Tractatus De Papa

361쪽

publieation, h cause de l'opposition du prince territorial quites jugerati contraires a Ses intersiis mondaliis; et, s'ils etaient publies parce qu' iis n'y sera ient pas contraires, iis susciteratent des jalo usi es, des querelles et des pretexies qui pous

sciences des fideles, ni sitre t 'o et de la haule venstration qu 'iis

meritent.

Λussi est-ce avec grande raison que, dans la susdite constitution, Nicolas III, pariant de la soli vera inele des Papes, donne comme principale raison de celle fou vera inelu la libet isi et i 'independance du ministere apostolique, en ces termeS :Non justum arbitrans, ut ubi sacerdotii prineipatum, et christianae religionis eaput imperator eoelestis instituit, illi e imperator terrenus habeat potestatem; quia magis ipsa Petri Sedes in romano jam proprio solio colloeata liberiale plena m suis agendisper omnia potiretur, nec ulli subesset homini, quae jure divino cunctis cognoscitur esse praelatu. Le meme Ponti se ajoute dyau ires considerations et suit diverses rem arques a Sant potiro et de demoni rer et d siclairer da vant age rutilite et la n cessitsi de la fouvera inele temporelle des Souvera ins Ponti sespour te bien de P Egli se universelle. Si Ι'on Objecta it quo te principat civit ii 'arant pas ele necessat re dans les premi ers si ecles de l' gli se, it ne peut pasi 'etre davantage dans le temps actuet, on montrera it que Ι'onconnait bien peu les voles dii Se igneur. Celui qui opere enlo ut suaviter et fortiter opere dans le temps et de la mani erequ'il iugo les plus convenabies cn sa sagesse in sinie. 0u'onlise ce quicrit Bellarmin, Ioe. eit., chap. ix: a Ll si absolute sorte praestaret, Ρontifices tractare solum spiritualia et Reges temporalia; tamen propter malitiam temporum experientia

clamat, non solum utiliter, sed etiam neeessario, et eae singulari

Dei propidentia donatos fuisse Pontilici aliisque Episcopis tem- .porales aliquos principatus. Si enim in Germania Discopi

362쪽

p1RS SEXTA. 557Prine es non fuissent, nulli ad hanc diem in suis sedibus permansissent. Sicut ergo in testamento eteri diu fuerunt Pontifices sine imperio temporali, et tamen ultimis temporibus non p0terat religio consistere et defendi, nisi Pontifices etiam Reges essent, nimirum tempore Machabaeorum; ita quoque accidisse videmus Ecclesiae; ut quae primis temporibus ad majestalem suam tuendam temporali principatu non egebat,

nunc eodem necessario indigere Iideatur. nΑ la constitution de Nicolas III doit se joindre uno aut re constitution tres-connue et tres-ancienne, la Bulle In eoena Domini, dans laquelle soni expressement excommuni sis tesenvallisseurs des villes et des terres de l'Εtat pontificat. Il ne laut pas surtout oublier celle du grand et saint Ponti se Pie V, qui commence par te mot Admonet, ei qui est du29 mars 1567. Ce saint Ponti se connais Sant, non-Seulementia convena nee et l'utilite, mais meme la necessile du domat ne temporei, et v0ulant pourVoir te mi eux possibie a son inle-grite, interdit totale alienat ion, echange et iri Dodation, memesub prael tu neeessitatis rei evidentis utilitatis, et assujellit a de tres-graves peines, lant les Cardinaux que ulli quicumque, meme a la pei ne de l'excommunication eo ipso, qui lenie-raient de persuader ou d 'insinuer au Pape pro tempore desa ire de telles ali sinations , . et insinuantes vel suadentes eo ipso Sententiam excommunicationis incurrani, a qua nisi ab ipso Pontisce, is etc. It ordonna encore que totas les nouueaux Cardinaux sus senta Streinis a pro metire par Serment l'observation de cet te constitution : u Me Pontificibus contra sucientisis consentire, ab Solutionem ab iuramento praestilo non petere, nec oblatam, aut conceSSam acceptare. . . ac contra facientes poenam perjurii et

perpetuae infamiae juris et facti eo ipso incurrere. s It y a plus. Ce saint Ponti se, aprsis a voir dii: si duod n0bis licero non patimur, nostris succeSSoribus indicamus, qu0S non immemores fore speramus ante Domini Nostri Jesu Christi in examine

