장음표시 사용
61쪽
phil pharum,m erussitissimus,a diuinitatesimanu nomen inueni cum antea Tirtamus diceretur. dissensit autem ab antiquis in eo lιbro,quem debeata dira fiest: illi nanque beatam ditam censebant ex maiora parte nominari: id est,ex irtute,quae persee beatum hominem offceret,quanias tamen non beati silmum,nis bona fortunae corporis adιungerentur. Hic Hostam irtutem ne ad beatam quidem ditam seipsa colentam ese doluit, nedum ad beati mam: nec omnes bonos esse beatos,praesertims in aduersa fortuna fuerint. Itaque Theophrasti sententia Ciceroni idetur esse delicanor Cr modιor,quam irtutis γι grauita quepatratur. 4 Strato Lam Ρ- cenus γιr eloquentisiimus Theophrano Iuresit olympιade centesima γιcesima tertia. t Apollodoris ait. Phasicin ideo dictus ei 1,fuόd perpauca, ea fue magna ex parte noua de moribus Icripsit,m ad inuestigationem cotem- Ilationemque rerum naturalium sese conuertit, in quibud ita degenerauit a suis, t ex senatus ideretur. si autem in Academia commoratis.nt, i Speusippus Platonis nepos, Xenocrates Calcedonius, Polemosethemensis Xenocrans auditor, atra Atheniensis, Crantor flensis Polemonis disii ι- tu in secius,diligenter authoratatem eteris cademιa tuebantur,m ne
stibi quidem fas esse ducebant Atra uersum, t aiunt, Vuem ab antiruis Platonis inLtitutis disi edere.
' Sed Zeno quum Arcesilam anteiret aetate, valdeque subtiliter dissereret, peracute moueretur: corrigere conatus e F dissiplinam. Eam quoque, si videtur, correctionem explicabo, cur Debat Antiochus. Mihi vero,inqua,videtur: quod vides idem significare Pom
ponium. Zeno igitur nullo modo is erat,qui,ut Theophra ius, neruos virtutis incideriised cotra,qui omnia, quae ad beata vitam pertineret, in υna virtute poneret.
in Nec quicquam aliud numeraret in bonis, iique appellaret honesium, quod esset simplex quoddam, S Ρ-
lum,m unum bonum. caetera autem eis nec bona, nec mala essent,ramen alta st dum naturam dicebat, alia natura esse contraria. Is ipsis alia interiecta oe media numerabat. Quae autem secundum naturam essent, ea
62쪽
sumenda, oe quadam aenimatione dignanda docebat,
contraque cotraria. Neutra autem,in mediis retinque
bat: in quibus ponebat nihil omnino esse momenti: ' sed quae essent semed ex iis aba pluris esse aestimanda, alia minoris. Quae pluris,ea praeposea appellabat: reiecta au
tem,quae mInoras. Atque ut bac non tam rebus, quam
vocabulis commutauerat: sic inter recte fanum atque peccatum,officium: S contra osscium, media locabat quaeda resis facta sola in bonis amonibus ponens pra-ne,id est peccat in malis.Osfria aure, Sstruat prae termissaque, media putabat, ut dixi. Quumque superiores non omnem uirtutem in ratione esse dicerent sed quasdam virtutes natura,aut more perfectas sic omnes in ratione ponebat. Quumque in ea genera vis
tutum, qua seupra dixi, seiungi posse arbitrarentur, hic nec id ullo modo fieri posse disserebat, Z nec virtutis υ-sium modo, ut superiores, sed ipsum babitum per se esse
praeclarum, nec tamen virtutem cuiquam adesse,quin ea semper uteretur . ' Quumque perturbationem animiissi ex homine non tollerent,naturaque S condolescere, Sconcupisicere, 9 extimescere, O efferri laetitia dic rent,sed ea contraherent, in angustumque deducerent: hic omnibus bis quasi morbis voluit carere sapientem.' Quumque eas perturbationes antiqui naturales esse dicerent, iis rationis expertes, aliάque in parte animi cupiditatem,alia rationem collocarent, ne iis quidem afflentiebatur. Nam operturbationes voluntarias esse
putabat, opinion que iudicio Fusicli: O omnium te
63쪽
turbationum arbitrabatur matrem esse, immoderatam quandam intemperantiam. Haec fere de moribus.
