장음표시 사용
31쪽
utemur abstraelis virlulum ideatium , nullus ejus erit progressu R.
45. tu. Elemenia, et respectus humanae naturae, actionumque liumanarum non satis innoteseunt; nam pravum est eor omnium, et inscrutabile: quis eostr feet illud' ut dicitur derem. 17. v. 9. Oportet ergo. ut altente, profundeque scrutemur hominum actiones, ac saeye comparemus moralia phaenomena eum physica illorum constitutione, ut novos delegamus respeeius, aut nitidius destrehendamus eos, quos vix animadvertimus: quod absque diligenti analysi constitutionis hominis non solum inelaphysi eae, sed etiam physicae, obtineri nequit. 46. t V. Saepe anima sensationes experitur, quas nollel; Saepe etiam passionibus agitatur. Sensationes autem, et passiones non sunt Sine corpore, cum non sint sine motu locali, qui est pro-vrius eorporis. in scientia igitur morali. quae motus in anima insurgentes, et passiones hominum investigare diligenter debet, ratio praeeipua habenda est organi Eationis, ac temperamenti corporis humani: quod absque analysi per analomen instituta, sleri non
47. V. Ostensum est supra lin, animam in eorpus, et en pus in animam mutuo iussuere. Nisi ergo modi hujusce ins uxus aliente perpendantur, interclusum erit iter ad moralis seientiae arcana secretiora. Qui autem fleri poterii, ut ii modi delegantur.
absque diligenti analysi animae. et corporis Prop. I. Si attendatur quod est proprium et prineipale objeetum
scientiae moralis, sive, ut clunt, objectum formale, inutilis est. et frustranea humani eorporis analysis per anatomen instituta. II. Si vero eonsideretur id quod est veluti materia sive objectum materiale aetionum moralium , et aeeidentalis dispositio ad ipsas; pertinet ad scienιiam moralem minus principaliter, considerare diversam humanorum corporum dispositionem. III. Non tamen propterea necessaria est persecta analysis corporum humanorum, ut scientia moralis persiciatur.
48. Prob. l. p. Ex dielis 23 cum S. Thoma. Proprium et
principale objeelum scientiae moralis sunt actiones humanae, qualentis humanae sunt, seu quatenus ex voluntate deliberata procedunt. et homo est earum dominus ita evim sunt morales, ide
que scientiae moralis objectum formale: nam ii acius, quorum homo dominus non est proprie morales dici nequeunt; cum enim non sint in libera hominis potestate, ei non possunt laudi. aut vitio adscribi. Atqui actiones procedentes ex voluntate deliberata. nona eorporis humani constitutione, sed a libera hominis voluntate
32쪽
pendent, quae quavis existente consillulione corporis . potest eas elicere, vel non elicere. Fac enim. hominum ex temperamento inclinatum esse ad iram, an sero plerea non erit in ejus potestate, iracundiae consentire. aut eam in Surgentem ei ercere , et ex linguere ' Quaecumque sit instinatio prava, nisi accedat voluntatis consensus, actio neque bona neque mala est ilὶ Inspeelo igitur obiecto formali scientiae moralis, inutilis, et frustranea est humani corporis analysis per analomen instituta. Et Sane quaecumque sal analysis, id ad summum poterit deprehendi, hune nempe hominem prae alio esse ad iram, ad concupiscentiam, ad mansuetudinem, ad castitatem et c. ex physica constitutione magis inclinatum. Haec aulem ad lineam moralem non pertinent. nisi accedente deliberatione voluntatis consentientis aut dissentientis. I em pus ergo teritur inutiliter, si constitutio humani torporis summa etiam diligentia per analysi in investigetur , ad decernendam moralitatem actuum humanorum, qua ratione morales sive deli
berali sunt; id enim pendet a voluntate, qua ratione libera est 23. 49. Alteram partem tradit S. Τhomas ; docet enim s3 , quod
diversitas, eι distinctio gradus in animabus eaussetur eae diverinsitate eorporis, ut quanto corpus melius complexionatum fuerit,
nobiliorem animam sortiatur 4 . Docei praeterea s5 . voluntatem eae parte objecti moveri ab appetilii Sensiti Vo. o Manifestum est, , , inquit, quod secundum passi0nem appetitus sensilivi immitta- , , tur homo ad aliquam dispositionem ; unde secundum quod ii
