장음표시 사용
61쪽
eSSe, quam ad comprobandam tum postea oraculum sit excogitatum. Qua eum explicatione convenit, quod Cinnam consulatu remotum et ex urbe expulsum esse non hic narratur, sed iam antea has res commemoratas fuisse cenSendum est. i)Omittamus ad tempus sequentem particulam p. 22 A Io Io , quae continet auspicium Mario superiore casu i. e. Minturnis oblatum quod hoc loco perpetuitatem narrationis inferrumpit, atque statim aggrediamur ad res historicas. De reditu Marii optime eonvenit inter Licinianum et Plutar-ehum Appianumque Compares Velim haec:
Is ergo eum mille circiter καὶ ναραλαβω ec et i Atjuvic Num id is mollectis ad Cin Istupos et tis et tradic Tetto et CA Antiquitati studuisse Licinianum testantur verba quod nunquam alias', quibus confirmatur nunquam antea Sibyllinorum oraculorum verba a Senatu promulgata esse. Quae cur Diei Sibyll. Blaster p. li adn. non ad verbum interpretanda SSe PDSeas, Donintellego Demonstravit quidem complurium Sibyllinorum oraculorum Verba, quae occultanda erant ses. Diei p. ), iam pridem in annales irrepsisse neque quisquam infitiari audebit post splendidissimam Dielsi argumentationem oraculum a Phlegonte Mirab. e. lo ad annum 2b I 25 traditum genuinum esse. At senatum illo anno oraculum promulgaSSe neque poteSt demonstrari neque verisimile est,
cum Licinianus clarissime dicat hoc primum anno Hi Si laetum esse. Diel ipse p. i et o concedit aliter quoque singula oracula Sibyllina describi potuisse Per decemvirum quendam imprudentem etiam oraculum illud anni 2b l2b putandum est in fontem Phlegontis, quem Diei suspicatur fuisse Posidonium, vel ad eius auctorem pervenisse. Quodsi Cassius Dio XXXIX, I, 2 de quo loco f. Dieis p. I adn. . et C. Alexandre Orac Sibyllina II, Paris I 8S8, p. 2I sq.j
in enarrando illo oraculo de Aegyptio rege cum copiis non reducendo, quod a. 628 56 C. Cato trib. pl. decemviros in contione palam edicere ante Senatus sententiam coegit, testatur ex senatus consulto Sibyllina carmina licuisse nuntiare, tamen puto hoc facile coniungi posse cum Liciniani verbis. Fieri enim poteSt, ut hic mos, quem Dio commemoras, inde demum abis. Hi Si ortus sit.
62쪽
volunt eum ann Busoli alii dissentire ab illis sed cum verba Appiani non referenda sint nisi ad fugitivos haec differentia mihi videtur esse nulla Solum apud Licinianum inter exules cum Mario in Italiam reversos nominatur Brutus, M. Iunius scilicet, quem a Sulla a. 666 88 proscriptum App. b. c. I, o inΗispaniam tum secessisse hinc discimus. Proximis Granii verbis de Marii habitu aspectuque taetro edocemur: atque etiam hanc partem pervalde concinere cum Appiani quem attulimus loco vincitur Verbis auctorum: Ap p
et cultu ab is videretur, qui eum fio rentem victori i s no- rant supplicemque Se omni bus quasi oppressus ab in i micis commendaret, mox legionem voluntaritorum conscripsit in-naeque tradi di milites.
Qua in re etiam animadvertendum est apud utrumque Scriptorem ordinem rerum prorsus esse eundem, cum et apud Lic et apud App. Marii habitus describatur, ubi primum eum navem appulisse narratum est. Atque apparet vel hic Licinianum non aliter atque Appianum et Plutarchum ' ex fonte hausisse Mario infenso.i Telamonem reSt. Perig. - Quot apud Plui. l. c. rubertu Scriptum Videmus, ab eo ipso pro sua rhetorica indole amplificatum et exornatum esSe videtur.' Arnold p. II.
