장음표시 사용
41쪽
DE ORIGIN. PHILOS. SARACEN. styDfetist itaque I nain fens, et in Graecorum ditionem se recepit, ubi biennio hubstitit, donec linguam Graecam perfecte calleret, librisque phialosophicis conquirendis, qua potuit sedulitates applicuit. Haetenus Abul
saratus; ex cuius narratione discimus, hunc quoque Honam inter parentes philosophiae inter Arabes nascentis referendum esse ': nam alio quoque loco refert, eum sapientiam Graecorum in linguam Arabum transtulisse, et Euclidem atque Ptolomaei AMG sum explicuisse, vertisse etiam Pauli Aeginetae libros nouem, et Syriace librum Nicolai de summa philosophiae Aristotelicae, ut alia passim obuia, Hippocratis, Galerii aliorumque taceamus, ab eo cum Arabibus lingua Syriaca et Arabica communicata ' Nec dubium est quin alii quoque ex disciplina Messiae prodierint, qui nascentia philosophiae lumina suis studiis auxerunt amplificaruntque r. Quamuis autem valde dubitet Co N RINGIVs , virum publicam scholam initituerit Mesue, eo quod Ahulsaratus nullam memoret scholam publicam ab Al- Manione institutam, licet in pretio apud illum fuisse doctos eiusque cura propagatam e Graecorum scriptis phil sophiam theoreticam haud praeterierit silentio: satemur tamen tantum non videri nobis silentiuin historici, ut dubitandum magnopere sit, publica auctoritate docuisse Melaen. Dicemus enim in sequenti f. ubi Αl Mamonis de philosophia studia atque merita enarrabimus, quantam apud hunc Chalisam aurumtatem nactus fuerit Ioannes Damascenus, et quod eum uniuersae eruditorum synagogae, quam magno studio conuocauerat, praefecerit. Vix itaque dubitandum est, quin Al - Mamon de propagandis literis, maxime philosophicis, sollicitus Ioannem publice docere iusserit. Quam opinionem 1irmat obseruatio celeberrimi F R E IN DII ', monentis, Mahammedanorum eam fuisse consuetudinem, ut ubicunque templum erigerent, illi adiicerent scholam publicam; Bagd di itaque recens excitatae eiusmodi scholam quoque fuisse . illique praesuisse Ioannem, Syriaca lingua, quae urbi illi vernacula fuit, docentem, recte coniicit. Ita vero cum pulcherrimam esse eruditionis, et imprimis philosoplitae, faciem Arabes intelligerent, non potuerunt non eam
FRE N D l. e. p. II. una ratione IIonain Aristolem vertere Al . Mamon iusserit, seq. s. eommodiori loeo dicemus. v Conf. Fa a a i e i v l. e. p. a49. Habentur quaedam eius seripta in bibliotheea Κraistianavid. Cel. selix LMox N. Amoenit. iit. Τ. ias. p. 94. iu6. 2 9. Hsalla o T. bibl. Orient. p. 49 b. ' Patet hoe ex testimonio Ahii soli man S galtinaei apud HoTT1Ncxa. hibi. orienti L. ii l. p. il. e. iε. p. air. filios Monethε mi aluisse rosdam interpretes. εκ quibus Nonain Isaae et Nontin L Hasemi et Thabet f Rorra i alii quibus sn ulla mensibus impenderint quasi leo denarios pro translatione et ceteris necessariis.
ab loe. cit. p. 6. u) Notandus hἱe Ilonain maxime ob versones librorum philosophieorum et medicorum eonsectas Cum enim ex Graecia et libris et lingua Graeea auctus Baet 'adiim . et inde Bamis ram venisset. Arabicam linguam didicit, reuersusque Bagdidum sedem ibi fixit, nobileque inter cloe os nomen eonseeutus est, versonibus ex Graeeo factis. in Syriaca et Arabio lingi a. Inde nomen interpretis Λατ' . . et haes . Sergio primo interpreti. ut supra dithim. non impari habito. Tesse Abi os ia. citius historia Medicorum A abum nondum edita, vixit centum annos. ab A. Neg. M. usqDe ad x .hab iit filium isaaeum et nepotem Hobaish, eadem interpretandi selicitate conspui M. et huie semiliae praei sentiores versonet philolophorum Graecorum inter Atabes debentur, cons
42쪽
so PER. IL PARS I. LIB. III. CAP. I.