lii Universi homines per peeealum Adae vulnerali sunt non solum In intelleelu per ignorantiam. et in voluntate per malitiam . 1ed etiam in appetitu sensitivo per eon- eupiseentiam. et iraseibilem. Nihilominias absit. ut quis dieat. eoneupiseentiam. ant ira. et bilem in seipsis malas esse. et non poti tis re: ietas in nobis, etiam post baptismum, ut nobis nant virtuti m materia. Tridentina Synodus Sess. 5. eap. 5. . . Manere, in- quit. in haptizatis eoneu piscentiam . vel somitem . haee 1 aneta Synodiis sale in . et is sentit . quae eum ad agonem relieta sit , noeere nos eoa entientibus. sed viriliteris per Christi Iesu gratiam repugnantibus non valet; quin imo . qui legitime cenaum ., ru, coronabitur. Hane eoneu piscentiam . quam aliquando Apostolus peeealum appelia lat. saneta Synodus deelarat. Eeelesiam Calliolieam numqvam intellexisse pereatum M appellari, quod vere et proprie in renalis peteatum sit . sed quia ex peeeato est... et ad peetatum inelinat ... Quod si coneu piseentia quae ex Metalo est, diei non potest pereati m. neque proinde ad lineam mora, em pertinet. nisi tantum dispositive. qua stilitet ratione ad peeeatum ineliva l. multo minus phystea humani eorporis eou-stitutio. t2 S. Augustinus Epist. i55. al. M. n. 13. Non faeiunt . ait . bonos, vel malos mores, nisi boni. vel mali amores la his autem libera est voluntas. qvaeeumque sit eorporia tonsillulis. 3a in I. dist. 32. a. 3.
non reete ex unitate speei sita animarum nostratum inse nnt, humanas affectiones, et aetiones morales absolute dependere ab organo eorporeor nam ut ad rem S. Thomas l. 2. q. 53. a. l. agere per voluntatem , est homini naturale secvndum Speeiem, et non
ex natura individui, est enim proprium hominis, qua homo est i homo autem Per animam intelleetivam eonstituitur in speciei nam forma est, quae dat speciem. io 1. a. q. s. a. et
33쪽
, , rno est in passione aliqua, videtur sibi aliquid convenien , quod , , non videtur ei extra passionem existenti; sicut irato vidi iur, , bonum, quod non videtur quieto ; et per hunc modum ex parte, , Objecli, appetitus sensitivus movel voluntatem , . . Insuper d.
Oel si . quod mast nitudo passionis non solum depende ι eae virtute agentis. sed etiam eae passibilitate patientis, quia quae sunt bene passibilia, multum paliuntur etiam a parvis activis. Loquens vero de habilibus : ,. Ex parte eorporis, inquiι 2 . secundum na- , iuram individui sunt aliqui habitus appellii vi secundum inchoa -- tiones naturales ; sunt enim quidam disposili ex propria cnr- poris complexione ad easti talem, vel mansuetudinem vel ad ali-
, , quid huiusmodi Addi i quoque t 3 : Secundum naturam indiridui s sive seeundum determinatam eo toris compleat ne in . ex qua
dicitur luimini aliquid naturale seeundum naturam indixi dui, eum ex torpore aecipiatur animae individualio, ut supra s4) dictum est esse in homine quasdam virtutum inchoationes , inquantum eae
eo oris dispositione aliqui sunt dispositi vel melius vel pejus
ad quasdam virtutes , prout scilicet vires quaedam sensitivaeaelus sunt quarumdam partium eorporis , ex quarum dispositione adjuvantur rei impediuntur hujusmodi vires in suis aetibus, et per eonsequens vires rationales, quibus hujusmodi sensitivae vires deserviumr eι secundum hoc unus homo habet naturalem apιitudinem tid scientiam, alius ad fortitudinem. alius ad emperantiam. Quorum omnium ratio est, quia voluntas duclum sequitur intellectus; intellectus vero in hoc si alii conjunctionis eum corpore, non intelligit nisi per species accepta S a sensibus: sensus auleae pendent ab organis corporalibus. 50. Nune sie: ad moralem scientiam pertinet non modo consideralio actionum hi manarum, qua ratione humana , Sive morales Suni, Sed etiam earum materiae, sive objecti materialis, et variarum dispositionum aecidentalium, quibus eaedem actiones. ei voluntas hominis diversimode assiciuntur, etenim ad eamdem
scientiam, ad quam principaliter pertinet ratio formalis objecti, perii uel etiam omne id quod reducitur ad eam rationem. Atqui
varia corporis dispositio , ac temperamentum diversimode disponunt ad actiones morales; idemque praestani Fariae hominum passiones, quae sine corporis transmutatione non sunt: ipse quoque appetitus sensitivus , qui similiter pendet a corpore . movet voluntatem ex parte objecti, ut dictum est M. I laque ad moralem scientiam pertinet minus prinei paliter consideratio dispupilionis et temperamenti corporum humanorum 6).
