Tractatus De Papa

431쪽

406nkCTATUS DE PAPA. quibus per Legalos suos Romani pontisces praefuerunt. Et quod duabus aliis similiter non praefuerint, nihil facit ad rem, cum toto tempore quo duravit earum celebratio non fuerint oecum enicae, et vim secumenici talis solummodo obtinuerint per subseculam Sedis Apostolicae confirmationem et adhaesionem occidentalis Ecclesiae, quae nullatenus in eis duabus synodis repraesent ala suerat. 06ietes 1'. - Imperatores praeSedisSe. Respondeo : duoad honorationem fortasse locum, non quoad auctoritatem et potestatem. Vide Theologiam Fireeburgensem,l. I. p. 255, Parisiis, 1852. - Necnon Bellarminum, de Conciliis, i. I, c. XIX. in Objietes 2'. - Nonnnlla documentorum verba, quae videntur exprimere praesidentiam suisse penes aliquem orientalem Patriarcham, non penes Legatos Romani Pon1ificis. Respondeo Verba haec intelligenda non esse de proprie dicto praesidendi officio ac jure sui de Bellarminum et Rirceburgenses citato loco .

g . - Ad Romanum Pontificem ius pertinet concilium ineumenicum dissolvendi et alio transferendi.

Id expresse declaravit concilium cecumenicum Lateranense quintum sub Leone X, sessione xi, his verbis : in Solum Bo- manum Pontificem, tanquam super omnia concilia auctoritalem habentem, conciliorum indicendorum, transferendorum ac dissolvendorum plenum jus et potestatum habere; nedum sex sacrae Scripturae testimonio, dictis sanctorum Patrum ac aliorum Romanorum Pontificum, sed propria etiam eorumdem conciliorum consessione manifeste constat. s Alia multa in probationem addi possent, quae praetermittimus brevitalis causa,

et quia facile possunt ex jam dictis a ieetore introspici.

g 8. - Quot requiramur Episcopi ad cocumenici talem.

u Respondeo ait Bellarminus, de Conciliis, I. I, c. I li),

432쪽

p1RS 0CTAVA. 407 non posse istam quaestionem Solvi melius, quam ex consuetudine Ecclesiae, et ex iis conciliis, quae Omnium consensu

generalia suerunt; qualia suerunt quatuor prima. B Attenta vero potissimum dicta Ecclesiae praxi, solvenda quaestio est ut

sequitur. ΡRoposiTIO I'. - et Ad concilium generale per se necessarium

est ut convocali 0 ipsa generalis sit, id est, ut omnes Episcopi Ecclesiae, qui pastores sunt et jurisdictionem babent, quoad fieri possit, convocenturn sunt verba Sua resti, deside, disp. xl,

Secl. Π, Π. 2ὶ. - u Id enim constat semper fuisse Servatum.

Adeo ut septima synodus, actione 6 ideo judicaverit concilium Constantinopolitanum contra imagines non suis Se generale, quia non exiit Sonus ejus in omnem terram n Bella minus, de Conciliis , l. I, c. xviij. - Praeterea certum est et omnino tenendum, concilium n0n esSe generale nisi repraesentet universam Ecclesiam. Etenim Martinus V, in concilio C0nstantiensi, inter reliquas interrogationes quibus suspecti in fide sunt examinandi, eam etiam proponit: Utrum credant quod quodlibet eoneilium generale universalem Ecclesiam repra sentet. Concilium autem non repraesentabit universam Ecclesiam, si convocati fuerint solummodo Episcopi aliquarum regionum, non omnium, id est, Si convocatio ipsa non fuerit generali S. Ergo ad aecumenici talem, generalis sit convocatio

uraees : Ergo si talis convoratio aliqua ratione impediatur, non poterit seri generale concilium; atque adeo in potestate cujusque tyranni sita erit concilii generalis celebratio. na Respondeo : Ideo addidisse me, quoad fieri possit. Quinetiam necesse non erit convocalionem ad aures singulorum

pervenire; sed ex intentione Voeantis generalem esse, ac per se ad omnes referri. Non oportebit etiam omnes in particulari vocari: sed satis erit Patriarchis vel Primalibus, aut provinciis omnibus, edictum concilii generalis congregandi promul

