장음표시 사용
91쪽
7 2 aliaest. III. De Peccato Mortali, Veniali.
nuim , vel Eucharistiam; vel quando vult ii istificari ; vel quando ponitur in aliqua gravi tentatione, cui facile est, ut succi imbat , nisi ad Deum nerdilectionem sese convertat e alii sinisgulis diebus festis r alii cum a Deo magnum accipit beneficium . Verum quidquid sit de omnibus praealtatis opinionibus ; quandonam magis eget
homo , ut Deus convertatur ad ipsem, quam cum inchoat vitae suae moralis cursum et cum primo mundo, carni,
Daemoni, hostibus humani generis, sese prasentat , ut auxilio Dei , qui
illuminat omnem bominem venientem in bune mundum t Ioann. I. U. 9. con
tra illos praemuniatur , & roboretur Tunc ergo tenetur ad Deum se se, convertere , auxiliatorem suum diligere . ad ipsum primum arbitrii sui fruetum dirigere.
sum rationis perveniens, se se conve
tere ad Deum explicit E sub ratione deitatis ; an solum implicit E sub ratione boni universalis: & an ad D
um , ut auctorem , & finem supernaturalem , vel solum ut auctorem naturalem; cohaerenter ad ea, quae dixi
mus Tom. h. in I. p. Qu. I. de Ex sentia Dei Diab. 1. l. 1. de Tom. de Voliantate Dei uuan. L. Dub. 3. 2.
probabile quidem esse , hominem , ad
usum rationis pervenientem , teneri converti ad Deum solum implicii E , ut bonum summe honestum; vel etiam explici th, ut auctorem , & finem naturalem. Probabilius tamen .& mun-ti D. Th. conformius ella censeo, teneri converti ad Deum , ut auctorem supernaturalem, & explicite lalemia ;nec deesse illi, pro eo instanti, lumen supernaturale , & auxilium suiliciens saltem remotum, quo, si iaciat quod in se est , ulteriori auxilio consor latus . ad gratiam itistificationis pervenire possit. Uideamur dicta citato I co Tom. 3. de Volunt. Dei Qu. 1. Dub.
XII. MUIta congerunt Adversarii, an quorum aliqua, loco mox ciis lato . soluta sunt. Dicunt ergo prim5. Praeceptum illud se convertendi in Deum in primo instanti usus rationis , neque in Scriptura, neque in SS. Patribus contineri ; ergo gratis, & sinhullo fundamento a D. Tlio. excogit
tum est . XIII. Dicunt secundb. Nimis durum videri, adstringere pueros praecepto adeo oneroso in illa tenera aetate , in qua plerique vix ullam Dei notitiam habent. XIV. Tertio. Si quod tale praeceptum foret, esset obierva tu impossibile et cum non constet, neque constare
pol si homini primum instans , quo incipit habere usum rationis . XU. Quarto. Nullus est vir doctus, & timoratae eonscientiae, qui sollicitus si , an adimpleverit tale praeceptum , & qui de ejus omissione
XVI. Qii into . Sequitur, pueros bapti Eatos sere semper amittere gratiam, dum perveniunt ad usum rationis; cum nulli, vel pauci sint, qui adimpleant tale praeceptum. XVII. Sereth. Data existentia hi ius praecepit, parvuli ad usum rationis venientes , poterunt ignorantia invincibili illius laborarer eum multi viri docti ,oppositae sententiae adhaerentes , illud in vincibiliter ignorent, dum probabiliter illud non adesse, opinanis tur I ergo ratione talis ignorantiae poterunt ab eius impletione excusari. XVIII. Roisondendum est ad singula. Ad primum dico, quod esto
Scriptura, aut Patres non exprimant, hominem venientem ad usum rationis te ueri se converae re ad Deum ; passim tamen affrmant, hominem teneri aliquando Deum diligere: ex temporibus autem, quibus homo teneatur,
92쪽
unum asserit D. Tho. esse primimi instans usus rationis. Quod ita sensisse,
probant eius verba, hoc a. 6. ad 3. nempe : Et ideo hoc es tempus , pro quo obIigatur eκ Dei pracepto a malivo , quo Dominus dieit et Convertimini ad me &e. Non ergo excogitavit S. Th mas novum praeceptum I sed tempus, quo maximum , & primum praeceptum
pri md obligat, determinavit. Qudd si licuit aliis Theologis alia designa reis
tempora , vel finem vitae , vel cum gravis urget tentatio, vel cum homo debet justificari &e. ut supra indicavimus; cur S. Thomae Jheologorum Plinei pi non licebit & maxime obfundamenta solida , quibus movetur XIX. Ad secundum dico, quhddurum quidem esset, spectatis naturae viribus , praesertim corruptae; non tamen spectata luce illius, qua illuminat
omnem hominem venientem in hune mun
dum , 8e unicuique adest e praesertim cum incipit ratione uti, ipli prae oculis Deum naturae Auctorem ostende do, & eum quoque ad altiorem de eo notitiam elevando. XX. Ad tertium, nego assumtum. Quia tempus, seu instans, quo homo incipit habere usum rationis, non est accipiendum mathematich , sed mor liter: illud scilicet tempus, quo primum occurrit homini plena advertentia boni, & mali: de prim b deliberat
de vita , sive secundum , sive contra rationem instituenda I tale autem tempus ei, qui sic cogitat, non est igno-XXI. Ad quartum dico, quod viri probi , ae timorati, ac docti, vel sententiae D. Thomae adlia rent; At hi sq- Iici iudinem suam de impletione talis
