장음표시 사용
341쪽
etur utero, & cito partu levantur. Id genus lucernas duas vulgo accendere solent, imo etiam plures,pro ratione triclinii vel domus. Illis autem arcana membrorum corporis humani tum viri,tum mulieris, designatio continetur. Centum enim, octo & quadraginta membris, ex Judaica anatomia, constant viri: mulieres vero centum, duobus & quinquaginta; qui duo numeri simul juncti quin. genta constituunt ; quot scilicet vox H lhraica 'u Ner i. e. Lucerna, si numerus illius bis, semel in viri, semel in mulieris gratiam, iteretur. Hoc itaq; geminato a NehLux vitae in viro & muliere iterum accendenda im inuitur, Cur mantis Quod ambas manus lucernam versus e smb pandat,ideo fit,quia precatiuncula recitandaeemam',ὸλ ess et candela nondum accensa: verum, quia
sis. id fieri non potest,nisi frustra eam recitare velit, manus lucernae opponit, atque hoc pacto radiorum splendorem ab oculis suis arcet. Hoc enim idem est, ac si lucerna non arderet. Sed unde harum lucernarum ellychnia sint conficienda, & quale ad illas oleum requiratur, fuse disputant Judaei in Glmude seu tractatu de Sabbatho, quapropter de illis dicere supersedebo. CaVendum, ne extinguatur, vel occasio detur extinguendi eam 3 licet tamen eam e
tinguere ingratiam araroti de vita pericli,
342쪽
tantis, vel metu Christianorum, aut Latronum si ab illis immineat periculum. Si quae mulier oblita fuerit accendere Candelam Sabbathinam, ea singulis sequentibus
diebus tres accendet, rinny ad hunc errorem emendandum & expiandum.
Praeceptum hoc est sume necessarium,& in Melliis magnu Sabbathi honorem cedit,quando do. -ernarum mus repleta est luce, idq; vocatur a 'a nais sa N-lus domus. Qui studiose id observat,is lios nancisce- 'tur eruditos 2 pios,quia dicitur, narco a Lucerna est praceptum, Tire mana ct Lex lux. Si Christianus pro Judaeo accenderit tu Vsiduo cernam, non licitum est frui luce illius, ne non sices eas quidem alii,quam ei,in cujus gratiam accen- μῆς πής .dit; quia sic videretur Christianus fuisse Le gatus Israelitae, aut ejus vicarius in opere Legati. Si Christiani cum Israelitis accubuerint, & Christianus lampadem accenderit,
licitus est Judetis ejus usus, si plures adfuerint Christiani, quam Judaei; si vero Judaeorum .
major fuerit numerus, non licet. Quod Sabbatho aliquid de superioribus cur Subb hebdomadae diebus concedentes,tempestive illud inchoan in defunctorum gratiam con da irta iann tingit, quorum animae ex inseris vel ex Pur-catharterio ad Sabbathi quietem quoque veniunt. Quamprimum enim in schola suavi L. simis & dulcissimis modulis decantatur precatiuncula, cujus initium est Ma Barechu
343쪽
Benedicite, confestim animae a purcatharterio avolant,& in obvias quasque aquas sese projiciunt, paululumque refrigerantur. Hinc factum est , ut Rabbinorum sapientissimi aquam id temporis haurire interdiXerint, ne quicquam miserrimis animis subtrahatur, ut in eorum Ritualibus legimus. Interea dum in schola orationibus Vacant, accedunt duo Angeli, quorum alter bonus Tractatu de est, alter malus, qui se ex adverso synagogae M. g hq sistunt: sit quem audiant cum studiosa, pia