i Vetus Academia primum a tribus Peripateticis oppugnata est, quemadmodum paulo ante diximus . deinde a Stoicis,quorum princeps Zeno Cις- risus ex Cypro inoia,Cratis auditor, ir, Pt ait Laertius, ad inquirendum
solers σμbtitu in Iurius in omni parte philosophia plurima mutauit erborum nauitate in magni centιa delectatus. OG trimὐm in philosophia morati bariam ac multiplicem correctionem adhibuit, qua suo facilius percipiatur, tres in partes LIIribuenda eLF nobis. Primum enim caput erit de beata I ita C partitione bonorum: secundum de ututum diuisione m earum natura: Tertium de perturbationibus. Eena beatam
itam non in tribus generibus bonorum tIuperiores illi sed in na u- tute possit. eandemve beatam Cr beat imam sola Jutute fera iudicauit, i quι ea haberet, omne elicitatis Cr beatitudinis numeros esset adeptus: quam sententiam thenem hoc Epigrammate commendat, 2 stati κωμμὐλ μ hic lisl ονες,I τα νάρι α
Esse bonum nam animi dirtutemsela tuetur,
e sed 'validas des, quodque ea sola homines. AIT aliis bitae scopus essetflurca delupta , Vna egit pulchre ilia Mnemosnes. , Cum igitur a Zenone coni litutum esse id solum esse bonum,quod hanesum est, idque silum malum, suod turpe: tum reliqua 1uae neque in bonis
sisti nerue in malis, nouis nomin/bu , tar communiter quidem, αδιαφορα, id ent,indisserentia nominabής : quod eiusmodi sint, i his bene cr male ti licear, quaes indisserenter prodesse in obesse hominibus psint:
quanMs nullam im habeant ad misera m beate tuendum ,sunt tamen eiusmodi, t partim κμα c: id est, commoda ab eodem Zenone diacantur : non expetenda fuidem, ait inde ait, sed tamen eligenda, C semendae,m ali ua ritimatione dignandarcumsintsecundum naturam: Uanitas, Iulchritudo, bur, opei, gloria, nobilitas: partim δυ γηsκρια-:
64쪽
id est, incommoda er inaestimabilia,quaesunt contra naturam: γt morbus, paupertas, ignobilitas, deformita eorporis, infamia: partim μέσα, id es Lmiaia comparatione bens in mali: sunt enim inter Irtutem in t uminteriecta. Α Commoda autem quae Funt secundum naturam, gradibus aes alionis di tinguntur: alia enim pluris, alia minoris aestimanda Ant. pluris r alere malis, quam diues esse: robuIlus, suam agitis. Minoris contra, di Diuitiae m naris aeLlimentur, quam bona taletudo. Iga dicuntur a Graecis et amyla. να , quae Latia. - praeposita, Apromota, vi praecipua, et producta Cicero conuertit. Haec α Guylora, id ea eiecta A reiectanea , tametsi hoc Ocabulum proprie pertinet ad incommoda, quae sunt contra naturam: in Cato apud Ciceronem libro tertia de find.m haesignificatione Uurpauit. De incommodis autem quae sunt contra nato-ram,similis diuisio ex comparationesieri potest, i eorum quaedam sint grauiora, t morbus, paupertas: quaedam leuiora, Pt ignobilitas, in leui, aliqua iactura. s In neutris officium medium ruod Graeci καθκκου erant,
in contra ossicium ponitur: diciturque officium , quod ita factum ALI teius faeti probabilis ratia re di psit . quod Cato M.f. definibus hae conclusione rationis declarat: Quoniam idemus esse quiddam, quod rectὸ factum appellemus, id autem αἱ perfectum o ficium, erit etiam inchoatum 1 Pt si tuae depositum reddere, in re factis si, in officiis ponatur depositum reddere: illi enim addito ius ,facit rem factum: per se autem hoc jsium reddere, in sticis ponitur. Zeno igitur hic inter καIcρθωμα, ident,rectefactum inter αμάρτημα, id ei Lprauefactum sine peccatum medium quoddam possit, quod per se nec bonum ire malum esset ,sed adiectis certis circunuantias,nunc in boni nunc in malis numeretur. γtpatri obtemperare, medium oficium e εἰ in patrem necare, contra ossicium: quas nuda ponantur,nec in bonis sunt,nec in malis adiectis autem circunstantiis, in alterutrius rei naturam transeunt. si Atque haec de beata ita g neribus bonorum. Secunda Zenonis emendatio ad diuisionem irtutum adhibetur: Cum enim in Ateles dirtutes ita partiatur. γt aliae sint cis . rmorales oluntariae, suarum munus si naturales impetus in motus a 'ρ ' ' n mi iudiei oluntate moderari: γndefortitudo, tiberalitas, magni- Aetla,magnitudo animi, modestia,mansuetudo, eritas, comitas, abili ,
