장음표시 사용
181쪽
Nam eorum qui per virilem sexum coniun untur,si aliquis certe fauor afferri potest,non ideo tamen proximiore esse gradu iis qui per sceminas se contingunt.Plane vetustissima& aequissima IegexH.tabularii,haereditates deferri P R NIMO, non DIGNIssIMO. Etenim si in
successionibus non gradus,sed sexus: non proximitas, sed dignitas,pra sertim ab intestato, comsiderabitur, suturum esse, ut neque filia cum filio succedat,& remotior aliquado proximiorem antecedat . atqui a lege naturam imitari, quae prosecto aequo iure utrumque sexum amplectitur, & sibi quaeque proxima magis fouet ac nutrit. Praeterea cur qui ex utroque parente, aut certe ex eodem patre nati sunt,hi sibi ipsis co iunctiores esse videri velint λ an propter communem familiae, gentis ac nominis appellati nem 3 atqui nulla est plerunque inter alios maior discordia. Eam potius igitur rationem esse, quod eodem se sonte ortos esse existimant. quae opinio sane non tam in patre, quam in matre certa est. Denique nihil esse quamobrem qui ex eodem patre proficiscutur,hanc CoNsAN-GvINEOR v M appellationem, sibi peculiarem attribuat: quia &vterini vere cosanguinei sunt.
nisi sit hoc falsum, quod est verissimum, Uxorem etiam aliquid de suo adserre ad hoc opificium
hominis, ex copula concepti & compositi animantias.Ideoque a veteribus,vsque ad Consta
linum, merito indistincte omnibus fratribus etiam uterinis querelam inofficiosi testamenti
182쪽
concessam suisse. nunc si a querela testamento iacto arceantur, iis equidem ab intestato succo dedi facultatem non esse ademptam. Consanguinei quoque, ii nempe qui duntaxat eodem patre nati enent, assirmare furatri sine controuersia legitimos haeredes esse:qq, &reuera sint
agnati & proximi: nec ut quis agnatus aut co sanguineus sit,hoc requiri, ut &eadem matrem habeat. Nam quo seruus sit aliquis aut ingenuus, spurius aut legitimus,matrem venire quiadem in considerationem:sed in iis omnibus quae ad ciuilia iura pertinent,qualis est etiam succedendi ratio, solum attendi masculum solumve patremfamilias. Porro quemadmodu aeque filii nostri sunt, qui ex hac aut illa uxore nati sunt: quia nihil ut telluris in colono, ita in patrefamilias nihil uteri diuersitas afferat: sic aequo i re esse inter se fratres qui maxime ex eodem patre concepti sunt.cumque ideo simul absque distinctione ad successionem patris admittuntur: cur eorum uno defuncto, inter se esset varia conditioλ Itaque nullam hactenus tota antiquitate motam esse c8ntrouersiam , qua nati ex iisdem parentibus, aliis ex diuersa matre cosanguineis uti prςrogativa postularent Nam & omnes omnino leges quae de cosanguineis loquuntur, patris solumodo rationem habuisse. Ideoque post shos,lege xa I. tabularum vocari generaliter c5 sanguineos,id est,ut Vlpianus ait,ex eodem p tre natos.& indefinite, querela uterinis adepta,
183쪽
1so Dac RETOR vM LIBER I.& cum ingratitudinis caussae a legibus explicatitur, ob quas frater a fratre extisredari aut praetermitti possit, non distingui fratre virum ab autero. in quo vel id pulchre obseruari debeat,plures caustas enumerari, ob quas filius a patre,
quam frater iuratre exhqredari possit. quod non tam pietati & rificio tribuendum est , quae erga fratre profecto minora sunt; quam quod fratresne liberis destincto, quod frater illius morte accipit,id potius creditoris loco & a eatre ut familiare patrimoniti accipere intelligitur, quam fraterna prouidelia: quae ratio ut antea dictum est)in omnigus fratribus eade est. Nam si inter
consanguineos ulla esset propter varia iura di- stimulo0 cur non ex utroque parente conceptiS
fratribu pecialis estiqua appellatio cocessa est
. nam si verbi notatione inspicimurietiam G E MM A N r sunt qui eundem patrern habendiPorro non tanti istimavi ex eadem etiam inatre esse, cuius in liberos nulla .vllis legibusiacimoribus potestas aucto itasque fuit , ideoque nec arx gare potuit: quae ex se natOS ne quidem s v os haeredes potuit. .v nquam appellare a quos instru tuere aut exha redam nuceste noti habuit ad quorum dii I vel tutelam vel successionem vix
cum Auia: iadem admissa est)Quaroigitur m ter in successione fratris considerabitur, quae in
iure tam parui momenti est cuius nec in nuptiis liberorum,consensus apctoritatqtie requiritui ΘEadem itaque iratione uterinos se excludere oportere, qua4psittachidi non debeant a consan
184쪽
guineis & uterinis simul. At hi prosecto aiebat
se solos haeredes esse. nam sibi couenire proprie fratris consanguineique nomen. quis tam enim frater, hoc est,fere alter alteri dici potest, quam qui eosdem parentes habet praeterea consanguineum dici non aliter q iam respectu utrius. que parentis: ut reuera consanguineus sit qui filius appellatur, ex duorum composito sanguine conceptus. itaque consanguinei sint filii, an tea quidem parentibus, mox inuicem fratribus,
