장음표시 사용
71쪽
is peccavit. Saul in persequendo David; David ,, in committendo adulterium, & homicidium: se Ergo &c., , Item : Hoc ipsum ostenditur per exempla is novi Testamenti, quia Discipuli Domini cha- ritatem habuerunt, tam Apostoli, quam alii. se Discipuli electi: sed multi de discipulis abie- ,, runt retro, secundum quod dicitur Ioan. 6, o Multi etiam de Apostolis dubitaverunt infi- ,, de , secundum quod habetur Matth. ultimo, ,, & similiter ultimo Marci , & similiter ulti M mo Lucae et erg' charitatem habitam perdi- ,, derunt et ergo charitas semel habita potest
se Item et Hoc ipsum ostenditur per auctoriis D tates . I. Cor. Io. Qui stat , videar , ne cari dat , Et Apoc. a. Habeo adverbum te pauca, ., quod charitatem primam =eliquisti. Ergo cha- ,, ritas semel habita potest perdi, Sc deleri ,1 Item : Hoc ipsum probatur manifesto expe ., rimento, quia parvuli, qui baptizantur., ha- ω bent gratiam , & ita charitatem , di caeteras ,, virtutes & tamen quando veniunt ad adul- M tam aetatem, perdunt peccando, sicut planum is est et ergo charitas postquam habetur , amitin se titur. se Item: Hoc ipsum ostenditur rationabili arisse gumento. Facilius est dificere, quam profi- ,, cere ς & cadere, quam surgere t facilius est D etiam Ptrdere charitatem, quam fidem, quia perdita fide, perditur charitas, sed non conis vertitur: sed possibile est hominem, qui non ., habet charitatem, charitatem acquirere; posiis sibile en etiam, hominem habentem fidem,
., a fide recederet ergo multo fortius possibilem est,
72쪽
est, hominem habentem charitatem a chari.
Adnotat praeterea S. Doctor in eiusdem quaestionis resolutione , quod charitas viae nis tollit a libero arbitrio vertibilitatem ad mari tum , sicut nec cupiditas tollit habilitatem se ad honum et simul ergo stat vertibilitas , &M charitas. Sed ubi est vertibilitas , ibi potest ,, esse culpa, & ibi tam charitas, quam grati ri potest abesse. Restat igitur &c.
Haec denique Calliolica veritas locupletissimis Sanctorum Patrum testimoniis roboratur . Cyprianus in lib. de exhortatione Martyrii scribit, ereptos de faucibus diaboli, oe de laqueis sectili liberatos non debere denuo ad seculum re verti, ne perdant quod evasierint. Hieronymus in lib. a. contra Iovinianum ait: Si peccaverimus , o per peccati ianuam ingressus fueν it diabolus, protinus Christus recedit. Augustinus etiam id passim amrmat, ac praesertim in lib. de correp. & gra. c. 8. demonstrat , quod sitis suis Deus quibusdam , quos re-ιenera it in Christo , quibus fdem , spem , dilectionem dedit, non dat perseυera'tiam . Hoc ipsum etiam manifeste convincunt e omnia Patrum scripta , quibus contra Nova intianos una uim iter docuerunt, quod post Baptis mum lapsi recipiendi sint in gratiam per poenitentiae sacramentum . Quibus tandem accessit doctrina , ac definitio Concilii Trjdentini insess. 6. cap. II. I . & II. , pluribusque canOnibus ejusdem sessionis , sed praecipue canone 7. quo damnantur , qui iussisi:ationis gratian
son nisi praedestinatis ad vitam continge=e dicunt 'reliquos vero omnes, qui vocantur , vocari qμ -
73쪽
dem , sed gratiam non accipere I & can. 23. quuei insertur anathema, qui dixerit, hominem Immeι iustifieatum amplius peccare non posse, nequi
gratiam amittere' atque ideo eum. qui tabitur,
peccar, nunquam vere fuiss/ jUscatum . Objicies i. Matthaei 7. v. I 8. legitur : Mu
que Joannes tu epist. r. c. 3. v. 6. Omnis qui in eo manet, non peccat I & ibidem v. 9. Omnis. qui na us eji ex Deo , peccatum non facito quoniam emen psius in eo manet, peccare non potest, quo
striam ex Deo natus est. Atqui Jtisti sunt arbor bona, manent in Deo, & ex illo sunt nati. Res p. quod Iustus fiat arbor bona , quatenus charitatem habet , & bonam voluntatem , ex qua mali fructus, sive mala opera prodire nou Possunt. Haec enim non a charitate, & volun rate bona, sed a cupiditate, & mala voluntate Procedunt. Cum vero cupiditas illa in homine
justificato excitari rursus queat ; idcirco si illi
obsecundare volueri x, fiet arbor mala , malosseque fructus emittet . Hinc in sensu dumtaxat composito, uti Scbola loquitur , intelligetidus est textus ; quia nempe peccata lethalia ne, queunt cum gratia sanctificante componi. Unde non ait Christus: Arbor hona non potest feri mala ' sed, Arbor bona non potest malos fructus facere ἰ quamdiu scilicet bona manet, ac bene agi P. Eadem etiam ratione qui naIus est ex Deo,& in se habet semen ejus, peςcare non potest quia peccatum non a gratia , quae est bonum semen, sed ab ho manae voluntatis libertate.&iniquitate derivat: & ideo recte scribit Augustinus tract. 4. in epist. I. Joan. c. 3. n. 8. Iuquanism in ipso manet, in rantum non peccat .
