectioia; at ,ero illa , quae propter se creata sunt, in maiori numero sunt conditata Notanter dicitur in conclusione, numerum specierum, & n 6
indiuiduorum; luia indiuidua non pertinept ad persectique resueta; quemadmodum species. Tertia disic.Vrmos Hanna mimiasis mitura si δ' li utaris, O indiuidua Hanc dissicultatem tractat Scot. q. i. huius dist.inter alias, γα it. quas adduciς ad maiorem declaratione septimae quςst. in qu ς prpsesso titulus huius 3. quaest exponitur. Et ad intelligentiam tituli huius dissicultatis postulandum est ex logicis, sin, gulare esse unum numero, quod e nullo alio,quam de se irso uerificat; r; ut anima separata, humanitas innino verbo.
Est igitur sensus tiruli. An ita rubrantia materialis, quae expri tur in abstracto, ut humanitas , includat in sua quidditates gularitatem,quZd sicut de ratione humanitatis est rationilitas,& animalitas; ita de sua quidditate,& essentia sit si ngulanta , idest, quod sit una numero ita ut de se ipsa tantum,ac nεής auo retificetur. - . : D a com
67쪽
- ,. i. a Natura materialis non includit in sua quidditate singulo. I xitatem, quamuis nulla absque singularitate existat. Probatura simili de humanitate,quae non includit in sua essentia risi bilitatem,quamuis non possit sine illa existere. Et confirmatur secundo, propxerea quod non potest intellectus aliquid in 'telligere contra quidditatem rei cognitae: ut intelligere hominem irrationalem. ilia est contra quidditatem hominis: potest tamen intelligere humanitatem sine differentia aliqua ita diuiduali,& sine aliqua singularitate, ut potest concipere, deformare conceptum humanitatis Petri, considerando illam absque conditionibus indiruiduantibus,& accidentibus, quibus unum indiui)uum ab alio differt,& absque hic, & nunc, '. id est, absque loco, Sc tempore. Quare singularitas non est de
quidditate substanti et materialis. Deinde quia de ente reali est
Appen. Inientia, & non de ente rationis, quale in uniuersale, quat nus praedicatur de pluribus, neque de singularibus: Ergo erit de natura humana scientia seclusa singularitate ..Alioquin
I inc,a parte rei datur aliqua natura communis non ppretgitationem qua dicitur de pluribus, sed per indi Terentiam , ut humanitas Petri est natura commanis, no quod dicatur de pluribus,sed per indifferentiam Quoniam ex parte sua est iarifierens; nam sicut fuit contracta a singular, et Pstri,potuit; singularitate Ioannis contrahi.
i. Licet detur natura communis per indifferentiam a parte rei, non tamen datur aliqua.uniuersaliras a parte: rei sine opexatione intellectus. Et ratio scoti est,quia cum v uiuersale pretdicetur de pluribus non eris ens reale a parte rei Propterea,
. quod ens reale est singulare,quod non verificatur, niil de se hys, vel natura communis, ut dictum est modo,sed erit ta
Exijs duabus conelusi ibus colligit Seot.dari a parte rei
arctitatem minorem unitate numerali. Et ad probationem Ota, unitatem aut esse numericam, ut Petrus est unus nu
mero: quia de se ipso tantem dicitur, aut specificam: ut con ceptus hominis incommuni, qui de pluribus velificatur, est Vnus unitate jpecifica, non tamen est a parte rei, sed est ensotionis. Et inter hMI unitates ctatur unitas naturae somnὶ uni fide qua loqditur in appen. Et*robatur, quia iliadest minus uuum quod est indissereas ad plura: vibumau itaS-
68쪽
veri ex sua natura poterat contrahi singularitate toanis, vesFrancisci;&ita est minus una,quam unitas numerica, quae de se non est indiflaretis ad plura,& est magis una, ouam specifica:quia non verificatur de pluribus.
Non est ponenda una natura communis omnium indiuiduorum inius speciei; sed tot sunt naturae communes, quot Iunt indiuidua Et ratio est; quia quaelibet natura dicitur communis, non ob aliud, nisi, quia in sua quidditate non ineludit lingularitatem istam, quam modδ habet. Quandoquidem roterat aliam habere, & alijs accidentibus, & circunstantis Oaria discutiar. I, idnam' ista singularitas, e differentiamdiuidualis, Deprincipium hialidiori nister qAod natura exse communis essitur una, ct singulani Titulus huius dissicultatis duo postulare videtur. Primum
est,quid illud sit,quod naturam de se indisserentem, & diuisibilem reddit, indivisibilem in inferiora 'indiuidua, essicit; t de pluribus participari no possit 3 Secundu in est,quid illud est, quo individuum hoc distinguitur realiter ab alijs eiusdevaturae.Vnde dicitur individuum: quia est indistinctum a se, k a quolibet alio distinctum. Circa hanc dissicultatem sunt quot capita ut aiunti tot serilus. iphredus quol. I.q. 8.ar. i. tenet, φ natura se ipsa est sce, neq;oportere assignare aliquod in druiduationis priret pium, huic subsicribere videntur Duran.q. a. huius dist & Gabriel, &omnes nominales. hanc opinionem resert Sco. q. r. Secunda opinio est Henrici quot.s q 8. quam etiam scotus ibidem reteri,& confutat,qui asseruit, principitam indiuidu tionis este negationem communicabilitatis. Tertia opinio, quam etiam rei jcit Sco q. 3.est cuiusdam Nicolai Boneti,amrmantis principi u indiuiduationis esse actua