si Conscientiarum Moderatores ad liaue rem debent diligenter Onimadvertere . ut reclum terre judicium possint de preealis ex passione patratis. Nam passio an
34쪽
ol. Tertiam parieni probamus ex ipsi sinet Adversariurum principiis. Tantum abest, ill persecia anato me humani corporis necessaria sit ad scientiam moralem polliciendam. quin illa diligentiam etiam Physicorum effugiat. Ut persecta se rei analome, opum
ieret. non ulgares tantum paries humani corporis investigare. sed ad ipsa prima sensationum nostrarum, organorumque elementa pervenire. Quolus autem quisque Adversariorum est, qui haee prima elementa detexerit Z Falentur ei ipsi recenitores, non modo si ignota haec es e, nec umqua tu in hae vita sperandum, ut nota nant; sed etiam minutas partes organi eas ex primis, et secundis imo tertiis elementis clam positas. aciem sensuum. ac mentis effugere il). Provocant igitur ad rem quae oblineri nullo modo potest. 52. Praeterea, ut persecta in Stilueretur analysis. oporteret singulorum hominum temperamenta cognoscere, ideoque non tantum instituere analomen Omnium partium solidarum uniuscujusquo corporis humani, quae etiam variae sunt pro diversa singulorum structura : sed nuidas quoque . et earum quantitatem, quali talem, te-lerasque a Deliones habere perspectas: nam lem pelamenta hominum diversa sunt, ae vix, aut ne via quidem duo homines repe
riuntur temperamenti omnino similis. Quis autem haec non dicam persicere, sed neque aggredi leni abii, nisi sorte sit plane insanus iaὶ.
teeedens minuit peceati gravitatem . eoqtie magi . qua sueril vehementior: passio τι enconsequens . petealtim angel. se. politis siguum magnitudini elns, ut ostendit S. Tlio ma 1 l. 2. q. 77. a. 5. Pole t etiam pa in lania esse . ut nm rationis omnino tollat i lii ne vero ob desectum libortalis ntillum est peeealtim . ni ibid. S, Docior de monstrat a. 7. Animadvertant quoque . in sola s en italitate petealtim mortale e se una Osfie. qu a. ut probat S. Tliomas qua est 25. de ver. a. 5. M pereatum m elate ret aelu delleiens morali i est autem aliqui 1 aeliis moralis per line quod aliquo modo is ext in nobis i xie enim ei debelur laus . vel vi inperium. ideoque ae iv ille qui est . , perseele in no ira sole late, est persee te moralis . et in eo pol e t e se ratio pereo M ti morialis . sie ut sunt aetus . quos voluntas elicit . vel imp ea . Aelus nutem Fen is finali latis non est perseele in potestate nostra . eo quod praevenit Indi onm rati v nis . e fit lamen aliqualiter in potestale nnstra . lnqnantum son nolita η rationi anh. Iieilii ri et ideo aetiis oti attingit ad penna moralium ae in i m. sed impe De e. un- ,. de non potest in sensnali ale esse poeta in m in nrtat . quod rIt preea rim perfectum... sed solum veniat . in quo imperseela peeeali morialig ratio invenitur ... Pereolum autem veniale quod ex e potest in sola sen nalitate . non est ah quo omni deliberatio ne volt nialis i lieol enim deli hora in non sit pet Delia . el si meiens ad peceatnm mor late i est tamen impet ela . sumetens ad peeeatum vonlat . Si vero omnis omnino d
liberallo absit . ut in molibu sen ualitatis . nni diei nive in imo primi . nullum est
Pete altim . enm motus illi nullo modo sint voluntarii.