deamare, et Hilla potirentur, omnibus viribus satagere. Cuius occasionem egregiam nacti sunt cum Alexandriam expugnassent Saraceni, quam sedem fuisse omnis eruditionis et imprimis philosophiae, innumeras quoque complexam suisse bibliothecas, ex illiis repetendum, quae Tomo secundo de hoc literarum emporio diximus. Et in ipsa quidem oppugnatione urbis lethale eruditioni omni vulnus inflixisse Arabes, superstitiosa legis Istamiticae veneratione ductos, ea probant, quae si s v L F ARA ivs - narrat: Die quodam dixisse Ioannem Philoponum ad Amram ducem: circumissi tu omnia Alexandriae repositoria, omniaque rerum
genera, quae in iis reperiuntur, obrignasti, quod ad ida letitur, quae tibi pro utura sunt, nolo tibi contradicere, at quae nulla tibi visi futura Iunt, nobis potius conuenient. Dixit ilii Amrus: quid es ,
quod opus si tibi ρ dixit illi: libri philosophici, qui in gazophylaciis
regiis reperiuntur. me, inquit, Amrus est, de quo statuere non possum; et de quo ego quid in mandatis dare non possum, nis post venia am ab imperatore Melium Omaro Uno I Chattab impetratam. Scriaptis ergo ad Omaruna literis notum ei fecit, quid dixisset Ioannes. Perlataeque sunt ad ipsum ab Omaro literae, in quibus fripst : quod ad libros , quorum mentionem fecisti: s in illis continetur, quod cum
libro Dei Corano) conueniat, in libro Dei est, quod sufficior absque illis; quod se in iis fuerit, quod libro Dei repugnet, neutiquam est iis
nobis opus: iube igitur e medio tolli. I is ergo Amras Gnol Asdispergi eos per balnea Alexandriae, atque illis calfaciendis comburi.Ita
spatio semestri consumti sunt: audi quid factum si et mirare. Et si
autem recte inde coniicimus, magnam veterum librorum penuriam, quam
hodie respectu habito ad maximas veterum bibliothecas lentimus, ex hac insigni clade suo modo esse derivandam, dubio tamen carere existimamus, multos codices sauillis subtraxisse priuatorum, quorum manibus ad com-hurendum tradebantur, curiositatem, ipsamque Ioannis industriam, maxime Vero eos, qui de arte salutari naturalique praecipiebant, incendio suisse ereptos, eo quod sine salutis publicae dispennio ipla Saraceni iis carere non postent. Alia coniecturae huius argumenta a Cl. FRE INDIO adductahreuitatis caulla omittimus. Cum itaque etiam post occupationem urbis Alexandriae, ibi doctissimi viri lubitarent, et imprimis medicinae studium a multis seculis in latrosophistarum Alexandrinorum schola florens, pristinum honorem suo modo tueritur 6 co Guoque confluxere Arabes, illo praecipue tempore, quo absurdum, quoa contra eruditionem et literarum studium lex Isiam itica inculcabat, praeiudicium eκ animis Arabum sensim eiiceretur. Cum enim ipsi principes, urbes Orientis, quae Claristianis paruerant, multas occupassent, conquisitas ubique hibliothecas,
b loe. eir. p. II 6. drini exemplum supra memoratum probar. Ita C loe. cit. . Elyananinum medietuae pissessorem Alexanus id vel unum Besatiani patriirehae Alexanis erinum memorat Mi Oi Υ .
43쪽
ion insano Omari surore, incendio deleverunt, sed congestas et Chrialianis Graeca literatura imbutis custodiendas suisque hominibus aperi-ndas tradiderunt, Vt ex sequentibus constabit. Ita vero porta patebat inplissima philosophiae inter Arabes, quos et alia ratio, an eam ample iendam cogebat. Nempe consarcinauerant legem Istamiticam , sime Ucoranum homines fanatici, a nulla re minus, quam iudicio instructi, ut laomini impostori, nulla prorsus I iterarum cognitione exculto auxiliarices manus iunxerant. Qui cum anilibus et sutilibus fabulis ex Iudaeorum t haereticorum Orientalium horreis desumtis compilationem hanc Comruxissent, et Vt turbae eκ plebe coeunti carnisque cupiditatibus frenaixanti, gratam legem praestarent,crassas satis notiones fuissent secuti, non oluit non irrationalis et miserabilis Corani facies existere. Quem cum et hristiani oppugnarent, et Iudaei irriderent, et philosophi ignorantiam etationis harbariem in eo resplendescentem obiicerent, coacti sunt ex ipsis
Iustemitis viri paulo supra plebis sortem sapientes ad philosophiam con- agere, et ineptae legi eius patrocinio tolerabiliores sensus assingere, quod leologiam Arabum scholasticam peperisse , in sequentibus dicemus.
