Audomari Talaei Academia. Eiusdem in Academicum Ciceronis fragmentum explicatio. Item in Lucullum commentarii, cum indice copiosissimo eorum, quae in his continentur, ..

221쪽

ό8 A C A D. Q IE ST.' dicit me acrius Uidere, quam ustos pisces , fortasse qri neque Videmur a nobis, S nunc qui lem sub oculis μη neque ipsi nos susticerepo t. Ergo ut illis aqua ic nobis aer crassus ossunditur. At amplius non desideramus. 'Quid talpa desiderare lume putas Neque tam quererer cum deo,quod parct longe,1 quod falsum iuid

rem. Videsine naue illam stare nobis videtur: at iis qui in naui fiunt, moueri hac vilia. Quaere rationem cur ita videaturi quam ut maxime inueneris, quod hau cio an

non posim. non tu veriι teste habere ea ect non sine caussapum testimonise dicere o tenderis. Quid ego de naui svidi enim a te remum contemni. maiora fortasse quaeris. ρ Quidpotest esse sole maius, quem Mathematici amplius duodeuiginti partibus confirmant maiorem esse quam terram s quantulus nobis videtur mihi quidem quasipedalis. 'in Epicurus autemposse putat etiam minorem esse eum,quam videatur,sed non multo. ne maiore

quidem multo putat esse:vel tantum esse,quantus videatur e vi oculi aut nihil, aut non multam mentiantur.

AE mi igitur illud est semel f sed ab hoc credulo, qui

nunquam sensius mentiri putat, disicedamus, qui ne nucquidem,cum ille sol, qui tanta incitatione fertur, ut coleritas eius quanta sit, ne cogitari quidem post, tamen nobis stare videatur.

cara i Incipit disputare eotra Lucullum de principe & generali quaestione,Quod nihil percipi possit. Primum argumentum est a sensibus, leue & eaptiosum.Licet nim nullus sensus sit particeps scientiae, quia cui Socrates recte docet in Theaeteto essentiam rei non percipit: licet elimn interdum decipiatur sensius non sequitur tamen,quin interdum verum aliquid sentiat, quale vel falsum esse non possit. 1 Communi loco defendere, est prouabiliter & copiose ad imitatione Oratorum aliquid disputare: est enim locus conuuums,oratoribus campus,in quo libe-

222쪽

LIBER II.

ia expatiantur, elim aliquid amplificant laudis, aut vituperationis gratia. 3 occupat duo exempla, quibus sensus falluntur,quasi a Lucullo no satis re sutata de Loluta sint. Epicurus dissetit ab Academicis, quia omne iudiciu veritatis ponit in sensi-b': sed tame sentetia sua pueriliter Sc inepte defendit, Ic eius subscriptor Timagoras.s Si oculi palpebram aliquantulum depres teris,quanuis unica sit flamma lucentis eandelae: ea tamen geminari tibi videbitur , quia ab oculo tuo radi j exeiates . non ad idem seruntur puninam: atque idcirco, quod oculus bis inspexit, id quasi geminum se putat inspexisse.

6 Eleuat disputationem Luculli tanquam eommunem, nec satis a cruratam: eliin tamen ipse Cicero non accuratius disputet,quam Lucullus,& comunibus etiam locis hic ut ante Lucullus fecit, ex patietur.

occupat communem locum Luculli de laude sensuum,&ei contradicit ab exemplis, quibus confirmatur imbecillitas oculorum: quia longius rem prospicere non possunt.

8 Occupat exemplum hominis acute videntis, quod eleuat collatione auium quae longius vident. Fuit autem quida nomine Linceus tam certa acie luminum, ut ex Lilybgo naues e portu Carthaginiensium egredientes videret,ut ait V Ierius libro primo. Carthago autem a Lilybeto distat mille stadiis, ac sere quingentis, ut ait trabo. Iumius resere, halleatum clarissima oculorum acie ex alto videre in mari piscem, in quem praeceps ruit, eumque discussis pectore aquis, rapit. s Secunda prolepsis de piscibus contemnitur: quia nos persectiorem visum quaerimus. io Tertia prolepsis de exemplo talpae resellitur a minori ad maius . Talpat quanuis natura sint expertes visus, tameu lumen desiderat.quid mirum, si hominea

