장음표시 사용
241쪽
uἰθις εἰς το στρατοπεδον ἐπανῆκε καὶ πολλῆς ἐνέπλησε την suo u ξδονῆς μετα ρελη νγμένος. ἐν γαρ υ δυνατος
θuονον κα οπλοις καὶ Ἀποις καὶ χρημασιν, ἀλλἀ κα περi V. 383στρατηγια κάλλιστα ἐξησκημένος καὶ οἷος τους τε φίλους Dἀ7ελεῖν καὶ τους πολεμιους βλάπτειν μάλιστα εἰδέναι. ωι καὶ περιμάχοτος αυτοῖς ἐδοκει et ἐκείνου συμα μα. νΘεσσαλονίκη λ ὁ πρωτοστρατωρ, ιοσπερ φημεν, ἀμφίβολος
οιουσία ου εἰων πραττειν α ρεῖτο, ἐμβάλλουσαι εἰς ἀγομνῶν, μὴ U αυτὸν πολλοῖς προσομιλήσωσι, κακοῖς, τουτο δ' P. 4 6λι κα Θεσσαλονικέων οὐ μονον η στρατιὰ, ο ἰσαν υκ - ρλθοι, αλλὰ κα των πολιτων οἱ δυνατοὶ τα βασιλέως του
uo humaniter acceptus, diem et noctem cum eo transegit postri-ieque in castra seeum perduxit iusque conspectu exercitum mira viliter recreavit. Quippe non armis solum, equis et pecunia valebat, ei erat praeterea artibus imperatoriis exercitatissimus, noverat quuem amicis commodare, tum inimicis incommodare plurimum. Quo ei rea etiam societas eius maximopere expetenda censebatur Thu su-louleae autem protostrator, ut docuimus, animum huc illuc versa us, ei ab utro imperatorum palam staret doliberans, remissius ac oro diu agebat, elotasque, qui pro imperatore, Palaeologi illo, in Cout euZeuum se arma haut sensim augescere paticbatur partim nacturus, ne eius studiosus publice haberetur, cum ilia et coniux Byκantii habitantes et amplae ibidem facultates id non permittereui sollicitumque et anxium sacerent, ne sua causa multis aerumnis obiicerentur; partim retus thessalonicensi non parvo pracsidio ac civi-hv eopiosioribus, quibus quando citet elotas se oppressurum ςonsidebat. At postquam illi eius dilatione corroborati . Plebeii in primores concitaruut, protostratore iatu in Cautac culcis umerato,
242쪽
agmine tacto invadentes, ei vitate et reiter millenos expellunt, levique sagittarum crtamine congressi, de amulis protostratoris aliqitot ConVulnerant, primorum nonnullos capiunt, qui cum aliis primo impetii et iccro es non potiterant. Zelotae, urbe sub se τε claeta, ad aedes exulum conversi, eas direpta suppellectili evertunt alialtem cum inivria et contumelia perpetrant, quae homines egestate coaetos et abuti lantia facultatum alienarum irritatos Perpetraturos esse, sui verisimile. Eo aut cm audaciae amenti acque prodierunt, ut etiam in priniis notanda committeretit crucci ex sacris adytis raperent, eaque pro signo militari uterentur, sub quo se militare autumabant, qui potius ab iuimico crucis possessi agitabantur. Quod si cui eum aliquo privata lis et controversia intercederet, rapta cruce, velut ea iubente populoque inconsiderato inpetu et lueri desiderio prosequente, ad domui eius tendebat, quam reΡente dirui a solida mentis oportebati Ad biduum itaqii triduomve Thessalonica nori secus quam ab hostibus vastabatur nihilque quod ptis urbibus solet, nou etiam illi fieri cernebatur. Nam victores noctu et interdiu gregatim obambulabant et clamoribus sua gaudia
