Dominici Bertacchii Camporegianensis ... De spiritibus libri quatuor. Necnon De facultate vitali libri tres

발행: 1584년

분량: 168페이지

출처: archive.org

분류: 화학

91쪽

, DE SP/RITIBVS. spiritus producitur, ut prius conssistit ita perpetuo dc ipse.&humi

dum absumitur,quo solidς partes ina dent: quare necesse est ut ex venis scin per familiare sibi alimentum attrahant Concoqriari h& in suam naturam conuertant.qui autem in venis est spiritus jnsolidarum partium substantiam mutari nequit: ea. n. est naturata spiritu ut quo magis concoquitur, magis attenuetur, non poterit ereto reuera inlitum spirito nutrire. quod Lane ex verbis et Aristo. crap s. telis in libro dereIpe e col ligi potest. sipiritu. n. internum igne nutriri non possie a metir,sed alimeto. si quod vero, aut ex naturali spiritu aut ex vitali ipsi edditamentum fiat, arpolato poti ire simili substantiae,qu1 vera nutri lio censenda erit. ictu ut in quali m derationem seruet. dc ex idemcit iu dulsus ip ἰ at xilium assert si n.spiritus iste a calore an stato no differat, crit, ut docet Galenus in eap.6. lib.de tr. d substanti ager se mobilis&sem Der mobilis quare in pritis in quibus non est pulsus,per se conseruabit ahimento. n. vim e cap. 3, quit 'Ast. in lib. de resin. e restigeratur: suo aute motu expellit ex. 'lementa, & perspiratum liberum in toto corpore conseruati in persectis autem animalibus in quibus maiori opus est difflatione.

accedit pulsus auxilium. Etenim Quamuis tenta: ore excremen Iabijciantur eo motu caloris innati,qui fit a partibus infernis ad ecita Scrassiora tamen,Quae & iaci P nutrescere pollunt. & calore ita eis acrem, d Praeternaturalem reddere. se ac iam extine uere. valentiori impuli Ione latct: attractione egent eiusmodi vero fit a eap. . talitra arteris n. tam si' a riunt. tranquit Galen in lib.de usuput fd se undior attrahunt.Cum vero contrahuntur in omnem parter cap a. ex2eli1int quamobrem in eodem lib. I scriptum reliquit Galenus

ex isti idem prς miri e mali qui in toto est animali, quoa ex

Veso iratiotie viri ore staturcordiar odiac ventilatione tantu i

Tiligenduin est: pulsu siquidem partes calcuunt ut ibidem a sterit Galenus, non refrigerantur quemadmodum cor ob reipiratione. umodos insitus spiritus,a flaturali statu recedat. ecesserit H in pullitum,

aut incliorem sit rei uendas. CV. II.

Contingit vero qnq; ut spiritus iste a naturali statu recedat: seu

quod eorum cura haberi debeat, id quibus ab ortu sit lapsi, quod quidem veluti multis de cautis fieri poteri, ita quoq; poterit multis indici js de praehendi. recedit. n.a nacurali statu, vel rationesii et loci iri ouo mouetur.ratione sui si oaucus sit,aut muItus,ni' mis calidus aut frigidus,nimis crassus aut tenuis, aut venenata aliqua qualitate affect us,ratione vero loci, si incatus in quibus m uetur,adso aperti sint, ut facile evanescat, ac uult pctu vel alco

