장음표시 사용
181쪽
am Triar. IV. Cap. LII. De Gratia actuali
turae sic pro suo unius arbitrio & potestate dete minaret, I. ut ea prordeterminatio sic necesseria absolute sit, ut sine illa, uti nullus effectus naturalis, ita nec actus liber creatus possibilis textrinseca utique possibilitate) sit: a. ut praede imminatio illa sit DEO Ibli libera, a. ut a creatura rationali nee impediri solstit, ne existat; nee
declinari quo minus effectum sortiatur: ac proin4. ut sit per essentiam connexa cum actu libero. N cessitate admittendam hanc praedeterminationem
divinam , ajebat, idcirco praecipue ; quod secus DEI dominium, ceu primi entis liberi, ac primi
motoris rerum omnium exilientium, salvari non
pollit. Denique etsi Gratiae divinae sufficientis a xilia qua talia in illuliratione & inspiratione divina reponeret. & admitteret omnibus concedi Bannesus; tamen ultra haec, ut actus liber b nus qui Scunque actu consequeretur, requiri hunc praedeterminationis divinae concursum, sicuti in quibuscunque aliis eventis naturalibus. docebat;
quem & idcirco qualitatem mortuam sid est, ab illustratione & omni motione vitali divetiam 9 de impulsum DEI physicum appellabat. Errabat haud dubio Bannesius in conceptu dominii divini , putans, ad illud pertinere, ut DEUS per quamlibet, ubcunque parvam, Gratiam quemlibet etiam in 1ndiuiduo attum liberum creaturae suae rationalis pro arbitrio obtinere, ubi, & quando, & quomodo Ibbuerit, possit; id quod utique fieret, si descripta
qualitas mortua salva libertate attus locum haberet. At enim resutavi istud plane in Tract. de DEO g. Iaa.; ceterae quoque scholpa omnes ad dominium DEI pertinere haud existimarunt, ut DEUS per quamvis Gratiam quemvis actum liberum in individuo, sed solum ut quemvis talem attum in specie, ope nimirum certae 1 olummodo intensioris Gratiae prout efficaciam Gratiae diveris
182쪽
so modo explicabant) si vellet, obtinere possiti Exarsit quoque vehemens disputatio negantium Uajentium, a S. TIoma Aquinate traditam fuisse huiuscemodi pradeterminationis doctrinam. S. Augu pinus quoque utraque in castra suppetias vocaba tur. Sed denique nuspiam claris Scripturae te tibus, nuspiam Patrum traditione, aut Ecclesiastica definitione pugnabatur: sed speculatione & ratiociniis subtilibus res omnis agebatur, quin &LOgogryphis, quorum acumen Omne unice veteris illius obscuritate Metaphysices nitebatur. Convenere denique brevi reliquae scholae omnes s Hamneliana excepta, quam ne S. Dominici discipuli omnes sequebantur) in eo, ut id genus prordeterm nationem, solo scholastico acumine innixam, certo libertatis humano dogmati osseere tenerent. Et v To ratiocinium, 'post melius explicatas metaphysicas notiones, nisi me omnia saliunt, id plane d monstrans, ita breviter habet. Secundum Conceptum ab ipso Bannesio datum praedeterminatio, D creto divino concessa, ratio est, ex qua prius intellecta, tanquam complete sufficiente, ultima, &unice se tenente ex parte DEI. positis simul re- Iiquis requisitis actus primi proximi complete intelligitur, cur sequatur in casu individuo actus truber bonus creaturae. Ergo ex ea. composita toti actui primo proximo reliquo, actus liber sequitur ceu rationatum ex ratione sua lassiciente, completa, ultima, se priore in ordine existendi. A qui quidquid in ordine existendi existit ita, ut sequatur ex alio, tanquam ex sua ratione lassiciente, completa & ultima, & ex ea prius intellecta immediate consequi ultimato intelligatur; necensitate antecedente existit, nee proin liberum esse potest. Ergo praedeterminatione actus non liber, sed
necessitate antecedente necessarius, praedetermina
183쪽
18a Tract. IV. Cap. III. De Gratia amasi
Hodie quidem vel apud ipsos Bannesii assectas, salis em Romae t sic quidem theses publicae docent magna Eeastris desertio est..plurimis Bertianam doctrinam sequeniatibus ; quae pedetentim etiam in Germania apud plerosque monasticos Doctores obtinere incipit: de qua inserius diis cetur. Ceterum quia consequentias, quae huic opinioni ab aliis non sine fundamento objiciuntur svidelicet, quod tol- Iatur in ea libertas, & Gratia pure sufficiens in eis, qui praedetprminatione earent) non putabant consequi ejus patroni ; sed ipsi potius dogma utrumque & libertatis S Graiatiae pure .susscientis semper defenderint: idcirco haeresisaeculari a nullo sano & moderato Theologo debuerunt. 206.
