Scriptores rei rusticae ex recensione Io. Gottlob Schneider cum notis tomus primus °quintus

661쪽

XXII. Si vero aliter formatas accoperimus vineas, et multorum annorum negligentia supervenerint iu-gtim, Consuleramlum erit, cuius longitudinis sint duramina, quae' excedunt' praedictam mensuram. Nam

si duorum pedum aut Paulo amplius fuerint poterit

adhuc universa vinea sub iugum mitti, si tamen Pa-2 lus trunco est applicitus. is enim a vito submovetur, ct in medio spatio 'dirorum ordinum ad lineam pangitur: transversa deinde vitis ad statumen perdueitur, ut sue i tu iugo subiicitur. At si duramenta eius longius excesserint,' ut in quartum aut 'etiam in quintum statumen prorepserint, maiore Suminu restituetu P. 'mergis namque, qui ' nobis maxime Plaegent propagata Ces terrime provenit. Hoc tamen si vetus et exesa' est

tuentur dedi . B. R. Br. ν estituitur. Mergia nanque. Iens. restiliam. iusti lunt. Lips. Mersis namque. Sang. restituitur. vulgo erat mergis . his

Tlieophrastiis Π P. IV, 45, memoriatrationem vineae veteras rexi iluendae, quam ii. l. imitam, cui salis eam non

intelligo οταυ ηδηδοκῆ quum incipii degenerare κλημα

662쪽

superscies trunci; ni si robusta et integra, minorem operam desiderat. Quippe hiberno tempore ablaqueat asino satiatur, an usto Ilio deputatur, et inter quartum ac leotium pedem a terra viridissima parte corticis acuto mucrone serramenti vulneratur. Frequentibus deinde fossuris terra permiscetur, ut incitari vitis possit, et 'ab ea maXime Parte, quac vulnerata C t,1,ampinum sundere. Plerumque autem germen de ci- εcatrice procedit, quod si vo longius prosiluerit, in uagellum submittitur; sive bre, ius, in pollicem; sive admodum exiguum, in furunculum: is ex quolibet' vel 'minimo canissamento steri Ilotest. Nam ubi unius aut alterius soli iam pinus prorepsit e duro, dummodo

ad maturitatem perveniat, sequente re si non adnodatus neque adrasus est, vehementem sundit ma-

eibus omnibus purgatis . ela' Tet φρυγλο v R Σὶ ἐπαμησασθαi 'vγκω. deinde virgullis ingestis se Lipillo terram adaggerare . τομου insoυν τὸ εω κακως νέρειν , τωδ' υm ob βε τιov. δε τρίτω καὶ τεταρτω καθίπιασθαι καὶ φέρε v πολλούς και καλους. anias διαφέρει ἡ οτι ηκμαζεν. Illo quidem anno male admodum ferre inini; altero melliis; tertio et quarto eonvalescere ferreque multas et bonas uvas, ut non alio modo se habeat, quam quum vigebat . I eitule quimi iterum lati guescere incipit, Parim xlteram sunsodiendam et sintilita irandam esse, atque ita semper durare assii. mani id alitem decimo quoque annoliari debere; ita non Opus esse vitem recidere, sed eosdem caudices permultas hominum aetates durare. Videtur omnino Theophrastus vilis a busti me stemen. .ie atque ita reno. aridae rationem docere, quam Galliliodieque frequentant, et in Germania revocavit Gavpp. Vide Sprenge rum p. 203, et 4 9.

nea Meltis quiae in iugo est, si res inlael integro triarico sit, Diacvuuialia s nosvirtim , et missustitis . uratia inter quartum et tertium Pedem a luis Aridiss4ma Paris corticis acuto ferramenti mu-

crime feriatur, ac fossia frequeutius

inciretur. Nam, sicia asserit Cotimetar, ex eo loco germen PD umque Producit, et Deuientae Merefuidu minerium, qua Mitis ripiti estir iantiqua. ubi Crescent. recte babet i/ura qiustum quod et h. l. restituere malim.

Abnodatus Varietas eadem est iu

663쪽

invia iniquae pium convaluit et quasi brachium secit, licet tune hsupervagatam partem duramenti recidere, si et ita reliquam iugo subiicere. Multi sequentes compendium temporis, tales vineas supra quartum didem detruncant. nihil reformidantes eiusmodi uesectionem: quoniam' sevo plurimariam stirpium natura sic se commodat, ut iuxta cicatricem novellis Dondibus repullescant. Sed haec quidem ratio minime nobis placet. siquidem vastior plaga nisi habeat superpositam valentem materiam, qua ' possit inolescere, solis halitu