92쪽

el ausi. ut libere moueri. ae perspirare no possit. signa vero quibus huiusmodi caus innotescunt ac distinguuntur, multas tue lecta litas omnium facultatu .acpDς sertim naturalis, mala nutritrio ora ut color. nimius corporis tumor.ato: huiusmodi alia, que hie ubi illa ob i ter tractamus, non putamus omnia receienda est e, aut exactius dii inguenda. Si ergo paucus sit perpendere Oportet,an efficietis vel materiae, aut utriusq; vitio cius paucitas proueniat si. n. innatus calor languidus sit, qualis in conualescentibus este solet. non modo no poterit ea,quς praui sunt succi, aut ad concoquen. dum distic ilia. led ncque ctiam optima alimenta adeo superare,ut

solida instaurer,& spiritum hunc, ut opus esset, copiosum gignat. si itaque uitium sit in materia , primum humores iam geniti sunt expurgandi, mox bonis alimentis exhibitis, ut subinde bonus fiat

sanguis dare operam Oportet. semoero: animaduertere. ut alimenta nascant ad caircin innatum debitam ac conuenientem pro- rtionem si. n.debilis sit calor anmenta pauca elle debent,cococtu iacilia, paucis excremcntis reserta, non crassa aut uiscidaEoae Io,ut in at hicticis corporibus cile solet , ualidus sit, boni quidem succi ea cile debent. sed crassa. ac uiscida: alioqui. n. ob caloris rinbur , spiritus ex eo geni tus ita lini resollicecmr dissiparem arq; at si innatus calor languidus sit; coiiderare oportet an talis sit rationem Orbi, uel aetatis,uel temporis anni,seu etiam erroris in uictus rutione commisti primoqi morbum curare, rationem uictus corrigere.&, ut uno uel hodica .causam rem uere polica uero moderatis exercitationibus, balneis, tactionibus ipsu ire

atq; si CpuS fuerit, mcdicamentis etiam aliquidu S corroborare. Nimius autem nos ri TE: Tipiti tus, nisi in olet Or: Coa ectu quot mispore sangui in in multa copia detracto assectus tolletur,& si ritus huius mediocritas restituerunsit item nimis calidus aut figidus , cratius aut tenuis,ratione essicientis, uel materiς temperio n. ac constitutio illius, sequitur icin periem partium in Quibus continetur. atq; alimentorum quibus ipse instauratur. intemperies ergo curanda,aut corrigenda erit,& si ex materia uitium id oriatur,ali-n eata mutanda erunt. si uenenata quapiam aitectus sit qualitate citi ut modi caeli,quae fluit ab aere pestilenti .atq; corru Pto; causa primu remouenda est, deinde alexi pharnalis intus Ec extra datis

ipsi est repugnandum .Et denique si meatus nimis aperti sint, aut clausi, adeo ut spiritus nimis resoluatur, aut separat i ab illis iis fuligines n on possint i ulla doctrinam traditam a Galeno 3 .de san. tina ad mediocritatem sunt reducendi.

93쪽

De confectuatione jiritus naturalis. cap.

II L

Spiritus quoq; naturalis requirit materia & causam e Scientem

ut conscructur ipse.n. non secus ac alij cito evanescit, atq; resoluitur,& ideo necesse est ut assidue instauretur,ac reficiatur. Illius e go qui in iecing. ac venis continetur, materia apta est sanguis, in quo quatuor humores, ut inquit Hippocrates in lib denat. lium. a probe commissi sunt, dc pares mutuam facultatem copiamq; mediocriter se habent. huiusniodi autem est ille de quo loquitur Avicenna in primo.de medic.cord. b cu inquit ex sanguine claro aemperate substanti c& com Plexionis solendidum. ac mundum spiritiun multa copia nigni.& Galenus in lib.de viii. resip. c dicit.n huc spiritum emesuum alionem n 6 cuiuslibet sanquinis, sed beniani. Causa aut ericiens est facultas cmanans a tota substantia Eepatis, ab ea parsi diuersa.oue sanguinem emcit. hic n. spiritus nihil aliud ess Q ontima quaeda ab solliti erfectios; sanguinis. si ergo huius. moui facultas valida fuerit, materia aure prςdicta,nec nimia nec pauca,spiritus naturalis, quo ad quantitatem mediocriter se habebit.Temperamentum vero naturale illius ita supraesertim cole uatur.arieri aru .n. actio ut inouit Galenus in lib. de usuputagd oes