Primus Salmanticae in thesibus publicis se opposuit Banneso an. i58i. Prudentius de Monte M jor, e Societate JESU Theologus, rejectis decretis praedeterminantibus scientiam DEt conditionate suturorum propugnans , & Gratiae efficacis auxilia ejusmodi, quae secundum se immediate spectata nihil a pure lassicientis Gratiae auxiliis disserrent. sed solum ex parte benevolae divinae voluntatis ea concedentis ex praevisione insallibili futuri consensus creaturae. Accusatus continuo scripto quodam Pelagianismi a Bannesio Prudentius, ab inquistione Hispanica ut innocens est absolutus. Les- nardus Lessius alter e Societate IESU Theologus Lovanti eandem cum Prudentio doctrinam tradiderat; atque item instigante Bajo, ac iram memo
te thologica gravi censura de peregrina & periculosa doctrina idcirco notatus est. Sed correxit censuram hanc Sixtus V. Papa, ad quem Lemus ainpellavit; & hujus doctrinam, prius in Cardinalium Consistorio examinatam, suam esse dixit, sinulque
184쪽
praecipua ejus capita ut sana doctrina artieulos pro- baiit. Idissus mox ad hanc litem sopiendam L vastum Apostolicus Nuntius, edicto promulgato v tuit sub Excommunicationis poena, ne quis alter uiram partem erroris condemnaret. Successit his tirno loco Ludovisus nolina, item e Societate J DSU Theologus, qui non illesibus publicis, sed integro & juilae magnitudinis libro de eoneordia Ioseri arbitrii U Gratia Prudentii doctrinam sustinens.& nomen suum, & aeterna partis adversae odia, cun- iis Prudentianae doctrinae defensoribus veluti haereditaria reliquae taber iste a Bannesio Pelagi
iusta accusatus etiam, antequam lectus, nihilom, nus sine ulla correctionis nota, examinante illum Bartholomaeo Ferretra Inquisitore Dominicano, maximo cum encomis a Lusitano Inquisitionis Senatu approbatus, & contra Bannesii criminationes dein lausus est. Doctrinam in eo contentam mox arris
puere celeberimae Hispaniarum Academiae Saragos- iste, Granatae, Sevitiae. Toleti, & in Lusitania Un, versitas Salmanticensis & Complutensis. Sed pra ludia haec solum erant longe acrioris pugnae. R mae accusatus liber Molinae apud Clementem VIII.,& duobus Cardinalibus Dominicano ex ordine. Alexandrino & Asculano, item Francisco Pegna, R
tae Romanae Auditore, olim amico, nunc hoste S cietatis acerrimo, urgentibus, examini octo viro.
