장음표시 사용
51쪽
DE CONSTITUTIONE OCULI, ET EFFORMATIONE &c. 49trorsum, essiciatur: idem quoque fiat eX altera parte radiis he, V, n ,1uce inter intervalla Cd, Cc, Lb; Ce, Uf, irregulariter dispersa, ut interjeme fasciis umbrae oriantur. Verum non satis liquet etiam, an non potius fig. 3O. Tab. III.) radii ab , sic, id viribus attractivis Fig. o. inflectantur VertuS corpus , ut in alteram partem detorti fiant ex illis V V .H fimbriae b, cq, dr, & simile eVeniat radii S eX altera p3rte transeuntibus. Alterutrum si sit, necesse est, ut hae vires Vel agant in radios rubros essicacius, eosque magiS inflectant, quam caeruleos, vel Vero fig. 3 ut rubri in fascia b dicantur pertinere non ad radium ab ,1ed ad viciniorem hc, vel id; ac eodem modo rubri in fascia cq dicantur separari eX radio albo Viciniore, quam ho &c. Fieri enim potest, ut eX remotiore radio albo deflectentes caerulei constituant fasciam cum rubris detortis ex radio Vicin Ure. Sed rursus dissicultas illa se se hic objicit, quod luce homogenea incidente fimbriae rubrae ampliores sint caeruleis: ut etiam dici posIe videatur, singulas fimbrias ortum habere eX infleXione aliqua VertuS Corpus in appulsu ad ejus viciniam, quam eXcipiat refleXio , Verum ita, ut denuo aliqua subsequatur infle-Xio Versus corpus, minUS essicaX praecedente repulsione: id si fieret, radii rubri in singulis hisce mutationibus marierent eXteriores. Sed praestat in re non 1atis eXplorata sententiam suspendere.
De constitutione oculi, & Efformatione Imaginum obfectorum
externorum generatim. 66. plice proprie dicta de visione directa agit, seu de illa, quae
nudo fit oculo, citra speculi, vel Vitri artificio optico elabo rati subsidium. Et quamvis ratio constantistionis oculi , qui Visonis est instrumentum, accurate intelligi nequeat sine Dioptica, aliqua tamen ejus notitia hic loci nobis.est necessaria. Clauditur nempe oculus g. 31. Tab. III. diversis tunicis: nn est adnata, affuginea, co tin- Fig. 3I. gens, pellicula illa alba in anteriore parte conspicua , ac bulbum cum R. palpebris nectens. ADEC scierotica, dura, productio involucri eXt rior1s nervi optici. Rus anterior pars ABC minoris sphaeroe segmen
52쪽
5o INST. OPTICAR. PAPs Ι. CAPUΤ ΙΙ. ARTI C. Lium cornea e X pelluciditate dicitur. Tum inde a cornea oculi caVNtas vestitur choroidea, nerveis fibrillis impleXa, quae est produEtio interioris in vo ueri nervi optici. Huic tandem supersternitur amphibi froides , retina. Choroides apud homines nigri est coloris , sed pars ejus anterior Ar, Cr ti Dea Vocatur, cujus apertura circularis Prini tum essicit, ct coloratus circulus iridem, quae in majore luce magis contrahitur, dilatatur notabiliter in minore. Tripleκ in oculo est humore in caVo anteriore ACB intra corneam ct humorem crystallinum estaqueuS, cui UVea innatare videtur: tum sequitur cr saltinus cac lenticulari forma, nisi quod pars anterior cac sit minUS conVeXa posteriore Fc, reliquis humoribus magis consistens; processibus ciliaribus uveae nectitur, & tunica arachnoidea humori tertio vitreo V , qui majus, ac posterius oculi cavum implet. Posticae denique cavitati oculi nervus opticus aliquantum e latere DFE inseritur. 67. Di mensiones partium oculi humani apud varios Variae prostant. D Petit sequente S annotaVit. Radius curvaturae corneae 3 l lin. Distantia corneae ab humore crystallino Iὲ En. Radius curvaturae anterioris humoris crystallin 4 liii.Aκis humoris crystallini a lin. Radius cavitatis fundi postici oculi 4ll lin. Radius curvaturae posterioris humoris crystallini lin. ΑXis totus oculi 9 lin. juYta Jurinum; subtracta crassitudine
corneae usque ad retinam 9,Ι5.
