장음표시 사용
301쪽
Quoestio IV. De Lege Veteri, seu Mosaiea.
s. υ. xo. ubi Iacob Irivit etiam -- est primum inter omnia eredibilia st ini. Levitici 17. r. Iudicum II. v. possint dui praecepta de aliis creden-.6. M alibi: sed licet votum reddere dis; attamen in veteri lege mis eranstiit praecepti, iuxta illud Deuteron. Iecreta Dei populo exponenda : ideaxet. U. II. Cum votum voverit Domino st/pposito De ureius Dei , nulla alia pea Deo tuo , non tardabis reddere. Et Psalm. cepta sunt in veteri Iego data de fideis . s. v. th. Vovete, Θ reddite Domino Idem docet de spe, eadem x. h. xx.
Deo vestro: vovere tamen soliam est a. r. ubi docet: qiutid sicut fidei pra- consilii ; ergo &c. ceptum proponendum fuit per modum deis
Sioad caeremonialia etiam constat nundiationis, O commemoration r. . . . ex xx. v. I 8. ubi de sponta- rta etiam praceptum Dei in prima I
seis oblationibus dicitur: Qui obtu- gislatione proponendum fuit per modum rerit oblationem suam , vel vota Dia promissionis . Data vero lege, homines vent, vel θοnt 8 osserens s e. potuerunt etiam muniri piaecepto ad moad Iudicialia etiam colligitur ex credendum, & sperandum . Hinc E
illo Exodi xx. v. 26. 2 . Si pignus a pro- elesiastι ei v. v. 6. dici fure Crede Deoximo tuo aereperis vestimentum , ante reeuperabit te , Ur ririge viam tuam , solii Oeeafum reddes ei: Ipsum es ehim Dexa illum. Et v. 8. Qui tim jὶ Ium , quo operitur , indumentum earin iis Dominum , ererite illi, ετ non manis eius . nec habet aliud, in quo Loris euabitur merres vestra : Qui timetis Dorniat Haec autem verba , esto contia minum , sperate in illum.
neant praeceptum in casu necessitatis UIII. agoad praeeeptum vero ea ibi expressae; necessitate tamen semo- ritatis, habetur Deuteronom. 6. v. s. ta , non videntur continere , nisi con- DiIiges Dominum Deum tuum eae ibis silium. Et rationem horum dat Diis to eo de tuo, o ex rata anima tus , us Thomas infra q. xo o. a. a. inita st ex tota fortitudine tua. Quod
illa quibus ordo virtutis, qui es isse praeceptum tegis , probat Chri
ordo rationis , observari non poteti, ea- responsio , Matth. aa. v. 36. ubi cut-dunt sub obligatione praeepti: quadam dam interroganti: Quod est veris, qua pertinent ad benὸ esse virtu- in Iete I Resiondit v. 3r. Ditiges Doris perfecta , cadunt ob admonitione miniam Deum tuum ex toro rorde tuo Ere.
consilii. Sermonem autem ibi esse de dilectiois VII. Quae res seeundde An in ve- ne caritalis , & supernaturali , quae teri lege fuerint aliqua praecepta de est per gratiam , testatur D. August. abibus supernaturalibus l. de Gratia , ω lib. arb. e. 28. ubi Respondeo ais imative. Dabatur e- al Iatis Christi verbis prae laudatis, ait et vim praeceptum fidei, & spei in Deum . quod praecepta caritatis graia per i Sed quia praeceptum de fide in Deum , aem dantur, O veterem , novam scut & de spe, debet prae sapponi ad c quamvis in nova venerit gratia, quNIegem , cum lex nequeat imponi ni si tramittebaιων in verare , leA autem δε subdito; homo aulem stibiicitur Deo arat id littera est Oeeionr , ἐν Arssti per fidem et Propter hoe , Exodi 1 o. id , O νδ imi ean, i unde est tu ε quod est Dei , praemittitur ante Ieris pr/- Mei , π proximi, ns evsepta , eam dieitur: Ego sum Domitam i cum in veteri aegenas Deus tuus, quῖ eduxi te .imit viri justi, & Lancti, nee pqsse iura AE; ypti . Et similiter mutos K. esse tales sine actibus ridet , spei, repra iliitue : Audi Israes caritatis; debebant illos actus exerce- heus tuus unus est : statim re, non quidem per te pena Πη- ineipit agere de praeo H. Ita s. Trio. tia i sed Spiritu sancto eos vivificantea. a. q. 16. a. t. ubi subdit , quod ex meritis Christi venturi , in quem
esto , suppo stia fide unitis Dei, quod credebant ἀ .
302쪽
IX. Hinc non Φest . si dicas, quddux vetus neque justific/bat, neque ad aliquid persectum adducebat , ut
ait Paulus , Hebr. 7. v. 19. - Nam hoc totum verum est. Lex en mi praecipiebat actus supernaturales fidei ,
spei , & caritalis ; sed praecipi endo
non iuvabat, nec per seipsam dabat
vires ad iaciendum actus praeceptos rdum tamen homines cognoscentes suam infirmitatem , erigebant animum ad Mediatorem , quem expectabant, vi res ex eius meritis eis dabantur. Unde
D. Tho. infra qu. Io . a. I. aa 2. Fuerunt tamen alisur in statu veteris
Testamenti habenιes caritatem , ratiam Spiritus Sancti , qui principali: -pectabant promi one1 θινι itialas , γ Πνnas ; Θ seeundam Boe pertinebant ad Iegem novam. videatur etiam qu.
