장음표시 사용
81쪽
Praeterea non sunt idem , Christus fide apprehensus fides in pysthendens Christum. Nam ille est in celis, haec est in nobis. Cum itur de fide apprehendente loqui tui Scriptura. videmus facile, quidh bis intelligendum sit, nisi velimus ipsis meridie caecutire.
Fateor: haec duo non sunt idem. Sed hinc sequitur, haec duo non demnaodo juilificare credentem. Quid igitur Iustitia Chri : fide apprehcsse,nos propemodum uilificat instar formae. Per lac nim justitiam justus est id, quod est, hoc est,per hanc iustia: δm est iustus. Haec enim justitia dat nostri justificationi suum cs- ς. At fides apprehendens hanc iustitiam non justificat nos, in-
fur formae, sed instrumentaliter tantum. Iam nostri pueri iunis in institiam, qua justi constituimur, sinstrumentum quo hanc Miltiam recipimus , non justificare eodem modo, sed unum proprie alterum improprie, sive ut in scolis loquimur, unum imputa' e, alterum instrumentaliter.
Fides inquam apprehendens Christum est fides, fides inquam, &hon Christus, aut jullitia Christi.
Hoc scimus, quo magis hoc urges, eo nostram sententiam Pgis confirmas. Firis, inquis, non mina Chrasti)ustitia. Recte sed juc insero: ergo non eodem modo justificamur,fide, justitiaChri-R.Vt enim penicillus non est albedo: tamen utroque penicillo & bedine paries dealbatur sed non eodem modo illo enim instru- ntaliter hac materialiter. Ita fides non est justitia Christi, Stamen hiraque, fide sic &jultitia Christi homojustificatur sed non eodem 'Ddo. Illa enim instrumentaliter,hac vero paene materialiter. Si di. y penicillum dealbare parietem, omnes intelligunt hoc per Meto-hymiam ita dici. Penicillo enim ut instrumento per Metonymiam id triuitur, quod est materiae nempe albedinis Plane eodem modo: una homo dicitur fide justificari, tota Ecclesia nostra novit per Me- 'nymiam id tribui fidei, ut instrumento, quod est justitiae Chri Vt enlarimpossibile est penicillum, qui est applicandae albedi nis inis
82쪽
nis instrumentum esse ipsam albedinem, ita etiam simpliciter in 'postibile est, fidem , quae est recipiendae aultitiae instrumentum ess ipsam justitiam.
Postremum quid esset Sophist uem, si hoc non esset
Iustitia,qua nos justificamur, non est hvsasis perandorum,n que elenchus non apparentium. Sed fides nostra est tapostasis Spe randorum, Melenchus non apparentium. E. fides nostra non est ista justitia, qua iustificamur. Ante ex Apost docui hanc justitiam retegi in Evangelio ex fide in fidem. Qui potest autem esse ipsa sedes, quod retegitur per fidem. Videris igitur, qua conscientia hanc
doctrinam quae tam clara est tam certa, vocaveris Sophisticam Vt taceam doctores nostros Lutherum, Melanthonem, Calvinum, Bucerum, Oecolampadium, Bullingerum, Simierum , Martyrem, Zanchium, Besam, Iunium, Ursinum, PeZelium, Hemmingium Salios, qui hanc doctrinam nobis tam perspicue clare exposuerunt, ex antino detestatos esse sophisticam: 'oc unice edictoperam ut sophisticam ex scholis christianis exterminarent.
