Latinae linguae cum Graeca collatio ex Prisciano, & probatiss. quibusque authoribus per locos communes, literarum, partium orationis, constructionis, ac totius grammatices Carolus Stephanus

131쪽

igitur impendentem omnibus hominibus times. quis possit animo cosistere t Apud Graecos quomcii vi composita,datiuu regur. Plato lib. 8.de Repub.ώ δὴ si ιππιι ταὶ οδεκτέφω, ἰαν in , & sane etiam equi irruentes vel linpetu in obum alique in via facientes, nisi declinet. Demosth. ἡμιεῖς μ αδευοmς τ. οὐ=αι θ - ει μοι inniteres apparatui. lsocrat ad Demonicum -- π ορ si m et ς πήλοις , - μ ονλων, ε πῖς ορκοις ἐ/-ενων, immanens iura naentis, iuramenta inuiolabiliter obseruans. Et ibidem,οιπα, μέδεξ : -τ Λῖς Θεοῖς - ρ πῖς νομοiς ἰμ εν ν,sie enim videberis simul diis sacrificare, ac legibus

immanere,hoc est leges obseruare. Sunt tamen etiam quaecum accusativis iunguntuL Galen. i. ad Glauconem, ο- b uq εἰάκυanta ποθοι, si εἰ et λγημα G --ἀννο --, Sic etiam cum vehemens Vigilia , vel intensus dolor aegrotantem molestauerat. Sie apud Latinos omnia quae transitionem significant.

- Contingentiae.

Aeeidit,Contingit, Cessit,Cecidit, Euenit, obtigisi Obuenit, Vertit, Usu venir,cognatae significationis sunt, eisque dativus apponitur. Terentius Heaut .isthuc tibi ex sentetia obtigisse laetor. Idem in Hecyra, Quae nec opinanti accidunx. In Phormione. Mihi usu venit hoc scio. Apud Graeeos quoque προοεπε , aliaque contingentiae significativa dativo gaudent.

132쪽

Confidendi.

Fido, Confido, Credo, Fidem habeo, Fidem ci

cio,Fidem do,Polliceor, Spondeo,a posteriori dativum habent. Cic.de Amicitia, Ego vero non grauarer, si mihi ipse confiderem. Terent . in Eunucho . Miseram me , sorsitan hic mihi paruam habeat fidem. Idem in Hecyra, Si mihi fidem das te

tacituram. Plaut. in Aulul.Pollicitus sit m illi mee cedem. idem in Trinummo, Sponden 'ergo tuam gnatam uxorem miliit Similia verba apud Graecos similiter construuntur . Isocrat. ad Demonicum, γὰmνηροις απιτειν, co-ρ τοῖς m υειν, decere existima malis atque improbis disesidere, non minus quam probis fidem adhibere. Sic ἐγμαφα . Demostia. αγρος Απατρυριον, ει si Α - γυψάραμ εγο πυτω πον---- ς πυμ υμ--ουα πι, πιι α , si huic spopolidis sem, vel fideiussissem pro Parmenone. Construitur etiam cum accusatruo mediante praepositione προς. Plato in Phaedro, O in Κρ -

Verbum Mittit, quod Fido seu confido signifi

133쪽

λ et πς πλις οπουπι φίλια πν, habebane Olynthii vires aliquas, eramque sic comparatae

res,vi neque Philippus illis fideret,neque illi Philippo : Vel, ut neque Philippus illos auderet ag-hredi,neque illi Philippum. Plato in Phaedone ,

a rura ου ς ε ,ουδενι- ναπι Θαβοαλ ,Aata οὐρη ς Θαρρειν, ος αύμ η A XSα---- άγανπιαντ ρ -ωλεμον, Nulli consentaneum est mortem non stulte contemnere,qui demonstrare nequeat animam esse immortalem. Latini pro eo Audere dicunt, eadem constructione seruata. Tacitus lib. H, Praedae passim actae, non usis aciem hostibus,ου--ου- Vel

Datiui adverbiales.

Datiui quidam apud Latinos adverbialiter ponuntur, cuiusmodi sunt Τempori, Vesperi, Luci. Plaut. Sed si venturus tempori. Terent. in Heaut. Nuquam ta mane egredior, neque tam vesperi Domum reuertor, quin te in lando conspicer Fodere.Cic. in Philip . Quis enim audeat luci &militari via' Apud Graecos genitivus & dativus

men sic dicunt: deficit enim praepositio Min, ut Dii Dec. Vtuntur &accusativo in hac significatione desective, dicentes, νύ - spro ν-. . Datiui adverbiales apud Graecos sunt Aiκ,ω is,hisque similes.

Est cum dativo.

Verbum Est in significatione Habendi , dativo gaudet apud Latinos & Graecos.Virg.in Bucol.