xis legis omnia sint vel moralia, vel caeremonialia, vel iudicialia , praecepta de actibus suinnaturalibus ad quod genus pertinebant λ ,' Respondeo, reducenda esse ad prae
cepta moralia . Neque omnia pr Iota moralia restringenda sunt ad solam legem naturae. excludendo quamlibet legem supe ina uralem: nam ea moralia dicuntur , quae ratio , vel naturali , vel supernaturali lumine illustrata, dictat , ut secundum se agenda, vel vitanda. s. I I. De Praeeptis MoraIibus.
veteri darentur praecepta moralia , seu praecepta virtutum, ostendit D. Tho. hac q. 's. a. in iafinis divinae legis sit coniungere per amicitiam hominem cum Deo, qui est optimus; oportebat, ut ei daret praeincepta , per quae homo fieret bonus et
Bonitas autem hominis es virtus, etiasne te bonum habentem . Et ideo oportuit, rarepta legis veteris eIiam de actibuι
virtutum dari . v ἷae sunt morallia Iegis pracepto.
XII. Neque dicas, Iesem divinam subvenire debuisse homini in his, ubi
deficit ratio humana, sicut patet ii his , quae pertinent ad fidem , quae. sunt supra rationem et sed ad praecepta moralia suffcere videtur ratio h minis per legem naturalem; ergo&c.
XIII. Nam respondeo cum D. Th ma citato ad x. Quod legi divina eon' veniens erat , ut non solism providere homini in bis , ad qua ratio non potes a sed etiam in bis, eirea qua contingit ,
rationem hominis impediri . Ratio autem hominis eirea prae ta moralia,quan tym ad ipsa commvnr a praeepta I gis natura , non poterat errare in unia versali e sed tamen propter eonsuetudianem peeeandi obscurabatur in partieu Iaribus agendis. Cirta alia verὸ praeepta moralia , qua funt quas conelinois nes deducta ex eommunibus principiis Iegis natura, multorum ratio oberrabat gita ut quaedam , qua sunt feeundam fema Ia , ratio inultorum Iieita iudiearet. Unde oportuit eontra utrumque defectum homini obveniri per atictoritatem Iegia dioina . Sieut etiam inter credenda no bis proponuntur non solym ea , ad qu aratio attingere non potess tit Deum es se trinum in sed etiam ea , ad qua ν - tio recta pertingere potest ur Deum e se unum in ad exeludendum rationis buamana errorem , qui accidebat in mullis Ita D. Tho. XIV. Dico. Praecepta moralia veteris legis aliqua in Decalogo , aliqua
vero extra Decalogum exprimuntur pomnia tamen ad praecepta Decalogi reducuntur. De contentis in Decalogo egimus uuas. praces. Dub. 4. I. ad quae Studiosum revoco. Hanc Ue ritatem docet D. Tho. hu q. IOD. a. 3. ω xx. ubi ita dii currit et Praeepta
moralia eκ ipso dictamine naturalis ra tionis egitaeiam babent , etiamsi nunquam in Iete natuantur . Horum aute
triplex est gradux . Nam quadam sunt eommunissima , aseo manifesa , quoὸ editieue nis insigent : Aus mandaera
303쪽
l84 Quaesis m. De Lege Veteri, seu Mosaica.
4e dilectione Dei, proximi, ε' alia huiusmodi .... qua sunt quasi fines praceptorum . unde in eis uulius potes e rara Deundum judierum rationis. Quadam vera sunt magis determinata , qu
rum rationem statim quilibet popularis potes de saeui videre a st tamen quia in pauetoribur etrea hujusmodi eontinati iudieium humanum perverti , hujusmodi editione indigent: O bae sunt praeepta Decatui. Gadam vera sunt,
quorum ratio non es adeo euilibet ma
nissa , sed fatam sapientibus: ila ista
sunt praxepta moralia superaddita Decalogo , tradita a Deo populo peν Moysen , 6' Aaron . Sed quia ea , qua funt manifesta , funt principia eri noscendi eorum , qua non sunt manifesta s alia praecepta moralia , superadsita Decaluo , reducuntur ad praeepta Decalogi ter modum eui dam additionis . XV. Probatur etiam, quod praecepta moralia summatim contineantur ii
Decalogo, sic. Nam tria priora respiciunt cultum divinum; Deus autem colitur tribus modis: primΛ per fidelitatem, secundo per reverentiam, tertio per famulatum. Et sic habentur tria priora praecepta Decalogi , non habendi Deos alienos, non ast in mendi in vanum Dei nomen, δη canctificandi Sabbatum. Esto autem, quoad determinationem diei , praeceptum. cincti fleationis Sabbati sit caeremonialea
quoad substantiam tamen , nempe, quod homo aliquo: Iempore vacet rebus divinis , est morale, ut docet D. Thom. q. x o. a. 3..aae x. Reliquλverb praecepta respiciunt justitiam cum proxima servandam et sive erga parentes, tox honoranda: sive erga alios, eos non laedendo, neque oret , neque opere, neque corde . XVI. autem alia praeceptλmuralia reducantur ad praecepta Dec Ini tmquam additiones; vel, uti
uam conclusiones ex iis principiis de-ucantur, ostendit idon s. eidem quaa. et t. Nam M primo v tante cuItum alienorum murum . d ducitur , Deuteron. 28. v. 1 O tr. qudd nullus Iustret filium, vel filiam, nullus sit maleficus, vel incantator, nullus consulat Pythones, aut Divinos. ER secundo prohibente periurium soquitur, quod nullus blasphemet nomen Domini , Levit. 14. 26. nullus doceat salsam doctrinam , Deuteron. 13. Ex tertio sancti fieationis Sabbati deducuntur Omnia caeremonialia. Eκ qua to honorandi parentes sequitur prae eeptum de honorandis senibus, de re. verentia eis exhibenda Levit. I9. v. 3 a.
