Jo. Laurentii Berti ... Opus de theologicis disciplinis nunc primum septem voluminibus comprehensum, & praeter uberrimum, generalemque rerum indicem ad calcem appositum, integra adversariorum in auctorem opuscula, quae hactenus prodierunt, necnon apo

81쪽

νο AUGUSTINIANUM SYST. VINDIC.

in Paulo . prout idem sanctus Thoms d et citi q. art. io. Wr terra Masibulis apposite mentem suam explanat comparatione ignis, qui primo immittit ali- em calorem , ac dispoliationem aliquam producit. Deinde necessum est , ut maiorem vel minorem ea lorem efferat quo lienum manis, vel minus dispositum est , at iuxta laniecti variam dispositionem eadem aut similis actio ignis in uno effectum producit ,

quem non producit in altero: atque hac comparati ne varios gratiae grauus, & relativam enicacitatem e

Ilicat vir doctus et & s quenti . quidquid ait

an ii Thomae teltimoniis illustrans . Secundo articulo

a pag. 2Io. usque ad 2 4. eamdem sententiam corr horat , de euicacia divinae grati e pertractim, eamque locans r fricitate, si proportι o. ut illius utar ve

bis , 3 3 eo posita . pia superet res, tiam istumaris. Ait Sanctum T am in eap. s. Epit L ad Rom. comparare gratiam medicinae : vemi ue Sancti Thomae productis, igitur , inquit, iUM medima,

in pro 'rtionem quamvim reyuirit, titscilicet si peret vim , e raeuis cupidisatis impetum . Et post pauca : Da se sit Amma gratia motio . . ea motione accensa earitas triticat, superoque praevam cupia itatem. tunc motio disi gratia ecticax is ῖ, econtra te ementior sit ipso cupidisss. cassa o ine comuit in ditana motis, aut eos vis ita retardatur , ut ni cera essectum aliquem Misar, non habeat tamen se otium, ad Quam ex divi νυ stria tisi e refertur. ruis id probat allato dis minu , quod inter eaussam forma-ιem. de mussam escientem intereedit . quarum illa iiitim esse tum suum habet, di licet minima. contrariam fremam expellit: altera autem gradatim a sit . donec excestu virtutis et si sbi passumis uere: atque ita . inquit , gratia sanctificans, quamvis minima, omnia peccata mortalia omnino repellit , & tam in adulto, quam in parvulo effectum consequitiir seum; sed stratia amaalis pertinens ad genus gratiae effieientis exigit contemperationem ordinemque dis, itionum . quibus vincat voluntatis resilientiam , quia assequitur tandem , quando eit maior eo cupiisitatis metu, pia oluntatem hominis pertrahit , aut pertrahere viritiae ad malum. Hoe idem evincit ex diversa tentationum p sna , ad quam superandam divina gratia eonfertur. inc inferens moerem is cmpliorem est e visere gratiam n eo , qui majori tentatione Drgetur . quam is eo qώD-ipui tur. Idem p t ex discrimine inaequalitate actuum , quos divina motio in nobis inicit. D

monstrat subindi, quam suilius in hae sententia de

gratia relatiue eiticaci vitentur incommoda , quam in aliis explicandi modis Scholaiticorum. Hine enim a paret fratiam susscientem, quam Schola Thomistica admittit, esse verissime sui scientem , nam motio G . quatitor i interdum esse tum non habeat , non oris σαν ex dinctu motionis diuinae. quae vim apem . non habeat . Du oritur ex prava di postione et untatisi queos Aeaestim habitum tutensum V. G. MI PUNue .

actums impressoni, vi, seu e aliae divinae motionis nou sub lotur; eo prorsus modo , quo si ignis iam tum lignum non comburat, id non est aescribendum igni, quasi ei desiit lassiciens vis agendi, sed quod lin um nu .mditate . & aqua plenum vi & emeaeiae Unis obsistat. illud etiam commodi ex hac sententiam citet demonstrat. quod rectissime imputatur homini ad culpam quod non agat , dc divina praecepta non impleat, quando deest motio esseo ; suiseeret enim

divina motio, nisi pravo cupiditatis laqueo cum ita voluntas teneretur : ouod s m eo statu pravae cui it iis . qua istantati dominatur . eamque eonstrivit. Writo eam motionem ipsi ne saria st , o maioris rem

cupiditate conserinxem. Alterum etiam commodum ex ea sententia reportatur, quod ea posita optime expli. eetur . eur in iis, qui convertuntur . Dei miserico

dia . in iis vero, qui non convertuntur. iustum iudibeium sit agnoscendum ; φω enim a Deo aversus m cipiis erat am , oua malitia vim o munitudinem D. μ' . selius divinae misericordiae opus est; quod vero minori motisne pulsetur divinae iustitiae est, eum ille

undanti oti gratia privari omnino mereatur . Haec Antoninus a. articulo. In tertio, qui protenditurusque ad arti paginam, totus est in demonstrando praedictam sententiam certissime esse Augustini, qui innumeris in locis statuit escaciam gratia iri dis emitona victrici. O tum delectationem a Deo immisam incarem esse, eum superat voluptatem terrenam & ne putes t qui hune auriorem de victrici delectatione abfotata. Pa.. expende superius dicta. necnon quae sequuntur: Ado

M. M. virtus natura rectae institurAE consentora est, suasque dri ' sietas habet, ut nemo iis se non auitisueret, nisi ali quin ma cupiditatis chersa voluptate detineret .Atευε nae illa lister eviditatem . O virtutem perpetua yena: υτ vinceretur ea in editatis volupras . nis Detisma rem desectationem immittoet , quae citerius vires

da re verba eitata pagina arti colum. r. Postremo &quarto illius quaestionis articulo demonstrat Massium lis sententiam . in qua defenditur gratiae efficacitas pet velectationem gradu superiorem comparate M pr vam adversat ue cupiditatem , convenire eum sententia inter atomistas , quoad modum explicandi. communiorem ἔ propterea 3uod etiam sententia tua gratiam admittat seipsa efficacem . uae sua vi pomouum esset enlir ω a, ac HUM , m e sum tisim satis esciat , ipsumque prioritate natura m ea selit tis anteeri , nabeatque connexionem eum mem . non ex scientia media . φω Dos futtirum vo satis Ufensum exploret, sed ex sua ea alitate . 1 Hibitivi vendi. quam habet ex absoluto antecedenti divi,

nae voluntatis decreto . tantam . vel tantam moti

nem tribuendo, quantam Deus videt necessariam esse ad actum. rdefinitum . 31mnt superiori articulo pag. ii 3. Massoolia demonstraverat accuratius agens de sua a Congruistis discrepantia . Quapropter in quarto articulo pag. a M. de seq. eone ludit . nullam aliam inter has dirat ita iurum sententias diis rentiam adinveniri, nisi quod una utriusque gratia. sussicientis. & emcaeis premiam not em ferarans odistinguius, metophysica maris, in exocta rei ιυ di arte utatuν. liquidem eiu sufficiem re esticax gratia interdum entitare diuiuuantur , & separentur , dubitari tamen non potest , quin utrius usmunera omnino si re sint, quae diveris munera in uno , eodemque auxilio inveniuntur , quamvis sui meiens ab inicaci non distinguatur . nisi relate ad disversam sublesii dispositionem . De Antonino Mas uli , eiusque sententia legendus ainor Operis inscripti. O Discipis Paci ua de laint avom , esiti

Nemo, qui auctorem nune linrit . Iansmianum iulum fuisse suspirabitur. Ex eius vimis pagina sa7. P. Frons is δε Bonu Foeri TMolos eo is mire ordo. Ollisto fuisse Carmelitam. VII. Mirum propterea est, Anonymum D semus Redistis auctorem in altera 'dimice pag. s. num suo loco discutiemum. lateri nullam xifinitatem trabere eum haeresi Iansentana sententiam , quae repetit

gratiae esseaciam a p,sica predetermiuatione , ne non sententiam alteram , quae ponit efficaciam gratiae mdetestatione vituriri , n victrix dicatur , -τ ex aer aviam superistitate . sed ex absoluta υMuniare Dra . notat , ae decro it ita movere volum rem humanam i in rena m infallibiliter , licet liberrime . desinatium consentiat. Mira , inquam . res in t nam primo auctor iste i rat inter Catholicos esse bene multos. etiam ex Thomistis , qui emeaciam gratiae in dei ctatione victrici ex Matium superiuruate constituunt, ut hactenus evidentissime demonstravi ; ideoque C, tholicis notam Ia i fini imperite nimium. ves audacter impin t Deinde nos in delicia, me δεμ, idiota tuimus gratiae efficacitatem, non ad Ianisu trutinam postea ponderandam , sed ad principia praedetermin iionis i usicae, & delectationis absolute victricis : si. quidem & nos eontendimus delectationem illam sup riorem pendere ex e fratri O absoluta Dei voluntate. quae inlpina talem desectationem, suae certo & inlautibiliter, salva tamen indifferentia liberi arbitrii. trahat ad opus, vincendo contrarios motus cone isten tiae, imo latemur ipsem gratiam efficacem &tionem victricem interdum esse assolutam, idoneamque

82쪽

m. i. ad superandam omnem penitus duritiam cordis, ν-. ut constat legenti librum notuum xiv. cap. L ide que quantum ad gratiae est ientiam attinet. omnino cum aliis Catholicis e venimus. Praeterea a cultas, tuae invenitur in concilianda libertate cum gratia rere effoci. non est . an libertas indifferentiae consist re queat cum qualitate Hysica, cum motione divina, eum delectatione, aut , aut reuinis I ses V consistere possit cum decreto emeaei abGluto ti antecedenti . cum praemotione inferente emo & intillibiliter

actum prae finitum ante exsonitum voluntatis sensum. eum praedeterminatione M pnum actum trahente liburum arbitrium, prius quam illud sese ad Mgendum determinet. Hie noduc est; & e dissicilis quaeisio. quomodo gratia eonciliari possit eum libertate. Unde in hae quaestione qui gratiam m se es

ficacem dari negant. obiiciunt interitum libertatis , & princiρia tum Calviniana. tum Iansentana, ROn a tum nobis gratiam eae cem librantibus in delectatione verum etiam Thomittis praedetermina. tionem physicam adstruentibus. sane quisquisn Rat, prorsas ignorat quae Ballida ceterique Medistae Praedicatoribus opposuerunt ; ignorat Parineti inter ν- ,. Calvinum Ac Bannesium ab adversariis excogitata. obiecta; ignorat a*umpnia, quibus auctor litterarum Alexaddrum probare nititur Thomistarum & Jan-

νων Μη. eadem esse principia, easdemque consecu-

Ρω. xiones, Falluntur ii quidem omnes: sed turpius sal. litur Anonymus ignorans quod in sententia Thomi Litarum arduum magis ae dissicilius adverseriis videtur ad conciliandam eum gratia libertatem; id nempe

quod nobis , ceterilaue omnibus praemotiones est Mesabsque adminiculo fiantiae mediae tradentibus, com mune est , sed a nobis . ut nostra fert opinio, longe iacilius expeditur. Insuper adversarium rogo , atque obuiior. ut mihi dimetur explicare, quomodo uel cum libertate indifferentiae praedetςrminatio physica , α delectatio abjutite victrix, non stet autem cum e dem libertate delectatio victrix retiιωe ; seu . quod idem omnino eli, quare libertatem evertat inspiratio sinctae dilectionis ad quinque E. G. gradus intensa 4sbique sub ieiens pravam cupiditatem ad quartum us-ue fradum accenim : & libertatem minime everrat electitio victrix absilute , omnemque eoncupiscentiam, quantumvis r uitam. supremisque gradibus stagrantem, superans ac subiicien illus etiam peto ,

cur delectatio mei ix dicatur, nisi comtrarate ad con eum scentiam, quam vinesti Enimvero Arbitramur .ipiamet vocabula ab Aut ullino usurpata plurimum valere ad veritatem sententiae nolim corroboranuam, atque ad revincendam Iansentanae haereseos calumniam.

