장음표시 사용
121쪽
malis: scuti verba illa demonstrant: Cum ve salutaris me. Neque obstat , quod aqua etiam sine benedictione esse possit saptismi materia Ambrosius vero scribat, aquam sine praedicatio . ne Domini eae Crucis nullum salutis usum habere; quippe S. Antistes de jure di validitate non loquitur , sed de Ecclesiastic consuetudine Seusu , uti benedicti ni Patres in suis adnotationibus observarunt. Ceterum hoc eodem in capite s. Doctor non fidei tantqm , sed ipsi elemento verbis Evangelicis consecrata vim sanctificationis inesse fatetue ' & in sequeoti eap. num. Io. Ostendens , quod fides sine aqua non mundet, ait : Nec iterum sine aqua regenerat. nis serium ebi. Nisi enim quis renatus fuerit ex aqua o Spiritu Sancto, nou potes introiνe in regnum Dei , Crediν autem esiam Careebumenus in crucem Domini IeD , qua ipse signatur 'Ied nis hamitatus fueνit in nomine Paινis , σFilii, Spiritus Sonfii, remissionem non pol naccipe st peccatoνum, nec spiritualis gratiae munus haurire o conci ditqRe in num. sequenti: Creda ergo , quia non lunt vacuae aqua. Objicies 3. S. Augustinui trael. 8o. in Joan. n. a. loquens de verbo, quo in Raptismo mundamur , inquit : Unde ista tanta viνtus aquae , ut corpus tangat eor .ohIuat, uis faciente inr-'ho , non quia diciιμν , sed quia creditur Z Atquive rhum quod mundae, quia creditur, proculdu-hio verbum est concionis, quod sidem excitat, di excitando nos mutidat . Hinc paucis interjectis adiungit S. Doctor : Hoe est verbum fidei quod praedicamus , ait Apostolus , quia s confes1tis fueris in ore tuo , quia Domiuus 6ι Jesus ,σ credideris in corde tuo , quia Deus illum Iu-
122쪽
qua, est verbum ficet, quod praealcabant Apostoli, S de quo loquitur S. Paulus ad Rotn. o. v. 8. Atqui hujuscemodi verbum concionis est ac doctrinae, eo unice tendens , ut excitet fidem , per quam iustitia comparatur . Denique subdit Augustinus : Hoc est υerbum fidei, quod praedicamus , quo me dubio , ut m dare possit , consecratur oe baptismus. Vide contextum. Resp. Augustinum citato in testimonio no obscure sententiam nostram docere baeretiis cos expugnare . Post enim adducta verba subis jungit : me verbum fidei eantum valet in Ec. Helia Dei, ut per ipsum credenIem , Osi rentem ,
benedicentem, ιιngentem , etiam tantilium munis det infantem ' quamDis nondum valentem corde
crede=e ad iusitiam, ore consteri ad sal lutem. Ergo hoc verbum fidei mundat , etiamsi fidem
non excitet ergo non est verhum ςoncionatorium, ut arbitrantur haeretici; quia conciouato. rium verbum, nisi credatur , nullum producit effectum. Deinde eodem in loco Augustinus affirmat verbum accedere ad elementum, tribuere aquae vim mundandi, consecrare flaptismum,& ejuscemodi alia, quae profecto non simplicem verbi praedicationem, sulamque concionem important. Denique in lib. a. de Bapt. c. II. ait: Si Evangeticis verbis, In nomine Patris Filii, oe apiritus Santii, Marcion baptiImum con seevabat, insegmm erat Sacramentum , quamui ejus fides sub eisdem verbis aliud opinantis , quam catholica veνitas docet , non esset integra, Ied fabulosi sui latibus instu nata.