nemque suam recitantem, inprimis versic Gen. a. tum hunc, Igitur perfecti sunt coeli O terra,ctc.& quae ibidem sequuntur de Sabbathi consecratione, illum duo illi Angeli domum deducunt, manibusque capiti illius impossitis, a. 6. p. inquiunt, sufertur iniquitas tua, ct peccatum ruum mundatur. Dixit Rabbi J ose ex sententia Rabbi Judae, singulos homines a duobus Angelis Sabbatho vesteri exfnagoga domum deduci. Si
venientes,candelam sabbathinam bene accensam invenerint, mensam appostam, o rebu3 omnibus ne- . cessariis instructam, lectum mundis.ct bene lotis linteis stratum, tum bonum Angelum dicere ; t)U NIPrumn nata, Π Αἰτν Utinam proximo Sabbatho Gomnia hἱc eadem ratione sese habeanti Malum verbAngelum ingratiis suis necessario Amen re*ondere. Si contrarium invenerint, malum quoque angelum
dicere; Π mo, M DEI AN Proximo Sabbatho
344쪽
sabbatho perinde hic res se habeant ac hodie β h benis bonum vero angelum pariter invitum Amen resondere. Sunt qui dicunt, per duos hos Angelos intelligi duo Sydera coelestia, Scorpi nis , & Mariis, quae dominentur inVespera Sabbathi: unus ad benedicendum, alter ad maledictionem. Ac sane quishoc non aegre serret Sacris finitis, domum repetunt: Valediacendo sibi invicem, non Bonum diem, vel B nam noctem, sedfaustum alter alteri exoptae Sabbathum; Parentes filiis, Magistri discipulis benedicunt. In quibusdam locis moris . oin, ut, dum e Synagoga egrediuntur, praeco .e adsit,qui proclamet, ubi, & apud quem ven- datur bonum vinum, ut, qui eo indiget, sibi comparare possit. At alii hunc morem vit perant, quod speciem habeat Emptionio MVenditionis : itaque ante Sabbathum dom
tim id singulis significandum esse scribu
Domum reversi, quamprimum mensae ac- Quomodocumbunt. Scribitur enim: Memento diei sab-- - .
bathi, ut illam sanctifices, hoc est, ut Hebraica sonant, nempe, ut pririum Sabb thum consecratione sanctum declares, Minharp.s.& vini cyatho consecratum inities. Quapro- 0-ώ ς-pter plurimis in locis etiam In Ipsa ichola, δε-.is;
precibus peractis, vini cyathum conccrant, in gratiam pauperum & peregrinorum hospitum, quibus nullum est domi vinum, ut
345쪽
hoc pacto Sabbathum etiam ipsi consecrare possint. Verum qui in synagoga Vinum comsecrat,illud non gustat,sed puerulo alicui e gustandum tradit ue Vinum enim consecratum proprie non nisi in mensa, in qua a cumbitur, bibi solet, uti quoque Consecratio ibidem concipi debet.
Sal, vinum vestigio itaque mensae accumbunt, a
p 'i se Cal appositum sit, cum pleno vini Uatho, O dusto ἴ his tas panibus, mantelio tectis. Tum paterfami-,im nu- lias, priusquam aliquid comedat, vini cyatho' 'r' λZh accepto, Sabbathum consecrat, & ait: 'Vini conse--r, an quarum vocum qua Ist,ibisti. tuor initiales therae sacrosanctum Dei nomen GVn , quo aeterna ejus essentia dei gnatur, innuunt , & in mysterii hujus gra-' tiam,duas primas voces posterioribuS, eX 1ecundo Genesios capite desumptiS, adjece-xunt, eademque de causa surgunt, quum haec pronuntiant, Dei nomen sc. debito honorei h assicientes ) id est, Dieflextu resectisunt caelio