praecepti satis ostendunt, dum de oeculiis se accusant: an enim impleverit tale praeceptum , an non, Occulis tum cuique en . vel opinionem op-
politam sequuntur , quam sibi probabiliorem reputant : de hi tuta conis
scientia solicitudinem deponunt. XXII. Ad quintum , nego seque- iam . Pueri enim baptizati a Fideli-
bus, piisque parentibus edurati , ae in insantia saeph audire divina assusti, dum ad usum rationis deveniunt, tale praeceptum adimplere, saltem plerique credendi sunt: habitus enim fidei , & caritatis , quos in Baptismo receperunt infusos , otiosi non sunt; sed eum primb operari possunt, fides proponit Deum , & caritas ad eun amandum accendit. mi d si aliter contingat: vel vitio sensitivae partis, vel pravae edueationis , quo fit, ut non attendant ad divina , quae sibi tune proponuntur , sed ad delectabilia potius , totum tribuendum est . Quare Caietanus ad hune art. 6. sic benE concludit . Propter quod non parvi r fert, ut assuescat puer ad audienda Diaritualia , i,' Mnesa ι determinatur enim habitus fidei infusus ex propositis ex auditu P earitar illum sequiιων.
XXIII. Ad sextum , nego, puer Sad primum instans usus rationis per venientes, hoc praeceptum in vincibiliter ignorare posse ; esto id aliquibus viris doctis contingere postit . Et ratio est i nam pueris ad illud instans devenientibus Deus naturae Auctor , vel etiam gratiae, practich. 8e in actu exercito, medio dictamine synderesis ;vel etiam alio lumine superiori adeo elare , de evidenter proponitur; ut non relinquatur eis dubitandi locus . Semel autem hae propositione ab Auctore naturae, vel gratiae facta , & illo instanti morali transacto, paulo post finita; opus est ad novam illius praeiseepit cognitionem acquirendam uti ratiocinatione , de discursu , qui a passonibus, vel rationibus dubitandi saepe obnubilatur: mo si , ut non solum plures viri docti de eius existenistia dubitent e sed & nos ipsi , qui
S. Thomae sententiam tenemus , n G
tanta firmitate, 6c certitudine ei adhaereamus ; quin aliqualis de opposito formido interdum insurgere possit. XXIV. Superest , aliud argumentum solvere , in quo maximam vim iaciunt Adversarii: & est tale . Si quilibet homo, ad usum rationis deveniens. tex nere
93쪽
neretur se convertere in Deum ἔ eum
Deus impossibilia non praecipiat. deis heret ipsi date auxilium sufficiens ad talem conversionem : & hoc deberet esse, vel quoad substantiam naturale, vel supernaturale , sed neutrum diei potest ; eroo &c. Min. probatur. Et quidem quod non sit entitative supernaturale , videtur certum . Tum quia auxilia sit per naturalia non dantur Omnibus; sicut nec fides , cuius illuminatio tenet primum locum inter auxilia ordinis supernaturalis . - Τum quia, si enique . ad usum rationis venienti adesset auxilium supernaturale, nullus esset infidelis negati vh e cuius
tamen oppositum docet D. ThO. 1. 2. s. Io. a. a. de illis, ad quorum noti.
tiam nihil de Evangelio, &mysteriis fidei pervenit. - i5d etiam illud
auxilium non sit naturale, constare videtur. Nam illud auxilium est tale, secundum S. Thomam , hoc ara. 6. ut si per ipsum ordinaverit seipsum ad de-δitum sinem , per gratiam consequetur remissionem originalis pereati et auxilio autem naturali , nisi cum Pelagio sentiamus , ad justificationem Pnari, aut ullo modo disponere nos possumus. Imo , ut dicemus in Tras. de Gratra , auxilio mere naturali, aut naturae viribus, nec possumus Deum Auctorem naturae essicaciter , ac super omni M. diligere a XXV. In solutione huius argumenti dividuntur Nostrates. Ego tamen prosequens ea, quae dixi T. 3. in I. p. Tract. de Volunt. Dei Q. 1. Dub. 3. quo meum Candidatum remitto, censeo, auxilium illud esse supernaturale: de ex voluntate antecedente salutis omnium procedere. Ad primam prob. in Contrarium, nego ant. Iam enim ibi ostendi, auxilia sufficientia. saltem reis mola , quibus si bene uterentur , ulterioribus promoti, ad fidem , & iustiscationem adducerentur , Omnibus concedi: neque s dem esse primam gratiam , sed eam plura auxilia praecedere, demonstravi β. 6. ὰ num. 3 . In
instanti vord primo usus rationis per tinere ad providentiam Dei ; ut fp .ci alioribus auxiliis tu que adst , quibus perduci possit ad fidem , & Dei
Ad secundam , ibidem dixi num. 6 I. infidelitatem nepativam non tolli per quodcumque auxilium supernaturale solum remo te disponens ad fidem ; sed per explici lam propositonem mysteriorum fidei, quae sorth deest aliquiabus ei iam in primo usus rationis instanti . Uerius tamen crediderim , ut
ibi dixi . Deum pro illo ita stanti i
luminare quemcumque, saltem de illis duobus generalibus a D. Paulo . Hebr. 1 I. propositis , n: mirum quia Deias est, ' se inquirentibus se remunerator est . cui illuminationi si homo cooperaretur , conferret illi Deus ulterius lumen ad eredendum, & se convertendum perseete ; & consenuenter pro illo instanti neminem esse infidelem pure negati vh.
