장음표시 사용
301쪽
unanime jusqu' a Calvin. et hors de France mei ne apres Calvin. Il est certa in qu'elle a se id embrasshe et Soli tenue par tous celo des sa inis qui ont trai te celle malistre : temoin tes de uxPapes canonises S. Grsigo ire VII et S. Ρie V, S. Bai monil de Pegnatori , S. Thomas d' Aquin , S. Bonaventure , te bien- heuroux Augustin d Ancone , S. Antonin , S. Iean de Lapistran . Il est certa in que celix des cardinaux qui ont iratisi laquestion ont pare ille ment admis et sola lenia te pouvoir de Ι'Εgli se fur te tempore I des rois : temo in Henri de Sure, ovoque de Si Steron, puis archexeque d'Lin brun, puis cardinal-exeque d'0slie, te cardinal Zara bella, te cardinat de Turre- cremata, te cardinat Iacobatius, te cardinal Ssondrat, te cardinal Brancati, te cardinal d'Αguirre; ensin tes cardinaux Bellarmin et Duperron. En d aut res termes, parmi leS cardinaux qui ont trailsi ce sui et, soli en Franco jusqu'au dix- septieme si sicle, sol l hors de France jus tu' u nos jourS, Onn'en tro uvu pas qui nient ou qui mellent au rang des Simples opinions libres le pouxoir de l'Εgli se sui' le temporei des so- isites civiles. Meme concert de la pari des eveques du Inon de eniter qui oni sierit fur cette grave mali ero pendant les cin qSi ecles anterieurs a Calvin. - De plus, cin I cunei tes incum Uni ques, et les Papes, c'esba-dire t 'Egli se romat ne pendant cinq si ecles suivent on pratique 'la monae doctrine et mani-seflent i a me me persuasion; et pas Un θVδque, paS un theo-I0gien catholique dans te monile eniter qui rhcla me et s 'hisive conire : et ii s' agit d 'un sentiment fur tequel, s 'il sita it errone , t 'Εgli se catholique n aurait pas pii garder te Silence, puisqu'il sera it uii 'alleniat contre la justice, et, comine le eul Bos Suel, uri renversement de la verite ovangsilique et
3 Lib. I, Sum. can. , tit. De haeret. g 7. 2, 2, quaest. m. art. 2. et in prim. ad corinth. , cap. V. . De Eccles. hierarci ., p. 2. De Eccles. potest ., q. XLVI, d. 2.
I p., lib. III, cap. m. De Jurisd. Papae, tit. XIl. . De Auctor. Papae, t. III, Tract. jur.
302쪽
2' De ce que l'Lgli se n' a pas expressument defini commearlicle de sol la doctrine d 'un potivoir papal sur te temporeides rois, que do it-on conclurer La consequence rigo ureu se estque la doctrine contraire ne constitue pas encore uno lisi reste
formelle. Mais ii ii 'en reste paS molns urat que, pendant cin qsidcles, l' gliso romat ne a enlendii l 'Ecrituro et la traditiondans te sens dii pou voir papal sur te temporet; quo I'ense igne ment unanime des ecoles catholiques jus qu a la deviationaliri busie u la Facultu de Paris, en l665, a disi dia mome sen- timent: que de totas tessa inis, de totastes cardinaux, de loristes eveques, de lolis les docte res repulsis graves et orthodoxes
n' ait enseigno la meme doctrine comme certaiti Q. 0r, S 'elevor contre un en Seignem ent de celle nature poui
tui preserer te sentiment partieulier et to ut recent d 'un pelit nombre d' homines, a tot ours sitsi regardsi dans l'Egli se catholique comme une hardi esse plei ne de perit. Si l 'on do itave Melchior Cano regarder comme im ratres cev x qui s 'old-vent contre t 'enseignement unanime de lysicolo et si te satide celle unanimite en saveur de la doctrine en question est
Ex auctorum omnium seliolasticorum communi sententia in re quidem gravi, adeo probabilia sumuntur argum illa, ut illis refragari temexarium sit Il. FIlI, c. IV, concl. 2ὶ. - Concordem omnium theologorum scholae de fide aut moribus sententia iam contradicere, si haeresis non est, ut liaeresi proximum est Idem, concl. 5 l.