. Quidὶ quod etiam Construis, debent gratiam incacem neutine tantum adstruere. In horum

quippe lementia semeiens gratia redditur efficax. si

conteratur in tali congruitate loci, temporis . tu etii; atque sine essinu rumanet, si careat eiusmodi eo ruitate. Em x est e comparate ad sedilecti extrinsecas, de intrinsecas dispossitiones, non a fotare. Hi neeli. quod Congruitiae Joannem Gonetales de quo su-Pra num. 4. ad partes trahunt suas, sibique consentire contendunt. Hi tamen inter nos, de Congrii illas discrimen maximum i quoniam illi putant cociferri gratiam coneruam, scilicet, hominem vocari in hae Pirtypa circumstantia, ob praescientiam boni usus arbitrii; quia nempe Dem praevidit quod in tali op-rtunitate vocatus obtemperabit & praebebit allan

sum t nos contra affirmamus. non pendere a tali

Praescientia quod Deus talem gratiam inspiret . sed a voluntate meaei, qua vult. ac praedesinit eius, qui vocatur, cimissiam; & ne voluntas illa absoluta aedivina laustretur effectu , inspirat talem delectationem. quae superat pugnantem cupiditatem. & ex qua cerro, atque inia lubiliter, omnino xamen libere, effectus i se eonsequitur. Ita docuit Antoninus Massov- Ilia . ita aegidiani noliri, de quibuς α trum. ita nosti, xviii. cap. 8. de 9. Si praescindamus itaque a

fremia media , quam nec admittimus, nec admittemus unquam; nil in sententia nolita erit. quod ad versariis displiceat: ae tantae demum criminationes in nos. quoniam hellemum commentum Ventia media

mellimus. invidios, Jansenismi nomine invenien ruresse constatae. Dixi de Gratia relatiis victrici. IX. Agam nunc de pMentia 'xime expedita , quod est nutus L pars altera. Anonymus nunquam nobis obsecutit. quod alicubi seripserimus per adi torium siue ouo excitante in nobis parvas & invalidas deleriationes, sue per gratiam sufficientem , prout dillinguitur ab effoci, non conterru potentiam proxime expedi iam ab omni prorsus immimento, si animadvertisset id a nobis eo sensu tradi , quatenus necessariam diuimus gratiam sese essio m. ut volun-3as exeat in actum; si ad memoriam revocasset reii ia defensoribus gratiae efficacis Uuilibrium illud , in quo voluntas per gratiam si ientem conlutura M-

beat potestatem aegree exrditam ad unam partem, &alteram ; ac si legisset duntaxat Notilii O era, Oe

mammes N Caiummam subulam. Etenim Noritat in Cata, ama Iublata cap. i. dem an .irat ex Francisco Suareet lin. iv. de Graiia sap. 4. num. 6. auxilium illud, quod eis actu receptum. nondua si

se proxime sussiciens ad illum inum. ad quem illud

auxilium praeveniens dicitur Gς necelsarium , sed tantum sufficiens remote . Euo cinquit auxilium Blud. -. s.

omnia Oxilia praemeνάentia /ctu data . in re pectu uis 'rioris actus es tantum ramore fustaeus. Hane Suaretudoctrinam confirmat Norisius aliorum Thςologorum auctoritate. roboratque Au stini verbis locupletilii sex lib. de Grati & lib. arbitrio cap. is. Et 17. & ex libro ῖ. contra Maximi mim ea . l . concludens. Transare rem legis reum esse peccatio tames caruerit er ita proxime μ' ienti. qua Ubet exequi mandatum .

Cap. M prodat Norisus tali auxilio minime fumente privari aliquando etiam iuillas. dum urFt Alervatis alicujus mandati . quod non potuit inmeri sine eratia,' quod rursus demonii t xx Mares o lib. iv. de

Grai. cap num i9. atque ex Basilio Pontio i. p. Rele'. de Grai. cap. 17. num. ια quorum verbis e

ductis, ait Auxilium proxime suffciens ad resilien maraisori tentati mi illud es . quo habito niui utimus

adjutorii a Deo dandum superes, ut tentatio post reapse Dinari. Demonstrat subinde, tuitis quoque orandum esse, ne tentationi succumbant. xx sesi. 6. Trident. ea' Ir. & Augult. lib. de nat. α grati hinc syllosismum ilham eonficiens: non habes 'ten Mi 'ximam tbservandi praecepti. Abet priuatiouem auxi

lii Duxime I rimus: sed iussus Pandoque u aeente

fert,nia praeceptἱ; ergo tunc his et erisatiouam auxilii proxime I Diemis. Idem ex patribus Atticanit epistola ad S. innocentium, Atque ex aliis Augustini textibus eompluribus docti stimus Cardinalis corroborat confirmatque . Cap. 4. eiusdem opusculi profert verba Mares ii Obenus lib. 4. de auxiliis cap. num

severare eum e eiectu potuisset, quia est erissimum. De kφ'

a itutis dari hominibvis iapsis, qu/ cum esse Au mon perseverant in poenam primi peccati , c e. Additque statim auxilium sussiciens naturae lapsae non esse tantum. aequale suit in Adamo prepter fomitem, otia imperimenta bene operandi. Non dicit amen. inquit, Aue

si istis hui ossi homines in praesem; satia utitium a

xilium Moriems recipere ad per verandum; nam rari suunt saItem remote suos imν, u eis tamen propter comditicinem flatus tuis est, ut mu si trux me . seu remote su riens. ela At nunquam conge turrismum. Unde constat illud tantum iuxta Marulium ae Nori- sum esse auxilium in hoc iratu proximes riens. quod est in x. ideit, effectum consequitur. Vide & responsionem Nousii ad Germanitatem xv. prope finem mi Voluminis. Ex his evidentissimum puto eos , qui nos Jansentani erroris insimulant. propterea quod

aliquando affirmaverimus gratiam suffcietatem , pr aut ab emeaei dii linguitur, non dare potentiam proxime compleram in expeditam, quont m ad ponendum actum requiritur pratia uberior, nempe adjutorium adversus Norisium . cuius re verna & sensus exseribere consulto studuimus. acuisse stylum, atque sub obscvro nomine nolim Cardinalem doctissimum & celeberrimum iterum fuisse aggressos. Et revera cum lib. 18. in quo disputavi contra haeresim Iansentanam, ubique Norisii verba reddiderim. & Gepe etiam laudaverim; Αnooymus de Norisio eallide tacet. ne emtur clerere me a tanto viro dissentire ' quod aperti istinum foret mendacium, quearadmodum in eo quod spectat

ad pratiam sussicientem, & ad potςntiam proxime expeditam . constat ex nuper dictis. X Priusquam a Notiso discedam. Oddendam est, auctorem Prodromi Velitaris cap. t. hine adversus Augustinianum scriptorem moliri iniquam criminationem, quod is neget omnem gratiam pi me sussicientem, cum tamen Gratia inualis vulgo in Scholis di. idatMin proxime sumientem & emca me quarum illa dicit plenam O pr mmam potesatem aD omni a tu sep ratam, ista vero plenam me tem vendi cum Uu μεαι Leon diu iam Dispunxit Norisius hune librum brevibus μ' di eruditis trotis propria manu additis ad libri margi.

nem: in quibus ait. Illa partitio non ponitur . D ει. α

ri etiam quaniloque in Me flata ex Ausinino mimo :Illa est mori remore suoriens. . moxime sistitiens ad ranaum . Atii disdem gratiam dicunt , Ie uita incomantiam , Nomissa remotu sussciemuem . quatenus iubasia

83쪽

τη AUGUSTINIANUM SYST. VINDIC.

Hi suta esstaehatis dris in a Iu primo, ut sequatur

anus secundus. Oge Areareet Hismor. num. 2. Si re

Mit hibertim arbitrium, nou se victrix ηratia, sed υι-Ha: omnis autem qui vincitur, debilis aicitur ea ipsa od a Dalido superatur. Recte petit Ecclesia aesum ,

euia tua sola graiia quae dat actum plene susscit. quid enim ρ st , inquit Augustinus ea p. II. de Grati& lib. arbitrio, si quia possumus nolumus; aut quadvolumus , ustu tamen valemur implere Vide orat. in δε-sia S. Norberti f. Iunii. Prudentium pag. - ΑΜ- fimus ait in sententia pelagianorum tolli orationes. quia tui ponebant ptisibilitatem eo te tam . Potentia eximam expedita explicatur in Adam a Belia ino ι b. S. de Grati m Kk. arb. eap. 27. Ut igitur νntelligamur.

Haee Norisus in notis ad pag. Prodromit ex quibus apparet iuxta Notitium a gratia suimetenti ,eni resillitur, non dari potentiam proxime expeditam , ataue completam e id ammari etiam a P. Macedo . a Suar esto, ab Alvaro. a Bellar mino, id evinei ex orationibus Ecelesiae, quibus justi orant, ut bona pera a uvante mmino useant exercerer id tandem maniteitum fieri Theologica ratione, quoniam positam sibilitate completa tollitur oratio, qua divinum retitur adiutorium; & irrisoria seret oratio, qua petimus, ut facere possimus, quod facere iam possumus potentia proxima completa, expedita. Achilles Gal- Iiar dux S ietatis Iesu in Congregat. de Auxiliis exhibuit Summo Pontifici scriptum in quo cap. 6. e moniliat in sententia Congruithinim solam gratiam

congruam, qua Detis ita contemperat. O accommodat afosum, Mi inde sequatur, esse proxime officientem ; hiae inserens non habere . iuxta Congruistas, gratiam proxime sufficientem, quisque non habet gratiam eoum eruam . vide tom. 2. M s. Congregati de auxiliis pag. 18. Scriptum illud propria Jesultae manu firmatum est. tant modo. & rubore russu si fateantur se Nori- sum, celebresque auctores ab eo laudatos nunquam 1egille . neoteriei illi, qui inter scita Jansentana recensent denegare potentiam proxime compteram ad opus supernaturale, uui deest auxilium quo, sive gratia et scax, ex qua sequitur actus secundus. Profesto si haee lege- Te non potuerant, quae nos modo ex Msti schedis in lucem proserimus, legere tamen poterant, quae typis edita sunt. superiori numero commemorata . necnon

eximios Theologos a Norisio laudatos, nullique rerum Theol earum itudiose prorses ignotos.

sententia nolit a Patrem Maeedo. Alvarer . &Bellarminum laudaverit; nam de Maresio id vidimus num. p. Igitur Patris Mae 'i in Scrinio eap. 8. li e sunt P. Ma. verba: si od autem dic ut quidam, auxilium susscien illis esse . quo volu utar ita e Voratu ν . Mi H in m se sate proxima oe expedita as operandum, tamen O mnino indifferens maneat posto illo auxilio, cujus d mina sit votantas, guoque Pro suo libito titatur . nori utaturae: ιd fame ab Augustiui frusti, edi recta nitionec ui abhorret; & proxima pagina negat cum auxi suifieienti. ut a plurimis scholaiticorum accipitur. voluntatem Q. Ommno indisserentem, o eum aequaiio integra citra omnem imitinationem 'testate . in aenon asserit tantum, verum etiam demon lirat vir illa in Augustini lecti re diu multumque versatus. Ium tina item pag. χοῖ. haec de adiutorio quo seribit M, eedo: Iec xuda gratia Adami secunδι, in hominis Iosi potentior : quia ut donaret puti. san Mi. O eruebat, cla re rabat naturam vulneratam , prsraiam, infirmam supplebatqua virtute sua , quia rediitudo, sanitas, . integritas faciebant: nude missarum aderat petemiae pro σα. evrdita. ac praeparatae, Ba etiam ιι abat in praeparasar potentiam, in imp aimenta removebat itaque non solum oblata dabat proximum posse, sed etiam inducta faci/bo. In quo trimum a paret maior ortus fratiae ser δε ς quia prima supponebat potentiam expeditam O liberam: Lee uas iis

peditam, G semam prima lautum exilitant in xstiis potestatem Milem in Hemmam: freunda ipsammer ν te satem sieme pondere tardatam o oppressam expedi har. m. & pam alia Dari hodie in nuis pulos εν

ita omnino similis ι is natura integra: nam quos ex rimur in catis gratiae motu . ρυν velleιtates tanttim

excitant, eos elo exissimo similes primo adjutorio sis integraeque naturae; sed eo tamen iverser, quou ii farii emunis erant ad eperandum in satu recto, isno O itimiis in re Angelos . in Adamum . yuandiu sonus, opera ros: παπι υνο urgente mese cupiditatis auxilium it a laesseri nee catis omnino esse ad Nerandum, suppesita

filamitate potentiae . nec cum eo quemPam o rara .