acumen oculorum melius optent

ii Trasitus est ab imbecillitate oculorum ad fraudes dc sallacias ex his orta rae declarantur exemplo nauis: nam qui procul agitatam nauem aspiciunt, eamare putat,quia propter longitudinem spatij dc interualli, nauis ipsa angulos visus' afficere, atque mouere paruad modii potest.&qui sunt in naui,proxima quaeque moueri arbitratur,ut arbores, aedes. quia radi j oculoru ad motum nauis subinde mutant situm t atque idcirco res quae sub aspectum cadunt, mutari videntur , dc taquam oculo, sequit ted haee Ciceronis argumenta nihil admodum arguunt de probant. Non enim sequitur, si sensus aliquando fallaces sint, ut semper sint fallaces, de mes hominis fraude perspicere non posscietenim a doctissimis hominib' inuenta de explicata est ratio,& eur remus inflexus in aqua videtur, de collum columbae coloribus variegatum,clim tamen sit unius modi: exteraque eiusmodi ab optimis philosephis diligenter enucleantur, nec eorum quisquam in his falli potest. ii Correctio proximi exempli, de transitus ad aliud de magnitudine solis,ubi visus plurimum fallitur. u Epicuro sol videtur esse tantus, quantulus apparet,de maiusculus Jc minusculus, ut plutarchus ait: Ciceroni duodeuiginti panibus maior terra, id est, tercentum Se sex millibus leucarum: Mathematicis centies sexagies sexies, id est , centum millionibus leucarum Ac amplius.' i Contemnit Epicurum stulte disserentem de solis magnitudine, de sibi ipsi repugnantem: dicit eniin quodam capite, si semel sensus mentiantur, eis non esse credendum: de altero oculos posse mentiri, cum iudicant de solis magnitudine.

e. iii.

223쪽

A C A D. Q V AE ST. Sed ut minuam controuersiam: videte qμxso quam in paruula sitis. Quatuor Aunt capita, quae concludunt nibit esse quod nosti, percipi, comprehedi psit: de quo haec tota quaestio ea. e quibus primum est, esse aliquod Misium falsium fecundo, non posset ercipi: tertiri inter quae visa nihil intersiit ieri non posse ut eorum alia percipi posent, alia non po*nt: quartu, nullum esse visum verum a bens perferilam, cui non appositum sit visium aliud quod ab eo nibit intersit, quodque percipi non

psit. Horum quatuor capitum secundum m tertium omnes concedunt,primum Epicurus non dat. vos, quibusicum res ea, id quoque conceditis. omnis pugna de quarto e i. ' Qui igitur P. Servilium Geminum videbat , si Quintum se videre putabat, incidebat in eiusmodi visium , quod percipi non posset: quia nulla notaverum a falso distinguebatur. qua distinctione Fublata, quam haberet ' M. Cotta, qui bis cum Gemino Consiu fuit, agnostendo ei modi nota,quae falsa esse non possis

Negas tantam similitudιnem in rerum natura e se pugnas omnino, sed cum aduersario facili. ' Ne sit sane: videri certe pote i. fasset igitur sensium: m si unas etiterit similitudo, dubia omnia reddiderit . Aublatu enim iudicio illo, quo oportet agnosti: etiamsi ipse erit quem

videris,qui tibi videbitur, tamen non ea nota iudicabis,

qua dicis oportere,ut non post esse ei dem modifalsi. Quado igitur potest tibi P. Geminus, Quintus videri: quid habes explorati cur non post tibi Cotta videri, qui non fit, quonia aliquid videtur esse quod non eni s

224쪽

Omnia dicis fui generis esse nihil esse iis,quod sit aliud.

Stoicum ea quidem , nec admodum credibile, nussum esse pilum omnibus rebus talem , qualis sit pilus alius, nullum granum. Hac refelli possunt ed pugnare nolo. ad id enim quod agitur, nihil interest, omnibusinepartibus visa res nihil disserat,an internosii non possietia

si disserat. Sed si hominu similitudo rata esse non potest,

ne signorum quidem' Dic mihi,' Ulpus eodem aere,

eadem temperatione, dem caelo, aqua,caeteris omnibus, .