Quotquot igitur radii ex puncto lucido emissi per corneam ct pupillam ingrediuntur, ob sphaericam humoris aquei figuram . & majorem densitatem , quam aeris as imitur vero plerumque in humoreaqueo eadem ratio sinus incidentiae ad sinum refractionis, quae in aqua obtinet, hoc est, dum luX e X aqua in aerem egreditur, I: I,3358 pro
radiis flavi coloris) , colligi jam in ipso ingressu incipiunt: tum per
humorem crystallinum tantisper ita augetur refractio, ut in conum radiosum efformentur, cujuS apeX pertingat ad fundum oculi. Sed quOniam pereXigua est mutatio ae e fractionis in humore crystallino 1inu incidentiae eX humore aqueo se se habente ad sinum res raditonis in humore crystallino fere ut 13 ad 12; & e X opposito sinu incidentiae. ecrystallino in vitreum ad sinum refractionis in vitreo, ut Ia ad 13) ita considerari potest tota refractio, quali unum continuum conUm con stitueret, cujus balis est pupilla, & Verte X terminatus in fundo oculi, a Lis Vero in dire elum jacet cum radio per centrum pupillae tranSeunte. DiXi, ita conum considerari posse, scilicet citra notabilem mutationem magnitudini S, qua objectum apparet. Quid enim discriminis intercedere possit , quando objectium est eYtra aXem opticum, siVeoculi, collocatum pro quo objecto hoc loco non plus sumimus, quam punctum obliquod pbysicum, utpote cum singula puncta ejusmodi co-
53쪽
nos radiosos suppeditent , Videbimus in Dioptrica. Et quoniam quod de uno puncto lucido dictum est, de omnibus objecti punctis physice nempe acceptis intelligendum, apparet, per radios e singulis punctis divergentes efformari duplicem conum, alterUm eXtra oculum, cujus Vertex sit p unet um radians, basi3 pupilla; alterum, qui basin communem habeat eandem pupillam, Verticem punctum quodpiam in fundo oculi, axibus utriusque proxime in directum jacentibus. Jam vero radiis ab eodem objecti puncto emissis, atque refractione rursus in punctum fundi oculi colleetis essici debet impressio, quae in cerebrum usque propagata sensationem illius puncti efficiat. 68. Scholium. Ut mensiones superiore numero allatae non nisi in oculis e cadaveribus exsecti S accipi potuerunt , in quibus proinde
minime credibile est, mansiisse ea Sdem omnino tum Corneae, tum humoris crystallini curvaturas, utpote humoribus jam stagnantibus, musculis emortuis &c. Hinc si servatis hisce dimensionibus, ct rationibus sinuum incidentiae, & refractionis, calculetur distantia imaginis puncti radiantis, & iti aXe oculi ad intervallum 8 digitorum, si Ve 96 linearum positi, invenitur punctum con Vergentiae e X refractione in humore aqueo post corneam in distantia 16, 88i lin. proYime ; a qua si
subtrahatur intervallum inter corneam , & anteriorem partem humoris crystallini, siet distantia illa 15 6ο I. Ex hac , & ratione sinus in .cidentiae & retia etionis 13: Ia reperitur distantia ex secunda refractione ab anteriore parte humori S crystallini I 2 77 a lin. , ct a parte postica ejusdem 1O,772 fere. Denique distantia ultimi foci a superficie postica humoris c stallini non minor prodit. quam 7.468 lin. cum tamen ea superficies a fundo oculi non nisi 5-9 1in. distet. Disterentia 1,568 lin. tam eXigua est, qua focus inVentus, seu ape X coni radiorum refractorum disefert, ut facile credi possit, in oculo Vi O radios curvaturae esse paullo minores, humoribuS magi S turgentibuS, aut rationem sinus incidentiae ad sinum refractionis paullo aliam. Jurinus etiam in humore aqueo rationem sinus inc dentiae ad sinum refraci oniS sumit 1, 35: 1.
