장음표시 사용
401쪽
& Pannos quoslibet madefactos, indusia,V stes,&similia,exprimere. Mulgere huc quo que reserendum esset: sed de eo dissentium adhuc inter se Rabbini. Hinc disputant; Si infans nutricem vel ancillam stercore vel urin Sabbatho inquinaverit, num e vestigio id abluere debeat ' Quidam censiaerunt, manus illam supra rem inquinatam abluere debere, donec aqua manibus decidens spurcitiem
omnem abstulerit; sed Rabbi ose id prohi-' buit, lixivium id & veram lotionem esse
Idem esto de reliquis articulis , quos Tab, , Uudici ira in Patres operum appellant, judicium. Nullum autem est discrimen, sive in arti- . culum generalem, sive in id quod ab eo derivatur, & ad ilium refertur, pecces articul rum derivationes illas a Generationes,
quod ab aliis generentur, appellant) & qui
testibus in unum aut alterum peccavisse con-
vincitur, dignus est qui lapidibus obruatur: qui verb prudens & dedita opera peccat, M ma a'n dignus est quem Peus ipse judicet,
&ex hoc mundo exterminet. Haec eXp . nuntur in Tractatu de Sabbatho cap. . Inqu- mera sunt, quae hic accongerunt, & vel licita. vel illicita faciunt.' Qui omnia exscribere vellet, hunc cito charta deficeret. Quibur in Sciendum tamen in quibusdam casibus li-cεre
402쪽
eere opera prohibita quandoque facere & casibus sicin sabbathum violare ; maxime si vita hominis V 'sero Sab- periclitetur. Hinc dic vulgo ; aesan radio ' μ' 'natan rκ Πriri Periculu ina pellit Sabbathum rmae nriri tam his omnu conservatio vita pestit Sabbarbum: quia Lex data est, ut homo per eam vivat,non ut moriatur,sicut dicitur; na tri Et pixet per illa. Hinc, miri Wra Minm o di 'In quo quus est huc in re magis fledulia O industriis, eὸ majorem laudem meretur. Sic Agroto de vita periclitanti licet omnia fac re , quae ad eum conservandum facere judia cantur. Quae huc pertineant, Medicorum filii
dijudicant. Imo non tantum unum, sed&duos dies Sabbathi licet violare, si Medicus. e. g. ipsi medicinam vel curam praescribat, qua per octo vel plures dies utatur. In hoc vero casu nihil faciendum est opera Christianorum, vel parvulorum,ne forte alii hinc sibi persuadeant, prorsus non licere violare sabbathum , & alia vice , nullo Christiano prassente,qgri curam intermitiant Sic membrum luxatum licet restituere in locum suum: p 'riclitantem in aqua, vel a latronibus, licet liaberare &c. Panurientis mulieris h1c eadem
est ratio, quae aegroti, &in omnibus, quibus opus habet, licet in ejus gratiam violare Sabinbathum, Christianae tamen obstetricis opera
non licet uti Sabbatho, ne quidem in iis, in quibus nulla subest Sabbathi violatio. Mem
403쪽
bra infantis recenter nati,si ex doloribus partus distorta fuerint, licet rectificare,fasciis involvere,cum lavare . Puerum,sii in aquam
ceciderit,extrahegratum est: si reti ad eum educendum usus fuerit, & una cum eo pisces, simul extraxerit, liber est a violatione Sabb thi,nec pro eo habetur, ac si piscatus esset. Ita si puer ceciderit in cisterna, aniso pN Temovere licet arenam, littoris vel labii crusternae, ut puerum commode possit apprehendere) & educit eum. Si puer sit inclusus in aliquo conclavi, nec janua aperiri possit, frangitur janua, ςtiam in minuta segmenta, &c. Joma sol. 842. Majemon. in Statutis
de Sabbatho cap. a. Summa: omnis cura, Dro
mmci aesa ct quicun promptus est ad eripiendam anima in Sabbatho se est laudandin. Permittuntur etiam Sabbatho quaedam fieri, quae ad mortuorum curam pertinent 3 ea inprimis quae ad ipsorum honorem spectant, veluti eos ungere, lavare, de uno loco Oraeh Ga- in alium transferre ne sceleant &c. Naa ΜΤΠ,im n - ni ' VBκ nnτω a ad Magna enim, ajunt, habetur ratio honoris hominum, adeo ut illius causa pellatur praceptum Legis negativum. Sabbatho licet circumcidere, & omnia, quae ad eam requiruntur, agere, si incideritia in octavum a nativitate diem.
Si incendium oriatur in aedibus die Sabbathi,
404쪽
bathi, licet inde cibos,vestes, pecuniaS,librOS, dc alia mobilia, eruere; imb etiam Christianum rogare, ut operam suam conserat. Idem
juris est, si fures aut raptores in domum aliquam irruant &c. Homo si inclusus sit, quovis modo eripi potest. Si Sabbatho merces a pluvia, vel aliunde, damnum patiantur, aut dolium vini rumpatur,ut vinum perdatur, nisi succurratur; licet advocare Christianum, eiq; dicere, ut videar, non Vero ut juvet,'rem, quae damnum p titur, servet ac eripiat; quamvis sciat, Christianum id facturum, dc eo fine eum accersat.