tri iustitia exi sunt: alia snt in ratione rem positae, i intelligentiastentia, sapientia, ars, rudentia,Zeno omnem irtute in ratione er cognitione
65쪽
Agis, e in iacri Atelicis Ethicis inueni. non ex suo,sed ex pqulari sensu
eos locutos esse arbitror. tque ita Cicero in officiis loquitur: Ne quissi a miratus ur cum inter omnes philo hos cenilit,a meque ipso s. pe distula tumsi qui nam haberent,omnes habere γιrtutes: nune itaseiunga,quasi psit quissuam qui non idem prudensst,iuIIus esse alia est ιlla,cum deritas ipsa limatur, in distulatione subtilitas, alia ad opinionem comunem omnis accommodatur oratis. si uamobrem, i ulgus,ita nos hoc loco loquimur. t alios fortes Attias iras bonos,alios prudentes esse dicamus: popularibus enim erbis HE agendum, in bitatis,cum loquimur de opinione populara. nans autemsicut reliruis omnibus pene philosephis,ita sunt copulatae,connexae ιrtutes, Pt omnes omnium participes sint, nec alia ab alia psit sepa- sicut. a. rara. is,ait Cicero,Zenonis aemulusse quid de Corinthiis tuis amiseras, posse te habere reliqua ve Dectilem saluam, irtutem autem namsi amiseris, etsi n.n potest amitti intus :sed si confessus fueras te non habere, nusiam te habiturum. ν uod autem ad Ῥιm irtutis attinet risisteles libro primo de moribus, beatam itam in irtute esse negar, quod feri posit, tqui irtutesit traditus remiat, nahil agat in ita. Idemque Abro δε- cimo, Maiam γitam, inquis,habι tum esse negauimus. quod dormienti per ε-mne tempus aetatis adesse psit, etiam plantarum itam degat. quo locori Ateles a Stoicis ehementer exatur, ab is rue dormire semniare
dicitur: irtus enim otiosa esse non pote I sed quemadmodum ignis ιηβbiectasibi materia, quandiu eam nactus HI ammas excitat e μ γι rem tua, irum bonum,in quo inest, ad hone ZM O laudabiles iationes semper in-fammat. . Tertia dissensio Zenonis ab antiquis philosophu in perturbationum ruritione I ersatursed omnis eorum controuersia ex de ιtionis contentione nata ess,quod quid sit perturbatio,inter res non conuenit. ripate ' tui in perturbationιbus, quas Graeca nemine τοῦ θη nominan naturalem γο- In Lucullo. lebant esse modum, t ait Cicero, atyue etiam tititer animi tru a natura datas: metum cauendi causa,misericordiam aegritudinemfue,elementiae atque Usam iracundiam fortitudinis fuasi retem esse dicebant . t dirtus ea nusiam propemodum γλ habitura sit: nisi quibusdamsi mulis iracun
diae, ad res magnas in labora vi animus hominis excitetur. Naturatiter autem heminibus quadruplices instaι esse tremotiones : duas ex vinatis malis, metumjuturis, Gratudinem praesentibu , totiamque ex opinatis bonis tibidinem in laetitiam, visi laetitiae sentium bonorum, ιιιδε f. ω- ... rorum tuae quidem genera ad certam mediocritatem reuocara pesse distula- V si bant. Nam timere, i ta istiteles ait, in consedere, in concup/sere,
66쪽
