장음표시 사용
111쪽
igitur de potestate in temporalibus: quod ea sit in Papa, non opinio, sed certitudo apud catholicos est; quamvis non desint altercationes, quid sit et qualis ea potestas, id est an sit per se et proprie temporalis; an potius ipsa quidem spiritualis
sit, sed per quamdam necessariam consequentiam et in odidine ad spiritualia, de temporalibus disponat. Quare non recte colligit Barciatus dum sic ratiocinatur : dissensio est inter theologos et canoni stas, dum hi directam, illi indirectam p testatem adstruunt, ergo quaestio de temporali potestate Papae dubia et incerta ac lota in opinione hominum posita est.
Esse autem rem certam et e loratam, posse Pontificem maximum, justis de eausis, de temporalibus judicare atque ipsos temporales prinei pes aliquando deponere, probamus 1', etc. η D semio contra Barelatum, p. xm et xvi, edit. Mediolani, 1621, t. I. colligat lector quam perditam causam propugnet BOS Suelius, qui in ejus patrocinium, non aliud melius reperienS,
absonum heterodoxi Barciali ratiocinium retexuit, et doctorum scholae consensioni opposuit Bellarminum, eum scilicet qui ex professo protestatur a se tanquam certum et tenendum defendi id tantum in quo eatholici omnes eonveniunt. Nec minus salsum est a eommuni doctorum scholae sententia receSSiSSe
Cardinalem Bu Perron. Quod facile perspectum habebit lector eadem applicando quae de Bellarmino adnotavimus. Objeetio 2'. - Sic contrahi potest: Ecclesiae potestas in
rem temporalem si aluum a doctoris scholae propugnatur dumtaxat lanquam opinio; atqui merast opiniones scholae vim probandi non habent; ergo dicta Ecclesiae potestas deduci nequit
ex unanimi doctorum scholae sententia. - ipsa Bossuetii verba : a Iam ergo meminisse nos oportet opiniones scholae, quantum a scholae decretis dogmatisque disserant, Melchiore fano teste. Eo namque auctore, nobis est integrum ut a scholae opinionibus libere recedamus, eisque anteponamuS
majorum dogmata, quae, eodem fano teste, mullo illustriora firmioraque sint. Idem Melchior Canus decreta ac placita
112쪽
87 PARS QUARTA. scholae eo internosci docet a scholae Opinionibus, quod placita quidem srmo judicio sient; nec sine censurae nota ii elabantur qui ab his discesserint. At inter scholasticos alicujus certe nominis quis enim praestare omnes audeat, aut vero legere velit, quos ad contaminandam potius quam ad tractandam theologiam dirae intemperiae tanto numero egerint Τὶ inter illos, inquam, neminem invenies qui ad fidei dogmata reserat eam quam pontificibus tribuunt in deponendis haereticis regi- . bus potestatem. Quod ergo hic Sentiunt, ad opiniones, non ad placita scholae pertinere constat . n Edition Lebsel, 1817,
Respondetur. - Niti objectionem duobus salsis assertis :1' salsum est Melchiorem Canum docuisse quod ipsi affingit Bossuel, videlicet; doctrinam scholae habendam esse pro simplici opinione, non autem pro certo dogmate, ni Si contrariam sententiam doctores aliqua censurae nota perstringant; 2' falso pariter asserit Bos suet, ne unum quidem inter Scholasti eos reperiri alicujus nominis, qui papalem reges haereticos deponendi potestatem ad fidei dogmata reserat.1' Falsum probatur prius assertum Bossuetii. - Melchioris Cani doctrina de discrimine inter simplices opiniones scholae et ejus constantia deereta seu judicia, haec est: 1' Docet revera distinguendas esse scholae opiniones ab ejus certis et c0nstantibus judieiis. Si quidem libro VIII, capite v, dicit quosdam in
eo errare, quod scholae opinioneε a certis eo tantibusque decretis non separent. Et quod ibi vocat eersa constantiaque decreta, paulo post vocat certa constantiaque judicia. 2' 0mnimodam vim probandi tribuit scholae judiciis, non autem opinionibus. 5' Bocet unanimem scholae sententiam pro mera opinione esse habendam, quando doctores, re nondum satis ad liquidum
113쪽
