Dominici Bertacchii Camporegianensis ... De spiritibus libri quatuor. Necnon De facultate vitali libri tres

발행: 1584년

분량: 168페이지

출처: archive.org

분류: 화학

71쪽

D E SPIRITIBUS

LIBER TERTIUS.

In quo agitur de su ipsorum.

philoisphorum sentetia quae finem remouebat, cuius gratia actiones a natura suscipiuntur,iam pridem non solum comtata , sed penitus explosa fuit:quasiq; certum axioma ab omnibus haberi coepit, ipsam prouidam eta, artificiosam,solet tenam, Sc nihil temere nihil sine ordine, ut si ratione emcere. Quod quidem & si in rebus omnibus animaduerte eliceat in animalibus tamen persertioribus, quorum actiones manifestae sunt,sensibusq; subiectae,magis euidens est,atq; perspicuum . quae enim particula in illis est quantumuis minima, quis nexus,quae via,aut distinctio cuius,si perquiratur usus, non facile pateae Cum ergo eadem natura tot spirituum generibus, v ti iam liquet corpus nostrum reserstrit: atq; conceptacula, in quibus gionantur,& asscruentur viasq; per quas effluant, adeo apte & congruenter struxerit:ab:bnuesset putare sine insigni utilitate, ipsam saec in nobis molitam fuisse. uniuerse ergo constituendum est sin. ulos spiritus suos usus habere hac enim de causa diximus a principio cos estic prim nimae,acgaculii inlatim vero qualesnam sint proprij uniuscuiusq; nunc sedulo perscrutari,& explanare oportet. Animaduertendum tame prius est, usum,utilitatem, ac frie, Ob quem partes a natura conditae sunt, idem significare. rum siquidem,ut inquit Galenus in lib. de diff. morb. a aliae sunt Cecrationum causae.aliae usum aliauem prxbet rin oculo nam quaecam lunt. rer Quas videmus , aliae sine quibus videre non aquἰ 2Iazia Yltandi nictius unaciueoue ergo suum usum Fabet,csi probe suo munere aut fungitur, aut fungi potest: quia enim partes non semper operantur, ideo Galenus I . de usu.b cap. . par. binquit, usum aptitudinem quandam ad utendum effe.hanc vero aptitudinem inuenire non licet, nisi actione earum adun.

72쪽

LIBER TERTIUS. 2 peditabit argumenta, ut ipsum inuenire valeamus. Ab insitis et-go spiritibus principio facto, eorum usus primum bifariam diuidemus non solum enim gignendis,augendis,ac nutriendis corporibus sunt necessari, sed etiam, ut varijs in partibus. varii. atoue di uersi animi assectus commoueantur. de huiusmodi tame affectibus postea, nunc ostendamus quomodo sine his naturalia opera Mullomodo perfici possint.porro natu alis facultarieu gignataeunutriat,seu augeat : quae tres illius sunt actiones praecipuae, attractione indiget, retentione,concortione,& expulsione.quemadmodum preclare docet Galenus in libris de natur.sac. nihil tamen horum sine insitis spiritibus ellicere potest . attractio enim ut doce Galenus a. de nat. fac. e vel fit a sola vi fluente a lota substantia, e eap. .

qualis ea est,ob quam magnes attrahit ferrum. velfbris etiλipsis agentibus, ut idem Galenus asserit 3. de nat.fac. f quae primo nain s cap. . cast ut in partibus, in quibus non sunt fibrae, vel si adsint adsita

P in ri possunt. aut relaxari . iccirco istis spiritibus eget, quia facultas attractrix, extra corpus cui astixa ellis emi, di istu ndi no Do test. quae autem libris inicitur, ea ratione sit, quod ipse intendan- tur,seu relaxentur. at probabile cst eas intendi. Cum a natura. siue

spiri libui I langui:per se enim confluunt ubi ipsa agit. relaxari vero cum di iperguntur, vel alibi ab eadem traducuntur. expulsio pariter seu ope ibrarum fiat seu absque illis, sine spiritibus fieri nequit quod sane testatum reliquit Galenus i. aphor. ginquit, gc3.ssenim in Ouihus natura aliouid violenter excernit, eo sanguis &spiritus tendit: Quibus duobus veluti iniurii mentis natura UtenS. a Rriae in i Dra per vilii ει Πῖ conis vero si est ut inquit alenus 3 de nat. fac. halteratio in propriam eius quod nutritur heip. r. qualitatem,non potest & ipsa fieri sine his: neque stri m ta Iaut concoquntur, Quae superficiem partium. χlidarina Cattingunt, a quibus cCncCquuntur. sed insitus,puta ventriculi spiritus,

