장음표시 사용
111쪽
1ν Κωνοι- Cicero notiones & notitias vocat : προλήψεις vel 3 anticipati nest id est, .mteceptas animo rera n quasi quasdain informationes, quod animas per se resintelligat, antequam doceatur. io Concludit totam vim mentis humanae,ubi se finis Ostenditur,ad quem nata est, & eause ,quae ad finem ipsum reseruntur. Ei Quemadmodum mens sensibas res speciales Ic materiatas: sic artibus rex generales 3 vnnielsas videt & cognoscit. ii Conclusio aduersus Acadein icos a repugnantibus.
' Nec vero satis constituere po sum , quod sit eorum
con si , aut quid velint. interdiἱ enim cum adhibemus ad eos oratione elusimo Hstea quae risi utantur,verasint, tum omnia fore incerta: re londent, ' Quid ergo istud ad nos num nostra culpa est natura accus 1 a in profundo veritate, ut ait Democritus penitus abstruserit.' Aliis aute ei Catius qui etia que,tatur quod eos insimulemus omnia incerta dicere: quantumque intersit inter incertu, id quod percitu non post, cere conantur,eayae distinguere. Cum his igitur agamus qui haec difringuunt: illos qui omnia sic incerta dicunt, ' a Gegarum numerra par an impar sit, nsiatur, quasi desteratos altivos relinquamus. volunt enam, hoc quide vel maxime vos animaduertebam moueri, probabile
aliquid e se, O quasi verisimile, eaque se uti regula S
in agenda vita, in quaerendo, ac disserendo. Quae
ista regula est veri oefas, si notionem veri fisi,
propte ea quo I ea non possunt internosci, nugam habemus ' nam si habemus, intere se oportet ut interre Tum Sprauumsic inter verum S falsium. si nihil
interGE, nulla regula e re, nec potessu cui eni visio veri falsique communis, vitam habere iudicium , aut ullam omnino veritalli notam. nam cum ditat hoc ste unum
112쪽
tollere, ut quicqua positi ita videri, ut non eodem modo sapum e la post ita videri: caetera aute cocedere: faciut pueriliter. quo enim omnia iudicantur sublato, reliqua se negant tollere : ut si quΗ quem oculis priuauerat, dicat
ea quae cerni possent, non se ei adem se . Ut enim illa oculis modo cognoscuntur,ssic reliqua vis is , sed propria veri, non communi veri falsi nota. . 'Quamobrem siue tu probabilem visionem, siue improbabilem,oe quae non impediatur, ut Carneades volebat, siue aliud quid proferes, quod sequarr. ad visium illud de quo agimus,
tibi erit reuertendum. in eo autem si erit communitas cum Dipo, nullum erit iudicium,quia propriu in comunt signo notari non poten . sin autem commune nihil erit: habeo quod volo . id enim quaero, quod ita mihi videa tur verum , ut non post idem falsium videri. Sim liin errore versantur, cum conuicti, ac iudicio veritatis
coasti, per lucua aperceptis volunt distinguere, cy conantur ostendere esse aliquid pers icui, verum illud
quide impressium in animo atque in mete: neque tamenidpercipi ac comprehendi posse. quo enim modo persticue dixeris album esse aliquid, cum psit accidere, ut id quod nigrum sit, album esse videatur aut quo modo ista aullesima dicemus, aut impressa subtiliter, cum
st incertum, vere inaniterne moueatur' ita neque color, neque corpus, neque veritas, neque argumentum, necue
sensis , neque per 'icuum ullum relinquitur. 'i Ex Ioc
ιllud his Uu venire solet, ut quicquid dixerint, a quibusdam interrogentur, Ergo istuc quidem percipis sed qui
113쪽
ita interrogant, ab his irridentur. non enim vigent, ut coarguant nem nem ulla de repose contendere, neque
a seuerare sine aliqua eius rei quam sibi quis e placere dicit, certa π propria nota. '' Quod e u gitur istuc vestrum probabile es nam si quod cuique occurrit, primo quasi asteritu probabile videtur, id confirmatur: quid eo leuius' sin ex circunstemone aliqua, S accurata consideratione, quod visum sit, i e dicent sequi:
tamen exitum non habebunt. primum quia ba visis, inter quae nihil interent, aequaliter omnibus abrogatur fides. i. deinde cum dicant posse accidere sapietι, ut c momnia fecerit, diligentissimeque circunspexerit, existat
aliquid quod S verisimile videatur, S absit longismea vero: quomodo, si magna parte quide,ut solent dicere,
ad verum ipsum aut quamproxime accedant, confidere sibi poteruntes 'RVt enim confidant,notum his esse debebit insigne veri: quo obsecuro cr oppresso, quod tandem verum sibi videbuntur attingere Quid autem tam a Uurde dici potest, quam cum ita loquuntur, EIn hoc quidem illius reι signum, aut argumentum, ea re id
Iequori sed fieri potest,ut id quod significatur, aut DL fum si aut nihil sit omnino Sed de perceptione ba knus . si quis enim ea quae disia fiunt, labefactare volet,
facile etiam abstentibus nobis veritas ste ipsa defendet.