umque id nouum malum genuisset, diuersis eκ coaeta legis interpretaone opinionibus exsurgentibus, quarum patrocinia in sectarum formam instem degenerarunt, iisdem praesidiis singulae sectae uti coactae sunt uibus extiterunt, nempe philosophiae usu L Quam cum libri tandem iraecorum cura principum, praecipue Al-Mamonis, inter Arabes vulari lingua innotescentes parabilem secissent, tantum subito philosophiae udium inter Saracenos exarsit, ut non tantum tota Arabia, Syria, Pera, Aegyptus hac luce collustraretur, sed fugientibus quoque seculo 'hristiano nono et sequentibus literis et philosophia ex Occidente graularbariet nocte presso sepultoque omnis sere earum honor penes Arabumsset, et ab iis demum lucis aliquid ad Christianos Europam habitantes emitteretur, de quibus philosophiae fatis infra accurate disseremus. Tamem inualescentibus Turcarum armis languescere demum coeperunt haec uilia, et cum pristino honore pristinum etiam vigorem amiserunt, quodi gente barbara et gladio magis quam libris utente non est mirandum L. f. VI. Ex dictis constat, philosophiae inter Arabes cultae vera et AI. Mam A)erta initia ad Al-Mamonis tempora reserenda esse, qui ita se statorem
terarum omnium, maXime philosophicarum, praebuit, Vt aetemum ide sibi nomen famamque inter veteres et recentiores comparauerit; id ae non immerito Vt enim natura dotibus eum prorsus singularibus
44쪽
ai. PER. IL PARS I. LIB. III. CAP. I.
exornauerat, quibus et imperio praeesse feliciter, et bonis artibus literi que parentem te atque promotorem praebere posset, ita hunc potissimum sibi diuitia prouidentia principem delegerat, cuius studio barbari ei, quae
omnem fere orbem occupare coeperat, obex poneretur, et inter Arabes
scientiarum studia excitarentur. Teste enim ELM Aci No Φ fuit omnimode excellens, liberalis, magnae clementiae, et boni regiminis, neque inter Abbasulas quisquam eo fuit vel eruditior vel praestantior.
His itaque et intellectus et Voluntatis praesidiis munitus, et rerum sua rum circumstantiis inductus regias, quas acceperat, dotes ad iuuandas ii teras adhibuit. Qua in re liberalitas ei alas quasi animo ad Parnassi culmina aspiranti addidit, et scientias in aula eius Clementia promouit. Cuius tanta ei cura erat, ut in ea demonstranda gloriam potissimum quaereret, dicereque soleret: Si scirem homines, quanta sit dulcedo clementiae apud me, venirent utique ad me cum peccatis suis, ut veniam direm ipsis . Qua esca inuitati eruditi, ad aulam eius conuolarunt. Eius vero rei prima fundamenta prouidentia in illo posuit, quod patrem Aia Mamon nactus esset Chalisam Rashidum, quem disciplinis iam fauisse, earundemque promouendarum studio nonnulla seliciter suscepisse in antece dentibus diximus. Cuius laudabile exemplum cum ob oculos versaretur filio sponte sua ad hunc animorum oma aspiranti, et naturali quadam inclinatione literis pretium ponenti, calcar inde acerrimum additum est iuueni, ut quod pater coeperat, filius perficeret, et iis se quoque atque prouincias suas ornamentis augeret, quibus et gloriam et felicitatem ma xima olim regna assecuta fuisse non ignorabat. Viuo itaque adhuc pa rente hunc animi sui scopum mature prodidit, circumstantiis regni ita consilium iuuantibus, ut id ad alia literis inimica non reuocaretur. Cuius historiam ita narrant scriptores Arabes A BULFARAI Us, si 1 M A C I N v s et praecipue LEO AFRICANVs Erat Al-Ma mon secundus filius Rashidi, quem cum frater primogenitus Abu Abdal la Almamini, vel quo nomine etiam appellatur scriptoribus Saracenicis, Multam med AD u Musa ordine natiuitatis in regno praecederet, eκigua illi spes supererat regno integro potiundi. Ex patris tamen beneuolentia portionum aliquam accepturus regionibus quas Persia comprehendebat, destinatus princeps est . Se itaque adhuc in Viuis superstite pater in pro
Cr. v. Mamon. RENA Do T. apud Fallo C. hihi. gr. Vol. i. p. 8sq. et quae doctissimus Hsv-MANNυs habet Poecit. T. Ili. L. I. p. 3oa. ut alios taeeamus.