63쪽
Pergamus iam ad ea, quae istinianus tradit de numero et nominibias ducum Marianorum, qui urbem ag essi sunt. Etiamsi emendationes edd. Ponti non Semper probabiles mihi videntur, tamen illud pro certo affirmare licet eum quinque duces nominaviSSe Marium, Cinnam, Sertorium Carbonem, Milonium. 3 Itaque prima Specie neque cum Appiano neque cum Livio consentit App. enim refert tres duces, Cinnam, Sertorium, Marium exercitum inter Se esSe partitos, Carbonem Vero non imperatorem, Sed legatum Cinnae fuisse putat ' Livius autem per is Florus II, Θ, Id Oros V, Is s copias in quattuor partes inter Cinnam Marium, Carbonem, Sertorium divisas Age teStatur. Quae omnia non necessario inter se repugnare Sed potius coagmentari posse Bien-kowski l. c. p. di non sine probabilitate quadam docuit. Ac primum quidem Milonium, quem Lic. Solus affert, non imperatorem,
sed Marii vel Cinnae legatum fuisse inde concludit, quod Marius Ianiculo postea potitus Cinnam inmisit, ut legimus apud App. c. 68, in pugna vero, quae ibi commissa erat, Milonius occiditur teste Lic. p. 2 ora sq. Quamobrem verisimile est Milonium Cinnae vel Marii legatum una cum Cinna in urbem ingressum esse. Deinde ille statuit Appianum ' tres tantum copiarum adies
memoraSSe, quod urbs Secundum eum re Vera tribus locis oppugnata
sit: des dextra Tiberis ripa Cinna AE cuius auspiciis Carbo rem
A C. Milonium senatorem cum Sertorio et C. Mario altero ad Cinnam fugisse tradit App. c. , alibi non occurrit. - Falso Ihne R. G. V p. 355 eum principem oeat optimatium.
Tiberis ripa adversus Pompeium eastra posuisse. Sed si respicimus quae sub finem capitis occurrunt Verba et et To .am sivT κρυ cf. adn. rex coniunctis verbis QTt 'su moet&ixo peplo. apparet
64쪽
gessit in sinistra ripa Sertorius, mare versus Marius casti habuit. Sed fieri quoque potest, ut in Liviana memoria Carbo falso ceteris ducibus exaequetur, Appianus Vero, cui asSentitur Plutarchus verum praebeat. Sed utut res se habet manifestum est Granium inter imperatores et legatos eorum discrimen non servasse. Ita simpliciter explicatur eum quinque duces nominaVisse, atque cognoscimus differentiam inter Licinianum et alios scriptore hoc
Subsequuntur nonnulla verba quibus inconstantiae Pompei Strabonis mentio fit. Eandem etiam Livi per Is OroS. V. Is Io, ut Obs. 56, Vel l. l. I. atque omne multo maiore cum convicio quam Granius, testantur, Appianus autem et Plutarchu omnia, quae Pompeio obsunt, plane omittunt. Sed ad haec nobis infra pluribus redeundum St. Quae deinceps de Ostiae expugnatione cognoScimus. OStrae quaestioni magnam vim habere censeo. Nam verba Liciniani, ut
tantummodo certa asseram Ostia urbe potitur se Marius per A Valerium, ' cuius equi ite s praesidebant' prorsus dissentiunt, id quod nemo adhuc observasse videtur,' ab Livianaeum contra urbem i. e. trans Tiberim, in dextra fluminis ripa, sub Janiculo constitisse. Quocum concinit postea Sertorium cum Pompeio proelium facere, Cinnam et Marium Janiculum oppugnare. Itaque ordano, Topogr. I, I p. 2 3 adn. non recte mihi videtur dubitare, utrum Verba et cmo stuc civeti Zps Significent,adportam Collinam an trans Tiberim . Cum autem nihil sit, unde Appianum concludamus duos fontes exscripsisse, verisimile Si priore loco neglegentiam Scriptoris statuendam esse. Lic autem, qui et ipse Sertorium cum Pompeio facit pugnantem, veram exercituum diSpoSitionem, quam posteriore loco affert Appianus, videtur iuveni8se in fonte. Supplementum per certissimum esse mihi videtur. Nam etiam in reliquorum huius columnae versuum initio tres desiderantur litterae. Aliam autem vocem trium litterarum accusativo Valerium aptam inveniri poSSe nego.' Ηunc esse insequentis anni cons suffectum L. Valerium Flaccum, quod Pert coniecit, plane incertum St.' Falso adnotantilebs p. Id etauyper bi de Ostia a Mario
per proditionem capta inter se congruere Plus. Liv. Lic.