134쪽

VERBORUM. 1is Est mihi naque domi pater,est iniusta nouerca. Terent. in Adelph. Natura tu illi pater es,consiliis No. Euripid. in Hecuba, is ,s2υα 8 io, nam de huic liberi sunt. Et rursus, at μυε δεῖ is ,r - ρ μ λ αν

φρυγιυν απιντων; Mid me oportet uiuere,cui pater fuit rex omnium Phrygum3 Et familiaria ter asciscit sibi duos dativos apud Graecos r ut, λωῖ βουλο ιδμω tui, non erat volenti mihi, id est non Volebam: οτω μπια ογιο ω metru et, qui haec non aegre serat.Xenoph. εM . ΦI οι , εφη,ου idieris,clo μεινον sit; quid igitur, inquit,non interrogas,an haec illi placeat condatio Idem in no ουτύAγαλάω ἁ φώ, πάτα, haec non inuito Agesilao fiebant. luem in imει--πς'. ξοδου,-ωτήσαri s var'εκει- νου ναλίοιο ς 'γξιεναι , οτω υμων μ- ω ὁ ω ε, η, si quis vestrum ire non grauaretur. Plato in Phaedone, ολν θ απελ μαν- , si ita tibi placuerit. Idem alibi,' 'est δε αι βουλυὶ com α λεγo,at vade,si tibi probentur quae dico. An tiph. ἐαν φῶν ἡδυδνας η , si hoc vobis gratum est. Hom. Iliad. ξ,

mihi id gratum erit. Hanc loquendi consuetudinem apud Latinos imitatus est Tacitus lib 1,Vt bellum quibusque inuitis aut volentibus erat. Et in vita Agricolae, inibus bellum volentibus erat. Solet tamen plaerunque verbum Est apud Latinos quoque geminit habere dandi casum. Virg.

- Phoebo mea carmina curae.subaudi,sunt.

Terent. Sunt hae tibi nuptiae cordi t Cic. Quae res nemini unquam fraudi fuit. Terent . in Adelph.

135쪽

DE CONSTR. Vtrum studione id sibi habet, an laudi putat Fore i perdiderit gnatum

Accusativus pos verbum.

Verba transitiva cuiuscunque generis exigunt accusativum significaotem id quod patitur, apud

Graecos de Latinos. Horu innumera sunt in utraque lingua. Nos hoc loco pauca tantum subiiciemus,ex iis,quae Priscianus lib.18. de Constructione recensuit,exemplis ex utraque lingua adluctis. Curo de Impedio,illa rem, dicunt Latini, Graeci

φρονη α - , Virgil. Georg. Inuidet atq; hominu queritur curare triuellos. Lucan lib. s, - quo tempore primas. Impedit ad noctem iam lux extrema tenebras. Xenoph. abro,M. I, φροντ1ροντας τα Γι--.μώρ νοντας επιδεικνυεν, sed etiam talia curantes, desipere ostendit. Construitur tamen hoc verbum etiam cum genitivo, ut supra dictum est. Idem in eod.; ἱ- Vlia ἔξιν υγιεινίω τικα δίς τ' ψυ- μελειαν ire animaeque studium ac diligentiam non impedire. Despero hanc rem dicunt Latini , sicut Graeci α χαλαρω- Cic. pro Milone , In quos incensos ira, vitamque domini desperantes cum incidisser, haesit in his poenis,quas ab eo serui fideles pro domini vita expetiuerunt. Euripid. φασοῦ ρ ὴ μεσημι δεας τουτοις ἀπηλπικα σ3, hos desperarui. Sic de a remώσκω, quod eiusde significationis est, accusativo iungitur, Καρχιδεύων ἰὰ desperatis Phaedon rebus Carthaginensium. item, Ἀλεον γνοκ - φιλ μονα, penitus Philemonem desperans. Ex Suida. Cum in-

136쪽

finitivo quoque iungitur tam apud Latinos verbum Despero, quam apud Graecos το ὶ γοωmω. Cic . de Diuinat.r, Non equidem plane despero' ista esse vera: sed nescio & a te discere volo . Demosth. in Philip. ἐγγυμ μ inc est ηγδε qουτ ει τα α τα βιαίεις α--, ου u εἰ ναυλα ira dicαίοις τοῖς Aε,νων ωροις ὀνυπου- neque si nunc desperauit Thebanis illorum hostibus perpetuo resistere. Patior cum accusativo utrobique. Lucan. lib. r, Pellimur e patriis laribus patimisrque Voleres Exilium. Demosthaιμ ηι --α οπυπς οἱ b ο,πω in μ 1,--τ , hi quidem perpessi sunt, quae omnes nouerui, illi vero quicquid contigerit patientur.

Fastino κι- βατι A cum accusativo. Virgil. in Bucolicis, Nescio quis teneros ocud mihi fascinat agnos.

do loquendum erat, si quid aduersi contigerit, id

reprehendit. Aristid. 2 re βασκανειν πνώθα αφε -κ 'oc est μίμφεθα, cessaui hominem increpare. Iuro & OUriura accusativo gaudent . Virgilius Aneid. 6, Dii cuius iurare timent,& fallere numen. Idem in eodem, - maria aspera iuro. Nec mirum,cum etiam passivum habeat.Lucan. Et laetae iurantur aues bubone sinistro. Hom.Iliad.α,

At tibi dicam, magniimque iurametum iurabo- Menander. H. iii.

