장음표시 사용
81쪽
a l'arianisme ou te mali ometisme, ou autre seni blabie inlide-κ lite, ce prince-la petit dire declare decliu de ses droiis ..., et a Ses s eis etre absolis en conscience et au tribunal spirituete et eccitatastique du serment de fidelitε qu 'iis lui Ont prole. η Et que ce cas-lli arrivant, c'est li Ι'autorith do 1'Egli se resia dente ou en son ches qui est Ie Pape, ou en Son corps quia est te concite, de latre celle dδclaration. Et non-seulementa lovies Ies autres parties de 1' gli se catholique, mais memea tous Ira docteurs qui ont etd en Franee depuis que les geholas dea th ologie y ont die instituges ont tenu Pastimative. n s Ibid. , p. 11 et suiv. in a Le troisieme inconvenient est que c'est nous . precipiter en uti schisme ivident et inevitabie. Car tous les
82쪽
u nion du ches et des autres parties de l'Egli se, et ne conses-α sions que Ι' glise a sitsi depuis tant de sidcles. non Ι'Eglisea de Dieu, mais la sγnagogue de Satan. v Ibid. , p. 14. In reliqua concione tolus est cardinalis Bu Perron, ut Ecclesiae historia et praxi palam faciat, tertii status articulum
prorsus adversari doctrinae, huc usque in toto orbe catholico indubitatae. Pro qua concione ab Assemblea fleri laudatus suit. Caeterum pleno successu intentum attigit, siquidem dictus tertii status articulus expunctus eSt. Igitur adhuc anno 1615, duae saniores Galliarum partes, clerus scilicet et nobilium ordo, doctrinam de Ecclesiae potestale in rem temporalem statuum pro certa prorsus et in toto orbe apud catholicos indubitata habuerunt; contrariam vero novitatem tanquam certo erroneam, et a ventis schismaticae Ingliae, ut dicitur in relatione Proeti-verbaur, in Gallias invectam. 0BJECTIONEs BossΠm. - Cum videret Bossuetius vel ex hoc solo lacto corruere infaustam anni 1682 declarationem, omni arte conatus est vim argumenti inde deprumpti obnubilare. Αt certe non aliud probavit quam Versutiam Suam. 06eelio 1'. - Concio a cardinali su Perron habita, ipsius doctrinam exprimere censenda est, non totius eleri vide in
libro Defensionis, edit. Lebel Versaliis 1817, t. XXXII, p. 58 .
Respondetur. - Primo, id si verum foret, Sequeretur egregie mentitum cardinalem Du Porron, cum Sic exorSuS est:
a Le n 'est potnt moi qui parte en celle cause, mais tout lecorps de l'ordire ecclesiastique et tout celui de la nobiesse quilui a donnsi adjonclion. i, pace Bossuetistarum dixerim, ea dinalem Du Perron mendacii insimulare pulida injuria est. Secundo, si aliam quam cleri doctrinam expressisset Du Pe ron, ei post concionem exprobrasset Assemblea Cleri, quod
83쪽
beratum luisse in Assemblea Cleri, de modo removendi ai liculi a tertio ordine' propositi; hac de re perorasse cardinalem Perronium ; et toli ecclesiastico ordini adeo placuisse, ut olectus fuerit in depulatum cIeri simul et nobilium, ad pr pugnandam causam apud tertium Statum. Ipsum postea relu-lisse de expleto mandato, et laudes ecclesiastici ordinis consecutum. Igitur id propugnavit Perronius, ad quod propugnandum depulatus fuerat. Proinde non Suam tantum, sed cleridoctrinam exposuit. - 0uarto, narrat Grammont, Parta menti Tolosani praeses ad annum 1615j, quomodo Parisiense Partamentum adhaeserit articulo tertii ordinis, et quomodo istud Paria menti attentatum ingentem ecclesiastico ordini indignationem moverit. a Excanduit clerus, inquit, addito non eas esse Ρai lamenti partes ut ultro respondeat. Comitiis Galliae generalibus convocalis, regium omne jus translatum in ipsis; adeo ut velut justitio indicto cessare debet magistratus. Clerum et nobilitatem in eamdem sententiam convenire, nec ideo contrariam sententiam valere, quia ita populus cen Set. Duorum vola et calculos uni praevalere. v Ihuc Sane non Su