quorum neutrum rectestat 3ero quando,quibus de causis,quibusque rebus licet, quamari aequum sescere haec omnia, raeclarum in optimum meum irtute iunctum est. Zeno superiorem diuisionem perturbationum concedit Peripateticu. definitionu autem cotrouersia torquetur.Perturbationem nullam moderatam contendit esse, fuιn totius omnem auersam a recta ratione, in cotra naturam animι ehementem impetum de it. Modum tu
adhibes γιDo,ait,an itium nultam est non parere ratιοni'an ratio parum praeripit nee bonum ι rud esse, quod aut cupias ardenter, aut adeptus te esseras insolenter: nec porro malum, quo aut oppressis iaceas, aut ne opprimare mente ix constes 'Myue omnia avit nimis tristia , aut nimis laeta errorem--'qui igitur modum tria quaerit similiter facit, γυροsseputet et , qui se e leucadepraecipitari Iustinere secum Ait: γt enim id non potest,sic animus perturbatus, in incitatin nec cohibere se potest, nee quo loco ult, insisere quamobrem nihil interes trum moderatas perturbationes approbent,an moderatam imuinitam moderatam ignauiam,moderatam intemperantiam e fuι enim bitias modum apponit, is partem suscipit itiarum. Sed haec altercatιo Zenonu nominis magis est quam rei. Peripatetici enim quemuu appetitum in motum nomine perturbationis Tolunt intestigi, erationi obtemperet, siue repuenet: Stoici ero datarat turbulentos affectus,m rations inimicos perturbationes 3ocant. 9 Cumque superiores illi, triare in Aristoteles duas in partes animum diuiderent, nam participem tioni quae quidfaciendum, fugiendumves praescribit. Miseram rationis expertem in qua hiant naturales appetιtus, quos ante dιximus,Zeno nul iam perturbationem γοluit esse naturalem ed alutariam,m iudicia seseceptam. Inruo,sicut antea, captionis tantum nomine dissentit: neque enim Peripatetici ita naturales esse dicunt, t a 3oluntate non proficiscantur. tylicem igitur m moribus correctione a Zenone factam idemus , nam de beata ita, in generibus bonorum. alteram de diuisione in natura -- tutum tertιam de perturbatIonibus. m quibus tamenen magna causa fuisse idetur,'uamobrem a seu periore aut horitate disi ederet, praesertim cum ab illis non tam rerum,quam dedorum nouitate dioentiat.
De naturis autem silc sentiebat, Primum 'ut in quatuor initiis rerum illis quintam hanc naturam, ex qua
superiores sensius, O mentem effici rebantur, non adhiberet : statuebat enim ignem esse ipsam namram , quae quidque gigneret,ET mentem atque flenses. disicrepa-
67쪽
σς A V D. T A L AE I E X P L I C. bat etia ab iisdem, quod nullo modo arbitrabatur qui quam lici pose ab e quae expers esset corporis. Cuius generis menocrates, m superiores etiam animum esse dixerunt nec vero aut quod efficeret aliquid, aut quod iceretur,pose ese non corpus.
a Quid Zeno in explicatione morsi ab Meademicis tradita no probara se tu con l.Seruiitur eiusde reprehesiones duae de rebus phasiris, Prima de partitione elementoris, cunda de Deo causa principe rerum omnιῶ. Cum enim ristoteles elementa fluesimplices naturas in quinque genera distinxisset, ignem,aerem,aruam,terra,in caelum,Zeno caeli. quidem nosiustulit flacis tib , d. ' 'ηturam ita definis, i dicat ignem esse artificiosumnat distam prU die re /η-Censit enim artis maxime pro ιῶ esse ereare er gignere ruod1ue in operibus artiῶ nostram manus effera ad multo amrificiosius natura efficere, id est, xt dixi, ignem artifici iam mara Iru art/M reliquarum. D repabat etia a seperioribu ,quod rili principem reru omnia causam plice,Cr corporis experte ponant: hic aut e mundia Deu appeliat,eum j, animalil in ratione praeditsi de inrueadmota indicat distulatio Ciceronis de natura deorῶ,Zenonis ratiocinatis ad hiιc modia cocia tun hil quod aliquid efficit,eLI expers corporis: Deus autem fui ue efficit: Non e 1 igitur Dein expers corporis.