65쪽
memoria conferas ros. V. 8 IT: Igitur Marius coloniam vi ingressus omnia ibi genera libidinis avaritiae et cmidelitatis exercuit et verba, quae in perloelia exstant: Ostiam coloniam M. expugnavit et crudeliter diripuit . Cum enim Verbum, expugnare proprie Sitta pugnando capere ' ex utroque loco efficitur Marium Livio auctore per vim irruptionem in oppidum fecisse, minime autem, ut Granius refert Ostia stitum esse per proditionem. Eo discrimen tantum esse puto, ut Livium Liciniani auctorem non fuisse manifestum sit. Granius hoc quoque loco comprobat potius et supplet ea quae apud Plui. e. o exhibentur Te oco diu stetrici αυτη λαβci, E Tpoeo et tα κτλ. Appianus in universum tantum dicit Oetricat 1 καὶ δV pndi a quam Xpugnationem observandum est etiam inpud eum sequi exercitus distributionem. Iam Licinianus redit ad Pompeium: Nec Po mpeius a Sertorio et tum a bstinuit, sed palam pug na Vit'. Idem proelium Oros V, Is Io sine dubio in animo habet cum Strabonem contemptum a Mario vel Cinna ad Octavium alterum consulem sese contulisse et mox cum Sertorio conflixisse dicit. Quam pugnam tum accuratius describit et narrat hoc loco fabulam illam de milite Pompeiano qui fratrem ipse occidit. In Livii periocha pugna non commemorata St, tamen exstat narratiuncula illa, qua de fratribus agitur, atque eodem loco quo apud Orogium ante expugnationem Ostiae, quae apud Lic praemittitur. Ex hoc quoque inverso ordine fortasse effici potest Licinianum non ex Livio hauSisse, quamquam hoc incertum esse concedo Quod autem Veli. II. I. 3 tradit illud proelium inter Pompeium et Cinnam commissum esse hunc errorem eius incuriae et festinationi tribuemus. Nam exercitu p. 53 adn. a demonstravimus ita dispositos fuisse, ut pugna non posset iniri nisi inter Pompeium et Sertorium. Appianus et Plutarchus lenique hanc rem plane praetermittunt. Pancis deinde de legatis, qui post illud proelium ultro citroque ' Mirum est quomodo viros doctos adhuc effugerit haec inter Plutarchum et Livium discrepantia, qua comprobatur c d Plutarchum iam non redire ad Livium.
66쪽
frustra missi sunt, narratisi Licinianus transit ad uberius deseribendam oppugnationem Janiculi. Accedit ad supplendam narrationem hoc quoque loco Appianus c. 68.' apud quem legimus aniculum a Marianis proditione captum esse Appium Claudium enim trib. militum,' qui Ianiculo praeerat ut Mario beneficii nescio cuius gratiam referret, ei portas aperuisse Marium tum etiam Cinnam cum exercitu in urbem recepisse. an proditionis narrationem desideramus apud Granium, qui ceteroquin hi fere non praebet nisi nova Tradit enim Oetavium cum contra hostes, qui in Janiculum irruperant, contendere vellet, a Pompeio auxilia sex cohortium accepisse id quod propius illustrare potest verba Appiani
arsit, Granio auctore Mi l o ni us occiditur, ceteri sui binovJent ur . quos Os ubsidio Mi loquio Sertorius miserat. Cecid erunt Octaviani
sex ' milia et senator unus Aeb utius adversariorum se piem milia . Eodem ii Ianiculum recuperatum est ab Octavianis, si ' Hic erravit BienkoW3hi p. I, qui dicit: de foedere, quod
utraque pars inire Voluit, praeter Lic Orosius quoque egit'. Apud Orosium enim talia non occurrunt. - Franchen autem p. 2 2 ad suum arbitrium agit, cum apud Granium de clandestinis Pompei ad Cinnam cogitet legationibus. - Ea denique legationes, de quibus
App. I, 6 et io, Plut Mar 3 etiam Diod XXXVIII r. I dicant,
non cum Perigi hic respiciendae sunt, cum et poSterioris temporis sint et a Lic quoque poSteriore loco p. 28 B commemorentur.' App. c. 68 med. : Κ oecolo ob Anmto It et Iora etatio PυλακOυ α
' De quo ct Drumann II p. I 82, 3o. In supplendo hoc numero, qui in textu excidit Peri prorsus salso nititur loco Orosiano V, ly II , qui referendus est ad proelium inter Sertorium et Pompeium ad portam Collinam commissum, de quo iam supra diximus Itaque numerus minime certus est ' Quod edd. Bonu hoc loco restituuntri potuit capi Ossa uiculum eodem die, nisiI Pompeius ultra Octavium progredi passu non
67쪽
qui certo omni modo victoriam exercuissent, nisi Pompeius id impedivisset. Is enim et avium impulit, ut Crassum,' qui Marium insequens extra urbem prorupisse videtur, a persequendis hostibus