137쪽

AEneid. et, Aut terebrare eauas uteri, & tentare latebras.

Aristoph. Pluto,

si quis tenuis ac pauper eas milicitauerir. Construitur tamen etiam cum genitivo, ut πιιρῶ-

Olfacio& Odoror cum accusativo apud Latinos iunguntur. Terent. in Adelph. -sinerem illum, ac non sex totis mensibus Prius olfecissem,quam ille quicquid fecerit 3 Lucan. lib. 7, - tabemque cruente Caedis odorati Pholoen liquere leones. ἰπραφνη - apud Graecos,etsi verbum sensus sit, a cusativo tamen more Attico iungitur . Aristoph. καώδεα μαυν ἰ φρα I; Miser quid odoratur,olfacit Fugio te dicunt Latini,sicut Graeci φώγω M. Lucan.lib.2, Heu demens non te fugiut, me cucta sequiitur. Euripid. παυτες δε ari φῶ γα ατ Γωκ εὐυδρον κοδεευον, omnes fugerunt impendens periculum. Sic φόνοισκω. Plato in Protag. ο ὰρ τοι et ς με ὀ Σπιυρος ἀπεθα,seruus Satyrus a me aufugit. In genere huc reserenda sunt omnia verba, quae quoquo modo transitionem significant, cuiusmodi sunt Desideratiua,inquisitiua,superpositiva, adoratiua,inte rogatiua,funebria,vocativa, hortativa, precativa, laudativa, obtentiva, artium significativa, deceptoria,miseratione & luctum significatia,emptio-

138쪽

VERBORUM. M'num de comerciorum,naturalis productionis,risus de contemplationis significatiua , aliaque quae ab Apollonio in Sγntaxi sua recensentur.

Verbum transitiuum cum duobus accusativis.

Ex transitivis quaedam geminum admittut aecusativum apud Graecos & Latinos. Cic. Philip.r, Iam inuideo magistro tuo, qui te tanta mercede, quantam iam proferam,nihil sapere docuit.Idem in Pison. Mid nune te asine doceam non opus .est verbis, sed sustibus. sic PoscocCio in Verrem, Et parentes pretium Pro sepultura posceret. V ir-gil .aneid.1I, Nulla salus bello,pacem te poscimus omnes.

coparatum sit, viri boni, si alia quidem filios suos

doceani,hoc Vero non,Vide quam mirabili ratione boni fiant. Xenophon ειαν δε nς βου-

OBM,Sc. si quis vero vel ipse velit quod iustum est discere, vel filium aut seruum docere, &e. Sic

139쪽

rium esse existimo, ut pauca eoru quae facta stant,

Primum vobis in memoria reuocem.

Galen. Therapeut.ri, - οἱ --όEν , τήνορη μαπι f δ istius αφελειθαι τον - φω-,hominis ea imperati, una cum morbo vitam quoque homini auferre. Plutarch in Antonio,ἀφηρειαι --- ο κ - ον- α ποῦ - s κολα ι , homines enim nobiles facultatibus suis spoliabat, vapulonibus & adulatoribus morem gerens. FrQ-quenter alter accusativus ingeni rivum mutatiar,

QEd contra seipsum obiicere Po-xςst , quamobrem contra acceptilationem ab sese, riarsus quaestionem rei eiusdem reserat, ς iras semetipsum damnauivgit κω f δεο καθω. De- Mith. Q Κηφι, φων-. 29 ἱερων καμματων ε δτω zς. in Cephisophontem criminis sacrarum tabu-

- Q Πάχυ--,quibus iudiciis hoc praeseni 'μ ςrsus me orante,ipse absolutus sum. R construuntur Datiuo &Accus --

140쪽

tiuo, sunt quae mutant Datiuum in Accusativum,& Accusativum in Datiuum,ut δωροῖ μή σοι ocλίον, δορου μή σε βιcλίω . Dei vini απι a , s insistis. Latini ad eundem modum, Dono tibi librii,& Dono te libro dicunt. Caesar 7.beli. Gall. Praeda militibus donat. Cicero pro Archia, s Tlla quum Gallos & Hispanos ciuitate donasset.

Motus ad locum.

Apud Latinos quae significant motum ad loci accusativum postulat nominis proprii citra praepositionem.Cic. ad Atticum, Capuam venire iussi sumus ad Nonas Februarias. Idem ad eundem, spemque adfert, si in Picenum agrum ipse venerit, nos Romam redituros. Item haec, Consero me domum, Recipio me rus. Τerent. in Phorm . Neque me domum nunc reciperem, nisi mihi hic esset ostensa spes. Porro appellati uis,sive maiora locorum vocabulis fere praepositio additur. Cic. ad Attic. Nos autem audieramus eum prosectum, siue ad Pompeium,sive in Hispania. Apud Graecos vero quae motum ad locum significant, item accusativum requirunt,seu proprii seu appellati-ui:praepositione autem nunc addita, nunc omissa. Sed oratores illam frequentius adiiciunt. Thu-eyd.ῆλθον ἁ ιωτοὶ εις luere,venerunt & ipsi Athe

Arabiam,in Cappadociam, in Phrrgiam maiore,