433쪽

ι08 TRIcikTUS DE PAPA. Psopost Tio lΙ'. - Ut conellium generale Sit, necesse non est eonvenire omnes totius Ecclesiae Discopos, imo nec majorem eorum partem. - Nam certo cecum enica fuit sΤnodus Cous lantinopolitana prima, utpote una ex illis quatuor quae unanimi

Ecclesiae catholicae assensu pro cecumenicis et lanquam quatuor evangelia receptae Sunt. Porro interfuere dumtaxat Episcopi 150. Et ex labant tunc in tota Ecclesia plus quam 500

Episcopi. - In altera ex dictis quatuor, scilicet Chalcedonensi, non interfuerunt ex toto occidente nisi soli Romani Pontificis Legati. - Ιn septima ex iis quae pro generalibus habentur sγ- nodo, lecta est, actione tertia, epistola, in qua dicitur nihil do- rogari aut hori lati concilii generalis ex absentia trium patriarchblium sedium, ac etiam plurimorum Episcoporum dictis sedibus subjectorum.

Pnopostrio II Ι'. - Ut concilium generale sit, necesse est intervenire per se vel Legatos suos Romanum Ponti ieem. - Non

enim generale est nisi repraesentet Ecclesiam, prout sequitur ex supradieta desinitione Martini V. Sed Ecclesiam non repraesentabit, si non repraesentet Ecclesiae caput, seu Romanum Pontificem. - Idem colligitur ex Ecclesiae praxi. Concilia enim quibus Papa per se aut Legatos non intersuit, non recepta sunt tanquam secum enim, ni Si Papa ipse per Subsequentem suam acceptationem et confirmationem desectum suppleverit, et aequivalenter Seu quoad auctoritatem aecumenica reddiderit.

PRomstrio IV . - Bari potest vera repraesentatio universalis Ecclesiae, ae proinde conellium Oecumenicum es8e potest, licet adsint paueissimi eae oeeidente Episcopi eum multis orientalibus et vice versa. - Nam in Nicaeno primo interfuere dumtaxat ex Italia presbyteri duo, ex Gallia unus Episcopus, unus ilem ex Hispania, et unus ex Africa . In concilio quarto soli Legali Pontilicis interfuerunt. Vice versa, in Lateranensi sub Innocentio tertio, Lugdunensi sub Gregorio x, Viennensi, et Tridentino, paucissimi ex oriente, ab occidente multi. Inde au-

434쪽

tem a sortiori colligitur dari posse sufficientem universalis

Ecclesiae repraesentationem, seu concilium esse posse secumenicum, licet ex multis etiam pro vinetis nulli adsint Epi-

Scopi. Psopostrio I'. - Sufileientis ad oecumenicitatem repraesentationis Eeelesiae certum argumentum est ipsamet oeeumenieitatis declaratio, a concilio eum Papae assensu, vel etiam a solo Romano Ponti iee saeta. - Nam, ut tota secunda tractatus parte probatum fuit, insallibilis est Romanus Pontifex in desiniendis quae ad sidem vel mores peltinent. Porro quod tale concilium sit nec ne aecum enicum, ad fidem et mores pertinet. Nam Papa desilioudo late concilium esse secum enicum, hoc ipso simul desinit veros esse fidei articulos ab illo concilio decretos et omnibus Christi sidelibus incumbere strictam obligationem iis articulis loto corde adhaerendi; item olitigationem quoad omnes ecclesias disciplinae a concilio sanci laeparendi. Imo ipsa mel propositio, 'tale eoneilium est oeeum nicum, dogmatica est, et versatur circa divinam Ecclesiae constitutionem. Ergo Papa errare nequit, dum, Sive soluS, Sive cum concilio, aecum enicam declarat aliquam synodum. PsoposiTIO VI'. - Ueet impossibile sis privatis doctoribus Di- Scoporum numerum determinare, infra quem desiiciat aeeum ni- eitas in prari tamen aut nullum intervenit dubium de uniusseu-jusque concilii Oeeumenicitate, aut si contingat, saeue omnino diluitur. - ' Dissicile admodum, immo impossibile doctoribus est dictum numerum determinare, cum non innotescat ex Scriptura Sacra, neque ex traditione, neque ex ulla Ecclesiae desinitione, neque tandem ex evidentia. Quod sussciat numerus 150 Episcoporum, Scimus ex eo quod certo secumenica Sit secunda synodus, hoc numero constans. Quod vero stare possit, vel non possit, cecumenicitas eum episcopis 100, vel 50, vel 25, quis cum aliquo solido landamento asserere valeat -

2' Evanescit autem in praxi dissicia Itas. Nam quodlibet concilium cecumenicum solet quatenus late sese imponere, a SSen-

435쪽

tiente Romano Pontifice. duo casu ex hoc ipso certa sit ejus secum enicitas. Γnde dubium oriri non posset nisi quoad synodum quae nihil de sua aecumenicitate declarasset, aut cujus declarationi nonnisi dubie accessisset Romani Pontificis assensus. At tunc oliam laetio dissicultas solvi pol est, cum Sedes Apostolica competens omnino sil ad definiendam ejusmodi causam, majoribus certe ac Romano Pontifici reservatis

accensendam.

