Scriptores rei rusticae ex recensione Io. Gottlob Schneider cum notis tomus primus °quintus

발행: 1828년

분량: 756페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

541쪽

servandum nisi experimento probatum: atque ubi multa invitabunt regionis commoda, ut nobilem vitem Conseramus, generosam requiremus, inquit Iulius Graecinus : ubi nillil erit aut non multum, quod Pro ritet, feracitatem potius sequemur, quae non eadem portione vincitur ' pretio, qua' vincit abundantiadsed de liac sententia, quamquam et ipse Paulo ante idem censuerim, quid tamen arcanius iudicem, suo loco mox dicam. Propositum est enim docere, qua ratione ' , ineue pariter feraces et pretiosae ' fluxurae possint constitui. III. Νunc prius quam de sation ' vitium disseram, non ali Enum puto, elut PIOddam landa montum ia-' covo disputationi suturae, ut ante perpensum ' Et ex-Ρloratum habeamus, an locupletet patrem utilius 'vinearum cultus. est' enim Pene adhuc Supei vacuum

de his conserendis praecipere, dum quod 'Prius est, nondum Con edatur, an omnino sint habendae idque adeo plurimi dubitent, ut multi. refugiant et reformident talem positionem ruris, at tuo optabiliorem Pratorum possessionem pascuoruinque vel silvae caeduae a iudiccnt. nam de arbusto etiam inter auctores non 'exigua pugna suit, abnuente Saserna genus id ruris, Tremellio maxime probante. sed et hanc sententiam suo IO aestimabimus. Interim studiosi agri coe

542쪽

lationis hoc primum docendi sunt, libet imum esse reditum' vinearum. Atque ut omittam veterem illam solicitatem arvorum, quibus et ante tarn M.' Cato, et mox Terentius 'Varro pro olit, singula iugera vinearum sexcenas urnas vini praebuisse' id enim maximo asseverat in primo libro rerum rusticarum Varro; nec una regione '' Provenire solitum, verum et in F

ventino agro et in Gallico, qui nunc Piceno ' contribuitur : his ' certe temporibus e Nomentana regio ' a celeberrima fama est illustris, et praecipue quam Possidet Seneca, vir excellentis ingenii at pio doctrinae, cuius in praediis vinearum iugera singula culleos octonos reddidisse ' plerumque, Compertum est. nam illa videntur prodigialiter in nostris Ceretanis accidisse , ut aliqua vitis apud te excederet uvarum nu-

aestin assimus Sang. si readitum et ita saepe L. h C. Marius I. B. Br. R. arborum Sang. l Varro Terentius I. B. Br. B. mὶ regionum I. B. Be. R. Deineeps morentino Sang. nin m cene I. B. R. I. l. H. A.' oeno Br. Gr. G. οὶ Ita pro ham iis I. B. Br. R. S. probante P Onte-dera. Etiam Edd. I. I. omittiint haee. Deest et tu eod. ΡOuted. Caesen . et Tromb. p Ita Pol. Sang. Κ ld. I. I. Uulgo te oribus. Sed Nomentana.

d. I. B. Br. R. temporibus et Nom. H. A. rem oDιbus sed Ceterum Volit. P omentaneia Lips. ertum nunc omittunt I. B. R. I.

reddisse I. B. B. Hemnque Br. si Cap. III. V arro vide ad Varronem

Ι ,2, 7 notas. His orete temporibus eum luine ex optimis libris restitui pristitiae ve

ritati, varie vitiosum antea, ut Uu rietas demonstr. l.

Polono, Aliter Plinitis 4 1, s. de vineis his Senecae, a Rhemnici Palae

Cato denos ciaeos redire ex iugeribus scriPsit. . , retrinis Iter im infra e. 9, 6, nominat. Demaldus recte monuit. non respiei Cerotes Etruriae, sed citerioris Hispaniae. Plinius IH, s. l. Per P revaeum Cerre min. et paulo post Cerretanos refert, via Liniani cognominantur et qui Au uani. Com parat deinde Beroaldus locum Maria italis XIII, 424. Cerelaria NolUs ρο-nal. Solina putabis. et epigr. Si de perna: Caere una mihi sice , et massa