a Lucullus disputauit generatim pro comprehensione contra nouos Acad micos, deinceps sententias illorum & rationes elicit, ut eas refellat : haec igitur specialis est refutatio aduersus quaedam decreta academicorum καταληψιν tollentium.1 Prima defensio academicorum sumitur a causa inuentionis. 3 Altera defensio a distinctione dissimilium , quod aliud αδηλον sit,id certum: aliud α-rάλυπτον, id est, incomprehensibile.
Ne id quidem sciri potust, quia stelis dinumerari non possimi.
114쪽
I e thesis est Academicorum, aliquid esse probabile, aliquid Improbabiale: ipsumque probabile unicam esse regulam, quam sequantur in omni disputatione dc conlideratione veri & falsi. νε Refutatio thesis a repugnantibus. Syllogisnus connexus secundus. τ' Propositio. 8 Assumptio & Conclusio. s Occupat interpretationem sententiae: Academici enim interdia dicebant res suapte natura posse percipi, sed earum notiones in animis nostris esse consuasi itaque causam ignorantiae non rebus, sed animis nostris tribuebant: quam interpretationem Lucustus refellita similibus. Vio Conclusio cum iteracione superioris argumenti. ii Occupat alterum Academicum decretia, quo aliquid esse perspicuum, nihil tamen esse perceptum dicitur. Locus est dissimilitudinis ad distinguendit is liαργἰα id est perspicuum, M is καταληπτον, id est comprehensibile ut illud se, quod habet
aliquam cognationem cum vero, sed tame incertum est,an sit verum semper,necne: hoc autem quod ita verum cognoscitur, ut falsiim esse non p ossit.
ra Resutat definitionem perspicui a repugnantibus. 3 Tertia prolepsis contra Academicos, & eorum responsio de ratione disputandi de iudicandi,ut nihil omnino affirmetur,quod non habeat propriam & certam veri notam, id est, quod non sit cognitum verum propriis de certis Se euidentibus causis, qualis scientia de te vlla constare nobis nulla potest. 4 Refutatio huius postremi decreta a repugnantibus, ubi est dilemmabia partitum, S utriusque partis depulsio. is secunda pars dilemmatis tribus argumentis tollitur: primsi est a causis.
i Syllogismus connexus secundus plenus est&integer. is Tertium & postremum argumentum a repugnantibus.
' His satu cognitis, quae iam explicata sunt: nunc de
Usone atque approbatione, quam Graeci συγκα- τιθ vocant, pauca dicemus, non quo non latus locus fit: sed paulo ante iaEla sunt fundamenta . nam cum vim quae
esset in sensibus, explicabamus, simul illud aperiebatur, comprehendi multa percipi siensibus: quod feri sine
assensione non pote i. ' deinde cum inter inanImum animal hoc maxime intersit, quod inanimum nihil agit, animal agit aliquid: nihil enim agens ne cogitari quidepotest quale sit aut ei stenses adimendus enti aut ea quae est in nostra potestate sita, reddenda assensio. At uero
animus quodammodo eripitur ita quos neque sentire, neque a sentiri volunt.' etenim necesse est vi lancem in
115쪽
,8 A V D. TALAEI E X P L I C. me cognita essent,nihil tame adbenevivendu conferre.