Cum hoc tamen stat , qudd in illis , qui nihil amplius de fide nc verunt;& primae illius illustrationis ita naturaliter obliti sunt, ae si eam nunquam habuissent, infidelitas, & ignorantia
evadat negativa. Et hoc cohaeret cum
doctrina D. Τhom. de infidelitate negativa , ad quam non determinat Iun- piis r imo expressE loquitur de vitae decursu, praescindens ab illo primo instanti. Sed haec satis. Videantur, quae citatis locis diximus. XXVI. Quae res primo: Cur D. Thomas hoc a. 6. ineorp. dicens: Per gra-ι iam consequetur remissionem preeati oriis
gina Iis , nihil dicit de Baptimio , anteius volo 3 Respondeo , duplici eκ eausa id omittere. Vel quia non loquitur praecise de hominibus, qui vivunt tempure legis Evangelicae . sed indistineth; ut eius responso includat etiam eos, qui vel sub lege, vel ante legem suerunt. Vel si loquitur de iis, qui vivunt in lege Evangelica, dum ait per
gratiam consequentur remissionem ori-
ginalis peccati ; implicith indicat Bais piismum saltem in voto: gratia enim remissiva originalis peccati post Chri- sum
94쪽
stum est stratia ineludens Baeti sint v tum : nis sorte loquatur de illis, qui tempore legis Evangelicae incuIpabiliter ignorarent necelsitatem Baptismi .
XXVII. et in id staliquem pervenire ad usum rationis pRespondeo cum victoria Relea. I 3. nil aliud esse, quam hominem pervenire ad talem statum; ut possit conis Lltare, ac deliberare de agendis, di, sternendo inter honestum, & turpe. Unde non sat est, ut possit exercere
aliquos actus circa commodum, vel incommodum naturae et sed oportet, ut possit eos exercere circa bonum , vel malum morale , ut consonum , vel di iasonum rectae rationi. Ad hoc autem,
ut quisquam ad usum rationis citius perveniat, multum iuvat bona disy stio organorum , dc sensuum , sive exinternorum , sive internorum et faeilis
ordinatio specierum sensibilium, quam mirh sacit educatio , de institutio pueri. Hinc est, quM etiam aequales in
naturalibus non aequali tempore veniunt ad usum rationis; sed ei lius bene educati pueri , quam qui inter
agrestes, εc rudes , aut rustice viventes creicunt. Quoto autem aetatis anis
no hoc fiat, diagnari non potest ; sed
arbitrio prudentum diversimode judicandum est in diversis. XXVIII. Quae res terti de An possit aliquis usum rationis habere, vel esse capax ad deliberandum, Se iudicanis
iam ei rea unam materiam , dc non circa aliam pNegat Uictoria , assirmat Bannet
in 1. a. q. I . a. I. Dub. 2. Cone iis
liari tamen possunt, dicendo r quddlic di non quilibet sit capax iudieare, de deliberare per seipsum . quid sit licitum, quidve illicitum in omni materia morali ; capax tamen est dubitare, inquirere, εe consultare: quod est habere usum rationis eirca omnem miteriam, esto non persectum, imperfectum saltem. In quocumque enim
adest syndere sis, generalia principia moralitatis proponens , ex quibus de conclusionibus particularibus saltet . dabitare potest.