543쪽

merum duorum' millium, et ' apud me octogenae stirpes insitue intra biennium septenos culleos ' Pe aequarent , ut Primae vineae centenas amphoras iugeratim praeberent, quum prata et pascua et Silvae, si centenos sestertios ' in ' singula iugera esticiant, optime domino consulere videantur. nam frumenta maiore ' quidem parte Italiae quando cum quarto responderint , vix meminisse possumus. Cur ergo res infamis ost7 non quidem suo sed hominum inquit vitio Graccinus. Primum quod in explorandis se

minibus nemo adllibet diligentiam, et ideo pessimi

generis plerique vineta conserunt: deinde sata non ita nutriunt, ' ut ante convalescant ac prosiliant, qstam retorrescant: sed et si sorte adoleverint, negligenters colunt. Iam illud a principio nihil referre Censent, quem locum conserant; immo etiam seligunt deterrimam partem agrorum, tanquam sola sit huic stirpi maxime terra idonea, quae nihil aliud ferre possit.

Sed ne ponendi quidem rationem aut perspiciunt,

rum ; idque h. l. intelligi putabat. At enim si de iugero loqui voluisset, brevius dicere poterat; polius prodi.

gium ita narrat, tit non solum stra. gulae viles. sed Detogenae sim it duci. bus continuis annis . et denique tota iugera vineariam primarum, in Sardinia sitarum, Ductum tam uberem proferrent.

Quando cram quarto Ex Varrone I, 44, Ursinus addi volebat decimo. Verum Varro istum m mn quibusdam modo loeis Italiae assignat. -- inde si decimo quinto legas, C ,lumella longe maius prelium agro -- gelibus consilis statuet, quant Pr. lis, pascivs, sit is et ipsis adeo vitieis. Nam ex iugem agri mediocris, d

544쪽

DE RE RUSTICA

uut perspectam exsequuntur: tum 'etiam dotem, id est

instrumentum, raro vineiS praeparant; quum ea Tes, si omissa sit, plurimas operas nee minus arcum patrisfamilias semper exhauriat.' Fructum vero plerique squam uberrimum praesentem ConSectantur, neC ΡΓΟ-

vident futuro tempori, sed quasi plane in diem vivant, sic imperant vitibus, et eas ita multis palmitibus Onexant , ut posteritati non consulant. Haec omnia vel certe plurima ex his quum commiserint, quidvis ma-Iunt quam suam culpam confiteri; querunturque non respondere sibi vineta, quae vel per avaritiam' vel inscitiam vel per negligentiam perdiderunt. At si , qui ' cum scientia sociaverint' diligentium, non, ut ego existimo, quadragenas vel certe tricenas sed ut Graecinus, minimum computans licet, inquit, am- Phoras vicenas ' percipient ex singulis iugeribus : om-Ita Sang. pro emariunt. iὶ eum I. B. Br. R. S. k exhauriet I. B. Br. R. lὶ vvlgo et eas mullis Brusch. eas ita multis. Ald. et eas ita mullia. Igitur ita addidi. - eas Het v. in a aruiem Sang. deinceps inscientiam I. B. Br. R. L. insevia Sang. de itide idem quae perdiderunt. n) quis I. B. Be. B. S. vi a iaMerit t. B. Br. R. p ante Gesu. tricenas Mel qua-aragena eerae. ipse dedit quadr. Met tris. ceris , Pt deinde verba: comμα- rans, licet, inquit, an horas aliter interptiuxit. Pro tricenas I. B. Br. R. L. deeenas. ἄν es. Satig. certe elucenas. qὶ μιoenas, pe/vψienι Λ. Iunt. G. H. Columella vineae serendae destinat, reditum fuisse annuum sestertiorum 40, ex rationibus ipsis Columellae deducere conatur Dievson II, p. 97 et 406. Atque hoe etiam argumetatis probare vult neglectum et detrimen. tum enorme agriediturae romanae, quod Varronis lempora consecutum esse debuit, cum aucto frumentorum prelio. Dorem Cum dole hae eomparat. Sime eae Cult. Vinear. p. 46 Par. lum summam et imam vinearum exlearum I ortita dictam, quasi Sequens ut aute Graecinus om. Sang. pervi ant Sang. deluceps Omma Br. seudi partem liberam dixeris, quoniam terra inde egesta reliquae vineae quotannis additur, et gramina inde in pabulum bubuli pecoris vertitur, unde stercus Constat. Vberrima Sangerm. ita : Mori- me Praeseruem inseat, sic imm g -- tibias. Omissis reliquis. Non vi ego Vrsinus malebat:

naa yem 'iant. Scilicet locus ante Ge tierum ita legebatur: Ae si qui cum - existimo tricemu Mes quod gen a rie. Sed vel ita etiarumam in verbis