123쪽
Dum itaque in obieesci textu asserit Augusti,
Nus, verhum in Baptismo mundare , non quia aicituν, sed quia creditur, non actualem fidem, concionemque in Baptismo requirit; sed dumtaxat ostendit, quod verbum vim mundandi noth habeat praecise lecωndiam exteνioxem sonum vocis,
sed i etin dum lentum verborum , qui se 3eneturpini hene scri hir Doctor Angel. In P. R. q. 6O a. 7. ad s. Hinc ipse Augustinus post verba illa, non quia dicitur, sed quia creditur, proti nus addit et Nam era in ip o υeνbo aliud es s
mus transiens , aliud bensus manens. Mundat eryo sacramentale verbum , quia cred/tur non aes ,
. di formaliter , quasi quod nisi excitetur in sui scipiente fides, Baptisma sit irritum; sed quia
creditur ob/ 61υ ., per invocationem nempe SS. Trinitatis, quae objectum est fidei. Verbum denique quod in , aqua mundat , di citur esse illud quod praeviii :aruns Apostoli, non quia concionale sit juxtat sensum haeret scorum δeo enim consecratνν ba ριi mus ἰ sed quia Ap stoli verbi illius efficaciam , virtutemque au- Nuntiare, & exponere studuerunt : vel potius quia verba, quibus Baptisma confertur, sum
mam Evangelicae praedicationis Includunt, ex. Primuntque fidei Christianae mysteria . Demonstrat enim Augustinus in lib. 6. de Bapt. c. 23. In his Evangelicis ver his , In nomine Patris oeci
eontineri Sym holum Apostolicum , quod tribus constat partanus, de Patre, Filio, di Spiritu Sancto pertractanς. Ceterum , ait' ille , quis n sciat non esse Bapti mum Chrsi , si Deν ba Eυangeἰica , quibus 9mboiMm constat , illic desse rint 'subditque, bapt/lmum Chrissi veνbis eυangeticisco ecrs um , ubique eundem esse , nec hominum
124쪽
quorumlibet , m qualibet perυersitate Volari . ς' Postremo reponimus cum Tournely , recte Augustinum in obiecto testimonio obser asse , quod dixerit Climitus Ioan. I s. Vos mundi estis pνopter Uerbum, & non dixerit, mundi in s ρνσ-pteν baptismum ς quia in omni mundatione, si ve in
Sacramento, sive extra Sacramentum fi it, mundandi vis a verbo semper habetur . Si enim . inundatio extra usum Sacramenti obtinetur, oportet actualem fidem adesse : sides aut m ex aiaditia , auditus autem per verbum Chνsir Rom. I . U. I7. Si vero mundatio in Sacramento perficitur, necesse est , ut verbum consecraticiis
Dis ad elementum accedat. Quia igitur S. Doctor in trai'. illo universim loquitur de omni verbo, per quod fit mundatio; idcirco promiscue argumenta , & testimonia Scripturae proponit , quibus mundatio tum sacramentali &consecratorio , tum concionali' verbo tribuitur Nec tamen ulla in verbis S. Doctoris ambiis guttas, & aequivocatio eis: tam enim distincti. diversique sunt cria raeteres utriusque verbi ut in expositione illa nemini Prorsus .errandi 'oc. urrat occasio.
125쪽
I 18 De Theologicis Institutis
Ubi nonnulla e rea materiam, formremque Sacramentorum dubia diluuntur.
mentorum materiam ac formam movent,
. diluuntque . quibus illorum dignitas clarius innotescit, & administratio sanctius exeriscetur. . Sit itaque Primum dubium, an , & quae mutatio materiae , vel sermae irritum reddat Sacramentum Resp. apud Theologos omnes generalem, cet. tamque regulam esse , quod substantialis muta. tio materiae , vel formae Sacramentum reddat invalidum ς aecidentalis vero mutatio Sacramentorum valori non obstet . Substantialis autem mutatio materiae tunc contingit, quum vel
quoad physicam sui speciem, vel quoad humanum communemque usum eadem ipsa non re.