partes cCreoris Peruenit . Quare hos quoq; spiritus modera te commouendo ac ventilando ,ab excrementis ex Purgat,& in suo naturali statu conseruat.Sciendum tamen est,quod quamuis hic spiritus cx sanguine. persccto potillimu fiat augeri in potest,& quodam do instaurarroco vapore o uim ventriculo gignitur cu alimeta conconuunt ui dumodo ipse in henate rursus ac venis elabor tur, atq; in illis extremam periectione recipiat. Illius vero spiritus 'tui ecnerationi inseruit materia est sanetuis & spiritus . tum quipianas artatas in fluit, tu sorralle etiam cui Der neruos hec n.ttia vasoriim genera Eac portissimum deca ad telliculos transmissa vis detur, causa vero eniciens est facultas prooria eoru de testiculoru. quare si hςc diu robusta crit,ipsq; apta materia,ac copiosa suppe- tet,spiritus quoq; iste suam diu incolumitatem seruabit. suomodo spiritus naturales set corri,fd is a naturali statu recedant. Cap. IIII. REcedunt autem quadoq; hi etiam spiritus a naturali ita tu eo quod nimii sint pauci,impuri, aut praua aliqua qualitate assecti ii, caulip cos cssicietes robullς sint,materie vero ex quibus fiunt Cptim ς, ac nimis copiosae,eos itu nimis redunda re neccile est. porro vitium istud depraehendetur,quod ad eu pertinet, qui in venis .

continet ur,eisdem sign is, quibus depraehenditur plet hora. quod vero ad cum qui in testiculis,ex nimia praucitim coeudi cupidit

94쪽

te: at ex utroq: tolletur non aliter quam plet hora ipsa. Caeterum si materiae exigue suerint facultates autem imbecillae . si ob pauci

ratem laborabunt: cx modica cnim materia, potissimum licf. ciens Ob debilitatem, eam totam superare ncqueat, copiosiis spiritus produci non potest. pcnuria autem materiae horum spitimum it praesertint, ob nimiam sanguinis euactiationem, seu ob alimentorum defectum. sed harum facultatum i inbecillitaς aut a praua ic nancile hepatis atqζt cuiculorum oritur , aut am Bigna

ualitate la dente totam carum pae iram sit 'nini iam . cuiusmodi m haepa te cli morbus oui Gallicus dicitur. in testiculis vero. si par cli creuere Ucmatio illa.qua homines o culto quodam modo ligari d cuntur, & ad coitum impotentes reddi. at quom Ddocunq; paucus sit qui in venis cotinetur, indicabitur generatim ab imbecillitate omnium totius corporis virium: cum . n. ille sit ma-tςria aliorum lassi 'cit arm ex ig uo e x i sien te, rei i quitiem pauci erunt ex quo neccssario icqtietur totius corporis debi litas.aqua au .em causa fiat sigillatim patebit ex signis proprijs, illarum. paucitas vero eius, qui in testiculis producitur , tum eisdem signis innotescct,tum maxime ex prostrata coeundi faculta. ia. Tolletur autem paucitas amborum repletione, iuxta methodutraditam ab Hippocrate a. aph. a si ob nimiam sanguinss euacua-lioncm,aut alimcntorii dcscctu oriatur alexi pharmatis vcro,amuletis, aut remedijs, in quibus sint qualitates contrarie, si ob vitium totius substantis vel tersi peramenti, inui thyutem crunt,si Vapo, res crassi, dispares, dissimilesu, in se admissos habebunt, Ouales ab

assectis Quibusdam partibus eleuari solen t, ut ab Utero, ventriculo, Hic: linis aut in venis etiam,oriri ex nimia conia Ditulte datae, a Matire bilis.sed hec ovoo: vitia, ex imbecillitate omnium facultatu