74쪽
Et in lib. 2. de pecc. mer. & remiss. c. 8. ait: Per quod filii Dei sumus, per boc peccare omniano non possumus . . . Per quod adhue filii seeu-ιi sumus, per hoc peccare adbuc possumus. Denique cum I iannes in eadem epist. c. a.
v. I. dicat: Fioli mei , hae θνibo vobis, ut non preceris I & c. g. V. II. Qui habuerit substantiam hujus mundi, oe videνit fratrem Istum necessitatem habere , o clauserit υ cera sua abeor quomodo charitas Dei manet in eo Z Cum , inquam, haec ille scripserit, profecto evidentet apparet, non ipsum sensisse, quod nequeant Justi a charitate, & sanctitate deficere. Objicies a. Magna charitatis persectio postulat, ut extingui , ac deficere omnino non possit. Hinc Cant. 8. v. 7. dicitur et Aquae multae non potueνunt extinguere ciaritatem. Et Ioan. q. v. I 3. ait Christus: Ωιιi hiberit ex aqua, quam ego stabo ei, non sitier in aeternum. Ac tandem. Apostolus in I, ad Cor. II. v. 8. Charitas no quam excidit.
Resp. ad ι. idcirco dici , quod aquae multae non possint extinguere charitatem ; quia si loquamur de Justis, gratia sanctis ans superat Oamnium tentationum , Persecutionum, tribulationum impulsus; dummodo actualis etiam gratia adsit, neque huic voluntas pro sua libertate resistat. Si autem loquamur de Ecclesia , cuius cum Christo unionem Canticum Canticorum
ibidem adumbrat, nequeunt aquae multae extimguere charitatem quia neque ingruentibus haeresibus, neque saevientibus persecutionibus, neque vigentibus malis aliquorum moribus deserit Salvator Ecclesiam , quam acquisivit sanguine suo.
75쪽
Alterum quod ex Joanais q. cita vir , condi4rionato in sensu intelligendum est ; si nempe fontem aquae vivae falleuris in vitam aeternam Justi non deserant. Ceterum nisi fontem illum. Plures peccando desererent . non dixisset Jere.
mias c. I . U. Ig. De eliquerunt venam aqua rum viUentium Dominum .
Ad tertium . Apostolus praecellentiam chari letaris supra fidem , & spem, & reliqua Dei dona demonstrat , ex quo charitas diligenter in hac vita custodita sci Coelo permaneat I unde . statim adiungi : Sive propbetiae evacuabuntur , sis linguae cessabunt, βυe scientia deseruetur. Ex
Cum autem venerit, quod perseelum 6t, evacua-hitur , quod ex parte es. oec Ut tandem cavilli quil: bet hic sacile ac breviter enodentur , cum S. Thoma in a. a. q. 2 q. a. II. notandum est, , , quod per chari tatem. se Spiritus S indius m nobis habitat . . . Tri- nlicitur ergo possumus considerare charti. eiU: ,, Uao m ido ex pariq- Spiritus banetl incivenis iis animam ad diligendum Deum : & ex haς,, Parte charitas Impeccabilitatem habet ex vir- ,, tute Spiritus Sancti, qui infallibiliter opera-M tur quodcunque voluerit Unde impossibile se est haec duo timui esse vera , quod Spiritus se Sanctus velit aliquem movere ad actum cha -- ritatas, & quod ipse charitatem amittat Pecis cando. Nam donum Perseverantiae computa ,, tur inter' beneficia Dei, quibus certissime liis berautur quicunque liberantur, ut Augultinus es dicit in lib. de praedestinatione Sanetorum , δε- ,, ve in lib. de dono perseu. c. I q.