Cctrice flNsn ra tota ejras sit 'arit in praeditos, se se in alimenta insinuat, veluti flamma in lignis. eaoue peruadens. ac penetran S. si is mnlTais ut aum' ila tqile. lint ergo nec Ilari j lii spiritus

aesconcoctionem, tum quia facile penetrant per totum id, quod

con Quitur tum etiam Quia secum aduheunt.& secul ratem concoctricem, & proprium ipsarum partium calorem.Ex his ergo patellios spiritus iaccessatios esse ad omnia naturaba opera. Quan

tum vero conducant ut corpora augeantur,xurius cx ijs, quae cir ca e dem obseruantur, facile ostendi potest. stirpes enim magno

cum impctu dum crescunt superiora petund, di si prohibitς sint, pro uiribus quae obstant superare conantur: quod quidem neque a materia,neque a forma ipsorum sine hoc initrumcnto fieri pin

73쪽

test materia enim terrestris est,& grauis,& ideo non nis violeti. ter sursum impelli potest: virtus autem cui haec actio debetur,cor. roria ilixa cum sit,non p&est nisi huius spiritus ope, qui sua natu .ra sursum sertur, corpus graue indissili me cleuare tit quoque inaugumento euidens neccstitas huius spiritus,eo quod ipse acutus, corpus inutioinsmuta totym Peruadens a tone perfundens Illudquaqua versus avsset. & extendit cum tamen a Propria natura r

Urias, quemadmodum ascia aut Irad bro, ita sane auget, ut quamuis partes Omnes extendat, atque ampli licet, seruet Iamrnterminos.sibi a Dcultarc iam dicta impositos.Hςc quidem et sincipassim in se obscuritatis habeant, rationibus tamen adductis satis clara evadunt, atque eo magis quia auctoritate Aristotclis Hippo. cratis,atque Galeni confirmata reperiuntur. Aris enim s. de gen. i ea n i. an. i totam fere lacu ditatis caviam hisce spiritibus retulit accepta. ica L . &in lib. de Iuvent.&Jen Ianimam nutritiuam a calido innam. ir Braris nam scparari posse ascruit. Hippocrate ero, prout resert Galenus in eo libello, qui inscribitur breuis den .cesuit spiritus in stirpibus etiam reperiri, cusquesu caula esse ut vivetant augerentur,ac progignerent: cum enini influentes in1ῖrpibus non reperiantur, certum est huiusmodi sententiam , no,. r me hisHIe insitis intelligi.Galenus vero pri mo aph.m,tribuens, ut supra diximus huic spiritui,quem nomine caloris innati significat,quod eo ipso ab anima sit, ipsum ab initio cOrzus enormare, deinde adaugere,& usque ad mortem enutrire aiscuerat.

De alio lastorum spiriti nusu. Cap. II. Denique necessarii etiam sunt in humano corpore isti spiti tus propter animi affectus hi cnim non sunt,u t febres, quae dc si interdum in spiritibus insideant, sunt tamen s ena per Preter natura:

sed Aonec mediocritatem seruant, fiunt ex instituto nature, α ad animalium Perfectionem non Parum conducunt. si cnim irasci.

., NI S. c concupisciuilis facultas a natura animalibus largita fuit: ' dubio procul ira,timor,in a, gaudium , & reliquae huiusmodi actiones ipsarum naturales erunt. hae quide uti docet Calenus 6. ς p dedecr. a recte & actiones facultatum praedictatu,& assectus an, mi corporisque dici possunt . rationi ergo consentaneum crit, ut quemadmodumpiritus alijs omnibus animi facultatibus inser-Diunt.& ad carum actiones aDtitudinem ueta vium hahent ita pariter eoς utrique appetitui interuire, di ad UnIudailectus , qui uni eorum actiones, at quem usum praestare. id quod ex coelia quod