Ex quinto de prohibitione homicidii deducitur prohibitio odii fratris , di
cujuslibet violationis contra proximum , Levit. 20. v. a 6. εω r . Ex sexto de non adulterando , sequitur prohibitio meretricii, Deuteron. 13. v. x Tade vitii contra naturam, Levit. 28. v. xx. 9 13. Ex septimo de non furando sequitur prohibitio usurae , Deut rom. 21. ν. rv. & fraudis, ibi dei
ea 2 s. v. L 3. I 4. IS. Ex octavo de
non dieenda falso testimonio deduci tui prohibitio salsi iudicit, Exod. 3. v. Σε& mendacii, ibid. o. r. de detracitonis,
XUII. Sed dices. Si praeter praecepta Decalogi superadduntur alia moralia pertinentia ad latriam, liberalitatem , misericordiam , di castitatem; cur non adduntur alia praecepta
pertinentia ad actus aliarum virtutum ipula ad sartitudinem, sobrietatem &c. XVIII. Respondet D. ThOm. q. IOO a. m. ad 3. Quia praeopta legis ordi
nantur ad bonum commune, νι Dprain dictum est. IOν wa inrtutes ordina
tra ad alium . Aciὸ pertinent ad bonum. --- ά . virtua castitatis . . ,-- tym actus generationis fervit bono communi speciei: ideo de istis viris tutibus direa, dantur praeepta Deeati gi , or superaddita . De actM autem De tritaed/nis datur praceptum proponendum ter Duora exhortanter in bello, quοι pro
304쪽
hoo eommunἰμρθDuin s ut patet Deu- eron. xo. ubi maisdatur Saeerdoti, ut ad populum dicat προοpinquante jam ratio: Nolite metueret, nolite cedere. Similiter etiam actus auia probibentureommittitur monitioni paterna I qui ontraνiatur bona domestieo: Unde diei ur Deuteron. I. ex persona parentum et Montra nostra audire contemnit, L
mellationibus vacat, & Iuxuriae, atque conviviis.
De Praeeptis Caremonialibus. De Sacrisiis
XIX. o Raecepta caeremonialia pr L prie dicuntur ea, quae per tinent ad Dei cultum, ut docet D. Th.
hac 1. v. q. Io r. a. t. his verbis: Cκ- remonialia praeepta determinant praeepta moralia in ordine ad Deum ι sicut iudieialia determinant pracepta moralia in Ordine ad proximum. Homo autem o dinatur ad Deum per debitum eultum .
In cultu amem Dei tui docet ibi a. 4. tria considerari possunt: er ipse cultus ,
θ' eoIentes,Vinstrumenta eo tendi. Ipso autem cultus sperialiter eonsistis in Sacrificiis , qua in Dei reverentiam offeruntur . Instrumenta autem eolandi pertinent ad saera , sicut Tabernaeuiam , Altare , Arca inderis, vasa, vestes sacerdota-Ies, solemnitates . Ex parte autem eo Ientium , seu cultorum duo possunt eo staerari: sciliret, eorum institutio ad euntum divinum , quod sit per quamdam eo in feeration m , vel populi, vel minimorum ; ε' aέ boe pertinent Deramenta r se iterum eorum singularis conversatio , per quam duringuuntur ab hir , qui Deum non eorunt a tis ad hoe pertinent
servantia, ima, in enu, ω vemmentis , atiis hu iis Mi. Ita D. Thom. Unde praecepta caeremoniali eram qu druplicia: Sacrificia, eo tendi , seu sacra, Sacramenta, &Observantiae. XX. Sacrificiorum tria sunt genera,
nempe, Holocaustum, Hostia pro pet
eato, & Hostia pacifiea . Holocaustum,
ut docet D. Thom. 1. 1. q. 1 1. a. sa 8. quasi ιοtum ancensum, erat illud , in quo tota victima comburebatur: nam offerebatur Deo Deeia iter ad reverentiam maiestatis ipsius , ω amorem bonitatis ejus, O conveniebat perfectionis statui in impletione eonsiliorum . Et ideirco is tum eombur batur, ut sie ut totum an mat refoIutum in vaporem fumum ascen debat ν ita etiam significaretur, totum hominem, omnia , qua ipsius μοt, Dei dominia esse subjecta, tis ei esse offerenda. Ritus osserendi Holocaustum praescribitur Laevit. a. de praeceptum Levis. 64XXI. Hostia pro peecato erat Sacri scium , quod erebatur Deo ex neresemate remissionis preeati . Et eonet eniebat statui pauisentium in satisfactione peccatorum. Quod dividebatur induar partes . Nam una part Hua eomburebatur ialtera vera red aer in Qum Sacerdotum et nisi quando osse ebatur Saer eium pro peccato totius populi , vel specialiter prapeeeato Saeerdotis: tune enim totum eom hurebatur . Non enim debebant in usum Saeerdotum venire ea , qua pro peccuso eorum osserebantur . . . . Si enim eederet in usum eorum pro quorum peeeatis offerebatur , idem esse videretur , ae si non offerretur. Ita S. Thom. laudatus. Ritus Hostiae pro peccato describitur Levit. 4. ω 6. Praeceptum de eo da
Porro cum ibi v. r. distinguatur hostia pro peccato, & hostia pro delicto; in quo differant peccatum, de delictum non una est sententia . Origenes Homit. s. in Levitie. de D. August. q. o. rit Levitic. in eo putant differre, vel quod peccatum sit commissio mali, delictum sit omissio boini: nam inquit S. August. quid aliud fona ι delictum , nisi derelictum a s id derelinquit,qui delinquit, nisi bonum 3 V el, ut aiunt prae laudati Patres, delictum est, quod ignorantςr, peccatum vero, quod scienter committitur et undeu August. ibidem: PMs linquit; etiam videri, illud es delinum , quod imp M.