ι21 Ut telera laeo amn . quis it m qnam explieabit phaenomona imaginali nnis . , memoriae per leges m eliantea . et observati nos analom ies Quis modum goneratio
nis humanae . et Qua ratione compingantur ossa in venire praegnanιil ni diei ne Eeeles. li. v. I. id lentavit laud altis Auetor. Phil. Ia nat. sed lavsiror nam igno
rantiam deniqne filiam eonte su fit.
35쪽
53. Ad haec, quotus est Medicorum, qui nedum solidas partes, sed et nitidas singulorum humanorum corporum in numeralis ae mensuralis habeat r qui seiat omnes earum conbinationes, omnesque deseelus ti r Aualome institui non potest in corporibus viventibus: nam hoc ipςo perlui harentur paries nitidae. In siiluitur aute in in cadaveribus, in quibus condeo syla sunt liuida, et plurimae etiam partes solidae lenuiores sunt corruptae. Clii merica
est igitur persecta illa analysis, quam spondent hi Philosophi juniores. Quod si ne in Medicis quidem requiri ea potest . quaenam
dementia est ipsam exigere in Moralibus tractatoribus f Sicut ergo Medicis curantibus corpora, salis e*t analysis accurata humanorum eorporum generatim, cujus postea nolitia illi utantur in singularibus infirmis, inspecta per signa, et Observationes ct jusque infirmi conditione. ac statu; ita Medicis animarum sal abunde est notitia generalis variarum humanarum passionum, earumque
diversi talis ex diversis hominum temperamentis 23, ut possint judicium ferre de statu singulorum, et de remediis prae Scribendis, eonsideralis in specialibus circumstantiis, pas,ionum quali tale, atque intensione, aliisque appendicibus appetitus sensilivi. 54. Ad priinum respondemus cum S. Τhoma 3ὶ, actiones
humanas utique procedere ab humana natura. quae eomponilur ex anima, et corpore; sed quod sint humanae . habere a voluntate, aqua est omnis deliberatio, A voluntate igitur . et non a corporis dispositione habent. ut sint morale S. 65. Ad secundum concedimus, Ethicam esse scientiam praclicam et negamus vero, ipsam pendere a physicis experimentis,
et observationibus. Loquens S. Thomas 4) de scientiarum principiis : Ouaedam, inquit. considerantur inductione, quae essit ea parιicularibus imaginariis, ut puta, quod omnis numerus est par,
M que individit a tum parer enlr' elles lolites ees motales particulieres , et en dediti reis des resulta is plus ou molns genera lix . qui sero ient eo time les premierfi filemens du
. . sisteme M Morale systema aliqua ratione eompletum habeatur, necesse ali quo modo esι moralem scire cujusque individui . invieem vero comparare has Omnes morales Peculiares. atque eae eιν deuutere conclusiones mastis vel minus steneralea ι quae erunι vel si prima elementa systematis. Videlitet is illimo qui lautis
effertur laudibus, exulare ab hoc miranto quoillibet μystema morale praecipiebati nam quis non dieam omnium popillarii iii loli ut orbis. qui tantopere moribus digere pant. ged ne hominum unius quidem ei vitatis . aut oppidi. morales vivendi ration a discere umquam poterit . et invicem eum parare . praesertim eum mira sit hominum in agendo in eoost nita. et tam saepe lal luna mutenti iri l Iaee est sapientia similium Philosopho. rum . qui noli videntur ad hominum perniciem . res eo deducere, ut omni spe animus despondeatur . indeqile eolligat. inutiles suis e tonatus universorum hominum revera aPientum. et in Feeplitis mini universalem ruat etiam in rebiax moralibus. idei reo tam mullis praedieant oportere adhue a natu i . instilliere persectiorem torporum humanorum , et Inores investigare, alqne conferre singulorum hominum. ut rem Praeeipientes quae steri non potest, quisque tolligat, neque sperari posse morale systema aliqua
36쪽
aul impar. Ouaedam vero aeeipiuntur sensu, sicut in naturalibus puta, quod omne quod vivii, indiget nuιrimento. Ouaedam vero eonsuetudine, sicut in moralibus, tu putu quod concupiscentiae diminuuntur, si eis non obediamus. Qui ergo a physicis experimentis principia mortalia derivant, m0ralem scientiam cum scientia naturali confundunt, vel ad voeant principia morali scientiae extrinseca: quod vitiosum esse idem S. Duetur animadvertit l . Itaque in scientia morali non utimur principaliter neque physicis experimentis, quae ad moralem ordinem minime perlinent; neque tantum id eis abstrat lis virtutum ille alium: sed conserentes aelus