ima opinio, in quam etiam sco. . . inuehitur,est dicendum,indiuiduationis principium eis: stolam quantitatem. Qq inta opi mo cst S.Tho. a.contra gen. c. a.& q. de spiritua,&in tractatu de principio indiui.& de ente,& essentia,& q. 19. de tenet principium indiuiduationis ei Iemu nam signatam, hanc non sequitur Sco. cuius opinio se
aetati conclusione continetur.' , . . COM CLUSIO..iancipiunt indiuiduationis est proprieta; indiuidualis ,
69쪽
itioni, in qua quaeritur, quid res lit. CONCLUSIO. De fide est, esse quasdam substantias in tellectuales , homi
nibus perfectiores, quas Angelos nominamus. Sunt enim innumeri loci sacrat lcripturae, ubi expresse habetur haec con- elusio. vide concoidantias maiores Bibliae, verbo, Angelus, ver b. Angeli. Et de Raphaele Angelo. lege Tob cap Ps 8. Minuisti eum paulominus ab Angelis. Qui locus intelligitur de homine Christo. Quemadmodum Diuus Paul. I. ad Hebraeos, interpretatur illum de humanitate Christi Iesu. Et iii Nouo Testamento passim : ut Luc. r. apparuit Angelus gachariae. Et fuit millus Angelus ad Mariam Virginem. Et ratione etiam natu tali confirmatur. Videmus enim orbes coelestes moueri continuo, & perpetuo motu rcgulatis si me. Quare oportet esse motorem in lectum , regularissime, & persectissim E mouentem. Tum etiam, quia ad perfectionem uniuersi requiritur; ut omnis gradus creatur Mrum reperiatur. Et cum inueniatur spititus unitus corpori; ut in homine,& corpus separatu a spiritu; ut in lapide;oporetet etiam vι inueniatur spiritus separatus a corpore, ut est Angelus. Nam si corpus, quod est minus persectum inuenitur sine spiritu, multo magis spiritus erit sine corpore, Vt . est Angelus. Et Aristot. lib. de causis, inquit. Est quaedam. substantia, cuius substantia est in aeternitate, & actio in tempore . lege eundem Aristota II.& Iz. Metaphysic & I.de anse
Hinc consutata manet Haeresis Sadducaeorum, qui ut Alexand. ibidem ait, dixerunt, non esse Angelos. lcge cap. 23. in Act. Apostol. S.eunda dise. Au Ius sub POgenere continetur in Angelis duplex esse consideratur a doctoribus, unum e sse purὰ naturale, alterum esse gratuitum , & secundum esse gratuitum vocatur lumen a sanctis. Lege Alexand. art. I. ubi supra, & secundum esse naturale quaeritur in hae di cultate ; sub quo genere contineatur Zan sub substantia Z vel sub accidente
Angelus est in genere substantiae. Et ratio est, quia cum .st ens. & non si accidens; quia non inhaeret subiecto, ne-eessario erit substantia, cum ens in substantiam, S accidens primo diuidatur. Et D.Damasic. ut statim dicemus, Angelam substantiam esse affirmata
70쪽
Angelus est substantia incorporea, intellectualis, semper inmobilis, arbitrio libera, Deo ministrans, secundum gra- 3 et w tiam, non naturalia, immortalitatem suscipiens. Haee di L cis xa.
sinitio est Damasc. lib. 2. semen tiarum. cap. i. illustro diffini- S mn iutionem hanc, singulas eius partes declarando. Primum es e positis se substantiam, constat ex proxima difficultate. Secundo liqdicitur in corporea, ad disserentiam animae nostrae, quaeli- ῶν 9-cet non sit corporea; tamen est via ita, vel uni bilis corpo- D. Damri; at vero Angelus, neque est unitus, neque uni bilis corpori. Tertio dicitur intellectualis, ad distinctionem animae nostrae . Quia propriὸ loquendo, anima nostra dicitur substan . tia rationalis; at vero Angelus substantia intellectualis. Pr bpterea quod Angelus sine collatione eligit; homo vero cum collatione, &discursu; sed haec latius infra. Quarto additur in dissinitione, semper mobilis. Quoniam Angelus habet semper in se omnes conditiones, quae ad motum suum desiderantur, quas non habent, neque illa, quae motu tecto mo uentur, Nam dum sunt in suo loco naturali,non mouentur; vel potest fieri, ut acta non moueantur , propter motoris in digentiam. Neque illa,quae circulariter mouentur: nam licet habeant ad motum omites conditiones, quae ex parte sui r quiruntur ; andigent tamen motore; ut coelum , si non esset motor, staret. Angelus autem non indiget motore praeter
Deum . cuius imperium ad motum Angeli requiritur. Et ad distinctionem animae, quae dum est corpori coniuncta, ino to corpore, dumtaxat mouetur. Apponitur quinto in deis nitione, arbitrio,&α quoniam Angelus de sententia B. Dionysi apud A leon. hoe loco. quantum ad motum naturalem, B. Dioxy. potest, di recto , & circulari motu moveri. Non enim est in eo motus si tantum ad unam differentiam solam,determinatus; ut sunt reli qua mobilia . Vel secundo dicendum est, liceloco arbitrium sumi pro iudicio, quo aliquis potest eligeret communiter bonum, vel malum;quod quidem Angelo con
mit sine collatione, & discursu; ut paulo antea dirimus, de insta latius explicabitur. Vel dicitur liber Angelus, non ad bonum,& malum; sed in libera electione eius, quod voluerrit.Sexto aditingitur particula, semper administrans. Quia licet,non semper actu ministerium,quod habe t respectu 1ominum , et eonueniat; habet tame0 semper virtutem, α pomtentiam administrandi. Et ita in habitu semper ei conuenit,