305쪽
ad 6 Q ιι aestio IV. De Lege Veteri, seu Mosaica.
denter , dest Agnoranter ; illud pereatum , quod ab sciente eommittitur. Quibus
consentit S. Hieron. in c. 4o. Erincoles.
XXII. Hostia pacifica prosequitur
D. Thoin. illa erat , qua osserebatur Deo vel pro gratiarum actione , vel posa tute , γ pr peritate osserent tam , eκ debito b nefeti vel aeeipiendi, vel aecepti . Et eonvenit Iratui progeientium in impletione mandarorum . Eι ina dividebatur in ινes parier . Nam una pars incendebatur ad honorem Dei, alia pars cedebat in issum Sacerdotum , tertia veris pars in Mum ossi rentium e ad nn eam dram , eriιοι salus hominis procedit a Deo , dirigentibus ministris Dei , ω eooperam tibvr 'Vis bominabur , qui salvantur. Riis
tus hostiae pacifieae describitur Levit. 3. & praeceptum Levit. 7. XXIII. Pergit autem S. Doct. citato loco ad s. dis in omni Sacrifieio
Hoe generaliter observabatur , quὸd με guis , ct adeps non veniebat neque in um Sacerdotum, neque in usum offerentium : sed sanguis effundebatur ad erepidinem altaris inhonorem Dei, adeps
veris adurebatur in igne . Et hoc prim bad excludendam Idololatriam. Idol latrae enim bibebant de sanguine viactimarum , & comedebant adipem . S cundri, ut Hebraei horrerent humani sanguinis effusionem , & ut vitarent lasciviam , cui maxime conseri eius adipum. Tertio, ob reverentiam divinam, ut scilicet ostenderetur , sanguinis , in quo maxime consistit vita , e L
fusione , & adipis , quod est stimini
nutrimenti, concrematione, vitam, &omnem bonorum lassicientiam 1 Deo nobis inesse . Tertio. luia per hoc figurabatur effuso sanguinis Christi,& pinsu edo taritatis eius, per quam se obtulit Deo pro nobis. XXIV. Addit S. Thomas ibi tini M
speciem , qua Spatulaniantia :, scilitet in statutis animaliurata mesola id um dioinabant , ω similiter, 'Ue tectaris τ ω ideo ista osserentiis
bus subtrabebantur . Pre hoc eι iam signμMabatur , quῖd Sacerdoti erat nee aria sapientia cordis ad instruendum populum . quod significabatur per pectur, quos est tegumentum cordii s 2 etiari fortia ludo ad sustentandum defectus , qua ignificatur per armum dextrum .
XXU. observat in suo et ibidem affllo. Quod infer omnia Saerseia Holocaustum erat prae ipuum s quia totundeomburebatur in bonorem Dei, cr nihil
ex eo eomedebatur . Seeundum 'vero tor
eum sn sanctitate tembat Hostia pro peecato ἡ quia comedebatur solam in atrio a Saeodotibias in ipsa die Sarrisseti . Tertium vero gradum tenebant Πosia pae ea pro gratiarum a mone , qua e medebantiar ipso die , sed tibique in Hierusalem . ΩMartum vero lorum tenebant hostia pacifica ex voto, quarum carne poterant etiam in erastino eomedi.
XXVI. Animalia, quae horum Sacrificiorum victimae esse poterant ex quadrupedibus erant boves, oves,& caprae I ex volatilibus turtur , &eolumba , & etiam passer in emundatione leprosi. Ex terrae frugibus panis, vinum, sal, & ilius. Ratio autem, quare boves, oves, Si caprae,& non alia quadrupedi a Deo in Sacrificium offerrentur, traditur a Diis
vo Thoma citata q. in a. a. ad 2. Primis quidem ad exeludendam Idololatriam a quia omnia alia animalia o ferebant Idololas ra Diis suis, vel eis ad maloeia utebantur . IIa autem anr-malia apud IEDptios , eum quibus eo versatι erant, abominabilia erant ad omciscentum . . . . Unde ea non osserebant
in Saer erum Diιι suis . Unde dieitur Exodi 8. Abominationes AEgiptiorum immolabimus Domino Deo nostro .
Odier enim otis a V . hirco, venerabamine , quia in eorum figura Da movis ap-r Eobus etiam utebantur ad agria Ituram, quam inter res faeras habebant.