ν. . . terra, ct omnis ornatus eorum: Complerit enim
Deus die septimo opissisum quodfecerat, ct requi vit die septimo ab uniuerso opere quod patrarat, Et benedixit diei septimo, ct sancti capit illum: quia in ipso cessaverat ab omni opere suo, quod creavit DR hi Deis tiroceret. His ille interjicit, ' ad Ase sistita tendite precationi Domini mei Rabbini, ut hoc pa-xieon Taia cto singuli culpa vacentis ac si ipsimet preces
' concepissent. Deinde pergit & ait ἱ-
346쪽
Benedictus tu Domine Deus noster, totius mundi Domine, qui vitis fluctum creasti: Benedictus tu Domine Deus noster, totius mundi Domine,qui nospraeceptis missanctificasti, nobisi sanctum dedisti Sabbathum, o in beneplacito omisericordia tua nobis haereditarium reliquisti, ut memoriale operum crea- rionu : principium enim est congregationis sancto rum, ct exitus ex segypto monumentum. Tu enim nos elegisti ct sanct casti inter omnes nationes,nobis sanctum tuum Sabbathum in benignitate ct beneplacito hereditatem reliquisti: Benedictus tu Domine,qui Sabbathum sanctificasti. Hoc dicto vinum primo ipse degustat,deinde caeteris omnibus degustandum porrigit. Quod si vero quisq, ante se habeat poculum plenum, bibunt ex illo: si illa pocula non sint plena, paterfamilias de Poculo consecrato singulis aliquid infundit. Vinum consecrationi destinatum debet esse bonum, omni vitio carens, quod super
ipso altari libari posset, propter illud ; Osser
illud nunc duci tuo, Malach. I. 8. Colorem non
attendunt: quia color bonitati vini nihil addit, juxta quam solam electio Vini facienda. Ubi Vini non habent copiam, licet Conse-
347쪽
erationem facere super Cerevisia, vel alio 1Lquore, quo loco vini utuntur. Panis eo G Deinde sup remum mantile retegit, duom siros panes accipit: non tamen ante preces cuia'
et dividit, ut alioqui reliqua hebdomadefieri solet, sed illico ait: utri 'nu Net a Cum
Dominorum o Ralbinorum meorum bona venia, x n in nri, nD A Benedictus tu Domine Deus noster, totius mundi Domine, qui panemorath ct e terra produxisti. Frustum posthaec de alte uiro, communiter tamen inferiori pane, rem
'MAE' Ω ssum cinnectit , & singulis quoque accum ben us porrigit , idque majus paulo & elegantius , quam caeteris diebus, in honorem nempe Sabbathi, quo parcitas omnis vitanda. Inde vescuntur illis quae Deus liberaliat te sua concessit. - Dum vinum consecra lucernas Sabbathi nas studiose intuetur: quoniam sapientissi- Tractat. δε mi Rabbini scripsere ; Si per hebdomadem homo F 44 4'. grandioribui incedat passbus , quingentes m νη-
huic malo remedium esse, Sabbathinarum lucernarum is vini consecratione intuitum. Vocula enim Hebraica v i. e. Lucerna, si g*minetur,qui genta constituit. Itaque concludunt: intuitus harum lucernarum est medicinae loco.