manet. Bapti Zet , v. g. quis in vino , aut iuaqua ex floribus expressa, aut in alio quocunque liquore, qui non sit vera , naturalis , & ementa eis aqua ; mutat ille physieam speciem materiae Sacramenti Baptismatis , nec consequenter vere baptizat. Tum, quia Sacramenista materiam habent , quae sensibile signum est spiritualis effectus ; aliquando censenda est materia substantialiter immutari, quando, physica etiam remanente natura , omnino signi rationem amittit; quod tunc contingit, quando ad com
126쪽
munem usum non possumus eandem adhibere . Ita glacies, licet sit naturalis aqua frigore cov. densata, Basilismi tamen materia esse non Potest, quia caret symbolo ablutionis internae, cum ad sensibilem externam ablutionem glacie non udamur. Et ob eandem rationem massa nondum vocta Eucharistiae materia nequit esse, cum illam homines ad nutritionem ad hi here non soleant. Ex quibus apparet, accidentalem tantummo
do esse materiae mutationem , quando & pbysica ejus species perseverat. & ratio signi sens hilis, quae ex communi usu cognoscitur, non aufertur. Hinc in aqua talida vel frigida, maris vel fontis, henedicta vel non benedicta, rite Baptisma consertur & in azymo vel seris mentato pane valide Eucharistia perficitur , Eadem ratione substantialiter Sacramentorum forma mutatur , quotiescunque legitimus , 3cquem ex communi usu habent, verborum sensus amittitur: accidentaliter autem mutari tunc dicitur, quando eodem permanente sensu , ve ba proferuntur paululum immutata t quod infra clarius exponςtur.
Dicendum est itaque cassum irritumque seri
Sacramentum , dum subit aut talis mutatio ma temae , vel Brmae contigerit . Quotiescunque enim ritus a Christo in Sacramentis institutus, nobisque praescriptus , substantialiter variatur , ipsa quoque Sacramenti substantia varietur oportet ; atque ita cassum illud irritumque reddetur: nam Sacramenta non nisi ex Christi institutione signa sunt gratiae . Atqui dum materia,
formaque Sacramentorum substantialiter varian tu e ,. substantialiter variatur etiam ritus , qaim
Christus inituim, praescripsitque: ergo &c.
127쪽
Accidentalis vero mutatio non facit irritum Sacramentum, cum tunc illud rebus, verbisque perficia ur a Christo institutis . Hinc uti legi. rur ii ' cap. Retulerunt de Consecr. Dist. 4. num
86. cum quidam latinae linguae imperitus sub hac forma haptizasset , In nomine Patria , Fi- Iia , O Spiritu Sanelaincensuit Zacharias R. P. sic baptizatum non esse iterum haptizandum . Et S. Augustinus in lib. 6. de Baptismo c. 23. scribit , sanctifirari haptismatis aquam , cum
aliqua erroris verba per impeνitiam precator ese fundit . Praeterea nunquam Romana Ecclesia repudiavit Sacramenta a Graecis collata verbis,
quae a serma a nobis usurpata accidentaliter discrepant. Observandum autem hic est, quod si integra permanente Sacramentali serma verba alia adiaderentur , quibus praecedentium sensus immutaretur non accidentalis, sed substantialis mutatio esset , ideoque Sacramentum invalidum
redderetur. Ita si qu s Basilidis, aut Marcionis
imbutus errore disce verbis azymum consecraret :. Hoc eo corpus meum . quod aerium, σωmbriaticum vi, nefario hoc additamento perverteret significationem , quam praefert vocabulum
illud corpus. Idem asserendum est , si Arii, aut Macedonii in secius haeresi baptismi formam hac impietate proserret: In nomine Patris , γ Fi-ιii , m Spiritus Sancti, qui alterius Iunt a Patre subsantiae r haec enim postrema verba Praefracte id negant, quod Filii, ac Spiritus Sancti
nomina indicant, verbisque E vangelscis pravum sensum assigunt. Atque hoc pacto' addicio quae in libet pravam intelligentiam.praecedentium Ueris horum inducens, nullum reduli ac irritum Sapramentum. Item
128쪽
Item substantialis censenda est formae, muta ario , dum ita transferuntur verba , ut sensum formae corrumpant . Hinc si quis hisce verbis in Baptismo uteretur : Filii ego te baptito is nomine Patνis , 'o Spiritus Sandii, prorsus invalide hapti Zaret. Accidentalis autem mutatio
esset, & Bapti sina . valeret, si quis ita sormam efferret: In nomine Patris, m Filii , oe Spiritus Sancti ego bapti o te I nam ejuscemodi
transpositio sensum verborum Christi non murat. Tum si in Sacramentorum collatione tamdiu interrumpantur Verba, ut ex communi iudicio non censeatur esse una eademque moralis actio, sive locutio , & varietur pronunciantis intentio I tunc verborum sensus tollitur, & contingit substantialis mutario formae , dc non perficitur Sacramen um. Uti si quis post illa ver-ha , 'o re baptizo in nomine Patris , Ho.