depraehendciatur: & a qua causa fiant, ex propi ijs singularum signis distinguentur. puri a uicin denuo fient, Psa Sis humoribus em iis, a ut curatis partibus, e cuilius vapori Ninnil Timpiis elὸ 'itur praua clemum qualitate allccti erunt,hoc est nimis calidi iijg: di,humidi, aut sicci, si iecur,vens, testiculi, aut uniuersum . corpus simili temperie laborabit. suam tande naturalem qualitate recupcrabunt ablata intemperie partium praedictarum, aut causa quςcunq; ea sit .a qua proficiscebatur. maxima autem cura hab

da est ut his breuissime, & solum per capita traditis illud quinque ad dijciatur j ne spiritus isti a naturali flatu recedant ;quam. uis hoc saepe cognitu, factu vero sem per dissicile sit alter n. pro instaurandis aliis in fluentibus spiritibus no minus necessarius est, us iaetu Isjpie pro nutricclis solidis. aliter vero ut supra patuit, operi

cipuo Iuni uioqi necessario Ecceti filiorum procreationi inscruit.

95쪽

DE SPIRITIBUS.

De coseruat e 1 Ius vitalis . c p.

V. talia autem spiritus, ut inquit Galenus m. meth a materiam sue yncrationis assu aut ex aere,&ex sanguine,gignitur enim in corde, de in artcriis, via superius dictum eis. Erat iurati enim sententia de co quod in corde, & arteriis continetur, adeo a Galcno confutata fuit, ut ne commemoranda quidem sit hoc in loco, cotb e. is. vero uti Galenus animaduertit 6.de usu par. b dc 3. de nat lac. eom-c c. s. nibus quae in mentem cui vis venire politant attrahendi facultat,bus praeditum est. Quare qua instrumentum cauum est, dilatabile,& vchementer calidum. semper id Quod tenuius est prius attrahit qua vero etiam mistriri postulat, quod conueniens est, & familiare. non ergo pituitam, flavam, aut atram bilem, sed purum sanguinea vena caua allicit, hut ulmodi enim est,qui ut scribit Galenus 6. ded c. 17. v supari. d in corde,& arteriis continetur. hoc autem sanguine corde dilatato, primum quidem dexter ventriculus repletur, postea vero& sinister: seu enim ducatur solum per vias sensum latentes, quae sunt in septo ventricu IosUrimente, ut mullis rationibus olle e Gis. dit Galenus 3. de nat.fac. e seu seretur etiam per venam arterialem ad pulmoncm,& inde per artcriam venalem ad eundem sinistrum cordis ventriculum , ut quidam ex recentioribus anatomicis asserunt, modo no reserati certum cnim est quod aliqua ex his duabus vijs, & fortasse ambabus ad ipsum fertur: quia sena per in animal bus recenter mattassis plenus sanguine reperitur. ωterj x quoque perinde ut cor a venis trahunt, Quippe utrarumque ora ita intcr se coniunctassunt,ut necessario cum arteriae dda tantur. Quem adminor.f. dum docctGalenus in libro de usu pati . f a venis sanguinem h g. e. t . urrant. Quare idem Galanus dicebat O.de usu palse Quod uentrica auso uenis, hoc uenae sunt arterijs. Quemadmodum cnim chytus trahitur a uentriculo in uenas ac iecur, ibique mutatur in sangui nem, ita a venis in arterias trahitur sanguis. & in spiritum conuertitur. Si ergo Ianguine nutritur I rdus vitalis, patet qualis esse de beat, di quomodo in corin arterias ingrediatu ipse tamen materiah.cap. a. est paulo remotiovproxima est ea,quam ponit Galenus 7.dedecr. bvidelicet humorum exhalatio,seu in corde & arterijs salueu extr1 facile enim in dia tiole Hahi possunt & militus saturales qui in v nis cum sanguine continentur, & uapores qui in uentriculo, & in Iliig corooiis cauitatibus. hos enim Ualcnus de die puls i spiri ius matcriales appellat. Et quinto de simpl.medici facit materiam

culammulationem exsoscentem ad innati sp ucra spiritus notassunt, le

tionem: quia uaporcsiui reuera spiritus non sunt, ted idonea materia ex quatinnuenIU Omnes, Quos ibi innatos appetitat Galenus generari