humanos cum regulis morum Sive cum conscientia, et recla ratione, quae sunt regulae intrinsecae . et cum legibus, quae sunt regulae extrinseeae; allendentes quoque ideas, quae a Religione manant; cognoscimus quosdam actus esse virtuosos, quosdam vitiosos, propterea. quod rectae ratiunt, ac legibus consorines sunt, aut dissurines. Sic autem ad eorum ae tuum objecta ei gnoscenda progredimur, et habitus a quibus manant dignoseimus. et consuetudines lenemus. quae eosdem habitus generant. Ex quibus systema morale conficimus virtutum. ac viliorum. En vera systhematis moralis idea, a quo immensum distant ii qui ad corporis humauianalysim provocant. 56. Ad tertium respondemus. argumentum, si quid valeret. probaturum, nullam superesse Νpem moralis scientiae perficiendae:
quis enim scrutari potest id quod est inserula biter irritus sui ei
quicumque coit aliis: nam quovis delecto re 3 pectu , humanarum a Lli unum, quis certus posset esse, an alii Superessent respectus quovis autem variato respectu, morallias varietur. insuper pra bandu ui surpi, moralitatem in aetibus humanis diversam esSe ex varia constitutione sive cui port* sive animi quod est apprime salsum, ut demonstratum est 2ὶ. Itaque argumentum nimis probat, et salso milli ur supposito. Quod autem in Seri plura dicatur cor omnium inscrutabile, signis eat quod nullus eogitationum secreta cognoscat , nisi solus Deus, ut S. Hieronγinus interpretatur 3ὶ . Indicat quoque, debere unumquemque cogitationes suas diligenter expendere ne sorte putentur legi Dei consonae, eum reipsa sint dissonae. ut idem Hieronrmus advertit 4 . Sed haec ad systema scientiae moralis non pertinent; haec enim non de singulis agit hominum cogitationibus, quae in liuilae possuuiesSe, sed ipsas generatim allingit.
57. Ad quartum, et quinium responsio palet ex dictis 53.
Quod enim humo sensationes experiatur. quas non Vuli; qtandiit ibid. Est . inquit, in unaquaque scientia vitiosum. ut homo moretur in his
quae sunt eaetra aetentiam. ne vilium indueere in se intiam moralem ii tona in . qui ad phystea experimenta eam miliunt. ii proinde non perstetendae . 1ed ini perne leti dae moralis scientiae studio laborant.
37쪽
passionibus iactetur; quod eorpus influat in animam ; haec lar
tum ostendunt, veram esse secundam propositionis partem.
rarum aliquis inveniatur modus seientiae moralis pertieiendae. 58. Quamlibet seientiam perfici posse, nemo negabit; nam
scientiae nobiscum sunt valde imperfectae. ut supra demonstravimus il . Si autem persectio curanda est omnium scientiarum, mulio est magis conandum ad perficiendam scientiam moralem. quae postremis hisce temporibus foedala est laxarum, salsaruuique opinionum collis te, ipsa enim maxime interest, eum aeternam h minum salutem, aut exilium speclet, itemque privatam, publicam que eor indem hominum felicitatem. 59. Explosa eorum sententia. qui eo advocabant analysi in , et analomen ; cum iis est congrediendum qui in juris naturalis explicatione nullam auctoritalis etiam sacrarum Scripturarum ha hendam esse rationem statuunt. Qua in re praecipui sunt. Cum
II ei nece ius sit; omnium vero impudentissime Christianus Thomasius 7 . Selii nausius 8 , et Auetor speciminis hystoriae juris na
i5ὶ in Praes. ad elem. Iur. nat. et gen . leti Fund. Jur. nat et gen . S 17. ol is . Si aluerat idem Thomasius ea p. ll. eaut . ei rea studium Ethie iam S 37. .. Studiosnm luris meditari debere naturam nomini . . evndum lumen rationis . et elaram doetrinam Scripturae . . altamen S 17. eat. De -- utiissent, inquit. Scriptores iuris naturalis . ni pote quod tordhus omnium nomi- . . ntim inscriptum est . abstrahere a re vel alione . et Seri plura sacra ... Quae sane in vitem pugnanti nam qnaenam pugna evidentior . quam meditandam suadere studioso luris Detrinam Seripturae, et praeeipere. ut abstrahat a revelatione, eι Serisumaaera e miremini. Tliomasiva eontradietionis suae eaussam explieavit 6 Is eit... cum . ait. expertus suerim provocatione ad saeram Seripturam magis irritari erari tirones. quam si ea abstineatur ... ratio duris naturae modo die la