69. Si postica pars scieroticae & choroidis oculi V. g. boVini
ita recidatur, ut non nisi pars aliqua retiniae illaesis humoribus remaneat conspicua, atque ante pupillam objectum fortiter illuminatum constituatur, ejus imago in retina suis coloribus depicta videbitur. Quare& nos deinceps ea ratione, quam de unico puncto radiante e Yposuimus, refractos radios efformare imaginem objecti in oculo dicemus: tot enim erunt conorum VerticeS eodem ordine in fundo oculi dispositi, quot sunt puncta in objecto aspectabilia, hoc tantummodo discrimine, quod vertices inferior eg responIdeant punctis objecti superioribus, deliteriores punctis sinisterioribus, & Vicissim, ut adeo imago in oculo situm inversum habeat, si cum objecto comparetur. Sed enim anima obiectum illuc semper refert, unde impressio laeta est: quare cum impres' V . . a.
sio puncti A fg get. Tab. IlI fiat per rectam A Da axes conorum Tab. iii
54쪽
AD, aD qui ct paralleli sunt, & proxime eandem lineam constituun , ct impressio puncti H directione BDb, denique impressio puncti C directione GDc, anima refers punctum A supra, B infra C, ct C ad
medium. Verum deinceps angivium Disorium tantummodo considerabimus ab aXibuS e Xtremorum conorum comprehensum assiJb zm ADB,
cum reliqui radii impressionis vim quidem augeant, atque ad id requirantur, quod sensuS per unicum, aut nimis paucos , excitari haud possit, magnitudinem Vero apparentem nil mutent. 7O. In Dioptrica videbimus, imagines objectorum per Vitra unum, plurave depictas habere majorem distantiam a Vitro postremo, dum objecta Viciniora sunt, quam si ad majorem sint distantiam collo. cata. Quoniam igitur humores oculi idem munus obeunt, quod vitra
Con VeXa, etiam hae imagines, quae in oculo depinguntur, vel e Xigunt, ut humor crystallinus aliquantum antrorsum Versu S corneam rem OUeRtUr, et ut Cornea , aut etiam ipse humor crystallinus ope musculorum reddatur magis conveXus, Vel denique ut haec tria sinini fiant, quando objecta viciniora distincte cernere Voltimus. Praeterea ad Uertim VS, pupillam longe ampliorem fieri circa vesperum, aut in loco minus luci eXPosito, quam circa meridiem, aut dum objeci a admodum illuminata consideramus. Contractione pupillae distinctioni visionis consulitur, dilatatione vero plus lucis in oculum admittitur, ut imago nitidior depingatur. 7 i. Scholium. Quae hoc scholio su dicimus, me non inVito tirones Dioptrices principiis nondum imbuti praetermittere interea pOL1unt , quanquam ea tantummodo eX hac parte mihi sumam, quae eX- perientia confirmat, & quae Vel ii, qui usitatos tubos opticos saepius tractarunt, ignorare non possunt. Cel. d Alcmbert Opus c. Mathem. Tom I. Memoir. 9) Varia dubia obmoVet, quae diversa capita Optices concernunt. In praesenS Primum, quod adfert, tantisper discutiamus. I. ait: omnes Optici adhuc axiomati3 in star βumpserunt, objectum
quodviS, aut PotiuS punctum quodlibet visibile, percipi in directione radii , qui inde ab illo puncto ad ocultim venit. Atque hinc affertio haud equidem videtur difficultati obnoxia, si agatur de puncto in axe optico sto. . . . at non idem dicenaum, si radii oblique ex o ecti oujuspiam
fatere venientes oculum subeant.
Argumentum, quo hanc apud Opticos receptam sententiam eVer Fig. 3 . tere conatur, huc fere redit. Si fig. 33. Tab. ΙΙΙ) dimidia objecti eκ- Tab. ΙΙΙ- tensio sit AL, QRS cornea, radius ad eam perpendiculariter incidens LSu Veniet citra refractionem ad anteriorem superficiem humoris crystallini PuV; sed in hoc duplicem refractionem in v & V pasitis deflectet a Via Lia, & veniet ad fundi oculi punctum X. Jam qLaerit d'A-
lembertus, cum sensus puncti L eXcitetur in X, in qua directione anima percipiat punctum L non directione u L, utpote cum ea pars Tadii non asticiat praecipuum visus organum, nempe retinam; non dire-otione XV: nam imprimis . ait, cum haec directio sit obliqua ad fundum