h) l. e. eonsentit A avxs Aa ivs L α i) Memorabile elementiae optimo principe
dignae exemplum narrat ELMA a Nus histor. Sarae. L. I l. e. s. p. In.
seq. videndus etiam P Avxvs D Aeo Mua L. XXIV. P. 339M ELMA C. i. e. 6. p. 14s. qtai refert. Rashi-duis ita distribilisse regnum tribus filiis suis. ut Almaminum metessorem constitueret, eique da. res Iraeain et Syriam. At . Manioni concederet. ouiequid est ah Hamadanah usque ad extremum Orientem 1 Casmo Mutamano daret Mesopota. miam. Tigourain et Αwasimam. Paulo aliter Tax illa p. g33 qui videndus. Chorosanam autem plenam diuitiis et hominibus eruditis suisse ait Lao l. e.
45쪽
i inciam Cliorosianam, quae inter maximas et potentissimas erat, eum ab-egauit, ut illi regioni suo praeesset nomine. Quam prouinciam cum iactus esset Al- Mainon, eoque iussu parentis se contulisset, campum in-:ressus est, in quo animus literarum amans ad optima scientiarum genera xspatiandi occasionem inueniebat. Quamuis enim plerique Arabes pa-um eo loco tribuerent literis, Ras hidi tamen studio effectum erat, ut liristiani multi literis tincti in ea prouineia viverent, et melioribus Graeorum libris in Syriacam linguam transserendis insudarent, et diuersa dici plinarum genera excolerent. Teste enim LEONE cum iam antellud tempus Ioannes Melae se Bagdadum contulisset, nouum se inter hristicolas mundum inuenisse sibi visus est, eo quod multos, etiam M tammedanos quosdam, offendisset liberalibus artibus, praecipue medici-iae, philosophiae et astrologiae operant locantes suam. Cum autem ad loe iter se accinxisset Al-Mamon, praecepit ei stater, ut secum duceret Iomines eruditionis virtutisque praestantia conspicuos. Quae gratissime iudi uisse, et studiose exsecuturn suisse Al-Mamonem, et discendi litera lue promouendi, quod Quebat, desiderium euincit, et L EO AFRr- A N U S porro testatur. Nam ut fratris voluntati cum consiliis suis inaice conspiranti fieret satis, rerum suarum curatorem scribamque, Se-: retarium Voce barbara vocat Leo iubet undique conquirere viros dolos et cuique pro eruditionis et studiorum conditione stipendia designare. Aod diligenter exsecutus scriba principis ex diuersarum regionum lin- tuarumque hominibus viros undique doctos congregat, quorum aliqui braecis literis studebant, alii Persicis, nonnulli vero Chaldaicis operam lederant. Quam virorum doctorum synagogam cum nee una lingua nec . num studium regeret, facile vidit oeconomus, haud diu in unum eam 'onspiraturam esse, eo quod moribus, linguis, studiis et religione inter se litientirent. Dominum itaque monuit, ut unum cunctis praei pret, in
tuo omnium sere disciplinarum genera residerent, quique Cunctis regen i is susticeret. Miratus Al - Mamon talem virum inueniri posse, eum con-
ilium, quam posset, maturrime exsequi iussit. Accito itaque, de quoupra diximus, Ioanne Messiel, , qui et notus illi et familiaris erat, prin- ipem suum rogat, ut hunc potissimum reliquis ducem praeficeret, habit um enim illum virum prudentem et circumspectum et sapientem. Quod rum non sine gaudio audiuisset Al- Mamon, eius periculum secit, inuenitquerum omni scientiarum et eruditionis genere munitissimum. Hinc itaqueaonore et axiomate aucto itineris commeatum suppeditare, eumque secum
n Choroetanam proficisci iubet. Intelleκit id Al - Mamonis parens Rasaidus, cui magnopere displicuit, quod Christianum in aula filius tolera. et, Unde seuere eum increpavit, at responsi loco hoc ab Al-Mamone iecepit. Mi pater non animae fideique atque religionis custodem mini