Secundo. si a praefata animalia usui, ac nutrimento hominis maxime de- serviunt, munda lant, & mundum. habent alimentum. Alia vero anima
lia, vel sunt sylvestria, & non sunt
306쪽
eommuniter usui hominum deputata rvel si iunt domestica , immundum habent nutrimentum , ut porcus, & gallina e Solism autem id, quod est purum , D o est attribuendum. Ex avibus specialiter offerebamur turtur, & c lumba, sive quia habebantur in copia in terra promissionis; sive quia per earum immolationem puritas mentis designatur: turtur enim , & piaecipit Ecolumba casti ratem , 5e si inplicitatem mentis significim . vel turtur cali itatem , dc colum 'a caritalem. Ideo autem mandantur offerri turtures , de pullos columbarum; quia, inquit S. Tholms ad 4. In turturiis bus meliores sunt maiorer, quam pulli, in eolumbir autem ὸ eonverso . Qtiod
autem est optimum , Deo est offerendum
P sces non offerebantur : quia , ut ait D. Tho. ad 3. Psces, qui in a qua vivunt, magis funt alieni ab homine , quam catera animalia , qua vivunt in ere , sicut 9 homo . Et iterum pisces ex aqua extracti satim mο-
. rtuntur: unde non poterant in templo
Uerri , sicut alia animalia . Ideo autem animalia in Saerisse timeblata Oeeidebantur inquit D. Τho. ad 3. quia veniunt in usum hominis scema, secundkm . Quod a Deo dantur homini ad esum: ω ideo etἰam igni cremabantur , quia per ignem decocta fiant apta humano esui . Similiter etiam per oecisionem animalium significatur de- fructio pereatorum , ω quisu homines erant digni ocersione pro pereatii suir, ae si illa animalia Ioeo eorum ore deis rentur , ad An eandam expiationem peccatorum. Peν oeeisionem huiusmodi, animalium significabatur Oeeeso Chri, Ai. De terminatur autem in lege modus occidendi animalia immolata. Tum ad excludendos alios modos, quibus Idololatrae animalia idolis immolabant. Tum , ut Rabbi Μoyles dicit: Lex
elegit genus derisionis, quo animalia mi lar affligebamur oecisa I per quos
etiam extrudebatur cr immisericordi offerentium , deteν ratu unimaIium Oeeiforum. Ita S. Tho. ad 6. Animalia aliquem desectum , seu maeulam habentia inepta erant Sacrificio; quia solent contem iii haberi etiam apud homines. Et eadem ratione non osis serebant animalia ante septimum diem ;quia talia animalia erant quasi abortiva, dc nondum plene consistentiata, propter teneritudinem . Prohibitum quoque erat offerre mercedem postribuli, aut pretium carnis. Sic D. Tho. ad T.
In Holoe iustos inquit ad O. quod
inter Sacrificia erat persectissimum , non offerebatur nisi masculus, nam Demina est animal imperfectum et Ob
latio autem turturum , aut eolumbarum
erat propter paupertatem osserentium , ut majora animalia ostierre non pcterant. Et quia Hostia par ea gratis osserebantur , ω nultur eas clerre cogebatur,
nisi spontaneur I ideo hujusmodi aves nen erebantur inter Hostias paci far , seu inter Houeausa , ω Hostas pro peccato , quas quandoque oportebat offerre . Aves etiam hujusmosi propteν altitudinem volatus eongruunt perfectioiani Holocausoriam , cr etiam Hostiis propeeeato, quia habent gemitum pro ea
Qui verb avem habere non possiet, saltem offerre debebat panem ; & si nec hunc habere possiet, saltem, fatinam, vel spicas offerret. Panis enim figurabat Christum , qui est panis vivus et uui quidem erat velut spica ilia satu . legis natura in De Patrtim. Erat autem Mut simila in doctrina legis , crProphetarum . Erat autem fui panis formatus ps humanitatem assumta coetus ignῆ , ides, formatur Spiritu Saniacto in eIibano uteri virgina Iix et qui ristiam μιν coctus in sartagine per laborer, quos in Mundo sustinebat a in Cruare vera quasi in craticula adusui. I a S. Doctor ad r h. XκUII. Qitae ver b de terrae nascemibus inquit ad 13. Vel funt ueibum . d bis clerebam panis . I lsunt an potum ι ω de Us oferebat'. vinum ἔ
307쪽
188 Quaesis IV. De Lege Veteri, seu Mosai
Vinum . VH sunt in eaudimentum ;de his ofνebatur oleum , ω sal . δει fiant in medicamentiam . Ur do his rebatur thus , quoἐ es aromatieum, consolidativum. Per panem autem figuratur ea νο Chrsi : per vinum autentis fanguit eius, per quem redemti fumus toleum figurat gratiam Christi: sal fele
riam : thus orationem . Met inquit idem S. Doct. ad I . non osserebatia in saerifieiis Dei: tam quia consueve. ι inerri in Sacrificiis Idoloriam e tam etiam ad exeludendam omnem carnatim dulcedinem , or voluptatem ab his, qui Deo faerifieare intendunt . Fermentum vero non osserebatur ad exeludendam corruptionem ; cr Drιὸ etiam in Saerimetis idolorum solitum e at terri.
