Audomari Talaei Academia. Eiusdem in Academicum Ciceronis fragmentum explicatio. Item in Lucullum commentarii, cum indice copiosissimo eorum, quae in his continentur, ..

발행: 1550년

분량: 285페이지

출처: archive.org

분류: 철학

191쪽

38 Α C A D. Q V AE S T. libra ponderibus impositis deprimi , sic animum persti-cua cedere nam quomodo non potess animal vitam non appetere id quod accommodatum ad naturam ap

pareat Graeci id ραρειον appellant) sic non potest obiectarem per bicuam non approbare. ε Quanquam si illa, de quibus distulatum αε, vera sunt: nihil attinet de assensione omnino loqui. qui enim quid percipit, assentitur

satim. Sed haec etiam sequuntur, nec memoriam sine assensione posse costare,neque notitias rerum, nec artes:

ἱdque, quod maximum est, ut sit aliquid in nostra potestate, in eo qui rei nulli assentietur, non erit. y Vbi

igitur riirin, si nihil situm est in ipsis nobis Maximὸ autem absurdi iuitia in ipsoru esse potestate, nequγα-

care quenqua nisi assensione: hoc iae in virtute non esse, cuius omns constantia oe firmitas ex his rebus constat,

quibus absens enho quas approbauit: omninoque ansevideri aliquid, quam agamus, necesse est, eique quod visium sit,assentiamur. Q re qui aut visium,aut assen

sum tollit, is omnem actionem tollit e vita.

t Lucullus transit ad secundam thesim mae confirmationis, quod aliquid in philosophia sit approbandum: quam breuiter disputat, quia argumenta superiora hue referri pollunt. Prianus locus ab officiente causar perceptio enim gignit assen sonem & approbationem rei propositae.1 Secundus locus a distinctione dissimilium: inanimu nihil agit,animal m tus habet liberos, quibus assentitur.3 Tertius locus ex absurda consecutione repugnatium: hare enim duo pugnat animum esse, ὀc assensum animi nullum esse: qui locus duobus similibus explicatur. Prima similitudo a lance. 1 Seclida similitudo a naturali appetition . ε Correctio cum iteratione primi argumenti, Multa percipiutur: ergo mutata approbantur. 7 Quartus locus reuoeat ex superiore disputatione quatuor argumenta de memoria, de notitiis, de artibus, de virtutibus. Quintus illust ratur a paribus: vitium est in nostra potestate: igitur & vistus. Sed subductis omnibus Luculli rationibus,licet hae vera sint, intelligimus tametas contra nouos Academicos nihil iacere, qui neque motus liberos, neque asseu-

192쪽

LIBER II. Issem omnem tollunt sapientem enim volunt rebus assent probabilibus sed inensum temerarium & arrogantem & impudentem: in quem incidunt milti philosophi,eum quidpiam tanquam firmum & ratum, & certum,& perceptum sit, sine ulla prorsus dubitatione approbant, seque perfectissime scire profitentur: que assensum iure & merito Aeademici in antlaua philosophia damnandum esse eensuerui: quod in illa nulla scientia traderetur, sed opiniones tantum probabiles philosophorreni varijs altercationibus disputarentur.

Nunc ea iuideamus, quae contra ab his disturari solent. fedprimpotestis totius eorum rationis quas undamenta cognoscere.' Componunt igitur primum arte quandam de his quae visa dicimus: eorumque Ovim S

genera definiunt : in his quale sit id quod percipi oe

comprehendi post,totidem verbis, quot Stoici.' deinde ista exponunt duo, quae quasi contineant omnem hanc quaestionem: quae ita videantur, ut etiam alia multa eodem modo videri psint: neque in his quicquam intersit, posse eorum aba percipi, alia non percipi. ' nihil interesse autem, non modos ex omni parte eiusde modi

sint, sed etia si disterni non possint. quibus positis, unius

argumenti conclusione tota as his caussa coprehenditur. Composita autem ea conclusio sic en: Eorum quae videntur, adia verasunt, alia falsa: S quodsapum H, id percipi non poten: quod autem verum visim vi, id omne tale vi, ut eiusdem modi falsum etiam post videri. Et quae visa fiunt elusimodi, vi in iis nihil intersit: non poteti accidere ut eorum alia percipi possint, alia

non possint. Nulla igitur en visium quod percipi possit.

