De Alcmaeone Crotoniata. Scripsit Joannes Wachtler

61쪽

Immortalem esse animam inde colligit Alemaeo, quod, elim nusquam moveri deSinat itaque summa similitudine eum stellis iuncta sit, eadem fere qua stellae natura SSe videatur, quas ut divinas immortales esse necesSe sit. Concedamus analogiam audaci Ssimam cur semper moveri animam dieit Nam rationis actionibus nunquam, Si modo nunquam inhormittentibus hanc ad opinionem adductum esse Crotoniatam suo iure negat NomperZius Griec . Dent ei p. 22), quoniamne corpus quidem morti debitum perpetua pulsuum agitatione careat. Verum omnis vitae fontem omniumque motuum originem animam esse voluisse putandus est, ita ut in hunc quoque

quadrent quae de an I 2 dodi 2 profert Aristoteles: o τῶν

προγενεστερων τὴν ψ υχην π σκοντε καὶ μάDστα καὶ πρωτωσεῖναι τώ κινουν οἰ)ηθεντε τώ μὴ κινουμενον αυτο μγ ἐνδέχεσθαι κινεῖν τερον των κινουμενων τι την ψ)υχiην πέλαβον. Itaque anima quae corpus moVet ipsa αυτοκιν)ητο est, quippe ut movendi facultas innata quasi sit.

Cuius doctrinae vestigia latere in Phaedri Platoni ei p. 2 AC cum iam Simplicium' non fugerit,iris cheus Fors tincten Eurpi ieeh. Philos. I id , Uirgelius l. l.), Sus e militius Genet Enlii telaun Picti Philop. I 22s , et lorus I 'Iss, 2 consentiunt.

Sed Crotoniata rudem in modum per analogiam colligit 'Anima stellis perpetuo motis similis est motu perpetuo ): ergo ceteris quoque qualitatibus ergo etiam immortalitate notione o Dαυτοκιν)ητου, si fides est Aristoteli, plane neglecta Plato hac ipsa notione nixus per syllogismos concludit:

i Qui panno post ea quae supra attuli verba pτω δη, inquit, καιἐν τω αιδρι', ἀεικι ητο δια το εινα αυτοκι γ το δεικνυται ἀθάνατοσ. Similiter Legg. X s A qq. ceteris rebus omnibus niniani aetate antecedere Plato probat. 2 Nam Aristotelis in verbis opto ' υπάρχειν αυτ θ κτλ. Oeem

62쪽

Iam miror haud paucos inveniri qui e motu perpetuo Alemaeonem stellarum divinitatem effecisse putent. Sie

alii Sed si rischeum secuti motum perpetuum immortalitatis signum Alcmaeonem putasse credimus, haud scio cur ad animae immortalitatem ostendendam stellarum similitudinem comparaveris, cum dicere ei licuerit simplieissime: anima perpetuo motu movetur, ergo immortalis est'. Immo contraria via ingressum, cum Stellas, quas divinas credebat vulgi opinionem perantiquam Secutus, semper circumferri vidisset, motum perpetuum immortalitatis signum esse eum collegisse

contendo.

Restat, ut quaeramu qualem animae naturam esse Alcmaeo finxerit. Et Philoponum quidem, qui Wτου Γρανιου σωματο eam ortam esSe vult, temere nugari Aristotelis aucioris verba docent. Porro e contextu locorum et Aristotelici

(do an do si s o Platonidi Phaedo P B apparet neque

Sanguine neque ex igni neque ex aere neque e Spiritu servido eam con Stare, quae qui poSuerunt animae materiam SSepaullo ante utroque loco enumerati sunt. Immo Rhodeum Psyche pag. ab , I si sequimur, materia animam prorSUS carere Alcmaeo credidit. Nam cum Alcmaeo, utpote qui SensuSa ratione distinguas, Empedocli a Theophrasto opponatur ' , Empedoeles, quamquam et ipsum sensus et rationem discrevisse constat Rohdo . . d6s , tamen ea re ab Alcmaeone dissentire putandus est, quod quopiam modo enSus rationem' i Dei Grund fur die Gotilich et Uer Gestirne in threr emicten e

63쪽

actionem σωματικον, σπερ τ αἰσθανεσθαι putasse tradit(do an III 3, 2 a 26, unde Alcmaeonem posuisse contrarium, . . animum c σωματον SSe concludi posse videtur.