363쪽

138TR1CTATUS DE PAPA. dies magni adventus tribunal villicationis nostrae rationem reddituros nos esse, it Un Soin extraordina ire et imaginaun moren efficace pour procurer I'inviolabie observation de celle constitution, msime par Ses successeurs, en enjoignant aux Cardinaux reunis en con lave dyen jurer de nouisau l'o servation per quemlibet eorum, qui in Romanum Ponti ieem electus fuerit, et postmodum idem ad Summii Pontisileatus fastigium assumptus, po3t ejus assumptionem, hoe ipsum promittere, et deinde post coronationem suum, promisSionem, et juramentum hujusmodi per Iitteras suas speciales harum consirmatorias reu

rare debeat.

Ces documenis. ii rΦs de monuments authentiques, antiquesol pleins d'aulotile, sans parier de tant d'auires qu)on pour-rail apporter en innoignage, ces documents, di Sese, eXpossis et analyssis par une personne intelligente, ne p0urroni mam quer de persuaderet de convaincre te chanoine N. .a, s'il est

comme je te pense, uia hom me de honne sol et de bon juge-ment; ut ii deura admirer et consesser aveo quelle Sagesse et

Vier 1860, a pu prononcen cella sentenco : a Singulari divinae Providentiae consilio factum est, ut in lania temporalium Principum multitudine, et varietate, Romana quoque Ecclesialemporalem dominationem, nemini prorsus obnoxiam, haberet, qua Romanus Pontifex, summus lolius EccIesiae pastor, nulli unquam Principi subjectus, supremam universi dominici gregis pascendi regendique potestatem auctoritatemque ab ipso Christo D ino acceptam, per universum, qua late patet, orbem plenissima libertate exercere, ac simul sacilius divinam religionem magis in dies propagare, et variis side, lium indigenitis occurrero et opportuna flagitantibus auxilia serre, et alia omnia bona peragere posset, quae pro re ac lem' pore ad majorem totius christianae reipublicae utilitatem pertinere ipse cognosceret. B

364쪽

nation S.

en est reduite l'Italio depuis 1859, et je suis persuadsi qu'il

dulis au silence, et n' a Tant plus monte la saeuitsi d' interdirela messe aux prsit res sigares. Si te Ponti se romain ne possed ait pas te principat civit, sera il-il dans une mei Ileure siluation que les fusiques il aliens' Sa silualion ferait pire ene0re. 0ue put fairo pie VII, lorsqu'il sul mis en captivile et em mensi dans un pa7s etranger, prive de toute communicationavec Ses s eis et avec lous les sidsiles du moride' Et pour- quoi 2 Parce que sa conscience tui defendati d'acceder auxinjusles volonies de Napoleon I' . Ces satis se renouvellera lent bien souvent, iis sera ierit potar ain si dire a l 'ord re du

366쪽

Lectorem remillimus ad tractatum de euria Romana sparte I, capite xin, ubi de conclavi et Romani pontificis electione susti- cienter actum est. Cum lamen ibi nihil dixerimus de prae- tenso quodam guberniorum jure, quod Melusinae vocabulo designari solet, et error hac in re valde noxius esse posSit, quaeS-li 0nem istam hic breviter expendemus.