plorata, probabiliter opinantur; eos vero Sic probabiliter dumtaxat opinari, quando utuntur hi S et similibus formulis: uid tur eommodius dieitur, magis credibile οι; Seu quando pronuntiant petulente ae vacillante animo. 4' Supponit adesse eertum constansque judicium, quando aliquid plane suo judieio deliniunt quasi re certa et consecta; Seu quando rem propugnant lanquam certam, absque ullo vacillantis et probabiliter opinantis animi signo. N Loquens de nolis seu formulis ex quibus dignosci potest emi tum et constans judicium, duas e presse deSignat. Nempe, si adrersam sententiam dieant luereti- eum aut erroneam: item si dicant id quod docent esse eutholicis firmiter amplaetendum. Sed Simul Supponit adesse plures alios notas seu formulas, e quibus constans judicium dignoscatur. Hanc esse Melchioris Cani doctrinam comperiel, qui caput iv hi v lihri VIII allonio legerit: quamvis sub alia seruia el ordine traditam, et ex coli tis invicem variis locis colligendam. Non nullos textus subdiciamus. Postquam adnotavit sententiam do instituto ante mortem Christi baptismate, cui adhaeserant Magistor Sententiarum et Sanctus Thomas, a tota post modum schola unanimiter receptam suisse, Subjungit, non ideo coti-trariam opinionem statim aliqua censurae nota esse perstringendam; sed antea expendendum esse, num theologi hoe loeo quasi re eertu et confecta quidquam plane suo judieio deliniunt an potius re itondum salis ad liquidum e lorata, probubiliter opinentur. Postea dictam communem sententiam, ut pro habiliorem dumtaxat a theologis traditam fuisse inde colligit, quod Magister sententiorum ii Sus sit formula commodius dicitur, sanctus Thomas sormula videtur, et sancius Augustinus iacaeteris allegari solitusin formula magis eredibile est. Igitur hoc ipso quod scholae doctores rem plane tanquam certam dOceani, seu hoc ipso quod non utantur dictis et similibus so mulis quae exprimunt rem non tradi nisi ut probabiliorem. Oxistimat Melchi 0r Canus adesse eertum et constans scholae judicium. Quam suam mentem iterum patefacit respondendo ad
114쪽
ruere matrimonium, etiam Sine Ecclesiae ministro contraetum, esse rere ac proprie novas legis sacramentum; at haec omnium communis sententia non solum non facit certam sidem, sed ne
probabilis quidem ridetur esse; in nulla igitur re alia scholae testimonium certum erit lib. VIlI, cap. iiij. ΙΙuic objectioni respondet Melchior Canus : Nego scholae eerto constantique decreto
sinitum, matrimonium sine Ecclesiae ministro contractum esse pere ac proprie Sacramentum. Ut autem probet non adesse eermium constansque scholae decretum seu judietum, hanc rati unem
allegat: Quia de hae re theologi ridetieet ita disserunt, ut nihil sinisse velle videantur. Lege Magistrum, divum Phomam, Scotum ... caeterosque Seholae theologos; et nisi statim eorum pendentes ae vacillantes animos deprehenderis, tum vero me aut
stultum aut temerarium judicato. Igitur existirnat Melchior Canu S ades Se certum constanSque judicium, hoc ipso quod nihil denotei pendentem ae vatillantem animum. Equidem inter no: las seu sui mulas quae excludunt vacillantem animum, ponit primo loco eeimuram contrariae sententiae tanquam haereticae vel erroneae: sed simul admittit dari alias ejusmodi notas, ideSt, formulas, quae certum constansque judicium denotent. Sic enim subjungit: Etenim nec sententium adpersum nempe quod sacerdos sit minister sacramenti matrimoniij haereticam erroneumve diuerunt: neo quod diaeerunt, id sirmiter eatholieis amplectendum: breviter nullam notam sibi vox nota significat. Signum, non autem censuram theologicam in interp0Suere earum quae certa constantiaque judiciu indieare solent de Loeis theol. , t. VIII cap. v . Ibi vides haberi a Melchiore Cano pro nola constans judietum indicante formulam hanc, sirmiter eat holicis amplectendum, quae sane non est censura theologica . Atque ibidem supponit dari posse alias notas seu formulas quae constans ju- dieium manifestum laetant, si quidem addit: brepiter nullum notum interpoSvere earum quae certa constantiaque judieta iudicare solent. Diuiligoo by Corale
115쪽