esca hujusmodi allectus contingeret cernimus tacite intelligi potcst

74쪽

pctest. cum. n. ortum adeo repentinam habeant, & per eoς tanta cum c cleritate sera ur calor, modo ad externas, modo ait inter nas corporis patres necessiam videtur ut supra etiam in primo li--dixi m us,cos ad cornus aliouod tenuissimum ac mobilitate celerrima Praeditum cuiusmodi est spiritus proprie pertinere,hoc tam ei nemine inficiari videtur . sed dubium est,an unus tantu sit spiritus, qui utrique dictoru appetituum inseruiat, an plures;Sciendum itaq; est, animi a stoetus nec a solis iudiciis commoueri, uti putabat Chrisippus, nec abiq; illis ficti posse.prius.n .percipere oportet appetibile,quam ipsum appetamus,prςcedit ergo cognitio, cui statim appeti rus succedit seu n. una tantum in corpore sit anima, seu plures': cum omma omnibus consentiant, non mirum est , quod species recepta a lacu stata jacerebrorcsident c,statim commouere possit apoetitus irrationalcs alibi commorantes, probabile ergo est irascibilem appetitum . qui ex sentesia Galeni relidet in corde,& ab eiust cmperiensn differt concupiscibilem qui res dei in iecore,dum sua munera exerceant, eos primo spiritus asticere & commoucte,qui simul cum eis in praedictis visceribus oriuntur quique ueluti exemplar ouoddam in se, etinent tempera ioniscordis,ac iecoris neq;. n. pugna inter, appetitus orirῖpo et, ut laepe oritur7prout docet I'lato: in A. de repub.&Galenus r.ecdecr. b b eap. . si uno eorum agente, initrumenta aliorum adeo perturbarentur, ut agere non pollen t. Fit ergo in his allectibus primo commotio in insitis spiritibus , dc quousque mediocritatem retinent, vix ad assios i piritus perturbatio transit. si vero immodici fiant, non sis tum inlitos, sed influentes etiam commouent: quod in causa est, Vt, tunc aliae Omnes animae actiones deprauentur, ac perueItan Ur . Verum interrogabit cuti piam Quomodo insiti l piritibus, quInaturalibus facultatibus, ut supra statutum fuit, sunt mancipati , siue appetitibus interuire pollini, qui cum sempera iudicijs commoucantur, &vt asserit Arist. primo mor. cnon sint quemadmodum facultates naturales Penitus ratione Privati , sensitivi a multis assipellari solent, di inter facultates animales numerari. respondendum vero est appetitus fios . insitas esse facultates ieco vis, & cordis,& ideo cum a cerebro non influant, quamuis ratio mi quadam tenui; & pareant Sc re pusinent, vere animalcs appel-nrrn Π polle. Eis ergo qui a temperie vi Iccrum in quibus d micilium habent. non sunt dissimiles. rationi valde consonum est spiritum insitum operam dare: cum ipse , ut saepe dictum est, ab Eusmodi partium temperie minus disterat. cnsm nam tori igne a quo cleuatur . Causa ergo varieta Suitibus sita

uidetur,

, Quae in abimalibus spectatur. in his praecipue

75쪽

DE SPIRITIBUS.

videtur mores enim is pe appellari consueuerunt.tum in hominibus tum in brutis .&Tifectus anim , & propensiones ad iplosὶ alia

enim animalia acl iram,alia ad timorem,aciteritatem alia, ad mansuet udinora, ad libidinem; & ad alios animi affectus sua natura inclinarc x idi mus : inluviidcin ob consuetudinem, sed quia i x taliti mpi rie, talis exurgit facultas: S quia his aut illis instrumetis,alia a cue adia CPer ac dum .cum enim ideamus a taetitiones in nobis ι-ῖς με μrili noti mn nrt etiam si nihil ex remi nobis occurrerit : c nos aliter assectos esse cum i nius dormitum, aliter cum mane ex re igil cimur aliter a cibo,aliter ante cibum, indicatur nobis ex mutatione otiar iacilius fit in iniritibus, Quam in humoribus aut par-l tibus idis, mutari etiam mores,& appetit usinuectus ctiam qui in

Ytemporum ibitis mutationibus inducuntur, alteration ita indus cc spilitibus accepta rcfertur, de qua ea Virgilii admodum etcganter primo Georg prolata suere.