Detur obsecro alia similis equendi tormula in rerum natura, in qua habitui animi tribuatur astectus, vel pathos sui objecti dicaturque postea sormula illa vera esse correlative sumta. Triangulus ille quem in abaco depinxi,habet tres angulos pares duobus rectis Ergone scientia mea, sive animi mei qualitas reste dicitur habere tres Dicetur inquies, sed correlative. Albedo disgregat visum Ergone visus visum disgregata imo inquies disgregat, sed correla'
Etiamsi non posset similis loquendi sormula dari, num prinpterea veritas non esset veritas vel si ego tam essem indoctus, non possem similem loquendi formulam tibi ostendere, an proepterea veritas in periculum venireto Sane eodem modo clamat Socinus, cum deitatem Iesu Christi oppugnat. Detur, inquiens, si mile exemplum in rerum natura, quo finitum & infinitum, alter' num,4 temporarium tribuitur uui,in eidem luppostasi. Nuis Proptera
83쪽
pt0ptera verum non est verum num,inquam, Iesus Christus propterea non est aeternus Deus,patri coessentialis & coaequalis, &lo-R 'in tempore factus, nobis per omnia similis, absque peccato. quod si Epicuri aliquis de gregre porcus negaret creationem Viceret detur in tota rerum natura simile exemplum , quo tanta re in machina ex nihilo creata est; ego non possem simile produ- , an propterea sequetur mundum non esse a Deo ex nihilo creata uua Plane in eundem modum, si ego similem loquendi formulam Producere non possim an propterea justitia Christi, & fides qua est iam te confitente huius justitiae recipiendae instrumentu, nos iusti ης ni eodem modo Et quia actus ille,sc.)ustificare,tribuitur fidei propterea quod ego similem loquendi forna uiam producere non
i ' li xl xlixe prQprie plane eodem nodo, quo tribuitur
me Christi' quidem actus hic, videlicet,)ustificare est iustitiae sentiti proprius, i eam causam non est justitia cum fide com Vnis Nisi fatearis fatendum tibi erit, unum S eundum actum es a tui subjecti propriin, Messe suo subjecto, cum alio subjecto, eo 2 separato communeur. Est enim fides a justitia Christi natura teperata Fides,nim subjective est in te: justitia vero Christi non 'iubsective in te, sed in Christo. Sed accidentia quae subjectis dis 2 unti ea re ipsa disterunt. Expende ipse, an non sit absurdum ch- , ' unum eundem actum esse alicujus subjecti proprium, ψn esse illius proprium, sed esse ei cum alio subjecto communem. Deinde frustra me urges ut tibi simile exemplum producan . I tende prius in Scriptura scriptum esse Fiim just carι.Cum hocinii, tum me urge, ut simile exemplum producam. Scriptura diai in istis Rom.3. 8. F. i. Eadem docet homin m Moe de Ga 38. Nusquam autem dicet, irim sicare Tu ipse iafra scribis. Hanc ego causam arbitror nis dicat Scriptura fidem infit si re More igitur Pueror iam facis,' me urges, ut simile ex mplum producam. Scriptura dicit' 'fri ubificari. Hujus Xemplum dari potest ex Melanthone om. in Epist. ad Rom. Vt haec orati correlative accipitur ; thsuri seu disti est troqμilis 'imo, in annomae Mulcii , id estaud ς Attica rum suum, di ii tranquillo animo. Ita cum ἡ ', fisjustificamur, MOX Veniat in mentem correlativa per mi ς uiam propter Christum justi reputamur.
84쪽
Sed en tibi maliud exemplum ex Dionysio Areopagita, qύος
autor libelli ex Ignatio sumsisse videtur. De divinis nominibus ca 4 o 'emos 'croos 'saoroomi, id est, Amor meus est crucifixus. Cum a men non ipsius amor sed correlativum amoris, vel quod idem c ,
res amata, hoc est, Iesus Christus sit crucifixus. Vides ipse crucis xum essξ, tribui astecuti animi nempe amori. Intende ingcnium tuum,4 vide an hoc aliter, quam de objecto amoris, vel relative dς correlativo amoris h. e. de Iesu Chrisio, quem gnatius amab; explicare possis. Sed en tibi S aliud exemplum ex Scriptura Rom. 8.r . Spes in Ῥatissumi. Servare est actus Iesu Christi, tribuitur autem spei cuis tamen Iesus Christus non sit spes, sed eius objectum. Vides igitus habitui animi tribui effectum, vel pathos sui objecti. Porro ut salvat, ita est salus nostra ipsa autem spes nos non salvat, sed eiu
objectum Iesiis Christus nos salvat. Ergo spes etiam si proprie o qui veliso non est salus nostra, sed eius objectum Iesus Christus est salus nostra Spes igitur proprie non falvat nos sed per Meton miam hoc tribuitur spei quod est eius objecti, ad quod refertur, scilad quod resipicit, proprium. Porro idem est dicere, fidem justiti care instrumentaliter, correlative: nam cum dicimus illam usi sicare instrumentaliter, tum intelligimus non ipsam fidem, sed justi tiam esu Christi, cuius applicandae instrumentum cli fides, justin eare. Cum vero dicimus illam relative justifkare, tum intelligimu)illam poni pro suo correlativo, videlicet, probustitia Christi quais fides respicit. Res igitur eodem redit. Sive enim hoc, sive illo mo do explices: Manifestum est illi ut instrumento per metonomya petribui, quod est instrumentati, vel tribui illi relative, quod est cos relativi, ad quod respicit, Mad quod resertur proprium. Hujus δρ Otina auctorem tibi do Magnum Vrsinum inui in Catecheti in commentarijs de justificatione. Quaestione 6. Hulgo dicitur,oν
Oit, de iusti camur corre live,hoc ei,eo iusti camur quo h
γelativum sidet, nempe merito Chrim ad quodrefertur, '
s corriotive, ut accipiens, ct acceptum. Recte autemsic o / mur, quia tunc de de causa formali luctificationis intel git
or sensus est, meritum Chris is i cui non des appris ' sum iussecat, non Aprehendens instrumentum. Sed uni
85쪽
relutione recte tribuitur fidei, ut case infrumentali. Ride iusti camur , hoc es, perfidem,ut per medium. Vptate enim criti cause e cient tribuitur infrumento cum dici
Vr, de imputata est eradiostitiam, alia eiusmodi propos-
tiones, necessiri tantum correlative sunt intelligendae , quate-
ου nimirum sides est apprehens iustiti instrumentum is α' ii manus, qua iustitia Christi accipitur.