rum quorum sex Bannesio devoti subjectus. Primum quidem notatae fuerunt privatis illorum sex Theologorum censuris propositiones sexaginta; sed praecipiti, ut postea apparuit, judicio; mox viginti tantum, tum sex, aut septem, mira censorum inconstantia, ita, ut, nulla denique istorum censorum ratione habita, Clemens VIII. Pontifex se praesen. te Librum Molinae in publico consessu novo solen nis disputationis examini subjiei juberet. Prima disputatio celebrata est ama Martii an. 16oa.: & post
185쪽
184 Traa. IV. Cap. III. De Gratia actuali
triginta septem Congregationes sine caussae decisi ne, Clemens VIII. fato abreptus est, probe quidem de Molinae doctrina, sed nihil admodum de indolo praedeterminationis physicae edoetuS; cujus examen Paulo V., Leonis XI. brevissimo Pontificatu desunthi successori, reservatum fuit; cum eo usque disputatio ad solum examen Libri Molinae jussu Clementis VIII. restrictum esset, I Patres Dominicani, actoris, non rei, partes sibi imponi debere, contenderent. Sed Paulus V. in decem adhuc celebratis Congregationibus etiam praedeterminationem ad examen
vocari jullit. Tandem post quadraginta septem universe Congregationes Pontifex finem aliquando cauia spe lacturus, judicium a censoribus expetiit, sed pria vatim a quolibet, nulla inter se habita consultati
ne. exponendum. Mensibus sere quatuor in hoc elaborando consumtis sententiae tam variae, tam perplexae fuere, ut Paulus V. . illis continuo improbatis, permitteret, ut collatis studiis communem aliam censuram adornarent: quae tamen & ipla, ut malctundique cohaerens, nec idonei S ni Xa rationibus, pariter rejecta fuit . Quapropter Paulus V. 28va Augusti an. I 6o7. Congregationem omnium Cardinalium, quibus judicia censorum prius communicata fuerant, celebravit; in qua quid actum fuerit, nemini hucusque innotuit; summa cura adnitente Pontifice. ut Cardinalium suffragia occulta manerent.
Essectus in publico fuit Epistola Encyclica a Paulo
V. ad duos Generales ordinum. S. Dominici & S cietatis JUsu directa, cum mandato, ut ad Omnes totius ordinis cujusque Provinciales mitteretur. Ea in Epistola summus Pontifex prohibet, ne quis in hac quaestione do Gratia esticaci ulla censura partem adversam scholae alterius notaret, jubens simul, transgressores hujus praecepti graviter plectia iuperioribus suis.
186쪽
Hostes Molinae spretis Pontificiis Decretis, etsi saepius postea iteratis, tria praecipuo secta, ad lynominiam ejus doctrinae & hujus defensoribus in rendam postea sparsere: I. doctrinam Molinae P lagianismi in his disputationibus convictam, a. id- circo jam paratam a Paulo V. Bullam fuisse scujus & exempla circumierebant in qua doctrina
Libri Concordiae, certis concepta propositionibus, haeresis damnaretur; solumque ultimas Patrum S eietatis preces, & exilium e Statu Veneto, quod pro Pontificii Interdicti defensione ultro subierand, intervenisse, ut parcendum Pontifex eisdem duceret, nec duplici malo tam addictν Sedi Apostolicae homines affigendos: imagini quoque factum deprε cantium flexis genibus Pontificem sociorum inlculpsere, sortassis ad legem silentii eludendam: a ) addidere demum anecdotum illud, quod Gr gorius Valentia, primus Molinae sub Clemente VIII. advocatus, sub ipso disputationis aestu animi deliquium passus suerit , eo quod de textus S. Augu- 1lini corruptione palam a Thoma de Lemos adve sario convictus, & idcirco palam reprehensus a tae. mente VIII. fuerit. Verum id genus scommata, duo priora inprimis non tam Molinae famam laedunt, quam honorem Pauli V. Pontificis; cujus aeterna macula erit, si post Pelagianos tanto S. Augustini labore expugnatos, novas eorum reliquias non solum impuncttoleraverit. sed etiam contra vere catholicorum