centum . Alexandros eiusdem modi facere non postes qua igitur notione disterneres Quid , si in eiusmodi cera cerum sigilla hoc annulo impressero, ecqua poterit in agnostendo esse distinctio an tibi erit quaerendus annularius aliquis, quoniam gallinarium inuenisti Deliacum illum qui oua cognosteret ' Sed adhibes arte aduocatam etiam sensibus. pictor videt quae nos non videmus: simul inflauit tibicen, a perito carmen agnoscitur. Quid hocs nonne videtur contra te valere, si sine magnis artificiis,ad quae pauci accedunt, nostiri quidem generis admota nec videre, nec audirepossumus '' Iam illa praeclara, quanto artificio esset stensius nostros, men- remque aer totam constructionem hominis fabricata na

tu .cur non extimestam opinandi temeritates etiamne

hoc asfrmare potes Luculli,esse aliquam vim,cum prudentia S consilio scilicet, quae finxerit, ve ut tuo verbo utar,quae fabricata sit hominem qualis ista fabrica His ubi adhibita quando cur quomodo Tractantur ista ingenis,ssi 'utatur etiam eleganter. denique uideatur

225쪽

sane, ne assirmentur modo. Sed de Phsicis mox, crquidem ob eam causam, ne tu, qui idem me facturum

paulo ante dixeris, uideare mentitus.

cra et Repetit quatuor hypotheses Academicorum a Lueullo prius commemoratas, ex quibus essici volunt, nihil posse percipi: quarum tres veluti per se satis ill stres, S: ab omnibus concessuinuntur: quarta, quae In quaestionem venit,a Cicer ne confirmatur. 1 Vtitur exemplis Seruiliorum geminorum, qui inter se valde similes erant, ut vix internosci possent, sed iis exemplis nunquam essiciet, nihil posse percipi. na, ut ante docuit Lucullus, adhibita consuetudine geminos facile distinpues. nec vero sequitur, ut si in quibusdam visis differentia non appareat, in nullis visis appareat. 3 C. Aurelius Cotta, Sc P. Servilius geminus primum cosules suerunt anno vinis coditae quingentesimo primo ,rursus autem anno urbis quingentesimo quinto. Concedit desen sionem Luculli de singulis & propriis rerum notis,quibus res internoscuntur, & tamen nihilominus eontendit visa confusa esse: syllogismus est connexus primi modi, cuius propositio est fallaxim una ilitudose fesserit, dubia Omma reddιderit: possunt enim res similitudine inter se coniungi, de multis dissimilibus distingui ac separari. 1 Resellit dogma Stoicum de singulis rerum proprietatibus , quibus inter sedisserant. Argumentum ab exemplis specialibus: pilus a pilo non internoscitur,ns ue granum a grano: non sunt igitur in singulis rebus propriae quaedam notae. Sicelsaeus cum Aristone Stoico dogmati assentiete disseruit, protulitque geminos fratres inter se litigantes, quorum alter illi depositum daret,alter deinde reciperet, atque ita haeretem in geminis, dc ambigentem uter esset,coarguit. Lege Laertili lib. I. 6 Transit ab exemplis geminorum ad exemplum signorum similium.

passiis est. I s sexcenta decem opera fecisse dicitur tam excellentia, ut arti claritatem possent dare vel singula. Plinius cap. 7 lib. 3 .

gallinarium a Lucullo citatun . cuius videtur meminisse Plinius his verbis: Tradiatur quaedam ars gallinarii cuiusdam dicentis, quod ovum ex quaque esset.

maiori ad minus licet verum sit, nihil tamen emcit.

quam ethnice Sc impie contemnit magis, quam refellit ex leuissimis adiunctis.

' Sed ut ad ea quae clariora sunt, veniam, res iam uniuersasprofundam: de quibus volumina impleta sunt

non a nostris folii, sed etiam a Chrysippo: de quo queri

solet Stoici, dum studiosi omnia conquisierit contra fensus oe per lucultatem, contraque omnem consiuetudine, contraque rationem ipsium sibi r ondentem inferiorem

226쪽

LIBER II. γ' fuisse: itaque ab eo amatum esse Carneadem. Ea sunt elusemodi,quae a te diligentissime tractata fiunt: Dormientium G vinolento O furiosorum visa imbecilliora esse dicebas, quam vigilantium , siccorum , sanorum :' quomodo quia cum experrectus esset Ennius,non diceret se vidisse Homerum, sed risum esse: Alcmeo autem,

is Sed mihi neutiquam cor constentit,

ilia de vinolentis. quasi quisquam neget, er qui experrectussit eum somniare o cuius ' furor costiari putare non fuisse ea vera, quae essent sibi visa in furore.

