장음표시 사용
361쪽
infestatur, θlva feris est referta; consultius esi qutur, ut incoeptum iter peragamin, vitam nostram e periculo subducamus, potius quam cum aperto se corporis O vita discrimine Sabbathum observemin. Tertius perὸsubjecit: Certum est hinc non recedere, donec Sabbathum praeterierit, Deus qui nos Sabba-
. rho feriari jussi, me quos in huju3 fisa medio ab
omni noxa ct periculo tutum prolare potest. Rel, qui duo itas perrexerunt, O Sabbathum violaverunt. Ille verὸ ibi substitit, tentorium humi Misi terram instar mensa linteo 'avit, illii panem suum, cibums quem secum deferebat imposuit, Ovessertinas preces coνcepit. Mensa posteasua accumbens, ad primas Sabbathi epulas sese accingebat,
quum ingens O truculentus ursus, quo majorem nullus unquam vidit, ad eum accedit, qui famis rabie extimulatas videbatur. Bonus ille Diaus totus
cohorruit, stustum postea panis ursoporrexit, secum reputans, facita se a Deo servari posse. Ursin psenem ibi porrectum comedit , ct immotud illi astitit.
ae Coena precem noctarnam recitavit Juda deinde somno se dedit: juxta illam vero recubuit ursus. Mane exorto summopere laratus est, quὸdlet biferosus rictus euasisset: Deum iras laudar, istissi propterea gratias agit, ct adsolitaue postea matutinas precesse conpertit,prandet ct coenat, omnibust suis precibusfimul defungitur. Exeunte Sabbatho ri 'tani. e. Separationem Sabbathi a septimatos de qua proximo capite agemus fecit, iter fluum repetitit, indipi umi comitem urism per totam noctem habuit.
362쪽
buit. Ista ipsa eadem nocte comites ejus in latrones inciderant, omnibuss suis ollatifuerant. Tandem hic cum urso obviam illis e fifactus,quibus coxsectis, protinus in istos irruens ursus, eos discerpsi, lacera 3 pitλ. Pius illa Judaeus perterritus, jam de cute sua erat sollicitus. Tantisser dum bac cogitatione agitatur, accessere illum quos latrones, ct quis esset se unde veniret interrogarant: iste se Ddaeum esses nomen enim suum Deo confiseus abnegare nolebat O ex aula regia venire, respondit. Latrones per ghnt; Unde tibi hic usus ' Istesbi a rege comitem datum esse dixit. In aurem iras latronum alter . . alteri insusurram, Hunc Judaeum regi procul dubio carissimum esse oportet, qui illi hunc ursum adju .
xerit: excepit alter ; Tota nostra pecunia illum do nemu , O flva exeuntem prosequamur, ne illius indicio prodamur. Ita quicquid divitiarum penes eos erat, ab illis dono accepit, ne illius indicio deprehenderentur : abeuntem etiam permagnam pia partem P ' . isuntprosequuti, donec tandem abiere. Ursus quo1 . e
postea influambe.recepit. Quapropter singulis Judaeis Sabbathum est diligenter Observandum, & Deo in coelis rerum cura relinquenda. Valete & plaudite,Calepinus recensui. Si quis per desertum iter faciens, oblivi. V iscatur, quo die sit Sabbathum ; is ab eo momento dubitare de eo incipiet, & cogitare singulis diebus,Sabbathi diem esse ; ac proinde ab omni opere abstinebit ; si panem & alimenta secum habeat, non laborabit, quam-
363쪽
. diu illa duranti illis vero absumpti , per missiim est ei laborando victum suum qua rere , Vitae conservandae gratia ; & in Itinere suo pergere,etiam ultra Terminum Sabbathi Concessum, ut tanto citius e periculo deserti . liberetur. Quod si vero sciat quo die domo inrit, e. gr. quarto vel quinto, & quot inde effluxerint,die ab egressit ejus octavo,tib re licet ei iter & opus quodcunquefacere, M sc quoque diei & χχ. quia certus est, qubd. e die Sabbathi iter non sit ingressus. I .