pecti auctoris verba leslantur, non solius cardinalis Bu Perronsuisse doctrinam articulo tertii ordinis contrariam, sed in eamdem clerum et nobilitatem convenisse. - Quinto, Comitia cleri anni 1675 jussit aclis insori cardinalis Perronii concionem ; ergo tunc etiam clerus dictae concionis doctrinam suam secit. - Sessito, concio cardinalis Perronii coram tertio ordine, illa ipsa fuit quam pronuntiaverat coram ordine nobilium, mutatis dumtaxat exordio et peroratione. Id testatur
monitum praefixum editioni authenticae Parisiis 1615ὶ in quo sic habetur r a 0r s' est-il conle nisi isu perroni de representer celle sta haran gue) qu'il pronon ca en ta chambre du iters elat,d 'aulant que t 'une et l'auire, c' est-a-dire lant celle qu'il fit enla chambre de la nobiesse que celle qu'il si en ta chambre dulters elat, furent line me me chose quant aliae ruisons, et ne disse-
84쪽
Igitur quod propugnaturus erat Perronius in camera tertii ordinis, jam audiverat et probaverat camera nobilium. Quanto
magis camera clerit Ergo concione sua expressit Perronius, non suam lanium, sed lotius cleri doctrinam.
Objeetio 2 . - Camera cleri anni 1615 voluit solummodo impugnare competentiam tertii ordinis quoad hane materiam; non autem voluit impugnare opinionem qua Ecclesiae denegatur potestas in rem temporalem statuum vide librum Besensionis, loco cita lo . Respondetur. - Miserum si quod unquam effugium t Non suo Perronius, sed cleri et nobilitatis nomine locutus est; nec suam dumtaxat, sed cleri et nobilitatis doctrinam asseruit. Id jam luce meridiana clarius probatum fuit. Igitur id voluit propugnare ordo cleri, quod de facto propugnavit cardinalis BuPerron. Quid autem propugnavit Τ Legatur ejus concio. In ea totus est cardinalis Perronius ut demonstret doctrinam do ecclesiasti ea in rem temporalem regum potestate, usque ad Calvinum, in toto orbe catholico indubitatam viguisse; Oppositum Vero errorem a tertio ordine propositum approbare, non aliud fore quam certum jus Sedis Apostolicae conculcare. Hanc esse totius concionis summam persuasum habuit Grammoni, Tolosani Parta menti praeses, ut patet ex Sequenti a na-lr i ab ipso exscripta. in sua Galliarum historia ad annum 1615ὶ: Vindieabat sir doetus Summi Pontificis in regum sceptra
potestatem: pobabat potestati romanae sedis in reges haeretica iube infretos subseripsisse quotquot ante Calvinum theologiea tracta Pere : contrariam opinionem novam esse, Luthero et Calvino fautoribus nuper natum; sacramento vinciri reges Galliae ubi inaugurantur pellendis regno suo haereticis; in haeresim, si ipsi degeneres, si fautores haeresiarcharum, si novi dogmatis assertores, deberi ultionem Vieario Dei, ad quem unum speetat eae lege per-jurii poena : in eam sententiam Maesis sae lis itum; iri et hodie pM8im toto orbe catholico ... Eo errore primam fuisse Henrico VIII
85쪽
thesim Ι'arlicle du liers elati quam rebellionem in solium Petri. Igitur certo certius est, a comitiis cleri anni 1615 rejeciam fuisse illam ipsam doctrinam, cui infauste adhaesere comitia cleri anni 1682.