Hic in omnibus fere sermonibus,qui ab iis,qui illum audierat,perscripti varie S copiose fiunt ta distula ut nihil affirmet est,re festat alios,nihil se scire dicat, nisidipsum, eoque praestare caeteris, quod illi, qua nesitant, scire se putet,i est nihil scire idunu fiat, i ob eάmquere se arbitrari ab Apolline omni- sapientissimu esse H ED. quod haec esset una omnis sapienti no arbitrari sese scire quod nestiat. ' Ω'aequum diceret constater, sin
ea sententia permaneret,omnis eius oratio tu in lairtute laudada,S in hominibvsomnibus ad virtutis studiu exhortandiscosiumebatur t e Socraticoru libris,maximeque Platonis intelligi potest. 1 Platonis aute authorita
te, qui varius S multiplex O copiosius fui una oecostenties duobus vocabula philosophiae forma innitura est,
Academicoru S Peripateticoru, qui rebus congruetes,
nominibus disserebant. Na quύ Speusippusororis situ, Plato philosophiae quasi haerede rebquisset, duos autem
praestantissimos studio atque doctrina, Xenocrate Calcedoniu 9 Aristotele Stagirite,qui erant cir Aristotele, Peripatetici dicti sunt,quia di putabat inambulates in lacio liti aute qui Platonisinstituto in Academia,quod est alterum gymnasiu, coetus erant S sermones haberefotiti, e loci vocabulo nomen habuerunt. Sed utrique Platonis ubertate copleti,certam quanda dissiplinae formulam composiverat, Oeam quidem plena ac refertam: illam autem Socratica dubitationem de omnibus rebus,
re nulla Uyrmatione adhibit confiuetudine disserendi
116쪽
reliquerunt. Ita facta est titissereri quod minime Socrates probabat ars quaedam philosephiae, O rersi ordo, πὸ criptio disciplinae. Quae quide erat primo duobus,ut
dixi nominibus υna. Mil enim inter Peripateticos S
illum vetere Academiam disserebat. Abundantia quadam ingeni praestabat imibi videtur quide, Aristotelessed idem fons erat viri usim eadem rersi expetendarum,fugiendarum s partitio. ' Sed quid ago quit, aut flumne sanus, qui haec vos doceos Nam orsi non sim
Mineruam,ut aiunt,tamen inepte qui uis Mineruam docet. Tum Atticus, Tum vero,inquit, perge Varro. Valde enim amo nostira atque nostros,meque iIia dele
ctant,qusi Latine dicuntur, S isto modo. Quid me,in- qualutas,qui philosophia iam professus sim opulo no
stro exhibituru PergamuS igitur,inquit, quonia placet.
3 Principiis huius deutationu sumitur a Socrate,que constat non plum cademicom paretemfuisse,sed etiam reliquaru philosophorti: hic primus a rebus occultis auocauilphilosoph/a .nam, i ait cicero,ab antiquaphitis. TU μιε Hia que ad Socrate, fur ochelau Mnaxagorae discipulu audierat au- meri,motusi tractabantur, c nde oriretur omnιa,quisue recederent, udioseque ab his iderum magnitudines,interualla usus inquirebantur, cuncta caestia. crates autem primus philosophiam deuerauit e caelo, Cr in Albus collocaviis,m in domos etia introduxit, coegit de dita in moribus,rebusque bonis in malis fuaerere: tu enim animaduerteret rera naturalium mentia non magnopere ad bene beatei tuendu prodesse, primus phi- Ume losophia de moribus induxit,qua cum in oscinis,lu in publicis locis profite. I. Vt με retur,admonebat ea esse quaereta,quae mores formarent, quaei ad domesticas tilitates necessaria essent. Nam domi. t ait Homerus, κακο- αγαθον ε πέσυκτωβd est, uisurprauumque bonumyue. detur tame interri. de Haseis disseruisse, t ex Socraticorsi libris,maxιm ue Xenophontis perstici potest, apud quem de mundo, eiusquepartibuε, rerumque mirabiti su Crarietateplemnque dsutat. Socraticus autem dsutandi mos minime arrogans, maximeque conflans, m ad inuestigandam eritatem accom
117쪽
immortalitati consecrarunt,sic eum Mutante inducunt, i nihil assim cpphialas quibusium certamen instituit, modesti me refellat cuim instituti rationem ipse reddit: Si ex qua hominum numero sim, quaeras, ex his me esse dicam, qui libenter referi se patiantur in quid aut falsum, aut ι--ptum dixerint: libenter etiam refellant, i quid ab alia minus ere d flumfuerit, Cr quibus non minus reprehendisquam reprehendere gratum,ιucundάmque sit: tanta enim maius bonum esse arbitror, quanto manu est maximo liberara malo, quam alios liberare. In Theaeteto autem nihil Oresedicit ouod Obile tricibus, de quoque mihi accidi erilis sum, sapientia acuus: m quod multι mihi obiiciunt, quod numfuenque ιnterrogo, restondeo nemini: cum nihil habeam, qua apienter restonderepsim, γαῖnimis obiiciunt: cuius rei caussa es , quod deus me opem ferre parturiatibus rubet, generare prohibuit:.quamobrem ne isse quidem sum da in re omnino sapiens,nee Pum ingeni, inuentum extat, quod ex me prodierat. Qu/ ero mecum Persantur, primo quidem identur rudes, sed mea consuetudine F Deo propitio 'antur mirum in modum proficiunt, i i in alia persuadent,sed tamen eos nihil a me didicis accepisse confiat, eru cum multis egregiis dotibus essent inΠructi,ex se itfis inuenisse.Hanc rronia Socratis oticus apud Cicerone aedicalfacetamque Cr elegante indicat.EII enimer minime ineptι hominis,m eiusdem etiam faceti, cum duapietia disi iretur,hacsibi Usum detrahere,eu tribuere Erudente,qui eam sibi arrogat: t apud Platonem Socrates in caelum effert laudibus Protagora , Hippiam, Prodicum, Gorgiam, caeteresse autem omnium rerum insitum git in rudem.Decet hoc neficio quomodo sita. nec Epicuro,qui id reprehedit, entior.