Tum ut intelligamus, cur Pompeius hoc bello civili ambigue se gesserit, id quod ex ceteris fontibus colligi non potest additur praeclarum illud de eo iudicium. Frustratus Spe continuandi consulatus' Veli. II, 2 l. 2 i. e. consulatus anni 66T 8T recuperandi nunc arbitrabatur adesse occasionem consilia sua perficiendi, si senatui non salutem ferret nisi pretio consulatus. Qua de causa ultimam dimicationem detrectavit, antequam comitia consularia conficerentur m Quod porro comperimus Metellum a senatus legatis rogatum PSSe, ut patriae SubVeniret, etiam ab App. c. 68 et Cassio Dione h. Ioo, bis commemoratur,' sed legatorum nomina' soli Liciniano debemUS. fuisset, et ut Crassum revocaret impulit' certe reiciendum est non solum propter praecedentia verba ceteri submoventur etc.'), quae nullum sensum praebent nisi re vera mons Janiculus rursus ab Octavio oppugnatus esto sed illam quod ab Appiano et aiv. per o( Cinna et Marius Jan. oppugnaverunt it fugati ab Oetavio consule recesserunt' edocemur Mariano ex aniculo eiecto eSSe. Ex codicis autem scriptura p. 2ia 2-3 FUISSE TE TUT restituendum fui t se ut', alterum et pro illographia habendum SSe puto.3 Est P. Licinius Crassus Dives Lusitanicus de quo s. rumann I p. 6 32 Otto Strab. r. p. si adn. aut eiu filius de quo Dr manu l. c. i).' Non video cur edd. Bonn dubitent, num Licinianus . M Brescripserit qui a timebat urnam'. aud enim raro rerum Scriptorum verba habent colorem poeticum; f. p. 38 B 22: usus Si pugioni8 auxilio'. - Ηirschfeld proponit diu m timebatur; nam te '' Η simul tradunt, id quod apud Granium hoc loco deest quae inter Metellum et Samnites acta sint. De quibus L erigi adn. p. i. - Recte, ut opinoI, etip. o pro SENEX, quod eodex Bra habet, SENAT' - senatus coniecit, cum Antonius, si quidem is fuit M. Antonius orator, eo tempore LVI annos numeraret vixque Senecappellari poSSet.
68쪽
Liceat nobis eorum, quae adhuc uberius XposuimuS. Summam facere. Quamquam Siccitas et tenuitas Sermonis Liciniani in hae quoque parte narrationi nobi occurrit, tamen nemo erit, quin
concedat, quod iam MommSen B. G. II p. 3s adn. monuit,
ordinem et nexum rerum, quae Subiunguntur, optimum esse maximeque perspicuum. Ut Vidimus, narratio Liciniani res et apud Livium et apud Appianum Plutarchumque traditas continet ita ut fontes primarios praeclare Suppleat praeterea Plurima SerVRVit, quae sine eo plane ignoraremus, ac de rebu memoriae dignis paucae tantum desunt. Sed nuo loco exploratum habemus Granium a Livio discrepare, quo noVo argumento advigii sententia refellitur. Atque accedent aliae res, quibus Licinianum in hac parte non redire ad Livium comprobetur. Iam quae ex comparatione Granii eum Appiano et Plutarcho Sequuntur, tria potissimum sunt: I. Primum quamquam modo ille modo hi singulas res accuratius enarrant tamen Licinianus tantum abest ut illis unquam repugnet, ut eo Supplere vel ab iis suppleri videatur. 2. Deinde nonnullis locis ineuntis narrationis etiam eonSenSUS vel certe similitudo verborum deprehenditur.3. Denique tota rerum continuatio ac Series apud omnes hos scriptore una eademque est. Nam quod apud App. X- pugnatio Ianiculi post commemorationem Metelli narratur, quae apud te praemittitur, res est prorsus leVidensiS.Itaque facile colligemus communem horum auctorum narrationi subesse fontem atque cum Appianus Plutarchusque ex Posidonio hauserint, idem statuemus de Liciniano IIuic conclusioni non repugnat, quod Licinianus nonnunquam plus tradit quam Appianus et Plutarchus. Nam illum constat fontes suos valde contraxisse atque mutilavis3e,' hune vero congentaneum est ea tantum afferre, quae ad vitam hominum speetant. At una res coniecturae nostrae vehementer obstat tota narratione Appianus, Plutarchus non
iudicium fert de Strabonis rebus gestis, maxime Pompeio favetatque Silentio obtegit eum primo inter factiones fluctuaSse, qua de re accuratius agit Arnold p. II sqq. atque cum artissima
69쪽
