장음표시 사용
51쪽
Vincitur a victo qui modo victor erat. T v cede) concede victoriam, Quineta uinoire. Tempore) ad tempus, Pour aucun temps: sub. rei A celo. . Quem scieris quem tu cognosces, Que tu congnoistris. Non esse pare tibi)non esse tibi aequalem, N'es repa tonyaVeii id est, est e re poteriorem , Estreplus pulsant que rodi. Videmus E Ni M saepe) Car nous uvous Duuent. Victorem) eum qui fuerat superior, Cetur qui auolt eu te
A Victo) ab inferiore:id est,ab eo qui victus erat, De c ludi qui estoit naincu. Cum familiaribus non est rixandum , Onne doibi
Aduersus notum noli contendere verbis. Lis minimis verbis interdumaXima crescit.
De petiter parostes si viene suuent grande nose. Petites parolles motr ent Duuent agrand d bat. Noli contendere verbis) ne rixeris, Ne riore pes m. Cest adire, Ne pren trint de question. Aduersus notum cotra familiare tuum, Confra ton am .
hauit. Interdum)quandoque, Aucunesseis. E Y .verbis minimis) De bien petites parolles. l Nullo diuinationis genere inquiras quid te futurum sit, Ne tenquiers poim par aucun deuinemem que e estque tu dolbs deuenir.
Quid deus intendat noli perquirere sorte. Quid statuat de te, sine te deliberat ipse.
52쪽
Noli perquirere) ne inquiras, Garde re loqueris. Sorte aliqua diuinatione, Par aucun deuinement. Quid) quam rem. Deus intendat proponat: sub. ite facere Que e est que Dieu propose Dire de eo . I pn ENiM deliberat)cola sulit, Card delibere. Sine te) sine tuo consilio, Sam tou:C'est a dire,sam rvpe
Quid ipsx statuat de te id est, de te decernat, Qus cessquil ordonne de tu. Nimio cultu vitar,hominum inuidia comparatur. Pour faire imp de bragues, ou de pompe, Onste met en ta halae L monde.
Inuidiam nimio cultu vitare memento.
Quae si non laedit, tamen hanc sufferre molestum est.
Nemento) Iois aduerti. Vitare cauere, Fuir, Euiter.
Nolestum est) res est molesta , c,st une chosi fasibesse s
Sufferre) sustinere, Endurer . Hanc) pro ream) scilicet inuidiam, ieelle balae.
si Inique damnatus . ne abiicias animum, Si tu es con- damne a tori, touresfois ne te defoura e p. s.
Esto animo forti, cum sis damnatus inique o
53쪽
Nemo diu gaudet qui iudice vincit iniquo.
Esto animo forti)tu fac ut habeas bonum animum,
Cum sis damnatus quanta is tu sis condemnatus, Combien que tu sois condamne. Inique iniuste, Iniustement: C'estas dire, A tori σsam cause. Nemo) nullus enim. Gaudet) paudere solet. Diu longo tempore , Car homme ne se refouit noluntlers
Qui vincit causam obtinet, Quigaignesin proces. Iudice iniquo) per iudicem iniquum , Paruet Dux σm.iuuais iures id est; qui iniuste damnauit, Q uiaeon- damne fausemes s a tori. Praeterita conuitia non sunt verbis refricanda, Onne doibi potnt ramenteuoirles iniures qui sent passies.
Litis praeteritae noli male iscta referre. Post inimicitias iram meminisse, malorum
C est a Dire a gens mauuais de rediare en memοirela Minepasee. Noli referre ) verbis repetere, Garde lodi de ramenteuois: C 'es' a dire,de ramener a propos. Maledicta)conuitia, Les iniures. Litis praeteritae)rixae anteactae, De la nosee qui est pasee. Est EN i M malorum sub. thominum id est,ad malos homines pertinet, Car e'est a Dire a mauua es gens. Meministi recordari, Reduire a memoire. Iram)litem, La nose.
Post inimicitias postquam finitae sunt inimicitiae, Apres quela balne est pasFe: id est, post reditum in gratiam, Apres qu ou eg retourne en grace : C 'est a dire , Depuisqvon est reconcilie Puta a Paulis.
54쪽
Nec te collaudes: nec te culpa ueris ipse. H oc faci ut si ulti: id, q u os gloria ue Xat i n an is .
se blasmene communeement euix mesmes.