F Qua autem semunt vi concludant id quod volunt: ex his duo sibi putant concedi. neque enim qui uam re

pugnat. Ea sunt haec, Qua visa false sint, ea percipi

193쪽

o A C A D. Q U AEST. non posse: γ' alterum, Inter qua visa nihil intersit, ex his non posse alia talia esse , vipercipi posint, aba ven psint. Reliqua vero multa varia oratione δε- fendunt: quae sunt item duo: unum, eorum quae videantur,atia vera esse, alia falsa: alterum, omne visium quod

sit a vero, tale esse, quale etiam a falseo psit esse. Haeduo proposita non praeteruolant, sed ita dilatant, ut non mediocrem curam adbibeant m diligentiam.Z δ- uidunt enim in partes, S eas quidem magnas. primum

in sensius, deinde in ea quae ducuntur a sensibus, S ab

omni conssetudine, quam obsturari volunt: tum peru niunt ad eam partem, ut ne ratione quidem coni Aura vlla res percipi post. Haec autem uniuersa con-cἱdunt etiam minutius.' Vt enim de sensibus hestereo sermone vidistis, item faciunt de reliquis: in singui sique rebus, quas in minima di pertiunt, volunt Uscere, his omnibus quae visa sint, veris adiuncta esse falsa, quae a veris nihil differant: ea cum talia sint, non posse compreberi. 'Hanc ego subtibialeplulsophia qui de digni sima iudico,sted ab eoru causa qui ita disper usi remoti si mam. definitiones enim S partitiones, S hora luminibus utens oratio,ium Amititudines dismilitudine que, O earum tenuis S acuta dictnmo, Metium est hominum illa vera m firma m certa esse qua tutentur: noeoru qui clamet nihilo magis vera ista esse,quam falsea. Quid enim agant, si cum aliquid definierint , roget eos quis 'iam num illa definitio possit in aliam rem traf

ferri qualibet si posse dixerint: quid dicere habeat eur

194쪽

LIBER II. Alissa vera definitio sit si negauerint: fatendum sit, quoniam vetista vera definitio transferri non post in Diasium,vel quod ea definitione explicetur, id percipi posse.

quod minime illi volunt. Eadem dicι poterunt in omnibus partibus. - Si enim dicent ea, de quibres disserent, stedilucide per bicere,nec ulla communione viserum impediri: comprehentire ea se posse fatebuntur. 'ΤSinautem

negabunt vera visa a falsis posse distingui: qui poterat

longius progressis occurretur enim sicut occursum eni. nam conclussi '' argumentum non potest,nisi hu quae ad

concludendum sumpta erunt, itaprobatis,ut falsa eiusdem modi nulla psint esse. Ergo si rebus comprehensis oe percepti vis S progresa ratio hoc es scie nihil posse comprehendis quidpote i reperiri,quod ipsum sibi

repugnet magis ' Cumque ipsa natura accuratae oratio

nis hoc profiteatur, se aliquid patefacturam quod no appareat, o quo id facilius assequatur,adbibitura Sρη- seus, S ea quae per 'icua sint: qualis est istorum oratio,

qui omnia non tam esse, quam videri volunt ' Maximὰ autem conuicuntur,cum haec duo pro congruentibus sumunt tam vehementer repugnantia primum, esse quaedam falsa visa: quod cum volunt, declarant quaeda esse vera: deinde,inter falsa visa m vera nihil interesse. 7 At primum sium eras, tanquam interesser. ita priori posteraM, posteriora seuperius non iungitur.

ι Hactenus disputatum est pro assensione & comprehensione, quae duo sunt capita totius Academicae disputationis. Confirmationem sequitur refutatio,in qua Lucullus primam exponit totam rationem & sententiam Academicorum,ut ad singula eorum argumenta facilius respondeat. ainem de visis ex statutia toicorum Laertius breuiter explicat in vita Ze-

195쪽

nonis,ubi visum primum definitur sorme in animo impressio,quq sit re eo unde est, qualis esse non potest ex eo, unde non est: quae desinitio visum verum duntaxat e plicat: Deinde tribus modis diuiditur: alias in visum sensibile, ut domus: & non sensibile, ut Deus: alias in irrationaleat visium pecudis:& rationale, ut visum hominis: alias in artificiale & inartificiale . nam imagines aliter a doctis, aliter ab indoctis

percipiuntur.3 Duae sunt hipotheses primae Academicorum, & quasi sundamenta totius disputationis. Concludit syllogisino simplici primi generis totam Academicam quosionem, in quo syllogismo quatuor sunt decreta, quoru tria prima sunt assiimpii Omis : quartu est propolitio syllogismi, cui proximae additur conclusio. Syllogisinuasie habet: Nulla visa, inter qua nihil intere.T, percipipossunt:

Nulla igitur visa percipi pus M. s Distinguit quatuor decreta in syllogismo sumpta, quorum duo Arad Iessibi concedi postulant, secundum de quattum: duo item rationibus de argumentia probant, primum Sc tertium. 6 Metaphora ab auibus , quae ultra volando celeriter effugiunt: ut libro primo de Oratoro, Illud mihi a te nimium sestinanter dicitam videtur, sapientes omnes semper esse beatos, nescio quo modo praeteruolauit oratio. Amplificatio tertii decreti ad illustrandam assumptionem constat inductione earum rerum, quae sub sensus vel animum cadunt. 8 Conclusio assiimptionis.s Itorat conclusionem totius syllogisini. io Incipit Lucullus disputare contra Academicorum orationem modo expbsitam. Prima resutatio sumitur a causis emcientibus κατά ψιν, quae superiori thesi repugnant: nam cum Academici definiunt visum,& partiuntur, & genera visorum declarant, vi ταλκέτιν essiciunt, quam tamen inueniri posse negant: sed ipsi diceret se definire de diuidere res probasiles, non cognitas & perceptas. H Illustrat proximum argumentum ex dialectica lege definitionis, ubi dialemma est a repugnantibus ad conuincendum Academicos. ix Alterum dilemma ex eodem loco ropugnantium sumptum. is Confirmat secundam partem dilemmatis a repugnantibus, quae sunt argumentari ex propositione de assumptione, perceptis Se probatis,& tame dicere nihil

percipi poste. Sed Academici respondet syllogismos ex rebus probatis de re proposita iudicare, non e perceptis & certa scientia comprehcsis: de humana iudicia solis serὸ opinionibus niti. I 4 Hic argumentum pro argumentatione dici videtur,quae conses no potest, ut aduersus repugnantem aliquid concludat, nisi antecedentia probata, de Pro veris sumpta suerint. is Conclusio ad iudicandam apertam repugnantiam in superiore syllio Lino Academicorum. is Aliud argumentum item a pugnantibus. quae sunt,proprium esse orati

nis sensa mentis explicare, de nihil percipi posse. ubi tamen repugnantia iudicio Α- Cademicorum nulla est, qui aiunt orationem repertam esse ad explicanda sensa m iis , quae partim probabilia, partim improbabilia nobis occurrant, non ad interpretandam ullam scientiam quae in homine nulla sit, aut nunquam fuerit. i Postremo loco Lucullus resellit duo capita Academici syllogi sint, primuci tertium, in quibus indicat apertam repugnantiam.

196쪽

LIBER II. Sed progrediamur longius, S ita agamus, ut nihil nobis asentati esse videamur: quaeque ab his diculur, sic persequamur, ut nihil in praeteritis relinquamin. Primum igiturpesicuitas illa,quam diximus, satis magna

habet vim, ut i aper sese ea quae sint, nobis ita ut sint

indicet. Sed tamen ut maneamus in per lucusfirmius S conssantius, maiore quadam opus en vel arte, vel di

ligentia: ne ab his quae clara sint ipsa per sese, ' quasi

praestigiis quibusda γ captionibus depellamur.' Nam qui voluit subuenire erroribus Epicurus iis qui videntur conturbare ueri cognitionem, dixitque spientis esse,opinionem a persticuitate seiungere, nihil fecit: ipsius enim

opinionis errorem nullo modo sessulit. ' Quamobrem cum duae causaepesicuis S euidentibus rebus aduersientur, auxilia totidem fiunt contra comparata: aduersantur enim primum quod parum defigunt animos, intendunt in ea qua persticua siunt, ut quanta luce ea circunfusi sent,posimi agnoscere. alterum ea, quod fallacibus 9 captiosis interrogationibus circunscripti atque decepti quidam, cum eas di soluere non possunt, desciscunt a veritate. Oportet igitur m ea qua pro persticuitate restondera possunt, in promptu habere,de quibMiam diximus: O esse armatos, vi occurrerepsimus interrogationibus eorum, captioneri; distulere. quod δε- inceps facere conAιtui. Exponam igitur generatim amgumenta eorum , quoniam ipsi etiam illa flet non co8- fuste loqui. Primum conantur ostendere multa posvideri esse, qua omnino nulla sent, cum animi inaniter