PRAENOTA LM. - Quid sit exclusiva, et si quibusnam scriptoribus de ea diseeptatum. - Ηoe nomine dicta est praxis quaedam trium guberniorum, id est, Austriae, Galliae et Hispaniae, ad impediendum ne hic vel ille Cardinalis in summum pontificem eligeretur. Nimirum purpuratis patribus in conclavi degentibus unumquodque ex dictis guberniis nolum faciebat, duri a se Melusivam sali Cardinati. Et unum dumtaxat, non plures excludendi sibi praerogativam tribuebat. Quae praxis aduobus speculis, aul etiam paulo ante invecta est. Eam aulem

367쪽

542TRICTATPS DE PAPA. devii aliquot scriptores erigere lentarunt in jus proprie dietum, quo praelata gubernia non possent jam ab ecclesiastica auctoritate privari; vel saltem in privilegium, Ecclesiae concessione ac longo usu firmatum; cum tamen, ut mox Videbimus, nee jus unquam fuerit, nec ex parte Ecclesiae aliud accesserit quam mera tolerantia. De hoc argumento sat suse disseruit, ac sanam doctrinam tradidit Moroni Dirionario de erudietione ..., verbo Dclustra . Qui auctor ibidem indicat scripta sequentia : Commentatio de jure Meli irae, ut oppellant, quo Caesar Augustus uιi potest, quum Putres purpurati in ereando Pontifice sunt Oee spati, Genuae 1740, auctore Joanne Georgio Estor. - Tamagna, de origine et praerogativis Cardinalium capite vii. - Novaes, Elementi della storia de' Summi Pontesiei, t. XVIII, p. 9. - DiScorao anonymo sopi a I eselusiva dei Papi, Venetiae, 1722. -Αsserit inSuper Moroni, loco citato, compositam hae de re dissertationem a Cardinali de Lugo, societatis Iesu, in conclavi anni l655. Quae sane dissertatio, si haberetur, potissimum consulenda esset. - ssis indicationibus addendum recens opus, Diesionnaire encyclopedique de Iathdologie eutholique, Paris 1860, verbo Melusion. Quo lamen

articulo, nec lucide, nec eliam recte res Oxponitur. - 0uibus praenotatis, sit: Pnop IIIo Ι . - mcluSiva nunquam esse potuit jus dietis tribus guberniis inhaerens quatenus sunt gubernia. - Nam ad laicos potestatemque civilem non pertinere jus statuendi de rebus ecclesiasticis, est dogma catholicum, extra controversiam omnem positum. PoSuit nempe Spiritus sanctus non temporalia gubernia, sed Episcopos regere Ecclesiam Dei. Et in persona Beati Petri Bomanis pontificibus collata fuit a Christo plena potestas universalem Ecclesiam regendi, pascendi ac gubernandi. Quod autem Romani Pontificis electio sit reseeolesi tica, in dubium vocare vesanum foret. Igitur civilis potestas ex seipsa jus non habet sese in ejusmodi negotium ingerendi. Et si quando sese ingessit, id legitime fieri non

368쪽

345poluit, nisi ex concessione vel saltem lolerantia polesialis ecclesiasticae. - Praeterea si tribus istis guberniis compuleret tale jus ex ea ratione quod sint civilis potestas, competeret etiam caeteris omnibus mundi guberniis; quod est absonum, ut palet.

PROPOsITio Ιl'. - seclusiva non est jus tompete M tribus dictis guberniis, quatenus Successoribus populi Romani et imperatorum, qui olim suas partes habuerunt in eligendo Romano Ponti iee. - Nam primis Ecclesiae temporibus, id est, ante Con- Stantinum, Romanus populus nullas partes habuit in eligendo Pontilice. Equidem postea fuit admissus; sed solummodo ad dandum de vita et conversatione electi testimonium. Atque id ipsum non fuit jus ab Ecclesiastica auctoritate indeponitens, sed mera concessio, quae retrahi poterat, et de sacto aliquando revocata fuit. 'Vide meum tractatum de Curia Romana, parte I, c. xj. - Praeterea dicta tria gubernia non sunt populus Romanae dioecesis, nec ejus juribus unquam Successerunt. - Ad imperatores quod attinet, sese quidem a Saeculo quinto usque