AT ILLI quos inanis gloria vexat) qui vexatur inani gloria, Mais ceuix qui sene uexet de uaineboire: id est, vani & gloriosi homines: C'est a dire, Gens glorieux. FAc I v NT id) pro illud) pone eeloti Hoc est,seipsos
fere collaudant, selouene uolumiers euia memes. Quaesitis utere parce. Despem ton bien
Utere quae 1 stis moidice, cu sumptus abundat. Labitur exiguo, quod partum est tempore
Quae longo tempore parta sunt, magno sumptu cito dilabuntur, En Disant gram frui ,se deebet bien to tce qui est par long temps acquU. Vtere modice id est parce, Use par bon moen:id est,sin eluxu, satu excet GT prodigalite. Quaesitis) rebus partis, Detes Mens acquis. Cum ENIM sumptus abundat) excedit , & nimius est, Car quand les frui; fons excessis: c 'est a dire, Quand Ou
55쪽
destina plui quil ne fauit. τ v N c Io labitur) effluit, dilabitur, Alorseelape deebete I N tempore exiguo) En peu de temps. Quod partum est)acquisitum est,comparatum est, Qui
este acquis a amasse. I N longo sub . tempore Entiri remps: C'Ut a dire, Celasen ua en bries, qui a e te tar long temps acquis. siqnterdum expedit simulare stultitia, Ilfait aucumo Dis bon contrefaire te sol.
Insipiens esto, cum tempus potstulat, aut res. Stultitia simulare loco, prudelia summa est. Esto insipiens quasi insipiens,& stulto similis, F fm-
Postulat)exigit: sub. illud) Le requieri. NAM I v D est summa prudentia maxima astutia, Car c'est trestrandesuesse. Simulare stultitiam) De contrefairelefol. I N loco cum est opportunum, Quand duiem a potncl. CNeque prodigus, neque auarus fueris, Ne sis pol
Luxuriam fugito: simul & vitare memento Crimen auaritiae: nam sunt contraria famae.
Hoc est, Vtrunque enim id vitium male audit ab omnibus, Car luna a lan:re uice est fori blasme de rout
Fugito) caue: Euite. Luxuriam) profusionem, Prodigalite. simul & id est pariter, Semblablement.
56쪽
Memento s οὐ aduerti. Vitare fugere, Fuis, Euster. Cramen auaritiae) vitiu nimiae tenacitatis:id est, ipsam auaritiam, Le peche d'auarice. Nam sub. tam bo) Car tous deux. Sunt contraris valde nocent, Sora eontrairess nusene forta Famae bono nomini, Auson bruit Tunghomme Hoc ere, plurimum famae detrahunt, Iis dιminuene beaucoupla
CHomini loquaci parum credendum,Αuet tabidari nefauit pas adio ter grande fou.
Noli tu quaedam referenti credere semper Exigua iis tribuenda fides, qui multa lo
quuntur. Tu noli credere semper Gaiae rost de eroire tousioura. Homini semper referenti quaedam)ei qui semper aliquid noui rumoris affert, A eeludi qui apporte rouisioursquetque chose de nouueau: Cest a dire , A uri rapporteur de nouuelles,a uta babiliari. Fides ENiM exigua) id est parua. Est tribuenda habenda est: id est,parum enim credendum est, Car on doibi adio ter peu de DF. Iis)sub. nominibus R ces Iemla. Qui loquuntur multa qui multa dicut, siue qui mul-rum loquuntur, Qui partem beaucoup : id est, loquacibus & Warrulis , Λ babiliars.
Noli tu quaedam quaedam pro aliqua . Sic enim proprietas eXigit.
57쪽
Non vini,sed tua ipsius culpa est,siquid potu pec
Quod potu peccas, igno scere tu tibi noli. a nullucri me ini est, sed culpa bibentis.
Tu noli ignoscere tibi tibi ipsi noli parcere: sed teipsuaccusa, non autem vinum, Ne re pardone paci mais to me me accuse tos, o non pio te uin: sub. r in eo) En cela. Quod peccas) Que tu peches. Potuin potatione, Par boire trop:Hoc est cum ex potatio ne aliquid peccaueris, noli in vinum culpam trans ferre, sed te ipsum accusa, Quand pour auois trop beu, tu aurM Dies queique folie,ne te viespoint excuser Fur te uis: maui en accusee tvmesme. Nam nullum crimen vini est nulla enim est in vino culpa, Car au uis Ua a aucune fauite.
si Amico taciturno consilium crede. Α ton amicil est discret, Desiouure tu de ton steret.
Consilium artanu tacito committe sodali. Corporis auxilium medico comitte fideli.