197쪽

moueatur eodem modo rebus iis quae nulla sint,ut iis quae sint. Nam cum dicam, inquiunt, visa quaedam mitti a Deo, velut ea quae in somniis videantur, quaeque oraculis,au pictis,extu declarentur 'aec enim aiunt probari a Stoicis, quos contra dis utant) quaerunt quonam modo,

falsa viis quam ea deus escere post probabilia: qua

aute plane proxime ad veru accedur, esicere non positis

σμt si ea qμoque psit,cur istano post,quae perdissiciliter, internoscantur tamen' σs haec, cur non inter quae nihil sit omnino deinde cum mens moueatur ipsa per sese,ut S ea declarant quae cogitatione depingimus, mea quae vel juriosis vel dormientibus videntur: nonne, inquiunt, verisimili sitsic etiam mentem moueri,ut non modo non interno stat vera ista visa sint, anne falsa, sed ut in his nihil intersit omnino' vis qui tremeret S ex albeficerent vel i per se motu mentis aliquo, vel obiecta terribili re extrinsecus, nihil interesset qui di fingueretur tremor ille S pallor, neque ut quicqua interesset inter' intemnum 5 oblatum. 'Po tremo si nulla vis sint probabilia, quae falsa sint: alia ratio enZ. sin autem fiunt: cur non etiam qua non facile interno sicantur' curno ut plane nihil intersit praesertim cum ipsi dicatis, sipientem in furore seu tinere se ab omni assenseu,quia nulla in visis iu lintho appareat. ' Ad has omnes visiones inanes Antiochus quidem O permulta dicebat, i r erat de hac una re unius diei di 'utatio. I hι autem non

idem faciundum puto: sed ipsa capita dicenda: S primum quidem hoc reprehendendum, quod captiosi mo

198쪽

LIBER II.

genere interrogationis utuntur: quod genus minime in philosophia probari solet, cum aliquid; minutatam σgradatim additur aut demitur: ' Soritas hos uocant, qui aceruu Uscint uno addito grano. Vitiosium sane, Scaptiosum genus . '' Sic enim assenssitis: Si tale visium obie tu e l a Deo dormieti,ut probabile sit cur non etiavi valde verisimile s cur deinde non ut difficiliter a vero internosiatur' deinde ut ne internoscatur quidem 'postremo ut nihil inter hoc S illud intersit Huosipem ueneris, me tibi primum quidque concedente: meum vitium 'erit. An ipse tua stonte proceseris tuum. Quis enim tibi dederit,aut omnia Deum posse,aut ita fasturuesse, sipsit '' quomodo aut e fumis, ut siquid cui simile e se post, sequatur,ut etia dissiciliter interest post'

deinde ut ne internosci quidem '' Postrem o,ut eadem

fines ut si lupi canibus similes,eosdem dices ad extremu.

Et quidem bonestis similia fiunt quaedam ' non honesta,

oe bonis non bona, artificiosis minime artificios. quid dubitamus igitur affirmare, nihil inter haec intemesses Ne repugnantia quidem videmus.' nihil est enim quod des2o generem aliud genus transferri possit. At si efficeretur, ut inter visa disserentium generum nihil inte esset: reperirentur qua σ in suo genere essent, min alieno. quod fieri qui potest ' Omnium deinde inanium viserum una depulsio est, siue illa cogitatione informantur,quod fera solere cocedimus: siue in quiete, siue per vinum , siue per insaniam. Nam ab omnibus eiusdem modi visis per 'icuitatem, quam mordicus t

199쪽

A C A D. Q U AE S T. nere debemus,abesse dicemus ' quis enim cum sibi gi aliquid, cogitatione depingit, non simul ac se ipse

commouit, atque ad fle reuocauit , sentit quid intersit inter persti a m inania S' Eadem ratio e i somniorum. Num censes Ennium, cum in hortis cum Seruio

Galba vicino suo ambulasset, dixisse, Visus sium mibi

cum Galba ambulare at cum somniauit, ita narrauit: Visius Homerus adesse poeta. Idemque in Epicharmo, Nam videbar somniare me σ ego esse mortuum. Itaque simul ut experresti siumus, visa illa cotemnimus, neque ita habemus ut ea quae inforo gesiimus. ' enim dum videntur, eadem et E in somnus Jecies eorum quae vigilantes videmn. plurimum interent. Sed id omittamus : illud enim dicimus, non eandem esse vim neque integritatem dormientium m vigilantium, nec mente, nec flens .R' Ne vinolenti quidem quae faciunt, eadem approbatione faciunt, qua sobre: dubitant, haesitan reuocant se interdum, i que qua videntur, imbecillius assentiuntur: -- cumque edormiuerunt, illa visa

quam leuia fuerint, intel unt. Quod idem contingit insanis, ut m incipientes furere, stentiant, oe dicant aliquid quod non sit, id videri sibi: S cum relaxentur,

sentiant, atque ista dicant Alcmeonis, ' Sed mihi neutiqua cor constentit cum oculoru se L.