243쪽
περ αλκιδικον τι διατρίνοντα, αυα ἐν Ποννων, ως - V. 38έβληθείη Θεσσαλονίκης, του δή εο καὶ των κολωτῶν αυτ si ἐπιλυένων, ωιι δε καὶ ἐλπίδας οὐ φαυλας υποφαίνων, ως, εἰ παραγένοιτο ταχέως, τῶν τε ενδον -κδει παντάπασιν
λον τα ἐλπίδας τῆς σωτηριας καλτῆς νίκρῖς ἀνατιθεῖς, προς s
hi abstriis loca se abdebant, hoe uno contenti, quod non sine
mora essent iugulati. Intorsectis etiam, quos visum est interfici, p03tquam tumultus conquievit , elotae ex mendicis et obscuris divite atque illustres repente saeti, omnia per se eurabant et tenuiores cives sollicitantes aut seeum inhoneste vivere cogebant, aut eorum moderationem aequitatemque pro CantacuEcnismo accusabanti Atque hae Thessalonicae Protostrator vero eum milite et optima-
tib is pulsus, Gynaecocastrum venit, quod ipsum prius colloeat ibidem praesidio, ut Thessalonicae praefecto subiectum tenebat, ibiquem uens, Thessalonicam praedis agundis vexabat, et quantula Erat agrimus extra muros, infestum habebat ad resistendum nim incolae Requaquam pares eranti Cantacueten autem adhuc Drope Chalcidicen haerenti significat, se plebe et telotis compellentibus, Thessalonica et tum esseri simul otiam spem non minimam subostendit, si acceleraret, indigetiis pedum omnibus efferatis, erant quippe, qui eius p rtium studiosi, elotas aversabantur, et potentia eorum, qui oris N eut levi negotio ivitatem subacturum. Imperator igitur infor- tuuiis obrutus videbatur. Verumtamen in omnium moderatore Deo Dipjlias by Ooste
244쪽
A C. 3έα μέλη ἴσα εδει διαλεχθεῖς καὶ προθεμίαν συνθώενος, καθ'
οἰκείοις ηπείγετο προς πρωτοστράτορα ἐν τῆ αεταζ da διερχοMέν' η Τεντίνα, ἄρουριον τι Θεσσαλονίκης γαέρας ad ὀν διέχον, προσεχωρησεν κοντί καταλιπων δ αυτοῖς αρ- χοντα κα διακοσίους στρατιωτας φρουραν , αυτος ἐλθων ἐστρατοπέδευσεν ἐν Ταναδῆ ου ακραν Θεσσαλονίκος ηδε ἐκ Βυζαντίου στρατια uti στρατqγοῖς τοῖς Ιαλαιολογοις Ἀνδρονίκεε καὶ Θωα αφιμένοι εἰς ερας, παραλαβοντες οοκα Σοργον αγοντα τον ἐκ Μακεδονίας στρατιὰν καὶ παρχον τον Μονο-χον συστρατευουενον αὐτοῖς οἰκείοις, τῶ ἐκείνου παραψίςναντες στρατοπεδον , ηκον εἰς Θεσσαλονίκην.
βασιλευς ε ἐκεῖ τον νυκτα αυλισψιενος, ως vj δοκοίη δέει τω ἐκείνων ἀπανίστασθαι, εἰς την στεραίαν ρας ἐλθεν sεἰς Γαλικον, nor ιον τινα ἐγγυς Θεσσαλονίκης, ενθα ὁ πρωτοστρατωρ καὶ οἱ εκ Θεσσαλονίκης φυγάδες περι χιλίους -
τες συνεγένοντο, τυο ιππων ἀποβάντες, ως προσηκε βασιλευσιπροσιοντας πραττειν. πρωτος τε ὁ πρωτοστρατωρ προσελθων
salutis et vietoriae spe defixa, eum Chrei pro tempore collocutus et eum eo diem pactus, quo rebus domi dispositis atque ordinatis ad se veniret; deinde ex manipulis illius non paucis assumptis, quibus suum exercitum augeret, ad protostratorem festinavit. In transitu oppidulum quoddam Rhentitia, Thessalonica unius diei itiuere distans, ultro in eius ditionem venit ubi praesecto cum ducentis militibus praesidii causa relictis, pergens Lansadae haud procul Thea- salonica