Objietes.' Sequeretur absurdum. Posset nempe Papa, cum viginti, verbi gratia, Episcopis, declarare generalem synodum celebratam; et tenerentur omnes talem viginti praesulum coadunationem pro se eum enico concilio habere. Respondeo: Nequit Papa, sive solus, sive eum aliquo Episcoporum coetu, secum enicam declarare illam Srnodum, quae lalis non foret ob praesulum paucitatem, aliave de causa.

0bstat quippe insallibilitalis praerogativa.

8 9. - Episcopi in concilio non sunt meri consiliarii Papae, sed veri judices

Esse dumtaxat consiliarios, propugnarunt nonnulli doctores catholici; quos non omnino pessimos fuisse adnotat Melchior Canus de loeis Theol. lib. V, cap. vi. Quibus autem nixi rationibus, expositum vide apud eumdem Canum, loeo citato. Eos erra SSe, ae omnino lenendum, Episcopos in concilio esse vere ac proprie judices, evincitur argumentis sequentibus :ARGUκENTUM 1. - Εae Scriptura sacra. - 1' Cum dogma catholicum sit, Beato Petro Romanum Pontificem, apostolis Epi- Scopos SucceSSores existere, si testentur sacrae litterae adunalis cum Petro apostolis collatam a Christo suisse judicialem ac legislativam potestatem, simul Episcopis in unum cum Romano Pontifice collectis eadem potestas collata cenSenda erit. Atqui revera, leste sacro textu, apostolis cum Petro et sub Petro coadunatis, contulit Christus dictam judicialem ac legislativam potestatem: his nempe verbis : Amen dies vobis :

436쪽

Mailli., cap. xvus, v. 18 . Ibi Sane consertur potestas, non in suggerendis consiliis conclusa, Sed deternendi; ac proinde judicialis ac legislativa potestas. Et valde attendendus iste textus, utpote in quo adumbra lum videtur et institutum a Christo concilium cecumenicum. MimVero plena et suprema potestas Petro seorsim tradita, quaecumque ligareris, etc., haec eadem consertur apostolis simul cum Petro judicantibus et statuentibus, qua eumque alligaverisis, etc. Nec ideo instituuntur duae supremae potestales, quae in invicem pugnent. Nam apostolorum potestas nulla est, nisi judicent et statuant cum assensu Petri, id est, ipsom et P. tro judicante et statuente. Γt adeo impossibilis sit collisio inter potestatem Petri et potestalem apostolorum, cum haec poSterior non data Sit apostolis quatenus a Petro sejunctis, sed dumtaxat quatenus eidem Petro in judicando et statuendo adhaerentibus et consentientibus. Caeterum, veris cata conditione dictae cum Petro consensionis, haec eorum potestas est vere judicialis, legislativa, plena et Suprema, prout satis indicant verba, quaecumque alliga Periti8... quaecumque solum tis ... Intelligitur praeterea quomodo in generali

concilio Episcopi, quamvis sint vere ac proprie judices, non tamen sint infallibiles, nisi quatenus Romani pontis cis judicio

consentientes. Et ulterius sequitur illud esse verum, insallibile ac supremae auctoritalis j inficium, quod protulerunt Episcopi Sedis Apostolicae judicio assentientes; etiamsi praesules isti non nisi minorem concilii partem constituerent, et major pars contra Papae judicium judicasset ac decrevisset; quae lamen majoris partis a Papa dissensio, in concilio a violentia et fraude libero, nunquam contigit. 2' Episcopos in concilio generali esse vere judices, manifestum etiam facit Scriptura, ubi narrat quomodo celebrata sit Ierosolymis apostolorum sTnodus Actuum capite xvj. Nam non solus Petrus judicavit; sed, post apostolorum principem,

437쪽

4 2IRACI TUS DE PAPA.sententiam suam dixit Iacobus, his verbis: Propter quod ego judico, etc. 0uae sane formula, non merum consiliarium, sed proprie dictum judicem denotat. Praeterea solutio quaestionis de legalibus tribuitur . non uni Ρetro, sed omnibus apostolis ei senioribus. Nam horum nomine Scribitur epistola, in qua dicunt: Visum est enim Spiritui saneto et nobis, etc. Definire

autem ac statuere, n0n est merum consilium suggerere.