. I V. An possis 'peceare Venialiter ,
XXIX. Uaeres quartor Possit ne d aliquis habere usum ra ' tionis lassicientem ad pec
eandum venialiter; qui tamen non .habeat ad peccandum mortaliter
Resoluti'nem huius quaesiti necessariam existimo ad praesens materiam. Dicunt enim aliqui , quia cum ratio in homine non expediatur subito, sed silccessive, & paulatim ligamina eius solvantur; & prius perveniat ad usum imperfectum, semiplenium, quam ad plenum , εe perfectum : eumque imperinfecta , 4e semiplena deliberatio lassiciat ad peccandum venialiter, ut patet in motibus concupiscentiae secund5 primis, ex lapra dictis; sequitur, quda
puer ante primum instans morale usu a rationis, in quo habet plenum , a persectum discursum, seu plenum ra tionis , de libertatis usum, possit habere motus aliquos non plenE deliberatos, de in illis peccare venialiter. Et hoc confirmare contendunt. Qitia
doctrina indubitata est apud Theologos , qudd delectatio de aliquo moris taliter illicito , si contingat inter somnum , ερ vigiliam , ob imperfectum
usum rationis , ερ libertatis est peccatum solum veniale r quod docet quo
de complacentia pollutionis habitae in somno, si , dum homo evigilat, conistingat ex subreptione. Et constat in eis brietate, 6e amentia: dum quandoque se usum rationis tollunt, ut relinis quant usum aliquem imperfectum , ad peccandum venialiter lassicientem ; ergo similiter cum puer paulo ante, surim perveniat ad usum rationis per sectum , sit quasi inter somnum, de vigiliam libertatis , de veluti in cie pustulo usus rationis; nondumque peris lectum usum, de rationem libertatis x 4 attin-
95쪽
attingat ; poterit tune peccare venia- Iiter, licet, desectu plenae . ac persectar libertatis , non poIsit peccare moris taliter . XXX. Respondeo tamen negativh. Et probant aliqui sic : nam puer ille, pro illo medio tempore . quo nondum plena ratione utens posset peccare solem venialiter, & de facto peccaret; fi, ut posset, moreretur cum illo solo veniali , & originali, non esset lotas,uh mitteretur post mortem: non quiem ad Limbum, ubi homines puniuntur pro originali, ubi non est poena
sensus, quae tamen peccato veniali debetur : nec ad Insernum , quo detruduntur homines, ob solum peccatum mortale; ergo non esset locus &e. Unde Concilii Florentini Patres Sess. ultima in Decreto unionis sanxerunt rIllorum animas, in a ali morta-Ii pareato , vel folo originali deeedunt, mox in Infernum descendere, panis tamen uisparibus puniendast .
XXXI. Uerum huic rationi nor multum fido; quia nec multum ei fidit S. Thomas. Esto enim eam afferat hoc amrt. 6. in arg, Sed contra . non tanti tamen ponderis esse, quin ei recponderi possit , demonstrat in a. dis. 61. q. . a. s. ad T. ubi ait et Si t men ponatur per impossibile qubd quis decedat cum solo originali , & veni li tune ιalis punietur paeua sensibili in Inferno, P pana illa erat aterna et sed εω aeeidit veniali , inquant.m est ὸ
gratia. Et m. ' de Malo a. h. ad 3. Si tamen si aquil in t ρ biis , quia
pαna sensus ateroa . internitas enim pana, μι dictum est , concomitatur carentiam gratra , eπ qu provenit ater nuas culpa . Et inde es , quod peccatum veniale in eo , qMi recedit eum moraati , quia nunquam remittitur , aterna paeα apunitur propter gratia earentiam. Et m
XXXII. Aliam ergo rationem amplector, qua idem S. Tho. uti ur hoc
verbis: Si enim aliquid es f. iens ad
plius fuscit ad exeus indum minus e sed
imperfectio aetatis eκeMIat peccatum mor tale οῦ ut puer , nondum usum tiberi arbitreii habens, pereati mortalis reus no habeatur , etiamsi actum Deiat , qui ex genere peccatum morrati sit et unde muI- τὸ amplitis exe at infantia , ne peccatum veniale imp.tetur . Qui discursus se explicatur et ut aliquis peccare possit, debet possie discernere inter honestum , & inhonestum , seu inter bonum, & ma Ium mora Ie r qui autem se potest discernere , ut cremis at parvum malum morale , multo magis poterit cognoscere magnum malum
morale: ut, qui cognoscit , quod leviter mentiri , quod pauca surari , sit malum ἡ multo magis cogn8scet, malum esse peierare, & surari multae zeum longE facilius si, haec . quam illa cognoscere; ergo qui, eropter desectum iacultatis urendi ratione, excusatur, ne ista maiora cognoscat , atque adeo ne peccet mortaliter , si ea saciat ; muli b magis excusatur, ne praedi Aa minora noverit, ac per co sequens ne peccet venialiter, ea facien
XXXIII. Neerationem hanc infirmant ea , quae superius allata sunt. iando enim aliquis peceat veni aliis ter, propter imperfectum uiam rati nis , ut in exemplis allatis; etiamsi non persecth in exercitio utatur ratione , est tamen in statu herseelo. &facultatem habet ea utendi . Unde ea uis . quare motus subiti. vel suta
reptitii, sunt veniales, non est , quia is, qui illos habet, non potest persecte celiberare ; sed quia cum aliunde posset, tunc non persecte deliberai Neque hine inseras, quM cum possit et sectE uti ratione, non excusabitur mortali, si solum imperfecte ea uiarur . Nam eis possit perseelh ra-
96쪽
Hone ut ν. spectata saetiliate, qua pollet, nihilominus quod hac , & nune
ei persecte non illa ur , non continis git ex causa voluntaria , sed eau analutati . n nitrum , vel animi infirmitate . vel phantasia , vel passione rationem praeveniente: ideoque excusatur a gravi culpa. In casu autem nostro , cum puer, ante primum instans morale , & completum usus rationis, absolu e careat
tali saeuitate , etsi sorth aliquem usim imperfectum, & inchoatum libertatis ,& rationis habere possiti οῦ incapax tamen est peccandi etiam venialiter: &libertas illa erat potius physica , quam
moralis: quia non supponit cognitio-Nem consonantiae , vel dissonantiae ad te item nee dominium cum indifferentia super sinet ulos morus. De quo υideri potess Caietanus ad hunc art. 6.