teteuditi Mauris autem Byzatitiua, Andronico et Thoma Palaeologis ducibus, cum Pheras venisset, adiuncto Syrge, qui Ma cedonas ducebat, et praesecto Monomacho cum Thessalis praeteritis Cautacuaeni stativis, Thessalonicam inivit. Imperator nocte ibi Exacta, ne illorum metu inde putaretur discedere, postridie moveris ad fluvium quemdam Thessalonicae sinitimum, nomine Galicum, Pervenit, ubi protostrator et exules illi Thessalonieenses circiter mille ab equi descendentes pro eo ac decet illos, qui ad imperatorem accedunt eum suu allocuti. Primus protostrator adleus, impuratoris pcdcin osculatus est idem etcri ordine pracstiterunt. Imperator et ipse prono apite protostratorem ab equo resalutavit alios autem
245쪽
-κτα βασιλευς δὲ πρωτοστρατορα κα του λπιν μάλιστα Α.criis φυγάδων χων πεο εαττον, ηρωτα ό,τι δέοι ποιεῖν ' et τον γα μάλιστα εἰδέναι τὰ ἐνταυθα πραγ ματα καἰ ἀγo m τοπον ἐπέχειν προς αυτοτ αρτι φιγμένους ἐξ ἀλλοδα- οπῆς πρωτοστρατωρ δὲ καὶ οἱ φυγαδες, τὰ πιν γεγενημένα,
ipuuενον, ,τι αν δοκῶ συα φέρειν πραττειν. in . Ἀασιλευς δε ἐς τὴν στεραιαν ἐκκλησιαν ἐκ παν-
των συναθροισας, γνωμον πασι περ των πρακτέων προυτι-V. 33 ι κα ἐκέλευε το παριστῶιενο εκαστον tram ἀναδυομενον Βελεῖν, ως ἐκ πολλων των λεγο ιένων ραδί η του συνοίσον-
τος αλεσις γένοιτο αυτοῖς. - δ'Ἀνεβάλλοντο πάντες ἐφεζος, mi υδεῖς το παριστάμενον ἐτολst λέγειν φανερως. - τε ru ἐκ Βυζαντίου φυγάδες μετα βασιλέως ἀφιγμενοι πανis χθοντο προς την ποτυ αν της Θεσσαλονίκης καὶ ἐν ἀπορωειχοντο του τί χρη λέσθα ' καὶ κ αλλη στρατιὰ ἐν θυιιία
ησαν, οὐ κατὰ ρουν χωρουντα τὰ πραγ3ιατ ορῶντες βασιλεῖ καὶ ὁ πρωτοστρατωρ αμα Θεσσαλονικέων τοῖς φυγάσιν, ως ωρων τοῖς ἐκ Βυζαντίου στρατογοῖς την πολιν κατεχο-
ms v καὶ πορα γει ἐν προσάγεσθαι φιαλλον ἐχαλέπαινον, τους οἰκείους ἐννοουντες οἱ πείσονται καὶ προς τὴν βασι-
ostendens et evnctos amico vultu intilens. Ea nocte Ioeo illo castra habuerunt. Imperator protostratorem et electitios, quorum insigne nomen erat, circum se tabcns, quid taciondum esset, quaerebat eos namqtie rem rhessalonicensem pernovisse et ipsis ex aliena regione enientibus pro ductoribus esse possc. Tu in pro tostrator et ex illos responderunt, quae ibidem contigissent, nec ipsum nescire super erae autem, ut is, ubi secum dispoxerit, quid expediat, id exsequa it r. 39 Postera lueo imperator, omnibus ad concionem vocatis, di-eendae sententia potestateria facit, et unumquemque, quod animus suggereret, sine tergiversatione in medium proferre iubet, ut x plurium dictis, quid profuturum sit, acile appareat. Illi omnes dein-eeps cunctari, et quod occurreret, non audere palam proloqui. By- titio namque profligi, qui cum imperatore venerant, frustrationem Titessalo Dieae sere hant molestissime, et quo se Verterrui, aestuabant: reliquus autem miles viilens, idem coepta seeus procedere, desperatione Dangobatur. Protostrator quoquc et exules Thessalonicenses,uibem a Bystantinis ducibiis occupatam et ereptum illius aditumeeratntcs, dolebant acorbius, quam misera esset sutura propinquorum norum conditio, cogitantes. Univorsi domum imperatoris sontentiam exspectabant, eumque quibus essent cincti malorum reme-
