장음표시 사용
151쪽
Hi nationis angulo transeuntem magna ex pam te tranfinitti, ipsique proinde per soros transitum patere. Tandem si lucis radii a klidis corporum partibus reflectantur, certis legibus fieri n quaquam potest illorum e superficiebus etiam eximie laevigatis reflexio. Etenim quantumvis perpolita atque tersa sit corporum superficies, surimis tamen eminet asperitatibus, quae H cum iubtilissimis solaribus radiis conferantur, ingentium montium 4nstar haberi debent. Itaque si radii lucis a solidis corporum partibus repellantur, ince ta omnino Jege reflecti atque dispergi debent ob variam superficierum asperitatem, quod contrarium est experimentis. At singula reflexionis phaenomena intelliguntur, si rest xionem in minimis a continu distantiis feri cum i vutonianis statuamus. Et re quidem ipia, corporum particulas ta lucis radios ad minimam distantiam agere, experimento Primus omnium demonstravit c rimaldus &accuratius deinde confirmavit Neotonus . Lumen per angustissimum foramen in ten brosum cubiculum intromittatur, α lucis radio objiciatur tenuissimum corpus, quod ipsam radii latitudinem non excedat; umbra
corporis radio immersi ad notabilem distantiam projicietur latior quam utique es e deberet , si radius lucis prope corporis ob)ecti extremitates linea recta transiret. Umbra haec eternis inter se parallelis colorati luminis o dinibus seu fastiolis sbriata apparet, Suaesimbriae in latitudinem sese laxare conspicium tur, ampliori facto soramine, & ita inter se miscentur, ut discerni amplius non possint. Newtonus lamellam plumbeam acicula pertusam adhibuit, & foramitiis diameter erat
152쪽
pollicis. Umbrae dilatatio accuratius di cerni pqteli in majori quam in minori a corpore distantsa; ruatim quippe est, umbram in majori magis quam in minori distantia dilatari ; in magnis autem longe facilius quam in parvis differentiae observantur. At ista umbrae dilatatio deprehendi minime potant, si radii prope corporum luperficies nullam se rent repulsionem, ted in rectis lineis propagari pergerent. Itaque manifestum est, repulsionem aliquam pati radios a solidi atque o- paci corporis superficie iuxta quam incedunt. Hanc luminis proprietatem, qua fit, ut radii
lucis corpus opacum radentes recta non pergant, sed a corporis superficie repellantur, A ractionem lucis appellant Physici. Verum hanc pro trietatem a reflexione & refractione non aifferre, in hujus conclusionis projgressu probabilissime ostendemus. Interim concludere licet ; reflexio lucis non fit in solidis corporum particulis, si eam prope contactum aliquando fieri demonstrent accurati
sina experimenta, eamque eodem modo sem per contingere ostendant validissimae rationes , atqui &c. Ergo &c.....
Pars, quae quidem nulla ali nulidiori ratione evinci potest, quam si refractionis phaenoninna secundum Nevutonianam doc trinam expli femus, eamdemque eXplica ditionem cum Hypotheli Cartesiana compar
mus. Spatium ABCD fg. 16. ) duobus planis parallelis AB, & CD terminatum re
praesentet medium densius, quod sit medio rariori X tum supra, tum infra comprehen- '8 A minima a mos
dio AB distantia verius superficiem AB,
153쪽
. PARS. II. SECTIO II. rq 'trahetur. Iam ponamus, radium lucis f gperpendiculariter in superficiem AB incidere; evidens est radii directionem in medio ABCR perpendicularem manere etenim
attractiones laterales utpote aequales & contrariae sese mutuo elidunt; quare sola super-eil attractio perpendicularis , quae cum pem
pendiculari motus directione conspirat. Ιllae igitur vires quae id solum praestare debent, ut nempe radius perpendiculariter moveri pergat, & motu accelerato transeat in