suadet ut a saerisia l lteris abstraham ... Petimus quosnam denotet per illod crabrones ' Si Seripturae aerae studiosos denotat. igitur eorum timebat atuleos. nee tanti erat, ni posset ab psis evadere. ltaque a saeris Litteris abstrahendum duxit . quia vidit e. perte hibi ontradieere. Si autem per erabrones intellexit e seientiae suae stimulos qui per saἀeras Litteras irritabantur, nae praeclarus lutis naturae praeteptor est . qui ideo a Seripturis abstrahit. ne a lethargo ignorantiae . et perlinaeiae exei teti ris 8 Nov. syst Jur. nai. e. i. S 7. tibi inter eelera scribit i jus naturale juria prin-eipia Christianae Religionis valde absumum e mentum est. Ne Ethniei quidem moveeuiores iam impudenter loquuti sunt. sa Esaai rur Phisι. du droit nat. par. 2. S 2. ubi uno fasce saerilege eonsu
dens saera. et prophana i ta opiniones . ait. et verba Ss. Augustini. Hilarii. Moysis... Ciceronis. Plutarchi, et S. Pauli valde adlaphora debent esse ei. qui inquirere deri vel de ivre hi mani generis . . quasi non pro hiam ni generis inre seripserint Moy
38쪽
60. Videtur autem ita dicendum l. quia lumen naturale di-
linguitur a lumine Divinae re elationis. dus autem naturale innititur lumine naturali, non re elato ; est enim de rebus quae lumine naturali innotescunt, quacumque praecisa revelatione. Cum ergo agitur de jure naturali, necesse non est rationem habere divinarum Scripturarum, in quibus revelatio continetur. 6 l. ll. diis naturae praecedit divinam revelationem: ApDSlulus enim Rom. l. et 2. arguit gentes, quod legem naturae eordibus eorum inseri plana ignorare ut , et multis contra eam Se inquirare ut flagitiis. Ut igitur naturalia jura se iam iis , non spori et divinae revelationis rationem habere. 62. ill . dus naturale, et genitum commune est omnibus po
pulis quamlibet inter se religione dissilis. Nili ergo debet non
a uel ori tale sacrarum Seripturarum . quas et lini ei non recipiunt, sed reela lanium ratione, cui nulli Α homo potest obsistere. Prop. l. Inleura doctrina morum, qua ratione jus naturale , pi gentium. eι omnia hominis . et e tris Iollicia naturalia eum plectitur , a doctrina re relata non adjuta. imperfecta esι, mulι isque erroribus obiasaria. II. Me pertiei potest, nisi re- relationis praesidio. 63. Prob. i. p. ratione S. Thomae il). Lumen naturale quo ratio humana perfusa est, etsi deletum non sit per peeea ium originale . adeo lamen est lenebris cireumfusum, ut mens facillime in turpissimos labatur errores etiam in ipsis veritalibus, quae naturaliter innoteSeunt; multoque magis, si tenebris ignorantiae, quae est peccati originalis poena , superaddantur lenebrae
ex peccatis actualibus. quibus ratio magis hebetatur 2). Testes sunt universi gentiles Philosophi, qui licet ingenio, ac studio pluri
mum valerent, in eraSSissim Os lamen ei rea res morales lapsi sunt
errores 33, propterea qu0d lumine di inae revelationis destituli
se . ei Paulus. Addit inriseongnllias naturalis esse non debri nee Romanns , negia Iudaeu . nee Paganus . nee Mithamedanus . nee christianus . nee subdi us . nee Prin is ops i mill ins ille Religioni revelatae . nulliusqtte eivilis pote lalis rationem habereia dei, et, nisi ut sit homo qui plam Ut quis ergo sit naturalis lurineonsul in . omnem ex vere Religionem revelatam debet i O egregii iuris naturalis rostauratores lil 2, 2. q. a. a. ε. et 3. p. q. a. l. et 1. eon. Gen. t. Si isti vide S. Thom. l. 2- q, 85. a 3 iai non ost hie loens tolligendi sentilium Philosopli rum errores in re morali. id doeuerint Cyrenaiei. et Epien rei eonstituentes summum bonum in voluptate iquid Stoiei de suo sapiente nullis perturbationibus obnoxio i quid Cymei. et Pyrrho niel. qni nullam aliam morolit tem Ognoseebant . quam eons lilii tam a tivilibus leo. bus i quid Carnead os, qui Ins ip tam natur/ie negabat i qnid Plata. qui uxornm eom. munitatem admisit. eompertum est. 1 p e Aristoteles, ni observat S. Thomas l. Ethie. loet. s. de sola huius vllae selieitate loquntus tuit. videri potest s. Iustinus M. iaconori. ad Graeeos. Clemens Ale . in Protreptipo, S. Cyrillus Alex. in lib. eoni. Inlianum. l. et anima de salsa sapientia. et Piens t. t. exam. vanit. doe . gent I. Hq.