46쪽
34 PER. II. PARS I. LIB. III. CAP. I.
strumque eum mecum duxi, sed virum eruditum et artibus conspicuum, quales homines in tuis ditionibus Christianae fidei regulis parere satis nosti q. Post Rashldi mortem successit quidem in imperio Al minus, ita tamen, ut illi successorem pater Al Mamonem in testamento substitueret Nec refragatus Al-Mamon curauit, Vt prouincia quam regebat, fratri iureiurando obstringeretur. At Al-Maminus captata occasione fratrem successorem neglexit, filium Musam sibi imperii haeredem exoptans, quod post clandestina dissidia inter fratres tandem in apertum bellum erupit, in quo prouincias, quibus praeerat Al-Mamon, suas reddidit. Nec diu felicitate sua gaulsus est Al-Maminus, cum enim voluptatibus se totum dedisset, tempusque heluando compotandoque, negleeto imperio, tereret, tandem a militibus incolisque Bagdadi deiectus throno, captus, ct interfectus est, ut pluribus narrant scriptores Saracenicae historiae EL M AC IN Vs ' EUTYCHI Us aliique. Magno id euenit artium et scientiarum commodo, cum ad summam rerum prinzeps promoueretur,
cuius in extollenda eruditione iuuandisque literis studium quam maxime enitebat. Oecupauit enim urbem Bagdadum, in qua iam ante resedisse Musas supra narrauimus, postquam semestri eam obsidione tandem expugnasset. Ibi pacatis paulisper imperii rebus ad id cogitationes conuertit, ut Graeca literatura inter subditos suos innotesceret. Quamuis enim ex supra dictis constet, ante Al-Mamonem iam Bagdadi alibique inter Ara bes extitisse versiones quasdam Syriacas aliquot librorum veterum Graecorum, Syriaca tamen Arabes nec satis intelligebant, nec se eis dederant , Arabicae autem versiones tum aut nullae erant, aut librorum tantum quorundam medicorum . Huic itaque fini obtinendo ut de mediis dispiceret princeps optimus, quibus Graeca, quae Arabes ignorabant, suis innotescerent, ingentem, teste LEONE AFRIcANO congregauit numerum doetorum diuersiarum linguarum et interrogauit nomina
auctorum atque librorum, qui scripti erant de disciplinis artibusque lingua Graeca, Perhica, Chaldaea atque Aegyptiaca, siue Coptica , adeoque multa corum nominata sunt volumina. Tunc misit ex familiaribus suis in Syriam Armeniam et Aegyptum, ut illos libros coemerent, qui principis iussibus obsequentes infinitas sarcinas Conduxerunt et Bagdadum attulerunt. Tunc a viris doctis, quibus id in mandatis dederat, segregati bonioJ Id imprimis ab eo tempore fictum ess
probabile est, qtio Al. Mansor abainis Al. Naismonis per Georgium Paelitishua indum . medicum Christiani in a perieulossa ino morbo libera. tetis erat. Eum enim diuitiis et honoribus cureuiatum, Nisa butam, Choro:anae . vitam, ubi educatus erat, remisit, eiusque gratia tiris ibi doctis vehementer facit. eon . A a v t. F A R A I.e. p. I. Fati ND. him medie. P. I l. p. s. seq. p) L. ii. e. r. q) Annal. T. ll. p. Wrs. i.qq. t in Cons. R NA. Dor. de vers. Arab. et Syr. apud Fallare. Bibl. Graee. Vol. I. y. 8 d. a Prius Lllo L e. tuetur, post ius visum RA NAvnorio r. α et Tax NDro l. e. p. s. 6.t9 loe. eit.
υ) Fauebat Aegyptus eiusmodi versionibus
eone innandis, eo quid in hae prouineia Orth douorum sue Melehitarum sita dictorum, quod religionem imperatoris sequerenturo maior erat numerus, quam in s ria et persa. ubi Nest riani et Semi -Lutychlani praeualebant. Hi autem in liturgiis Coptiea lingua viebantur. illi Graeca, adeoque Graeeos libros intelligebant, quorum magnus numerus in Anypto latebat. Efiecit tamen ah sentia prineipum. vi qnod si citius sacere possent. segnius exsequerentur.