Recte ergo Norisus asseruit etiam Patrem AIacedo firmissime docuisse, quod in hoe infirmitatis statu s him adiutorium γο, & per se efficax dat parent avi

proxime expeditam oe completam . quae potentia in itatu naturis integrie aderat cum selo adiutorio sine μοὐχ promonstravitque nobis discipulorum suorum mi. nimis c enim nomine gloriamur magnopere No.

fissus noster, quomodo si in nos, ut lae sito molliti . Jansentanae lavis probrum obiieeremr , facili negotio nosmetipsos. ipsummet, & Augustinianae doctrinae mutores, adverius veteres, novasque ealumniantium machinationes intrepide tueremur. Xll. Eminentissimum quoque Bellarminum laudavit Norisius fideliter, & accurate: nam ei ato lib. I. de Grat. & libero arbitrio cap. Q. f. Ut igitur inteD T- tigamus. docet ille, tiberum arbitrium Adamo antem πα eatum d has in rebus potentius fuisse . quam uestrum ; t. nos enim etsi tiberi smus is actu istumatis. ω pos mas pro arbitrio veste O mn istis, eligere o non eti-sere, tamen sepe non sumus liberi in actibus aliarum potentiarum his in exemtiona Doluntatis, pati in si- mur re uionem partis εnferioris, G Heere eum Ad shis . noti, Me facio. Adam vera ante Iastiam liber erat non solum in actu muniatis, sed etiam in exemtione . eum nulla effer in ejus eorpore rebellis. ω omnia membra illi Iovirent ia nutam. Quae verba perte demonstrant nos, etiam eum volumus, experiri rebellis ramis, de noxiae cupiditatis impedimenta, nee habere ad exequendum id, quod volumus . expeditam illam potentiam, ac pleni mimam , in aequilibrio postam libertatem, quam habuit ante peccatum primus

homo

XIII. Didaeus Alvareet Arehiepiscopus Tranensis. AEuam cuius meminit Cardinalis Norisius, lib. viti. de Au- χει xiliis divina Waria disp. doeet, quod si loquamur de auxilio suffieiente, quo possumus complete operari, Illud auxilium dicitur commete suffciens ad ahquam perationem, ultra quod nultam atiis auxilium est absolute necessarium, ut uia operatio M. pro eatar: ideoque Ad varo nullam potentiam eo telam , 8c e peditam in ordine ad actum summaturalem Vnosti tabsque gratia efficaci, qua o eratio ipsa --itur. Id vero dedebat Alvareet necessario affirmare. pos quam

disp. 18. pag. I . docuerat auxilium effieax trisuere voluntati ultimMns eo lamentum aliaes primi, ut inquis L Thomas contra Gentes east. 66. .' q. p. de ρ

tentia art. 7. ad 7. & disp. pag. i51. idem Alvaro tradiderat sententiam Thomae. ae Thomiliatum esse . quod auxitium Dei. sve motio proia, qua m vel . antieat eousas fecundis ad Osreranaum . Et tu i lis aliquia νεais dissivitum ab earum vexationibus . .es quoddam bomplementum virtutis aramae, quo aesu ιι ter agat. Ubi ergo talis motio, utique esticax, non reperitur. iuxta Alvarea, aliosque Thomilias erit quibdem auxilium fineiens, sed non tale, quo detur υιν

tutis activa eo Iemensum, sive, ut nos cum Norisio diximus, potentia proxime completa, atque ex edita. De

hae sententia scribit Ioannes Goaetalea de Leon, qui anno I 6 33. ix m. suit Romani Collegii S. Thomae

in ordine grat/ae, vel communem vocationem, sis am

potest operari salutis opera : eo ducti, quia voces . aestim τι antigatores, in tradιυ a Musis Patribus . in haec υ- - f eiens ali as patitur dissicialtates. O Aperialiter ouia San s Thomas pluritas Da locis accipis sufferens pro Λώτ, incaei. Alii Trum si communiter cum omnibus Sch last eis nostri temporis . o ciam ali cibus antis is, iudicaut aux/lium, quia euntra effrax diu a tur, recte a V 'pellari suffriens. O mulium ex hoc se at intumeniens . suo ad rem sero mu dividuntur . Archiemisopus Tra. n.U3, Mo isto Heraera , ω alii aster Mut νη re non esse sinciens, idest, nora re re potentiam complete mctuaram in ratione principii, sed indigere auricio efficari. γώ m illarum se utemia duo faeit, . rem es

tentiam, O itiam anticat ad operandum infauιιιιι- ter. Satis, ut opinor, adversarii notiri mee runt .aisertum illud. Gratia suffriens, prout disinsuitur as caci, uori dat potentiam completam . proxime rem curam, quam imperite vellicarunt tamquam Ian nianam blasphemiam , non tantum indemnem esse . validisque munimentis suffultam . veru metiam mixtam a clarissimis cujustumque Seholae Theol eis . XIV. Verba, quae ex Ioanne Gonet ira nuper e seripsi, ex mant calumniam alteram, qua nobis Iam sensemus imputatur, quia asterimus probare nos qui in dem maxime gratiam Thumificosensis, sed potius hujus i stratiam attenta vi grammaticalis signifieationis appellandam esse in cacem . Hoc sa- 6-. x. ne affirmavimus libro xv II. eap. g. Sed laudavimus Ha MMeditias omnes , ac Tovmelum , Norisum, C mel, tauratam . Macedum, Basilium Piscium. αSaeram Facultatem Lovaniensem id asseren . De Grat Anonymus hos perle re; quandoquidem ei & a Mores, & loea indigitavimus. Nunc ne impotiores , mendaeesque videamur ; e .imur lectores taedio ameere, ae initimonia illorum auuorum recitare. Proindru

stis

84쪽

mu aliud operari: ergo aliud non erat si eisur.

Cum itaque sententia nolita , omniumque Thomiit rum . necessarium sit auxilium est,eo quod principii concurrit ad supernaturalem actum ; sententis nostra, omniumque Timmi statum n fuit dari grati su serieus, prout stratia sussciens explieatur a Suaretio, nisi sit otia efficax .

--.-i melius. quem secundo loco nominavi, P. Ha. 14 2. de Gra Ita q. I. art. q. eones. D inquit: hQm plan. - rei gratia suffriens , qui numqu- immediate suum es foctum seriistir d . in spatiae e caeis Misee praedete mimant s. Prob. t. mra gratia hujus i re nec fatis sufeiens ae uidis umet ν homιπε ad osse an m praeceptum . siquidem ea gratia re ipsa ius eiens oe parum utilis villatur qui non eo sectitur id omne. quod requiritur ex parte principia. at Mius ponatur . vel μι- rem impetretur uberius auxilium , quo secedente ectus im

rissica praemotis: deest quoque avxMium , quo certo uberiorem gratiam homo impetrare possis, nempe gratia str rionis, qui non miretis /ndiget auxilio physee primo n. te . quam quitibet atius a mus pietatis : erro gratia viavere ustio reus uec est. Me dici potest. Dieat nunc, quaeso, obtrectator : Augulfinianu scriptor mavult auxialium sumetens appellari potius Quo seniatus

friens appellandum elia Proxime o eo tete, ita, ut nullum aliud auxilium requiratur ad agendum , atque ut eicax sit. desideretur duntaxat eooperatio liberi arbitrii, ut inquiunt Medii κὶ Hoc auxilium tali sensit sumens non datur; neque admitti potest ab iis . qui ratiam per se essicacem propugnant . Vide Thomam Lemosium lib. ρ Panopitae Trari. 2. P. z. cap. 6. re . Gregie hujusmodi auxilium fines ux imminantem. Sensu ne Thomiliari, mi Admitto auxilium foe sensio. fusilens, sed assero non ita appellandum iuxta ideam-Mι a. notionemque illorum, qui asunt non elle . nee dici: τ' posse fine ens, quod aliud auxilium petit ad superna. ,, turalem actum es iciendum ut aiunt Μediliae omnes, si M. & Congruillae, necnon Tourneliuet , quem nesciunt omnes cuius sententiae sit homo. His ita se habentihus, qui se a m sani iudicii poteli nos redarguere, quod ' fateamur admittendam esse gratiam fuscientem G missico se , & asseramus. ouod tius appelland foret in eo, qum sincimit Prosicto in re πιυμ mistis, in nomine antem ceteris e sentimus: immo ut Armat Gonetales. de quo num. laliqtii iactissmi Thomsi arbitraotur mmus congrue 'cari sumis ciens illud auxilium , quoia contra esco dis itur quod di latetur prae laudatuς Thomas De-Lemos eodem lib. q. Tract. 3. cap. 2. pag. 38. hisce verbis r Aliqui fixae Ii, Thomae in ista materia fatis metti arbitran

XVI. Laudavi in opere de Theoeluiei et disciplinis etiam Franciscum Cum ei. nam de cardinali Non. ,. so dictum satis sui tom. 3. Vatiarum disp. d. 4. Oct.

ME. i. tametsi admittit gratiam fi cientem dis infitim ab Hemeaei, quemadmodum admittunt C tholici omnes, . scribit tamen: ui caret incaeitale aux/lii eratis Dei.

non habet omnino ιmmediatam, preximiorem virtutem,

in potensiam ad operandum, quia hane praestat esse κμι graria; f riens vero ruxilium praesar quidem υimpotentia , non quidem omnino pro mam eiam Mitima a

diuolitate. Ied mi ins proximam . . quasi mediatam . vel minas immediatam, i ineo te tam , seu 3uadaequatam. Et sectione secunda eone l. I. pag. animadvertit se loqui de Gratia ramissice, non frammaticalite meiente : quoniam , Auxilium gratiae Dei, quod avellatur finesens, non catμr fustiens ex eo , quas ipsim flum si satis ad habendam illam operati nem . ad quam ultimo ordiriatur, suas nou si aliquid aliud n cessarium . nisi quod non inuatur impedimentum. Idemirorsus nos tradidimus a M. I. pag. 34r. de gratiaussieiente dissWntes, & sepsum grammaticalem dili inguentes a Theorii , ubi scrssimus quaestionem esse 1 rammaticalem, ain gratia D rex Tnomu hieo sensuit vere dc proprie sumens, in sensu Thomiliarum voeabulum finesentis mali me nobis probari . at solam pratiam esse proxime susscientem, s gratia fus,riens accipiatur. Patenvis cum illa potest poni a tuae absque gratia vastatari s iuxta hane raxionem dicen.

dam, ti daretur, gratram , quam propugnant Molinissar: Thom illarum tamen complares docere per gratiam suffcientem potentiam reddi rem.

pletam ; mea deni de nihil referre . 'ut uinquae di linguitur ab emaci, dixeris aut inesse en τ', aut susscientem. Vide. num haec litteris consigna v - , & miraberis temeritatem eorum , qui me ausi sunt sansentanis adnumerare , quod dixerim gratisin sufferentem non tribuere ναν-- mxime rem ram; & , si grammaticalem fiant flamonem mendamus, in caram potius, quam sus rem esse a Alandam

XVII. Quid nune adversarii nolim dimiti sunt dem omissis. quos Ioannes Gonetales, .de Thomas de ramos do tismos, atque in his controversitis sati - νιtor appellant Quid de Henrieo Cardinin Norisio & de Frantista Cumel, quotum de sententias & vere

ba caute prudenterque usurpavlarus Quid demum de Laama, aliisque . quos non leguleiorum m re. post accuratam xlsduamque lectionem produximax t Et quidem Cardinalis de Lastrata, ut ad hune per x leat disset ratio, Opustulo 3. cap. num. 8se i 'uit: Adv. quod rursum sumiti, tam ' d Gram au ν . ram apis fieri ores prophonos. immo . Dum fgnificat verbum impositum ad ost na fidum neum, edi aptum ad y modum Q. Muri in aum is in reali. signficat mem, ae satis en ad satiendum. e. eoque rape eum ollis viris doctis miratuν sum, caretis isti m demi erat,am litam diuinam . qua homo υπνωκ, ω

ectar, ait dari quidem istiusmodi pratifim Deologico

sensu susscientem, at non obvio re grammatis 5 ; λ quidem hoe voeabulum suffriens Mammattealit et sitim

ris potentiae maiorem regu At virtutem, inreusa in ad expediendam , applicandamque rviuntor m. Ideo feminper malui hia Unodι -xilium inefficax, quam sussieiens appellare. In scrinio item cap. 8, haec scribit: Ea sem- sis. per mam; tum m Cortina, tum humori libro hujusmo-za. ηι. di auxilium inessicax, yuam sum ciens appellare : de rudisus eodem capite: Adjutorium illud sine quo non in- 'teniri in statu naturae ιυμ, sed mutarum , δε--mque: atque adeo multo miuus, quam tunc , is eis pnam tune fatis esset omnius ex mietam ad recte opera Gm, perseverandum ntilio Aio adito, sed tanta s. morsu Doluntatis faκae, insanΗae, in integra. At Munei liud non omnius ex inteam sucturae propter νυν--tatem , c vitia , O corruptionem natura, uis per M. vam virtutem aveatur oe crescat. Me a est tauraran

remore o inchoate 5 Hens, non proxime, in persectae δε eui. Qiuae quidem est ipsisima Aietistini, uti nos ex eo distendo aecepimus, domius. Et pauet, interiectis: Sisi aliter iudicant, oe illud tonitim auxilium sviues maditant, Dod ruarius completωm int erum pro . mum Docat, nIi video recturioris nominis Theologos diacere, Ausustinum cerae e r sententiae avictorem non hahent : eum illud ipsum x Iitim esse ais sit atque His inaureus sput, Cre. Itidem Macedo eodem capite: δε-

ausinus auxilium suffriens Emeax dicit . ctim proxime suffrieus es, imo non putat suffriens, quia non M, te serium : ω quidem meo iussim retis . nam si suffiit, in duris ut 6 Hat, eur num e et id, propter quod daturi ques si um esseit. ννομο ηοu finest. Nee s