246쪽
ευτ γαις του ετριου φαινεσθαι ἐκπίπτοντας, μητ' ἐν ταῖς δυσπραγίαις καταπίπτειν, ἀπαγορευοντας το ανορθουσθαι αv-
dium inventurum, spem eoncipiebant. Ergo cum sensum suum aperire nemo vellet, si ipse exorsus est Contra quam sperabamus nobis accidisse, omnes utique videtis. Nam et protostrator et qui nobiscum faciunt Thessalonicenses, quos oportebat nos urbem tenen tes invenire eorumque opibus in Primis adiuvari, infesta quadam fortuna expulsi sunt et populus atqii intus relicti, quos aut ver his iustoxos aut armis compulsos ad nos accessiiros spes erat, eum Propter direptiones nostra causa toleratas uobis inimicissimi sunt, tum praesidio Byχantiu confisi, se nequaquam edetit. Quod si facere vellent, me ante portas propemoduin castrametante, ipsi Bonquiescerent sed aut missis legatis conlinuniter, aut privatim occulte quidam mecum praesentes agerent. Quia vero nullus egreditur, indicium est, vulgus decertare nobiscum statuisse et a quida uetiam sint, quibus nostrae partes probentur, eos metu subcuutae calamitati uno veluti nuctu cum aliis abripi et involvi. Quare eum vana spe hic manendum non illo. Nec tamen quoniam unaetvitate frustramur, aequum est ad bellum do cetero enervari atque mollescere nunquam enim prolaeto per omnia seliees a sortu nati erimus. Prudentium autem et animosorum est, nec in prosperumode tiam deserere, nec in turbidi vi adversis ita cadere, ut q
247쪽
O. . Ἀλλὰ δέον τῶ ἐνταυθα ς προσῆκον διοικ'σαμένους, A. c. χωρεῖν ἐπ τὰ προσω, χρηστοτέρας ημῖν - ώς-άλιστα ἀσφαλεῖς ποταίνοντα ἐλπίδας. δεον ουν πω νομιζω, τῆ εἰς
την Ῥεντινα καταλελειμυένη φρουρα δυναia ιν προσθέντας V. 3865μειζονα, os κατατρέχειν Θεσσαλονίκης δυναιντο si γαρ ἐκ Βυζαντιου τρατια οὐ πολλευ στερον ἀποχωρησει, καὶ ἐν μαικοκάστρε δυνααιν μοιαν καταλιποντας τῆς αυτῆς αἰ
τίας νεκα, τῆ αλλη στρατια διαβάντας αυτους τον ' ὀν, B εἰς Βέρροιαν γενέσθαι καὶ Ἐδεσσαν τὰ γριδεερα ξρημένας
τὴν se ἐν ἄφιξιν προσδεχόαενον τοιαυτην δὲ προσλαβουσι δυναυιν ουδεῖς ανθίστασθαι ur ἀξιωσει, ἀλλ' η κοντες τῆς ἀοχῆς παντες παραχωρήσουσιν ημῖν, ' τοῖς πλοις βιασθέν-I5τες. ' τοιαυτα-iποντος βασιλέως, πρωτοστρατωρ τε ἄμα τοῖς Ουνουσι καὶ οἱ ἀπο Βυζαντίου ιάλιστα φυγάδες ε δεινόῆ τοις λογους ποιουντο α φοβου ἐσαν μεστοὶ κα ἀγωνιας, τον πλάνον αἱς περαντον λογιζοιιενοι, εἰ δέοι Ἀκαρνανια καἰωπειρον περιιέναι, τοῖς ἐκ το στοατείας κακοῖς ταλαιπωρουν cIozας, τοὐν οὶκοι μάλιστα κακως διακειμένων κα ταχείας τῆς ἐπικουρίας δεομένων φανερῶς μεν ουν αντειπεῖν κα την οἰκειαν eo εχουσι περι τα ειρηιιένα, γνωριο εκκαλυσγαι εδεδίεσαν το,τε περι βασιλέα δυσνοεῖν καὶ τλῆσσῆσθαι κατάκρας ἐν τοῖς δεινοῖς οὐ φαυλον αυτοῖς προστρίβειν υκ ἐθέλοντες έ. καταλελειγμένη P. ra. Ἀρειον V. hic et infra.