g 11. - Αb iis etiam scholae doctoribus, qui audaciores extitere in deprimenda stomani Ponti sicis auctoritate, aliqua Ecclesia tribuitur potestas in rem tem
st magis pateat asserta scholae cini Sensio, eos hic Seorsi indoctores indigilabimus, qui insensiori animo Papalem auctoritatem corrodere nisi Sunt, et hac de causa merito apud catholicos omnes pro suspectis ac deviis notari solent. Praecipuos recenset figor; Sed antea ipsis praeivisse haereticos enarrat
in hunc modum :u In primis Lutherani, Calvinistae et alii haeretici negant ullam esse in Romano Pontifice potestalem in temporalibus. Fuit Marsilius quidam palarinus qui docuit duas esse in mundo
potestales Supremas a se invicem distinctas, imperatoriam et pontificiam; quarum neutra penderet ab altera. . . Deinde aiebat ille, clericos omnes, et ipsum etiam Romanum Pontificem in causis civilibus et temporalibus esse imperatori subjectos, nisi imperatoris ipsius privilegio exciperentur . . . Adde bat postremo, in causis et criminibus ecclesiasticis imper tores et caeteros christianos Romani Pontificis auctoritati Subjici . . . Insuper si imperatores aut alii christiani latet in hujusmodi crimina prolaberentur, posse quidem dicebat ab Ecclesia puniri, sed tantum poenis ecclesiasticis, videlicet excommunicatione et interdicto : non lamen aliis paenis civilibus . . . Si rex vel imperator sit haereticus, vel impius, potest Ecclesia eum a sacris et societate piorum amovere ut reSi piscat. . . Quod si anathematis vinculo obstrictus parere et re- Sipiscere recusaverit, nequibit Ecclesia eum ditione et impe-
86쪽
rio dejicere, sed penes populum ipsum, cujus suit principem creare, erit jus et potestas eidem principi imperium abrogandi. BHanc protestantium et haeretici Marsilii opinionem vocat Mor temerariam et errorem continentem. Tum ita subjungit quinam doctores catholici propius accesserint: a Non longe ab his suerunt Guillelmus 0kam et Ioannes Parisiensis the logi, et Dantes poeta Florentinus. 0kamum et Ioannem Parisiensem secuti sunt Almain. . . et Major. v Aror, Institutiones morales, t. II, parte II, l. IV, c. xix. Ηis addendus Roselli et celebris Gerson. Porro ab his omnibus, etsi haeretico Marsilio proximioribus, asserta est aliqua Papalis potestas in rem tem
I. Boetrina Ohami et IImaini. - Utrumque conjungimus quia Almainus, Ohami opera commentariis illustravit, et satis est citari Almainum, ut habeatur utriusque doctrina. Floruit 0kam angius, ordinis Sancti Francisci, Scoti discipulus, sub sinem saeculi m. Schismatico Regi Ludovico Bavario, necnon Antilapae Petro Corbario pertinaciter adhaesit. In eum excommunicationis sententiam pronuntiavit Ioannes XXII, ac ejus scripta Sacrae Congregationis indicis decreto confixa sunt. ΑΙ- mainus vero, doctor Sorbonicus, se totum addixit partibus Regis Galliae Ludovici XII, in ejus conflicto cum Iulio Papa II. Obiit anno 15 5. Haec porro ipsius, necnon magistri duS0hami doctrina :u Christus numquam dedit auctoritatem Petro aliquem regem temporalem a jurisdictione sua deponendi, et non dedit potestatem laicos suis proprietatibus et dominiis privandi, nisi in casu si contingeret Principem saecularem abuti re sua in perniciem christianitatis vel fidei, ita quod ille abusus esset
in maximo nocumento pro consecutione selicitatis aeternae.
Et non negat doctor id est 0Lamus , quin in tali casu Ρapa possit eum deponere, etsi alii doctores hoc negent, quamvis doceant Papam habero solum potestatem declarandi ipsum
87쪽
62TR1CTATES DE PAPA. principem es Se deponendum. v Almainus, de Potestate eeel.