orretur: mox deinde Poribus et imbribus 'putrescit. 6 Attamen 'quum est utique vinea Pe enda, pritis ablaqueare, deinde paulum in a terram convenit amputare, ut supin iecta humus vim solis arceat, et e radicibus novellos pro umpentes caules transmittat, qui possint vel sua maritare statumina, vel siqua sunt

et vidua in propinquo, propaginibus vestire.' Haec autem ita sic Di debebunt, si vincae altius positae nec in summo labantes radices hubebunt, et si boni generisci utit. namque aliter incassum dependitur' opera. quin

a cap. 21, s. achio lapi , amiO- sese nihil timent. Me meten m, ri tibi ei a Ahiari libi i cisserunt. o limi cimeris vitia sit , et retie miseras Sura φωιαιm Palladius Mailio Mimnin generosis melitis erit inserem ra ,3: Mineas se reres nune aliqui a terra e mentis. ubi postrema sunt repetita

ex libro de mor. VI, feci. 4.

I. Uu-es Mai dedit Gestier; ego

malim nrifusiles. Arbor. cap. rit Met rem Dineam si in stimmo rculices hia-bit , resecare nolito ; alioquin etiam n Pella Ninea, qtarie ex refretione meusta

fuerit, Mim inutilem habes,re, Poma

Pareat ; deinde infra terram sum umisiam Vce datur, ut operta de frigore et

664쪽

niam' degeneres' etiam renovatae pristinum servabun ingenium; at quae summa parte terrae,vix adhaerebunt, et ' deficient ante quam convalescant. Altera ergo M 'vinea fructuosis potius surculis inserenda erit, altera sunditus e stirpanda et reserenda, si modo soli bonitas suadebit. Cuius quum vitio consenuit, nnllo modo restituendam censemus. Loci POPPO vitia Sunt, quae sere ad internicionem ' vine tu perducunt, macies et sterilitas terrae,' salsa vel uina Pa uligo, praeceps et praerupta positio, nimium opaca et soli aversa vallis, urenosus etiam tofus, vel plus iusto ieiunua sabulo,

Atquae Ita eum Pon ledera seripsit c ner pro inque. Quod deineeps idem

ediderat eae discient, minus necessa

ria mihi videbatur emendatio. Itaque veterem lectioilem restitui. I identur tamen quaedam excidisse, quod suspieor ex Ioeo de Arboribus supra ρο- silan Gei Porro mda glarea Η nec ita emistituit Ponledera in Curis post. prout ego item eum P Edd. pr. et Codd. exscripsi, nisi quod terrae Ull

probavit. In Palladii Ioeo, liti e ex-

Sterilitas terrae Iia emendandum esse h. l. idit Vrsimis. Vulgo erat ruerilitias, terra salsa et lamara, uligo. Itecte comparavit vir doetus locum II, s r solet autem salsam ramumnquam et aram tu inem υOmere ureia. Similiter III, ε, salsum et amarum terrueliumorem radicibus noxium memorat.

Vallis, arenostis Ita h. l. correxi ad uvantibus libris optimis ex Palladii loco I, 5: interris aeremia foecuricii-las: ne alba et antida sit gleba, ne ma in P subedo sine admistione terrena, nacreta sola, ne aretirae sutilanus, ne ieiuna glarea , ne ara si 'Deris la dosa -cies, ne salsa Hi amara , natii ginosa imis , Ne tofus arenosus at testinus, uia Uallis nimis o ea et scili ,

sed gleba miris ete. ubi Crescentius habet squalida pro solida, probante Pon ledera. Columella XII. 50, 33, aventia aversum; a sole XII, 44, ab amoribus XI, , 44, contubernio XII, 4, 2 dixit,' et Gesneri Indis h. l. laudat sole a ratia, qtiod restitui ma.

665쪽

Dec minus terreno carens ac nuda ' glarea, et siqua' ost tu oprietas similis. quae vitem non alit. Caeterum si va cat his et horum similibus incommodis. potest ea ratione sevi rostibilis vineu, quam ' priore libro prae cepimus. Illa vii sus mali generis vineta, quae quamvis robusta sint propior SLerilitatem fructu carent, ' iit diximus, emendantur' insitione facta. de qua suo loco disseremus, quum ad eant ' disputationem pervo

XXIII. Nunc quoniam ' parum v idemur de putatione viii earuio locuti, maxime ite cessari; Partem Propositi operis diligentius persequernu P. Placet Orgo, si mitis ae temporata permittit in ea regione, quam C Olimus, caeli clementia, facta vindemia secundum Idus Octobris auspicari putationem: quum tamen nequinoctiales pluviae Pi accesserint, et Surmenta iustum

maturitatem Ceperint.' nam siccitas Seriorem putatio-

emenda itur disse 'omus om. P. et Sarigeri. ux candem P. eum eadem S. 1 ge in . .