sed non id agitur tum, cum videantur: quo modo videntur,id quaeritur. nisi vero Ennium non putamus ita totum illum audiuisse, M Opietas animi,

si modo id somniauit, ut si vigilans audiretnexperrectus

enim potuit illa vis putare, ut erant, . somnia. dormientι vero aeque ac vigilanti probantur. Quid Iliona fomno illo, Mater te appello. Nonne illa credit filium locutum, ut vere experrecta etiam crederet unde enim illa, a Crie ad la mane: audiutera dum eadem S ista mihi num videtur minore habere visis,quam vigilantes fide s

Quid loquar de insanis' qualis tande fuit affinis tuus Catule Tuditanus qui qua sanissimus tam certa putat qua videt, g is putabat quae videbatur Quid ille, qui, M Video, video te vivum in ses, dum licet:

nonne etιam bis exclamauit se videre, cum omnino non

227쪽

rem interimebat, conabatur etiam patrem, non

perinde mouebatur falsis, ut moueretur is inΘAlcmeo tuus , qui negat cor sibi cum oculis constentire 'nonne ibidem incitato furore,

at Mesamma oritur illa deinceps, Incede, incede: ad unt, adseunt: me, me expetunt. Quid, cum virginis fidem implorat 'M Fer mi auxilium pestem abige a me:

i, Flammiferam hanc vim, qua me excruciat. Ceruleae incinctae ignι incedunt: at Circunstunt cum ardentibus tedis .

nu dubitas quin sibi haec videre videatur itemq; caetera:

a Intendit crinitus Apollo M orcum auratum Luna innixuS. D Diana facem iacita laua.

Qui magis haec crederet si essem, quam credebat quia

videbantur apparet enim iam cor cum oculis consentire.

7 Omnia autem haec proferuntur, ut illud efficiatur quo certius nihilpotest es inter visa vera oe falsa ad animi assensium nihil interesse. Vos autem nihil agitis, cum falsa ista vel furiosiorum vel somniantiu , recordatione ipsorum refellitis. non enim id quaeritur, qualG recordatio fieri fleat eorum qui experrem fiunt, aut eorum qui furere de Blerunt: sed qualis visio fuerit aut

furentium, aut somniantium tum, cum comouebantur.

zo i Hactentu ea eollecta sunt, quae ab Arademicisphilosophis contra sensus dilpurari soleui. dehine transitus fit ad exempla somniantium, ebriorum, & lutio.

228쪽

rum .adhibita quadam praefatione in Chrysippum Stoicum,qui in refellendis Aeademicis eorum causam infirmare magis, quam confirmare videtur. Is quinque libros scripsit ad Methrodorum aduersus coniuetu em, & septem pro consuetud ne ad Gorhippidem, ut ait Laerti . . P . - r x Ileliat exempla de dormientibus de vinolentis, magis ut seruiat suς causici quam ut constanter& philosophice respondeat. Quaerimus, inquit , quomodo res appareant somniantibus & ebriosis, verae,inquam, uuae tamen sunt fatis. quid tum an inde concludere potes, Si nulla sit in somniis & ebrietate perceptio, nihil ab homine posse percipi : aut visa quae vera sunt, a falsis non differre Hoc argumentum Ciceronis in syllogisino dispone eum proposita quaestione, hoc modo: Si qua dormientibm G ebriis πεra videntur, non de runt Uasu , inter visa vera Crfalsa nibilli tereriri.

T ., , -inum. Videsne quae plaga sit in propositione

sullastismi, quae & falsa & inconsequens est non enim sequitur, Si coiula sunt vita dormientium & ebriosorum, ut etiam reliquorum hominum visa confusa sint 3 Furor cosedisse dicitur,qui suos motus & impetus remisit, cum Is qui iuri sis erat, nihil fere a sano distare videtur. 4 Citantur hi versus a Cicerone Tuscul. prima: Mater te appella , tu qua curam somnos p. . leuas,

e Exempla tria proferuntur de furiosis , Tuditano, Hercule, & Alcmeone, oui Vera esse credebant, quae in furore, animo, & cogitatione versarent: de quibus idem iudicare debemus, quod de semitiantibus & vinolentis. i 6 Herculas apud Euripidem tres liberos necat, exis imans esse liberos Eurysis ei regis Thebarum, & Megaram coniugem stam Miam Creontis: post temorum sigittam pararet ad taedem Amphitrionas patris, a Pallade prohibitus est. ν - Con eludit contra Lucullum somniates,ebrios,& insanos assentiri vasis. eruque veta credere, quae tamen falsa sunt, & eleuat solutionem Luculli a diu nutibus quod genus argumenti totum contra Ciceronem eta docuimus.