Tamen equidem Gompernii l. l. 122 a partibus sto, qui nescio

qua ex materia animam constare cum e Stellarum compara

tiotio id quod nil refert tum inde colligit, quod nil nisi quod

materiae particeps sit circulo moveri queat. Nam quamquam contra GomperZium facere videtur Plato qui animam et cor-POre Vacare ef ἀεικιν)ητον esse docet, tamen valde me dubitare profiteor, num talis qualem Alcmaeonis olideus fingit doanima opinio ante Platonem apud Graecos exstiteris, cum ne Anaxagorae quidem νου materiae plane expers sit. Praeterea nescio an Theophrastus non solum Oouατικον, ut sensus ita rationem, Sed fere idem ea esse Empedoclem putasse inique', iudicaverit et Ox. 62, -I3 . Itaque vereor ne in hac Alcmaeonis atque Empedoclis comparatione de corporea tantum cogitandi natura non cogitaverit Theophrastus, sed ut revera sensus rationemque non origine Solum, Sed natura quoque unum idemque putantem Empedoclem Alcmaeoni opponat

Fragm. X.

και ι αβ iηματικοὶ του πλάν=ητα τοῖ ἀπλανεσιν ἐπὶ δυσμῶν i Ita saepius Aristoteles quoque Rohde l. l. a6s, 1 extri; ZellerD 2T, i. 2 Sic verba continuo. Nam disiecta apud Laertium latere scriptoris membra docet quem modo tituli locus Aristotelicus. Videntur itur quae alterius capitis fuerunt verba extrema a librariis Primum omissit ium exeunti capiti priori in margine salso adscripta deinde in textum recepta 8se Ut nunc leguntur, sententiarum ordinem turbant.

64쪽

ε ανατολα αντιφέρεσθαι. Idem Eusebius praep. v. XV pag. 8aio ex Plutarcho, h. e. Aetio.

στρο priν καὶ τα περικλισεισ σελὶ ν)η εκλει( ιν γίγνεσθαι). Vix est quod moneam hanc stellarum aeternitatem nonnisi ad futuri temporis infinitatem spectare. Γενομενον enim(Aristotelis orbis utor de caelo Ino, is ny απαντε εἰναί

φασι τών ουρανον, αλλα γενομενου ο μεν αίδιον, οι δε φθαρτόν. Iam cum aeternitatis imaginem circulum ei visum esse

si g. XI concitidi possit, in orbem stellas circumferri docuisse eum constat. Itaque nova exsistit quaestio quid in medio hoc circulo stare dixerit. Ac Zellerus quidem circa ignem medium sidera ferri putat. Sed qui Pythagoreorum de stellis doctrinam Alcmaeonem professum esse credit, memineri oportet, antiquissimis illum Pythagoreis aequalem fuisse. II autem ipsi aut Philolai do mundo doctrinam non iam profesSi Sunt, ergo ne Alcmaeo quidem aut professi sunt Alcmaeonique

PersuaSerunt iam quidnam causae fuit, cur a primario illorum placito recedens cum propria solem vel limam luce illustrari ille vello tum sphaerarum doctrina plane neglecta lunae desectus causam non inde peteret, quod obscuraretur a sidere quodam praetereunte Itaque equidem veri longe similius esse dixerim Alcmaeonem certe non ignem, verum terram in medio mundo posuis Se Quam circa stellas circulos ducere voluit, ita tamen ut planetae contraria via ceteris obviam irent. Cuius doctrinae causa inde petenda esse mihi videtur, quod cum primus quantum scimus planetas interdum retro serri solere animadvertisset, semper ita fieri improvide more antiquorum contendit. Solis formam planam esse, binam scaphae imaginem imitari docuisse fertur. Quod iure mireris. Neque enim ullius quantum video philosophus aliam soli, aliam inae formam tributi amen de sole eandem orbis Speeiem Semper Prae