303쪽
qr8 TRACTATUS DE PUA. sussit sanament constate, n 'est-on pas en droil de regardercomine laus se et dδplorabie l opinion contraire de Bossu et IV. Les proles lanis accusent i ' gliso catholique de s ei retro in pee, me in edans ses decisions dogmaliques. Bossu et surce
poliat les conabat: il nie que l'sgli se se scit jam ais tromphe, quelle puisse jania is se li Omper dans une definition de sol
Nean molns en avnuant que pendant cinq si uetes les Papes et les dodleurs de l' cole induisa ierit les catholiques en erreur, in errorem indueebant eas holi eos, et s sicaria ierit de la vorti sisivan psiliquo et de la tradition primitive, evangelieae veritati et antiquissimae traditioni repugnasse, it ex pose les prolestanis ula tentation de conclure que t 'Eglige catholique pe ut errerpendant des si les dans ian ens ei gnoment universet tolero elapprouve par elle. 0r celle lentalion en omene une Buire: celle de concitare qu'elle petit aussi ori er dans ses d deis ions dogma liques. Car, dans ses dδcisions, ello a coulume, dil lolchior fano, de prendro potir regie t 'ense ignem seni univer sel des do eurs'. Et, d'autro pari, potar que les portes dei' enser ne prsivalent pas contre t 'Eglisse, ii est risicessu ire non-seulement qu'elle ne puisse pas errer dans ses di istons dog
3 Trecentos abhinc annos si quas eeelesia haerosos condemnavit, si qua de fide et moribus decreta tulit, in utrisque scholastieorum subsidio et diligentia Veli menter adjuta est l. IlI, c. iv, p. 173, edit. Bassani l776J.
304쪽
1' Textus Matthaei l6-18ὶ gmen dieo vobis, quaecumque
alligateritis, etc., per se includit omnia prorsus jura, quae a Christo Ecclesiae conferri potuerunt. Vox enim quaecumque nihil excipit. Ergo nisi probetur non potuisse aut debuisse a Christo conserri jus in re in temporalem si aluum, jusve reges in certis casibus deponendi, e Sacro textu colligendum est, hac quoque praerogativa Ecclesiam donatam fuisse. 2' Idem sequitur e verbis ad Petrum directis : Tibi dabo clayes... duodeumque ligaveris ... Clarra Supremam potestatem designant, prout latentur ei uditi. etiam prolestantes. Aliunde vox quodcumque limitem excludit. δ' Idem evincunt Christi verba : Pasce agnos meos, paSee oves meas. Sane oves sunt roges, et quaelibet societatis civilis membra : potest ergo Petrus eos rege te proiit pastor regit ovile; id est, quoad omnes ovium actus; ac proinde quoad actus etiam regiae potestatis ac aliorum civilium munerum. Dum enim dixit Christus pasee, non addidit quoad talem dum-t at actuum Speciem. 4' Quod autem is verus sit Scripturae sensu S, non more prolestantico, ex sola privata nostra ratione colligimus; at ex auctoritate Patrum, conciliorum, romanorumque Pontificum,ac omnium unanimiter scholae doctorum.
305쪽
ARGUMENTA T RATIONIBUS THEOLOGICIS Balio theologica dicitur conclusio legitime deducta e principiis, quorum alia certa sunt ex fide seu revelatione, alia evidenter vera percipiuntur.