90 TRACTATΓS DE PAPA.dam perspicii lector quid de priore Bossuetii asserto concludendum sit. Bossuetio si credas, docuit Melchior Canus non adesse certum eo tansque judicium doctorum scholae, nisi quando contrariam opinionem cen Sura theologica perstringunt. Porro id docuisse fanum prorsus salsum est, ut patet ex praemissis. Docuit quidem denotari e statu seliolae judi-eium per inusiam opinioni contrariae censuram, sed non docuit non denotari nisi hoc modo. Docuit e contra denotari generaliter per quamlibet aliam loquendi formam quae sum- cienter excludat pendentem et vacillantem animum. 2' Falsum item posterius Bossuetii assertum, id est, ne unum quidem reperiri alicujus nominis scholae doctorem, qui
papalem reges haereticos deponendi potestatem ad sidet dogmata reserat f Defensio, Juvres de Bossuet, t. XXXII, p. 74 edit. Lehel 1817 . Quod iterum alibi asseruit Bossuel, his
verbis : Neque ab ullo doctore, ab ullo historico . ab ullo viro bono esse seriptum, haereticum aut schilamaticum fuisse quemquam, eo precise nomine quod neg set reges a Ponti sicibus posse deponi
tomo XXXI, p. 590, edit. Lebel 1817j. En documenta in contrarium :Αlicujus certe nominis suil Durandus, universi latis Parisiensis doctor, factus Meldensis Episcopus anno circiter 1526, cuique ob doctrinae famam doetoris resolutissimi nomen inditum. Is porro, ad calcem opusculi de Origine jurisdietionum, sic habet: u Inde est quod regnum Christi commissum Ecclesiae se extendit non solum in spiritualibus, sed etiam in lemporalibus ... sicut in corpore quaestionis dictum est, videlicet, quod Christus eommiserit Petro jura coelestis imperii et terreni. Qui hoc prisi legium irritat aut detrahit, inhaeresim lubitur et ho relicua est dicendus. η Apud Bianesii, delia Polesta della Chiesu,t. I, p. 125. Romae 1745. Item alicujus nominis suit Petrus Bertrandus, universitati Sparisiensis professor, postmodum Nivernensis EpiscopuS, et
cardinalilia dignitate anno 1549 insignitus, qui a Gallicorum
116쪽
P1RS 0ΓΑRTΑ.9 lantistitum coetu, sub rege Philippo Valesio, electus ac deputatus est ad retundendas in publico congressu Petri de Cunieres impugnationes contra jurisdictionem ecclesiasticam. Is porro docuit posse reges a Papa deponi certis in casibus, ut supra vidimus. Et insuper ita subjunxit:
et Et sic potest intelligi illud quod habetur in decretis distinct. xxiij ubi dicitur, quod Christus commisit Petro jura coelestis imperii et terrent; et qui hoe privilegium Romanae Eeelesiae detrahit, in haeresim labitur et haereticus est diem lus. v De Origine et Usu jurisdiet , quaest. ni, in biblioth. V. V. p. p., edit. Lugd. 1677, t. XXVl, p. 152. - Apud Bianchi, t. I, p. 125. Item alicujus nominis suit Beatus Augustinus Triumphus, Seu Augustinus de Ancona, qui intersuit concilio Lugdunensi
anni 1227. Haec porro ejus verba : u Error est pertinaci menten0n credere Romanum Pontificem universalis Ecclesiae pastorem, Super Spiritualia et lemporalia universalem habere primatum. v Ila prooemio libri de Potestate eeel. - Αpud Bianchi, t. I, p. 124. . Item alicujus nominis suit celeberrimus canonum collector Gratianu S, qui haec corpori juris inseruit: et Idam Ecclesiam Romanam vero solus ille landavit et super petram sidet mox nascentis erexit, qui beato aeternae vitae clavigero terreni simul et eoelestis imperii jura commisit. Non ergo quaelibet terrena Sententia, sed illud verbum per quod constructum est caelum et terra, per quod denique omnia condita sunt elementa, Bomanam fundavit Ecclesiam. Illius certe privilegio fungitur, illius auctoritate sulci lur. Unde non dubium quia quiSquis cuilibet Ecclesiae jus suum detrahit, injustitiam facit. Qui autem Romanae Ecclesiae privilegium ab ipso summo omnium ecclesiarum capite traditum auferre conatur, hic procul dubio in haeresim labitur; et cum ille vocetur injustus, hic eSt procul dubio dicendus haereticus. η Dist. xx II, cap. OmneS.ὶ Item alicujus nominis suit Domini dus a Solo, ordinis Praedi- calorum, Parisiensis Facultatis doctor, et in Tridentina sΤnodo
117쪽