XXXIV. Εκ quo patet ad eonfirmationem . Se discrimen inter puerum, ante primm in inflans morale usus rationis ; & hominem , inter somnum, ac vigiliam suu in ebr aetate, vel amentia constiturum. Hle enim in habitu habet saeuitarem plenE deliberandi . lice' non plene , ac persectE eκ- peditam . sed aliqualiter impeditam, ne aetu deliberet ; ille vero nec it actu . nec in habitu illam habet : unde lit Et ille sit capax peccandi venialiter, non tamen iste. XXXV. Sed dices. Cum inter in iistium illius primi instantis moralis, de consummationem decurrat aliquod tempus, cur non poterit puer eo me. dio tempore , aut loqui verbum oti sum, aut leve mendacium: & se venialiter peccare, antequam impleat, vel frauist praeceptum se convertendi ad Deum pXXXVI. Respondeo et on posse. Nam si pro eo tempore medio nondum potest cognoscere minus malum , ncmpe , malum esse , leviter mentiri, aut verbum otiolum proferre ἔ dato autem , quod pro eo tempore , quo debet deliberare de sua conversione aut
Deum , voluntarih eam retardaret, vel levibus mendaciis , vel verbis otiosis ;peccaret non venialiter, sed mortaliter . mia , ut ait ei set anus: Mam vis
non teneatur ante terminum deliberaistionis eligere ; tenetur tamen , ante tem
minum, nullum impedimentum apponere ear titi et propterea apponendo, precat morta Iiter ante terminum e sevi delibri rationi operam non dans ante instans , quod terminaset .eliberationem , perear omissione.
XXXVII superessent hac duo exa aminanda. Unum t an peccans mortaliter constituat ultimum finem in creatura. Alterum : an pecca um mort
te sit in genere ossessae gravitatis simis pliciter infinitae . Sed quia primunia
tractavimus Tomo praeed. ΩM. I. de Ultimo sine Diab. 6. . 4. secundum vero agitabitur, si Deus dederit, in Traa. de Inearnat. ad Dubium: Ania, pura creatura potuerit salis sacere ad aequalitatem pro offensa mortali: pr pterea ea omittimus , ac praesentimae-
De Comparatione meearorum ad invrcem o
Ρost divisa in suas species , seu
potius genera, peccata , recto Ordi ne ad ea invicem comparanda progredimur; nimirum: an sint invicem connexa : an Omma in gravitate pariat unde sumant inaequalitatem δεκ alia, quae D. Thomas hac I. a. q, 7 - pertractat,