96쪽

generari possint aer tamen est . qui hunc spiritum maxime instau- 'rat,ac relicit,ille nimiru qui Jc respiratione & pullii intus trahitur, inspirantibus tanqua animalibus ingens copia aeris per os, ac nares ingreditur,fertur uero per asperam arteriam ad pulmonem. atque nonnihil ipsitus,per substantiam pulmonis, perque arteriam uena- lem ad sinistrum cordis uentriculum influit. Elaboratur uero per substatiam pulmonis permeans, dc cum spiritu in ea insito periri,scetur ciui inibi copiosus est sic uidem ut ait Galenus 7 de ulu par.m n . . s. Pulmo alimr languine tenui ac u paeolo. Arterie item rit Otain ciarem d sinunt. u i testatur Galenus in i ibro det usu pal. ii cxcii R. c s.cundato nobis aere,non exiguam in se cum dilatantur portionem

recipiunt. Quod sane totum ab Hippocrate indicatum fuit in lib.

de alimento,cum dixit principium alimenti spiritus, nares,os,guttur,pulino,& reliqua respiratio. per reliquam enim respirationem attractionem aeris externifactam ab arteriis intelligit hae ergo materiae sunt ex quibus uitales spiritus reficiuntur, ac conseruantur. causa autem efficiens est calor cordis,seu uis innuens a tota sublatia illius.calor enim utenuat humores, Sc eos in spiritus conuertit, uis autem illa eos uitales esticit, haec autem oritur praecipue ab ea barte cordis uuae sinistrum uentriculum constituit, ab ea enim ut

si diximus vitalis, cu Ela spiritus et addictus. Quare licet materia praedusta quadaiu tenus in dextro uent ciculo in pariete uentriculos dirimente.& in pulmone concoqu itur in sinistro tame si no& in arterijs ad uuas per spiritus ea uis influit. cxtremam recipit persectionem. Hae ergo sunt causis,quibus conueniens copia huius spiritus conseruatur. Temperamentum uero lysius facultas illa tuetur, quam medici uitalem appellant. ea enim assiduo cordis,& arteriarum motu istum moderate restigerat,ie ubter perflat,eiusque excrementa propcllit, dc 2roptraea calorem ei a na ira tributum diu teruat incolumem Dubitationes circa praedicta. cap. VI.

DE nutritione tamen huius spiritus dubitat Aristoteles in libro

de spiritu. a inquit enim uel nutritur alimento ut partes caete Reas rae, uel resipiratione.at cum ipse primum sit aliorum, tam animae cognatum,tanqua syncorum, ex alimento ortum h ibere non potest aerutro attractus per respirationem,quomodo inquit tam celeriter concoquitur: nam inspitationem ilico tequitur expirauo. Et

ruisus si concoquatur producet excrementa,& crallior fiet,ualbru& molis totius humiditate colunctae . atque absurdum est spiritualacre crassiorOnesse, dc eius caciementa non habere proprias uias, pcr quas