92 TRACTATΓS DΕ ΡΑΡΑ. theologus . scriptisque suis haud parvam sibi famam conseculus. Sic autem docuit :u Qui illa, eademque catholica concluSio contra eorum haeresim qui omnem abdicant Pontifici temporalem potestatem :pote Stas quaecumque civilis eatenus est ecclesiasticae subjecta in ordine ad spiritualia, ut Papa possit per suam Spiritualem potestatem ... cunct0S chris lian OS principes lemporalibus bonis privare et usque ad e0rum depositionem procedere. n i In 4 Sent. , dist. XXII, q. Π, a. 2. -Αpud Bianchi, t. I, p. 109. Item alicujus nominis suit Suareet, qui sic docuit : u Ecclesiae non tantum est data potestas ad coercendos hiereticos per Spirituales pinnas, Sed etiam per temporales ut corporaleS. udegassertio etiam est de fide. v De Iule, disp. XX, Seci. m, n. 15. De opinione autem quae lenet dictam poteStatem Ecclesiae non competere nisi ex concessione Principum, Sic habet: a Censeo hanc sententiam erroneam et defensores ejus ad minimum e8Sevalde suspectos de haeresi et manifestos haereticorum fautores. Dilbid. , n. 2 l. Et infra Subjungit : u Certum est habere Ecclesiam hanc puteStatem coercitivam etiam Supra reges. v libid. , n. 25.ὶ - In sua Defensione flutei contra Anglos, i. III, cap. XXIII, propugnat hanc illesim: a Pontificem suminum poteStale c0ercitiva in reges uti posse, usque ad depoSilionem etiam a regno, Si causa subsistat. n Et postquam mentionem fecit de opinione contraria, quam dicit ab Ecclesiae hostibus invectam, de ea sic pronuntiat : si Dictum resulare errorem et veritatem catholicum. . . defendere difficile non erit. n Sane aliquid vocare
veritatem eat holieam, idem est ac id referre ad fidei domum. Item alicujus nominis suit inter theologos Gregorius de Valentia, qui sic habet de praesenti quaestione: a Ρer summi POnti si eis auctoritalem atque sententiam, omnino potest qui S d0- minio atque praelatione erga subditos privari propter peccatum apoStaside a fide. Ita docet quoque S. Thomas hic ; neque est dσhac assertione dubium ullum apud vere orthodoros. Lam tamen negant haeretiei, ne si hoc ipsi approbent, in seipsos sententiam
118쪽
Item alicujus nominis Caesar Carena, qui in tractatu suo de officio sanetae inquisitionis haec scripsit : si Prima sententia nimirum qua negatur tum directa lum indirecta Papae potes-las in rem temporalem Regum in est Calvini, centuria lorum. Petri pseudomarirris, Brentii et aliorum haereticorum, qui in pontifice solum agnoscunt potestatem Spiritualem, et ei omnem temporalem denegant jurisdictionem sive directam sive in directam. n De hac opinione dicit Carena : est impia et haeretiea pari. I, lil. I. de Potest. summi Pont. in temp. . ἶ V. - Apud
Item alicujus nominis Alphon sus Ciaconus, qui sic habet, invita Leonis III: a Si quis neget Romani Praesulis auctoritatem in imperium, plane impius et infidelis, et rerum ecclesiasticarum plane rudis esSe convincitur. η Apud Bianchi, delia Potesta della Chiesa, t. I, p. 125. Item alicujus nominis fuit Cardinalis Baronius, in cujus Annalibus sic legere est ad annum 800, n. 14, ubi agit dutranslatione imperii a Graecis ad 0ccidentem, auctori late Pontificia : si duod autem ex convenientia, utilitate exigente, et necessitate poscente, Deo volente, facium diximus, id ipsum ex insita ipsi Romano Pontifici concessa divinitus auctoritate suisse impletum pariter assirmamus. Neget si quis ista, plane impius et insidelis, ae rerum ecclesiasticarum penitus rudis
esse convincitur. BItemque alicujus auctoritatis et nominis tribunal inquisitionis hispanicae, a quo sequens propositio damnata est lan- quam erronea et setiamati ea : a Quod pontifex aut Ecclesia nullam habent potestatem directe vel indirecte in regum temporalia, et quod non possint exui suis dominiis, nec subditi absolvi a juramento fidelitatis quacumque de causa. duae propositio est erronea et sehismattea. η fApud Bianchi, delia Potesta della Chiesu, t. I, p. 326, edit. Romae 1745. Decretum
119쪽
91 TRACTATES DE PAPA. istud, quo tanquam erroneus et schismaticus damnatus suit
primus e quatuor gallicanis articulis anni 1682, editum fuit anno 1685. Igitur salsum plane istud Bossuetii assertum : a Inter sch lasticos alicujus nominis neminem invenies qui ad fidei dogmata reseraι eam quam Pontificibus tribuunt in deponendis haerelicis regibus potestatem. η 6 pres de Bossuet, t. XXXII, p. 74.