65쪽

bente aliter iudicasse potest atque de luna varias sormas exprimente. 3 At de solis defectibus quid putabimus Aliterne eos fieri existimavit atque lunae An omnino neglexit Zellerus quae Stobaeus radit ita coniungit, ut utramque stellam non ita cavam atque scaphae similem rum Alcmaeonem finxisse dieat. Verum diligentius distinxisse antiquos inter stellarum formas πλατεῖαν, σκαφοειdii existimaverim et Aetius Plac. I 22 ,

quam ut in unum eas confundere liceat. Fragm. I. Aristot problem. XVII 3, si a 33 του ανθρωπουσφiησὶν 'Aλκμαιων δια τουτο απολλυσθαι, τι υ υνανται τὴν αρχν τ τελει προσαψαι, κομψω ειρ ii κώ εῖ τι ω τυπωφράζοντο αυτου ἀποδέχοιτο καὶ ρ γ διακριβουν θελοι τολεχθεν.

Michael Apostolius Proveri, Cent XVIII so(Corsius paro emio gr. d. Leut sch et Selinei de viii II iij mx ν

Crotoniata hominis corpu interire propterea neceSS ESSE, quod ni initium iungere, h. e. circulum ueni anima aeterna conficiat ducere non pos Sit. In circulum autem animam circumferri eam ob rem posuit, quod hac tantum via in aeternum

aliquid moveri posse antiqui putabant Arist phys VIII li,

i Neque enim dubito xiii et Afectu uni et modorum lunae eandem

causam esse luataverit.

66쪽

Fragm. XII.

εγκε* χλου μερο (τ σπερμα εἰναι . Censorinus . . at V 2,3 Sed hanc opinionem seil. medullis semen profluere nonnulli refellunt, ut Anaxagoras, Democritus et Alcmaeo Crotoniates hi enim post gregum

contentionem non medulli modo, verum et adipe multaque carne mares Xhauriri reSpondens.

Vides Censorinum atque Plutarchum in diversas tendere partes. Nam si revera et medullis et adipe et carne mares exhauriri Alemaeo contendit, ex eisdem Semen profluere dicendum ei suisse apparet. IIoc uelinius quoque opusc. acad.

Hodie I id ii intellexit, qui Censorinum salso interpretatus

e medullis profluere semen ab Alcmaeone positum esse dicentem eum facit. Contrario errore Gompergius Orseo . Denter lyo docuisse eum narrat italis die bbelscule on ieren die noeli Volletu de Zetistii Sulctes cli sit ore , helaesum eine ei mini erun de cie lite enaeirbe eri illen et Mortera i ficeius. Equidem cum nec Censorinus nec Plutarchus indignus esse mihi videretur cui crederem, ita primo rem enucleandam esse en Sebam, ut totius corporis ex adipe, carne, medullis semen oriri Alcmaeo dixerit, maxime tamen e cerebro, Ut poto quod non solum simili esset semini natura et Arist. d. gen. an id a li), sed etiam animae sedes, quodque ipsum medullam esse putasse videtur. Ac sane simillime auctor de generatione, qui omnibus e corporis partibus semen profluere credit

Ilipsi VII aio 1 aid, b L. , postquam de eis qui testium excisione insecundi redditi sunt verba socii, κόσοι δε inquit

67쪽

sentiunt quae leguntur in libello qui inscribitur ermippus de astrologia pag. Is t edd. Viereck-Κroll.

Fuit igitur cum huic meae coniecturae plauderem. At si semen omnibus de corporis partibus defluere cum Censorino putamus, liquorem esse dicamus oportet e carne, medullis etc. secretum; sin Plutarchi Sequimur opinionem, non liquore in cerebro defluentem, sed ipsius cerebri partem intelligemus.

Itaque in unum confundi placita illa nequeunt Sed utri fidos habenda Tanneryus l. l. pag. ii Censorini a partibus stat, sed in eo tantum nititur, quod e voce , γεμονικον illam de cerebro animae sede opinionem Alcmaeoni non esse tribuendam sibi persuasit. At vide sis quae ad fragm. VIII annotavi pag. Do). Ego contraria via ingressus ob ipsam cerebri mentionem Aetio palmam tribuere malo.