atiae in L ad DHiis Deror citatui leInere proliasit Pinlianus. Palladius I, 6:

666쪽

nem facit. Sin autem caeli status frigidus et pruinosus a hiemis violentiam denuntiat,' in Idus Febr. hanc curas, diiIeremus. Atque id licebit sacere, si erit exiguus possessionis In Mi s. nam ubi ruris vustitas Electionem nobis temporis negat, Vuletissimam quamque Partem vineti frigoribus, ira acerrimam vere vel autumno. quin etiam per brumam fine ridia iam axi Oppositas vites, aquiloni per ver et nutumiaim deputari conveniet. Nec dubium, quin sit horum xii giali Oitim nutura' talis, 3 ut quanto maturius detonsa Sint, plus materiae, qUunto Seritis, plus si Mettis allevant.' λXIV. Quando suo' igitur vinitor hoc opUs obibit, tria praecipue custodiat. Primum, ut qtantia maxime fructili consulat. deinde, ut in annum se silent m quani Iactissimas iani hinc eligat ''matorius ; tum etiam , Ut quum longissimam De Potini tutoni ' stirpi acquirat. Nam quicquid ex his omittitur, magnum silieri domino dispendium. Vitis aiatem quum sit per quattio P divisa a Paricis, totidem caeli regiones aspicit. Quae declinationes quia in contrarias inter se qualitat8s habeant, Furium qMqGuc postulant ordinationcm tiro conditione suae positicitis' in partibus vitium. Igitur ea brachia,

667쪽

666 COLvMELLAE LlB. IV, Cki a 24 quae septentrionibus obiecta sunt, Paucissimas plagas accipere debent, et magis si putabuntur ingruenti hiis fiamJ frigoribus, quibus cicatrices inuruntur. Itaquctuna tantummodo materia iugo proxiissa, et tuitis infra eam Custos erit submitten P qui vitem mox in annuui renovet. At e contrario per meridiem 1'lures palmites submittantur , tu i laborantem matrem ser-VOribus aestivis opacent, nee patiantur ante muturitatem Ductum inarescere. Orientis atque Occidentis haud ane ' magna est in putatione disserentia, quoniam Solem pari horarum numero sub utroque axe vitis

4 accipit. Modus itaque materiarum is erit, quem dicin-bit humi atque ipsius stirpis Iaetitia. Haec in universum : illa per parteis custodienda sunt. Nam ut ubi ina vite quasi a quibusdam sundamentis incipiam semper circa crus dolabella dimovenda' terra est. Et si soboles, quam rustici suffraginem vocant, radicibus adhaeret, diligenter explantanda 'ferroquo allevanda

est,ut hibernas aquas respuat. Nam praestat ex vulnere sobolem repulloscentem vollere, quam nossOSaIn Et scabram plagam relinquere. Hoc enim modo oseriter cicas tricem ducit, illo cautitur atque putrescit. Vercuratis

deinde quasi pedibus crura ipsa truncique circumspi-

S. kὶ sana P. deinde utim pro emoniam fle. l) ἀωMit P. I et eis Br. eadem delude partis. m) una ante Ge n. qui ex P. S. correxit. ii demo enda I. B. Br. R. S. oὶ e lurida P. postea verba a . rep. Meuera omittit ex Sang. dedi, probavit etiam Pon

Dinuere mira librorum inis primi a Sang. varietate Heinsitis Ad vers. III, p. 395, essiriebat fetietiam

im macescere, in ea vulgata eorrigit marerarere vel Discesser. Verum non cogitabat vir sagaeIssimus, Gloribus

m as nee acescere nec murescere, ned

frigore vel potius humore, vel humida soli eonditione. Igitur aliud in id latere videtur in illa varietate seliei ribus ingeniis indagandum. Crura ipsa Palbidius III, 42 : Cirea

668쪽

ciendi sunt, ne aut pampinarius pnimes internatus aut verucae similis furunculus relinqua tu P: nisi si iugo superiecta vitis desiderabit ab inferiore parte revocari. Si vero trunci pars secta solis asstatu peraruit, aut aquis noxiisve Τ animalibus, quae per meduntas irrepunt, cavata vitis est, dolabella conveniet expurgare quicquid emortuum est: deinde Alce eradi vivo tenus, ut a viridi cortice ' ducat cicatricem. Ne- εque est dissicile mox allevatas plasrus terra, quam priUS . amurca madefeceris, linere. nam et te redinem formi - 'Camque Prohibet, solem etiam et pluviam' arcet eius- inodi litura, propter qNae celerius Conlescit, et Du- .

tinentur. ubi libri alii mmea . Nostro in loco praesero σγι Mart. Niti si iugum strere seria - Deu ari ex Edd. pr. Polit. et suo probat; aut svre meo a quod in Lips. esse suspicatur Pontedera in Q Tispos ., qu a se quente versu secta habet is C ex.

