장음표시 사용
431쪽
a n usiris Jam sequitur, qua ratione veterem ser-O E V mentatum panem perquirant & efferant.No-M ' ς' - ante Paschatis pervigilium, post haustam
Orach cha- pro Azymis aquam,incipit np' a Inqui-im νώ. 43ι stio Fermenti. Quilibet paterfamilias scu-F. debit tollana capit cum peniculo vel pennarum fa- cap. i. sciculo, candelamque ceream accendit,&antequam perquirere occaeperit, ait: nu'κ m axon rapta 'a A Benedictus tu Domine Deus no-ser totius mundi Domine, qui nospraeceptis tuis θη-
et casti, is fermentum ferre jugisti. In ampla domo, ubi multa sunt conclavia, cubicula, &hypocausta, paterfamilias vel pueros vel homines aliquot sibi adjungit nullas autem adhibet mulieres, quia & pigrae sunt, & multum garriunt; ac proinde ad vestigandum . inidoneae) ; quos autem sibi adjunxit, ii ad
precatiunculam inN Amen respondent, eumque postea in perquirendo juvant. Singuli
candelam ceream prae manibus habent, &omnia conclavia, cubicula, cellas, penuaria, tam ea , quibus pro ordinario rei domesticae usu utuntur, quam caetera, omneS murium scrobeculas & rimas diligenter rimantur , ut Videant, num forte mures micampanis uspiam detulerint, quam non perede- Tint. Nemo altius quaerere vel candelam ad- mOVere tenetur, quam quousque potest pertingere. Inprimis ubi parietes Christiani aedibus sunt contigui, rimis de foraminibus
432쪽
eandelam omnino admovere non debet, ne Christiano in mentem veniat, Judaeum domum incendere velle. Ubi vero Judaeorum
aedes contiguae sunt, quam fieri potest profundisssime & altissime disquirendum &Pervestigandum est. Candelis sebaceis ad hanc perquisitionem non utuntur ideo, quia facile stillant, Ee guttae aliquae in vasa munda decidere possent, qua ratione inquisitio pollueretur: novo enim sebi fermento contaminaretur. Non etiam oleo utuntur: quia illo facile vestes inquinantur , 8c eae lampades non possunt Commode in rimas & scrobes intrudi. Candela hanc inquissitionem esse faciem dam, probant ex eo quod apud Prophetam Sophoniam legitur: nκ π Πκ Et scrutabor Hierosolymam lucernis. Hinc enim eliciunt regulam generalem ; omnem ip)syri Scrutationem seu Inquisitionem faciendam esse ad lucernam. Et hanc ob causam non interdiu, sed noctu inquirendum est: quia in die candelarum nullus usus.
Solent aliquando micas aliquot de industria passim spargere; praesertim in conclavi, quod ab illis purum & mundum esse censebitur, ne frustra orasse & perquisivissse videantur. Verum micas illas veteres & duras esse oportet et alias dolus inutilis est. Panςm quoq; quem nocte comesturi sunt
433쪽
abscondunt, ne investigando ab ipsis inve niatur: alioqui enim instar fermenti etiam tollendus & comburendus esset, dc ita quo
Inter Precatiunculam & Disquisiitionem, de nulla re, nisi quae ad Perquisitionem pertineat, loqui audent; ne mens distrahatur,&Inquistio negligcntius peragatur': EX. gr
Si quid fermenti inveni ni, diligenter ad matutinum usque tempus ab illis tollitur, teqgiturque &studiose servatur, ne ullus mus accedere possit, qui aliquid auferat , alioqui enim integram domum denuo perscrutari &pervestigare oporteret. Quapropter etiam noctu in uno tantum angulo comedunt, &diligenter cavent, ne quicquam, Vel saltem quam minimum cadat,ne integra domuS ite- .lrum polluatur. Postquam paterfamilias, omnia perscruta tus est, primo verbis nudis illud abolet, &ait: nu 'uri Ν, ta rarae Aram N Eri
Omne fermentatum quod penes me en, quod nesviri, nessustuli, distergatur , ct ad pulverem terra aquiparetur. Haec verba quidem lingua Hebraea semper essent dicenda, vel potius Chaldaea. Qui vero ejus non est peritus,Vernacu
la quavis cuique lingua proferre potest. Sic Vidua, si quem substituat, qui ejus loco In-
434쪽
quisitionem faciat , ipsamet potest ea recitare, seu Hebraice, seu Germanice Scc. Si vero se prorsus ineptam deprehendat, p an In quisitor ejus vices illius supplebit, ipsa tamen illi adstante, quo appareat, hunc eue ejus Victrium, & dicet ; Omnefermeniam, quod est in potestate N. &ci. Fermentum illud postea asservat in crastinum, ut comburatur, sicut
Mant pridie paschatis dulces & azymas Orach cha.