XXVIII. .amvis autem etiam in Sacrifieiis Idolorum offerretur thus ,& sal, adhuc tamen a Sacrifieiis Dei non excludebatur . Qiaia , ut docet D. Tho. ibi , sal offerebatur, quia imis
pedit eorruptionem putredinis a Sacrifieia autem Dei debent esse incorrupta : cretiam quia in sale significatur diseνetis
sapientia , vel etiam mortificatio earnis. Thus autem offerebatur Deo ad designandam devotionem mentis, qua est neres faria offerentibus ἰ etiam ad desia gnandum odorem bona fama . Nam thur, cr pingue es, odoriferum . Et quia Saeriferum GIOtipia non proeedebat ex
devotione , sed magis ex sulpicisne s ideo
De aliis Praeliis Caremonialibui. XXIX. π Nter praecepta caeremonia. I lia sequuntur ea, quae ve sabantur circa instrumenta colendi Deisum et quae, ex dictis, erant Tabero culum , Arca faederis, Propitiatorium, Candelabrum , Mensa, duplo Altare, Vasa, Vestes Sacerdotales εα. Tabernaculum erat quaedam Templi mobilis, ac portatilis species, deis quo Exodi 16. ad differentiam Tem
pli stabilis. & immobilia a Salomone
constructi, de quo 3. Reg. s. See. M.tionem assignat S. Tho. hae q. I a. a. 4. ad x. Nam prim6 populus eum incederet per delerium per 4o. annos, non habuit certam, ac fixam mansi nem. Deinde terram promissionis ingressus variis bellis eum finitimis genistibus a pacifica possessione illius teris rae disturbatus suit a solumque Davidis temporibus, & clomonis quieti si
simum statum habere caepit . Conve. niens ergo erat , ut toto praecedente tempore haberet Templum mobileo , quod de loco in locum secum asporistare posset ; non autem firmum , aestabile, ne 1 Gentilibus occuparetur τ& solum Salomonis tempore , quo summa pace , ac pacifica possession fruebatur, Templum firmum erigeretur . Unde S. Thomas ei latus ait rLoeus autem itie designari non debuit per adimationem Templi ante tempus pradictum, proptes tres rationes , quast
Rabbi Myses assignat . Prima es , Genter appropriarent sibi Ioeum illum . Seeunda es , ne Gentes ipsem destruerent . Tertia verὸ ratio est , ne quati-bet Tribur vellet habere Ioeum alumis in forte sua , ε' propter hae orirentur Iiter, s' iurgia . Et ideo non fuit adiis fatum Templum , donee haberent Regem , per quem posset hujusmodi is
gium eo esei . Antea veνδ ad eutium Dei erat ordinatum Tabernaeulum p-tatile per diversa loea , quasi noniam existente determinato Ioeo divini eutius . Et hae en rat O Iistreali/ diversiaris Tabernaeul , O Templi.
Ratio autem figuralis i prosequitur S. Doct. esse poto, quia per hae duo
significatur duplex satias. Per Taberna culum enim, ει os in mutasile , sian Aeatur satur praΡnxit vita , qua est mutabius. Per Templum veris , quod erat
um, legans, Anseatur satus futuis
ra vita , qua omnino immutabilis est.
Et prote boe in ad eatione Templi diaeiιur, quὸd non est auditus sonitus mallei , vel securis ad signifandum ,
quὸd omnis perturbationir tumultus Io
308쪽
natulo significatur status veteris legis;
per Templum autem is SaIomone eo fructum , natus nodia legis r unde ad
Uructionem Tabernaculi DIi Iudaistini operati , ad adimationem veris Templi eooperati sunt etiam Gentiles, fellieet
XXX. Arca Dederis , quae primdsuit in Tabernaculo, deinde in Temis pio , compacta erat ex lignis setim, seu , ut reddunt lxx. ex lignis imputri-Mlibus , genus arboris spinae albae simile ; imus , & soris deaurata, coinronaque aurea circumdata. ini id vero in hac Arca suerit, magna quaestio
est. Nam 3. Reg. c. g. v. s. expressEdicitur: In arca autem non erat aliud,
nisi dua tabula lapidea , quas posuerat in ea Moses in Horeb , quando pepigit Dominus Dor cum Filiis Israel, eum
egrederentur de terra Iunii. Quod repetitii r 1. Paratip. s. v. IV. Ex opposito autem S. Paulus Hebraor. s. v. q.