Uerum via tempestas , o caci mobilis humor

Mutauere vias,oe Iuppiter humidus avnris De et , erant qua rara modo: s quae densa relaxar erιuntur 1pecies arimorum: σpectora motus Nunciatio . alios, dum nubila ventus agebas concipiunt, hinc, ille auium comemus in agris. . ninouu

De usu spiritus naturalis . . p. III

Spiritus autem naturalis supra a nobis in duas species partitus

suit: alium enim adiecur ec venas alium vero ad reniculos pertinet e medimus quicim in iecoredi venis oritur, utiliS imprimis est ut languis non tantu in iecore,sed & in veni, gignatur: cteni in cum ipse ire ite oris. vel uti eis gies quaedam, caιlcm culmaevi Pciac facultare praeditus eu, nimirum sangi liticae ut ex Galeno patet. primo.de viii par. a Et in arie medic. b in inieraui, venisse se 'p' ' chylo admiscens,ei rudem quandam veluti delineationem, Obicu '' ' mn qi specum singuinis praebet. ut testatur idem Gδὶς 'M Α- dsa eap. s. vsupar. c in reliquis autem,li num ores non plane in languinum aiecore mutati, ad ras delapsi fuerut, entcnaam illis per tectionem lard pi λ. gitur g quod pariter scriptum reliquit Galenus primo dcvlupat. σVtilis praeterea est hic spiritus, quia eo vitalis in corde,sc arteri js nutritur ,&animalis in cerebro, ut in si a patebit Non est item pariu on deris usus, quem capit ex hoc natura i virtus singulis in P rumus inlita,ea enim iacibus multo; atque celerius attrahit, accOnc uit sanguinem. Qui Propteradmissionem huius ter pilat, long quc tutatilin sit , quam iψ ut ex secit uigrinus esset , atque concrcis Et

76쪽

LIBER TERTII s. i

tus. Et den ique conducere etiam videtur, ut sanguis genitus in iecore. quamuis per se grauis sit non descendat totus ad venas, quae sunt in cruribus. atque poplitibus : sed pro maiori parte sursum feratur cum enim iste sua natura leuis sit, vim sanguini quodam modo inferens. ipsum tecum ad Partes superiores Perducit. quare vi asserit Arist. 2.de oari an. e calidior cit sanctu consensus in par. φtibus superioribus corporis, quam in interioribus. necessariu cnim erat & sanguinem lurium ferri, ut partes superiores nutriri possent,& eundem pluribus piritibus refertum este, ut vitalibus.& animalibus spiritibus,qui supra iecur oriuntur pabuliam suppedit arcturi Spiritus vero qui cun rumiditate seminis oritur bipartitum habet usum in testicut is enim ac seminalibus vasis illi facultati deici

fui i Galeno primo de temp. f si enim in ipsis copiosus sit, di

temperiem suam naturalem retineat.facultas haec scalor enim solus ea munera praestare non Dorcumeauein his partibus intensioL 'est, Quam in corde. aut iecore I valida oritur, vim doctrina Ga- lenii i meis. I facile M duci potest. Er instar lorinis . aut alto g p 3. tius huiusmodi qualitatis,per totum corpus diffusa partibus singulis situm imur destribuit. in eisdem praeterea, & cupiditatis, quae usum Veneris prFcdit,& voluptatis,quae in eo percipitur, prout docet Galenus i de usu par. h praecipua causa existit genitales enim h ς p

partes copia illius incalescunt. ac rein ment: ex Quo non secus nam tib externo obiecto ma natio prpnuim, mox vero appetitus erit ex lati oritur ι geni ta Iibos vero commotis . c calcfactis. ut in cin tu tit,surgestit a c veluti seruet si testuci quare simul cum Corosa ea supernuitate, de qua Galenus in loco antea add ucto. titili timnem aucudam, incredibit que voluptatis excesIuni commouet. At extra testiculos,ac seminalia vasa delatus,primum quidcin Ue hiculi munere fungirur , hoc enim facultas formatrix ad uterum c Eisin: polica vero & suum,oc sui S ministris inseruit, nimirum attraUtici l haec valide in lenisne agit. ut ait Galenus pri mo de tem per. ι conroci rici, retcntraui, oc expultriui, hic mim spiritus ob t rap.ε. suam tenuitatem, & calorem , ad haec Omnia peru tilis est verum dum hos usus in stetu conlocinando praebet, insitis ipsis ad numerandus est,de quorum iam usibuS egimus.