placentas conficere incipiunt,quas min Maz, rim nu-
αia, vel in plurali rasu Maz Eos vocant. Farina ad has placentas a tribus ad minimum die- ρ ehalaribus molita esse debet, ut bene refrigescat, nec Furin massa acida fiat vel intumescat. Quamvis fieri possint non tantum exTritico,sedetiam ex hordeos spelta, avena, omnique aded frumenti genere, quod fermentari potest, tamen plerique ex Tritico,eoque selectissimo, farinam faciunt. Triticum illud, quod huc est
destinatum,diligenter asservari debet,ne madidum sat: neque, antequam molatur, aqua macerandum & emolliendum. Saccus,si per reliquum anni tempus tritico fuerit repletus,
est dissuendus,lavan diis, & de novo consuendus. Quando domum ex moti vehitur, non licet eum imponere jumento sine ephippio, vel pelli crassa, cui saccus imponatur ; tum propter sudorem equi, tum propterea qubda jiunento farina incalescat. Nola i si fieri po
435쪽
test,de novo prius caedi debent, & recentibus albisque linteis circumtensae esse, vel saltem vetera lintea probe excuti decet:utplurimum enim humida sunt,& facile illis farina adhaerer, quae postea in novam dulcemque Pasth tis farinam decidit. Sic etiam cista, farinae e cipiendae destinata, albis linteis intrinsecus obduci debet, ne ullus alterius farinae pulvisculus, farinae huic immisceatur. Aquam ad harum placentarum massam , aquam pracepti, vel ni PSI tu T 'Aquam pro depfendis placentis azymis, appellant. Hauritur & petitur vasis festis, dubia luce a Solis occasi, sed ante stellarum ortum & Lunae splendorem in terra; tecta domum defertur ; nam per Viginti quatuor horas nullus Sol hanc aquam debet accedere, ne sermentet. Nempe per duodecim diei horas Sol in terra conspicitur, non autem in puteo: per duodecim noctis horas tegi debet ; hoc pacto per viginti quatuor horas nullus Sol aquam hanc accedit.
Fons, eX quo hauritur, prius, quoad fieri potest,est purgandus: & posteaquam etiam purgatus est, prius aquae sunt copiose inde exhauriendae, antequam aquam pro azymis
hauriant. Cum hauritur,non mente tantum,
sed verbis ore prolatis dicere debet,ntauri Haec aqua est pro ac mis. Quidam ajunt satius esse ex flumine, quam ex fonte vel pu-tco,haurire. Quilibut paterfamilias ipsemet
436쪽
aquam hanc haurire, nec id sibi dedecori veristere debet, siquidem legi mus,Regem quendam Israel aliquando fructuum ex arboribus primitias humeris suis gestasse. Maxime autem cavendum, nequis Christiani opera ad hoc utatur. Quidam in hunc usum vas pecu- qiare habent. Quum massa ad placentas incipit subigi, Subactio, paterfamilias ait onmes particula , quaeη hac mausa decident, 'pon liberasinit, nempe, si quid in terram decidat & acescat, id muribus con- ό
cessiim & datum esto, nec amplius sit in J daei potestate. In loco frigido subigunt, quo nullus Sol pervenit, qui procul quoque sita fornace,ne massa incalescat & fermentetur. Mulier quae subigit, peculiarem massae iulius particulam, quae in Lege Chastabaaltis. appi latur, desumit,placentam conficit, juxta Praeceptum, Num. ls. 2C. 2I. &ait; na vi in ad n o sn, Benedictus tu Deus noser, qui nos infermentatam placentam seponere j lii, ut habetur in Lege; Sustulit autem de canistro az9- Levip. R.