Dimei pars Palladiust quod si

Iinimis et terra : quod modo it a re. mm Praedicta. ubi Vineentilis habet Noa , adrimine et lora replemtis. Prosecta in Pol. est senecta, in Lips. ει-

eta; unde Pontedera maliubat legi se . noeta vel solis. maner mecta. Viridi metiee Inepussime Iticu dus codice posuit. Codex est ima triines Pars territe plerumque immersa. Λ laluuia: lla nunc post pedes de cruribus xiiis loquitur. Deinde in ipsol neo pars aliqua esse debet , unde eleatricem abduci vult Columella,

quae est cortex x iridis sub vetere secto et exoso latens. Supra etiam ct p. 22.

s. 3 , viridissima corticis parte trunci germen elisis per saelum vulnus. Neque eae disseilo IIaee verita milia spuria idebantur et ex alieno loco hue immigrasse. Quae enim di sicultas esse potesdi in iis, quae deinceps memorat Collimelia 3 et si esset aliqua disseultas, tamen omilli omnἱ-

Coalescit quid ' litura Z. at hoe ineptum l lotur plaga, vulnus exei -

669쪽

etiam viridem Conservat. Cortex quoque aridus fissus- qito per summa trunci dependens, corpore tenus delibrandus est. quod et melius vitis Prasi sordibus liberata convalescit, et minus vino saecis assert. Iam Furo muscus, qui more' compedis crura vitium devincta comprimit, situque et veterno macerat, serro destringondus et eradendus est. Atque haec in ima parte vitis. Nec minus ea, quae in capite servanda

sint, dcinceps prac iantur.' Plagae,' quas in duro vitis accipit, obliquae r minita quo fieri debent. nam citius

coulescunt,' ct quamdiu cicatricem non obduxerunt, Commodius aquam sandunt: transversae Plus humoris et recipiunt '' et continent. eam culpam maxime vinito Plagito. Sucinunta lata, vetera, male nata, Contorta, deorsum spectantia recidito ; ' nos clIa, et fructuaria

dit. VIlium arguit etiam xe lucrisDι- mun inridem εiuem in D uncinn Intiis tari voluii Gesnet'. Λl non truncus totiis , sed cortex trunci viridis sese

vari delint. Vides igitur, tolum hunc

eum mire vitiosum e e. Cortex Palladiiis : cortex etiam re eistis re Pendens a Dite tollatur: Drae res minorem Decor reddit in inno. IIusetis Palhadius: muscus radiatur Mimia vae ro cratia.

ma parae Sang. mine IIeinsius interpretabatur de parte, rihi vitis dival ari incipit. Sed fortasse voluit

rer a stirit Iulia , intortii, debilia maeis locis nata sarmen . ubi libri variant inter lenta et lucis. Idem paulo post et Doritis, sicin svra dixi, male nulla Onmibtis re Deteribias, noMellos et fru- Graiarios a Da. Vides, etiam Palladium recta oratisisse; igiliar auctoribus libris optimis inclusi. Sed iam, nec ria tunda, πλαν τερον tolli iubent etiam Geopon. V, 8, 2. Quae sint talaxarinenta docui ex Ponledera in Tabulae tertiae interprigatione.

670쪽

srecta submittito.' Brachia tenera et viridia servato; arida ot vetera salce amputato. Vngues Custodum annotinOS resecato. In quilino P seriise pedes sΠpra 'sterram vitem elatam totidem brachiis componito, quo-xum singula spectem decussati iugi partes . tum singulis' et unum flagellum, si macri OP vitis erit, vel duo, si pinguiorabraehio cuique submittim, eaquctiugo superposita praecipitato. Sed meminisse oporte- 9hit, ne in eadem linea linoque latero h Pachii esse duas materius plureSue patiamur. Namque id 'maxime vitem infestat, ubi non omnis pars brachii pari vice laborat, neque aequa Portione Succum proli suae dispensat: sed ab uno latero exsugitur.' quo sit ut ea vena, cuius onctis humor absumitur, velut icta sul-

remri s. Legit ergo siccos waranori--s, deinde pro aristia Celeriinx diversa nolintie dixit Aetius, quos Galenus nuclem . I erosarum unguibua vide ad Palladii I, 4 3. Quintior molam Palladiust iliae

tudinem Meanei habet idem Palladius III, 32, 2. I L minisse Palladius : sed Pro /ι-

d. 1Hu n, ne in una Iurris sint sarmenta,