Exemplum de triangulo habente tres aequales duobus rectis, dealbedine visum dis regante, sunt dissimilia quanquam paulo post de illo nonnihil dicemuS.
Pudet istarum ineptiarum, quae sub veritatis titulo hodie uti cri/dventae sunt. Docuerunt enim nos majores noliri, id quod res eis 'um correlatium sic eum, qui rospicit objectum, non autem objectum ipsum. Lubbertus. Cona prime hanc intemperiem. Nos scimus hoc verum esse, qd nauseam usque inculcamus. Propterea dicimus, actum sidci, vidulicet, credere, non esse ipsam justitiam,sed respicere justitiam. Haec quin eis objectura, in quod sides respicit vel est correlativum ad ' od fides resertur Uerum si credere est proprius sidet aetus tum hist ncare non es p. oprie eius actus: si ei tribuatur, hoc fit improprie, videlicet, per metonymiam Ratio est, quia nullus habitus ῆnimi habet duos actus proprios. Intrepide igitur pronuncio ullum illi tribui proprie, alierum improprie. Dicam paulo clarius. Duo actus, videlicet, justificare, di credere tribuuntur fidei. Vni 'lutem habitui, ut fidei, duo actus proprie tribui non possunt. Aut gitur credere, aut justificate non proprie attribuitur fidei. Sed cre- re tribuitur ei proprie. Iustificare igitur eidem improprie tribui
Cum ergo nunquam actus objecti tribuatur habitui apprehen enti fidei autem hoc tribuat Scriptura, ut reputetur in justitiam, siluet ut ex ea vivamus sequitur fidem proprie accipiendam esse, py0 habitu, sine obedientia illa, quae praestatur Evangelio, eaque nos
Py0prie, sed tamen gratis justificari a Deo, & salvari L si Lubiarturi
86쪽
Nusquam Scriptura dicit fidem justificare neque dicit, futi sHamjuvitiam qua coram Deojustficamur; neque dicit De On habe iidem pro tota uisjustitia. Et quia tu contrarium asseveras, ostendς locum ubi Scriptura ita loquatur. Sed examinemus hanc tuam ra tiunculam paulo diligentius e stimimquuo objecti non iuba, tur habitui iusificare tribuitur habitui, nempefidei. Ergojustficare net convenit objecto, hoc est, justitia Christi Sed proprie convenit fidei si hoc ad tormam syllogisicam intrictere velis, sormandum est io hunc modum.
uicietque actus tribuitu habitui, is, non est obiecti a quod habitus, cui actus tribuitur, reficit.
Sedio iustifcare tribuitur habitui, nempe ei. Ergo i iustificare non es obiecti, nempe meriti Christi, a quod de reficit. Vel quod idem est, 'cis proprie tribuitur fidei, hoc sita, obiecto, nempe ob dientia, e iustitiae Christi proprie tribui nequit. Sed tot secare proprie tribuitur habitui ncmes dei. Ergo totustificare obiecto fidei, nempe obedientia. e is sisti Chrsi proprie tribai nequit.
Expende hanc tuam ratiunculam diligenter, judica ipse,quam procul absis a Serveto Socino. Nos ante respondimus, falsum esse, quod asseris, to justificare tribui fidei in Scriptura. Et quia tan topere protervis, non debes aegre ferre, quod te urseo it ostenda , ubinam Scriptura didat iri jUficat.
Sed vereris, scilicet, ne ulla fidei, hoc est, qualitati nobis ini renti causalitas hoc pacto asi ribatur. Atqui id facit Scriptura senimvero non decet nos sapientiores esse ipso Deo.