in quibus inuenire liceat utriusque seminis &Languinis vestigia & opera. Qiucquid ab adue sariis speciose adducitur, id nequicquam urgere, si solam natura inspicimus, qua nullus alius
aut charior aut proximior aut certe coniuctior
dici potest, quam qui utroque parente veluti duplici uniculo alteri coniungitur. Itaque si ve-aei similem destincti voluntatem amplectimur, se itos haeredes esse oportere, qui sint ei & co- iunctissimi & proximi. Si item iudicium paren
tum ac commune votum, ut eo nempe desera
tur haereditas , ubi quasi cum defuncto eadem Persona esse intelligitur: prosecto qui patre matreque coniuncti sunt, quique omnos liberi sunt unius matrimonii ac foederis, hos, atque si re &verbis coniuncti sint, unius loco esse quodammodo, ut quadiu udelicet eorum alter superstes erit, solus bona desucti fratris accipere debeat: tum quia defuncto fere alter, tum propter illud
commune votum.Nam & non alia ratione omnium gentium legibus inter fratres & sororeSλ nuptias
185쪽
DECRETORVM Lia Ex L nuptias esse prohibitas, quam quod ex eodem patre ac matre prosecti,ita inter se sint gemini, ut pene iidem esse videantur . nemo vero possit secum nuptias iungere. quae consideratio certe non tanta est in fratribus & sororibus, quorum prima ipsa natiuitas aliquid seiunctum habet. Iam & si quod publice honestum &utile est soquimur, expedire ad cohibendas secundas ni ptias, hoc uti postulant usurpari. nam dum ciues animaduertent tanto in fauore esse qui eosdem parentes habent, raro efficient' mariti ut alios quam ex uno matrimonio liberos habore velint. Denique etsi placeat paterna bona a maternis distinguere ut multis id apud nor Iegiabus municipalibus)id tandiu non valeat,quandiu sit qui duplici iure capax omnium bonorum alteri naturaliter anteponi possit. Iustinianus qui videri vult hanc litem primus omnium veterum terminasse, proniiciau It,fratrum ex Vtroque latere successionem esse. Regni A ragonia foeminas capaces esse:illegitimos , incapaces. caeterum in linea transiuersa, germanum ex utroque parente, fratri aut serori ex patre aut matre tantum anteferri.
II. Ex Laurentio Valla,historiarum Fer dinandi Regis lib. II. I A v v s Rex noster, is qui apud Pictonas prc Iio victus & captus cst,fratrem Aragoniae atque Siciliae rogem Martinum habuit. hic cum sine
186쪽
gni successionem pertinere: Ludovicus ex Iolate fratris filia nepos. nam ut aliquid sexus matri fuisset impedimento, id nunc in sua persona non obstare. Contra, Iacobus Comes Vrgellensis, se Ioanne patre susceptum, quem Petrus defuncti Pater, quod maior natu fuisset, eo duntaxat a
Iuccessione repulerat. Itaque cum masculus ex masculo descendat, Ludovico anteferri oporte
re, ad quem Iolans mater nihil plus iuris transimittere potuit, quam ipsa haberet. caeterum te gibus Aragoniae,sceminas Regni esse incapaces. Iam & si quid momenti habeat foemineus sexus na constabat & Aragoniae regnum ad sceminas venisse)esse apud se Isabella defuncti c6sanguinea, quae Ludovico omnino, ex filia praesertim, & charior & proximior st. Item Ferdinadus ex
Helianora, quae fratrem ex utroq; parente Ma
tinum habuit, dicere bona omnia naturali iure ac legibus ad proximum deferri: ideo quia sint vltimi cuiusque possessoris, non amplius eorum a quibus longa successione prosecta sunt.itaque in ici oportere duntaxat, quis ei cuius de siu cessione agitur, sit proximus.& quod dicitur so minas non succedere etsi non sit cautum nominatim legibus Aragoniae)intelligi tamen,quam do & mares ipsi aeque proximi sunt, ac eodem cum foeminis gradu coniuncti. Id neque de Ludovico, neque de Comite Urgellensi, aliisve,
ut de Alphonso Duce Gandiae dici posse. Sed
quod de Isabella sorore obiicitur,id neque perpendi oportere, quia neque sit Martino ex eadem
187쪽
ys4 DECRETOR vM LIBER I. dem matre soror,& Sibylla matre nata sit, quae iam tum cum peperit, neque uxor neq; Reginaestet. Deniq, etiam Foedericus ex filio defuncti nepos , sed illegitimus, mouebat controuersiam . habere se iudicium defuncti, quanquam
reuera non postremum. nam tandem moriens,
eius regnum esse iusserat cui iure deberetur: haud fere al1ter quam Alexander magnus, qui interrogatus quem imperii saceret haeredem, respondit, dignissimum. Se non omnino illegitimum dici posse, qui ex patre coelibe ac matre innupta natus sit, quorum iustae nuptiae esse Potuerunt. vi ut sit, iniquum esse, delictum patris si quidem summorum Principum in his rebus vllum delictum appellatur filio nocere.Sea patre & auo, pro filio, pro nepote habitum .