97쪽

per quas excernantur. addit praeterea argumentum a piscibus desumptum: eorum n.quae in aquis degunt ,'quae nam inquit alitis, S auctio erit innati spiritus nam praeterquam quod haec non spirant nec subaeo ut aer continetur neq: e puro latice spiritus gigni potest. Auget drificultatem Galenus, cum i a. meth. bdicat nunc spirit um nutriri maxime ex resp i ratione. in libro aute quod sang. in art. coni. e scribat a se demon stratum fuisse in lib. de usu respi rati Cnis, Vel omnino parum vel nihil prorsus acris inspirati in cordescend cre,addasq; cor non aeris substantiam, sed frigiditate exposcere.quod lane cx respiratione etiam in serri posse videtur: cuaer Qui e3Pirat ur .n ihil .paucior appareat. ut ait Galenus in lib.de. 24. vii l. resp. de qui perinspirationem attrahitur. paucior. n. cIlet , si pars illius in corde & arterijs remaneret. His tamen non obstantilaus in eo persistendum est,quod supra determinatum fuit. Αri stoteli vero respondendum est,absurdum non esse hunc spiti tum alimento nutri ut Quamuis adeo tenuis siti &syncerus dummodo illud multiplici concoctione ita elaboretur,ac perficiatur, ut in sanguinem prius,deinde in naturalem spiritum tran Ieat. Aerem vero illum & quo nutritur, non in pullione tantum inter inspirationem&expirationem,sed in corde etiam & arterijs concoqui robsitam vero tenuitatem celeriter. facilea; a mei posseti R immutari 2 cc referre quod crassior reddatur, cum spiritus vitalis semper sanetuini admissus sit,& naturalito minus icia uise Iie debeat. alia animalis. Neq: incolachiens elle quod cxcrementa huius spiritus perea idem vias cgrediatur, per quas ingreditur aer cum & in hie-nc,& in cercbro,oc in uniuerso corpore idem contingat .per nares n.sertur aer ad cerebrum,& pera idem effluunt cerebri excrementa per venas item fertur alimentum ad partes omnes, perq; eas refluit excrimentum Ierosium ad renes, & ad vesicam. Ea vero quae in aquis degunt,non respirant quidem, pulmonen n. priuatae cap. t. sunt,ut scribit Galenus 3.de dec.e sed si in cis hic spiritus cotincatur,sanguine tantum, aut eo, Quod sanguini Pr portione resp2ndsr,cum nutriri asserendum eu pro eo vero quod a Galeno dicit 3ciendum est arterias non solo spiritu, sed spiritu & sanguine ple-

Sas esse, ut ad uerius Etan stratum olfendit ipsie,in Tib.quod sang. inari coni. spiritum vero cui in eis continetur, de quo nunc loQuimur, magnam partem sui ali nacti ex rcs Piratione accipere vli ia.

at illi scriptum eli. quia ibi per respirationem intelligit Galenus no lotum attractionem factam dilatato thorace, & pulmone, sed ctiam arterijs ut iupra diximus intelligere Hippocratcm in lib. de alimento. v crure amen esse,quod parum aeris inspirati in cordeacendit, ut in loco supra adducto scribit Galenus, quia si contera-

98쪽

rureum sanguine,qui in eis continetur, & cum alio aere in eas attracto per ora arteriarum desinentium in summa cute, paucus omnino dicendus erit . uerba itaque Galeni contra Erasistratum prolata fuerunt, putantem animalia mori cohibita respiratione. non ratione qualitatis, sed substantiae, quod falsum esse demonis strauit idem Galenus in libd erespir. i principio.dixit ergo parum, aut nihil aeris inspirati in cor descendere, quia eo non implentur

arteriae ueluti Putabat Erasistratus. sed maior pars illius. pol furan α 3rdi perinspirationem refrigerium attulit. In expirata nec greditur. Cor uero sui ratione non aeris substantiam, sed trigiditatem exposcit. Ea tamen subitantia,quae attrahitur ob suam qualitatem fiigidam uillis deinde est pro nutritione spiritus ulta lis Inspiratio uero non est maior expiratione . quamuis semper alis quid aeris intus retineatur, quia ut docet Galenus in fine Iibri deuril. respir.quantum aeris inspirati intus remanet.tantum uaporis fuistinosi si macum aere reliquo expiratur.