morum quod erat coram Domino, panem unum ab
que fermentor, Quibus dictis, placentam hanc quae olim dabatur Sacerdotibus) in prunas Sc carbones ignitos vel clibanum projicit, antequam reliquae placentae illuc immittan
Non subigunt in loco Soli exposito: continua agitationς massii ςst tractanda, neq; Vel
437쪽
ad momentum subactio intermittendar he
si mulier vel oblita fuerit, dum Massa subigit, separare Chastam, vel, prae sestinatione, separare non potuerit, posteaquam placentae coctae fuerint, e vestigio omnes conjunctim in corbem aliquem reponet, & teget. mantili , ut unius quasi corporis speciem habeant,*ab una illarum Chastam decerpet. Dulces postea & insermentatas illas confi- cit placentas, quas Paschatis festo durante co. medunt svulgo rotundae sitiit, tenues, non crassae instar tortae panis, Sc foraminibus plenae, serro pectini simili perforatae,ut aeri pervii remaneant,nec intumescant, vel fermententur), Ocyssimeq; in clibanum conjieiunt, ne diu nimis desideant. macentae hae nec falluntur, nec ullo vel butyro vel olivoUitigantur, mera tantum aqua conficiuntur, ac proinde eta sunt insuaves; unde interdum piae quaedam mulieres ova simul subigunt,ut gustu sint gratiores: Relatum inihi quoque est , divites Judaeos quibusdam placentarum istarum addere ova&faccharum, Vel eX meris amygdalis contusis conficere; non sollini in honorem festissed etiam, quod &esii sint suaviores, & morsibus facilius cedant: vel pro aegrotis & iiifirmis. Has delicatiores voeant ΠΥzy nxn Ma cca aschisah Placenta di-Ves. Talem veropro primi diei usu non licet
438쪽
apponere ue quia ea debet esse ri, Panis Ea ctionis,pauper, ex nulla alia re, quam aqua &farina triticea constans. Paterfamilias pius ipsemet quoq; aliquid agit ad placentas has conficiendas,adstando, laborantes exhortando , atque adeo etiam aliquatenus juvando. Furnus in quo coquuntur, luculento igni est succendendus, ut omne ipsi inhaerens fer
mentum consumatur : ac proinde attenden
dum , ut flammae undiquaque diffundantur. Exinde ante quintam diei horam, h.e. ho- Oraeh Aiaxam circiter decimam, prandent; sed non 3 multum comedunt, & quidem cibos tantum '' ad concoquendum facillimos, nihilque amplius edere audent usque ad stellarum acces. Ium , ut noctu eo major sit Azymorum appetentia. si quis interim sitiat, multa illi non est bibenda aqua,verum vini cyathus ebibem
diis : stomachi enim fastidium pellit , ia
Si quid de Pane fermentato ordinario sit reliquum, id nonnulli pauperi alicui Christiano solent dare. Statim a cibo, circa sextam circiter horam vel paulo post, ignem peculiarem sub dio faciunt, ad fermentum , quod pridie vesperi perquisierunt & invenerunt,comburendum; nec id diutius est disserendum: quia sub initium horae . non est amplius in ejus potestac c
439쪽
vidi, stipe extuli sipe non extuli, dissipetur Operdatur, nec flat quam pulvis terra. Combustio. Q nem hanc probant ex eo quod dicitur 3 Quod si quid residium ex eo fuerit vis mane, igni comburetur. Si nihil inveniunt quod comburant, comburunt vas, quo pro colligendo fermento usi sunt, ne forte hujus Legis obliviscatur.
Quod si deinceps, durante festo aliquid fermenti in domo sua quis invenerit 3 siquidem fuerit yrnn laria die profesto, statim comburet illud, si vero in die festo ipso, vase aliquo teget, quia fieribes loco illud movereno audet & alio transferre, ubi id comburat.
Si vespera Paschatis,seu dies i4. incidat in sabbathum, inquisitio eo die fieri nequit: quia vetitum est lucernam Sabbatho hinc inde portare, & ad lumen Solis inquisitio fieri non potest. Itaq; in hoc casu inquisitio pridie instituitur, & omne fermentum superfluum
ante Sabbathum exuritur: tantum duntaxat
reti netur,quantum pro duobus epulis Sabbathinis est necessarium. Qui vespera Sabbathi id comburit, licet pro duabus epulis retineat, nihilominus comburet illud ante meridiem, ut aliis annis, ne sorte error incidat, illud
alias quoque post meridiem comburendo. Tam
440쪽
Tam scrupulose praeceptum hoc de non comedendo fermentato in Paschate ob. er-Vant, ut ne quidem jumentorum pabulo permiscere liceat,quia dicitur; spes A, Non comeis Exod. I3. 3. detur fermentatum . Hac de causa etiam toto
festo Paschatis abstinent ab omnibus, quibus aliquid fermenti inesse possit; velutia Asella; quia id farina adulterari solet, a Sacchar quod illi quandoque farina admiscetur Ξ .. a Ficubim, quia farina conspergi solent; ab Uxis pasiis; quia scubus saepe adjunguntur;
a Croco, eo quod, si ex una regione in alteram VectuS, colorem amittat, fermento imposito color ei reddi soleat. Quidam etiam abstinent a Salmonibus, quod cultris dissecentur, quibus etiam panem scindunt. sceto, quod in hypocaustis solet in doliolis vel vitris asinservari, abstinent: quia per totum annum vino ex mensa in poculis residuo repletur,
cui facile micae aliquae panis adesse possvnx &c. Si in Gallina granum tritici reperiatur ante Pascha,licita est; si in ipso Paschate, Vetita: potest autem vendi Christiano; si ultimo festi die, asservabit eam in crastinum,&absumet eam.
Primogeniti pridie Paschatis a mane ad noctem usq; Jejunio se macerant: quia Deus olim primogenitos Israelitarum ab Angelo destructore liberavit, nec interfecit. Neque