Sabbathi ferientur ab- solvant
siabath. in I Ostero mane non tam matutino suri diutiuε dom gune ac caeteris diebus, sed in multam dormiunt majoris voluptatis cauSa in sacrosancti Sabbathi honorem. Quo majore enim persunduntur voluptate , eci majore orae, ehia Sabbathum afficitur honore. Hoc autem a lim numer. tificiose Rabbini pro more suo ex lege exim
Glistat dorunt, Nempe ex Num. 28. ubi de quotitione. dianis oblationibus agitur, ibi dicitur, Babb6ker Mane: sed in septimi diei,Sabbathi nempe, oblatione scribitur, mori a me Sabbathi; quasi innueret, quotidianas obla
364쪽
tiones summo mane antelucano tempore os ferri solitas in quarum locum successere preces matutine,quibus multo mane ante lucem in schola vacant, ut supra exposuimus ) r 'die vero Sabbathi diutius expectatum fuisse, &in claram lucem oblationem dilatam. Ergo Judaeis ad lucem dormiendum est, seriusquam caeteris diebus preces concipiendae, solitoq; diutius in lecto quiescendum, propter voluptatem quae Sabbatho requiritur. Ubi in scholam venerunt, ut caeteris die- Precer. bus, orant, Verum longe pluribus precibus &cantiunculis,Sabbathi honorandi causa ; eousque tamen, ut ad horam seXtam, h. e. u.
prandere possint. Phylacteria de quibus c.q.ὶ non induunt; quia Sabbathum per seJudaicae fidei signum est, ut quod Judaeis solis, ut in illo seriarentur, datum sit & injunctum, uti quidem existimant nec aliis signis opus est, qualia sunt Circumcisio & phylacteria, quae duo quoque signa sunt quibus agnoscuntur Judaei.
Librum Legis ex arca educunt eodem ri- Lemo L tu,eademq; pompa, qua capite '. dictum est. Diis.
tione sic. tota Lex in s4. nretras Parschios est divisa ) e Lege perlegunt, & unamquamque in septem lectiones dividunt, ad quas legendas viri peculiares septem advocantur. Hinc est, quod in majoribus Bibliis Sc Pentateu- X q.
365쪽
chis ad singulas sectiones majores in margine legitur tria Kohen, n, Lepi, vel, Secundus,
Brin Israel, vel Tertius, Ma Quartud, Quintus, Sextus, 'ν π Septimus. Pria. Wmo enim legit Koben Sacerdos, deinde Levi,
Levita, tertio Israel, & sic deinceps: quilibet ι legit istam Paraschae sive sectionis particula,
ad quam voces istae sunt notatae. Post sepi mum legit 'Oso Asaphtir, hoc est, Dimittens caelum,post cujus lectionem coetus di mittitur. Sed Μaphtir non semper legit Parascham, sed quandoq; Haphtaram,unde hoc nomen non semper ad singulas Paraschas legitur. Vocantur autem linguli, ut supra etiam cap. 9. dictum. Haec ideo obiter monere voluimuS, quia multi, quid istae voces ad marginem Bibliorum adscriptae sibi velint, ignorant. κ. Qui advocatur, per proximum sibi ostiolum ascendit, alter vero descendit, uti legimus Eete. populum Israel feci ste,qui1m die Sabbathi in sacrosanctum templum se contulerunt: porta siquide una sunt ingressi, altera vero egressiti ad tegendi. Observandum etiam, qubdalias plures, r pauciores ad Lectionem peragendam