Ius Austissimus, sed etiam ahi Patres auxi/ium . quod Seholaisti essitox Doeant, finiaeus appellant f ωδε α se at Vasgum . oe probat ex Proerst, in r. a. dimI8 . cap. M. nu. II. Haee Maeedo, qui adversus Iam senium strenue eertavit , nobisque patronum alium νο- , nune exhibet, cui adversarii noliri obmutescentes as

surgent, scilicet, Gabrielem Uaquea fidelissime a

XΙx. Saeta demum Aeademia Lovaniensis in IV.- rosis Harione Censurae suae edita anno I 88. num. 177. to

ruit: Addimus . Me . qualecunque subsidiam,sisau vi subministrari dieitur tu ais, stu neque credunt. neque eonverruutur ad Dominum , non fuisse suffriens ad fidem aut comesonem. Quine gratia ad mηυersonem suffriens ima comenit, qua Nero neu remeritu . nou suffitat. Guod υει mes satis eiacet. gaia pro quolibet non conυμ orandum esse ρutet fecissa , ut convertatur . Eo es stratia , quam petimus deprecantes . Contisne nos Deus Ialataris uso, averre iram tuam a nobis: 3e infra pag. I M. Docet Auetisti,itis Christi /ratiam fu eienter praeparantem non illuminare tantum , Dadere , exeitare, pni re, Ps omnia o Pelagius aguoscebat ,

sed i am quoque corrigere infidelitarem, ae donare μ

85쪽

so AUGUsTINIANUM SYST. VINDIC.

. coia Due ramursion/m. In hae ergo Iustisatisne P Appulli praedicti anni x M. Probata omnium Merae Facultatis Doctorum concordi iudicio, ut con t '. apertissime traditur illam tantum gratiam esse his euntem . sive finieranser praeparauetem,

- c inertit . donatque tor dis Mamersi em, gratiam

Milicet emeacem. Demonii ratum est itaque gratiam prout ab incaei dii inguitur, et ii illius nomen retinendum sit, rei a tu θicaeem potius est e, si tamen gratiae sufeiemis nominecam intelligas, quae ex parte principii nullum aliud xilium requirit. ut liberum arbitrium prodeat in actum. Demonstratum est, eum gratia, quae non sit delectatio victrix. adiutorium sius, de auxilium es haberi quidem potentiam. sed non ita rem ut misit ponere inum sne gratia ipsa victrice. sive potentiam ab omni impiamento expeditam, nullaque alio adiutorio indigentem. ut exeat in actum. Demon liratum est, quod tune delmatio est Utiris . di auxilium Me , quando ultiori inspiratione sanctae dilinionis vincitur prava eupiditas, &carnis con eu distentia atque haee tria asserta elarissimorum Theologorum Augustinensium, rnomistarum, Scotistarum. Medistarumque testimoniis , at mentis, de auctoritatibus tradita, probata, & eonfirmata fuere . ideoque aut insgniter malevoli. aut onmino imperiti sunt, quicunque ob tres illas assertiones opera nolim Theol ica Hatere lansentanis haeresibus pronuntiarunt. μου ergo absolvam Me paradigma, sive hane nostrie cum doctrina aliorum Catholicorum compar Ieru xjovem, verbis Prosperi Aquitani uni ergo haec

Brista unietur , quae morum haeretisortim commenta dis

1erat, oe d abGicum tumorem Petulaui elationis elisit hirina stilicet Augustini . quam eamdem esse ac noctram tot, tantique viri superius commemorati s

q. II L

IN quo euo sita est Iisseniana haeresis, si ea mi

nime eonsistit in tribus illis eapitibus ruperius vinatisὶ In aliis proculdubio, ae praesertim in his duobus. quod in praesenti infirmitatis humanae statu Iantinius neque libertatem inest erentis , neque aliud gratiae adiutorium, quam inicax, sive cum effectu con- unctum , agnoverit id vero, etsi perspicuum est ex propolatiooibus in ipse Iansmio damnatis; m gis tamen ex his, quae subiiciam , deprehendi pol

sit .

I. Revera si Iansentana haeresis minime continetur in iis artieulis. qui in antecessum fuerunt discussi ;ia quo fita erit, nisi in duobus hisce rapitibus nuperrime eommemoratis . in quorum uno tollitur e m dio ιibertas , in altero autea denegatur gratiasxfiamsa, essieaei distinctast Sine haee duo asserta, vere haeretica. erronea. atque antea in Calvino damnata, tu Iansentanis propositionibus enuntiantur; de illis a tem prioribus . seu in iisdem propositionibus, seu tu Theologorum censeris . quae illarum damnationem praecesserunt, nulla fit mentio nullumque adinventia nitur vestigium. Pristerea in systemate duarum dei ctationum . mut traditur L Iansenio. & a nobis demit striptum in libm xvii. cap. t. verbis ipsius Jan senii, non solum habetur gratiam esse inspirationem dilecti nis, gratia emeaei inspirari delectationem victricem, pugnam esse concupisentiam inter & gratiam: verum etiam delectationem esse vinculum, quo liberum arbitrium in justitia, vel meato ita firmiter ligatur de continetur, ut quandiu isto tonstringitur, actus oppostus sit extra eius potestatem; atque gratiam & opus um ita reciprocari, ut quemadmodum ex pratia data insertur enectum mox consecuturum esse, ita vis te versa ex defectu operis inferatur gratiam non fitilla collatam. Ex quibus assertionibus quae priori loco retensentur. & quae s ant ad gratiae inspirationem , ad delectati octem victricem, atque ad pugnam concupiscentiae, ab orthodoxis traduntur. & propugnantur: quae vero attinent ad libertatis vinculum, & ad deum.1 tionem gratiae si cientis Ze inemeacis, ab omnibus atholieis refelluntur: ideoque in syllemate duarum delectationum his polbema & Ian senii propria. nonitiora illa & ortho xis eo munia . damnata & pr eripta tenseri debent: qui vero haee postrema & lan- propria reiicit & damnat, nequit ob ea , quae etiam a Catholieis defenduntur . amitin Iansenti

IL Ut id Iuculentius pateat, per ipsa Iausenii stKpta aliquantulum divalemur, de loca eius aliquot, quae ad gratiam de liberum arbitrium attinent, exseriis bamus. In libro L de Gratia, qui est primu de lib m arbitrio. cap. 6. ait iuxta Augultinum duplicem reperiri necesssitatem, unam qua operatur setium suam eν iis . seu quantumcunque reuit is , ahera, qua vix G. Displiciter necessa es aliquid fieri fine reuisu volunta- α ris p ad quam distinctionem , quae vera est , sed nociadaequata necessitatis hartitio , explicandkm , quibusdam ex Ausustino recitatis verbis, Doctrina igitur Aviis austini est. inquit. Meestatem illam primam prosu e

sam naturam se explicatam eo Iactitur . nee aliud esreoelia voluntatis, quam quisam ias aut violentia aut actio, qua operatur id mod potest etiam nolente v tantate , capitaliter reprauare libertati , eamque finiatus perimere, non autem illam necessitatem, qua ismuto

Iuniaria , qua sciliret simpliciter necesse est aliquid seia

Hinc inieri . ρ- sola necessitas coactionis adimat ILbertatem p & quod necessitas illa, qua sete coactis eis. r. pliciter aliquid Meessarium esse dicitur , libertatem non Ddat . sed potius Doc ipso, quod voluntatem a mι, satuat. Proximo eap. 7. pergit idem ostendere duobus P e. exemplis; primo ex voluntate beatitudinis, quae in hae . r. vita caret indifferentia contrarietatis, in futura etiam contradictionix; secundo ex voluntate iustitia, quam habet Deus . quam certissimum ν esse ad Iustulam omnmodo Gle luatam , o indigerentia carere contradieli uis. Hue etiam refert doctrinam Semi scribentis in fine Quodlibeti ro. Deum permanere libera bonum , quoniam propria is Mutate bonus est, non extrinsecus adveniente necessitate, aut aliena & violenta oppresisione. Id confirmat 8. cap. ex libertate Matorum h eam αminum & Angelorum, qui inamistbditer ω inf-Minos rabiliter amant tu titiam, neque ab amore Dei cessare possunt. 8c nihilominus sunt in amando liberrimi : unde Jansenius inseri, paradoxum in Aus Utini diurina m nauditum usa, quia actus aliquis xvi σωιis propterea in liber P. quia ab illo desisteri voluinas. O non agere potest, & rationem libertatis, quam Augustinus tradit, tantum distare a libertate indifferentiae, quam propugnant Scholastici, quantum arctitur polus distans est ab antomico. Nono rapite eadem adstruere nititur ex libertate Christi Domini, euius voluntas liberrima fuit . etsi in contrarium non poterat immutari , nec a aere unda iniquitate cessare; additque Iansenius hae tantum libertate, quae salam coactionem exeludit Christum Dominum praecepto Patris obtemperasse. &illud complesse. Augustinum vero toties a Pelagianis de libertate laeessitum set tenuem umbram iatot seriptis suis reliquisse, quod libertas arbitrii in ii dissere uita reuocanda sit, ae summa facilitate meri tem Christi & beatorum ex ire. sub cujus memente V. male tota Seboiamcoriam mvivituri fatigata sti irat . Ad statuendam hane istam libertatem, eui nihil repugnet praeterquam neceilitas coactionis, & violentia. toto eo libro ad paginam usque 73 i. omnem ingenii sui molem. nisumque Jansenius admovit. Libro autem septimo, qui est secundus de libero arbitrio . praemissam de libertate notionem applicat doctrinae suae cima gratiam Meaeem , seu victrieem delectationem; ae demonstrare nititur, idcirco hanc non incere IN bertati, quoniam s voluntatem inspirat & efficit, etiam laeti ut libere iniit , cum nihil aliud si libertas. quam voluntas: Cum enim Linquit ea p. 3. hoc D tiaberum Augustι- . quis in να hiestate , cum istamus , necessum es illud εphum , quod arbitris tendi MIendique causa fuerit , etiam caussam esse tib totis. Hine ait fieri ιitiere quidquid fit mm delinati ne, Poniam delectatio voluntatem demulcet, immo delectatione ipsa voluntas fit libera, ideoque libertat; arbitrii solam necessitatem coactionis , seu quae, etsi m ιtimur. sicit id guia potest, esse contrariam . omnem sue actum inluntarium, seu spontaneum , Me υμ eoiberum. Innixus his principiis lan senius reiicit seu-tentiam Scholasticorum amrmantium libertatem exe ceti in electione mediorum; & contra ipse eontendit magis elucescere libertatem in appetitione finis, quoniam cum maxime sit liber m qu ι minime coatium . seu ia necessitatis exactum est . necesse es motum tofisam esse maxime Iiberum, quia maxima Vesumate, mi- cv. 4.nima necessitate provocatum. Ulterius Mogreditur, &caμ is eiusdem libri assirmat, quod, s non e alia k cap. 14.hertas υera voluntatisi quam Meodi in non aestuat .seu faciendi, o abstinent ab eo quod facis , gracissima arusurda evitar; nequeunt, quilus non solum tota doctrina Sancti A sustim funditus concutitur . sed etiam sensus Christiani pietatis Dditur, communis ostenditur. Infinitus sorem , si omnia nutus generis loca ex Ian seniano opere vellem exseribere. At satis superque haec pauca demonstrant, Iaasenium in delectatione vi,

est iei

86쪽

visse, libertati cari ionem selam, non vero uecessit rem opposuisse, libertatem indifferentiae tanquam par Oxum , de tanquam Pelagianum eommenturn reiecis

se ; nullam denique ab ipsi libertatem admitti sub gratia, sanctam delectationem inspirante. praeter liberta tem illam, qua voluntas sertur in finem , qua homo appetit beatitudinem, qua Deus permanet bimus, qua beatorum spiritus maxima iucunditate ac voluptate adhaerent summo Bono elare .iis, qua Chri ilus Patrem diligebat, qua verbo dicam volentes apimus, non coacti. Hane este haeresim Januenianam circa libertatem stib gratia dixi ubicunque de hae re institui

sermonem. praesertim libro I v. cap. 1 . lib. V. cap. . . l. cap. Iq. libro II. cap. Ita lib. I . cap. R. s. 5 tr. lib. I . cap. I. & atque alibi pallim , At

-- π- que hoc idem lan senianum dogma ab Eeelelia iure meritoque damnatum prolixa duleitatio e refutavi li-

ad pag. 299. ubi praedicta, altriae omnia jansenti s philmata injecta de elita suere. Quare in iis, quae ad libertatem spectant, & perspicue Iansentanam haeresam explicavimus, , ualide etiam, pro nolita saltem virili, confutare δέ oppugnare liuduimus r obsecramus que ingenuum lectorem, ut praxitata loca legere nota

gravetur . ae deinde de nolita diligentia, fide, Aeperpetua a Iansenio diserepantia iudieium ferat, si

mulque propriis oculis intueatur. quaenam sit in adversariis nouris aequitas, quaenam doctrina, quodnam

etiterium.