Ego vero hoc non vereor, qui possum hoc vereri, cum dicam fidem esse instrumentum nolim coram Deo justificationis in pμ tas me adeo rudem esse logices, ut nesciam instrumentum ad G ramissicientem referri debere Bertius
87쪽
Audivimus panto ante exApostolo: patres propter fidem justitiae uimonio ornatos fuisse. Audi nunc quid Syrophoenissa dicat Do- mus marci'. 29. Fropter hunc sermonem vade, Ccst Daemomum a oti tua. Fuit enim sermo eius, sermo fidei, ut qua ci ederet ad ueΗuoque licet gentilem pertinere Christum eiusque beneficia. Iccir-ς'etiam addidit Dominus e Mulier magna est fides tua, fiat tibi si-
Ego sane hoc non audiui. Legimus quidem in pist ad He- O cap. I. Onam. a. 'en muta, in hac fide testimonium consequuti it fenμ. Et comm . . in G, per piam est oritum obtinuit, quod ef- p m. Illud vero propter idem, quod tu scribis, frustra quaesive-kiSm hoc toto capito. Quin existimo in tota sacra Scriptura non repeliri hanc phrasin Homo Iustificaturam sim, propterfrinta. Ueinde est magna differentia inter haec duo Homo propter fidem 'ruatur testimonio Et homo propter fidem justificatur. Illud G lim posset verum esse, hoc non Locus Marci 7. 29, Propter hunc a monem, si Damonium nihil facit ad rem. Non enim quaeri- V an illud propter hunc sermonem abierit Sed an nos propter duem justificamur Deinde illud docet Scriptura, dia uutontoni ἐμα quod non potes aliter interpretari, quam propter huncserm hoc non docet Scriptura. Nusquam enim docet nos diapia 2, propterfidem justificari. Sed ubique docet nos lapiste spe μ' injustificari. Iam vero tu ipse non ignoras csse magnam differentiam inter has duas,
mmis iustificatur diu pifestos perfidem,mmo iustificatur diaptim propterfidi
Paulus quoque ad Rom. cap. q. scribens, postquam verba illa illisset explicasset oredit Abraham Deo, subi Dit quapropter etiam ς imputatum est ei in iUitiam.
ubiicit quidem, sed post magnum intervallum. Neque ex illo Redocere potes, quod Abrahamojustitia propter fidem, tan-
88쪽
quam propter aliquod opus imputata sit particula enim qu pro pter notat consequentiam, non consequens. Neque potes ex hoc capite docere, Deum habere fidem pro persecta legis impletionc Sed neque ex hoc capite docere potes, fidem esse ipsam ullitiam, qua coram Deo justificamur. Sed contrarium ex hoc capite doceri potest. Apostolus enim totus in eo est, ut doceat Abrahamum propter nulla opera sed per fidem sustificatum esse. Comm. a. i. braham ex operib-juniscatis es, habu quo glorie ur, at non apii Teum . Explica quaeso, quomodo verum esse possit : Abraha muni non esse operibus justificatum. Et, ei aliquo opere, nemῖς sdejustificatum . . Nam haec duo
Non bene plorent. Ego certe illa nullo modo conciliare possum. Eodem cap. Icribit Apostolus, comm .6. eum hominim eqs beatum, cui Peu imputat iustitiam abfue umbus. Ex quo necessario sequitur, justitiam, quae nobi imputatur,non conitare Operibus iam
siris Verum si no constat operibus nostris, tum sides nostra propriusic dicta, non est illa ultitia, quae nobis imputatur rides enim pro prie accepta est opus nolirum. Quin Apollotus hoc ipso cap conam i et .justitiam, qua justificamur, a fide distinguit Prom si inquiens cebit obraba per iustitiam fidei. Huic simile est illud
Rom. I. 17. stitia Dei per illud re egitur exfide infidem Phil. 3. V. ni vi eniar in eo non habens meam iustu ren, quae interprete Bega in Christi, per fidem Rom. 3. I. unc aut m absque Me iustitia pate' ta est, comprobasa testimonio legis, ct prophetarum, iustitia inquat Dei ρ rfidem qu Christi, in omno O super omno qui credurat, Roan 1o.6. Vos ex fide est iustiti t. t uicit, ne dixeris c. comm . Is csorde creditur ad iustitiam . Hebr. II. T. DLim est hines eiis iust ii
quae exfrieu. Vide, haec uilitia, qua justificamur, ex fide est Sest per fidem δε fidei actus ad illam fertur Manifesta sunt Apostinii verba: - creditur ad iustitiam. Ergo fides nostra proprie ac cepta, non est ipsa iustitia, qua nos coram Deojustificamur.