alias pati evocentur, Id neri pro ratione tellorum: quoetorra voeen- magis solennis & sacer est Dies sestus,eo pi res adhibentur Lectores. Ex. gr. In die Novilunii vocantur quatuor, quia reliquis die . . bus est sacratior: a V Dr Bm t , Die festivo& hilari,advocantur quinque: Die expiatio-
366쪽
num, qui sanctitate alios superat, sex; in Sabbatho septem, quia sanctissimum. Quot singulis festis vocandi sint, ejus rei memoria- 'le fecerunt versum hunc, m)π ,MMItynae 'mκ Π MI,N; Quot prima vox habet lite-TaS, nempe tres, tot vocantur Vespera Sabbathi, Die Lunae, Die J ovis, Die jejunii publici,
Festo dedicationis, & Purim: Quolsecundan em pe s. tot sunt in Jom tof quovis: quot tertia nempe . tot evocantur, in Neomeniis, & 'die festi profesto 'ryann , m Chol hammsed rquot quarta, nempe g. tot sunt in Die expiationum : quot quinta & siexta, InX ΠΤπ, nem- pe 7. tot adhibentur in Sabbatho. Ad legendum omnes admittuntur, exceptis foeminis. Lectionibus e Lege subjungunt Lemones rectio Pγο- e Prophetis, quae Mosaicis lectionibus re-phetica. spondeant. Lectionem hanc Propheticam vocant CDI Haphtisab, cujus appellationis alii alias reddunt rationes ; Quidam ; narri niuema mu)Π DX pn m l Suao quod empore persecutionis ea liberi essent a lectione Legis rAlii ; quod, clim de nulla prorsus re loqui &os aperire liceat, ex quo liber Legis est apem tus, ut habetur in Taim. Sota, cap. I. ) post absolutam lectionem Legis, id sit licitum ;, puta de sensu verborum lectionis praelestis,si ' cui forte circa eam scrupulus oboriatur: Hi verbum sumunt eo sensu, quo legitur, se 'PUν Disendunt labium, Ps. 22.8. Alii ,
367쪽
quod hae lectione finita coetus dimittatur. Nam 'li D est Demittere. Consuetudinis a R is origo. tem ejus haec est origo ; Quum priscis temporibus Mosem in scholis legere prohibitum illis esset, loco Mosaicae sectionis, similem sectionem Propheticam quam me on Haphta-νab indigerant), quae legis Mosaicae exposi-
. ti ni respondebat, eodem modo legerunt. Hujus consuetudinis mentio fit in Actis Apo--y. u. 27. stolorum : Qui enim habitabami in serusalem, O principes ejus, hunc ignorantes, O voces Proph earum,quaper Omns Sabbathum leguntur. Item: R. 3F. M. Moses enim ab atatibus antiquis habet, qui ipsum praedicent, quum in synagogis perfluuiasabbatha legatur. Licet autem hodie Mosis lectione ipsis in scholis non interdicatur, Veterem l . men tenent consuetudinem, adeo ut Mosi Prophetas subjungant: rebus enim bonis nullus est statuendus modus. Haphiaram hanc ualiquando pueris legendam committunt,exercendi eos cauSa.
Posthree dum Librum Legis extensis bra. chiis sursum tollit,benedicitur coetui.
Hic etiam Precationem subjungunt pro Principe vel Magistratu illius loci, sub quo
agunt, ut Deus illum conservet in Pace &tranquillitate,eum prosperet,& dominatum ejus adaugeat,juxta id quod Deus dicit apud Prophetam Jeremiam, cap. 22. V. T. Et qua- rite pacem ciritatis, ad quam demigrare feci νομct
368쪽
orate 'pro ea ad Do MINUM: quoniam in pace illivi vobis erit pax.