st Nolat doctor 0kam quod imperator potest esse dignus
depositione dupliciter : uno modo propter crimen spirituale, ut propter haeresim, quia haereticuS et Schi Sin alicus, et u litur potestate sua in detrimentum christianitatis; alio modo propter crimen civile, utpula quando negligit administrare justitiam ... Tunc si imperator sit dignus depositione propter crimen primi generis, puta propter crimen Spirituale, potest deponi a Papa, cum habeat plenam potestatem in puniendis peccatis spiritualibus. v De Potestate Gel. et laic., quaeSt. II, ad cap. viii doctoris 0kam. - In Bibliotheea Pontilicia. t. ii
p. 14. . Dicit doctor 0kami quod papa potest imperatorem deponere in duobus casibuS : primus, pro crimine pure spirituali, ut est haeresis : secundus, quando illi ad quos speciat jure ordinario sunt negligentes ipsum deponere. Unde dicit doctor
III pari. , dial. nὶ quod universaliter si negligat judex specularis exercere jurisdictionem laica in pro loco et tempore, devolvitur potestas exercendi ad judicem spiritualem. Ergo ubi ad quos spectat depositio imperatoris n0n possunt au-serre, vel negligunt, devolvitur potestas auferendi ad summum Pontificem. . . Dicit doctor fintelligo semper 0kamum quod Papa potest transferre imperium, Sed hoc est Solum casualiter . Unde Papa putest exercere jurisdictionem in puro temporalibus casu aliter, hoc eSi quando non est judex saecularis. Ita si desit Congregatio populi, poleSt Papa tranSserre, et hoc casualiter. Secundo poteSt pro crimine pure spirituali, ut si gens illius imperii emiceretur haeretica, vel transferret se ad aliam sectam, dimittendo sectam christianam, posset
propter hoc Papa illam gentem privare dignitate imperiali et
sic transferre in aliam gentem, sed hoc non est regulariter sed casu aliter. v De suprema potest. eccleS. et temp., quaeSt. H,
c. v. - Bibliotheca m ima pontificia, i. II. s. 14, 2 cd.
88쪽
Igitur 0kamo et Almaino, licet Apostolicae sedi insensissimis, indubitata suit Romani Pontificis multis in casibus polestas in
rem temporalem Regum. ΙΙ. Ioannes de Parisiis. -0rdinis Praedicatorum, in unive
sitate Parisiensi doctor et professor, totus adhaesit Regi Galliae Philippo pulchro contra Bonifactum Ρapam VIII. 0biit anno 1504. Ipsi ut theologo nulla auctoritas; ut historico nulla fides apud eruditos. Ipsi nihilominus indubitata Romani Pontificis
aliqua potestas in rem temporalem regum, ut patet Sequentibus textibus :ο Ρapa Vero, quia eSt Supremum caput, non solum clericorum, sed et generaliter omnium fidelium, ut fideles sunt tanquam generalis informator sidei et morum, in casu summae necessitatis fidei et morum in quo casu omnia bona fidelium sunt communia et communicanda, etiam calices ecclesiarum in habet bona exieriora fidelium dispensare et exponenda decernere, prout expedit necessitati communis fidei. v Ioannes de
Parisiis, Prael. de poteSt. rest. et papal., c. VII.
. Si osset Rexin haereticus et incorrigibilis et contemplor ecclesiasti eae censurae, poSSet ripa aliquid facere in popuIo, unde privaretur ille saeculari honore, et deponeretur a populo : et haee laceret Papa in crimine ecclesiastico, cujus cognitio ad ipsum pertinet, excommunicando scilicet omnes qui ei ut domino obedirent: et sic populus ipsum deponeret, et Papa per accidens. n Ibid., c. Xu. Equidem subjungit Ioannes de Parisiis posse vicissim Papam a Bege deponi per aeeidens; sed istud delyramentum ipsi etiam Gallicani frstematis sequaces reiiciunt. Et remanet admissam ab isto seriptore Papalem potestatem reges deponendi certo modo et in certis casibuS. Quam ejus doctrinam sic exhibuit Almain, in hac re non SuSpectus :u Didit Ioannes de Parisiis breviter quod propter nullum crimen spirituale, si Ve civile, spectat ad Papam imperatorem deponere, nisi de per accidens. . . Non potest Papa ferre sen-
89쪽