Doctorum justam oppugnationem securos voluerit,& sciens defenderit. Itaque quod primum attinet. optem assignari denique aliquod dogma , Molinae cum Pelagianis commune, quod S. Augustinus in istis ceu haeresin damnarit. Non nisi tria funi, qua, a S. Doctore hoc contra Pelagianos F Semipelagi Mos asserta, Melesia suis oraculis confirmavit; nem-M. 5 pe
187쪽
xs6 Trin. IV. Cap. IV De Gratia ora uali
pe Gratiam non dari ob merita nostra; ejus ne eessitatem ad omne opus salutare; ac denique eLficaciam ejusdem tib insallibili praedefinitione meritorum. Quid horum unquam Molina negavit Iluod nolinisas attinet lita respondet in Adnot. Lustriis. Boisuetus celebri Calvinistae Jurieu, crimia nanti Ecclesiam Romanam, quod compertos Pelagianos in sinu suo toleret si modo oculos an tos haberet, facile intestigeret, quod illi circa omnes electos admittant gratuitam praeelectionem misericordia DEI, Gratiam semper praevenientem. semper ad quavis pietatis opera necessariam iis, qui isa operantur:
id quod nemo admissum a Semipelagianis fui e pr
haverit. Alexander Natalis in Hist. Eccl. sec. V. cap. 3. art. 5. g. I 3. n. 13. , ipse quidem ex ordiane S. Dominici, sustinere se eos posse negat, qui exemplo Iansenii, quem citat in margine, temeraria censura notant, & cum Pelagianis erroribus eonfundunt Molinae doctrinam; quos, ait, laedere veritatem, violare caritatem, & turbare pacem E clesiae. Etsi vero iste scriptor ipse probet, Augustinum non solum de Gratiae necessitate, sed etiam de ejus Gratiae intrinseca emcacia disputasse; tamen fatetur, priorem solam ab Auguilino pro fidei dogmate assertam, nec eum PelagianoS pro
haereticis suisse habiturum, si rejecta quidem Gratia per se emeaci, Gratiae tamen necellitatem generalem ad omnia opera salutaria, etiam ad initium fidei, admisissent. Exinde in artic. 8. describens errores Semipelagi orum, auctores recentiores. qui defensores scientiae mediae cum his haereticis confundunt, declarat esse homines imprudentes ac temerarios, qui dogmata Massilientium ignorent, vel quibus praeposterum partium studium
oculos glaucomate obducat, ne videant veritatem.
Argumenta, quae Natalis in favorem Molinae affert. cum ejus Historia Ecclesiastica in perpetuum incon cura
188쪽
eussa apud eos subsistent, qui veritatem privatis assestibus habent potiorem. Gunt quidem vulgo, Nolinam Gratiam libero arbitrio supponere id quod in Pelasianis toties culpaverit Augustinus) eo quod ejus efficaciam ab ipso concursu creaturae & conis sensu repetierit. At enim jam supra g. 203. ostendi, Gratiam supponere Iibero arbitrio, in scriptis Auguilini adversus Pelagium longe aliud sonare, videlicet sine Gratia jam completum dicere liberum arbitrium ad actus salutares, ita, ut Gratia solum ad facilius operandum serviat; cujus utiquo nihil simile unquam docuit Molina. Et vero non differt Molina a Praedeterminatoribus circa Gratiae efficacis influxum nisi in eo, quod praeter moralem influxum sive excitationem Gratiae praevenientis Praedeterminatores requirant DEI motionem physicam caussalitate priorem, ac praedete minantem physice voluntatem ad consentum; M lina vero contendat illam physicam DEI actionem natura & caussalitate priorem non esse, sed sinu, taneam cum actione voluntatis. En pomum disco diae, de quo tamen nulla uuquam contentio cum
Pelagianis suit Augustino. Verum ex his alterius quoque scommatis, id est, Bullae Paulinae Molinam condemnantis, verisimilitudo omnis evanescit. Quid enim reipsa illa damnaverit in hujus Libro ex mente ipsorum adinversariorum, nisi Pelagianorum, aut Semipelagianorum haeresin ab eo instauratam' At haeq nuspiam in eo invenitur; imo speciali impendio re- Iicitur, & refutatur. Quidquid vero de Molinae ibbro senserint Consultores Romani, etsi condemnationis formulam illi jam adornassent; id certe ad decretorium Pontificis judicium tam parum lacit;