Vota solvuntur in die Sabbathi, maxime si sint de rebus ad Sabbathum necessariis, Veluti, si quis vovisset, se nihil esurum aut bibiturum, licet id solvi posset ante Sabbathum, quia tamen id non fieret propter Sabbathi
necessitatem, non solvunt: nihil enim, citra necessitatem faciendum est hodie , quod commodius fieri potest crastino. Solvere a tem quis potest votum uxoris sul,quantumvis Sabbathica ad opera non pertineax,&c. Huc refertur quoque doctrina, de P irvue Erupin, seu, Commixtionibus Sabbathinis Rabbino. rum, per quaS efficiunt,ut quaedam,quae alias
Sabbatho sunt prohibita & illicita fiant licita. Hic Occurrit,
405쪽
Superiori Capite mentio facta est Termini Sabbathi. Per eum intelligitur Terminus a quo, & ad quem, unde & quousque Sabbatho ire vel iter facere sit concessum Rem hanc a Mose diserte in Lege non esse definitam agnoscunt. Percon sequentias tamen,pro suo acumine, Rabbini ex eo id elicere sunt con ti. Petunt id ex eo quod in EXodo cap. I 6. 22. de Sabbathi die dicitur; va' aem alpit, An σκ Sedete, vel manete qui sloco suo: ne egrediatur quisquam de locosuo in die Per Locum, equo vetantur egredi, intelligunt eum, in quo Sabbathinam suam quietem agunt, non praecise spatium illud, quo corpus ipsorum est circumscriptum, neque etiani conclave, caenaculum, vel domus, in qua quisq; agit; sed urbs, vicus, Vel pagus &c. Et huic attribuunt quatuor cubitos, versus singulas mundi plagas, pro Termino a quo. 1 os quatuor cubitos probant ex eo quod dicitur; vrnn Uν Sedete, vel, manete quussub se, h. e. in eo loco qui corpori ipsius subjacet, se cundum se. longitudinem corporis ejus. Hanc aestimant Rabbini; trium esse cubitorum. Jam Vero, ajunt,non est probabile, Le gem praecipere voluisse, ut homo per totum diem Sabbathi,in uno loco, instar lapidis, ja
ceat, ut se non 'aovere audeat vel possit. itaque censuerunt, addendum esse tribus his
406쪽
Iiis cubitis adhuc unum, ultra hominis longitudinem, ad se movendum, &necessaria sibi sumenda & deponenda. Et hos q. cubitos addunt loco illi, in quo quisque Sabbathasmum agit. QuouSque autem inde liceat Sabbatho ire, id dicunt non haberi definite ex Lege ipsa sed Dan in ex statuto Rabbinorum. Illian venerunt, licitum esse bis mille passu ire in Sabbatho, extra illos quatuor cubitos termini a quo, dc hunc Terminum constitueruhi, qui milliare circiter facit Italicum. Probant hunc primo ita: In ante allegato Lmusta Lis loco, in poci inre Aac' IX Ne egrediatur qarisquam μ' e locosuo. Id explicant,ultra Eoo o. cubitos seu 2' S J
Alibi, nempe Exod. 2I.is. dicitur de eo ; qui fortuitum commisit homicidium ; Tunc ponam tibi locum, nuta vin πω ad quem confugiat. In utroque loco, ajunt, mentio fit,
Loth & in posteriori additur nou Fuga, qubsic. fugere debeat talis homicida. Ergo Uπο-bique eadem Loci est ratio, idem terminus, eodemque modo est definiendus; Nam ex Numer. discimus, Urbem refugii suum habuisse terminum, Q. 26. Atqui terminus
ille erat et ocio. cubitorum, versus omnes quatuor mundi plagas, & dimensio eorum fiebat ab extremitate urbis, R. . Ergo & hic Temminus Sabbathi ita est constituendus. Atque Aa
407쪽
cap. 3. q. Commixtio terminori
sic licitum est ipsis, ire per totam urbem, ritu locum, in quo comorantur,& extra illum ad- illuc I. quatuor cubitos, a. bis mille ; nec ulterius, sub poena anathematis: satius vero lest aliquid de illis detrahere, si forte indi- mensione peccatum esset. Quidam putant, hac de causaJosuam pr cepisse, ut et o .cubitorum distantia esset in ter Arcam, &Israelitas, ut die Sabbathi ad eam ire possitnt ad orandum. Sic R.Salomon,&R. D. Kimchi. Termini hujus Sabbathini mentio Act.1.Ia. ubi vocatur Σαccα- titer Sabbathi. Quamvis autem hic terminus ita sit definit. tus, tamen Subtilitas Rabbinica medium in.. Venit, quo ultra hos ZOOO. passus, alios adhuc aooo. ire licet, per ruany Π aTg Erus a
techumin. h. e. Commixtionem terminorum. Fit