47쪽
DE ORIGIN. PHILOS. SARACEN. 3s
iora et utiles, ad medicinam, physicam, astronomiam musicam cosmois traphiam et chronicam spectantes, eorumque versiones curatae sunt. o TaeCis itaque transferendis praefecit Ioannem Mesueti, qui illi a sanitate QCricla erat, quod inter Arabes non essent, qui Graecam linguam intelligererit, illique addidit alios viros doctos, qui sub eius moderamine latiori alariliatrices manus adiungerent, versionibus vero ex Persica lingua
Conficiendis praesecit Mahan filium Messiach. Displicuit id quidem multis, qui aegre serebant, uni potissimum Christiano summam rei concredi : at his respondit Galila: Cur non illi confiderem, vertenti verba aliorum ad alios, neque ad nostram neque ad eius Mem pertinentia, cui committo gubernationem corporis mei, in quo habitat spiritus et anima.
Haci itaque occasione multos veterum Graecorum libros, et inter eos
Galerii quoque et Aristotelis opera in Arabicam linguam traducta esse, LEO AF IcANvs testatur. Haee vero Aristotelis scripta hoc lo-CO Co magis notanda sunt, quia hine vera origo natalesque philosopluae Aristotelicae, quae inter Arabes summo postea loco habita est, intelligi possunt. Nec omittendum hoc loco est, quod scriptor vitarum medicorum celebrium, nondum editus ABI os HAIA narrat: apparuisse Al-Mamoni in somnio spectrum, senis figura, idque prosessum esse, se esse Aristotelem. Expergefactum Chalilam mox interrogasse suos, quis homo esset Aristoteles λ cui cum responderetur : esse unum ex celebratissi- .mis Graeciae philosophis, extemplo ad se accersiri iussisse Hormin. eum-Τue rogasse, ut Aristotelis scripta Arabica faceret, proque singulis ver-ionis voluminibus tantum ei auri numerasse, quantum volumen penderet. Repetunt narratiunculam recentiores quidam, et inter hos G. HORNI Us et Io. FRA INDIvs I. Sed recte suboluit continuatori
V o s s ii de sectis inter sabulas hanc Arabum reserendam esse, qua postmodum scholastici, cum nullum alium de huius philosophiae auctoritate praetextum proserre potuissent, libenter usi sum Nobis ad ipsos Arabum philosophos commenti huius origo reserenda esse videtur. quicum religionis praeceptis hoc Aristotelis studium contrarium sensissent, ita improbantium tela eludere conati sunt. Licet nec a verisimilitudine haec quoque coniectura abeat, ipsum Al-Mamonem hoc figmento fuisse usum, cum multi hoc eius Graecae literaturae studium improbauissent, ut supra dictum. Neque vero patronum tantum promotoremque scic
tiarum, se praestitit Al-Mamon, sed et ipse iisdem, quas extollebat et adstorem quendam evehebat, gnauiter operam dedit, ipse inter philosophiae
et mathematicarum scientiarum purpuratos reserendus discipulos.Quadere nos dubitare non sinunt scriptorum historiae Saracenicae testimonia, quibus constat, superasse eum antecessores suos omnes eruditione, nec ultimam
in cognoscendis philosophiae et matheseos mysteriis posuisse operam. Im-Ε a primis
48쪽
ρ6 PER. IL PARS L LIB. III. CAP. L
primis Astronomiae regulas accurate didicisse Al-Mamonem testatur E L-M A CI N V s ', qui et hoC addit, ventorum stationes eum egregie cal- luisse, sic ut intcr peritos huius scientiae etiam nune notus siti ventus Al-Mamonis. Quibus merito additur, quod ABVLPEDA - habet, iussisse eum mathematicos suos in proportionem terrae ad gradus coeli in campis Sinear inquirere. Ita philosophiae et matheseos praesidiis munitus eo selicius et facilius in conuentibus eruditorum, quos in aula eius institu hant, eorum colloquiis adesse, et attente auscultare et problemata ipse proponere varia potuit, animum doctis addens adhortationibus suis, ut scientiarum incrementa nouis quotidie successibus augerent Quanquam autem, hello Al-Mamoni intercedente cum Romanis , hoc literarum studium refrigescere paulum videri potuerat, tantum tamen abest, ut armorum strepitus Musarum Saracenicarum otia interpellauerit,ut potius haec ipsa bella cumChristianis nouam Al-Mamoni occasionem subministrauerint . pluribus scriptis philosophorum et mathematicorum Graecomm potiundi. Qua de re omnino memoria digna sunt, quae habet ZONARAs , qui itia ex
versione Wo i scribit: Cum multos discipulos Laeo philosophus , postea episcopus Thessalonicensis haberet, accidit ut eorum quidam
accurate in geometria eruditus, dum in Oriente peregrinatur, a Saracenis raptus cuidam inter barbaros itastri in feru1Iutem traderetur.