1' Notionem praemittemus de triplici societate, religiosa nempe, domestica et civili, de proprio uniuscujusque sine et eorumdem sinium subordinatione. 2' Expendemus quaestionem de possibili, videlicet an potuerit Deus ecclesiasticae potestati jus in rem temporalium societatum civilium tribuersi. δ' Solvemus quaestionem facti, nimirum an de facto ecclesiastica potestas hocce jure donata sit.
8 1. - De foetetatis religiosae, domesticae ac civili proprio sne, et de eorumdem snium subordinatione.
ΡRoposnio Ι'. - Non 'potuit Deus, homines creando, alium tinem ultimum sibi proponere, quam Seipsum Ianquam Summum bonum attingendum, per uniuscujusque hominis aeternum cognitionis et amoris actum: -Nam sinis ultimus propter quem quis
agit, est illud bonum quod appetit supra quaelibet alia bona,
306쪽
281p1RS 0ΓkRTA. et in quo appetendo quiescit, nihil ultra quaerens. Caetera nempe non appetuntur nisi tanquam media ad sinem ultimum. Iam vero repugnat posse leum aliquid amare ac appetere supra seipsum. Cum enim ipse sit honum infinitum si quid plus amaret seipso, prave ageret, ab infinita persectione desceret, Deus esse desineret. Igitur angelos et homines creando, hunc finem ultimum sibi proposuit Deus, ut seipsum tanquam honum summum attingeret. Iam autem ab aeterno, ante omnem creationem, Seipsum immediate attingebat. Ergo creaturas condendo intelligentia et amore praeditas, voluit seipsum tanquam finem ultimum altingere diverso modo, id est, per ipsarum cognitionis et amoris aclum. Quae tamen diversitas non Stat ex parte Dei, sed lota ex parte creaturarum. Nimirum finitus ille actus quo unusquisque homo et angelus Deum tanquam bonum summum in aeternum COPnoscet ei appetet, est participatio quaedam infiniti actus quo sibi pariter Deus summe adhaeret. Infinitus actus, qualenus in Deo, finitus quatenus in creatura. Hinc colliges : 1' Transitorium esse, n0n autem definitivum, praesentem hominis statum, in quo possibile ac liberum ipsi est Deum non appetere supra bona omnia, imo Deum summum bonum miseris delectationibus postponere. Repugnat enim posse Deum frustrari sine quem intendit, et ad quem allingendum agit. Cum ergo creaturam intelligentem condendo, sibi necessario lan- quam sinem ultimum proposuerit ab ipsa obtinere aeternum istum cognitionis et amoris Dei actum, necesSe esi angelos et homines omnes aliquando ad hunc actum devenire, ac in eo in aeternum ita immole consistere, ut jam ipsis impossibile sit quidquam aliud praeter Deum tanquam bonum Summum appetere. - Colliges 2' ad dictum cognitionis et amoris Dei aeternum actum adducendos, non tantum beatos, sed etiam damnatos, licet diverso modo. Duplex quippe Dei tanquam summi boni amor. Amor fruens objecio suo, et hic eSt Summa felicitas, qua beati per visionem intuitivam in aeternum po-
307쪽
282TRAGAT ΒΕ PAPA.tientur; et amor earens objecto suo, id est, summo bono, seu Deo. Is autem, si careat simul omni bono sinito, et jam totis viribus Deum summum bonum unice appetat, absque ulla spe infinitum illud b0num unquam consequendi, est summa infelicitas, qua damnati in inferno cruciabuntur. Porro ad Deum quod attinet, sinem quem sibi proposuit non minus per earentem quam per fruentem amorem attingit. 0uamvis enim aeternus ille amoris Dei actus, prout a damnato elicitur, sit earens, prout lamen in Deo infinite completur et perscitur est summe fruens. Et quod sit carens in damnato, ipsius culpa est: quia in terrestri vita, Deum tanquam Summum bonum, prout jubebatur et facile poterat, noluit prosequi: sed aliquod finitum honum, aut aliquam finitorum bonorum copiam, tanquam summum bonum et sinem ultimum prosecutus est, et sibi Deum secti, in quo stat tota mortalis peccati ratio et malilia. - Colliges δ' post praesentem in terris vitam, damnatum qualibet vel minima boni particula necessario spoliandum esse. Si enim aliquod ipsi bonum superesset, licet si nilum et valde limitatum, poSSet, . sicut in praesenti vita illud anteferre summo bono, id est,