76쪽
cundum Propriam rationem : & sic charitasse non potest aliquid , nisi id quod pertinet adis charitatis rationem. Unde charitas nullo mo.
do potest peccare , sicut nec calor potest inis,, frigidare : & sic etiam iniustitia non potestri bonum facere , ut Augustinus dicit in lib. a. se de serm. Dom. in monte C. 37. Terrio modo potest considerari charitas exis parte subiecti , quod est vertibile secundum
,, arbitrii libertatem. Potest autem attendi comis,, paratio charitatis ad hoc subjectum & secunώ, , dum universalem rationem, qua comparaturis forma ad materiam , & seeundum specialemri rationem , qua comparatur habitus ad poten- tiam. Est autem de ratione formae, quod sitri in subjecto anaissibiliter , quando non replet M totam po encialitatem materiae . . . Sic ergo,, charitas Patriae, quia replet totam potentia- ,, litatem rationalis mentis , in quantum scili- ,, cet omnis actualis motus eius fertur in Deum, ,, inamissibiliter habetur . Charitas autem viae
,, non sic replet potentialitatem sui subiecti , ,, quia non semper actu fertur in Deum: unde ,, quando actu in Deum non fertur, potest alj- ,, quid Occurrere, per quod charitas amittatur ,, Habitui vero proprium est , ut inclinet po-λ tentiam ad agendum; quod convenit habitui. M in quantum facit aliquid videri bonum, quod ,, ei convenit; malum autem , quod ei repu- ,, gnat. Sicut enim gustus diiudicat sapores seri cundum suam dispositionena, ita mens homi- ,, nis diiudicat de aliquo faciendo secundum se suam habitualem dispositionem . . . Ibi emis,, charitas inamissibiliter habetur, ubi id quod ri convenit charitati, non potest videri nisi bo-E 3 is num s
77쪽
is num , scilicet in Patria , ubi Deus videturis per essentiam , quae est ipsa essentia bonita- ., tis; & ideo eliaritas patriae amitti non potest.., Charitas autem viae, in cujus statu non vide- is tur ipsa essentia Dei, honitatis esse essentia, se potest amitti. Legendi hac in quaestione sunt Estius in d. 3 i. f. i. Sc a. Berti ire lib. 19. c. ult. propos. r. & Juen in in d;ffert. a. degra. habit. q. a. a. s. Sc. Sed quaerendum postremo est , num charitas quae per peccatum amittitur, possit quocunque in gradu , sive aequali, sive majori, sive minois Ti, iterum reparari Et quod recuperari possit Charitas, ea omnia probant, quae sacramentum poenitentiae statuunt, & relapsorum reconciliationem ostendunt . Nam sicuti qui labuntur , charitatem amittunt ἔ ita qui reconciliantur , illam a Deo recipiunt . Unde ApDe. 2. v. s. qui charitatem primam reliquerat, ita monetur: Memor esto, unde exciderio , oe age paenitentiam,
o prima opera De. Quod vero possit quocunque in gradu, cha-xitas reparari , invicta ratione ab Angel. Doctore in p. 3. q. 89. a. a. ita monstratur οὐ Motus liberi arbitrii, qui est in iustificationeis impii, est ultima dispositio ad gratiam, unis de in eodem instanti est gratiae Insusio, cum is praedicto motu liberi arbitrii . . . . In quo se quidem motu comprehenditur actus paenite uinis tiae . . . . Manifestum est autem, quod se is mae, quae possunt recipere magis, Sc minus, ,, intenduntur , 3c remittuntur , secundum diis versam dispositionem subiecti . . . . Et inderi est, quod secundum quod motus liberi arbiis tris, in Paealtentia est intensior vel remissior,
78쪽
ι, secundum hoc poenitens consequitur maioreis .s, vel minorem gratiam . Contingit autem ia- ,, tensionem motus poenitentis quandoque pro ,, portionatam esse maiori gratiae, quam illa a,, qua ceciderat per peccatum , quandoque au- D tem aequali, quandoque vero minori. Et ideo,, poenitens quandoque resurgit in minori gra- ,, tia, quam prius habuerat , quandoque autem 1, in aequali, 'quandoque etiam in minori οῦ &eadem ratio est de virtutibus, quae ex gratiati consequuntur. Consule etiam S. Boaavenaturanti in 3. d. 3 t. a. t. qu. a. & 3.