multos minus legitime susceptos, nedum ex adulterio, & alio nefario coitu & incestuoso, licere vel in libris diuinis cernere, qui a su cessione naturalium parentum sum moti non sunt. Certe quidem leges de naturalibus filiis, non proprie ad nepotes pertinere . filios enim placuisse ad . paternam haereditatem non venire, non vitio suo: quid enim promeruerunt sed quia his rationibus vitia paterna refraenari melius posse veteres existimauerunt. at nullum e se vitium aut ,qui ex filio legitimo nepotem n turalem habeat. cur itaque & de auo & de nepote qui nihil deliqueriit, quasi suppliciti capereturὸ Praeterea mereri se,ut si non aliorum, at sui
ratio habeatur, qui nuper amplissima parta victoria
188쪽
ctoria,regnum Siciliae Aragonico adiecerit.Denique ut lege ab Alphonsio Rege Aragoniae lata,spurii a successione regni arceantur, se natalibus a summo Pontifice restitutum. Res posta quam vi armis ac dubio Marte ante omnia gesta est, tandem iudicio ac legibus eam transigi placuit . in nouem conuenere arbitros. Nunquam
Post hominum memoriam res sere tanta in iudiciis versata est. ex Aragonia cepere Dominicum Ranaum Oscensem Episcopu: Franciscum Arundum philosophum:Berengarium Bardessitinum Iuriscosultum. ex Valentia,Ferrarium do-
nunumCariusiae Iuriscon sultum,atque fratrem eius Vincetium sodalem ordinis Praedicatorum: Petrum Berrandum Iurisconsultum.ex Catalonia, Franciscum Sagarrigua Terracone sem A
chiepiscopum,Berrardum Vallisiccae Iuriscon sultum, Guillelmum Graspem: inamae doctrinae, probitatis atque prudentiae viros. Hi sacris antea rite peractis, ac precioso Christi corpore ac sanguine suscepto, per triginta dies Ad uoc toS partium audierunt, toties & quandiu cuiq; libuit dicere. Postremo re cognita ac dispectis omnibus causis instrumentis, conci usi in arce ita ut hinc abire non liceret, nisi Rege antea declarato:octauo die progressi in publicii, summa cum totius atque infiniti populi attetione, spe atque expectation de scripto, Ferdinadum Regem pronunciarunt.
189쪽
TIT LIII. Damnum publice datum , a Republica priuat relas debet.
I. Ex Cornelio Tacito, Annalium lib. r. PI v s Aurelius Senator questus mole publicae viae ductuque aquarum labefactatas et des suas: auxilium Patrum cum imploraret, resistetibus Aerarii Praetoribus, eo quod dicerent Aurelio Pio imputandum esse, qui secundum viam publicam aedificasset, neque damni infectia Republica sibi caueri postulassset: nihilominus subuenit Tyberius Imperator, erectumq; aedium Aurelio tribuit. . P
Ad flatἰοnem vectigalium,neminem earcere, sedpia Doribus raptis duntaxat coerceri. porro nimiam exactorum molesta puniendam esse.
I. Ex Plutarcho,in vitis decem Oratorum. AP hoe ius quo utimur, ne quis ob vectigalno solutum duci possit: quia patrimonia. te hoc munus est potius,quam in persena:ide que sufficit cogi pisnoribus captis.hoc apud A thenienses L ycurgi oratoris iudicium proxime accedit. Cum Publicanus manum in Xenocra' tem
190쪽
Da pu BL I c AN Is v Ε CTI G A L. ID tem philosophum iniecisset,euque in carcere traheret,iributi no soluti nomine: liberauit X nocrate Lycurgus: quia omnino quenquam duci hae de caussa non oportuit. Sed & quia minia me omnium, tantum tamque eximium viru duci oportuit, ipsum exactorem ultra quam dec xet importunum & iniuriosum, in carcerem c
Fraudem Publica ru multa:riclentia aviaria Utimo supplicio coerceri oportere.
IL Ex talo Liuio, deca. III.lib.V. M A R C v s Posthumius Pirgesis publicanus 'quia publicum periculum erat a vi tempestatis'
in iis quae portarentur ad exercitus, ementitus erat facta naufragia: & ea ipsa quae vera enu cia uera fraude apsius facta erant, non casii. Inveteres quassasque naues paucis ac parui pretii rebus impositis,cum mersisset eas in alto, na tis exceptis in scaphas praeparatas, multiplices1tiisse merces ementiebatur. Ea fraus indicata primum M. AEmilio Praetori,mox ab eo ad S natum reiecta, nullo tamen imprimis Senatu conlulto notata est: quia Patres ordinem P blicanoru iis Reipublicae temporibus nolebat ostensum atque inimicum habere. Sed excitati Τribuniplebis ducentum millium aeris multam M. Posthumio dixerunt. cuius certandae dies cum aduenisset,atque in sua caussa parum prae e LexistiRaret: turbandae rei causa P