Deo, et sic renuere aeternam illam ad Deum tanquam summum bonum tendentia in , quam Deus sibi proposuit, et quaeum fraudari posse repugnat. Igitur damnatorum Sensus et facultates omnes quolibet bono spoliari necesse est; Seu necesse est damnatos in lolo ente suo dolorem perpetuo pati. Colliges 4' in damnatis non sese excludere amorem Summum et summum odium Dei; immo summi odii non aliam esse
causam quam amorem summum Objecto suo carentem. Enimvero qui bonum aliquod amat, si eo privetur, necessario dolet. Quod si non doleret, dictum bonum non amaret, sed erga
illud sese indisserentem haberet. Insuper odio habet personam quae ipsi bonum istud eripit. Hoc ipso enim quod quis
objectum aliquod amat, vult non existere ullam cauSam perquam bono isto spolietur. Si qua vero ejusmodi causa exiS-
308쪽
lat, vult eam destrui, perimi et anni hilari, in quo praecise
odii essentia consistit. Insuper Si nulla spes assulgeat ereptum bonum recuperandi, cum dicto dolore et odio aderit simul desperatio. Boni parum a mali privatio, parum camat doloris, odii ae desperationis. At si bonum aliquod summe, unice aenecessario ametur et appetatur, illius privationem necessario consequitur dolor Summus, odium summum personae honum hoc eripientis, ei summa desperatio. Ea porro damnalorum conditio. Iam Deum agnoseunt tanquam Summum bonum, et qualenus late ipsum tolis viribus unice, summe ac necessario appetunt: en summus Dei amor. Simul autem cum omnimoda certitudine sciunt se nunquam bonum istud consecuturos : en desperatio Summa. Et tandem quia persona
quae hoc eis bonum ei ipit est Deus ipse, sese ipsis denegans,
eum Summo, necessario ac in aeternum duraturo odio prosequuntur. 0uae amoris simul et odii quoad eamdem personam compossibilitas potest etiam e sequenti laclo colligi.
Anno 1826, juvenis quidam puellam, Parisiis via vulgo dicta
de Shvres degentem, vehementer amabat et uxorem ducere postulabat. Monendum eum curavit puella, nolle se matrimonium inire: proinde ipsam invisere desineret. Quo audito, juvenis ipsam e domo egredientem, infixis cultri viginti septem vulneribus intersecit. Ibi vides in eamdem personam amorem simul et odium. Non alia de causa occidebat, quam quod vehementer amabat, et illa sese denegabat. Igitur quod docet fides de damnatorum conditione, nedum contradicat, prorsus Gontra quadrat praesenti nostrae propositioni, nempe Dei homines coudentis sinem ultimum fuisse dictum aeternum cognitionis et amoriS aclum, quo unusqui que homo ad Deum tanquam Summum bonum tenderet. Quae caeteroquin doctrina tota implicite in hoc sacrae Scripturae verbo continetur : Omnia propter semetipsum operatur Deus. PRoposiTIO II'. - Deus voluit et instituit foetetatem eivilem tanquam medιum ad pinem foetetatis domestieae seu familiae;
309쪽
284 TRACTATUS DE PAPA.soeietatem vero domesticam tanquam medium ad finem sotietatis religiosae seu Leelesiae; ipsam vieissim Ecclesiam tanquam medium ad finem ultimum, quem sibi homines errando proposuit. - Finis societatis civilis est singulis hominibus et familiis securitatem ac temporalem pr0Sperilaium procurare. Finis socio talis domesticost seu familiae . hominum procreatio ei' apta educatio. Finis Ecclesiae, homines, sic per sumiliam