Quomodo vitia vitalis spiritus sint corrigenda. cap. VI L. Eddi hic quoque spiritus a mediocritate recedit scr. tot mindis quot naturalis. fit cnim paucus nimius, calidus, frigidus, CrassuS, impurus. uitia autem illius indicantur potissimum uariis ac diuertis pulsuum ditarentijs. Etenim si nimis calidus sit, quemadmodum in febricitantibus, pulsus iit magnus, & aD Ieria tactu calida dc praehenditur . si nimis frigidus, nunti in pubsu oppositae differentiae . si paucus sit, aut nimius, vel vaporum Ilenus, ex antiquorum sen tentia fit pulsus vacu us,aut plenus, Ga enus enim de his duabus ditarentijs valde dubius cst.ii vero cum pituita, aut cum sanguine nimis crasso permisceatur, fit stape pulsuS ad sus, aut etiam intermittens. maximi autem refert huius

spiritus vitia remouere,ciusq; mediocritatem retinere. Este uel ii currus Suidam , quo uitalis calor a corde ad alias parteramnes minur materia ut infra patebit,ex qua gignitur Ipiritus animaris, quo nihil in nobis,quod corpus sit,praeitantius reperitur. Cum Dacuc corporis robur labefactari incipit. & pulsus tuas naturales ditarentias ammittere,diligenteranimaduertedum est, nunquid laesiones eiusmodi horum spirituum culpae ueniant. hoc autem adinvento perpendere oportet an uitium sit in causa efiiciente, anin materia, an in alio quopiam , a quo spiritus iste impurus sit eddjtusdsi innotescat causam cssicientem deprauatam elle. pro noxa illius repugnare oportet, aut medicamentis quae suis manis estis qualitatibus agant, aut quae occultis, uel non adco mani-

99쪽

c. e. 21.

h. c. it.

DE SPIRIT In V S. sanguinis turisve & in cui dati aeris conia suppetat, ex quibus hie

stiritus instaurari,&refici pollit. A tsi sanguis arteriaru adeo crassus fuerito lentus, ut facultati iter occludat, extenuari psimum

tabet, de incidi, mox aute euacuari. s I vero tantus fuerit, aut adeo vaporum plenus ut facultatem oneret. Prohibearaue Quo minita spiritus iste suo munere lungi pollit: conuenientem victus ratio ne in sil tuere oportet, oc li ea notriussiciat, ex praecepto Galeni ita libro de uenae .lect. a & i 3. meth. b arteria aliqua est incideda. hoc. n. praesidie facile humoru copia minuitur.fulginibus ataue vaporibus exitus,a cordeque ac cerebro revelluntaς ac derivantur. De construationis animalis spiritus. cap. VIII.

ANimalis quoque spiritus conseruatur quousque neque causa essiciens deest neque materia.Causa autem emcies est cerebri temperies seu potius facultas fluens a tota substanti illius, huic muneri naturaliter destinata. materiam vero Hippocrates ,

tam esse putauit.in libro si quidem de flatibus inquit, corpora:

tum hominum,tum reliquorum animantium a triplici alimento sustentari, hoc est a cibo, tu, & spiritu veluti enim tria horu cor Porum esse elementa statuit, cotinentia, contenta & impetum facientia,ita solidae ibis,humida potu, & impetum facientia spiritu triti censet.Quare in libro de alimermo, ut supra etiam adnota- uimus, inquit, principium alimenti spiritus nares ,os, guttur pubmo,& reliqua respiratio.nam & per nares cum respiramus, & permeatum oui a b D cerebri ad palatum descendit: fertur aer ad cerebrum : lartur & ille per arterias,qui iam s piritus vitalis naturam recepit. Calenus vero eam triplicem esse existimat: quippe Ir .me .e,p. s. th. asserit animalem spiritum partim aere inspirato, partim spiritu vitali a reticulari plexu suppeditato coseruari in libro vero de viii resp. b addit Lan ii in is si aporationem , hoc est spiritum ilia, quem nos supra naturalem appellauimus. Et sane uerisiivile est naturam instituisse,ut hic spiritus qui tenuissimus est, dc in animalibus operibus assidue absumitur: assiduum quoque copiosum,&sibi simile haberet pabulum, quo nutriretur. at si dictas materia Iraetereas, nihil in cerebro super erit, quod munus eiusmodi prae-are possit. sanguis enim quo alitur cerebrum ob suam crassitiem ac frigiditatem nimis distat a natura istius.spiritus vero qui in cerebro est insitus, praeterquam quod &ipse ratione tem 2erici ac crassitudinis huic nimis dissimilis est, adeo etiam paucus extitit, Λ tex eo tuis quicquam pro alimento spiritus animalis assumere

