장음표시 사용
371쪽
miam pr.ecepis e . Quamuis enim in Deuter. cap. 3 F. iusserit, si quis sine pro. te obijsset, fratrem defuncti uxorem
eiusdem ducere : haec tamen non Cense hatur uxor fratris vivi, sed mortui , cuius etiam nomine proles deinde nascebatur. Probabile vero est, hanc legem non affecisse fratrem vivum , qui aliam haberet Uxorem. Imo etiamsi uxore careret, liberum erat illi, uxorem fratris defuncti recusare. Ita Genes Cap. 38. Onan a Cepit uxorem Her fratris sui r sed ipse Onan erat caelebs. Et Ruth, cap. q. Elimelech noluit accipere Ruth ad suscita- dum semen fratri, seu cognato suo Mahalon, quia habebat uxorem : sed accepit eam Boo Z item frater cognatus, qui erat caelebs. Pos et in contrarium asserri lex illa Deuter. Cap. a a. qua praecipie-hatur, ut si vir puellam nondum desponsatam deflorasset, eamdem in uxorem a Cipere cogeretur, nec unquam illam
dimittere posset. Duplex ad hoe potest esse responsio. Prima, supponi hunc viarum uxore sua caruisse;alioqui reputatus suis
372쪽
fuisset adulter : quemadmodum si uxor eius, homini,licet Hluto se prostituisset, adulterium perpetrasset : &consequerarier tam haec, quam ille morte digni fuisse sent. Secunda: etiam si Concedamus, illum habuisse uxorem, attamen in hoc Deum legem suam dispensasse, non ad utilitatem, vel commodum, sed ad paenam illius : neque ad approbandam po-Iygam iam , sed ad puellae indemnitati
consulendum. Caeterum hi casus extraotadinarij sunt, & non adeo frequentes , neque uniuersalem, ac naturalem monΟ-gamiae legem possunt conuellere. Quod si Deuter. C. a I. supponitur, virum duas simul uxores habere posse , in illis verbis : Si habuerit homo Uxores duas, ctc. nihil tamen hoc iuuat causam Mahumeti:imo cum hinc, & aliunde e sacris literis habeamus, dygam iam tantum , licet raro, usurpatam fuisse, non debebat Mahumetus uxorum turbam concedere. Huc accedit, Deum verbis illis non praecipere, neque approbare polygamiam, vel dygamiam : sed in aliquibus iam introductam
373쪽
cham, siue per fas, siue per nefas, sup ponerer quemadmodum D Princeps ediceret per legem, ut si quis prolem eX meretrice susceperit, illam alere teneatur; non approbaret usum meretricum , sed abusum supponeret.
Superest potissimum pro Mahumeto argumentum in exemplo David Regis ac Prophetae sanctissimi, & Salomonis filii eius sapienti .simi, qui item prophetiae lumine illustratus fuit : quorum alter decem saltem & octo s alter supra mille uxores habuis e dicitur. Vt ad hoc argumentum respondeam , primo suppono, Deum in Deuter. C. II. ita circa Regem statuisse: Non multiplicabit Uxores sebi, neque declinabit cor eius 'Sic enim ad literam vertitur eX sonte II
braico, quod idem est ac illud quod legitur in Vulgatis Latinis: Non habebit
xores plurimas. Porro quoties exceditur unitas, dici potest vere fieri multiplicistio, praesertim si sit locutio negativa. Praeclarissimum huius rei exemplum habemus in antiquissimo sere omnium Scriptorum
374쪽
piorum Homero, apud quena, lib. I. Iliadis , ita pronunciat Graecorum prudentissimus Nestor:
Certis hsc dum multorum dominatus improbatur, duo etiari domini excluduntur, & unus tantum probatur. :Dum igitur Deus prohibet, ne Rex sibi uxores multiplicet, vel non habeat uxores plurimas, non propterea positiu8 concedit illi, ut plusquam unam possit accipere,
non nego tamen concedere potuisse,
vel tacite permisisse, ut plusquam unam posset habere') sicut unam tantum habebat Summus sacerdos, qui erat Rex Spi-rItualis.' Hoc autem de Rege Israel potissimum Deum statuisse puto, quia iam tum inoleverat consuetudo , ut Reges aliarunt Gentium greges seminarum possiderent, quod nulla conditione, aut
375쪽
ratione potest cohonestari. Hoc posito, quaeritur, quomodo Dalii di tot uxores ducere licuerit. Existimant nonnulli, id quidem illicitum fuisse: sed Dauid exemplo Gedeonis,& Sausis licitum putasse : Deum vero illum in bona fide reliquisse , sicut reliquit Iacobum, quando nupsit duabus sororibus, quod in Alcorano quoque , ut illicitum , prohibetur : & ipsum David, quando accepit Maacham filiam Regis Gessur Ethnici: & Salomonem quando accepit filiam Pharaonis, de quo certe in Scriptura vituperatur : & quosdam Reges optimos, qui non auserebant Excelsa, quae Contra Dei praeceptum alij Reges
aedificauerant. Nonnulli contendunt,
id illi a Deo fuisse concessum, ut seboles
eius multiplicaretur, vel non extingueretur. Sed quamuis abselute esset verum,
hoc illi Deu concessisse: satis tamen improbabile mihi videtur id factu fuisse ob praedii tu finem,cum neqi Adamo humani generis propagatori, neq; Noe,& tribus
376쪽
silijs eius,eiusdem generis instauratoribus . Plusqua in unicam vXorem esse voluerit. David autem post Ablatonis rebellio nem, VXOres omnes, quas habebat, in custodia posuit, nec eas amplius Cognouit: ut habetur lib. a. Reg. Cap. 2 o. QUO tempore valde probabile existimo , illum Psalmorum librum, magna ex pam te Composuisse . . Nam , ut Hebraei ipsi. fatentur, spiritus prophetiae a Venere, quamuis licita, alienus est. Et ideo Moy ses non selum unam tantum habuit vXoiarem : sed ex quo a Deo propheticum munus accepit, non amplius eam Cognouit. Dicendum est igitur cum communi Patrum sententia,Deum cum David, &alijs Sanctis Patriarchis peculiariter dispensasse, concedendo illis, vel permittendo Plures uxores, quod per se non fuisset li- Citum, Cum esset contra ipsam Dei institutionem in primi hominis creatiODE . De alijs vero Prophetis,vel nulla sit mentio, quod uxorem habuerint & plerique censentur caelibes vixisse, vel unam tantum habuisse, ex Sacris literis colligitur.