andoque metiti nomen in malam partem
accipitur, uti dum dicimus, quod hcimi. cida supplicium mereatur . Hic vero h no in sensu significat . atque a scholae Theol gis passim ita describitue t Meritum eo honoνυ oyerum , quae funi ex gratia , difluitas quadam e praestantia, ob quam illis vel ex decentia , mel eae iussiria νependituν praemium aliquod perti
In hac itaque descriptione primo notandum illud occurrit, straemium pertimus ad vitam aeteranam nam temporalia hona , cum Justis aeque ac peccatoribus communia synt , nequeunt esse
79쪽
honorum operum retributio , nisi sub ea ratio. ne dumtaxat, quod possint ad salutem aeternam Per auxiliantem Dei gratiam ordinari velutidum quis divitiis utitur , ut eleemosynam largiatur , vel corporis animique valetudinem adis hibet, ut oret, ac pietatem exerceat. Adduntur insuper verba illa, bonorum operum, quae ex gratia sunt ἰ ut enim ex alibi dictis contra Pelagium patet , nullum sine gratia opus aut fidem , aut justificationem, aut vitam aeter
Tandem adjungitur, vel ex decentia , vel ea iustitia e cum non omne meritum tali dignitatest praeditum , ut servata aequitate merces illi ac praemium debeatur ; sed complura sunt imperisfecta Sc exigua , quibus praecedentibus dona Largitoris soleat ex profusa eius liberalitate rein Pendi .
Hinc duplex meriti distinguendum est genu ;ita iit alterum misitum de conduno, alterum meriatum de congrMo nuncupetur . Meritum de condigno est , cui ex justitia retribuitur aeterna vita ; illudque locum habet in solis iustificatis ,& habitualem gratiam praesupponit . Meritum vero de congruo illud est, cui ex sola decentia
remuneratio consertur: & tale meritum in peccatoribus etiam invenitur, dum gratia praeveniente excitati, fide, spe , & dilectione ad justificationis gratiam disponuntur. Cum in eo turpissime Novatores erraverint, quod asseruerint, opera hominis, etiam justi , in seipsis esse peccata ; quamvis non imputentur ad culpam, ob id dumtaxat, quod Dei,&Christi justitia contegantur; consequenter .alium addiderunt errorem, aientes, quod boua austo
80쪽
rum opera non vitam mereantur aeternam, sed
potius damnationem , & mortem; licet ex sua benignitate Deus praemium eis conserre decreverit. Ita Calvinus affirmat in lib. 3. initi tui. e. II. 3. 3. Propositio. Bona Iustorum opera non decOR-gruo tantum, verum & de condigno vitam me
Probatur. Saepe Scriptura testatur, quod Deus honis Iustorum operibus vitam aeternam Promercede retribuat et Atqui merces . meritis coris respondet, eisdemque rependitur : Ergo bona Justorum opera vitam aeternam de condigno merentur. Et sane Sap. s. v. I 6. de Justis legitur : Apud Dominum es meraes eorum . Μatth. I. U. I 2. Merces vestia eopiosa est in coelis: Et C. 23. F. 34. Possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi. Etruriυi enim , o dedit is mihi manducare e σύ. Et ad Rom. a. U. 6. Redin det unicuis Me fecunaeum vera ejus . Ac tandem in a. ad Tim. q. v. g. In reliquo reposita es
mibi eorona iustitiae, qtiam reddet mihi Dominus in illa dis itisus Judex e non solum autem mih sed o his , qui dii unt adventum eius . Alibi quoque de hoc dogmate clari evidentesque textus non raro leguntur.
Eandem praeterea veritatem SS. Patres perpetuo docuerunt, quos inter Martyr Ignatius in epist. ad Rom. ait: Sinite , ut bestiarum esca fim, per quam possim Deum promereνi. Chrysostomus hom. a. in epist. a. ad Timotheum et Vitae ratione , o bonorum operum Deum habe mus debi orem . Cyprianus in lib. de unitate Ecclesiae: ccipiunt merita nosera mercedem. Deni