Hisce locis negari non potest. quin causa indicetur. Lubbertus
89쪽
Lubbertus. Nos iam multis ostendimus fidem esse instrumentalem causam nostrae iistificationis. Hoc igitur si in genere loqueris, neque cau- 4m nostram dit neque tuam juvat. Si vero ad aliud genus cauta trahas peto ut sententiam tuam magis explices Illa intellecta de pleniore responsione cogitabimus.
Cum toties legatur nos justificari dia 'LZeoos, quae Grammatica elabit hie causam aliquam intelligere λ
Nulla neque qui asserit fidem esse causam instrumentalem, om hino negat illam esse aliquam ultificationis causam. Crediderim ςgo hic aliud latere, videlicet, velle in nucre aut horum hujus scripti, fidem proprie dictam, esse materiam aut formam nostrae justificationis. Sed quandiu hoc pus non crumpit, non erit nec sic, ut nos aliquid abstergamu&BertiuS. Praeterea, cum universialis assectio per illud necessario constituatur, quo primum adjuncto statim tollitur praedicatum. i post cap. S. efficitur necessario poni justificationem posita fide, quandoquidem ea sublata, tollitur omnino justificatio. LubbertuS, Loqueris, opinor, de universali posterioristico . De hoc enim erum est, quod scribis: Subjecto sublato, tollitur affectio, & posito, ponitur. Sed posterioristicum universale inest omni subjecto per sie,4 quatenus ipsum, hoc est, inest subjecto per sed cum reduplicatione. Hoc autem est totum in suo subjecto, extra illud non xζperitur ut habere tres angulos aequales duobus rectis,est univcrsilis assectio trianguli atque haec afiectio est tota in triangulo, ' tra triangulum non reperitur. Haec est causa, quare posito triangulo ponatui aequalitas trium angulorum duobus rediis, lablato teratur. Haec tua thesis est causa, quare statuam vobis si tamen Qbis ipsis constare vultis necessario tandem eo deveniendum csse, it cum Sssero, Socmo k orodo meritum siue satisfactionem Chri sti pro nobis factam omnino tollatis, dicatisque neque Christum
ηψbis justitiam peperisse, neque nos ipsius justitia nobis impinata justificari.
90쪽
justificari. Nam si iustificare est universale pathos fidei, ut tu dicis, tum totum justificare est in fide vi extra fidem non reperitur. Hoc ita esse astruxi illo argumento posita fide, ponitur justificatio: sublata fides, aufertur justificatio. Socinus sere idem dicit cum in iit fide perse iustificat nos. De Christo Seruatore 398. Nonduim disputo, quam erum sit, quod scribis; sed tantum ostendo, qui inde necessario sequatur Sic enim colligo:
iversutas a fcctio est totainseo subiecto, est extra tim
Iustificare si uni resilis affecti idei.
Ergo totum iustifisare est infi, π extra istam non repe
Majorem tu ipse, ut ante ostendi, astruxisti. Sed qui sciunt quantast vis universalis posterioristici, apud illos non est necene, ut eam probes. Hi enim illam ut principium demonstrationis libenter admittunt Minorem tu ipse posuisti. Ergo hoc argumentum ut firmissimum fundamentum totius tuae disputationis libenter concodis. Certe nihil in eo negare potes, nisi velis ea, quae ipse posuiui, Sapprobasti, imo quae struxisti, negare. Hinc vero sic progredior,
'us est totum in 'de ct extrafidem non reperitur, hoc non est in iustista Christi. Iustificare si totum infide, o extrafidem Aon reperitur Ergo iustificare non est in iustitia Christit.
Quid contrahis frontem Universiale pathos tantum est in suo subjecto, extra suum subjectum non reperitur. Qui hoc negat, est indignus qui inter logicos numeretur Sed justificare est universa' te pathos fidei, ut tu dicis. Ergo ustificare tantum est in fide,&extra fidem non reperitur. Si justificare tantum est in fide, & extra fidem non reperitur tum justificare non est injustitia Christi, neque ne reperitur Iustitia enim Christi hoc est, obedientia a Christo promo bis patri praestita non est fides nostra. Tu haec fortasse non expendisti satis, cum criberes luctificare se uriise .um O .ionem iidei Credo sane, sed crede etiam mihi quo necessario tibi delabendum sit assurores Serusei, animo forosi