97쪽
8 Quaes. IV. De comparatione Peccator. ag Inmeem.
DUBIUM I. An omnia Peceata sint Connexa p
I. V m Uie quaesito occasionem dedost' ''l runt ea , quae superius Tom.
praeedente Tra I. de Virtutibus
Quast. 3. Dub. 1. 9 3. diximus; ubi statuimus, virtutes esse invicem conia nexas : unde oritur dubitandi ratio: an idem dicendum sit de peccatis. Dico tamen . Peccata non sunt inter se connexa . Colligitur primo, ex illo 3. Reg. x s. v. s. ubi dicitur , quod David non declinavit ab omnibus, quae praeceperat ei Dominus, excepto ferm ne Uria, idest , homicidio, & adulterio , quod commisit, cognoscendo serinsabeam , & occidendo Uriam eius virum . Unde Sc Iacobus cap. 2. v. II. dicit : Uubd si non machabeνis, Oeeides autem , factus es transgressor legis. Supponit ergo, posse aliquem en homicidam , & non esse maechum. II. Probat D. Thom. hac g. 73. a. I. in argum. Sed contra , sic et quaedam
vitia sunt sibi invicem contraria sex Phil. x. Et hic. c. g. sed impossibile est, contraria inesse eidem ἔ ergo imposis bile est, omnia vitia, & peccata sibi invicem e se connexa . Hoc probat
S. Augustinus D. 29. modis r 67. ad Hieron. e. 1. dicens t aliquando vitium vitio tollisur I ut amore Iaudis amor pecunia. Aliquando unum cedit, ut Hura Decedanι s velut qui ebriosui fuerit, si modisum biberit , cse tenaeitatem , crambitionem didieerit. Possunt itaque vitia etiam eedere vitiis fueredentibur, non virtutibus : cr ideo plura funt. rirtus vero quὸ una ingressa fuerit, qκοniam secum eMerat durit , pro ea. viaria cedent omnia quaeumque inerant. Non enim omnia inerant, sed aliquando totidem , aliquando plura lauctoria ,αι, vellaucirra pluribκt succedebant. mibus S. Doct. aperit discrimen In ter vitia, & virtutes o cur vitia conis nexa non sint, benh tamen virtutes. Unde III. In corpore art. laudati hoe dine ursu procedit S. Thomas sumto ex differentia, quae est inter eum, qui peccat , & eum, qui secundum virtutem operatur. Intentio enim ejus, qui secundum virtutem operatur, tendit ad unum; nempe, ut rationis regulam sequatur , in quod tendit omnis viristus: & propter hoc omnes in una ratione agibilium , quae est prudentia , connexae sunt et intentio vero ejus, qua peccat, non dirigitur ad unum. Et si enim peccando recedat ab eo, quod est secundum rationem ; hoc tamen per se non intendit, sed potius ad aliquod appetibile sese convertere et quae cum sint diversa , & nullam invicem conis nexionem habentia , imo interdum contraria , fit, ut peccata nullam connexionem habeant ad invicem. Unde sconcludit: Non enim pereatum commisistitur in aecedendo ὰ multistidine ad uniatatem ι sicut aecidit in virtutibus , qua sunt connexa r sed potiks in reeedendo ab unitate ad multitudinem. IV. Advertendum tamen est, h)c non negari, plura peccata inter se connexio.
nem habere ; saepe enim unum disponit ad aliud, & aliquo modo illud causat. Sic ex ruperbia nascitur invidia; ex gula scurrilitas, & immunditia, hebetudo mentis; ex luxuria caecitasmeniis, incolis de ratio, praecipitatio,& alia , quae rccenset D. Gregorius
HomiI. et 3. in Ezechiel. εκ D. Thom. . R. q. Is 3. a. s. Et tandem exinani
gloria oritur iactantia , hypocrisis. contentio , pertinacia , discordia , Malia, quae recenset D. Thom. R. a. π.x6 a. a. 4. Quapropter solum intendimus, non omnia vitia esse inter se conanexa , eo modo. quo inter se connexae
sunt virtutes; sed aliqua potius esse
98쪽
ut ly Omntam minatur collecti vh pro lege, quae est collectio omnium praeceptorum . ut sit sensus: qui ctimque opposita Rationes, graviter offend)t in uno. est transgressor legis, qliae est eollectio omnium V. 'Biicies primδ. S. Iacobu S r. a. praeceptor uni: non vero distributivb,
v. to. ait: Zoeumque totam le- tia ut, qui Offendit in uno, singula . a m servaverit, offendaι autem ira uno, legis praecepta violet. Et haee interia iactu, est omnium reur i ergo qui unum pretatio convenit cum eo, quod apud praeceptum violat. violat omnia . ergo eumdem S. Iacobum sequitur v. xi. peccata sunt inv eem connexa . Si non machaberis, Oeeides autem,s vi. Huic obiectioni respondetur, v - sus es transgressor Dris 2 hon utique xi h exponendo verba S. Iacobi. Primo singulorum praeceptorum, sed legis , enim ait S. Tho. hoc a. r. ad i. Oubἀ ut est totum collecti vh continens omnia De Obus loquitur de peeeaso , non ex par- praecepta .re eonversionis, serum tam quod peccata IX. obiicies secaodd. Peccata mordininguuntων ; sed ex parte aversionit, talia sic se habent ad invicem , ut uis in Mant .m fellieet homo peeeando rece- num non possit remitti , altero non dis ὰ legis mandato. Omnia autem legir reinis et fgnum est ergo , quta sunt mandata sunt ab uno ,'eodem , ut ipse connexa . ibid/m disii r ω ideo idem Deus eonis X. Respondeo eum D. Thom. 3. 'temnitur in omni meeato. Et ex hae a. 3. ad 3. solum sequi , ea esle parte dieit: Qui offendit in uno, sa- connexa quantum ad aversionem , nonctus est omnium reus: quia friticet quantum ad conversionem, ex qua