Medico nisi fideli,ne te commiseris, Ne te meispointentre les mams dlari mederin, fit nest bien stur. τ v committe) fac ut committas, fac ut credas. Consilium arcanum secretum consilium tuum, Foque tu rese de ton secret. sodali)id est,familiari tuo, A ton compaenon in ami- Tacito taciturno , Qui e 1 discret potir bien celer ce quonius dit. p T committe auxilium corporis fac item ut commi t-
58쪽
tas remedium corporis tui, Fay que tu testes A reme de
Medico A uta meticis. Fideli notae Et probatae fidei, qui est bien fur: C'est a dire, En qui tu te Disses fer sam tanger. Ne te offendat malorum successus, Net e fasibe polae de la prosperite des mauua .
Noli succeiusus indignos ferre moleste. Indulget fortuna malis, Ut laedere possit.
Hoc est, Malis fortuna blanditur, ut postea noceat, Fortune flare tis mauuais,a sin de leur nuire apres. T v noli ferre moleste ne aegre feras. Successus bonam fortunam.
Indignos) quae contigit malis hominibus: quan uis ea sint indigni, Ne sis potvi despiasam de la bonne fortune des
Antiqua lectio fuerat, Successus indignos noli tu ferre moleste: sed versus erat duriusculus. Futuros casus ut leuius feras,prouide, Pense de Linglis cas qui re peuuem aduenir , a fu que tu ut entire plus
Prospice qui veniunt, hos casus e se feredos. N a te uius laedit quicquid prae uidimus ante.
Vnde illud, Iacula praeuisa minus laedunt, Ies traicis quon a preueu, ne fons pa3 rant de mul, que ceuia la quiuiennem Dubdain.
Prospice prouide, Regarde s pense de lolag.
59쪽
tiemmene les eas qui novi adine em communeemem'. e est a dire, Les aduentures s fortunes de ce monde.
Nam etenim, Car. Quicquid praeuidimus ante omne quod ante praeuissimus , quam scIlicet eueniat, Tour ce que nous auom preueu deuane quil nous adulenne.
1 D laedit Nos leuius minus nobis nocet, Nous fuit mollis de despita P, mus griesue motus.
Praevidimus antes Aduerbium tante) vacat: quia idem significat tpraevidimus quod ante vidimus . Satis igitur erat dixisse Praevidimus. QAduersis in rebus animus spe sustentandus,En ad
Rebus in aduecrsis animu summittere noli. Spem retine: spes una hominem nec morte relinquit.
Hoc est,Semper spes vitam comitatur, Esperance tietutousiours bonne compalme a la vie: C'est a dire , On uis ron iours en esperance. Vnde Ovidius, Viuere spe vidi qui moriturus erat. Vidi: sub. quendam Ibst neu ung bomme preth a mouris,uiurepar sperancea Noli summittere ne deprimas, Ne deprime pοine. Animum)sub. tiuum) Ton eourages. 'est a dire, Ne te defcourage polat. In rebus aduersis in aduersa fortuna, En aduersite. Sed retine) conserua. Spem) Mais exuretien esperancer clip a dire, Far que tu ad
60쪽
Nec i N morte relinquit homniem id est,ne in morte quidem hominem deserit, Carseeule esperance naban- donne polat utet bomme,pas seulement a L mori: Cest a dire, Elie tient roultours bon iusques au bout de la uis. Coccasionem rei commodae ne praetermittas. Ne luisse astrae soccasionDe cela qui Hest propre G bon.
Rem tibi quam nosces apta, dimittere noli. Fronte capillata est, sed post occasio calua.
Noli dimittereὶ ne dimittas , id est , ne sinas elabi, Nelaille pas eschapper,ne Lisse pas en alter. EAM rem quam nosces id est cognosces. Ess E aptam tibi) Lach e que tu scauras estre propre s
NAM occasio est fronte capillata) id est, fingitur ante
habere multos capillos, Car occasion comme on Dind)ha force cheueuix par deuant. sED EA Es T calua post a tergo est sine capillis, Maspar derriere est chaulue: Ces a dire,Sam cheueuix.
Fronte capillata est,&c. Id nobis significat arripienda esse opportunitate cum primu contigerit. Nam postquam elapsa fuerit,vix reprehedi aut recuperari potest. Vnde est scitu dignu hoc Gallicu proverbium, Ungtel refuse, Qui ames mus. si Ex praeteritorum recordatione, futuris prouidendum, Par Duuenancedes chosis pasees ondoibrpour ir aeelles qui sotu a uenir.