AB ob medii densitoris attractionem; deinde autem in medio uniformi ABCD ob
aequalem undequaque attractionem motu
acquisito aequabiliter pruredietur. Verum ubi radius emerget ex CD, vi attractiva medii ABCD retrahetur ; quare evidens est radium lucis in medio inseriori eodem modo
retardari, quo accelerabatyr in medio superiori, . ac proinde in medio inferiori X ea dem movebitur velocitate, qua progrediebatur in medio superiori, antequam perveniret ad AB. Hic autem mediorum resistentiam non consideramus; sermo enim eis de globulis, qui per media interstitia libere transeunt: alii siquidem. globuli intra medium
Simplicissimum directionis perpendicularis casum demonstravimus, jam directionem ob-l i quam expendamus. Sit directio obliqua HG, agatque vis attractiva medii in distantia GΡ;
considerari debent vires duae , tina secunda directionem HG perpetuo eadem, altera vero secundum perpendicularem GP pe petuo variabilis. Ex hac virium compositio ne fit, ut globulus minimum describat curvae arcum G I versus ΙΒ concavum ob motum G 3 acce-
154쪽
PARs II. SEc mo II. I ipendicularis semper decrescit: etenim etiamsi fingamus, minorem esse resistentiam in medio densita i quam in rariorii, V. G. in aqua
aut vitro quam in aere, quod absurdum videtur; si tamen radius transeat ex medio,
quod magis resistit, in aliud, quod resistit
minus, aliquam licet minorem patietur motus retarditionem ; ac proinde noti intelligitur, qua ratione radius ad perpendicularem
Praeterea, si refractionis causa sit medii resstentia, radius magno refractionum num m Vexatus non 1blum velocitatis suae partem aliquam amittet, sed & totam poterit amittere i non lecus ac corpori solido me dium fluidum trajicienti contingit. Id vero experimentis contrarium omnino est ; re quiadem ipsa debilior exit radius diversa perm ans media; sed illam lucis iacturam inde
oriri putandum est, quod partes aliquae inte cipiantur aut intramedium reflectantur ; ca terum aliae omnes particular, quae e medio emergunt, totam primitivam retinent vel' citatem. Et quidem accuratissimis experi mensis con pertum est, incis radium perdDVersa media utcumque refractum eamdem subire refractionis legem , ita ut constans semper maneat ratio snuum incidentiae & refractionis. At si rasractionis causa sit medii resistentia, iam mutata radii velocitate ir certis omnino legibus ipsam quoque curvarum G Iic KL naturam & positionem mutari necessiam est ; ac proinde sine ulla constanti lege variabilis soret radii incidentis & refracti positio. Ex iis, quae hactenus explicavimus, admiranda facilitate intelligitur, qua de causa refractio in reflexionem mutari numquam pos-
155쪽
sit, si radius ex medio rariori in densius transeat; contra autqm si transitus fiat ex medio densiori in ratius sub certa inclinatione, refractio abeat in reflexionem . Primus casus statim patet; etenim quaecumque sit radii inclinatio, vis attractiva medii densioris efficere debet, ut radius ad ipsam medii s perficiem citius perveniat, & sub minori inclinatione medium penetret, ut patet, cum radius refractus accedat ad perpendicularem . Iam ponamus, radium ΙΚ fg. IT. . ex medio densiori in rarius incidere sub incljnatione satis magna, evidens est radium via Uactiva mecii densioris retrahi versus CDrat talis esse potest radii in K inclinatio ut composita cum vi attractiva versus CD abeat in directionem Lm plano CD parallelam , antequam radius extra medii densi