Plurima aute in illa tertia philosophiaeparte mutauit. In qua primiι defensibus ipsis quaedam dixit noua quos iun flos see censiuit e quada quasi impulsione oblata ex
trinsecus: quam ille ψαν σἰαν, nos usum appellemus licet, σ teneamus hoc verbum quidem: erit enam utendum in reliquo sermone pius. Sed ad haec, quae visa fiunt, i, quasi accepta sensibus , assensionem adiungit animor ii, quam ese vult in nobispositam S voluntariam. Visis non omnibus adiungebat fidem,sed hisΡ-sium, quae propriam quandam haberent declarationem
earum rerum, qua videretur.Id autem visium, quum
68쪽
IN CIC. ACAD. FRAG sum cerneretur,comprehensibile. Feretis haec Nos verae, inquam , Quonam enim modo κα αλμα Ιορ diceres hed quum acceptum iam, S approbatum esset, comprehensionem appellabat. Τ Simile iis rebus quae manu prenderentur, ex quo etiam nomen hoc duxerat. At quum eo verbo ante nemo lati in re usus esset, plurimisique idem
nouis verbis noua enim dicebat Us e i. ' Quod amtem erat sensiu comprehensium, idipsum sensium appellabat, πιι ita erat comprehensium,ut coueri ratione non post, scientiam : sin aliter, inmentiam nominabat, ex qua exisseret etiam opinio, quae esset imbecilla, S cum falso incognitoque communis. Sed inter scientiam mi lentiam, comprehensionem illam, quam dixi, collocabat, eamque neque Det restis, neque in prauis nume
rabat, sed seu credendum ese dicebat. Τ Equo sensibus etiam fidem tribuebat, quod vi supra dixi) comprehensio facta siensibus, oe vera esse illi, oe fidelis vide
batur. non quod omnia, quae essent in re comprehenderet: seed quia nihil quod cadere in eam posset, relinqueret, quodque natura, quasi normam scientiae oe principium sei dedisset, unde possea notiones rerum in animis Imprimerentur, e quibus non principia solum,sed latiores quaeda ad rationem inuenienda via reperiuntur. Errorem aute, temeritate, ignoratiam, O opinationem,m se lucionemn uno nomine omnia quae essent aliena firmae m contantis asensioni a virtute, apientiaque remouebat. Atque in iis fere commu
tatio cositat omnis,dispensioque Zenonisa Derioribus.
69쪽
1 De duabus dia 'ecticae artis partibus sim priorem inuentionem relisuit: in altera autem parte, qιae tradit iudicandi leges, cum se diligentius exeo ceret, multa de sensibus inmentia, ocabulis magis, qua is rebus inuouauit: fuam explicatιon m ad MLPsimos apodieticos Cy dialectic.s mi Ataeteres, pertιnere exiIlimauit. Sensius autem ι undios dicit, quod omnium rerum . quae sensibus percipiuntur, aliquo is commune, elut domicitium, non in hominibus selum , M etiam in bentiis: in qua flectes comprehense manent reconisuntur m imprimunturi quae impresia, Coc Ioiar sic dicitur, ut 3erbo φαινου-ι: id e;L ideor, Latine sum dicitur per μntano masiam,quod acerrimus in nritantisimus omniumsenseumst sus qui maxime notas in ilia tres rerum imagines in sensu communi impressas relinquit. VisPm autem Zeno apud Cicerone de uit, impressum, effectum fue ex ea )nde e et,quale esse non posset, ex ea nde non est: quae definitio isis eris tantum conuensi, ei Osdi sunt ea suae cadunt ιn sapientem. Fabius libra octava lanem interpretatur, si ura ταδασίας inquit, Grinei ocant, nos sine γisiones appetremus, per quo ιmagines rerum, non praesintium, ita re sntantur animo, di eas cernere oculis, ac praesentes habere ideamur. Viserum duo sunt genera: num falserum, quibu/ m nime fidei adiungitur: qualia sunt phantasmata pia fue nioru, cum dormientibus nobis, falsae rerum 'ecies obticιuntur: de quibu3 obuilus, somnia factici ludunt temeraraa nocte, Et pauidas mentes falsa timere iubent. qualia sunt etiam furioserum, et ebriarum cogitata: quae