64 TRACTATΓS BL PAPA. lentiam, qua lata ipse imperator Sit a potestate pristina depositus. Sed per accidens poteSt, quia pote Si excommunicare illum pro crimine et singulos cum eo participantes; et sic in hibere subditis ne participent cum illo, et per illam ex communicationem illos cogere ad depositionem imperatoris. Ideo dicit non spectat ad Papam sententialiter deponere ipsum, licet spectet sententialiter excommunicare, et finaliter per censuram excommunicationis cogere ut illum deponant: et sic de per accidens deponit solummodo, et non directe. B Biblioth. marima pontisicia, t. II, p. 15. III. Ioannes Major. - Is quidem plus casteris ad errorem haeretici Marsilii accessit. At licet quaedam ejus verba, se0 sim sumpta, omnem Romani Pontilicis potestatem in temporalia excludere videantur, admittit tamen aliquam indirectam
prout e collatis invicem lex tibus facile colligitur. Verbi gratia expresse tribuit Romano Pontifici potestatem abrogandi legρs civiles quae lames peccati forent: si Et quamvis, ait, leges civiles de praescriptionibus tollat Papa , ut patet in capite sinali
de praescriptionibus, vel aliquas alias, hoc non arguit Pontiscem habere dominium super reges; sed idcirco facit, quod lex illa nutrit peccatum; et actus ille non est actus jurisdictionis civilis, sed ecclesiasticus. v In quartum librum Sententiarum, dist. XXIII, q. tu, solio 160 verso, col. 1, impressore Iodoco Badio. 1516.ὶ Potestas abrogandi leges ei pilas, id est, a rege Vel imperatore editas, ex ea ratione quod religioni adversentur, est ipsissima potestas indirecta in rem
temporalem statuum. -Paulo ante occurrunt haec Ioannis Majoris verba : a Si dicatur quod Papa j habet dominium in temporalibus ea aliter ..., non eSset remota opinio a dictis nostris. nduisnam autem sensus istius eas liter' Idem sane ac si dixi set : In easu quod id erigit interesse religionis. - Αlibi propugnat hasce conclusiones: α Christiani Principes possunt quascumque terras quas Sarraceni lenent vel gentiles occupare.
dato quod ipsi insidelesin habeant illas terras per ... juStum
90쪽
PARS QUARTA. 65 titulum gentilium; et hoc auctoritate Leelesiae. - Ηae Iego potest Leelesia concedere Principi uni capere terras quae erant abolim alterius Principis, quas nunc occupant Sarraceni, quando alius Princeps potissimum non poteSt eaS capere . nuanc ultimam conclusionem probat ex ea ratione, quod dominia sint juris humani, et quod Ecclesia possit pro justa
causa in lata republica iuris humani dominia transferre :u Distinctio dominiorum, inquit, est de jure humano. . . Quo jure ergo pro rationabili causa in tota republica Ecclesia dominium transferre potest. Μ Εi ita subjungit: a Nolumus lamen dicere quod ad nutum ejus id est ΕeeIesiaeὶ regna christianorum principum, in quibus dominium in temporalibus non habet nisi regitivum, transferre potest; sed ubi essent haeretici et fidem evertere molientes, Rex christianus deponendus esset v ad secundum librum Sententiarum, dist. XLIV, quaest. m. solio 96 verso, edit. in aedibus Ascensianis, 1510ὶ . Ibi palam Ecclesiae tribula potestas largiendi christianis principibus infidelium terras; imo et deponendi ipsum etiam Galliae Regem, si foret haerelicus et fidem evertere moliretur. IV. Intonius de Bosellis. - Ιs anno circiter 1580 in Tuscia natus, denegatam ab Eugenio Papa IV cardinalitiam dignitalem
quam vehementer ambiebat, aegre serens, suum composuit
tractatum de Monarchia, sacrae Congregationis Indicis decreto confixum. In quo libro, licet insensissimum Sedi Apostolicae animum exhibeat, haud tamen negare ausus est indirectam in temporalia potestalem. Nimirum ad quaestionem, an apud Papam sit potestas utriusque gladii, haec ipsius doctrina :u Fateor quod Papa habet administrationem temporalium quatenus ancillantur divinis ... Papa necessitat Caesarem ad spiritualia, et occasione eorum disponit in consequentiam de temporalibus . . . Principaliter tamen non disponit Ρapa de temporalibus ad alios respectus quam ipsius sinis; et sic est imperator subjectus Papae in temporalibus ratione spiritualium;