quam parum advocatorum effata atque asserta sumtentiae judicii civilis substantiam conficiunt.. Sum
189쪽
188 Trin. IV. Cap. LII. De Gratia acti ali
mus Christi Vicarius cum aliquo saltem Episcoporum adstipulante numero pronuntiet super dogm te solenniter ac publice, oportet, ut judicium subis mittere nostrum obligemur. Sed quaa sunt denique documenta, quibus fides omnis hujus Bullae innititur ' Acta varia edita sub nomine Thomae de mos, & Uidaci AlvareZ; quorum uterque ex O dine Dominicanorum, & actores ipsi caussae contra Notinam erant in Congregationibus de Auxilii, & Francisci Pegnae Decaui Rotae Romanae, qui
paucis ante annis in opere edito adversus Senatum Curiae Parisinae, ex occasione exilii in Jesuitas ab hoc decreti, tantis istos laudibus celebra erat; nunc vero, quod eos Henrico IV. Regi Gal- Iiae nimis quam devotos esse aegre serret, quem ipse in libro, per sacram inquisitionem postea rein probato, indignissimum in modum traduxerat, &cujus ex adverso absolutibnem Jesultae Romae summis studiis promoverant, internecino odio persequi
coeperat, ita, ut non solum Beatificationi Funclatoris ordinis ipsorum modis omnibus se opponeret; sed & moriens, cum testamento ingentem summam pecuniae pauperibus scholasticis alendis legaret. eos, qui Jesultarum scholas accederent, suis ab eleemosynis exclusos voluerit; quae conditio tam adversa cunctis aequitatis regulis est visa, ut nulla deinde illius ratio sit habita. Τaceo, Pegnam ipsum lateri, se magnam partem documentorum suorum a Thoma de Lemos & Didaco Alvareg. Bannesii advocatis, accepisse. Sed quae demum fides documentis istis apud aequos homines et se p terit; postquam Innocentius X. in Decreto edito an. I 654. 23. Aprilis, conceptis verbis declarat ae decernit, praedictis Actis Thoma de Lemos, Francisci Pegnae, aliorumque Theologorum re Proplatorum, qui, ut alseritur. praedictis interfuerunt Congregationibus, nec non exemplari assertae Constitutionis Auli ae
190쪽
damnationi sententiarum Ludovici mIisa nullam omnino Mem esse adhibendam. Exempla praeterea li jus Bullae inter se maxime discrepantia circums runtur, tum quoad formam, tum quoad ordinem. tum quoad numerum propositionum. In aliis Comsultores sunt, qui loquuntur, in aliis Paulus V. et nec vero exemplum ullum in publico comparuit nisi circa medium seculi decimi septimi, id est, amplius quadraginta annis post finitas Congregationes de Auxiliis. Alia exempla So. propositi nes damnant, alia 4o. Ex his aliquae, uti prima. ipsam S. Thomae doctrinam propriam condemnant; aliae, uti secunda & quarta, contradictoriae sunt. propositionum in Brio jam anathemate percust rum; aliae demum, uti tertia, quae agit de insanin tibus absque Baptismo defunctis, nunquam in P pae praesentia suerunt examinatae. Credam ego facile adornatas plures Bullas condemnatorias a Coninsultoribus Molinae infestis, & postea ab eorum clientibus vulgatas suisse: sed quod jussu Pontificio id
latium sit, hoc probetur documento aliquo probabili; si potest. Ceterum pax cum Venetis a Pa lo V. composita jam suerat quatuor mensibus ante Congregationem ultimam Cardinalium a8. Augustian. I 6o7. ab eo pro hujus caussae finitione congr
Valentiam salsi solus Lemos Antagonista in assis
suis accusat, non Pegna, non Gregorius Nugnez Augustinianorum Coronellus, non ceteri, qui in ta cura omnia collegere, quae favere Dominic nis poterant. Nec vero apparet, quid lucri ex sal-sficatione tali Theologus ille sperare posset; cujus facile & certo ab adversariis se convincendum sic, ret; nec quid ex inconsideranti lapsu memoriae. Vel oculorum, in allegando textu criminis eidem jure impingeretur. Quot id genus allegationes prae poste