uno pereato pecean o ineurrit poena rea. sumunt speciem : Pereata linquit S. D. tuus. eκ hoe . qu.d eontemnit Deum , quamvis non sint eonnexa quant m ad ex cuius contemtu provenit omnium pestis conversionem ad bonum commistabile eratorum reatus. Unde Apostolicae sen- sunt tamen eonnexa quamlim ad ave
tentiae sensus est: eum, qui in uno sionem a bono ineommutabili , in graviter offendit , esse reum omnium eonveniunt omnia pereata mortaliae ην praeceptorum; quatenus illum Offen- eκ hae parte habent rationem ossensa, dii , & quodammodo contemnit , qui quam oportet per paenitentiam tolli. omnium praeceptorum est auctor, & XI. Sed dices. Sicut omnes virtutes ab eodem bono , scilicet, Deo, avertit, conveniunt in uno principio. quod a quo avertit ni omnia peccata morta- est altior Deir ita vitia conveniunt innia . Cui expositioni favet Augusti- uno principio, quod est inordinatus nus Eprs. modo x6 . ad Hieronγ- amor sui; ergo sicut virtutes sunt con-mum c. s. dicens: Ae per hae qui to- nexae, ita & vitia. tam legem fervaverit, δε in uno tende. XII. Respondeo cum S. Thoma hacris, sit omnixm reur . quia contra ea- q. 73. a. r. ad 3. discrimen esse et Quὸdritatem Deit , unde tota lex pendet. amor Dei es eongregaιivus , inquantam Reus itaque sit omnium , faciendo eontra assectum hominis a multis ducit in uis eam , in qua pendent omnia . num : ideo virtutes, qua ex amore VII. Secundb . Respondet idem Dei ea amar , connexionem habent. S. Thomas in 3. dist. χ6. q. t. a. s. Sed amor fui distruat assectum hominiι ad i. Quod Iamia dictum Inteliui. io diversa s prout sellieet homo se amat, tur quantum aι amissionem summi boni , appetendo sibi bona temporalia , qua sunsa quo omne pereatum avertit et quo ami6 varaa, , diversa : γ ideo vitia, o D , quidquid virtuti debebatur deperit, peeeata , qua eausantur ex amore fui ,
omnia virtutum merrta mortificantur . non sunt eonnexa . Quae eaplicatione
v HI. Tertio. Ali ter exponi potest. non egent.
99쪽
8o Quaest. IV. De comparatione Peccator. ad invisem.
XIII. obiicies terii b. Modigalitas,& avaritia sunt vitia opposita: sed
hujusmodi, secundiim S. Doctorem a. pracedente Pa. a. 8. ad 3. possunt esse in eodem; ergo Qx quo vitia aliqua sint opposita , non convincitur &e. XIV. Respondeo cum eodem S. D.
res esse aliquis ferunt m daversa : ut , felliter ,sit aliquis illiberalis in aeeipis do , qua non deber, O prodigias in dando, qua non debet. Nuit axiem prohibet , eontraria inesse eidem secundiamdaversa et quia nimirum opponuntur secundstm genus , & non secundum
speciem. 6d si opponantur secundum speciem, hoc eii, si prodigalitas.& avaritia versetitur circa idem; non poterunt esse simul.
An omnia Peccata sint Paria 6. 1.
r. Eccata omnia esse paria ingra se vitate , primis dixerunt Stoici,
teste S. August. L. eontra Memdarium e. I s. ω Ep. 29. m h r67. ad Hieronymum e. i. dicens et Hae autem
ria . Et ex hoe etiam derivatus est quo eumdam haretirarum error , qui ponemret , omnia peeeata esse paria . Heunt etiam, omnes paenas Inferni esse parer .
II. Inter haereticos, qui stoicorum hune errorem in Ecelisam intrudere conatus ruit , prior extitit Iovinianus contra quem scripsit S. Hieron Dmus libros duos, laudatus propterea, S. August. I 63. citata ad eum. dem , his verbis: ud am eorum Stoicol um vanitatem ιn Ioviniana illo,
qtii in hae sententiἄ Stoietis erat de Seriptiaris Sanctis dilueidi δ εο--
virast. Jovinianus iste circa finem seculi IV. anno videlicet γῆ a. h Monasterio Mediolanensi erupit variorum errorum auctor: quorum praecipuus
fuit , quod nuptias virginitati coaequabat, caelibatui detrahens. Quem
errorem a modernis haereticis excitatum , impugnavimus in Vera Melesia,& in Cώlloquiis pro caelibatu . Altere us error suit, aequalem omnium s re in Coelis remunerationem, & gloriam . Hunc errorem eliminavimus Tom. 2. in I. p. Trad . de Visiona Qu.
4. Dub. 4. Tertius, hinc consequens , fuit, omnia peccata esse paria. Alios quoque disseminavit errores, nempe sieiunia, & a certis cibis abstinentiam nihil prodesse: eos, qui plena fide in
Baptismo renati sunt, peccare non posise: & tandem B. U. Mariam in partu mansisse virginem , negabat. A. Siticio tamen in Concilio Romae coacto, anno 39o. Iovinianus cum suis haeresbus damna ius fuit ; de I S. Hieronymo, Augustino, aliisque eius sec*li Patribus strenue convictus . III. Verurn quia Iovinianam haer sm , Iam incineratam , ex tumularunt moderni haeretici, Lutherus . Calvianus , Anabaptistae , eorumque grCgales, ut locis citatis ostendimus; maxime agentes de caelibatu, S ciborum
ab itinentia , de de reliquis suis lo-
eis dante Deo prosequemur et modo unich Iovinianum , & praelatos recentiores haereticos, tantum quoad aequalitatein peccatorum ab ipsis asset tam , aggrediamur. Non solum enim omnia peccata esse paria , id est mortalia - .