5' Sanctus Paulus, varias pertransiens civitales, tradebat eis custodire dogmata quae erant decreta ab apostolis et senioribus qui erant Ierosolymis Actuum cap. xvi, V. 4 . Praeeipiens eustodire praecepta repoStolorum et Seniorum libid. , cap. XV.

v. 41 . Igitur, teste Paulo, dogmata de everant, et praecepta ediderant, non solus Petrus. Sed apostoli et seniores; qui pro indu

non meros conSiliarios egerant. ARGUMENTUM II. - ΕΣ perpetua conciliorum proaei. - Nam Episcopi subscribunt hac larmula : Ego N. de iniens vel judieans

subseripsi. Quae formula non modo illegitima sed et insana so-ret, Si meri consiliarii essent. - Patres Nicaenae synodi a Sylvestro postulant, ut quidquid constituerunt confirmel. Ergo constituerant, id est, judices, non meros consiliarios egePBnl. Sanctus Leo Magnus, quae a synodo Chalcedonensi de fide statuta suerant, ea dicit se probare. Igitur Chalcedonenses Patres de fide statuerant, quod sane per solum consiliarii munus fieri nequit. - Eadem Chalcedonensis sInodus ad sanctum Leonem scribit: u Decretis tuis nostrum honora judicium. η - Sexta generalis STnodus, actione 18, sic habet : u Anathema ligamus Theodorum, Sergium, Crrum. . . His omnibus a Sancto hoc concilio constitutis. et per subscriptionem nostrae sortitudinis c0nfirmatis, Sancimus ut nullus aliud quicquam de si de sat- agat. n Sane non consulentis verba haec, sed judicantis. Nicaena sγnodus, capite tertio, hoc utitur loquendi modo : Interdiaeit per omnia magna synodus, etc. - Plena reperieS COnciliorum acta ejusmodi formulis, quae judices Episcopos, non

meros consiliarios apertissime denotant.

438쪽

413AR MENTΠM III. - eo quod solis jure ordinarioὶ Diseopis conellia constent. - α Alioqui, ait Melchior Canus, non solum Episcopi ad serendam Sententiam sTnodalem adhiberentur, sed etiam docti theologi, et viri in Ecclesia prudentes; quod inauditum est, contraque formam actorum 15 praescriptam, ubi apostoli lantum cum presb Ileris de fidei quaestione judicarunt. Cum igitur Ecclesiae perpetuo usu soli pastores in

concilio sedeant, consequenS sit, cen Sor S eOS esse, non modo consultores. Nam Si ut consulerent advocarentur, iis Episcopis qui theologiae rudes et imperiti essent, nullus esset omnino in concilio locus, quando theologiae quaestio veniret in dubium . de locis T leol. , lib. V, C. vi. 0 ieies. - Si omnes Episcopi eSseni judices, teneretur Pontifex qui concilio praesidet in decretis faciendis sequi majorem partem Epi Scoporum. At salsum est, cum Damasus irritaverit acta concilii, Arminensis, quibus maj0r pars Episcoporum consenserat, ut patet ex epistola Damasi ad Ill Trici Episcopos: et Leo quoddam irritaverit Chalcedonensis concilii decretum.

Respondeo : Teneretur Papa majorem partem Sequi, Si esset solummodo concilii praeses. Sed est simul totius Ecclesiae, alque ipsius etiam concilii princeps ac Supremus paStor. Et vi hujus ossicii, non tantum potest, sed etiam tenetur concilii Patres qui errant, sive pauci sint, sive multi, corrigere ac in vera side confirmare. Pro quo ipsi promissa est divinitus assistentia : Ego rogari pro te, ut non deficiat sides tua ... confirma fratres tuos. Papa igitur non est sicut praeses a Rege constitutus, qui tenetur maj0rem judicum partem in sententia serenda sequi; sed est sicut Rex ipse relative ad istud tribunal. Potest nempe rex a majori judicum parte prolatam sententiam rescindere. Proinde, si possibile sit errare in concilio in eum enico majorem Episcoporum partem, non tenebitur Papa erranteS Sequi, neque hoc sequitur ex eo quod Episcopi sint judices. Dico, si possibile sit errare majorem Episcoporum