assirmat , praeter duas tabulas, suisse etiam manna , & virgam Aaron, his
verbis i Et aream resamenti circumtectam ex omni parte auro , in qua urna aurea habens manna, oe virga Aaron ,
qua fronduerat , ω tabula tesamenti. Paulo subscribens S. Thomas I. 1. q. Ioa. a. 4. 2d 6. In illo inquit Tabernaeklo tria eontinebantur , fellicet, Area testamenti , in qua erat urna au-νea habens manna , ω vieta Aaroα- ,
qua fronduerat , rabula , in quibus erant scripta deeem pracepta legis. Quomodo igitur in uno Scripturae loco dieitur, quod in Arca non erat aliud , quam tabulae lapideae , & in alteroqvdd erat aliud, nempe , manna . &virga Aaron XXXI. Apparens hare contradictio duplici via tolli solet. Una, dicendo, Paulum scripsisse , quM manna, &virga erant in Arca; non quia intus, sed quia iuxta Arcam erant et more loquendi in Scripturis solumni , quo dicitur aliquid esse in loco, quod juxta locum est. Ita ut solae quidem tabulae legis essent intus Arcam, manna tamen , & virga in Arca, idest Tom. VIII. iuxta Aream essent. Sic Ioann. I dicitur: Et ambulabat Iesus in Templo in Portieti Salomonis s idest, in porticu iuxta Templum . Sic etiam dieiis tur Christus eiecisse ementes, & venadentes de Templo ; qui tamen non intra Τemplum , sed in porticu pro-pE Templum negotiabantur . Manna autem suisse repositam in vase prope Arcam . habetur Exod. I s. v. 33. cr3 . & similiter virgam Aaron Numeri
Alia via conciliari potest Apost Ius , ut dicamus, Moysi quidem , α
Salomonis temporibus, non aliud intus Arcam suisse, quam tabulas legis: sed post Salomonis sorte tempora
Sacerdotes cupientes, Virgam Aaron ,& urnam auream continentem manna
in steretiori, ac tutiori esse custodia illa in Area cum tabulis legis reposuisse: cuius rei non inscius S. Paulus Traditiones maiorum edoctus, haeetria esse in Arca scripserit. Ita Theophilaetus. Qtiae dicebatur area Testia
mouit, quia, ut ait S. August. I. ro. de Cloit. Dei e. Ir. divinae voluntatis testimonia ex illa consueverant perhiberi. XXXII. Hae autem Area linquit
sita erat inter duos Cberubim, qui frmutuis vultibur respiciebant f Exod. x s. cr super Aream erat quadam tabula, qua dicebatur Propitiatorium , subter a Ias Cberubin , quasi ab ipsis Coe- rubin portaretur , ac si imaginaretur , quὸd illa tabula esset feris Dei . Unde Θ Propitiatorium dicebatur, quasimi de populo propitiaretur ad preces fumis mi Saeerdotis ἰ Θ idcircis quasi portabatur a Cherubim , quasi Deo obsequentibus . area verb Testamenti erat tamquam scabellum sedentir super Propitra
toriiιm . Videatur Exodi 2 s. v. 12. dc Numer. I. v. 89. ubi etiam Vocatur
Oraeulum, quia Deus reddebat ibi responsa . XXX lII. Candelabrum linquit Diis vus Thomas laudato loco erat instia tutam ad bonorificentiam Tabernaculi, O o pertiis
309쪽
portinet enim ad magnificentiam domus , ubi sit benὸ tum inofa . Habebat auia rem Candelabrum septem calamor , ut
Iosephus dieit s lib. 3. Antiquit. c. 7. de 3.ὶ ad Animandum septem Plan
tax , quibus totus Mundus illuminatur. Et ideo ponebatur Candelabrum ex par-ερ Australi a quia ex illa parte es no-OD PIanetarum eursus . XXXIV. Altare veris Thmiamatis erat inniturum , iat iugiter in Tabe naeulo esset fumus boni odoris . Tam propter venerationem Tabernaetili , ι iam etiam in remedium fatoris , quem opor-νebat aecidere ex effusione sanguinis , ω oeei ne animalium . Ea enim , qua
sunt fatida ,despieiuntur quasi vilia ; quae O rὸ sunt boni odoris homines magis sint retiantur.
XX v. Mensa autem apponebaturai significandum , quod Saeerdotes Temisplo feroientes, in Templo victum habe-νe ὸebebant . Unde duodeeim panes fu- perpositor mensa , in memoriam duodecim Tribuum, folis Sacerdotibias edere Iieittimerat, ut habetur Matth. x x. Mensa autem non ponebatur directὸ in medio ante Pr pitiatorium , ad exeludendum ritum idolatria. Nam GentiIes in Deris Luna proponebant mensam coram Idolo Luna. de dieitur Ierem. r. Mulieres coninspersunt adipem , ut iaciant placentas Reginae Coeli.
XXXVI. In atrio veνδ extra Taberis naturum eontinebatur intare Holoeaustorum , in quo offerebantur Deo Sacrifiade bis, qua erant a populo posesia . Et ideo in atrio poterat esse populur , qui huiusmodi Deo offerebat per manus Sacerdotum sed ad imerius altare , i quo ipsa devotio , fanctitar populi offerebatur , non poterant areedere , nisi Sacerdotes , quorum erat Deo offerre populum. Es autem hoe Altare extra Taber naeutum in atrao eonstitulum , ad removendum euitum Idoloiatria . Nam Genin
siler intra Templa altaria constituebant ad immolandum Idolir. Hucusque Sanctus Thomas citato loco. Qui proseinquitur , assignando rationes figurales omnium praedictorum , quas Studi sus apud ipsum legere poterit. Inteaerim de Candelabro , & Mensa propositionis videat Exod. e. 23. de Altare thymiamatis Exod. 3o. de Altari Holocausti Exod. 2 . 38. XXXVII. Uasorum varia gener erant , Exod. as. ω Q. 3. Reg. . dcx. Paratip. 4. ubi numerantur aceta.