Alii hanc rationem reddunt, quod in quotidiana consecratione cibi oculi defigendi sinis in Poculum benedictioniS. ἡ .Pam
348쪽
I panis autem ideb tegitur, ne ignominiam Aha, suam vini causa videat, quod nempe Sabba- in mensatho vinum primo eonsecretur, quum tamen panis primus in Ieseponatur, uti sibitur: Terram stumenti, hordei, ac vinearum, Oc. Hic Deut. 8. g. frumentum,ex quopanis conficitur, primum nominatur: nihilominus tamen ultimum. Sabbatho consecrari debet; Magna itaqua afficeretur ignominia,nisi tegestetur. Sunt &prudentia conspicui Rabbini, qui dicant, in
Mannae memoriam panem tegi. In defetio enim primo ros decidit, deinde manna,postremo & iterum ros; ita ut manna in medio roris fuerit, non secus ac in medio duorum linteorum: sic panis mappae impositu inan- . tili tegitur. Hac etiam dὐeausa piae &relia giosae mulieres carnem operi pistorio incoquunt i & id genus artolaganos conficiun quibus loco Mannae Vescuntur.In Artocreate enim tenuis & diducta masna substernitur: in medio colloca ur caro, & desuper iterum, ad instar Μannae, operculo tegitur. Dum in Benedictione panis Nomen Dei effert, M h v a nuri nκ π,an Panem
349쪽
tis. Quia enim hic dicitur, Duo Omer pro .gulis; & ; Panem duplicem , volvit indicare, pro Fractione Panis duos integros Panes in Sabbatho esse sumendos. Sic scribunt, particulam illam defractam duplo majorem esse
debere, quam caeteris diebus. In ranchumabscribitur; omnia in Sabbathosunt duplicia ; Duo iosserebantur agni: Psalmo 'a. dicitur: πο Tintnmπn zat, Psalmus o Canticum diei Sabbathi. Panis duplex: In pracepto duo adhibentur verba, Ut Recordare, &, Observa. Hinc Ecduae accenduntur candelae Sabbathmae. 3 3ἔviis In summa, prae reliquis rebus,quarum cu- Letanduus ra nobis hic incumbit, ut in Ritualibus suis
et se ibunt, die Sabbathi genio indulgendum 1., in ' est, uti pluribus in locis a sacrosancta Lege nobis praecipitur. Exempli gratia, ubi dicis
ἔβ. s8. 23. tur; Sabbathum vocabis am Delitias, Sabbathum delitiarum ; nempe ut Sabbatho delitiis omne genus impleamur. Ita quoque festa Dei t. M. M. nostra versiculo illo innuuntur: Letaberis infestiritate tua; ct filius tuus,ostia tua, em vus tuus ct ancilla tua; nempe edendo & b, bendo ; ita tamen, ut omnia in Dei honorem fiant. Quapropter ede, bibe, cutem cura,sed eo animo, ut meritum Sabbatho honorem, deseras ; non vero , ut die Veneris multa emantur,quibus Sabbatho te ingurgites;pH- sertim tua non magnas arcaflagellet opes, nec tibi per facultates tuas liceat: id enim vitio
350쪽
potius quam laudi verteretur. Nam hine fiet, ut Sabbatho tecum reputes, longe tenuiores fore diei sequentis epulas; ac proinde maero re afficieris, nec in Sabbatho laetaberis, &c.
In his tamen omnibus cavendum, ne mO- In Miltiadus excedatur ; Nam laetitia &voluptas corporalis Hada rn, n Indi non est: .. laetitia, sed insania & stultitia, scribit R.Ma dochaj Japhe ; qua Deus nullibi praecipit. Ita
etiam est temperanda, ut pauperum simul S amictorum ratio habeatur. Nam , quis umita agitat, ut occlos ostiis domu uae,quissolvi cum liberis o uxoresuase exhilaret, nes simul etiam in pauperes ct assiictos cibet O potet, naso im hac . . non est Praecepti obser ratio, tu a Ianno ἐκ sed latitia ventris sui, scribit idem. Et huc accommodat illud Hoseae ; Ω'a zruriat Sacri- eq.'. v. q. scia eorum sunt scut cibus lugentium, i. e. im . , mundus ; vel ue cibus molestiarum,per violemtiam & rapinam comparatus ), quem quicunB
comedunt, contaminanthe. Nam cibus eorum esspro anima ipsorum s duntaxat, ut suam cuticu- Iam curent . Sic legimus Tobiam ad prandium festi Pentecostes,cum ciborum & obsoniorum copiam vidisset, filio mandasse ; abi, adduc quemcumh egentem exstatribus nostris inve- neris, qui quidem Domini memor sit, Tob. 2.ψ. I. 2. Laetitiam hanc Sabbathinam & Festalem probant etiam hinc; Numeror. 29. 38. scribitur ,-πΠn rnU Dies feriatus erit vobis.