resurrecturos desperenti Sed ubi de his constituerimus quod opus est, ulterius, ubi melior ac certissima spes allulget, procedamus oportet. Quare avgendum Rhentinae praesidium opinor, quo agrum Thessalotii censem ineursare queat, miles enim Byetantinus non multo pos discedct, et Gynaecocastri eadem de causa simili relicto numero, cum reliquo agmini Axio traiecto versus Berrhoeam et Edessam, 'hes amicas, Progredi ei, duin quibus acceptis, actutum ThcssaIi, Acarnanes et cetera continens, a qua pridein exspector, ad uos aetraussereu Tali potentia confirmatis , nemo amplius resistere Postulabit, sed vel sponte vel armis adacti, omnes imperio nobis cederi Isaec hi imperator disseruit protostrator eum suis praecipueque Byzantio profugi in indignationein verti, timoreque et angore eompleri, ob insinitam errationem scilicet, si Acarnaniam et contiuentem circumire et expeditionis tam longae miserias atque aerramna perpeti necesse laberent domesticis rebus tantopere M sietis et elere auxilium agitantibiis Libere itidem contradicere et animum suum explicare verebantur, nolentes sibi hane maculam
248쪽
A C. Gέα προφασεις δέ τινας συνειροντες οὐκ αναγκαίας, διεκωλυον, νπραζιν ως δὲ ὁ βασιλευς ἐπεκειτο, ταυτην εἶναι μονον φωσκων ως ἐν τοις παρουσι λυσιτελεστατην νοόμην- uti λλ' ἀμεν τουτο σε λέληθεν δεῖπεν ἁ βασιλιυ' ὁ πρωτοστρατωροως στρατιὰ ριβαλων πολυν ἡδο χρονον Ἐδεσσαν περιχ sθοται πολιορκουσα si δεῖ χωρησαντας δια μάχης παρέρχει Dσθαι εἰς την πολιν, αλλος αν εἰ, λογος εἰ δ' ου ἀγνοεῖς, μάλιστα θαυμάζειν χω, ἔτι δὴ τοιουτος ἄν κα πολλὴν πρὸς
στρατηγίαν πεῖραν ἐσχηκως, προς - παροντι νυνὶ πολέ/ιω τώδε των ριοφυλων, καὶ προς ριβαλους παραβάλλεσθαι 'Mucio κελευεις, ἰτε εἰ καλμονοι ησαν των ἐργωδεσrάτων ἐν ἀντιταττεσθαί τινα. ὁ βασιλευς δε ιάλιστα ιεν ουδεν εἰδώναι περ τος πολιορκίας φασκε. τον γαρ των ριβαλων
δεσποτον πρεσβειαν ποιησάμενον πρὸς αjτον, τι περὶ Θράκην διατριβοντα, σπονδὰς καὶ συμμαχια θέσθα - δι' si iniri
οιεσθαι αυτον μηδεμια Ῥωμαίων πολε πολεμεῖν. εἰ δ' ἐκελνος λυσας τας σπονδὰς πολέμιος ἀντὶ συμμάχου γέγονε καἰ
γω δ' εἰ κα μηδὲν ηι is λέγεσθαι κέρδος ιιελλεν ἐκ του πο
αιρεῖσθαι, των μεγίστων τίθεμαι κερδων. δι' ἁ ουδὲ προς
penitus cederent sed praetextus quosdam haud necessarios eoaeer-Vantcs, negotium impediebant. Perstante autem in sontentia impe ratore diecuteque hoc solum esse tu praesentia consilium utilissimum : Atqui, si te hoc latet, inquit pro tostrator, Triballos iam pridem ad dessam sedere, per quos conserta manu in oppidum uo his penetrandum est nihil di eo. Sin uiri non latet, miror vehe menter, te talem virum et tantum usum luetandis exercitibus de ptum, hoc civili bello non esse contentum, sed velle nos etiam Triballis obiectare, quibus vel solis laboriosissimum foret resistere, Tum imperator, de Edessena obsidione ne tenuissimam quidem au ditionem aecepisse Triballorum enim despotam ad se adhue a Tliracla legationem de laedere et societate misisse. Existimare igi tu se illum nullam Romanorum urbem oppo gnare. Sin temeraio foedere in hostem mutatus sit urbemque o inanam obsideat, est ante omnia incumbendum, ut hoc eam malo liheront, qui id δ' Time possunt et cum illi salutem , tum sibimet dossenorum aliorumque ludi amoremque concilient. Ego vero, inquit, quam i nullum nos lucrum hinc maneret, hoc solum , urbem nomano imperieulo exemisse, lucrum immensum ducerem. Quamobrem nos Dipjlias by Cooste
249쪽
η δε επραττον , ου βασιλεῖ προηρηιιένοι πολεHειν, ἁλλα των οἰκείων τὴν κάκωσιν καὐτας ἐκ Βυζαντίου nειλας ου φερειν ο'ες δυνατοί. - γαρ κεῖσε γοντες τα ραγνατα καὶ, uuονντες βασιλεῖ ρος εν ἐκεινον ου or γε πρεσβείαν
ram consulo , ne arma alio convertamus, sed plane decerno. Si tibi tuisque pro Romanis obsessis eum Triballis confligere haud ing nuum videtur at ego cum his , qui sponte me sc luentur, in illos
irruam, vos Gynaecoeastri manetitos reditum nostrum operimini.