Idem Cicero, crates, ait, dese ipse detrahes in Mutatione plus tribuebat his, quos γ olebat resedere, ita cum aliud agnosceret atque sentiret, libenter riselitus se ea di mulatione, quam Graeci ciρωνύιαν ocant, quam ait ditiam in cphricana fuisse Fannius, Myue propterea ditissum in illo non pu tandum,quod idem fuerat ιn Socrate. 3 Haec cum de fisso tam modeste ceret, Apollinis oraculosapienti mus omnium iudicatus est Uthias Apalmi acerdos Chaerephontide Socrate percontantι hoc edidit , t ea apud
Diogenem Laert um, Aνδρων απαντων Σωκράτης σο*c me sp id ea, iraru omnium Socrates
sapienti min. quod oraculum in Apologia siua apud Platonem Fc intem pretatur, Solus deus idetur esse sapiens sed hoc restonse significat hominis sapientiam parui ritimandam esse,aut certe pro nihilo habenda . Socratem autem sapietem nomina quas Mus exempl. bus dixerit homine sapienti smum esserui more Iuratis iudi uerisapientiam suampro nihilo esse d.
118쪽
credo. quamscientia laudem ae praedicatione cum prasin iis derorare remane uos consumebat in hominibus ad irtutis diu cohortandis: μratem enim, t ait Cicero solitis dicere aiunt sibi erfectu vin esse se 1V1 i ν' esisti concitatusorationesua ad studium pereipiendὰ raras L ' φη irtutis.quibus enim id esset persuasum, i nihil mallet se ossis 1uam iis, os, his reiquam fatilem esse doctrina. His Saraticis monitis pleni fine
Xenophontis απιμνημ ονλμα Hry libri, plena Platonis de moribus irtuti in distulationessed ne infinitam pene copiam exemplorum perseruar, latum duntaxat num ex Clitiphondubiiciam. Cti.Efuidem eam tecum ess sepenumero, crates, alde commotus sumium te dicentem audirem, nubsquepulcherrime omnium dicere sus e cum ad homines obiurgia.ι xelut e tra ira machina deus aliquis repente exclamares, Quo praecipites
ruitis homines 'nsitis quo os rapiat impetus, nec fulcruam quod deceat agitis, rui in cogerendis opibus penitus estis occupati iberorum autem quibus hae comparantur,euram habetis nullam: nee reis iuste υι discant, iustianaereptoribus commendatis, qui iustιtiam doceantis modo doceri posis indiligenter exerceo se quidem Uiduitate exercitationis comparan da fit.Addis etiam eos qui corpus quidem exercent, animῆ ero ne ligunt, istam partem qua suapte natura paret, colere, hanc qua 1mperat, sternere. Item nicuique Uum eius rei qua nouit ri,prodes: tsi quis oculis, ri-ι-,rato corpore tι nesia satius eisit nou idere,aut audire,aut alio quouis modo corpore non ti,quam tι. eademque ratio sit in artibus: tsi quis Iaa lyra neficiat ti,neque aliena lyra tetur idem1- aleat in caeteris in- frumentis artibus: atque sue dicendo peruenu, t concludas,rus anrmonescit ti,huic satius esse, t animus agat otium, quam M luat, δει, iuris in agedast.his tuis sermonibus er aliis multis,qui irtutem doceri posse con mant nunruam sum aduersatus eos enim perutiles esse in ad homines cohortandos, in quasi Vomno excitandos plurimum conferre arbitror.3 Socrates summus philosephus multos habuit disivulos sed imprimis Platonem sapientiae patrimonio auxit:. Plato Academicos in Peripateticos haeredessea doctrina reliquit: qua ex eadem familia Miat cognati,dis,mi- Atu e latum nominis disserebantrinam Dipost obitum Platonis in Aea- EemiaIehola suburbana Athenis docuerunt, cademici sunt appellati, MSpeusippim Platonis ex Potona sorore nepos, qui otio annos iam demiae prae sed γt Xenocrates athmorisfiliuι,οnundus Calcedone Thraeiae oppi--. r Polemo, ales, utor, multi ab .siua ero in lyra. sic enim Ari pote scholam,in qua quatuordecim annos docuit Jocabant telem audierunt, MI id est deambulando Peripatetici ex eventu