asserunt, quod supra rejecimus ; sed& inter mortalia ipsa unum esse m ius altero, vel aperth inficiantur; vel eκ eorum principiis aperth deducitur: sicut nec ullum meritum esse omajus altero, impi E effutiit Lutherus, dum in Conc. de Nativit. B. Mariae romnes inquit in Chrisiani Μυὸ magni fumus , sicut Mater Dei,'aquὸ sancti. Acut ipsa. Contra hos omnes igitur
100쪽
LI paria , seu aes ualis gravitatis; sed unum , etiam inter mortalia, est altero gravius. Prob. prim5. Ex Satris Litteris habetur, non omnia peccata aequali ξoena punienda esse; sed aliqua mitiori, aliqua graviori: Gen.
q. v. 14. Septuplum ultio dabitur de Cain , de Lamecb verὸ septuagies septies: Matth. II. V. 14. Civitati Capharnaum dieit Christi is : Terra Sodomorum
remi sti erit in die Iudieii , quam tibi. Si ergo dispares erunt pimae , disparia sunt peccata. Etenim. ut ait S. Hi eis ron. l. r. Dial. adv. Pelagianos: Nisferula dignum vitium . gladio vindia eandum est ; nee gladio dignum feelus ,
U. Aliqua item peccata graviora esse aliis, directd exprimitur Ierem. I.
U. 26. Petur operati sunt , quam Patres eorum. Threnorum 4. v. 6. Major e
fecta es tuiquitas Mia populi mei peris
eato Sodomorum . Lucae 6. v. 42. In
erepantur qui vident festucam in ocu- Io Datris sui , hoc est , peccatum levius; & trabem, hoc est , maius peccatum in oculo suo non considerant. Danu. I9. v. gr. Christus assierit, peccatum proditoris Iudae esse gravius peccato Pilati: Qui me tradidit tibi, maius pereatum babet. Et ed pertinent,
rue M lib. r 1 a υ 3r. dicuntur deifferentia peccati in Filium hominis ,& peccati in Spiritum Sanctum et nempe, quod illud remittetur, istud nee remittetur in hoc seculo . nec in suturo. Signum ergo est, Christum iudicare gravius peccatum in Spiritum Sanctum peccato in Filium.
Unde re eri Turrecremata l. 4. Sum. de Ecclesia p. 1. e. 3I. haereses Catha
xorum fuisset damnatas , inter quas decima erat haec: seu bd parvuli novi
baptizati non levi de punrentur atern
ιiter , quam latrones, oebomieida. Et Tem. VIII. decima sexta r Ouὶδ non plus punietur Iudat proditor , quam infans unitis diei . VI. Praestat audire S. Hieron. I. 2.eontra Iovin. sc arguentem'r audebisne igitu dieere , he n Ialse Perrum , Peccos exteros apostolos , qui fugerunt, quomodo Caiphan , ω Pbarisaos, elamantem populum: Crucifige, crucifige talem Et, ut de apostolis taeeam . eiusdem ne tibi feeleris videbitur reus Annas, ω Caiphas , cr Iudas proditor , eritis fir
Pilariar s qui nolens compulsus es . eoniatra Dominum ferre sententiam ' Qua nistb maioris meriti fuit Iudas , tanto maiaioris eriminis est ἔ quantis mas oris eriminis, tantis ma orir porna. P tentes enim polenter tormenta patie tur Sap. 6. v. . Eamdem veritatem indicat Epis. rg. modb Io'. ad Celamriam. Et in Cap. s. Eleehtet. ad illa . verba : Iniquitar Domus Israel, cr Iuda magna est nimis valse, ait: Non DIkm magna . sed magna nimis . Nesthoe dixisse sufficit . θι repetit: valde eut pro magnitudine iniquitatis munitudo suppIicii sit. Ex quo discimur , non ut plerique'animant, o maximp Stoia et , paria esse peccata . sed vel magna , vel parva : ω pro qualitate , mensuraisque perransium, diversitatem esse iudiarii punient s. UII. Nunc probanda est haec veri istas ratione D. Thomae hoc art. a. quae directe sundamenium contrarium evertit. Stoici enim, ut ex verbis Tullii perspici potest , eonsiderabant pereatum ex parte privationis tantkm , prout se i-tieet est reeesur a ratione . Unde si Itaeitὸν Ut mantes , quὸd nulla privatio fusti peret magis, se minas , pytier una omnia percata esse paria et sed falsum .ell, nullam privationem suscipere magis, & miniis; ergo &c. Mis. probat D. Tho. sic : Esto privatio simplex ,&'pura . quae consilit quasi in eo rupto esse, sicut mors est privatio viatae . & tenebrae sunt privatio lucis , non suscipiant magis. & minus, quia nihil relinquunt de opposito: und non minus est mortuus aliquis primo die mortis , & tertio , vel quarto ,