545쪽

COI UMELLAE LIB. III. CI P. 3

1icis istos, qui foenum suum et Olera amplexantur ,

incremento patrimonii facile superabunt. Nec in hoc errat quippe ut diligens ratiocinator calculo posito videt e id genus agricolationis minimo rei familiaris conducere. Nam ut amplissimas impen Sas vineae ΡΟ-scant, non tamen excedunt Septem iugera unius ope

ram vinitoris, quem Vulgus quidem parvi veris, vel de lapide noxium posse comparari putat; sed ego plurimorum opinioni dissentiens pretiosum vinitorem in primis esse censeo : isque licet sit emptus sex, vel potiusJ sestertiis' octo millibus, quum ipsum solum septem ' iugerum totidem millibus numorum' partum, vineasque cum sua dote, id est cum pedamentis

ot viminibus binis millibus in singula iugera positas

duco : sit tum ' in assem consummatum pretium se-b stertiorum XXI x millium. Iluc accedunt semisses usu-

hie et al. L. l. B. Br. R. I. I. H. Λ. G. sex erciis octo milibus Br. a Ocio L. l. B. Be. R. S. bὶ mιlibus hic et al. I. B. Br. B. Ge. eὶ ntimum orin I. B. Br. R. H. Nam in horum Pratiam L. d unus Lips. Deinceps posita S ing. e) lamen L. I. B. Br. R. s consumatum l. B. Br. B. I. I. H. A. licet , inquit vitium supere ae Pulo. Nee tu hoc errat Graecilius. Sed agricolam potius respicere videtur Columella. Quare vitium aliquod Ia

De ιWide noxiuni Lapis veluti eata- Ata , locus , ubi ser i venibani , etiam apud Graecos, teste Polluce III, 25. Cf. Turi ebi Ail vers. X, 3. Brodaei Miseell. VI, 5. lyignoritim de Ser is p. 49. cyros laudavit Sclioellon. I olapide Capitolino h. l. interpretatus erat Georg. Alexandrinus Merula, quem resutavit BeroaIdus, comparuus loeum Plautinum Bacchid. IV, 7, 7, ei Ciceronis de Petil. onsul. c. Stempli de Lutide. Feminae in maeliina prostare dictInlitr. Idem ieero ibid. c. 2 t amicrem dc mrachiuis emit. Varro apud Nonium in Sareimurices nonii nat sarcinatrices in machinis, ubi cantare Aratrant. Malo ibi pergulas interpretatur Ian. Glitieini. Neri,im. II, 2.

a Gestrem inclusa Primus damnavit

Vrsinus velut ex varietate scripturae se taeniis et sextertiis orta. Ceterum debetiat esse solertium caelo millitias.

546쪽

rarum sestertia tria millia, et quadringenti octoginta εHumi biennii temporis, quo vestut insantia vinearum

Cessat a Ductu. Fit in assem summa sortis et usurarum xxxii millium quadringentorum LXxx numorum.

quod quasi nomen si ut laenerator cum debitore ita

rusticus cum vineis suis secerit, eius summae ut in Wrpetuum praedictam usuram semissium dominus Constituat, percipere debet in annos singillos mille nongentos' quinquaginta sestertios numos; qua COm- Putatione vincit tumen reditus VII iugerum, Secundum opinionem Graecini usuram triginta duorum millium quadringentorum octoginta' numorum. Quippe istot deterrimi generis sint vineae, tamen si cultae singulos utique culleos vini singula earum iugera peraequabunt: utque trecentis ' numis quadragenae urnae

B. Br. R. amuaeerἱe P. ch svlingentos alii praeter L. I. B. Be. R. nun genων Sang. postea quadraginta alii praeter L. I. B. Br. R. S. Deinde inest Sang. pro vincit l) Greeim Η. Graecii A. Greeinii L. et ita feta semper. trium ul. pr. L. I. B. Be. R. I. I. S. nὶ octuaginta L. I. B. Br. o lis h. e. culina L. H. etiliae I. I. U tricentia I. B. Br. B.

struae semissium efficilint in retitum a tertios usuras annuas sestertiorum

sex, in mille sestertios sexaginta, ita 29,00Φ, usuras annuas 740 , quae duplicatae usuras biennii efficiunt summam a Columella positam 3480. Semisses usurarum suo eliam tempore commemoravit Cicero. Sed nune demum animadverto Sal-niasium de Modo Vsurar. p. 28 ι iu- lare latine seminea iamras dici, non semisses usurarum; itaque his itati. l. vulgatam corrigil semissium usurarum sestertia: et deinceps: praeda.