duersus marium de usu sipdritus naturalis. cap. IIII. UM hoc in locoanimaduertere oportet, quod nobis non Cmn, Ono conuenit cu Λctuario de usibus spiritus naturalis. I ple enim primo de spin a animaliae ste spiritu nutriri asserit sibi simile ρος- a G.&is

teare

77쪽

teare,concupiscere, & alimenta appetere. nos autem has actiones spiritibus insitis in iecore,vetriculo testiculis,alijsque partibus po tiusquam naturali ,Qui per venas influit adscribedas elle diximus. ratio autem in proin pucli, ou quam putemus aliter,quam ille sentire oportere.ii cnim spiritu naturali animalia appeterent alimen .r et 'ta.dc sibi simile procrearent,ut inquit ille,facultas appetedi .ac pro creandi simul cum ipso tenderet a iecore ad ventriculum, testicu losque: quod quidem a vera mente Gai i. atque Platonis, a quo primum ista fluxit opinio penitus abhorrere videtur. Galenus na-b cap.Vlti que primo de loca T. basicrit naturalia instrumenta omnia facul. tatem sibi insitam habere,qua actionem suam perficiunt. in lib. auς p y. tem art med. e ponit testiculos inter Principia, latum J abest,rt putet eos vim procreandi a iecore accipere. Et infinitis sere alijs in i cis negat aperte iecur aliis partibus aliud cuicQuam praeter lana uid eap.ς s. nem tribuere in lib autem art. med. d& primo de usupar. e vi i ia-ε p. o. inliniam n iecore effluere asserit. de sanguifica tantum intelligit, v ex illius verbis pitct, quae in capite modo adducto subi jciuntur. i . Quare ad mentem illius dicere non pollumus fluere vim appetendi a iecore ad ventriculum,aut procreandi ad teiticulos neque otia ad mentem Platonis ipse enim naturalem seu concupiscibilem facultatem variae cuidam nullorumque capitum bellue propterea comparar, irascibilem leoni,dciationalem homini,qui Ecunam

rararaxat sart m habeant .a oua oriantur. illa vero occupet plures

partes,& In poeulis diuersas facultates exerceat.cum itaque ille tacui ta tes a iecore non in suant, se n diuerils par ta inlitς sint Icitentis in ventre imo dicere non potium us,eas tuas actiones exercere spiritu in liuente a iecore, ut inquit Actuarius: sed institis tantum, aut etia tristiam tribus a testiculis.prouisuPra a nobis declaratu fuit. duersius Donatum ab altomari de Uu naturalis spiritus. cap. V.

.. P

TV Allitur item Donatus ab alto mari, qui veris usibus spiritus na turalis praeteritis iliam ipti assignat, quem nullomodo habere

potest: putat enim iptum necessarium esse, ut spiritus insiui nutriri possint ea um o imprimis ratione mouetur, inquit enim si partes Omnes,ut censet Galenus, constant ex spiritu, vere solida,& carnωsa substantia,& iecur omnibus conueniens alimentu subministrat, necessc est ipsum cum sanguine etiam naturalem spiritum eis im-

Ieriir ut non modo solidis, sed insitis etiam Ipiritibus quam limilmum alimetum suppeditet. nititur vero suam hanc opinionem, illis Galeni verbis confirmare, quae I r. meth. a hunc in modumst Ia Icperiuntur. quoniam virium substatia tum ex spiritu, tum

78쪽

excarnosa specie,tum solidis ipsis coplet unex ijs, quae similia sunt,

mriliri cuiq, suam custodiam convcniet,spiritui ex respiratione, ac transpiratione,&eo.qui ex sanguine attollitur vapore putat. n.Do. Datus Galenum de iniito intelligere,cum inquit spiritum ex vapore.san guinis conservari. Ego vero,etii, ni gandu non putem, natur tem spiritum seu sanguinis vaporem,qua calidus eii,concoctiones aliquam ulu mriare.qita putillimum fiunt a liaritibus insitis. calore n. partium ad quas tendat,ad auget,l eluti ix pueri,& catelli exterius admoti,nullo in pacto dicendum esse existimo insitos spiritus illis vere nutriri,quippe cum insitorum conueniens alimentum humor,qui in partibus lolidis eli ingenitus, ut &lupra diximus,ut infra ubi de coseruatione eorum agemus, copiolim explicabimus. cernimus. flamam cuiqua simillimum esse insitu spiritu cipem