i Excitat deinceps Lucullus nouam attentionem,ut disputet eontra Academicos de perspicuitate viserum, quam confirmat esse in rerum natura tribus efficientibus causis , natura, arte,& exercitatione: quibus emcitur, ut unaquaeque res perspicue ceneatur: nam se res sua sponte se nobis Oilendui,& ars eas via dc ordine

200쪽

docet, dc exercitatio quantumuis obscuras de abditas in lucem profert, quae omnia Lucullo concedantur licci, non ellicient tamen aliquam esse perspicuitate in adiunctam lcientiae, id est aliquam esse perspicua & cui dentem Id illustrem scictiam. Artis enim praecepta perspicua sunt, sed perspicuitate probabili, nocerta, firma, rata, coprehensa:qua quidem Academici ab artibus philosophiae abesse recte cost mant. 2 Vt praestigiatorcs oculorum, sic septii ita mentis aciem fallunt ,ut res nobis aliae videamur, quam re vera sint. 3 Fgressiuncula in Epicurum in dialecticis rudem, qui opinionem erroris sustulit, quia docuit quo modo vera vel falsa esset opinio. 4 Opponit duas causas aduersarias perspicuitati, negligentiam in meditando, de captionem sophisti eam: totidemque eontraria remeaia: diligentem reru ei cunt pectionem , & i Ophi sim itum declinationem. 1 Propositio est Academicae contentionis, de confusione vi brum, qua Academici utebanrur contra Stoicos: Primum argumentum est ab adiunctis, & Sorites captiosus trium graduum, ubi tres sunt propositiones muni sy Ilogismorum connexo- rum captiose & fallaces, ut paulo post intelligetur. 6 Secundum argumentum a c. uisa prima cognitionis,quae est mens: & propositio syllogi lini connexa, sed fallax Sc inconsequens. In testinus timor est mente conceptus, oblatus autem ab obiecta re terriabili nobis iniectus. 8 Tertiuin argumentum idem est cum primo, ubi etiam iteratur captiosus sorites,qui confirmatur aut horitat Stoicoruin . V Lucullus respondet ad Academicum so item argumentis Antiochi sed cotractis Se breuius expositis: prima resutatio est ipsius argumentationis,quae capti se concluditur. io Definit Soritem ex etymologia nominis,quod per similitudinem tras tum est ab aceruo ex mul is granis facto. ii iterat Soritem Academicorum , ut ad singulas eius partis respondeat. i 2 Resellit primum gradum duplici negatione, Deus non potest omnia, etsi posset, visa tamen falsa, verisimilia non faceret. 13 Persequitur reliquos gradus simili insciatione. 1 Conclusio Soritae refellitur exemplis repugnantibu .is Prudentiam malitia, de temperantiam immanitas in voluptatibus aspe nandis, Ac in pnitudinem animi si perbia in animis extollendis, & despicientia in contemnendis honoribus, Sc liberalitate in effusio, & fortitudinem audacia imita tur, se patientia duritia immanis, di iustitiam acerbitas, de religionem superstitio, dc lenitatem mollitia animi, de verecundiam timiditas, de illam disputandi prudentiam concertatio captioque verborum, de hanc oracoriam vim in ana squaedam profluentia loquendi. Cicero in Partitionibus. is Aliu d argumentum aduersus conclusionem ex generis Se speciei Ioeot di uersorum enim generum, quorum aliud si ab alio non cantinetur , diuerse sunt species Ic differentiar: unde efficitur visa eadem e: se non posse. syllogismus est connexus secundi modi.i Distinguit genera visorum inaniis ex Cib ecti ratione, ut ea accidant partim vigilantibus, partim dormientibus, vartim vinolentis, Partim suriosis, in quorunvnonnullis Lucullus negat inesse persi cultate in .ia Prima distinctio a dictimili, vigilantes visa certa 3c Perspicua facile sece nunti falsis.

SEARCH

MENU NAVIGATION