'ris attractionem excurrat; quam radius regredietur per curvam Μno priori I risimilem aequalem , eritque inclinatioonC inclinationi priori iKD aequalis et ideoque in hoc casu accurata fit reflexio . hec minori felicitate explicantur difficillima alia lucis phaenomena quae aliam quamlibet hypothesim videntur respuere . Sed de his deinde, ubi occurret locus, sermonem habebimus . Interim concludemus: vix in dubium vocari potest illa refractionis causa, quae naturae legibus consentanea est, lucisque phar- nomenis accurate satisfaciat; atqu4 &c. EN
obiic. Adversus utramque partem. DX anal siae praescribit, similium effectuum easdem asserendas esse causas; at corporum solidorum lucisque reflexio sunt effectus omnino similes; ergo lucis reflexio ex immediato su
156쪽
PΑας IL S CTio II. . I 33 perficiei reflectentis contactu pendere videtur Res p. Disti Maj. Si effectus ita similes sint,
ut omnia sitit paria accurate C. Maj. Secus N. Mai. & coni . Itaque inter magna corpora & subtilistima lucis corpuicula institui non poteli accurata comparatio ; quod quidem ex demonstratis de vi attractiva manifestum omnino est cum longe alia elle de-heat magnorum corporum minimarumque particularum attractio mutua. Praeterea similes non esse effectus illos demonstrant plurima lucis phaenomena; sed latis sit demonstratum. refractionis lucis exemplum quae aliquando mutatur in reflexionem ; id vero corporibus lolidis non contingit. Diversam utriusque reflexionis causam postulant experimenta ; & quidem si corpus ab aliquo plano. reflectatur, angulus reflexionis angulo incidentiae sequatis esse non potest, nisi corpus incidens sit accurate sphaericum & perfecta elasticitate donatum ; & praeterea planuari reflectens perfecte laevigatum esse oportet , quae quidem omnia ex demonstratis in Phyisica generali reflexionum legibus facile colli 8untur. Attamen radii lucis ita reflecti ob- servantur in speculis, ut angulorum reflexio: nis, & incidentiae aequalitas tanquar accuratissimum experientiae principium habe ur. At speculorum superficies quamvis laevigatii . sima videatur , debet tamen .esse admodum
scabra , & irregularis : & quidem ad perpo lienda vitra adniberi solent pulvisculi quorum profecto particulae radiis luminis longe
cras stores, inducere debent sulcos montic totque plurimos , a quibus lutan omne qua quaverium admodum irregulariter, ut a scabro pariete, reflecteretur. Tandem si anal
157쪽
giae legem hic quoque velint nonnulli risesei , aliquo modo in utraque reflexionum specie valere potest, ut patebit ex sequenti objectione. Inst. Omni carent verisimilitudine oppositae illae leges, quibus fit, ut radii lucis ineertis casibus reseingantur, in aliis autem repellantur . Ecquis stibi facito persuadebit, mediorum superficies ita variabili lege flans agere, ut radios lucis modo admittant , ut fit in res actione, modo autem repellant, ut fit in reflexione ξ Ιd saltem postularet analogia naturae, ut ad certos limites vigeret attractoto, quae deinde mutaretur in inpulsionem , nanc scilicet attractionis , ti repulsionis varietatem operan re fluido aIiquo, pro diversa corporum rese'entium, & r hingentium natura . His mittis sic argumentantur aliqui. Commentitiis miribusqisce agunt in distans, & modo attrahunt , modo repellunt, anteponenda est hypothes, quae universalibus naturae legibus magis est consentanea ; atqui &c. Ergo ...... Res p. Maj & permitto Minorem. Nostram conclusionem directe non petit' haec obiectio :tanquam probabilissimum quidem, & fere, demonstratum habemus , reflexionem lucis fieri in minimis a corpore reflectente dista tiis, non tamen omnino n amus elasticas , Aeet sensibus minime conspicuas, atmosphaeras circa ipsam corporum superficiem dispe fas . Hanc hypothesim ingeniosissime quidem.