' Sed abeo a sensibus. Quid en quod ratione percipi post Dialestica inuenta esse dicitis veri falsi quasi

disceptatricem, S iudice, cuius veri 9 falsi in qua re in Geometriane quid sit veru vel Dipum, dialectricus iudicabit fan in literis an in muscis At ea no nouit.

In philosophia igitur sol quatus sit, quid ad illi; Quod

sit summu bonum, quid habeo ut queat iudicare Quid igitur iudicabiis quae coniun ho, quae disian filo vera sit

quid ambigue dictu sis 'quid sequatur quaque rem, quid . repugnetes Si basi π horum similia iudicat, dest ipsa

229쪽

A C A D. Q y IE s T. iudicat. plus autem possicebatur. Nam haec quidem iudicare, ad caeteras res, quae fiunt in philosophia multae,

atque magna, non ea satis. Sed quoniam in ea arte tantum ponitis, iuidete ne contra vos tota nata sit, quae

primo progressu festiue tradit elemeta loquendi, O ambiguorum intelligetiam, concludendique rationem, tum paucis additis venit ad seritas, lubricum sine oeperiaculosium locum: quod tu modo dicebas esse vitiosium interrogandi genus. Quid ergos istius viiij num nostra

culpa e R. rerum natura nullam nobis dessit cognitionem finium,ut ulla in re statuere psimus quatenuT. nec hoc in aceruo tritici solum, unde nomen effled viti omnino in re minutatim interroganti: diues, pauperi clam obscurussit: multa,pauca: magna, parua: longa, breuia: lata, angusta: quanto aut addito aut dempto certum

restondeamus, non habemus. Φ QAt vitiosi Aunt soritae. Frangite igitur eos, Dotesti ne molesi sintnerui enim, nisi caueatis. Cautu e i, inquit:placet enim Cbysippo, cum gradatim interrogetur,verbi causa,tria pauca sint, anne multa: aliquato prius,quam ad multa perueniat, quiscere, id est quod ab iis dicitur ἡσυχoeza. ' Per me vel stertas licet, inquit Carneades, non modo quiestas.

Sed quid proficit stequitior enim qui te ex somno ex

citet, eodem modo interroget. quod in numero con

ticuisti: si ad eum numerum unum addidero, multane erunt rogrediere rurses,quoad videbitur. Quid plura hoc enim fateris, neque ultimum te paucorum, neque primum multorum restondereposse. Cuius generis error

230쪽

LIBER II. Tyita manat i no videa quo non post accedere. Nihil me lassit , inquit . ego enim vi agitator callidus , priusquam ad finem veniam, equos Austinebo, eoq e magi si lacus is quo feretur equi, praeceps erit. Sic me, inquit, ante sustinebo,nec diutius captiose interroganti res ondebo. 7 Si habes quod liquea neque re 'ondes,seuperbe. si non babes,ne tu quidem persistis. si quia obscura,concedo: sed negas te usque ad obsecura progredi .illustribus

igitur rebus insistis. si id tantummodo, ut taceas: nihil sequeris. quid enim ad illum qui te captare vult, utrutacentem irretiat te, an loquentem sin autem usique ad nouem, verbi gratia, sine dubitatione re 'ondes pauca esse, in decimo insistis. etiam a certis oe illustrioribus cohibes a Fum: hoc ide me in obscuris facere non sinu. 'Nbiligitur te contra soritas ars ista adiuuat,qua nec augendi,nec minuendi quid aut primum si aut postremum, docet. '' Quid quod eadem illa ars, quasi Pen lope telam retexens, tollit ad extremum superiora viruea vestra, an no ira culpa vis Nempe fundamentum dialecticae ess,quicquid enuntietur id autem appellatur

Odion ux,quod in quasi es alii aut veru esse, aut fallium. Quid igitur haec vera,an falssent' si te mentiri dicis,

Idque verum dicis: mentiri verum issicis. V Haec scilicet

inexplicabilia esse dicitis, quod in odiosius, quam ista

quae nos incomprehensa oe non percepta dicimus. Sed haec omitto. Illud quaero , si ista explicari non possunt, nec eorum ullum iudicium inuenitur,vi re podere posittis, verane, an falsa sint: ubi en ista definitio, statum