ras Canonicas recitaret, ac deinde ad prius ministerium revertens adjutigeret, Filii, m Spiri- . us Sandii. Si vero interruntio parva esset, ac moraliter censeretur, quod Mimiter locutionem
prosequi intendisset . tunc sensus formae perlisteret, validumque fieret Sacramentum. Suhstantialiter etiam tunc forma mutatur , . quando omittitur verbum aliquod , quod ad integritatem sensus necessiarium iudicatur . Ut si quis baptizans, unam ex personis S S. Trini ἀtatis omitteret , vel diceret e Ego baptizo iis nomine Patris, non exprimendo te, vel baptizandi nomen , ut faciunt Graeci . Quod si verbum aliquod omittatur , Quod non sit de sub stantia formae ; talis ortia sito sicuti verborum sensum noti tollit , ita Sacramentorum per
elloni nou ossicit . Ut si quis in proferenda
129쪽
Eucharissiae forma, Boe est enim corpus meum spraetermitteret illud enim . Praeterea substantialis formae mutatio contingere aliquando potest non tantum per Vestorum , sed & per syllabarum, imo & per unius hierae variationem ; ut si quis diceret: Ego te baptigo in nomine Matris . Filii , o Spiritus
Sancti. Plerumque enim fit, ut litera, quae indictionis initio variatur formae sensum tollat, ut patet in exemplo mox allato; quae vero variatur in fine , ipsum per se non tollit , sed
tantum ex proferentis intentione: nam ex cominmuni usu voces , in quibus ultima tantum litera mutatur, perinde sumuntur , ac si ejuscemodi mutatio minime contigisset . Lege S.Thomam in p. 3. q. t o. a. 7. ad Huc facit, quod laudatus supra Zacharias Papa , ut habetur in C. Res derunt de Consecr-d. ., loquens de Baptismo sub ea forma collato : In nomine Pa-
ria , Filia, o Spiritu Sancta, inquit: Si si
qui baptizavit , non errorem intνoducens , aut haeresim, sed pro sola ignorantia Romanae locu Nonis infringendo livuam , baptizans dixisset , non possumus consentixe , ut denuo baptizemur . Ut vero haec clariora reddantur, sit Dubium 1 I. an cassus semper Sacramenti valor evadat, dum forma eo fine corrumpitur , in aliqua haeresis inducaturi Rei p. quod nullo interiori errore , quicun que sit ille, violetur veritas sacramenti, quod ii tu legitimo celebratur ; non enim ad Sacramenti valorem fides Ministra requiritur, neque verborum sensus ex mentali proferentis inten tione, sed ex communi usu dependet . Unde
130쪽
Iam satis ostendimus , hapr imum , qui ver- Eet angelieis eon erat tιν, non pe=tinere cu/ub quam veι dantis Ῥει recipientis errorem , sive de
aliter se at at , coelestis doctrina influuat . Hinc profecto valebat datum ab Arianis illis Baptisma , qui Evangelicis verti s utebantur cesto animo crederent , Filium diversam a Patre habere substantiam . Ita quoque irritum Ba- Ptisma non erat per trinam immersionem collatum a quibusdam Hispanis quamvis uti scribit Gregorius Magnus ad Leandrum Hispalenissem Episcopum ) illam adhiberent , ut profiterentur suam de triplici substantia in divinis
Validum est etiam sacramentum , si Μ milter exterius ita suum manifestat errorem , ut hic debitum sensum formae non tollat, aut formam non assiciat , & in eam minime re laudatur . Tune enim intacta relinquitur ipsa formae substantia, quae in verborum sensu consistit qui quidem sensuq , ut superius dictum eis, non ex privata Ministri intentione, sed ex publico hominum instituto , & ex Ecclesiae usu desumitur. Ita valide consecraret, qui post haec verba et me est corpus meum , Calvi starum err rem adjungeret, diceretque: Et illiad in Capι is ad dexteram Patνis positum adoramus , cujus β-guram tantum in terris nobis praebet e Si tamen additionem istam non quasi partem formae sacramentalis apponere intenderet , sed ut errorem suum aliis proderet , eosque ad idem seu,riendum induceret . Denique, si ex corruptione formae verborum sensus aut aperte corrumpatur, aut saltem redis