Miltiat, Posteriorem hanc emendatio-atem inter paucas Salmasiatias mihi regie probara, lateor.

octoginta Libri optimi octuagintra

ex Graeeo ὀγδοηκοντα. quam formam

in lib XII, Columellae reliquit Gesne r;

paulo post tamen Br eluana sola octogiu a praesert. I 'ecerit, etias m vie In Gesneri editione est: fecerit eius fiammiae , in. cytivii -meu eius summiae iungenda sint. Vilium distinctionis cor re eram, antequam Salmasii admonitionem novissem. Nomera Vilium numerorram, ante Gesi emam a Victorio positorum, viderat etiam Antonius Augiislimis Emend. II, 30. Numerum rotundum posuit Columella pro recto , si ii erat 3918 415 recte monente Gesuero. Veram ieelionem restitui iussit

547쪽

546 cor v MELLAE L n. III, CAP. 3

veneant, quod minimum pretium est nnnonae; Consummunt tamen septem' culici sestertia duo millia et

Centum numos: ea porro summa EXCodit usuram se-

missium. Atque hic calculus quem posuimus, Graecini rationem continet. Sed nos exstirpanda vineta Censemus, quorum singula iugera minus quam ternos culleos praebent. et adhuc tamen sic computavimus, quasi nullae sint viviradices, quae de pastinato eximantur: quum sola ea res omnem impensam terreni

pretio suo liberet; si in Ido non provincialis sod Ita a licus nger est. Neque id cuiquam dubium esse debet. quum et nostram et Iulii Attici rationem dispunxerit.'Nos sin mJ enim vicena millia malleolorum per vineae iugerum inter ordines pungimus. ille minus quatuor millibus deponit: cuius ut vincat ratio, nullus tamen

vel iniquissimus locus non maiorem quaestum reddet, a quam acceperit impensam : siquidem,' ut Cultoris negligentia sex millia seminum intereant reliqua tamen decem millia tribus millibus numorum libenter et crim

inm conii erat Beroaldiis. ωrariam omitt. Sang. et deinde iam Post Nos.

minimum Preciam annonae De vario prci diversit temporibu ini protici liaee brex iter an rat. Ilio, quae ad Caloriem etiam poterunt referri. Plinius 38, s. 4 : M. Vivo araetor est, quum L. Metatas in trium M plurimos durit Hemaritos, assuriis sinAtilis farris πιι dios fuisse, item vini cori -

ειον, sicique siccae potirio LXX, olei pondo x ramis XII Haec perlinentnd A. V. sol. et hyllum Plinictim Primum, notante ipso Plinio 8. s. 6; idem 44, 3, s. 46. P. Uriniux umset

loeus Polybii de Gallia Cisalpina II,

5, ubi sua aetate saepe tritici mo .dimnum Siculum obolis 'rintuor. hordei ducibus venisse ait, vini autem pretium metretae fuisse se Male hordei medimn .

548쪽

Iucro redemptorum erunt. quae summa tertia parto superat duo millia sostertiorum quanti Conflare iugerum vinearum Praediximus. quanquam noStra curo

in tantum iam processit, ut non inviti sestertiis sex centis' numis singula millia viviradicis a me rustici mercentur. Sed vix istud alius praestiterit. nam nec quisquam nobis facile crediderit, tantam ' in agellis esse nostris abundantiam ' vini, quantam tu Silvine novisti. Mediocre itaque vulgatumque' pretium viviradicis posui, quo cel rius nullo dissention te perduci possent in nostram sententiam, qui propter ignorantiam genus hoc agricolationis reformidant. Sive i

ergo pastinationis reditus, seu futurarum spes vindemiarum cohortari nos debet ad positionem vinearum. quas quoniam docuimus rationis Esse conserere, nunCinstitutionis earum praecepta dabimus. IV. Cui ' vineta facere cordi est, praecipue Caveat,ne .ulienae potius Curae quam suae credere velit, neve

mercetur viviradicem. Sed genus surculi probatissimum domi conserat, faciatque vitiarium, ex quo Possitngrum vineis vestire. nam quae peregrina ex diversu