procreatos et apte praeparatos, Veram fidem edocere, divina gratia per Sacramentorum admini Strationem imbuere, aptis mediis et curis ad divinorum mandatorum observantiam impellere, et sic in ilam aeternam traducere. Diuimus 1': societatem civilem non esse nisi medium ad sinem societatis domesticae seu familiae. Nam si familiae singulae, absque ullo adinvicem societati S vinculo Securae sub- Si flere, finemque suum humanum genu S perpetuandi et homines apte educandi ali ingere possent, inutile prorsus foret civilem societatem constituere, cum Suo rege impera lorove
aut Senatu, cum exercitu, judicibus aliisque rei administra. toriae appendi gibus. Imo id noxium laret, cum seri nequeat nisi eum notabili unuscujusque familiae detrimento; id est, quin familia quaelibet cogatur tributum solvere, filios ad militiam expetitos tradere, et quam plurimis auctoritatis civilis mandatis et prohibitionibus sese aptare ac subjicere. At cum ea sit, ob peccatum originale, praesens humani generis conditio, ut semper et ubique ut sint homines nequam pravisque cupiditatibus servientes, qui nisi sortiter coercerentur, in furta, caedes ac caelera flagitia sese converterent; cumque aliunde una qud quo familia sejunctim sumpta impar Sit arcendis ejusmodi malis, ideo prorsus necesse est familias multas simul in societatem coire, quam regal Suprema quae dam auctoritas, sicque singulorum securitali consulatur. Praeterea multa sunt bona, ad proprium familiae finem utilia, vel etiam necessaria, quae singulae familiae sibi comparare non p0S8ent, nisi in unum sociale corpus adunarentur. Igitur, Ci-
310쪽
PARS QUARTA. 28, vilis societas est revera necessarium medium ad societatis domesticae seu familiae sinem; ac proinde omnino censendus est Deus eam voluisse ae instituisse. At non est nisi medium
relative ad familiam, cum, ex dictis, inutilis, nociva et stulta foret ejus institutio, si absque ulla societate civili quaelibet familia finem sibi proprium apte posset allingere. Proinde omnino caeculiunt qui societalem civilem seu statum veluti quoddam idolum colentes, putant institulas lamilias propter s0cietatem civilem, cum e contra institutus fuerit Slatus propter familiam, id est, tanquam medium ad finem familiae proprium.
Dicimus 2' : institutam a Deo societatem domesticam Seu familiam tanquam medium ad sinein societatis religiosae seu Ecclesiae. Instituta quippe suit Ecclesia ut homines, jam per familiam procreatos et educatos, supernaturali vita, Supernaturalibusque inediis ad aeternam beatitudinem dispouat. Igitur liberorum procreatio et educalio, seu sinis societatis domesticae, est medium relative ad Ecclesiam. Dicimus 5': Ecclesiam esse medium relative ad finem ullimum quem Deus homines creando sibi proposuit. Enimverui Ste sinis ultimus, prout propositione prima probavimus, eStaeternus amoris actus quo quilibet homo in Deum, tanquam summum bonum totis viribus sese seret, et per quem ipse Deus sese attingit, ipsum infinito complendo. Cumque iste actus possit esse vel fruens objeelo Suo, id est, summa beatitudo, vel objecto illo carens Seu damnatio, voluit Deus ali hero hominis arbitrio pendere utramque conditionem; et ideo instituit transeuntem et necessario finituram terrestrem vitam, in qua homo alterutrum eligeret; et simul instituit Ecclesiam; in qua et per quam unusquisque homo juvaretur et impelleretur ad eligendum dictum actum fruentein, Seu summam healitudinem. Igitur ipsa etiam Ecclesia est medium relative ad sinum ultimum quem Deus homines creando intendit.