Fragm. XIII. Censor. d. d. nat s d illud quoque ambiguam saeit inter auctores Opinionem, utrumne ex patris tantummodo Semine partus nascatur, ut Diogenes et Uippon Stoicique scrip Seruus, an etiam ex matris, quod Anaxagorae et Alemaeonine non Parmenidi Empedoctique et Epicuro visum est. Fragm. XIV. Censor. d. d. nai. Ex quo parente seminis amplius fuit, eius sexum repraesentari dixit Alcmaeo.

Tanneryus l. l. pag. II hanc opinionem simillimam esse dicit Parmenideae eadem de re sententiae. Sed quam ille Parmenideam esse putat, Democriteam esse ostendit Dielestus Doxogr. Ibi . Ac ne Democriti quidem placitum satis

i Similiter erris Galenus qui Ilippocratem eadem de semine docere vultisque Platonem Darembercle coninientiaire de Gulieri Sur e Time p. 5 .

68쪽

Fragm. v.

Aristo t. iis f. anim VII I p. 8s a l3 φερειν δε σπερμα

πρῶτον αρχεται τώ αρρεν ω ἐπὶ το πολυ ἐν τοῖ ετεσι τοῖσol επτα τετελεσμένοισ αμα δὲ καὶ τριχωσι τὴ γ βη αρχεται, καθάπερ καὶ τὰ φυτὰ μέλλοντα σπερμα φέρειν ἀνθειν πρῶτον 'Aλκμαιων φ=ησιν - ΚροτωνιάτFig.

Aristotelis verba cum minus dilucida atque expedita sint, Seu liger annotat: Pube florere dicit Alcmaeo. Nam quis non dies plantas florere8 Atque eiusmodi translationem(άνθο pro τριχωσισ a Graecorum Sermone alienam non SSedoeotiomerus Od. XI Is πρίν σφωiν πο κροτάφοισιν ου- λου ἀνθ iσαι πυκάσαι τε γένυ ευανθέῖ λάχνη . ' Vereor tamen ne tali translatione usum esse Alcmaeonem ex Aristotelis verbis non eluceat, immo hoc tantum propriis verbis illum docuisse, ut in plantis florem suturi fructus primum indicium, ita in hominibus comas in pudendis natas pubertatis signum Sse. Itaque non translationem quandam, Sed totam sententiam totamque laniarum hominumque comparationem' Alcmaeoni tribuendas esse contendo. Quod optiui probaturali fragmento Schol ad Plat Alcibi prior pag. III E dial Plat. ed. Κ. Fr. Iter manu VI 28 IJ τοτε γαρ scit bis septem annis peractis o τέλειο ἐν πημιν ἀποφαίνεται λογοσ, o 'Aριστοτέλ=ησκαὶ Σήνων καὶ 'Aλκμαίων δ Πυθαγορειο φασιν. quae hic leguntur voces τέλειο λογο faciunt, ut eisdem viris tribuenda esse putem, quae ibidem paullo praecedunt: διὰ το τον λογον τοτε scit. Septem annis peractis ῖρχε

σθαι τελειουσθαι.

Sequitur igitur Alcmaeo climactericorum annorum doe-

trinam perantiquam, quam post Solonem ilig. XXVII ergli, cuius vide notam et Pythagorei Zellor Ibo et IIoraelitus srg. 8 Byw. Stoicique Dox o si a Is ut auctor de prini At cave minisceas Tyri. io 28 Berg νεοισι δὲ πάντ' πεοικεν,οφρ' ἐρατὴ ῆβη ,γλαον tardo arti sim. ubi i βi ἀνθo iuventutis florem viresque integras significare patet. 2 Eiusni odi bestiarum flantarumque comparationes ,reberrimae apii medico antiquos v. Dieler, tum erui XLVIII dab).