plerunPUalsis imaginibus eluduntur. Vnde ιilud . Llcmeonu, Sed mihi cor neutiruam consentit cum oculorum Uectu. terum genus 3 γ erorum γέ rum, quae merentur assensionem in approbationem, si ni-que και ἀλκὐα: idia comprehensibitia . quorum cognitio, adiuntia a se l. ne, καIαM4ινgenit: id eis,comprehensionem, nde 'Ilia exii titscientia Cr notio ita mente comprehensa , conueri ratione non psit: 3 quae omnia Zeno gesta in manibus expr1mebat: nam cum extensam aduersam manum ostenderat, sum, inquiebat, huiusmodιHIr deinde cum paulum digitos extrinxerat, assensim huiusinodι: tum cum plane compresserat , pugnumque fecerat, comprehensionem illam esse dicebat, qua ex similitudine etiam nomen ei rei, quod ante non fuerat , καIαλη- 4 φ impossit: cum autem laeuam manu admouerat, in i rum pugnum amrite, demente ue compressimat,icientiam talem esse dicebat. - primi giatur cDeptus,qui asensibus impramutu Ua insenseu dici silet: nee ita ra
70쪽
νὼ idebantur .sed cansuetudo iam tenuit, t mente concepta,sensus ocaremus ab igis autem sensis enit in αληψου, C tantia, inscientiae qua se a suisu diatinguntur, t prima sit in rebus mediis secunda in bonis,tertia in malis: καI enim esse dicu ex obiectisprimis isis inchoatam perceptionem,quae per si,nec scietia nec insicientia'. sed alirtio addita,hara aetero M. t si καI. διυ anima Vias oblatsi comprehenderestentia erit certa Cr indubitata eratate compresendere: it rue inscientia. neonLianti Cr imbecilla ratione percipere : itaque καταληψις prima ιnfrmatis rerum a sensibin farita dicitur: quae scintiantia rationis eritate confirmata fuerit, Fientiams minus, infentiam est i et .mentiam enim comprehensonem certam Cr aeternam esse Stoici censent: quae ex rebus renitus perstem,in nunIua Arentibus, in ad aliquem emtumst tantibus conitat: insilentiam leuem Cr infirmam cum false, incognitoque sese communem. s Cumrue duae res t ante dictum ea καταλη ιμ ι- ciant, sens- primus assensus,Zenas sibin etiam fidem tribuebat ea quibus illa κῶαλη φκfieret, abus de causis: M.quod in sensibus eritas ιη-stsesam sint in incolumes,m omnia remoueantur, quae obfiant in imp disit: tum enim quicquidsensibus oblatum fuerit, Meliter percipietur .ali ra,quod a sensibus omnes artes di plinae natae te natura enim M Luoilus apud ciceronem diffutat.μmmo artificio sensiu fabricata est in quia μου ea HE is, i prima nos is peliant deinde appetitio siquatur: tu n- δεμ ad res percipiendas intendamus. Mens enim ipsa,quasensuumfons e Latque etiam ipsi'sis est,naturalem im habet, quam interit ad ea, quibus mouetur itaque alia δι a sic arripit, γt hissatim tatur: ali' sic recondit e quibus memoria oritur. Catera aut similitudinibus constant ex quibus efficiuntur notitiae rerum, quas Graeci tum ἐννοίας, tum πυληψεις acant. eo cum accessit ratio, argumentique conclusio, rerumque ιnnumerabilium multitudo : tam in percerno eorum omnium apparer,m eadem ratis prefecta hisgradi ιus a vientiam peruenit: )nde confiat principium fientiae esse in sensibus: e quiuem non principiasilum, id e 1 prima α -
gulares rerum notiones, sed latiores quaedam diae, id eΠ, generales notitiae ad inueniendam doctrinam reperiuntur. uehac de silentia , quae s-pientis propria Cr germana ea. 6 Inscienti fecies quaedam deinceps commemorantur, 3 terror lanus animi, qua res incognita pro cognita habetur: ηι illud Ciceronis, Erraunt usus est,temerescit,non putauits niuam pro Liga. 'suae Temeritas,HIpraeceps, m inconsideratu assensis , t nunquam te- μι Mare.
meritri cum sapientia permissetur Ignorantia, ilium est in mysecum quis non satis suid agat, aut dicat intelligit: opinatis sue vinis, imἷecilia