III. aeque manifestum est alterum Iansentanae

reiis caput, in eo posuim, uuod Ian seniuet negat o ri gratiam sufferimum distinctam ab ea . quae eticax, de eoniuncta eum allu: immo gratiam illam in tilem. monitruosam. a Semipelagianis confictam , a Fu seque Augustino, aliisque Patribuet ignoram ausus es a cis . pellare. Ian senius etenim lib. a. de Gratia Christi ea

πε με. I. inquit: Susscientem Diam oratiam . quam Se a tici mutti in Theologiam et ut a utorium salvatoris anti

tirunt , ab Augustino riseruetam. funditusque me ames, libens fateor . Et qnamvis eo loci viaeatur I rui duntaxat de Gratia Alatinis ire finiae ure , de ea cilicet, qua posita nihil aliud requiritur ex parte Dei

per modum princi ii. ut homo altu velit , & Oper tur , quam utique gratiam sussicientem nequeunt a mittere quotquot ad actu operandum necessarium auterius putant auxilium eis x ; & quamvis ais et dogmatilla se controversiam non agere de illa gratia sui ieiente. ut a quibusdam dicitur, praeter quam a

hue neces Iarium est aliud adiutorium, ut homo des cto operetur. qualix est in De statu adiutoriiun f quo non, & gratia sumetens sensu Thomiliteo ; nihi ominus hane ipsam gratiam in hoe infimitatis nata

nitus e medio tollit. Id primum evidens est ex se cunda lansentana, Interiori gratiae in statu naturae tin faentimetiam res titur, quae aperte excludit omnem gratiam sufficientem , sensu quoque Thomistiuo, ut ostendam iusta f. v. num. & 4. Deinde exeludi a Jansenio quamcumque sufficientem gratiam ab efficaci distinctam demonstrant innumeris clan senii testimoniis pro ductis Antilansentani omnes Theolceti, quibus adde librum inscriptum Triumphus Catholicae I eruatir, editum Parisiis anno l6st. necnon Memorias Historico dogma ticas tom. a. ad an. I 63ῖ. pag. NI. & seq. ubi na ratur. & evine itur gratiam omnem sufficientem . quae

non sit esseax, a lansentanis derideri tk explodi. Et quidem Ian senius lib. de Gratia Chrisi eap. a. per--ctans de Gratia, quae distinguitur a Gratia emeaei dante γs, vi velle quod ρ amas . quae utinue est gratia sufficiens iuxta Thomisticam Scholam,

sufficiens enim Molinistiee dat etiam vel e & op rari absque efficacis gratiae adiutorio gratiam illam x. ab emeaei distinctam appellare non veretur inutilam se pernitiosem , affirmans non apparere in ejusdem gratiae eollatione essem Dei bonitatem , sed fiammam potius f eritatem eius . Ad haee proximo tam ait fratiam omnem , quae suo stratur essehiti, in Scho. i. adstrui Mn sine inseni absurditate : δc ne in re ex

cap. 3. tra controversiam mitta conteram tempus, Jansen tuu-ι lib. 2. cap. 27. nEat apertissime dari aliam Christi Lib. L. gratiam, praeter efficacem ac potentiismam. Qicun- is quo en eius verba animari retit omnia. quae de ιιι iutorio gratia med e alis ex Austissim diximας. de tratia quatiam potentisima, quam intacem recentiores suo sensu toeant , esse λιεvisenda , confe=tienter Me etiam anιmadsertere debet , non asiam Chrisei roriam me dirinalem in scriptir eius reperiri. Proindefatendum sbi sese . quod aliam uobis pro denda, rem um gratia genust C HAonis asserat, red Me Augustim s. nec unus Latinorem Patrum . quι de Gratia adjutorio eum P Deiania ex professio decertarunt. nec Ecclesia in Concili 3 ee rati

ipis per anti vir Patres me die nolem Christi Vatiama em ιt , fuσdirue evertantve. Quum itaque . haec sit Jansentanae haeresem patet altera nullam dari Christi. a. - ratiam , praeter e seacem, a lan senio longi fime d i m 1 ruare censendi sunt. qui propugnant gratiam sufficientem ab emeaei distinciam; auemadmodum nos. quid . , quid oletanniat conviciator, lin. I I7. 18, aliisque in Niseis ianumeris propugnavimus. IV. Ad duo praecedentia eapita reumaudam Iansentanam haerelim elatiisimi Theologi doeuerunt. Lega 43sre. tur ex Iesu itis Stephanus Dechamps disp. 3. cap. t. num. v & ubi ait: isne consat Iaσμηiani dot νι-

ctis lan senii verbis in hoc situm esse concludit,

lan senius innoeenti tantum ereaturae tribuerit liberiatem indifferentiae . sive, ut inquit Dechamps.

vulgo tritatur, υoluntas gratia asse iri potes υνι differetiri. Aliud Qero insolentis doctrinae caput . & quod a communi sensu abhorret magis, & Concilii Tridentini decreta aperte convellit. in eo positum est. quod Jansenius Generit non esse Christi gratiam . cui in Antas asent atur ut vilit, o non indutiatur si nolit , sta qui Deleiai m assentiendi necessitatem 1mρ Nat .

Quae a Stephano Dechamin verissime dicta esse convstat ex praecedentibus. Similia docent illi. qui adversus lan senium seripserunt, ut ex Nostratibus Phili γρος Uan-waure in opere inscripto. Augustinus Fuet

u . pag. 29α Σφι. 8a . ex Praedicatorum ramilia Antoninus Mataui se tom. a. pag. 362. cos. Σ. & γ 372. col. 1. Cardinalis Gotti tom. 9. pag. I. aliique

permulti . .

V. Hine apparet Iansentanam haeresim in us prinsertim . quae ad gratiam & libertatem attinent. RCalviniana parum. aut nihil differres quod ego pr be, ni fallor, intelligens utramque timui refutandam esse putavi, ut constat ex libro 16. Theolmicarum i sciplinarum ἰ tametsi eontra Jansenium rurius stylum exercui. Revera haereIiarcha Calvinuet nullam aliam libertatem amovit, nisi quae opponitur coaction/. ut inquit lib. I. institui. eap. t s. lib. 2. adversus piis. in Antidoto Coneil. Tria. ad ea v. s. seis. 6. atque in locis aliis. quae cum Iansentanis diligenter paravit Franciscus Annatus . qui tamen lansentanos appellans qui tribuunt potentiam proximam gratiae esseaei, hane calumniam Theolcetis orchodoxis. inter 's. erquos Maresius, impingit . Vide praecedenti num. & seq. Atque hoc est . quod summopere etiam in , ν . Adversariis nostris miramur , Catholicorum nempe I. . sententias incaute permiscuisse damnatis . nimiamque suarum partium Theoloris fidem adhibentes, in het I laxos simul de Cathodiens tela vibrasse . atque excitatis inter nos distidiis Novatorum pervicaciae, quae firmissimis principiis . non dubiis Scholatii eorum placitis frangenda ei . scandalum, & ridendi materiam exhibuille. At reuertamur ad Calvinum, qui etiam Dorientem gratiam ab emeaei dii inuam eum aliis nostro. rum temporum haereticit insectatur. praesertim lib. f. delibero arbitrio, lib. Instit. cap. 3. num. 13. d aliis in locis , quae lib. i. disp. v Dr. Dechamplius 4atem Persequitur . Et tamen in hae quoque Decham ii e νυν dissertatione temperamentum aliquod desideraturna namque sententia , quae asserit privari suffrientegraria res , qui dιuturna peccan ii consuetuAEne obduruerunt , ouam Stephanus cap. 6. num. 7. eiusdem D

disserti vellieat tanquam a Jansenio traditam, a Calvino, de Davide Paraeo haustam, cum certissime a Catholicorum Murimis teneatur . non debebat tali charactere depingi. Non enim omnia , ouae hae reti ei seripserunt, sunt haeretiea euiusmodi naeretica

sunt illa duci libertati. di stratiae , cui retillitur . ad versantia; in quibus Jansmistae & Calviniani eonis

VI. Sudarunt propterea Iansentani . ut suam a Calvino discrepantiam circa Illa duo capita maderent,

prout colligitur ex Parallelo , seu comparatione S.

Augustini , Iansenii , Calaini, an. 36 t. surtivis ty- AVI. is excuso; quem librum editum arbitror a Liberto Re romondo Leodiensi . In eo autem libro nulla eii V. i. Jansentanae & Calviaianae doctrinae eomparatio , nisi se . circa pratiam semper inicaeem , & libertatem ala e time immunem p unde magis . magisque adi paret, hara potissimum o fansentanis erucem figere,atiue hine totum fere proscriptum dogma manare. VII. Circa eadem tempora , anno lettieet 632.

fc usquam ab Innocentio X. quinque Ian senii propositiones damnarentur eontigit enim haec coia

mnatio die ultima Maii anno 1633. prodiit Lutetiae Pariliorum liber inseri plue - La dorine du La re inii tui ε,. CorneIii Ionsenti lar resis Ausos mus o In eo

libro quatuor primae Jan senii propositioneς consimilibus proposition bus Calvim aequiparantur, ae decernitur in insulla eadem dogmata , eamdemoue dorinam contineri. Quaenam vero est his doctrina Illa

L quidem

87쪽

gL AUGUSTINIANUM SYST. VINDIC.

quidem , quae docet liberum arbitrium adeo rapti mine , ut vel pondere eoneu piscentiae. vel divinae eari. tatis impulsu . simplici quadam necessitate ad bene ,

vel male uendum trah tur . .. Ces quatre Proposi.