119쪽
dictisunt. Aristotelis,authore Laenio,cum a Macedonia legatus rediisset,
elegisse dicitur in Locis παπαῖ μ, bi siue ad fictione nctionem deambulad. cumsuis discipulu philosophara solitata est. Inter sos autem Crilus diuersa ratio nominu era cum doctrina prorsia esset eadem: si nec tamen, t trique Occademici in Peripateticι,ornatam Cr elegatem doctrinam,sic Socraticam ac ere modestam consuetudinem Platonis in philosorhando retinuenit: Platonis enim tibra Secraticam du tationem δε omnι-bus rebus nulla adhibita afuoatione continent, Aristoteles,Theophrastus, caeteri Peripatetici, Cr Academici libris suis desiri erunt elut κυριας δοἱας,id est, taι immutabili necesitate definitas sententias, quas eorum sectatores sine dea dubitatione sesuebantur. Hactenus cademico rum desicriptιonem ex causis in adιunitis adumbratam tenemus. γ me loco Varro reuocationem Fuit ius,m correetione imulat,ne Ddeatur ineptus id quod adiectione eterisprouerbi, declarat ἴς τά A θώαρ, s ML neruam,quod in eos transferri potest, qui cum ineptisint, aut indocti, δε-cere tamen eos cupiunt ,a suibus Iotius docendisiunt . Cuius simile exem- Lb. 1. d. I lun3 es in Oratoriis Ciceronis tibias, Loquar, ait Caesar, ego de facetiis, o M. CV Δcebo sim t aiunt,oratorem,quem cum Catulin nuper audisset aenum alios aiebat esse oportere.
Fuit ergo iam a Platone accepta philosophandi ratio triplex. ma, de vita m moribus altera,de naturam rebus occultis tertia,de disserendo, quid uerum,
S quid falsium, quid rectu in oratione pravumve, quid
consentiens, quid repugnet iudicando. c trimam partem illam bene uiuendi a natura petebant, e que pa- redum esse dicebant, neque ulla alia in re, nisi in natura, quaerendum esse illud summum bonu, quo omnia referrentur. 3 Constituebantque extremum esse reru ex petendarum, finem bonorum,adeptum esse omnia enatura, ' animo,oe corpore, vita. Corporis autem alia ponebant esse in toto,alia in partibus d aletudinem, vires, pulchritudinem in toto: In partibus au
tem flensius integros, e praestantiam aliquam partium
120쪽
IN CIC. ACAD. FRAG. suillarem,ut in pedibus celeritatem, vim in manibus, claritatem in voce,in lingua etiam explanatam vocum
expressionem. nimi autem quae essent ad comprehendendam ingenis virtutem idonea,eaque ab iis in naturam mores diuidebantur. Naturae celeritatem ad distendum , oe memoriam dabant, quorum utrunque mentis esset proprium, oe ingenii. morum autem tuta
bant studia esse, O quasi consiuetudinem, quam partim
exercitationis Uiduitate artim ratione 6ormabant.in
quibus eratphilosopbia ipsa. In qua quod inchoatu est, ηeque perfectui gresso quaeda ad virtute appellatur: quo aute absolum,id est virtus, quoiperfecto naturae,
omniumque rerussuas in animisponut,una res optima. ergo hac animora. 7 Vitae aute id enim erat tertiu adiuncta esse dicebant,quae ad virtutis Uum valerent. Iam virtus animι bonis O corporis cernitur in quibusdam, qua non tam natura, quam beatae vita adiuncta siunt. Hominem esse censebant, quas artem quandam riuitatis S uniuersi generis humani,eumque esse colunctum cum hominibus humana quada societate. Ac de summo quidem atque naturali bono sic agunt caetera autetertinere ad id putant,aut ad agendum, aut ad tuendum, Ni diuitias,ut opes,ut gloriam,vi gratiam.Ita trigartita ab iis inducitur ratio bonorum. Atque haec illa sunt tria genera, quae putant plerique Peripateticos dicere:
id quidem non falso. Est enim haec partitio illorum: il
lud imprudenter,si alios esse Academicos,qui tum appetiarentur: alios Peripateticos arbitrantur. Commu-