Haec locutus extemplo tuba signum dari ad prosectionem iussit. Protostrator et 1gant Ini exules, imperatoris coinites, et relinquiturpe atque illiberato iudicabant, et sequi tamen propter quamdam n gandi perpetuitatem, quam suspicione praccipiebant, nou audebauti deirco et ipsi hoc imperatoris desiderium tinpedire uitebantur, et furtivis sermovibus alios dehortabantur, inopiam eritim neeessariarum, bella et pugnas crebras causantes , nullamque et vitalem ultro imperatorem intromissuram; et quaecum quo cinum ad Riaeritatem sequendi in seiugetidam valebant hornin nihil intentatrim inebant ex quo terrorem non levem exercitui intreerunt et ad de- laetionem euin pellexerunt. Coleant tres namque t alii centii ira ex Thessalonicensium agitiine , quos ille corruperat, primi desciverunt a Thessalonicam redierunt: non iiod inperatori se armis opponere constituissent, sed quod cognatorum vexationem et in in Byzantio ferre non possenti Nam venos quos illic rein m imperii erat et adversus Cantaeuaeuum bulabant, non modo legatioueni nul-
250쪽
ντος ουτ απεκρινα3το νειν, ἀλλα καὶ τους πρέσβεις πολλα περιυβρισαντες, ἐκάκουν ἐν δεσιι ciat ποίοις σα δυνατα προς δε του συνοντας σουεραι κουφα διελέγοντο καὶ πλεῖ tr τε Sἐπηγγέλλοντο ε ποι σειν ἐκείνου ποσταντας καλτουναντίον, εἰ ιν πείθοιντο, voci ντα ονον φαιρησεσθαι κα κτησεις
ετέροις παραδιοσειν, αλλὼ καὶ τέκνα καὶ γυναῖκας εἰς πειραναςειν αλγεινων πολλων. ἐδόκει φοβεο τοῖς ευγενεστέροις μάλιστα προσοδων μεγάλων ἀποστερουμένοις. ων καὶ τότε, μεανζυένοι, κωλυειν δι πάντων ἐπεχειρουν βασιλέα προς P. 48 νπερ οριον ἐξορυα στρατειας, οἰοριενοι, ἄν κωλυσωσι, προς σερον τι τρίς εσθαι λυσιτελέστερον βασιλευς δε τοις α'
aω καὶ om P. Iam miserant, neque si per hoc quidquam eum eo egerant verum etiam bis ter, ut meminimus, eius legatis nihil responderant eos irae variis iniuriis quam potuerant contii moliosissime vexarant arcere cmultaveranti Sed Byχantios ini peratoris commilitones quotidie occultis internuntiis tentabant et si deficerent, beneficia multa promittebant: contra nisi obsequerentur, non lacultates dumtaxat ablaturos et Possessiones aliis addicturos , sed et liberos orlim et uxores mi liis i commodis exagitaturos minabantur unae nobilioribus praesertim amplos census amittentibus horribilia videbantiar quorum et tune memores, omni ope imperatorem otii here tentabant, ne extra fines cum exercitu Proruta perri sperantes, si id obtinuissent eum ad altria quiddam fructuosius conversiam iri. Imperator consilii semel apti. ut optimi tenax , motis astris ad Axium copias transducturus e- mi Pars volens, pars invita sequebantur. Forte in montanis imbres abruptis ubi hiis ingemitiau rant et fluvius super ripas stagni Sessusus, transinitti non poterat. Ibi igitur castris positis, dum aquae subsiderent, exspectaban Quibus nihilominus increscentibus , -- spieio erat longius extraetum iri transit mri et iam commeatus --