55쪽
DE CONgTITUI IONE OCULI, ET EFFORΜΑΤΙΟΝΕ &c. 53 dum oculi, anima ita percipere debe L impressionem, quasi fieret directione ad fundum perpendiculari X KY, quae per centrum K fundi oculi transit. Dein si referret anima punctum L ad directionem XV, angulus visorius , seu opticus X i Z magnitudinis apparentis A L sore major angulo Vero, sub quo objectum apparet, AB L est B centrum cavitatis corneae ), id , quod dein calculo ostendit. Quoniam oculus, instrumentum visionis, humoribus simillimis conditionibus prae itis constat, quas habent instrumenta Optica, per
quae imaginem objectorum in pariete, vel charta opposita est ormari V1 demus, sane recte concludemus, eodem modo est Ormari imagines in oculo, quo ope unius, pluriumve vitrorum in aliis machinis depinguntur. Jam vero constat nobis I si sit vitrum utrinque conveXum PA ' fig. 34. Tab. Ill. , & radius aMST per aYem illius irrefractus trans- Fig. r . eat, reliquo S omneS eX eodem puncto physico Venientes Am, Am, &c VRb ita refringi ut proXime colligantur in puncto aliquo a Xis Z. Item sieX alio objeeti puncto i veniat radius D qui a , Opticis principalis dici consuevit), qui ita refringatur ex r in ut inde egressus fiat X3 parallelus cum D quod continget, si puncta r, S utriusque superficiei habeant tangentes parallelas, ut in Vulgus notum est , reliqui ra dii Lm, Lm Sc ex eodem puncto i digressi, ita refringuntur, ut colligantur rursus in aliquo puncto X radii principalis 3X, saltem proXime, ita, ut sit 3X fere aequalis cum N L. Haec in vitris ita contingere nemo profecto negabit, qui unquam ejusmodi imaginem in camera Obscura conspeXit. 11'. Eadem certitudine nobis constat, quod si pars Vitri notabilis, velut m&1γ obtegatur charta crassiore , & relinquatur Vel 1egmentum tantummodo mm, aut spatium lunulae formam referens,
apertum, omnia objecti puncta eodem modo , & in iisdem punctis Z, X, habeant suas imagines, ac prius, tota lente aperta; hoc uno discrimine , quod tanto obscurior sit imago tota , quanto major lentis pars obtegitur. Quod de lente vitrea dicitur, intelligendum quoque est de sphaera aliqua seu vitrea. seu aque a. igitur eX hoe Phaenomeno constat primo, radios Am, Am &c adhuc colligi in a Xe lentis aZ, c radios Lm, Lm &c in radio principali G, etsi obtecta, ut diXimus, lente nec per ΜΝ ullus radius transeat, neque ullus habeatur radius principalis. Secundo merito ab Opticis angulum, quem facit radius Principalis cum axe, censeri aequalem angulo AmL. Nam producta Xa in i reapse facit angulum XiZ - Am L; & cum Xsi producta maneat parallela cum P, sitque harum linearum distantia inter se se tameXigua , non immerito etiam ab Opticis radius principalis ita consideratur, tanquam qui nullam refractionem patiatur. III' constat nobis, . si instrumentum opticum sit compositum imprimis e vitro Ρρ fig. 35.
Tab. III) & e X duobus punctis L A veniant radii ita, ut imago pu' ni t efformetur concursu radiorum Lm, Lm &c in radii principalist X puncto X de puncti A imagine aliunde res eXtra dubrum est),
56쪽
INs T. OPTICAR. PARS I. CAPUT II. ARTI C. I.
ct dein interponatur Vitrum novum Oo, ita, ut habeat aYem AZ communem, distantiam foci contrahi, ct punctit imaginem depingi in aliquo puncto x, quod sit in radio quodam principali λTnx, ita, ut sint partes λT, nx parallelae ad lX, etsi talis radius fortastis nullus sit, sed tantum habeatur fictilius. Nam si quis calculare velit seu amplitudinem , seu distantiam imaginis 'x per duo Vitra efformatae, is considerare debet radioS EZ, g X Velut e puncto g di Vergentes, quo rum prior irrefraetus transit, alter cum radio principali λTnx quem etiam velut irrefractum per lentem Oo spectare licet) , refractionem in ingressu ad a & egressu per e passiis, uti videbimus in Dioptrica,
in puncto x, ubi nOVus lacu S efformatur, concurrit.