Nota, non nisi a tempore protestantismi apud doctores scholae invaluisse usum censurus theologieas inurendi erroribus dogmati catholico adversantibus. Antea scilicet raro adhibitae reperiuntur ejusmodi cenSurae, prout compertum haberi potest legendo S. Thomam et alios Luthero anteriores, dum ea propugnant quae, latentibus omnibus, ad sidet dogmata pertinent. Objeetio δ' . - Sic summari potest: Theologi et canonisust speculi decimi sexti unanimiter docuerunt clericos Principum jurisdictioni nullo modo subesse; atqui contrarium nunc admittitur ab ornnibus, atque ab ipsis etiam Romanis Cardinalibus ; ergo unanimis Scholae sententia vim probandi non habet. - Εn verba ipsa Bossuetii: a Quis e scholasticis aut vero e canonistis postremi aevi non id docuit, clericos nullo modo Principibus esse subditos 7 Tanta publici juris ignorantia tenebanturi At nunc quotusquisque est, non dico clericorum, Sed religi0Sorum, episcoporum, etiam Romanae Ecclesiae Cardinalium, qui non se subditos suis regibus saleantur, salvis privilegiis ordini suo Ecclesiae auctoritate concessis, et publica
regnorum lege firmatis 3 v Jdit. Lebel, 1817, t. XXXII, p. 75.
Respondetur. - Nititur hoc Bossuetii argumentum duobus assertis salsis 1 1' salsum est unanimem de clericali exemptione doctrinam speculo xvi eam suisse quam asserit Bossuet: 2' salsum est doctrinam de clericali exemptione saeculo a communius receptam, postmodum unanimiter tempore B suetii reiectam fuisse.
120쪽
95p1Rs 0ΓΑRTA.1' Doctrina saeculi xvi de clericali exemptione non ea fuit quam singit Bossuel. Etenim clericos nullo modo Prineipibus esse subditos, non fuit omnium saeculi xvi scholasticorum do trina, prout asserit Bos suet; immo ne unius quidem. Etenim exemptionem clericorum plerique s non omnesὶ doctores catholici propugnaverunt dumtaxat quoad functiones sacras, quoad forum, et quoad certa quaedam onera. In reliquis vero subesse clericos Principibus eorumque justis legibus unanimiter docuerunt. Nec eorum quisquam dixit clericos nullomodo Principibus esse subditos. - Praeterea supradiclam exemptionem clericis competere independenter a consen SuPrincipum, communius quidem propugnarunt doctores Sae- uti xvi, non tamen unanimiter. Lilantur si quidem a Suar esto
Contra Inglos, l. IV, c. nin nonnulli theologi catholici, inter
quos Medina et Covarruvias, opinionis contrariae propugnatores. Equidem horum placitum a caeteris ut manifestus error rejicitur. At perperam declamavit Bossuet: quis e seholasticis aut vero e canoniatis, cum aliqui revera hujus opinionis extiterint.
2' Falsum est doctrinam scholae, saeculo ni generaliter receptam, lempore Bos suetii unanimiter rejectam fuisse, ita ut nullum clericum, nullum religiosum, nullum Episcopum, 'fardinalem nullum propugnatorem habeat. De quo gratuito ac salso Bossuetii asserto sic clarissimus Blanchi della Potesta
a Bossuet ne troii vera ni un pratre, ni un religimae, ni ungveque, ni un Cardinat qui ne foutimne te droit d' emptiondans te sens in liqud; a motus que Ie sentiment contraire ne soli celai du cletadde France qui, pour augmenter le nombre des libertis de PEgliae gallieane, a embrasse eette miserable Serpitude, en se 80umetiant a Iujuridietion lassique, et en ne tenant aueun eo te deseanous et des Iola de ι'gglise, qui donnent auae elares ce droitd' emption par ruinori u toute puissanee Iiaque. De hoc ipso Bossuetii asserto, sic in manu scripta quadam dissertatione :