necessitudinis vincula essent inter Posidonium et Pompeium Magnum recte Arnold coniecisse mihi videtur illum Pompei Strabonis dignitatem defendisse ac propugnasse, praelertim cum necessarium SSet Rutilium Rufum propulsare qui scriptis maxime divulgatis Pompeium Strabonem ut hominem pravissimis moribus depinxerat(Rutil. r. 5 Militer . . r. III p. 2oo . Itaque non dubitamus, quin etiam proelium illud inter Pompeium et Sertorium commisgum maXimeque idoneum, quo ille purgaretur a Posidonio traditum et ab Appiano demum neglegentia omissum fuerit. Vix autem cogitari potest iudicia tam aperta, qualia Licinianus de Pompeio facit, fuisse iam apud Posidonium neque Verisimile est ea ex alio fonte ab Liciniano ipso in memoriam Posidonii inserta
PSSe, cum artiSsime cum tota narratione cohaereant, atque Granius
non facile ita fontibus usus it. Ergo conicimus eum non ex ipso Posidonio hausisse, sed ex fonte, qui redit ad illum, fortasse ex Strabonis hypomnematis. Strabonem quamquam praecipue Posidonio nitebatur in Pompei rebus deseribendis hoc uno non integro auctore contentum suiSSeVix credi potest. Solebat potius hie scriptor summa diligentia undique materiam colligere.' Quo quidem ex fonte hoc loco Posidonium suppleverit, nescimus hoc tantum apparet eum inhira et studio res a Pompeio gestas narrasse. Quodsi res ita se habet, Appianum putandum est ipso Posidonio Sum SSe. Per Strabonem illum redire ad Posidonium de primo libro adhuc nondum demonstratum est,' atque etiamsi nonnullis locis demonstraretur, tamen cogitari posset Appianum nonnunquam, ut hoc loco, ipsum Posidonii librum inspexisse. re p. I et SaepiUS.' Parum accurate dieit Maurenbrecher i. c. hs: recte Arnoldium ac Vogelium docuisse arbitror, Posidonii aliorumque Scriptorum memoriam usque ad I c. Io Appiano per Strabonem praebitam SSe . Strabonem belli iv I fontem esse Arnold mutuo non contenditi sed in Mithradatis tantum rebus gestis enarrandis , et Vogelii quaestiones inprimis pertinent ad ceteros libros belli civ. libri primi paucos tantum poSt c. o locos in examen Vocat.
70쪽
Pro certo, cum reliquiae tam parvae sint, hoc affirmare non
licet. Sed consideranti, quomodo Liciniani, Appiani PlutarchiconSenSus explieandus sit, Spero meam sententiam veri non dissimilem fore.
Si supra confidenter dixi Licinianam belli civilis narrationem,
quam adhuc tractavimus, propter eximium ordinem et nexum rerum plurimi aeStimandam esse, tamen quicunque paulo diligentius animum attenderit, facile cognoscet illud iudicium ad ea quae Sequuntur iam non pertinere. Perserutemur igitur singula. Ac primum quidem invenimus fabulam illam qua frater ahatre in pugna quae fuit inter Pompeium et Sertorium occisus esse narratur. Eandem hiltoriolam praebent Liv. per Ts, Oros V, Is I 2. 3, Val. Max V, D, d August de civ. dei II, 25 5 Tac. Ηist. III. I. Orosius hanc rem in describendo proelio inter Pompeium et Sertorium ad portam Collinam commisso tradit; atque etiam in perioch ut iam supra commemoravi, exstat fabula eodem loco atque apud Oros. at neque hic neque apud ceteros Livii epitomatores cum certo proelio coniuneta est. Quod autem in perioch seriptum videmus alterum fratrem Cinnae militem, non Sertorii fuisse, hoc certe neglegentiae epitomatoris attribuendum erit. In hac quidem re Bienkowskium probo, sed aliter
atque ille iudico de Taciti (Ηist. III, I verbis: Nam proelio,
quo apud aniculum adversus Cinnam pugnatum est, Pompeianus milesi fratrem suum, dein cognito facinore se ipse interfecit, ut Sisenna memorat'. Quibus ex verbis elucet Sisennam illam fabulam adiunxisse expugnationi Ianiculi, quae cum pugna inter Pompeium et Sertorium facta minime cohaeret. Itaque neque ten-kowskio assentior Sisennam Livio ad manus fuisse neque Perigio(praef. p. XX), qui Licinianum ex illo hausisse putat. - Sed Granium, qui multo ante col. Sq. illud proelium ad portam
Collinam commissum commemoraVerat, nonne mirum Striam, OSt- quam narrationem longe provexerit, denuo Verba facere de bello Pompeianus miles ampliore sententia significare arbitror militem eius factionis, cuius princeps haberi poterat Pompeius, vel unum X ex cohortibus, qua Pompeia Octavio Secundum Lic ad Janiculum oppugnandum tradidit.