EX his autem liquet, si xn producatur Versus I, sore omnino angulum . quem facit cum a Xe AZ, aequalem angulo A. Applicemus haec Ocuto spectato instar machinae cujusdam opticae, ct nil interea statuamus de perceptione, sed tantummodo VideamuS, qua ratione imago in ejus fundo efformetur. Imprimis usus quotidianus Oculorum nOS docet, nos Videre satis distincte objecta etiam ita eYtensa, ut angulus AB L fig. 33. Tab. ILI. nequeat tam parVuS censeri, quem admodum existimat d Alembertus, ut radius LSia necessario debeat perpendicularis esse ad corneam, & simul per pupillam transire sine refractione. Id sane nec ullus unquam, nec ipse requirit in lentibus, ut in primam scilicet superficiem incidant radii perpendiculariter, & in secunda tantummodo incipiant refringi. Dantur objecta , quae certe Adhuc distinctione sufficiente videntur talem enim in punctis lateralibus non haberi, qualem eXperimur in puncto medio in aXe sito, ultra damus, attamen tam magnam, ac poscat rectuS oculorum Usus , eX quibus D ullus radius lateralis ad illam corneae partem perpendiculariter Venire potest, cui substernitur pupilla , sed omnes incidant oblique. Sit lig. 36. Tab. III cornea RSD, apertura pupillae PV; Veniant radii emedio obiecti puncto A, qui jam in ipso ingressu per corneam incipient refringi, consequenter jam conVergentes pertingent ad superficiem humoris crystallini QΜq , in quo bis refracti colligentur in puncto aXis F proXime. Incidant e latere alii magis obliqui in eandem corneam, & per humorem aqueum in r, S refradii incipient efforma re conum. EX his concipiatur unus aliquis HEO transiens per centrum E superficiei humoris aquei, quamvis hic radius, velut Ahis sphaerae, reapse fortassis non habeatur, sed fictilius sit; attamen eX iis, quae superius N. Ii' de lente e X parte obtecta di Ximus, satis liquet, imaginem pundii lateralis efformatum iri in aliquo puncto O hujus a Xis, ideoque omnes radii rPO, SPO in O colligerentur, siquidem foret humor aqueus tantum. Neque putandum est , si angulus ABH sit major, fore, ut radius oblique inciden S per pupillam non incurrat in humorem crystallinum. Hujus enim diameter Qq sat magna est, ct facili calculo, si allatae ui mensioneS ast Iimantur, reperitur, dummodo
57쪽
DE CONsTITUTIONE OCULI, ET E*FORMATIONE Ge. 55do Qq sit vere chorda communis arcuum Q sq, QNq, ct horum pars aliqua non intercipiatur ligamento ciliari ). Erit jam aliqui gradius ex innumeris prope si non Verus, fictilius saltem, quamquam rarissimus erit is casus. Ut non habeatur Verus), V. g. Pg, qui ita in humore crystallino refringatur ad g, ct l, ut pars lo sit cum Pg parallela, ideoque habeatur radius principalis. Ad hujus ergo punctum Oomnes reliqui rm &c in m & n refringentur, ibique imago puncti lateralis h vel H objecti depingetur. Jam vero est D ad HO parallela , quemadmodum diXimus de nχ respectu m fg. 35 , quando de refractione duarum lentium loquebamur; unde si ol producatur, cum aXe ANFangulum in OBF essiciet; & si quidem anima referat punctum Visum ad directionem ol, sub vero angulo videt objectum. Verum hoc ipsum
modo ut ostendamus, nobis incumbit.
Certum est, si consideretur objectum in distantia mediocri 9 Vel 8 digitorum, quod ponatur in ipso axe optico situm, radioS eX eo diVergenteS, constituere conum, cujus basis sit pupilla; & refractione tum in humore aqueo, tum in crystallino, eosdem deinceps in oculo in alterius coni verticem coire, qui verteκ sit in fundo oculi. Jam si quilibet radius referat imaginem objecti, e quo venit. & anima in directione cujuslibet situm esse objectum judicet, necesse erit, Ut a P- pareat punctum illud physicum, quod in medio situm est, tantae amplitudinis, quanta foret basis coni, qui oriretur, si radii latera coni refractione efformati constituentes producerentur usque ad locum objecti,
quae ' Calculus hunc in modum inst tui polost. Sit C centrum supprficiei humo .ris crystallini QN E centrum alt0Vius QMq, djcatur CM - a, ΝΕ - b.