377쪽
gitur. De Salomone, nbn est dubium, quin tam in qualitate , quam in numero v Xorum enormiter peccauerit Deo interim. llius peccatum dissimulante ) . Neque Sacrae literae sinunt nos de hoc dubitare, cum hanc illius intemperantiam grauissim ε redarguant. Patet igitur, quam leuia & futilia sintea,quibus ad effraenatam libidinem suam tuendam abutitur Mahumetus it qui tam- iquam Scarabaeus a floribus refugiens, ad jssercus auidissime accurrit. Verum contra ipsum pro monogamia habemus. Primo i Deum ab initio cutiam diximus coniugium unius viri cum unica uxore instituisse : dc ita a primis illis Patribus, cum humanum genus maximis multiplicatione indigeret, & deinceps per plura secuta , fere ab omnibus fideli hus, usque ad Christi tempora obseruatum suisse. Nam si Scripturas Sacras per- Curramus , inueniemus omnes serε SS. Patres, ut Noe, Isaac , Ioseph, Moysen, Iob, Tobiam , Zachariam , unam tantum uxorem habuisse.Nescio vero utrum Z . de-
378쪽
decem polygami in uniuersis Sacris hiabris legantur, ι sed plerique impij, & scelesti. Secundo r Modus loquendi Scripturarum semper innuit unam uxorem unico viro deberi, Genes. cap. a. J elinquet homo patrem suum , ct matrem suam , ct adhaerebit uxoris , ct erunt duo in carne una. Cum vero de uno aliquo viro sermo est , sere semper additur , uxor eius: rarissimh, uxores eius , nisi in quibusdam Regibus L qui Ethnicorum Principum exempla sequentes, uxorum, pellicumque greges amauerunt. Tertio: Ethnici plures idolorum cultores , naturae lumine ducti , unica uxore contenti fuere . In ipsis Sacris literis , Abimelech , Puthphax , Ilam an , Pilatus, alijque infideles, monogami fuisse leguntur. Graeci , saltem uniuersaliter unam tantum uxorem habuisse videntur. Ce ha bem us ex A thenaeo , lib. I 3. cap. I. Cecropem primum Atheniensium Regem , lege sanxisse, ne viri praeter unam
379쪽
haberent uxorem. Notum est illud Euripidis.
habere lectos. Romani , qui in Sacris literis, lib. r. Machab. cap. 8. eXimiae virtutis, prudentiae, modestiae , & sortitudinis supra omnes gentes laudantur, ab uxorum pluralitate adeo abhorrebant : ut Modestinus Iuris consultus in Pandectis, sib. 23. tit. 9. de Titu nupt. lib. I. scribat et Neminem , qui sub ditione At Romani nominis, binas uxores haberense vulgo patet, cum iam imis Edicto Fratονν butumodi viri infamia notati sunt. Pulcherrimum in hanc rem exemplum narratur ab Aulo Gellio, lib. I. noth Artic. cap. 23. & a Macrobio lib. I. Saturnat. Cap. 6. Mos erat antiquitus Romanis Senatoribus , in Curiam eum flijs adhuc pueris introire. Contigit ut in Senatu de re magni momenti consultaretur , placuitque, ut ne quis de ea aliquid evulgaret,
priusquam decreta esset. Adfuerat in Curia una cum parente suo puer quidam Pavrius
380쪽
nomine. Hunc domum reuersum interrogauit mater , quidnam in Senatu Patres egifisent. Respondit puer, id dici non licere . Avidior ex hocfacta mulier, illium Sehementius Urgebat e cumque violenter ab eo Sellet rem extorquere: puer , vise ab importunitate O violentia sιbtraherer , lepido mendacio dixit , actum esse in Senatu inter Patres , Utrum videretur Stilius magisque e Republica esse , Si unus vir duas uxores haberet; an vero St Una mulier apud duos Niros nupta esset. Agitur, hoe audito , famina in furias e domo amens egreditur , ad cateras matronas defert quod arιdierat . Concurrtini posera die matres familius ad Senatum , t c Imantes, atque obsecrantes , Ut placeret Patribus , Unam potius duobus nuptam feri , quὰm v)ai duas. Obsupuerunt Senatores ad illum muliertim tumtilium , cum de
huiusmodi re ne quidem cogita isent, donec P uri, pueri festiuum mendacium illis eam
cura in ademit . Hinc agnoscere licet , quantum abhorrerent feminae Romanaea consortio alterius feminae in matrimonio : ita ut mallent duobus simul viris