Agarenorum porro princeps theoremata philosophica studiose audiebat,
et praeterea geometricis methodis erat deditus. Cum autem captiuilerus avditorium frequentaret, aliquando et ipse eum comitatus audiaris doctoribus quisqvras geometricas delinearant, et triangulum omnis Aurae principium esse docebant, omnesque Auras ex eo et oriri et in euvdem resolui, et circulum omnium fgurarum quae ambitu aequali contineantur, esse capacissimum, et eius generis aliae rogauit domrnum
an liceret magistros de iis quae docerent percontari ρ suod eum illa permiribset, petiit rationes eorum, quae docuissent, Hi declarari. Verum iliis quod responderent, non habenIibus, Agarenorum princeps raptiuo accersito, num ipse id posset λ interrogauit. Eum se scire inmmantem , a ferre in medium iussit. Captiuus igitur ab initio decim rat 'gula, rationibus adductis et ea s exposuis. Auditores ver his eius intellectis theoremata acurius perspexerunt, quasi dilatatis ingeniis virumque admirati rogarunt. an Constantinopolis alios Imb
os haberet 8 in ille : Multos, inquit, me praestantiores habet, sed
M loci estat. peratori orientali parerent, unde Constantinoiah i in Ceo 'phIa . eon . vos si v de selen . polia atroque Roma noua diis a est. Auctorque matheniat. e. XXXV. s. 34 p. i 3 vhi exempla est A vh Tua in Geographia, Arabes quoque habes. quam fidi te viti docti. sed histotiae vicinos populos. qui Bospnoro Thraeio. Ponto
iterariae Arabum non satis gnari de Al . Mamm Euxino. Armeniae parte. monte Amano e minne erraiierint. Obseruatum autem uni tetrae diterraneo mari continentur. Romanos voeare. gradui deberi milliaria Lul. Cons. IAE. Go tvs ad Akraana Ni elementa c) Aavrvalla ius i. e. p. Ia3 astron p. 6. SC Metia n. in Taarieti m. 36.
Per Romano, in hil oris sararentea inter. De bello vero Ai-Ilamonis eum Romanis viae luendi sunt Graeci, eo quod Romanorum i m. ELM ac N. L. Id. e. 3. p. in. eo Hist. L III.
49쪽
DE ORIGIN. PHILOS. SARACEN. 37
onum magistrum omnium, virum in Milosophicis rationibus inta mrabilem. His auditis Agarenorum princeps amore illius magistri captus eum et Uidere et audire desederauit, ae literas quibus hortabatur, ad c υt υeniret, suamque sapiemiam sibi communicaret, eaptruo liberaliarer ac Benigne tractato ad illum perferendas tradit. At Leo veritus ne in crimen veniret, ob missas ab hoste literas epistolam Dromi Logor ferae rodit, captiuo etiam adducto, qui argumenIum eius exponeret.
6 Boc Theophilo imperatori innotuit, et beneficiis affectus publice
nocere iusus est. Dicemus de hoc Leone, haud obscurum inter phil sophos Sec. I x medio nomen consecuto infra sequenti libro, nee hoc istis loeo Lectorem moramur. Illud vero hic notandum est, suisse hune
Agarenorum principem Zonarae memoratum At Mamonem, Cuius tum
ad Leonem tum ad imperatorem Theophilum literas Codectio scriptorumpos Theophanem a FRANC. Co Ma EF is Io edita exhibet. Plura his subitangit Co ELivs SEcvNDvs V v R I o 6 cuius fide illa quoque referemus: seMamumus Leonis ad se aduentu desperato geometricas ali-muot astronomicasque et aliarum scientiarum quaestiones ei discutiendas semittit. Quibus a Leone optime solutis, et insuper signis quibusdam Mad sutura praedicenda adscriptis, cum eas Leonis literas legisset, summo ,,eius desiderio ardens sertur exclamasse: o beatos illos, qui tua, diuino Leo, consuetudine fruuntur. Inde statim legatos cum donis ad imp seratorem misit, eique hunc in modum scripsit: Statueram, ut candidum ,,amicum decet, ipse ad te venire , sed cum a Deo, cuius summa est sepotestas mihi commissum imperium, populusque suhditus ferocissimus id non Comedant, peto, ut Leonem virum philosophia aliisque scientiis praestantem ad me mittas, quo eriguum tempus mecum degens, suae seme doctrinae, cuius amore flagro, participem faciat. Neque ob reli-segionis et gentis diuersitatem hoc differas, sed mecum amice agas, rogo, siquod si praestiteris, tibi mille auri pondo dabimus, pacemque et foe-