39쪽
erant l . Quid vero si tenebris intellectus addantur appelἰlio ues
ue ordinalae, et mulus sensilivae partis, quos iam saepe justi etiam homineS experiuntur rationi rebelles, et coguntur dicere cum Apostolo Rulit. 7. v. 23 se l. Video alium legem in membris meis repugnantem legi mentis meae, et captivantem me in teste pec- eali, quae est in membris meis . . . In seliae ego homo, quis me liberabit de corpore mortis hujus ' inter irasce tenebras, inter ejusmodi pugna S, quae reliquum lumen rationis plerumque obtundunt , adeo perspicaces Philus0phi nostri erunt, ut sola ratione iam instruia, et imbecillis omnes delegant veritales morales naturales, omnia hominis, et citis ossicia, quin ullo implicentur errorer Iussi mus viribus eoi puris alio iudi get, a quo Sustentetur: in sirinus mente valebit omnia praestare nullo sussultus revelationis
subsidio ' Si non hoc e i paradoxum, vix ullum erit. 64. Praeterea, ut S. Thomas animadvertit 23. jus naturale licet quoad prima principia praclica sit omnibus nutum ; conclu
siones tamen multas eum plectitur, quarum quaedam sunt cum
iisdem principiis immediale conjunctae; quaedam vero ab eis ita elongatae, ut non appareat ipsarum cum illis connexio. ipsaeeliam conclusio ues cum primis principiis immediate cuniae Iae, ibaqua udoque ob rationem depravatam ex passione, aut perversa consuetudine, obscurantur, ut homines reperiantur, de quibuslsaiae 5. v. 20. dicitur; me qui dieitis malum butum, et bonum mulum: ponentes tenebras lueem, et lucem tenebras si. Quis autem hasce dispellere tenebras poteril, nisi solus Deus per lumen revelatio uis' llaque illi . qui a doctrina morali naturali omnino ablegant doctrinam revelatam. aptari merito poSSunt . quae loe. uil. v. 2 l. lsaias ait: Vae qui sapienses estis in oculis vestris , et coram vobismetipsis prudentes.
ii Reeenset et ipse Tliomasivs gentilliint Philosophorum emores in Mura tibvs.lom. l. eaul. e. 4. S I i. seqq. Nihilominus perflat in sententia trade adi lus naturale abstrahendo a divina revelatione. Praesumebat ne homo iste qui Omma perti Gahat. indigesteqtie colligebat . nullo saelo discrimine, universifi Philo,ophis Graeeis aeum ineingenii praestare Quod si lii in tam multis errarunt Iurpiter, fit lis naturalibus ratio. nibus relieti . quid erit sperandum ite eeleris, qui non ita ingenio valent Thomasius ipse nefandiss'mis erroribus fiuis . quos recensuimus i. 26. plurimisqi e aliis. quibus est resertissimus, ostendit . quid Posεit intellectus immanus viribus propriis . nisi lumine iidei milustretur. ι2 l. 2. q 95. a 4.i3 Si eelera desse erent exempla populorum , qu i humanis vescebantur earnibu . qui promiscuo virbantur concubitu . qui sui tum putabant litilum . qui fornieationem non habebant ut interdie iam etc. abunde exempla suppeditarent Philosophi ipsi. eum qnibus agimus. Nam quis negabit . usuram esse proli uitam in re naturae' et tamen ipsi usuram moderatam ad in illunt. Quis nisi summe improbus dixerit. salsiloquium .eonev bina lum . lenocinium. incestum, Polygam iam virilem. besii alii alein non esse conistra legi in naturae 8 et nihilominus ita asseruit Thomasius . nec asseruit tantum . sed tamquam fidei professionem proposuit. En consequutiones ex negieeto eontemploque divinete revelationis ductu in rebus moralibus. ceteros ejusmodi Philosophoriam errores data orta tone pandems .