e. 13. tions des ciluinistra cita eo in libro legitur de Dsus sent censi es par la Faculte de Theologie comeheretiques ; partant les quatre des Iansen illes , qui

contiennent manifeste ment une mesme dolirine, sontpareillement condamnses comme heretiques. La fixi

me Proposition de Calvinistes; σue P homme es commereptis , e, γ' u ne petit rim au tovi, est Ia metae Propolition que la trois de Iansentiles, ta libri

murquo iis disent que t rumme est comme captis: te qui fait volt qu' il n'entendent une ea tivite de contrain te mais une captivite simple , qui est une milite. Les termes de san senius, au tome g. livre r. chap. 4. Captivitas arbitrii m es Da es . Pind --ras concupiscentia terrena intrame penetrata . seminper tu omui aliu er motitas ejus feratur, o referatur, imperio ejur er ponderi serviens indosinenter , eo dem mane modo. quo istantas beatorum in omnibus mnino mitibus semit divinae caritati: interpretent ru-

ia 6. la it. II. & I4. 4 ex Calvinistes sent une mesi me chose . paret ilement les r. q. & 4. des Ianseni-stes soni une mesine those, & ne sint disserentes qu'en termes is. Jansentanae itasve propositiones ob --Qm, quem continent, Calvini l rtatem indifferen . tiae negantis, & nee emtatem arbitrii ad bonum, aut malum perpetrandum in vineibili pondere ineli nati adstruentis, etiam antequam damnarentur ab Apostoluea Mde, reiectae siuerunt, ae reprobatae, eumdemque

sensum Apollatici Sedes confixit , ut sequenti

stendam

VIII. Quoniam ex dictis evidens est, ia eo sitam

haeresim Iansentanam, quod sub gratia efficaei ae victrici delectatione nullam ali m libertatem adstruat, praeter illam, quae non patitur eoactionem, qualis libertas reperitur in voluntate beatorum Deo iucundi Dsima neeenitate adhaerentium quod recte ante comdemnationem quinque Propositionum Parisienses animadverterant , esto vero hactenus satis super ue d monstravi r necessaria consecutione insertur illis per summam ea lumniam d ma Iansentanum obiici 3e imputari, qui sub quocunque aut concupistentiae. aut tanctae delectationis gradu libertatem indis reutiae propugnant . Id a nobis prael tari neque iniustas Convi-

elator negare audet I sed eum omnia fraude ac malitia diei considentillime asserat; nostrum de libertate hilema, & quomodo liberum arbitrium eum oratia conciliare ituduimus, beniano lectori audire non pigeat. Egimus de libertate, ejusque eiIentia pluribus in i eis . quae laudavimus a. numero huius paragraphi; sed

unum tantummodo nunc ex ndam: ubique enim eadem constantillime tradita sunt. Vide ergo quae ha- . bentur lib. xii. cap. ita Primum eo loci de iis, quae ad arbitrium conliituendum concurrunt, ita loquor r' Cisseituitu. e reo libertas voluntate, . ratione, non ta

men ex aequo, sed is utas est ipsa potessas, quae pMesin titramlibet partem inclinari: ratio autem Us insevia genesi. qua voluntati objesum proponitur. insue qua non potes in bonum ιιbera isti atione pro 'dere. Et enim ut Ausustinus ais in UID. de Triuit. ωρ. Mis. . x mo amare potes iucunitum . Haec doctrina est S. Th ν Κ 77 mae i. p. q. 8 . art. g. & 4. & Σ. q. I. I. ubi j Ic ait: us autem homo dominus suorum aditium po νati Cm. Mm tb istantatem; unde liberum arbitrium esse die L

ditum reperiri, qui id vertat in dubium. Hine insero, absque ratione non dari libertatem .s- quidem ea propensio , qua natura quaelibet ferrων in bo--m absque δε iu rationis . non potest opus voluntatis appellari . alioqui pratita formi ata tria etiam animalia

bruta oe ereaturae reli s , in quibus philosophi piares

appetitum quem iam must uni sensitivum, aut natura. lam. Atque haec pariter ei doctrina extra controve sam posita. ae tradita S. Thoma citata quaeit. de verit ari. a. ubi ait e Secundum quod aliquid se habet ad ratio em . se se habet ad liberum arbitraum. Ratio a tem plene in perfecte in emtar solum in homine, tiniariis iis re seium tiberum arbitrium 'tenar/e imenitur. B mi. ta autem fati . t aliquam Iimilitudinem rationis, edici νυ -- Similia docet L Thomas i. p. q. I9. m. I. & I. a.

N. 1. art. Σ. ad 3. 8c alibi.

subis euitatio aliqua falsa oe pervos , nee xllatur unorant a, quae a metato excuseret . quandoquidem

conssutire vel iubentire propria isjunxatis est ., . Ex quia satis reisue tur erris Purandi flattientis in Mim L nataram libertatis tam in istimare , quam in ratio me. Haec pariter eon aant L Tmmae, qui I. p. q. 33. Rrt. q. d cet liberam arbitrium nihiι esse aliud , quam et aura

monstrat ad voluntatem , iudicio quidem intellectus pax a m reunte, oectare eis fionem . Prima etiam parte q. ' γ'. arti 1. ait intellectum creatum esse fleat iam pax Adam , -niam cs aratur ad intelligibilia, βιοι ρ tentia sa alium , me. Haee deinde trado litteris: Cum iturue ratio motum' istumatis praecedit; in imus iudicio radicem , ut in. quiunt se,oti , liberi arbatrii flatuunt jure ae merita δε-cii e bisue omisei. Inter quos principem tenet lo- eum S. Iomas. cujus t. p. q. 83. an. I. haec sunt n. x. verba: Considerandum est insu quadam agunt συρ- - - γε- iudicio, sevi Lapis movetων deorsum , oesmititer omnia cognitione carentia. Quaedam autem Munt iudicio, sed non tirum . sicut animalia Muta. Iuci,cat euim omis via

deus lupum eum esse Helendum naturali judie o.

nore Iibero, quia non ex rellatione, sed ex naturati im

torum animalium. Sed homo agit judicio. quia μν tametanoseisivam judicat ali1uid me fugiendum, vel pr sequendum . Sed tu itam Uiud mm es ex naturali in- sin tu in particulari operabili, sed ex eo inime quadam rationis , ac agit Luro arbιtrio, patens in dise a se

ri. Ratio enim circa contiventia habet viam aci ou

persuasionibus. Parti taria autem opera lita stim εὐ- dam contingentia. ideo circa ea iudiciam ratisvis

ad diversa se habet. O non est Zeterminatum ad uianum. Et pro tanto necesse est , quia homo st Iiberi ar. bitrii . ex hoe iesio quod rationalis est. Et I. 2. q. I 3. τε. πλart. t. Aeta fenum es , quod raris euodammodo Nolum Mem praecessit , Er orinat actum eius. in quantum se Iicet vestimas in stium objinum tendit secundum ordianem rationis.

Alfirmo ρraeterea , iudieium illud , quo intellectus

sertur in prima principia, eum naturale sit, de circa

necessaria, non circa contingentia versetur. ac motum

naturalis inllinctus. quo vovinias iudicio illo rapitur in bonum in eommuni , necnon in Deum per I men gloriae visum ut eli ia se . non sui licere M libe tatem ; sed ad hanc requiri iudicium indifferens cum isto itet in voluntate set ei fas motum illum cohibent, sive potelias agendi, vel non agendi; Et quoniam ita prosequor bonum in communi , ad Deum iusa visum dori nequit indisseremia iudieii, ciam nulla in his avretinui possis oecies maii, etsi voluntas in huius

mixti o illo oorite ae si mer protendat; non habet is ram tibertatem, quae es potestas ad utrumlibet . ntilla necessitate impe Dote ; meessario enim amatur, quod mdeo apprehen itur, ut alio animus a vero, aut gnaremti bono rapi non posι. Qua satis tib. I v. cap. tihimst. lib. X. rv. ra. sunt ex itata. Ne quis autem haeca mente Doctoris Angelici crederet aliena, mea pr lixius explicata sententia. hanc expono & confirmo his

uerbis depromptis ex s. parte q. 82. art. a. Iutellectus T..

naturaliter ex necessitate inhaeret primis primipiis . voluntas ultimo fui. Sunt autem quaedam intesιisibilia,

quae πω habent necesariam eonnexιOnem ad prima mi cipia ; scut contingenter propositiones, ad vitiarum remo rionem non sequitur remotis pr/ncipiorum . in talibus no ex necesilate assentit intelimat. Quaedam aulem pro stiones sum necessaria , quc habent connexionem nece riam cum primis principiis; sicut coninsones demonser litis. M quarum remat ouem sequitur remotio primorum principiorum: o his inret us ex neces tare mentis e antra uec Bia munexione renclusionum ad principia per daemon'attinis de tu tionem. Nora autem ex nec ualeas

semit, antequam huiusmoui necessuarem eouclusonis podemi aserationem regno eat. yi Iiter etiam ex parte -- Iuniatis . sunt evim quadam panuuiaria bona , qua non habens necessariam conne onem ad beatitudinem. quia m

non de necessitate inhaeret. sunt aurem quaedam habentia

necessariam connexionem as Marisuiuem, 'isibus scilicet homo Deo inhaereι. in euo solo vera beatitudo consi . Sed tamen antequam per renitudinem ivina visiouun cessitas hvijusmodi eo exionis dem retur, voluntas non m necessitate Deo inheret, nec his quae Dei sum . Sed molantas videntis Deum per esentiam de necessit ιν in-hares Deo, sicat nune ex necesilate votumMs es Dati. Eadem tradit S. Thomas de malo quaest. 6. si Me de e- ω lectione humana ad 7. ubi haec leguntur : As 7. dicem oraridum . quia af ivum non ex necessitas a more. ns etiam βυν do superat vinulem Hsmi. Cum amem voluntas se ha-

88쪽

DIs SERTATIO IV. CAP. I.

beatitudo. quod voιωηras non ts - istis , ιta δει-ιim quod istit ejus oppostum , potes ramen non velis ritu. quia potest a nere cogitationem beatitudinis inquantum movet inreue in au suum aes . ci quamum ad hoc iin 'fam beatituatum ex necessitate seis. Sicut et- am aliquis non ex necessitate ea eret , sposset calidum σδε re uere eum vellit . His cohaerent quae habentur m. Quaelti M. de veritate arti m ubi denunistrat libenam a να. . , . nullo particulari bono necessitari, quoniam in hoc dissere natura rationalis praedita ubere arbitrio ab omni alia natura ; quia alia natura ordinatur H Hia quod parat Iare bonum , eis actiones ejusfurit determiuata respectu illius seni ; natura Dero rationalis ordinatur ad bo utim simplicitra . Sicut enim vertim absolute ob ectum essinteructui . ita o bonum abstare voluntatis : inhiae es. quod ad ipsum ti Persale binorum principium voluntasse euenait, ad quod nullus alius app/titus pertingere potes. in tropter Me creatura rationalisum habet determi

notas actiones . sed se habet sub ς adam iud eremia refipinu materialium attionum. Eadem S. Thomas docet I. 2. q. I . art. 2. ubi quaestionem instituens. utram voluntas moveatur de necessitate a suo obiecto. Si m

ponatur , inquit , wIuntati aliquod objectum, quodsit universaliter bonΛm, cis feondum omnem consi rati nem,

ex necessuate istuntas in iliud tenuit , se aliquid velit,

non antem merit velle oppositum. D autem protonatursbi ali Misistium , quod non secun m quamlibet mu- sed rationem si Mntim, non ex me esitate tantantas se tur in illud. Et gula dfectus cui cunque boni habet ratidinem nou bona. ideo illuci solum bonum , Dia ess

Antas non potest non Delie, quia vi beatituas. Aliaci quaelibet particularia ιμ- , in quantum deficiunt ab aliquo bono, possunt aecipi ut non horia , O se uestim tame considerasionem p -ι re uiari , vel aprobari a m mtate , quae metes tu idem ferri secundum diversas consid rationes. Sequitur immediate , opposita argumenta diluens: Au e imum euo icendum , quod tu tens m imum elicuius potentiae . non es nisi obrectum, quod talιter habet rationem motis. ; s autem in aliquo deficiat, ' necessat a m ebit, tit dictum est. Ad securedum

diceredum, quod intellectus ex necessitate movetur a talita Ηο , quod es semper, O ex necessitate turum : uo

autem ab eo , quia potest esse verum falsum, stili eta emtingentι, sicut de bono dictam est. Ad tertium ieeudum, quia suis ut imus ex necessirate movet wωπ-

retem . quia est bonum perfectum ; smiliter illa, qua ordinantur a Mne finem , sin a Pitas finis haberi non

fot eo vera, non ex necessiitate eredet, qui pian

pia credit. Perpetuo sibi e stat LThomas, & proxi-mδ v. ma'. II. art. 3. demonstrat electionem nullo nacta es- se ei rea finem . in quem voluntas naturali sertur instinctu . sed circa ea , cuae sunt ad finem, atque ita de actibus virtutum electionem dari , secus de beatitudine, ad quam fines proprii virtutum ordinantur, si-etit ad Misimum m. videat, obsee m. lector. an a Sanξii Thomae dolirina, vel minimum discrepet regula. quam nos tradidimus lib. se cap. I . conciliandi libertatem eum divinis praede itionibus, & cum gratia effectrice. Videat insuper, num eadem regula D. τλ. recte ne, an male usi suerimus dirimentes lib. xiv. I . argumenta eorum , qui ipsun gratiam per s..- ,. MC-cem oppugnant. Uideat quoque , num delina

, . . tioni victrici lib. xv I . cap. I. necessitatem, an p

a testatem retustandi alligaverimus; nam quisquia haee

viderit, vehementer admiretur necessum est eonfidentillii mi Anonymi mendacissimam Parrulitatem. qua ad ravim usque clamat, nos ex lanienianis scriptis vase

time deprompsisse, quae Iansentano dogmati e diam tro sunt adversa, & quae ex san ii Thomae aurea do. ctrina, locisque nuper adductis, seria ponderatione a

nobis semel, iterum, tertio, ac rursus fuerunt pro ducta.