69쪽

II et Taion: γι εται τοι ανδράσι θ)ηλυκοὶσ τ σπεραα λεπτhν καὶ ψυχρον διοπερ ευλογω βασανι εται αἰ πειραι . . . . ἐν δατ ταχυφα διαχειται δ λεπτhν καὶ ψυχρον κτλ.ουτω - εἰρηκεν omis Galenus nec mirum, quoniam glossa αναχασκειν spreta vulgari voce dixit Zνα κυπτειν. Ibidein desunt quae in Plutarchi codicibus leguntur o εστι ναστομουσθαι (Post ἀναχάσκειν et o εστ σπεραατο (Post θορὴσ quae equidem facere non Possiana quin glossemata extrinsecus addita Putem, cum servatis illis offenderemus in perverso verborum ordine et vocem ta glossemate addito expulsam esse pateat. θορὴσ Galenus mire: παρα τὶ ν λεπτότL τα τη σαρκ δ κτλ. Cf. iiiii Aphor. 63 IV 556, 3 sqq. L. παραπλr σιω καὶ επὶ των αρρένω α δια την ραιοτ/ητα του σώαατο τ πνευα εξω φερεται πρh reae suxi παραπεμπειν ' σπερα imbriν ψυχροτῖ τα ου 'κ

Simillima est quae Alcmaeonem sequitur atque Empedoclis nomen prae se fert sententia Dox d25 πεδοκλῆσ δια τ)ην σμικροτ)ητα καὶ ταπεινότητα καὶ στενότη τατῆ uiiτρα κατεστραμμενω προσπεφ υκυια τῆ γαστρι μητε του σπερματο ευθυβολουντο ει αυτην, χητε εἰ καὶ φθάσειεν, αυτὴ ἐκδεχο αενησ, quam Alcmaeonis verbis continuari ar-stentus Emped lig. 6s, at iubet. Sed recte telosius Dox. l. l. obstare videtur singularis Rig μήτρασ . Iam quaerendum quid sit miri in voce ἀναχασκειν. Eadem enim significatione eodemque in contextu etiam in libris Ili p. pocratieis dicitur, quorum congessi loco hosce:αναχάσκειν de nat fem. I VIJ Iso I. si L.

70쪽

Ne apud Aristoteloin quidem plane deest hist an VII a,s83 l. - Suspicor tamen posterioribus certe temporibus )hanc vocem inauditam fuisse, cui coniectura favet, quod Galenus non solum nullo quantum equidem Scio loco ea voce utitur(immo dicit cναστομουσθαι vel ανοιγνυσθαι , sed et ipse hanc verbi significationem ignotam sibi fuisse prodit Lexie. Ilippocr.pag. bya d. Frauigius: χασκων περισπῶν - Λιοσκουριδ)η αναγιγνωσκε καί φ)ησιν ουτω εἰρῆσθαι τα μγ τρα δια τ ανε-

τὴν κεφαλήν, ἐν ζ ἐστι τ 1iγεμονικον πρῶτον τελεσιουργεῖσθαι ἐν θ γαστρι . Censor. d. die nat V De conformatione autem partus nihilo minus definite se scire Alcmaeo conseSSUS St, ratu Sneminem posse perspicere, quid primum in insanie sormetur. Rursus Plutarchus atque Censorinus dissentiunt. Ac Dielesius quidem Plutarcho credi iubet Proll. Dox. Ibo l), quippe

qui iγεμονικόν capiti inclusum esse cum Alcmaeone consentiat Sanderus Censorino, cum eidem verbo diffidat, quam tamen suspicionem non ad ipsam rem, sed ad verbum tantum pertinere pag. 5 diximus. Qua in controversia haerentibus succurri Censorinus non se definite se scire Alcmaeonem loquentem faciens, quibus e vocibus Crotoniatae opinionem sic facillime restituemus: Quid primum in infante formetur, definite nemo mortalis

i Aetius vixisse putandus est exeunte primo ineunte alteros Chr. n. saeculo Diel Dox. 1o exfr.).2 Nam hoc sibi vult illud nihilo minus' cf. Ialinii linc ad loeum

annotationem.