autem illa ita: Si quis in animo habeat longius iter, quam acOO. cubitorum conficere, is pridie Sabbathi, non sub vesperam, sed dum adhuc dies est, vel Panem integrum, vel aliucibum,quantum pro duobus prandiis necesse habet, defert ad terminum aOoo. cubitorum licitorum, loco aliquo commodo,in quem se Sabbatho confert, & prandium Sabbathinum ibi sumit. Id perinde habetur, ac si ibi domum suam haberet, &domi suae Sabbathum celebrasset,&comedisset ; ac proinde ipsi licet bis mille cubitos alios numerare
408쪽
usque ad locum sibi propositum. Et sic Terminus Sabbathi legitimus miscetur cum te mino longiore. Non tamen quavis de frivola causa licet hanc Commixtionem facere: ed praecepti alicujus Divini observandi causa ; veluti si cupiat ire in domum luctus, vel ad convivium nuptiale, aut ad visitandum cic salutandum praeceptorem suum, vel amicum ex longinquo itinere reversum 3 vel metus causa, si ipsi periculum immineat a gentilibus, vel latronibus, vel etiam si in honorem Sabbathi, Iaetitiae majoris causa, velit in suos hori , vel prata exspatiari, &c. Quomodo
hi passus sint dimetiendi e qua re ' &c. de illis plurima scribunt in Talmud, & sitis ritualibus, quae hic adducere nimis prolixum, ScLectori sorte molestum esset. Qiir de illis quaedam scire desiderat, videat Joh. Seldenum de Jure Nat. & Gentium lib., cap. 9. Quando quis Commixtionem hanc te mini facit, reposito illuc Pane, hac consecrat Prece ς Benedictus H, Domine Deus noster, Rex Mundi, qui nos pracepris tuis functi asti, O mandusti nobis Er . Commixtionem ; & ad
dit; Per hanc commixtionem licebit mihi cras hinc ire bis mille cubitos, versis omnes plagas. Commixtionem hanc potest unus facere pro pIuribus, imo pro tota aliqua civitate; Pater pro filiis suis minorennibus, qui nondum sunt Filii pracepti, pro servis,& ancillis A a
409쪽
suis. Hoc casu cum eam facit,nominatim eo- irum debet mentionem facere. Potest etiam iquis procuratore uti, qui pro se commisceat. Secundo est ni ri Eruschaceros,CΟmmixtio atriorum. Quia scilicet Sabbatho non licet vel minimum Sabbatho efferre, mira, ex dominio vel potestate in potestatem, h. e. eX conclaVi uno in alterum,ex domicilio uno in domicilium alterius, ne quidem det Π nai:ria in locum publicum & communem ', imo non per foramen aut fenestram ; & sic impediuntur, ne plureSconUenire, &, in medium collatis lymbolis leu c1bis suis, simul Sabbathletare possimi; idcirco excogitarunt hic quoque medium,quo fibula
Ruam Vocant, ii .e. Commixtionem atriorum ilvet aularum. Sic enim M Germanice, dilii aulam, muro cinctam, interpretantur. Haec Commixtio ita fit: Vespera Pascha- ltis quilibet Paterfamilias confert paululum farinae, eX qua commixta conficiunt Mabetam, seu Panem Communem. Hunc Panem ldeserunt in Synagogam. Eo allatum,primarius Synagogae Rabbinus,illum in manus si mit, & postmodum alii cuipiam eorum tra- ιdit: hi deinde publice testantur, se velle, ut shujus Magetae participes sint quoque illi de
Ecclesia,qui nihil farinet ad eam contulerunt ;tam praesentes, quam absentes, sit qui forte i
410쪽
post Pascha sint ad eos venturi, & illis coli bitaturi. Hoc facto Archisynagogus Mazetam resumit in manus, & praecedenti Benedictionis formula eam consecrat; illi dein subjun
. Nin Υya h. e. Hoc commixto pane licitum esto nobas esserre ct inferre de domo in atrium,ex atrio in domum, ex domo sc. inseriore ) in caenaculum superius, ex cornaculo in tectum, e tecto in septum, e siepto uno in alterum,ct de tecto in tectum, e domo in conclave, e conclavi in cellam 3 omne id quod nobis erit necessarium pro Sabbatho ; nes solum nobis, sed ct omnibus Uraelitis, qui habitant in hac urbe.
Haec Mazzg deinde relinquitur & servatur in Schola, in loco aliquo patenti & communi,
per totum annum. Quamdiu sarta & incorrupta manet, tamdiu durat ejus vis Sc emcacia: quod si verb vel comedatur,vel amittatur, vel mucida sat, aut comburatur, cessat, donec nova fiat V y Commixtio. Quo diutius servari possit, bene est excoquenda. Et quia panes in fermentati non ita cito mucorem contrahunt, ut fermentati, ideo hanc Erus tempore Paschatis conficiunt. Potest vero etiam fieri & ex alio pane, sed integro, & alio tempore, ee ab uno aliquo.