Verum ne ab illo decimo ea te libri duodecimi re.

Odamus ; animadverto ibidem , Iansenium raterosque novantes vestiuiarium de liber m permi aisse, & ea, quae Voluntatis sunt . ut finis prosecutio. cum iis , quae pertinent ad arbitrii libertatem . consudiit e rAd Novatorum vitanda sophismata haec mea verba sunt distinguen in aecuratιus se inter volun rarium

ιι rum , si . ut recentisrer gutilam loquuntur, in ter tibe tatem inluniatis oe tiberiatam arsitrii r tibe eas emox voluntatis orastiatur edactioni, libertas arbitrii

a satur necessitati, O c. Id quoque acceperam a Lx τε Thoma q. 24. de veritate ari. r. ad 1α ubi inquit:

non repugnet se exu iam Augustiatim q. de Cras, . Dei 1 nou autem IiAerum iudicium proprie loquenda , cum nouea δει sub elictione: & i. p. quaeli. 82- ari. I. ad 3. ubi

ait : Necessiitas naturalis non aufert libertatem istu utatis r me. Nos ergo eum S. TFoma non solum liber--αtatem inluntatis oppositam eoactioni , sed etiam vo- par. Juntatem arbitrii . ad quam requiruntur liberum iudi 7 cum & electio, admittimus contra Jansentanos : de quorum allucinatione plura etiam diximus lib. 16. eap. 3. sive Tom. 3. pag. 288. & sequenti. Ex laudata nuper quaestione 32. primae partis percipitur illud etiam . quod adversarii nostri aegre serunt , ae se maeanere olhendunt , quomodo scilicet sub delectati me vi ei semper remaneat potesas inafferentiae . & ιμhertas a necessitate . quotiescunque non sit delessitio summi boni, quo elate vici voluntatis appetitus mmnino expleatur. Nam ut eo loci scribit L Thomas

ari. a. ad 2. M Deus tune ex nec itate causat motum

in mobili, quando risus momentis recedit mobile, ita quod tota otis podis litas momenti sulciatur . Cum a

rem p si hias vinuntatis sit reo citi Mui tiniuersalis G perfecti, non subiicitur ejus m ibilitas tota aliaeta boum

milia praeeitata quaestione 6. de malo , sive de electione humana

IX. Plaevit haec late prosequi . ut percipiat An nymus unde hauserim Remiam eone iliandi libertatem cum gratia , & eum delectatione . quae voluntatis capacitatem non explet, & quae relinquit indii serentiam iudicii, veramque libertatem a necessitate. Ian-

senianis ignotam: quae non eli extrinseca. & in solo obiecto sita . ut ille comminiscitur, sed ipsi voluntati inhaerent, & rationali ereaturae adeo intima. ut intima est ratio de particulari bono formans iudicium iu- dii serens. iissaque voluntas, auae particularia bona ,

imumque sonum ineommutabile nondum' i a se inspectum . libera electione prosequitur. Sed Anonymi dicteria sngula, nugasque nugacissimas quamquam id iam factum esse arbitramur pollea sinetillatim discutiam. Interim sciat regulam illam eonciliandi liberi tem cum delectatione victrici. quoad omnia ea pila, i eulentissime demonstrari ab Antonino Amisouuε V lumine r. a pagina arru usque ad eiusdem volu minis extrema taliae metri auctorem si luiliaverit Anonymus , uti nos Dei muς antequam Regulam it via a. lam constitueremus . tune noscet nee salsa esse

nee diisellia , nee intelligentiae mitrae reservata quae i. 'hactenus in hoc argumento dilucidando typis edidi

mus.

X. His eum ita sint, manifestum puto in hoe Iansentanam i resim praesertim eonsistere, quod Ians

nitis sub vehementiori concupiscentiae pondere invexerit necessitatem , qua voluntas impellatur ad malum,& sub robustiori de victrici delectatione spiritus necessitatem , qua voluntas inclinetur ad bonum p sive .

quod prorsus idem eii , libertatem Blam voluntatis Oppostam eoaesiviti, non vero libertatem arbitrii utam necessitati, ex principiis. quae si probe intellecta de explicita sint . inconcussa sunt . Augustini na. ae Thialogi x magni nominis probatissima. non frutis accurate libratis, damnatas illaς eonsecutiones inserens . quas inde diauci nos praefixa praecedenti regula n mus Sc pernegamus. Ita viri docti. & a praeiudieiis immunes fatentur nos Iansentanam haeresim as. fabre delineasse, sellerter ab Augustinianis remotiissemam demonstravisse, eamque ex principiis Augustini, quibus Novatores abutuntur, directe & valide oppugnasse : quod aegre ferentes qui seli Antii an seniani videri volunt. & Scholae nostrae placita . suis antiquiora & meliora , ut olim Calvini, nune Jansenti termento infecta iniquissime elamant, immani & -- eo furore in nos debacchantur; quando si vere lans nianos, non Orthodoxos, horumque Mestinam odis.sent; gratulandum illis foret, quod iidem Iansentani ab universit Catholicis . de in unoquo ue horum s liminate refutentur. Ae ne videar lim nimia iactantia a me dici, tametsi tot ae tanta momenta praemiserim , quae conviciatores obruunt penitus atque obtundunt, unum addam, privatum utique, sed maximum, &singulare . t i operam anno 1739. statim ae lucem

priora tria Volumina Theologiorum disciplinarum aspexerunt, ut Parisios ad manus eviviam Eminentissimi Cardinalis pervenirent . Cuius iussu litteris tetiae datis eodem anno 17ῖ'. die ra. Iunii , cum ipse podagra laboraret, haee mihi fuerunt reseripta: hQuel ques Theta iens , qui ora Ia voire muraste , in ont dit qu' iis en sent contenta. Uous y develop

x pars ilement les principes de Mint Augustin ,

89쪽

capacite du ectar de rhia me, & qu ainii l 'homme conserve tovioum te reuutar de e en delacher mlmes s i' impreision de Ia grace la plus efficace, doni I' aElion eli bien disserente de celle de la vision beat, fidue, qui remptit de son obiect tout Ia rapacite dei' nomme , & ne tui laisse mini de mi ir Fur een desacher & ne te mini aimer. C' est la vcrit hie maniere de laire vole, que la graee la jus es cate n' 6tς mini r indisserene e , qui est necessa iremur meriter ; indisserence bim disterente de celleque I senius sali quelqueisis semblant d' admetire , mais qu'il retet te en effet, mi'u'il ne reconnestseus r impression actuelle de la graee & de la cupi- dies dominante Kautre muretis ad oppositum . nu unp voir de mutabim, e eit a dire que eomme P im. pression amelle de la grace & de la cupidite domi. nante n eii potnt permanente & perpetuelle, commeeelle de la vision beatifique , Phomme qui ai me Dieu mut ne te piant aimer . parce que la praeequi te lui sest timer, Nut cesser C ee qui ne mut niver dans la vision beatisque , doni rimpressioneii permanente N perpetvelle. Et volu murquoi ilcon vient en queiques endrotis que l' homme sotis l' impression de la grace conserve un mumir ad onos-ta , qu il n' a print Lus ι' imprellion de la vision beati sique . Cette erreur capitale de Iansenius est la

tet aut eur. & dans ses discipies, comme uous te re marques bien . deri is His consimilia mihi die ro.

iusdem mensis litteris Lutetiae Parisiorum datis significata fuere, in quibus additur Parisienses quosdam doliores perlectis tribus illis voluminibus, ea quoad mmnes partes probasse, Iansentanam Heresima me adeo

perspicue conraratam ei e assimantes, ut nullus suturas iit c in re scilicet Theologica versatus, di a prei dieiis immunis qui audeat traditam a me sententiam

vellieare . Doctorum autem Sorbonae unus non tantum

me innumeris laudibus quas illi acceptas resero pr sequi dignatus est, verum etiam scripto haec ad alium Parisiis commorantem, die praecedenti ad epiliolam ad me scriptam, significavit o te voverias bien , que laTheologie du Pere Berti mut Et re repandue dan cemis ei. Ce se reit un bon moven d arreter Ie proelias du Molinii me qui gagne tous les iours par les discredit a mis nos aureum Augustiniens en tes accusant du Ian senitae. Geli assurement ce qu'on oseraeire de I' riage du Pere Berti qui contamne s net-tement ces erreum, dic. is Huiusmodi Eistolae servantur autographae Romae in Bibliotheca Angeliea ad earucem Redivivi , quibusdam actotationibus

noliris dispuncti. XI. obiter ex dictis plura sunt colligenda. Primum eos, qui a junt syllema Iansentanum situm et se in adstruenda delectatione per gradus superiori , verum dicere si loquantur de superiori delectatione, cui insit

sola libertas voluntatis, de immunitas a eoactione :ialon omnino asserere, Ad complures Catholicos ea-lumniari. si contendant illos , qui delectationem per eradus victricem simul p prinant, & cum tali dei Natione libertatem arbitrii, & a nec rate defendunt, damnato Jansentano dogmati consentire. Secundo eos, qui exscriptis lans inimis locis propemodum ini nitis nisi sunt demonstrare, ut secit Numelius, quinque damnatas propositiones inferri ex systemate duarum delectationum, inter Catholica. de Jansentana m ta non distinxisse, atque uno verbo refutari, dicendo nempe . haeresim Jansentanam sitam quidem esse in

deleriatione superiori linerente necessitatem . non a tem in delectatione superiori ita alliei e re permuleente animum, ut non istum a coactione . sed etiam a necessitate liberrimus trahatur ad opus. Tertio falsissimum esse . quod Augustiniani omnes statuant emeaciam gratiae in delectatione alsitate victrici. non autem in delectatione victrici relati , & quod in haenoo conitimam praeci ominationem physicam aliqui Thomistarum, adeo, ut sim Iansmistat qui retiti iam,ta sint Catholici qui abutat N Myectationem propugnant: riuunm quum umque Catholici dicendi sint . qui sub delem. 2 tione, aut abselute, aut relative victrici, agnoscunt liberialem indisserentiae . Quum haec sint evidentissime demonstrata , in simum abiit ludicra illa machina, idolumque phantasticum , I seni tis Red,

A Gς modo. quoniam de Scholae nostraea Iansmiano

dogmate in iis, quae ad inneipia attinent, disi rimine, prolixe dc quantiam videbatur ne iurium esse. disputavimus; quinque danmatarum p positionum sensum investigemus. Prima Impositio ita sonat: Missa

lia; dos quovin viis gratia , qua possitis fiam ius propositionis damnatus sensus est, xliqua Dei praecepta ine impossibilia hominibus justis, qui ea minpia servare volunt. ad ea observanda nituntur, & is

cir eo ine impossibilia, quia nisi illis divinitus inspiretur gratia victrix. quae pugnantem concupiscentiam, in iustis quoque virentem . vincat atque substemat,nminum est, ut iidem iniit succumbant M transtr dytur praeopta. absque arbitrii in oppositum pol state, io culpam transgressionemaue inevitabili lapsaxuentes. Ab hoe autem errore Theologi illi quaml-pissime distant. qui Meent nulli mortalium homicum in hae Mr rinatione certantium impossibilia e sep γLepta Dei, tametsi illorem aliqui aut infidelitatis r nebris obvoluti , aut inolita peccandi consuetudine

pressi gratia suffetente sint destituti iijoque multo sis divina praecepta possibilia elle iussis , qui dum

votant & eonantur illa adimplere . sunt divina gratia sustulti: immo hae gratia semper eis adest, quoniam Idius neminem deferit , nisi praue deferat- , ut inquit Tridentina Synodus sels o. cap. 1 I. inem locum non tantum exponiadum esse ae iis iura ha iturii , quae nunquam iuitis subtrahitur , nisi Deum peccato mortali deserint . ut scripsere Sylvius, Estius. Alva. νυ , Ledesma . aliique eitati ab auctore Sestostae Tho. misticae vindieatae, verum etiam de eratia Dinciente .

demonstravi lib. I . eap. g. contra Janseoianos. Prio rem duntaxat expositionem amplectentes. Venitimum