elim materia ardem. neo: ob hoc sequitur talium ei te quod iecur partibus Oi Sus conueniens alimen tu iubili inistret, siquide sanguine meo genito solidarularitu humor instauratur, dc eo deinde,ut dictu est,spicitus insitioriuntur.Quod vero ad Galenum attinet, animaduericle oportet,quod ipse a tuum tu, nomine Praecipua: Qualitatis illius hic quenditus, ut supra et dictu fuit, calorem iuuatu, Citam lora vi a P Pella I .Quodq; pcr lςpe ita loquitur,ut plene in dic tri mpc, teirim influontibus. duntaxat conuenire Quaruri meth .ubtae conseruatione spirituu loquitur, non intelli hit de insiti,ut putat Donatus, scd de influentibus tm.cum .n.9. mellili di- bxillet tres esse facultates altericem videlicet, vitale & animalem, quas servare nil aliud.qua vita seruare, I t. meth. vi pateret,qua via cilcnt conseruandae,totam subilantiam adinvenit, aqua ipsae emanant,eam vero constare asseruit,ex spiritu,solidis,& carnosa specie

de eo tamen spiritu intelligere uidetur,qui facultatibus inseruit,in nono libro enumeratis. Loquitur ergo de spiritu animali, uitali,&Brtasse ctiam naturali, non autem de insitis, hos enim potius sub calore innato compraehendit,id quod adhuc euidentius crit, si perpendantur ea, quae ia. meth. cabeode Galeno lubiunguntur.ibiar. ev t quomodo uircs tuendae lint rursus edoceat,tres sparit us innuentes praedictos commemorat,inllios uero silentio inuoluit. demente ergo Galeni asserere non possumus spiritus inlitos naturalibus nutriri. his paucis agedum censui cum Donato,ne quempiam Galeni uel bis supra allatis,in eandem traheret foueam, in quam ipso incidit integio autem uolumine opus esset, si quis uellet ostende

re quot erroribus paruus ille libellus, in quo dc spuitu naturali agit sit refertus,ac quoties in afferendis Galeni ucabis decipiatur, nunc ad piopositum nostrumcdeamin.

79쪽

De Uu lpiritrus viralis. cap. VI.

SVecedit spiritus vitalis, qui cum bipartite: virtuti ad datus fit.

bipartitum quoq; vlumarabeat oportet, Inseruit autem facultati irascibill,atq; vitali, quarum Hraque a corde exoritur. irasci-Dili tamen praesertim dum seruat mediocri latem Fotius famul tur insitutiquam is natui a calid illimus eii,&id concite exard cicit,ac conscitatur iracundia , aliaue eius generis LM cultate commota. influens tamen ab huiuimodi mini iterio im-nuinis omnino non est eum. n. vclini Propagarao una dam lit militus in sit i. si redundet in corde, ut inquit Actuar. libr primα de acip.iε. t m cIIltate omnes i psius cordis summopere Quer. ata; cor roborat δε imprimis iracundiam :quin ipsa statim cum modu cocedit, nunc spiritum primo, dein immunes commouet, ac peri urbat. de his tamen a neci iustatis superius locuti suimus. In fluens ergo spiritus duplex est, duplicemq; usum proprie habere videtur. altar. n. vi iam diximus, cum sanguine influit a corde per cauit atcs arteriarum: alter vero per poros qui sunt in tunicis illa-Iu.qui rgo per caultares effluit. com Dressione cordis. 6c arteriaruul omnes.partes corporis per poros impulsus. illis calorem cord saduehit.ouo ouidem.& anima cordori veluti ad rectitur, seu an nexa conlaruatur di ira fouetur, recreatur, atq; extollitur inna tus partium calor.ς non sollim CPera nat Dra Ira longe guam in planiis persectiora inaciat sed praeBaret etiam coi us.aiqet idoneu reddat,ut vim sentiordi ac mCuenui,reTPere,ct exercere possit.Cum n ob has causas necessarium esset ut calor vitalis a corde in omnes partes corporis immitteretur, aliquo sane 9chiculo opus ciat. vi pro singularum partium dignitate,dc usu, tua uiribueretur qua-uis. n. calor talis lit,ut sua natura se se paulatim cum adiacentibus partibus communicet: non potest tamen eo modo aequali tor, de eo uali temporis spario, remotas ata; pronii vas partes assiccre . sanguis vero,aut alius humor eo munere fungi non poterat, quia nec ita ad motum suam ob grauitatem est apsus, ncc per angustissimas vias O, crassitudinem in ometo quasi temporis, ut opus erat