Ade e tim erunt Redemtor ab hae re alienus est. Libri optimi re istorum erum vel eria. Malimem orem rep-ent. I in graece rara. dicitur de publicis, Oae vendiantur. Interim lectionem Go . et Sarig. recepi; nam vulgata vel propter ingratam in lam elegante seriptore repeti nem eiusdem verbi displi-eere debebat. Quanti eo care iuge scilicet eum dole sua. Vide sectionen, S. Ge. erum aeuerti iam posui Pro vulgato arararitia ex libris Pol. Sang. Lipsquorum lactionem proba it iliae Ge,

549쪽

regione Seminia transferuntur, minus sunt familiaria nostro solo, quam vernacula : eoque elut alienigenar reformidant mutatam caeli locique positionem. Sed nec certam generositatis fidem pollicentur, quum sit incertum, an is, qui conseruerit 'ea, diligenter exploratum probatumque genus surculi deposuerit. Quamobrem biennii spatium longum esse minime existimandum ' est, intra quod utique tempestivitas seminum respondet; quum Semper, ut dixi, plurimum a retulerit exquisiti generis ' stirpem deposuisse'. post haec deinde meminerit accurate Iocum vineis eligere e

de quo quum iudicaverit, maximam diligentiam sciat villii bendam pastinationi: quam quum peregerit,

non minore cura vitem Conserat: et quum posuerit, ' summa sedulitate culturae serviat: id enim quasi ca-Put et columen est impensarum; quoniam in eo Consistit , melius an sequius terrae mandaverit pateria- anilias pecuniam, quam ' in Otio tractare. Igitur unumquodque eorum quae Proposui Suo iam persequar ordine. V. Vitiarium nequo ieiuna terra, neque uliginosa faciendum est: succosa tamen ac ' mediocri potius, quam pingui. tametsi sere omnes auctores huic rei

ruerit Sang. seMerit Gr. semerit Lipa. i sequitis P. Goes. Sang. teste Ηm . ad Ovid. Metam. li, aliae a. G. segratiar Lips. melius an is terrae.

no. 9: Diterrae augem biennium , fructus quo ι ditia in salo Prorserit, quam in trans Io.Qtiam in otio tractare Ursinus malebat tractaret. Gemer: melius anis serrae mari Merit - - ρει in otio

rariarie. Mihi nec haec eorrectio satus est.

550쪽

laetissimum locum destinaverunt. Quod ego minime reor esse pro agricola. nam depositae stirpes' valido solo, quamvis celeriter comprehendant atque prosi- Iiant, tamen quum sunt A viviradices ' factae, si in

Peius transferantur, retorrescunt, neC adolescere

queunt. Prudentis autem coloni est ex deteriori terra λpotius in meliorem , quam ex meliore in deteriorem transferre. Propter quod mediocritas in olectione loci maxime probatur, quoniam in confinio boni malique

posita est. Sive enim postmodum necessitas postulaverit tempestiva semina ieiuno solo committere, non magnam sentient disserentiam, quum ex mediocri terra' in exilem translata sunt: sive laetior ager Conserendus est, longe Celerius in ubertate coalescunt. Rursus tenuissimo solo vitiarium sacere minime ra- 'tionis est, quoniam malleolorum pars maior deperit et quae superest, tarde sit idonea translationi. Ergo mediocris et modice siccus ager vitiari O est aptissi

mus , isque ' bipalio prius subigi debet, quae est ultitudo pastinationis, quum in duos pedes et semissem convertitur humus, ac deinde tripedaneis relictis spa-

prius 7tiam l. B. Be. R. an ρrιus uiam Salig. Priusquam trans . reliquae ante

Br. R. l. I. A. li postularii l. B. B. Be. R. S. materia L. I. B. BeI. B. Be. R. S. cram alleolorum L. fCιν. V. Si in peius transferuntur

Ila reete ex Goes. correxit Gesnervulgatum : Priusquam transferuuluae. Iliam lectionem etiam in Codd. Vaticanis reperit Ponledera. Contra veram in duobus vetustissimis Codd. Florentinis reperit Georgius ab eodem Pontedera consultus. Sententiam exin

a. 35, no. 4: solum amicum et quam iamplisiamiam in senti rio at is in A-nea bidente marisuui debet tornoa yedis bipalio allo. ubi vocabulum amplissimum vitiosum est.

Quae eu altilia se Infra XI, 2, 37 :Mel aia bipalium mi est allittidia δε rum pediam . ubi Sangema. liabet adesa altitudo. Sed hide ad librum de Arboribus eap. 3, seel. 5. Celerum

SEARCH

MENU NAVIGATION