- ν. Si accipiantur valores superius a Petito determinati , est a
58쪽
quae balis in distantia 8 digitorum , si pupillae tribuatur diameter 1 lineae , facile tanta evadit, ut diametrum Io fere lynearum requirat,
adeoque tantum videri deberet objed hi punctum medium, cujus imago in i pio axe optico depingitur. Quae re S cum sit contra omnem eXperientiam, e X tra dubium est. non in directione cujuslibet radii, qui ad efformandam imaginem objecti concurrit, Objectum Videri. Porro unicus aXis coni radi osi, cujus apeX efformat imaginem objecti, est, in quo reapse situm est objectum: & quoniam in casu allato & veram objeeti magnitudinem, & distantiam saltem proXime nos Videre eXperimur, eXtra dubium est, Objectum a nobis referri ad diremonem aκis coni, cujus Verte X est imago objecti. Quod si hoc fiat in cono referente punctum objecti in aiae optico situm, quid proniuS, quam ut arbitremur idem fieri in aliis obliquis, quorum vertices sint imagines punctorum lateralium. & a Xes radii principales, etsi fortassis casu quopiam talis radius principalis intercipiatur, quemadmodum idem faceremuS in cono eXprimente punctum medium objecti , si quovis vel oculi vitio, vel e X traneo impedimento reapse per centrum pupulae nullus radius transire posset, sed tantummodo per reliquum spatium
Verum ut ad directionem aYis coni radiosi reseramus objectum, debeturne id ipsi impressioni, an potius propterea id facimus, quia hunc situm objedii verum esse eXperientia nos docet 8 Existimo, pauci Dsima, aut potius nullum , esse apud nos judicia, nasi vaga quaedam,& non satis determinata, quae ab ipsa impressione in sensus fa Eta sint immediate, & unice deduEta, ut saepius id monendi in decursu se sedabit oceasio. Certe id pertinere etiam ad sensum Visus, luculenter ostendunt. quae Smithius eX Chesseldens refert de puero, cujus oculi cataracta liberati sunt, & quae notiora putamuS, quam ut hic referri
debeant. Ostendunt, inquam, ea egregie, quam incerta nostra forent
de rebus visu perceptis judicia, nisi usu, & experientia aliqua ju
Quod attinet ad alterum dubii drilem bertiani fundamentum. Fj5 33. scilicet quod deberemus fig. 33. Tab. IlI ) objectum referre ex legibus
T. b. s i. mechanicis juYta directionem XY ad fundum oculi perpendicularem, prorsus nil movet, si quidem ad ob Via attendere Velimus phaenomena, naturam retinae, in quam impressio communiter fieri censetur , ut sensatio in cerebro terminanda e Xcitetur, paullis per consideremus. EX-
in hibeat EF sig. 37. Tab. lil partem euidermidis V. g. manus cum Ia- , tentibus sub ea papillis nerveis, in quas impressio fit, ut sensus ta Eius in nobis excitetur. Quilibet eXperiri potest , ut in me, & non paucis amicorum eXpertus sum , si stylo AB ad epidero idem fere perpendiculari pars B leviuscule tangatur, & dein idem fiat directione satis obliqua a B, haud discerni posse, qua directione ea punctura fiat, siquidem stylus non videatur. At si idem stylus CD forcius non nihil adiga-
59쪽
DE ΜAGNITUDINE, DISTANTIA, LOCO, ET NIO TU &c. 57 adigatur, quin tamen in cutem penetret, sed sossulam tantum aliquam efformet, tum Vero facile adverteS ipsam directionem seu perpendicularem, seu obliquam. In primo casu non nisi ad paucissimas fibrillas motus impressus pertinet; at in secundo ad multo plures, velut eee, quae non modo aliquam profunditatem habent, sed etiam situ obliquo , vel recto, sibi altera alteri substernuntur, ut proinde e situ harum fibrillarum, ad quas impressio pertingit, non obscure de situ styli admoneamur. Quod si dein retinam consideremus, ea est fere semio paca, satis magnae profunditatiS, ut radii non in prima ejus superficie sistantur, sed ustiue ad choroidem penetrent , in qua demum absorbeantur. An enim alias recisa e postica parte scierotica & choro ide imaginem obje-eti ante oculum bovinum constituti tam distincte cernere possemus, nisi plurimi radii per totam retinam penetrarent, indeque ad intuentium oculos pervenirent 8 Quare sicut, ut sensus eXcitetur, non satis est radius unicus in unicum punctum incidens, ita simul aliqua profunditas requiritur, ut fibrillae aliae infra alias positae moveantur, e quarum situ directio impressionis ad Vertitur. Atque haec si confiderem, haud video, qua confidentia d Alem herius dicere posΙit pag. 274 lo c. cit.); igitur generatim nihil aeque incertum es, atque illud vulgatum Optices Principium, objecta videri in directione radii, quem ad Oculum tran Smittunt. Sed de hoc satis.