bula, phialae, thuribula, eyathi, leb tes, hydriae . murtariola , lucernae dcc. vestes quoque Sacerdotales erant variae, ut paret Exod. 18. ubi Pontiis sic alia indumenta Aaronis , & fili rum eius describuntur. XX TVIII. Sacramenta veteris legis erant duplicia , ut colligitur eκD. Τhnma . Io 2. a. s. Quaedam enim pertinebant ad totum populum , ut
Circumcisio , esus agni Paschalis , purificationes , quibusdam exterioribus immunditiis, expiationes di peccatis et alia propria ministris , ut consecratio Sacerdotum , eius panis propositionis , & aliorum , quae usibus S cerdotum deputabantur ; ablutio m nuum , ac pedum , raso pilorum &GRatio autem hujus distinctionis est rquia cultus Dei, est 5 generali quodammodo pertineret ad totum populum , speciali tamen modo pertinebat ad S cerdotes , & Levitas: & ideo pro istis praeter communia , speei alia instituta
XXXIX. Η ε c autem omnia, praeter litteralem signiscationem , habebant etiam figuralem ; quia ordinabantur omnia Mosaica ad figurandum Chrtinctum , quod sigillatim discurrenti constabit. Nam Circumcisio erat figura Baptismi: agnus Paschalis Eussaristiae, Sacerdotium legale nostri S ais cerdotii , expiationes omnes Sacramenti Poenitentiae . Ita D. ThOm. citato n. s. ad 3. ubi advertit , Sacramento Confirmationis nullum respondisse inveteri lege Sacramentum ; quia nondum advenerat plenitudo gratiae, quae per Confirmationem datur. Sicut nec Extremae unctioni: quia hac est quadam immediata prva ratio ad introitum gloria , cuius adιιus nondum par elat inveteia
310쪽
veteri lege, pretis nondum soluto. μι-
τι monimn autem fuit quidem in veteri ete, prout erat in officium natura pnon autem pro ut est Saeramentum eon.
iunctionis Cbristi ε' E lesia , qua nomdum erat facto . Unae in veteri lege dabatur libellus repudii , quod est contra
XL. Si ouaeras : Cur inter Sacramenta veteris legis non numeramur Sacriis scia; cum in nova leae ipsum Sacri ficium sit Sacramentum Altaris Respondet D. Tho I. a. q. IOI. a. 4. ad 1. Quia Sacrificium nova legis , idest Etiebaristia continet iniam Chra sum . qui est sanctimationis actor : Sanctificavit enim per suum Sanguinem populum , ut dieitur ad Hebreos Miltiamo . Et ideo hoc Saeramentum etiam Ster eium es. Sed Saerimia veterit legis non continebant Chrsum , sed ipsum figurabant et O ideo non dieiantur Saeramenta s sed ad boe designandum ,
seorsum erant quadam Saeramenta inveteri lege, quae erant figura futura eonis ferrat Ionis e quam υis etiam quibusdam eo errationibus quadam Saerificia adisiungerentur . XLI. Supersunt Observantia legales ,
quibus ex decreto Dei populus Iudae rum ab aliis gentibus discernebatur,
quae verum Deum non colebant. Iliae enim inter Sacra computari non polerant et quia i ut D. Thom. q. Iia I. a. q. ad 4. observat non habebant immedia. um respecttim ad cultum Dei , sicut Tabernatum . 2 vasa eius ί sed per quam
dam eonsequentiam erant earemonialia ,
inquantum pertinebant ad quamdam idomitatem populi eolentis Deum .
XLl I. Observantiae testales erant variae . Primo , discretio ciborum mundo. rum ab immundis . Secundo, abiit nentia a sanguine, & adipe. Tertio, ieiunia Naharaeorum . Qitario, vota. Quinto, Solemnitales . Sexto, certus uius vestium . De his ae it D. Thom.
q. to 1. a. 6. ubi specialiter ad a. exaponit , quo sensu aliqui cibi dicerentur immundi : & alia multa in sequentibus, quo Candidatum remitto. Solum
ei rea Solemnitates observo ex D. Thom.
q. Io I. a. q. ad s. quod Solemnitates etiam inter computari videnturi
Stetit enim Sacrificia clerebantur in deis tirmiuato Ioeo ; ita etiam oFerebantur in determinatis temporibus .
XLIII. Solemnitates, tesse S. Thom.
o. 1 1. a. q. ad Io. in veteri lege septem erant temporales, & una conistinua , ut potest colligi Numis. 18.as. Erat enim quasi continuum Festum; quia quotidie mane, & vespere immolabatur agnus. Et per illud continuum sellum iugis Sacrificii repraesentabatur perpetuitas divinae beatitudinis. Festo rum autem temporalium primum erat, quod iterabatur qualibet septimani r Mnaec erat Solemnitas Sabbati, quod celebrabatur in memoriam creationis reorum . Alia Solemnitas iterabatur quoin libet mense, scilicet, festum momenta, ad commemorandum opus divinae gut r- nationis. Quia autem haec duo beneficia sunt communia toti generi humano , ideo frequentius iterabantur. Alia vero quinque Festa celebrabantur semel in anno ; & recolebantur in eis beneficia specialiter illi populo exhibita. Celebrabatur enim Festum Naso
primo mense , . ad commemorandum beneficium liberationis ex Egypto. Post quinquaginta dies celebrabatur Festum Penteeostes , ad recolendum beneficium legis datae . Alia vero tria Fes a celebrabantur in mense septimo ; qui quasi totus apud eos erat solemni, , sicut& septimus dies. In prima enim diem elisis septimi erat Festum Tiabarum in memoriam si berationis Isaac et quando Abraham inveni alietem haerentem cornibus , quem repraesentabant per cornua. Quibus buccinabant. Erat auistem Festum tubai um quasi quada in inis vitatio, ut praepararent se ad sequens Felium, quod celebi abatur decimo die ,& vocabatur Festum Expiationis, in memoriam illius beneficii, quo Deus ad preces Moysi propitiatus est peccato populi de adoratione vituli. Post hoc
celebrabatur Festum Seenopaia id est, Tabernaculorum , septem diebus ad colu