40쪽
65. Allera prop. pars sequitur ex primae nam persici doctri
na morum non potest, nisi ab ea omnes excludantur errores, velitatesque morales in bono lumine collocentur. Haec autem prae- Stare nemo umquam poterit, qui in tenebris ignorantiae versetur, nisi lumen supernae revelationis tenebras arceat Atque haec, Angelico observante , eaussa fuit, cur praecepta muralia , quae
ad legem naturae perlinen l. contenta in veteri lege fuerint . nescilicet homines oberrarent a verilale l . Salomon ipse, cum quo nemo certe Philosophorum nostrorum potest comparari , ut sciret Hebraeorum moderari Rempublicam , sapientiam a Deo postulavit , qua nosceret discernere inter bonum , et malum ; eique datum a Deo fuit cor sapiens, et intellissens, ut dicitur 3. Reg. 3. Res plane in eredibili si Salumnia hominum sapientissimus non separem regendo populo dudaico putabat solo lumine naturali, ideoque cor sapiens, et in Ielligens a Deo postulabat: Pulandorsius autem, Bu deus , Barbeyracus, Thomasius, etc. homines obseu
rissimi , tu legrum moralis doctri irae corpus se posse perficere gloriantur, solo naturae lumine . nullo adjumen in ex revelatione accepto , imo ne quaesito qui dein i sed hi nugas vendere imperitis possunt: nam si quid in rebus dissicilioribus habent boni, a saero revelationis sonte acceperunt, err0ribus lanium Proprio mar-le procubis.
66. Ut igitur Moralis doctrinae a laxis opinioniblis expurgandae , perficiendaeque tradamus regulam, dicimus consulendas imprimis esse sacras Litteras. Τraditiones. Ecelesiae Canones, Romanorum Pontificum Decreta . Sanctorum Patrum sententias, et in iis quae ad civile jus pertinent, jus commune, peculiaresque Regnorum Constitutiones, adhibito etiam rectae rationis usu in iis
quae rationem minime excedunt. Ne quis autem in lania rerum copia animo concidat, moniliam subnectimus . quod ex mandato
Alexandri VII. Bum. Pon l. in Comitiis Generalibus Ord. Praed. anno I 656. Admoti . M. de nunciatum fuit, optare scilicet summum illum Ecclesiae Praesulem , ut ex Sanctissimi Doctoris I hi tuae Aquinalis doctrina opus Morale conficeretur, quu morum, el
li l. 2. q 99. a. 2. a i 2. . . l. egi divinae, inquit , conveniens erat, ut non sit. ., tum provideret homini in liis . ait quae ratio non potest . sed etiam in lit . ei rea
ri quae eontingit rationem homini impediri. Ralio avlem lio mina ei rea praeteptari moralia. quantum ad ipqa eo mi innissima praecepti legis naturae. non poterat er-- rare in universali. ged tamen propter eonsuetudinem pote andi obseurabatur in par. . . litularibus agendis. cirea alia vero praeeepta moralia , quae sunt quasi eoneis io . . nes dedi et e ex tam munibu fi principiis legi nati rae. multorum patio nhrrrahat. . . ita ut quaedam . quae sunt secundum se malo. ratio mullorum lieita judicaret. Unis Me oportuit eontra virnmque des elum subveniriper anetiaritalem legis divina . S . . t ut etiam inter credenda nobis proponuntur non solum ea, ad quae ratio ali inge.
. . re non potest . ut Deum esse irinum . sed etiam ea ad quae ratio recia pertingereri potest, ut Deum es e unum, ad exeludendum rationis immanae errorem, qui ae δε cidebat in militis.