De Magnitudine, Distantia, Loco, & Μotu apparente Objecto
rum, nec non de Visione per duos oculos. 72. Tudicia nostra de magnitudine objectorum Visorum praecipue adu
st bus principiis dependent, imprimis quod objecta majora sub
majore angulo videantur, quam minora, quando habent eandem ab OOulo di,tantiam. Dei n quod objecta oequalia videantur sub majore angulo, dum
viciniora sunt, quam remotiora, ut adeo magnitudo quam objectis tribuimus, pendeat non minus a magnitudine anguli Visorii, quam ab eXistimata
distantia. Hinc sit, ut si duo objecta AB , ab fig. 38. Tab. III J appa- Fig. sq. rent oculo O sub eodem angulo AOB - aob, & de distantia nullum Tab. III. judicium ferre possimus, arbitremur illa aequalia. At si aliunde nobis constet, ab esse remotuis, quam AB, illico dicimuS, esse ab majus,. quam AB , & siquidem anguli sint eXigui , ut a chordis AB, ab amcu radiis OA, Oa, descripti sensibiliter non disserant , judicamus, fore ab ad AB, ut distantia primi ad distantiam secundi est ab oculo.
60쪽
i58INs T. OPTICAR. PARs T. CAP. II. ARTI C. II. Ceterum sunt plerumque mediocres quaedam distantiae, intra quas de magnitudine objectorum eX usu potius, & quadam eXperientia multo accuratius judicare solemus, quam eX angulo, sub quo nobis apparent. Sic judicium de magnitudine hominis non mutatur, si in cistantia aliquot passuum quempiam Videamus, 'etsi dein eundem ad dimidium intervallum consideremus, ubi angulus visorius fit 1ere duplo major. Pariter interest, utrum objestum ejusmodi habeat situm respectu oculi, quem plerumque habent illa, de quorum magnitudine recte judicare consuevimus, an vero alium nobis non ita usitatum. Si
quem in edito quopiam aedificio ad .ejus pedem possitus species, multo tibi apparebit minor, quam si eundem in ejusdem longitudinis distantia horigontali videres , atque id non tantum , quod in priore casu objectum magis oblique e X ponatur oculo , quam in altero ; Verum etiam quia minus assuevimus de objectis judicare, ad quae Videnda ocul OS ita attollere oportet, quam quae fere in linea libellae oculi sunt polita. 73. Si objec rum magnitudo usque ad certum limitem qui t men pro diversis oculis diversus est) decrescat, nisi sint corpora lucenistia, uti stellae siXae, videri desinunt. Immo ipsae stellae fixae e X dispersione lucis efformant aliquem eXiguum circellum in oculo, cujuS diam ter judicio Jurini angulum fere 4 subtendit. Verum consideranda est
tripleX conformatio oculi, connaturalis, dum nulla vis oculo insertur; dein ea, quae inducitur oculo pro objediis admodum Vicinis; ac tandem alia, quando spectamus objecta remotissima. Experimur fere, quod homo adultus, nullo vitio oculorum laborans commode adhuc legat librum typo minore eXc usum ad distantiam I 3, 14, I 5 aut 16 digitorum, in quo typo in literis n & m intervallum linearum, quibus efformantur fere j H- digiti aequat. Jam vero si fiat 16. dig. seu reperitur angulus visorius a570, 8 se. Te, seu cl/ 8/t proXime, consequenter sub hoc angulo adhuc satis distinete videmus, alias enim evan ascente intervallo albo inter lineas di-dharum literarum oriri deberet confusio. Pariter in distantia 5, si vel 7 digitorum commode discernimus subtilissimas lineas, v. g. in scala aliqua geometrica, fila te Xti araneorum &c. Unde conficitur, in hac oculi conformatione nos posse adhuc discernere in distantia 7 digitorum objecta , quae apparent sub angulo 590 vel 1/; si enim tribuamus diametro talis uti digiti poterat certe adhuc minor assumi, angulus 58//,9 pro Xime obtinetur e superiore proportione. Denique intervallum duarum stellarum fiXarum, quod 5 vel seX minuta non e cedat, adhuc satis distinguitur. 74. Quaeri etiam hoc loco potest, quis mali imus sit angulus ,
sub quo objectum aliquod videri potest y mo rua statuit rectum; verum 11 tantus sit, e Xtima latera admodum confuse apparent, nec satis