Iamen est aliquando hominibus, etiam justis i deesse

gyratiam per se e curem , qua sola dat potensiam ita completam, dc proxime expeditam . ut nihil ulterius quiratur ad opus perficiendum. Nam si haec gratia semper iustis adesset, eum illa. eooΜtante libero h

minis arbitrio, sit coniuncta cum actu : a iustitia ne. mo unquam decideret. Quamobrem audamr Ac imperite insimulantur tamquam assertores primae Iansent

nae propositionis Theolcei illi , qui aiunt iustos ali-9uando carere potentia eo rea , ct a xime ab omni impedimento expedita, ut loquitur Cardinalis Norisus in Calumnia Ablata cap. t. βρ a. δι eum Noriis δε-

sentiunt Theologi praestantissimi, quos commemoravita' vj. a. a numero c. usque ad ulum m. o. σI. Hunc esse amnatae propositionis sensum

bis, quibus conflata est , manifeste deducitur. Ubi nim in illa propositione agitur de potentia omnia

completa. neque adiutorium aliquod uberius exigente, ut voluntas erumpat in amim dictione, quas brasi istiusmodi potentia in haereti ea illa postione d

ineatur At damnatus Ianseati sensus est, ut saepen

mero diximus, quem verba praefesrunt: neque atus

aliis seriptoribu , quantus sanuissimis Eeelesae Patriis bus . impendendus est honor, ut quidquid dixerint e.

pend atur, atque explicetur. Proseuo thesis, ut sociat. naeretic est. Calviniana, Mathemate non semel prinscripta, impia, temeraria, ae bl phema. Ita Ecel si a dennivit, ita sentiunt omnes Catholiei. ita nos libro xv II. cap. 3. pas. 728. 3c docuimus. 3c demo stravimus. Clemens AL Pontifex Maximus in Ap soli ea Constitutione, Vineam Domini Sabaoeth. num. l. conqueritur inquietos homines abuti litteris ab Innocentio XII. deeinbre suo datis die S Februarii 1694. & die Ma Novembris i6M. ad Episcopos Bel git, in quibus signifieavit, Pronuntiavitque . quinqu

pro sitiones ex tibro Iansenia exereptas in sensu obmio. ν-- quem ipsemet propstimum verba exsibent ae ρυ runt . damnatas esse . homines autem illos inquietos , de veritati non aequiescentes, wnstitutiones Apostoli- s.cas temperare, ὁ: restringere. asserentes id Innocen sM.

tium pronuntiasse, non de inomes obvio se u , yue in Ja enii libro habent , qume ab eodem Iansenio tutentus. ae ab Iunocentis X. AIexandro VII. damnoisias 'it, Cum hac I senistarum , aut , quicunqi

fuerint, induietorum illorum bominum pircumventio turbare Ecelesiam, huiusque definitiones impliore Acinvolvere conaretur. idem Sanctissimus Pontifex Ct mens XL .. 2s ad praecidendam Me sonem omnem erroris siluberrime decrevit, ut unus uisque non solum ore, sed etiam corde, absque ulla restrictione . nee alia mente , animo, aut credulitate, semulae ibidem num 1α insertae subscriberet, & rejiceret as

90쪽

DIssERTATIO IR C A P. I.

rum verba pras erum, ut praeferrων, nullatenus J-senii doctrinam corde animoque rem re detrinans is

stiones damnant, adesse in Iansentano libru non ne-rne . sensum m- -rba praeserierunt improbant. i.

:ribunt formulae, nullumque Iansenti palmeidium sa- stipunt Videri nune sive de singulis iansenti m uationibus diximus ei lato capite v & quid de haeseri.ndo --ο sublesimus cap. 6. eiusdem libri xv Ita di miraberis Anonymi haeresim Iansentanam Sc laenostrae obiicientis intolerabilem procaeitatem . . hactenus dixi de sensu in Iansenti libris damnato ea probat quoque Antoninus insibaliὸ tom. a. dus. tri'. ubi ait: Dicendum praeterea es se sum viam si in T, triarem 1n Iamissimo proscriptum, eum exsin mae f

nam ex o pinsetisne eruaui, ruentasua rarquent. d doctissimus Womitia demonii rat animaduersionibus Maresit in articulos Baii de qua re plura me seripsisse memini dissert. I. b. 3. sua ut memoria re

Petantur, oro . obtesta que

IL Ne autem adversarius ad sinistia iudieia mnus haee ita a nobis diei opinetur , quasi Iansenti librum

ab errore primae propolitjonis immunem esse intimo sensu arbitremur; repetendum ducimus . revera er

risitionem primam eontineri sibis de Gratia Cnri-

--. s. demonstravimus in re nolim de Theologi eis di- . v I ymiolinis. Si vero hae quoque in re nos subdole gessisse Anonymus , mirabilissimus Animi noliti spere tor, ausus fuerit Herere ἔ addemus alia . praesertim

I .. ... dogmatilles lib. iv. de Haeresi Pelatiana ea μ 16. a. -. reprehendit. refellitque quod ad vir inem Demetria.

t L m. dem seripsit Pelagius . Nee impossis aliquid is ip-perare, qui Noas siqua verra absolute pronuntiata sint vera ; tanislsi Catholim si sententia . novposse absque gratia, di istius arbitrii viribus divina im.

τ . I, Pleri praecepta. Quare aut res Thesium Antuerpie μένον. simn haud recte inquiunt Iansentanam illam propoliationem , de qua est sermo. fuisse proscriptam , qumniam Jansenius is stora nati Iapsa caμ is. Hrmavit non posse sine araria superari ullam tentationem , nee suae ea altam praeceptum impleri , aut Nirari peccasum. Nam quamvis gratia necessaria dieatur ad singulas rea. tationes vincendas. & adimplenda praecepta; non inde tamen fit consequens , Hareepta esse 1 ossibilia, sive ditamus M tiam adesse singulis, ut aiunt Themimorum plures . sire . quod nos vertimimum arbitramur , si sis esse paratam . c, latamque , a singuli autem - , & reipsa non meimo ulto iudicio Dei. atque ob impedimoturn, quoa libere ponitur ab hominum pravitate. At de his plura inserius , Illam mergo Thςsium auctores iniurii fuemut suarum quo u

paritum scriptoribus: quippe tentationem Grammioimam vinei posse sine auxiὶ is gratia per Chrisum. .P do it Franciseus Cardinalis Tole's . e quo nemo melius novit perniciosam Baii doctrinam ut mittam

ceteros , quos praecedenti dissertatione laudavi. Priam mae itaque Ianinnianae propositionis sensus est , indu- Pq,V ctam fuisse peccato pereandi necestatem. Ac eo ., 1,.- ri gratia Salvatoris necessitatem hoe operaudi ; - . ae proinde eos qui est gratia necessario. ae delecta limie invincibili nondum attracti non bene operantur, id nullatenus posse, sed in peccatum fatali neeessit

te dilabi , Βιωsphemiae hujus Assenionis Ianientumnum esse demonstravi A. compluribus eius rellim

nlis productis . AMe , Iansenium , quoniam istam

gratiam rifieaeem. Ac coniunctam cum acta admisit, ad errorem suum confirmandum inexpiabili temeritate adultem, ea verba Augustini, De narura m grat. cap ει μανι visibilia non iubet. sed julando monet, oesareis PM μίμ. . petere ρ-dum poss, . aim vat M μ . a crosancto itidentino concilio seq- ε. da tu cat. R II. xonsecrata. Ita enim dans 1 nius lib. 3. da Grati Chrsi xy. praeclarissimam m. hane Απgosum , dc Synodi sucumenicae sententiam interpretatus est o D si ex udiat, adju-t At possis, qua interjecta in demonstrat etiam iuit . quamvis conent , lint, & Deum orent, attamen nisi axe diantur AEPH. A mbusta voluntatis, seu uictricis

gratiae munere mi austrantur, carere illo adiutorio, quo

divina praecepta pamant impleri. Nostrates erro iustis seruiens adiutonum, & Otristi gratiam adesse profitentes, quamquam bene sapimrerque doceant nou semis

per iis adesse adiutorium quo 1 luviis,mannue illam potestatem, quam tribuit Auxalhun emax; distant to io eaelo ab errore Ianstuli : atque ii praesertim, qu

tum vestigia sectati fuimus, illa sanimi a clausula . Et si inaudiat. dispuncta . suam . nostramque doctim

nam sartam, tectamque demo straverunt. Lege in divinis auxitiis xiv. nom. U. eiusdem Destrant

Lapite . quod omMs gratia in xseo . di detur inter operationem &gratiam reciprocaris, J nsanius mastus Iest dennare tratiam actualem iuris, qui non perso a. o. . verant, sed in rceata labuntur. Quare teleberrimum .r. ill ad Augustuu effatum. Detis non desse . nisi des retur . sive, dienos desere tantum deseris , quod habetur in libro δε nat. o eraria cap. 13. num. 23. Scconfirmatur a Beato P pero ad ii. objenionem Ga iam , & ad 7. V-entiauam, necnon a Tridentina

Synodo ei toto caα it. ita Iansenius interri tatus est, quod nunquam Deus iustos deserat sestraeuone , λι- νι a. sive gratiae sanctificantis, priusquam ab illis v luntario in erimen lapsu deseratur; quamquam eos serat non impertienco auxilium a Male , sine 'uo, iuxta fabri tum a Ianseo io nestriumque dogma, necessario peccant. &stare non possimi. Ubiis δευτο quit Jansenius lib. 3. de Grati Christi eap. I

do, i a scilicet subtrahesiona justitiae , uis Mino prius

Deum νεν imbedimtiam deserat: Ac infra e mi capit pcol. ro . Nam se desertionem Dei. quae fit actualisar .ria sistractione, Dinare istum mus, nimis enormiteris

cepta Dei aliquibus esse impossit,iliat domit impol bilita esse iis, qui ratia per se Meaei sunt destituri , sine qua ait inevitabilem fieri lapsum; & doeuit iustia jubtrahi adjutorium jIIum gratiae actualis. quod necessarium est, ut praecepta possiot impleri. Qiam ex in sensu this Iansenti prior illa propositio tanquam impia, haereti ea , omnibusque censetis dimitsima reiici

debet, ac refutari, ac reiicitur, &refixtatur a The

logis omnibus, qui nmnt aliqua Dei praeopta esso impossibilia ; qui negant hominem delectitione πι- Eiri ei destitutum ruere impellente necessitate in γωcatum; qui denique negant tullos destri a Deo jubaetractione euiust que gratiae actialis . antequam ipsi Deum deseran . III. Si quis kieat, Iratur in .eorum sententia , qui aiunt Dei precepta non posse impleri .absque gratia , erunt eadem praecepta impossibilia iis . qui gratia sunt destituit; suiusmodi sunt noanulli infideles, atque o duratii & item in sententia eorum , qui aiunt nocidari absque delectatione victriei & gratia Meaei m.

dum , etiam iusti tali gratia earentes non habent potentiam proximam implendi praeceptae siquis, inquam, id dicat; respondebimus & eos, qui auxilia sumeten ita singulis dari nnant , & eos , qui ad potentiam

proxime expeditam exigunt Meax adiutorium, olurimum a damnata Iansenti pmpositione distare . Li-- t. enim decimo octavo eap. 8. demonstravi in xa sen-L2 tentia . quae docet nonnullos gratia sussieiente destitui

fatentibus Theephilo Myna udo & Uasquesim stetisse

Augustinum . Vrosperum , Fulgentium . Thomam Aquinatem; sententiam vero illam omni dubio procul tradidisse Lia Mam, Lemosum, Godo , Gmetum, Bannelium, Alvarer , Gonetates , Lovaniensem , &maeensem Academias . Theologos ordinis nostri uni versos, aliosque quam furimm . Quibus si immerito ae salso sententiam hane adtribuimus; ostendat An nymus e rem fraudemque nostram, &lora on tareeitet: si autem, quod eertissimum est, fideliter a Aores ipsos ait avimus; fateatur Jansentanos nequa quam esse, qui omnibuet a fide alienit , & oberiatis auxilium serieiens dari nctant; aut si tantam habet fruntem . nobiseum viros illos omnes Iansentanis adnumeret. od si secerit ἱ respondendum nobis erit, quod Iuliano adversariorum Larum impudentissim

Mnctus Anguli inu mis eum quibias tua malevictari. αδεου--, cernis eum fuibus mihi fit causa comm- - Io nis, am nutu emsideration Ohriapussare eritimuiti. ex urnare conarist Cervis quam tibi ρemicissum sitam Moibile crimen oficere talibus ; in quam mihi alario6m quodlibet crimen audire eum talibus λ Si redinis . cerne . . tandem tace. Lib. I. contra Iulianum

1V. Neque enim Theologi, qui nobiseum gratiam sussicientem impiis & infidelibus aliquando denegari senserunt, his aut conversionem, aut aliorum diu,