ad undecimum eligendis Romanis Pontilicibus plurimum ingesserunt. At vel illegitime, vel nonnisi ex congessione cleri Romani, ad quem integra electio pertinebat vide loeo eis uto . usmodi autem concessiones a Sede Apostolica sublulae sunt. Igitur tria dicta gubernia non potuerunt praetenso illi imperatorum juri succedere. Praeterea, cur tria haec guberni Θ, potius quam alia successissent Τει0poslTIO IIl'. - Delustra nequidem est privilegium dictis guberniis e resse a Sede apostoli ea eo neessum. - Νulii hi enim extat ejusmodi concessio. Quam lamen si quis Romanus Pontifex elargitus suisset, eam multoties ista gubernia tanquat praerogativae suae sundamentum allegassent. In opere Diction-naire eneyelopessique de la thdologie, verbo Delusion, dicitur expressam mentionem de raelustra si eri a Gregorio XV, in bulla Aterni Patris, ζ 18: sed erronee. Non enim is eSt Sensu Sallegati para graphi.

369쪽

existimarit ad deferendum ejusmodi mel ionibus, per praefata gubernia transmissis. - Saepe quidem 'abstinuit ab eligendis sic exclusis cardinalibus. At pluries etiam eos ipsos elegit, prout conflat sactis citatis apud Moroni flationario di eruditione. . . verbo Delustra . Quod tamen nunquam conligisset, si exclusivam cardinales habuissent tanquam jus dictorum guberniorum, vel etiam tanquam merum privilegium ipsis a

Sede Apostolica conceSSU m. PROPOsITIO V . - Delustra non nititur nisi meris saetis erparte guberniori ni, et mera tolerantia ea parte auctoritatis eeel siasticae. - Sequitur ex praecedentibus. PsoposiTio VI'. - Ratio tolarandae eaeci ivae hodiernis temporibus omnino desiisse videtur. - Ralio enim illa fuit quod dicta gubernia, non lanium sese catholica, sed etiam praecipuos Ecclesiae catholicae defensores profiterentur. Ast hodie Galliae gubernium, qualenus tale, non magis Se catholicum quam musul in anum profitetur. Et invecta pariter in Austriam ei Hispaniam libertas cultuum. Nec ullam obligationem dicta gubernia jam agnoscunt praestandi ad jussum Supremae auctoritalis ecclesiasticae brachii saecularis auxilium. Hinc merito in opere Bietion naire eneyelop dique de la th logie, par des doc-teura allem antis verbo Melusion : u Que signis e ce droit d'exclusion exerce encore de nos jours par l 'em pereur dy Autriche, par les fouxera ins de France et d Espagne, si ces princes ne soni plus reellement les protecleurs de I' Eglise Τ Ils n 'ont lxidem ment plus de molis pour sou lenir leur pretention. v

370쪽

ΡΛRS VIII

Dicemus: 1' de concilii cecumenici natura: 2' de ipsius auctoritate; 5' de celebralis hactenus conciliis aecumenicis.

Quid sit concilium secum enicum, et quae ad proprie dictam oecumenicitatem conditiones requirantur, expenditur sequenti paragraphorum Serie.

g 1. - De Concilii aeeumeni ei delinitione.

I. De eoneilii et synodi nomine. - Vox latina concilium necnon vox graeca synodus, idem sonat ac plurium in unum locum, alicujus rei tractandae gratia, conventus. Et olim quidem adhibita utraque vox ad eiviles eliam conventus designandos. At jam dudum obsolevit is sensus; ita ut concilii ac synodi nomine nonnisi etelesiastieae adunationes intelligantur consermeum tractatum de Contilio provinetali, parte I, cap. I . II. De variis conelliorum speciebus. - a Sunt autem quatuor genera conciliorum. Quaedam enim sunt generalia, quaedam