439쪽

414 partem. Nam extra casum violentiae, ut in Λmninensi concilio, vel fraudis, ut in Chalcedonensi quoad decretum a Leone reiectum, nunquam contigit errare majorem patrum numerum. Et forsan id conlingere nunquam Christus Dominus

Praenotandum de auctoritate eoneilii retuli re ad Romanum Pontilicem. - Maximi sane momenti quaestio, quomodo Se Se

ad invicem habeant Romani Pontificis ac generalis concilii auctoritas; an Papae generale concilium, an generali concilio Papa, ex divina Christi institutione, subsit. De quo quid tenendum, lota tertia iractatus parte su se diximuL. Quapropter praesenti capite expendendae veniunt dumtaxat aliae quaestiones, quae de concilii generalis auctoritate moveri solent.

g 1. - Quid requiratur ex parte Romani Pontilicis, ut conellii cecumenici judicium circa fidem aut mores insallibile sit et ad credendum constringens.

Distinguendi sunt varii casus qui contingere posSunt. Duquo sic habet Suareχ de fide, di Sp. I, Secl. Vn, n. 5ὶ. u Primi est, quando in illo in generali concilioὶ Papa personaliter adess, ut in Lateranensi sub Innocentio et similibus, et desinitio sit consentiente Papa et concilio . Secundus est quando Papa adest per Legatos habentes ab ipso instructionem de veritatibus definiendis, et definitio sit a concilio juxta talem instructionem. Terti ira est quando Legali veniunt sine instructione particulari, sed concilio in generali committitur, ut in his vel illis materiis fidem desiniat, et postea desinitio sit con- , sentientibus Legalis, et tandem additur confirmatio Pontificis..uartus gradus erit, si des nitio sacta a concilio et Legatis con-

440쪽

cilium aliquid' desiniat repugnantibus Legalis, habentibus instructionem. Seoetus, si definiat repugnantibus Legalis qui

talem instructionem non habent. v 0uo praenotato, sit: Ρnopost Tio Ι'. - Desinitio concilii Oeeumeniet eirea fidem aut mores, praesente personaliter et assentiente Papa, infallibilis est, et obligat ad credendum- Probathr 1' Scriptura Sacra.

Apostolis simul cum Petro adunalis dixit Christus : Amen dieo

vobis, quaecumque alliquveritis ... quaecumque solveritis ... Data est mihi omnis potestas in eoelo et in terra; euntes ergo doeete. 0ui non erediderit condemnabitur ... Ap0Stolis ergo si e cum Petro adunalis collata est a Christo plena docendi ac gubernandi potestas; qua scilicet tenerentur omnes Christi fideles veras firmiter credere ab apostolis editas de fide aut moribus desinitiones. Id ex incit obvius verborum Christi sensus. Potestatis plenitudinem arguunt verba quaecumque ulliquderiti8, etc., quaecumque solveritis, etc.; re Strictionem scilicet excludit vox quaecumque. Quod autem expresse collata fuerit plena docendi

potestas, culligitur ex eo quod jubeantur docere, vi plenae illius potestatis quam ipse Christus oblinebat in caelo et in

terra: Buta est mihi omnis . . . euntes ergo doeete. Et tandem

apostolorum collegio cum hac plena docendi potestate, collata est insallibilitatis praerogativa, si quidem addit Christus : Qui

non crediderit condemnabitur. Id est, omnes Sub pinna damnalionis aeternae obligat ad credendum iis quae apostolorum collegium credenda docuerit seu desini verit. Quam obligationem Christus imponere non potuisset, si errori obnoxium in docendo apostolorum collegium reliquisset. Alias enim obligatos sideles ad credendum errori Christus volui Ssel; quod non absonum dum laxat, sed et impium est. Aliunde autem ex Scrip -

Conser Bellarminum, qui si e thesim ponit : Fide catholica tenendum est concilia oeneralia, a Summo Pontifice confirmesa, errare non possς. nee υι Me nec in moribus t se eonciliis, lib. II, cap. Ii . Atque ibi iusius expositam reperies tume Seriptura saera, tum ex patrihus probationem.