Quibusdam in locis, & aliquando, tarius
tamen Conciones etiam habent,vel ante, Vel post meridiem, quibus locum aliquem Scripturae more suo explicant: Leo de Modena scribit: Quando concionem habent, totus Coetus concisura considet: qui concionem facturus est, operit caput δε
suo Talles de quo alibi), quamvis id nonsem
per observetur, ct adglans τω almemor seusugge- sui, orationem suum orditur a lectione loci alicu-jM Scriptura, quem pro κτ)a seeu Subjecto ct argumento ejus ponit; deinde subjungit dictum aliquod
Rabbinorum, quod Maamis vocant: horum . occasione eligit aliquod Thema, quod sit lectionipraedicta conforme, de quo deinprolixius diserit,varia γeam in rem Scriptura loca,ct authoritates Rabbmο-rum adducit &c. Pro Defunctorum quoque animabus, qui oratio pro rite Sabbathum non observarunt, precantur, oratione quae incipit, z'o Π Pater miseri- .h., tuis cordiarum. Quia enim Sabbathum est Dies is . L 7 quietis, Typus quietis futurae, dc in eo mortui quoque quiescunt, neque condemnatio. nis poenas , quibus reliquis diebus cruciantur, sentiunt,ideo merith eorum memoriam fieri,
ac pro ipsorum quiete orari, scribunt. Quidam simul elargiuntur eleemosynas, pro iis qui jam ante aliquot saecula sunt mortui, &jam sustinuerunt poenas suas in purgatorio.
369쪽
ultra se tam horam non ieiunandum.
Probationem vide loco ad margine notato. Preces in Schola diutius durare non debent,quam ad sextam diei horam: jejunium enim & preces ulterius producere, prohibitum , uti Sapientes ex saepe citato loco demonstrant; Sabbathum cuiv Delicias appellabis: Hic, inquiunt,illi, vocula My Detitia, Iegitur sine litera , quae Sex designat, quo tacite innuit Propheta, non ultra horam se tam, hoc est,Meridiem, jejunium protendendum esse: alioqui enim Sabbathum non V Iuptas, sed Molestia potius, appellandum esset. Absolutis itaq; precibus matutinis,secundast Sabbathi epulas celebrant,& in honorem Sabbathi festum genialiter agunt. Si quis Vero triste somnium videat, ut pote librum Legis ardentem, domus, trabes & coassationes collapsas, dentes excussos, & id genus alia somnia infortunium portendentia,illi ad umsperam usque cibo abstinere, concessum 3 quia tale somnium maestitiam causatur ii mini, quam minuit Iejunium, dum cogitat, omen malum, quod somnium illud ipsi portendit, merito Jejunii sublatum iri. Unde Rabbini dicunt, Ii ny -d is, nam i et a me: , pulchrum est yejunium,postsomnium malum,ut ignis stipulae; etiam in Sabbatho. Item ;
uui1edet in B junio ob somnium, ejus decreta mala contra ipsum lata P lacerantur ad 7o. annost
370쪽
ille habet indulgentiam O. annorum .Et sic Jejunium ipsum voluptatem & recreationem affert homini. Si quis autem maxillas sibi excidere somniet, jucundum illud est somnium, quo de hostium & improbissimorum machinatorum morte admonentur;
Quem cibus in somnis gravat, quique jejunio delectatur,esuriales ferias libere agere potest. Sic,qui tanto maerore premitur, ut a lacrumis temperare sibi non possiit, fleat: setu enim egeritur dolor, & hac quoque flendi voluptate Sabbathum honore assicitur. Qui tamen sibi
Sabbatho jejunium indicit, postridie jeju
nium iterare tenetur , ut Sc poenitentiam suam testetur, & subtractae Sabbatho Voluptatis poenam subeat. A' prandio, ex Rabbinorum praest ipto, quid Sub- aliquantulum studere, & in sacris libris lege- μεο aprare operae pretium est. Conquestum est enim, lit Mishq
R. Simeon tradidit, aliquando Sabbathum apud pag. is. Deum, omnibu3 rebus in hoc mundo rem aliquamso- -phsor M-ciam ct comparem essesibi vero nullum esse socium: ς , Eluth ΤDeus autem resondit, Populin Israel socιus tuus o rabde Iai. compar erit. Sabbatho enim legem discent, quidem alias Sabbatho otiosi sunt O quiescunt. Accessit pariter Lex, ct apud Deum conquesta est, dicens; uuum Istael in terram suam revertetur, alter Mysivet pratum suum, alter pineam suam petet, quis mihi ergo tunc temporis dabit operam ' Cui Deus, Israel tibi dabit operam: Sabbatho enim oriantur,