pcnetrare potest. Solus ergo supcreti spiritus, qui ad istud munus exequendum sit aptus inlem. Ob suam tenuitatem celerrime ino ueti, di per loca angustissinia facile impelli potest. Spiritus vcrci qui per poros arieriarum a corde influit,vjam veluti siernit iacultati,quq pulsum estici Dipsiq; medium fantiliare praebet, per quod disturaei,oc sortasse etiam accommodatum it tumcntu, quo agere possit. Ea ergo a cindeper huc spiritu illa pse. mplet tunicas omnes

80쪽

1 no arteriarum, scisque in earum fibras immergens. vel absque alterius instrumenti adminiculo.vel quod occulta sua vi,eas vicissIris tacta 'OlPiritu nunc redicat nunc inaniat. perennem illum essicit motum,quem pulsum appellamus. Quod autem necessarium sit,

hos spirithis Der co' sa arteriarum contin uatos esse, urea virtus

in arterias ii l silere possit & polit in emccre, iam supra demolira uvmus. um crgo hos usus habeat spiritus vitalis necesse est ut dii mpulsus fit, in multa copia absumatur,& in maiori adhuc eum assidue singulis Que horgriim moriae rarac per uniuersum corpus impetiarur,quare no miruincit, si tot artes,iolera, atque prouida natura

adhibuit, ut large genera rei ur,exquisite perficeretur δε usque ad mnem conseruaret ur. Eas vero & Galenus multis in locis perlecinius fuit & nos etiam inferius pertractabimus. De usu spiritus animalis . ac pristam quomodo siensui inseruias, ac sicultati

rectricibus. cap. VII.

SPiritus vero animalis in seruit tum facultatibus rectrici hirq a Grimo dictis quae in Corebro resident atque in eodem suum min

us exercet. tum senili tuae & minime. quae in totum cornus diffun-untur ut ergo hos usus omnes explice mus, ab eo quem sentitiuae

Draebet exordiemur Porro cum sentire. utinouit Asillor x de an a a te .ustir quoddam pari,initrumentum illud ad sentiendum aptillimum erat,quod ab cxternis ictabilibus facile affici poterit, quippe hanc

ob caulam existimat Galenus S: cev lupar. 9 AZ dedecr. c se' b eap. c. rubrum quod facultatis sensitiuae principium moliuae, α neruos c GP .u n sui interuicntes, illis qui motui iam utant ur, auod enim induit mollius ellae urofacilius immutaturirenuitaue subitaraia, ut ait ivlerrim I jTieb. T promptuis alteratur. Quam cralla nis vero d cap. tisparitibus nihil eli in coi oore ouod facilius assici Oollit. nihiloue in uuΟ yi Ompilusin celerius externae Qualitates imp inactur. Etenimi uillimi sunt .ciuasique incorporea & in eis praesertim cum a ccrebro istediuntur miliatae ei sciri--Qualitatum exu ran- tia,uti superius di in us.in sin 'ulisxero lentociis facultati inhaerensu enitus assi credduntur. x intimi. arcue poterni laclinium Iorsrais, Plorum lcnti Silibus.proinde vero qui in oculo est.prOPter sua . A. 'rerini ilale,ac lucem amplissimus eit ad colores incipiendos.qui in auribus, quia aereus caedi sonitu omni priuatus.ad recipiendos mn s.Qui In instrumeto odoratus .Quia vaporosus est δε nulla Qualitate pra dilus ad recipiendos odores qui in lingua, quia expers sopori S c it,ad recipiendos Iapores.Et demum qui cu initrumento ta-

SEARCH

MENU NAVIGATION