fidus perenne tecum inihimus. Cui petitioni imperator ne scientiae, siquarum Caussa Romani cunctis gentibus admirationi erant, harbaris,proderentur, non annuit, quin potius Graecus ipse et Christianus, a, arbaro impioque homine virtutem colere didicit. ' Haec Curio, cuius narrationem ex testimoniis scriptorum Bygantinae historiae post The phanem examinandam Lectori, ne nimii simus , relinquimus , infra de Theophili in Leonem studio et beneuolentia plura dicturi. Neque vero sic destitutus scopo suo Al-Mamon a proposito delacit, sed a sequentibus imperatoribus pretio precibusque libros Graecorum philosophorum et mathematicorum impetrauit. quos lingua postea Arabica vulgari iussit. Qua de re notatu dignus est locus AavLF R A I I ι, ita scribentis: Al-Mamon perfecit, quod orsus fuit auus
50쪽
33 PER. II PARS L LIB. IIL CAP. I
Romanorum regibus interceden petiit ab illis, ut qui apud ipsis ent iabros philosophicos ad eum mitterent ; qui cum ad ipsum, quos habebant, mi Fnt,eonquistis siti interpretibus peritis eos ipsis accurate vertendos imposuit, cumque, qua feri potuit, diligentia conuers fuissent, homines ad eos legendos incitauit, eorumque perdiscendorum demersum ingessit, ipseque doctis vacare et ipsorum di utationibus interesse solitus et eorum ertationibus delectari, eum sciret, doctos eos esse, quos Ibi
Deus ex creaturis suis elegit, et e seruis proprios vindicauit. Dolendum tamen inepto gentis snguaeque suae amore ductum Al-Mamonem, post conditas illas versiones Arabicas, teste scriptore Arabico Geueti apud
LEONEM AFRICANUM - , πρeτοταπα Graeca comburi iussisse.
Ita enim factum est, ut solis istis verilonibus standum esset, quas inse-liciter satis suisse consectas infra pluribus dicemus: et, cum simili modo
Saraceni, etiam in Africa, circa libros Graecorum iurerent, magna inde codicum Graecorum inopia exorta, qua tot desideratissimis veteris eruia ditionis thesauris carere nos oportet. Ceterum ob insignem hanc diligentiam eo magis laudandus Al- Mamon est, quo magis totus in id incubuit, ut, cum suos artibus tantum mechanicis insudare intelligeret, eos ad philosophiam rationisque viam meliorem atque elegantiorem eXcitaret. Qua de re ita AavLFARAI Vs Al-Mamonem disserentem adducit:
Docti sunt, quos Hi Deus e creaturis. selegit, et e seruis proprios
vindicauit utpote qui studium suum adhibuerint ad virtutes animae rationalis acquirendas: abstinentes ab eo, cui inhiant Sinenses et Tum cae, quique eorum vestigiis in uni, ut peritia artium mechanicarum excedant, gloriamque captent ex iis, quae animae irascibilis propria sunt, et potentiis concupiscibilibus emineant; scienIes haec bruta eum illis communia habere, immo ipsis in eorum multis praecellere me an feti curiositate, ut apes sexangulares cellas , in quotis escam iam reponant, conficiunt: vel audacia et fortitudine, ut leonem aliasque feras, ad quas non ausit homo accedere, nec Ibi audaciam ipses parem vendicare velit; sue in rerum venerearum appetitu, ut porcum aliaque animalia, quae non opus es explicare. Atque hanc ob ea am docti tenebrarum lumina junt, et generis humani domini, quibus destitutus ferus evadit mundus.
Qitae quamuis mentem magis quam verba Al-Namonis referre videantur, recte tamen eius hae in re animum depingunt, et quam sollicite cauerit, ne Arahes pecudum porro more Viverent, euincunt. His itaque erudiutissimi Chalilae consiliis hacque diligentia, et rara in principe, et laudatissima, laetissima per omne Saracenorum imperium eruditionis et scientiarum seges effloruit, tantusque honos accessit, Vt non conderetur templum , cui non schola adiiceretur magnifica, in qua artium et philosophiae praecepta personarent. Cuius testes fuere Cula, Basora, Bamadum aliaeque vrhes in Arabum regnis celebriores, qliae scholas ciusmodi