possit. Sed enim aer tenuissimus est, oc perspicuus, oc iccircco

huic

100쪽

hune spiritui petam ilis. Quare ad ventriculos cerebri per inspirationem attractus, facile illius naturam recipit, quemadmodu Ac spiritus vitalis ae naturalis. hi enim cum in iecore prius, corde, t nis,& arcterinat tenuentur,& concoquantur, postea in cerebro recepti habiles iam sunt,atque idoliet,ut animalis spiritus perfectionem acquirant. hoc uero alijs etiam rationibus a Galeno ollenduetur. Porro quod aere imprimis nutriatur, exprimeto quodam declarat.quippe in libro de util.rcspin d ait se quandoque in uiuente 4ς ps animali arterias conluinxisse,quae sunt circa collata, & uidisse illud totum diem sine impedi nacto inspirasse, expirasse,& motum

fuist e,si cnim eo vinculo ali alimentis viae intercludebantur,ne Celsecrat spiritum animalem tunc temporis solo aere nutriri. propterea putat idem Galenus primo de disresp. e i n concitatis moti e. cap. Ibus homines coactos esse non solum ualde, sed cito ac dense inspirare, quia tunc stiritus animalis coniose absumatur. S ita ac ni ulta n v trit ione opus naueat. aeterum Quod imi ri t u ctia m uita

Unutriatur .7.de de cris & 9.de usupar. I plexum illum arteriarum irabilem aperte indicare putat, quem scribit in basi cerebri reperiri non enim putandum est naturam frustra eo in loco tot arterias complicui e,sed ii ab ea factum suis se,ut quemadmodum

in circumuolutionibus vasorum seminalium retinetur materia, atque concoquitur quae in sc nyeri mulari debet, ita in illis diutinam moram traheret, atque concoqueretur spiritus vitalis,proindeque idoneus Iedderetur ad nutriendum spiritum animalem.

Hinc vero educere potcit alia pulsus utilitas cuius saepe meminit Galenus A enim de diis puls. h scribit pulsum fieri ut caloris natiui mediocritas retineatur,& generetur in cerebro spiritus anim lis facultas siquidem vitalis,quae in corde domiciliu habet, quali gratias reserre stud cat facultati animali, quod aere pet insipirati nem attracto cordis colorem contemperet,& alimentum subminiit rei spiritu vitali, ccmprimendo cor& arterias suum spiritum hoc est vitalem allidue sursum ad cerebrum impellit, & tandem in eusde vcntriculos essundit, ut ex eo spiritus animalis reficiatur. Ex quo perspicuum cit quam sapienter ab Hippocrate dictum fue

probabile item est animalem spiritum sui. Nutrimenti particula

laltem aliqua ex naturali spiritu, qui in venis est, acciperc: qua uis enim Quae sunt in cerebro venae a vertice deorsum ferantur ut 9..dc vlupa i scribit Galenus, attamen spiritus naturalis & ex se una t. cap.

cum languine de illis prolabi potest, ct cum cerebru dilatatur, ad ventriculos illius attrahi,ipsi n.tunc amplificatur. & id cogatum vacui vicina coisCla,quae t nuta sunt, x feci te mouent ad scalibΚ a ciunt in

SEARCH

MENU NAVIGATION