excogitarunt recentiores Cartesiani systematis reformatores rem ita explicant.. Fing
muς, dispersam esse circa uitri silperficiem subtilissimam atmosphaeram, quae radio lucis Occurrat,. haec autem atmosphaera licet subtilis-
158쪽
tilissima, crassior tamen erit siI conferatur cum luminis tenuitate . Ponamus deinde , atmosphaeram illam non esse medium uniforme, sed diversam habere densitatem; radios oblique in atmosphaeram incurrenς cumvam minimam describet non secus ac in attractionis hypothesi; nam vis huius fluidi radium ad ipsam cornorum superficiem impellentis gerit vices attractionis, non secus au vis centrifuga materiar subtilis gravia deo sum trudit. Quare res perinde se habet, si-Ve attractionem, sive atmosphaeram impellentem admittamuς. Eadem plane ratione
intelligitur, reflexionem fieri posse in ipsi
atmosphaerae particulis; ac proinde fietitium esse attractionis principium, aut saltem minime necessarium, aiunt Cartessiani. Fatm-
dum quidem est, ignotum illud fluidum , cujus
leges pro arbitrio fingi, atque refingi possunt, nulla fortasse severa & geometrica de monstratione refelli posse; observabimus tamen, radii oblique incidentis velocitatem in velocitates duas dividendam esse, unam scilicet perpendicularem, & perpetuo variabilem, alteram vero constantem secundum directionem parallelam. At si radius vi a mosphaerae refringatur, hujus atmosphaerae fluidum resisteret quoque secundum directionem parallelam. Md quidquid sit, attractionem, & repulsionem velut phaenomena consideramus, doctissimos quidem variarum hypotheseon auctores impense veneramur; sed propositus harum institutionum scopus di ciles cansas investigare non patitur. Satis erit observare , reginionis , & refractionis phmiomena tribuenda esse eidem potentiae,
quae pro diveriis circumstantiis diversimode G 5 agit,
159쪽
136 ImTITUTIONES PHYSICAE. agit, quaecumque sit potentia illa. Etenim si radii lucis ex vitro in aerem exeant sub tali inclinatione, ut refringantur, aucta a tem inclinatione reflectantur, eadem omnino vi refractionem , & reflexionem produci demonstravimus. Cum praesenti conclusione . coniuncta sunt alia phaenomena plurima, quae in sequentibus articulis opportunius explicabuntur .
De Visone. I HX praecedentibus articulis lotum pen-LL det visionis artificium ; sed ipsum vi sionis organum, quantum nostri est instituti, breviter describemus. Oculi figura fere est sphaeris', pars tamen anterior est paululum magis con UeXa, & tunica cornea UOcatur, ubi pellucida est; reliquum autem oculi integuimentum, quod opacum est, dicitu Schrotica. Pars scieroticae anterior, quae corneae adJacet, tegitur membrana. quae V catur adnata, & essicit album oculi. Adna
ta tegit quoque corneam, sed ita tenuis ibi est, ut dissicile distinguatur. Ab anteriori parte cum com ea iuxta circumferentiam cohaeret tunica uυea, dicta, quae plana est, &m etdio foramen habet, quod appellatur pupula. Uvea constat ex fibris circularibus concentricis ad angulos rectos per fibra5 lon- studinales ad centrum .endentes intersectis: Fibras illas musculoses esse, a nemine ii 'ctenus demonstratum est imo peritis mus analcmicus Ruyschius, qui circa oculi stru- .eturam diligcntius versatus est, fibras istas'
160쪽
per maximam partem vari esse ostendit, atque celeberrimus vir D. Du Vernoi oculum Ceti diligentissime contemplatus, easdem fibras ex musculorum numero rejiciendas esse, judicavit . In medio oculi magis tamen Versus. partem anteriorem positum est corpus mol- Αle, pellucidum, lenti convexae simile, cujus suserficies posterior anteriorem convexitate superat ; vocatur humor crastallinus. Axis huius cum oculi axe per centra pupillae &bulbi oculi transeunte coincidit . Sustinetur crystallinus humor filis, quae in singulis punctis circumferentiae huius cohaerent, & intericu i parti oculi annectuntur iuxta circumserentiam corneae, in formSin arcus inflectuntur, & musculi creduntur, atque ligamenta ciliaria nominantur : haec inter se junguntur, & cum crystallino separationem in oculo efficiunt, huncque in duas cavitates seta
cameras, ut dicunt, unam anteriorem, alteram posteriorem dividunt. Anterior cavitagrepletur fluido aquae simillimo, dicituri timoraqueus e cavitas posterior repletur humore pellucido eiusdem circiter densitatis cum humoreaqueo, sed minoris fluiditatis: humor vitreus vocatur. Superficies posterior & interior oculi tegitur tunica Doroides dicta , fusco colore tincta; hanc iterum tegit membrana tenuissima, cui nomen Retinae datur .: Nervus cpticus ad posteriorem bulbi oculi partem paululum ad latus huic interitur; & ita cum oculo jungitur, ut exterius nervi integumentum com Sclerotica cohaereat, &sequens cum Choroide; fibrae autem, ex quibus retina constat, concurrunt. & medullam nervi constituunt. Oculus in capite movetur variis musculis cum Sclerotica cohaerentibus. De